MENGELMAREN
EERLIJK VOLK
PLAATSELIJK
Engeland
St Mklaasprocessie
Het groot
krankzinnigengestich
Congres voor de
Werkmanspensioenen
te Rousselar
Crisis in den wolhandel
te Roubaix en Tourcoing
Officieel nieuws
dringen, de vuiligheid eene ontsteking
zou veroorzaken, die de dood zou te
weeg brengen. Men ziet daaraan met
welke duivelsche wreedheid de ko-
ningsmoordcr te werk ging.
Hel italiaanschgerecht is overtuigd
dat Bresci medeplichtigen gehad heeft,
en naar men verzekert, wordt het 011
derzoek over de zaak
die medeplichtigen te ontdekken
voortgezet om
In het gasthui'! van Glasgow zijn de
pestlijders in twee kategoricn ver
deeld de eerste zijn dezen die slechts
lichtelijk aangetast zijn en kunnen
genezen; de tweede zijn de zieken wier
toestand zeer erg is en die moeilijk
aan de dood kunnen ontsnappen. Een
doktoor, lid der gezondheidskommis
sie, meent dat het, om reden der mid
delen waarover de wetenschap be
schikt, onmogelijk is dat deze besmet
telijke ziekte zulke groote verwoestin
gen aanricht als deze door de cholera
en de zwarte pokken veroorzaakt.Men
vreest nogtans de gevallen van besmet
ting te Gowan te zien aangroeien. Men
heeft maandag in die stad, die nabij
Glasgow gelegen is,drie nieuwe geval
len van pestziekte bcstatigd. Het offi
cieel bullelijn van maandag morgend
gaf twaalf pestlijders op, die in hel
gasthuis verzorgd worden oneen twij
leiachtig geval. Nog 86 personen, ver
dacht door die schrikkelijke ziekte
aangetast te zijn, worden van nabij
bewaakt. Het geneeskundig personeel
en de ziekendieners van het gasthuis
zijn het scrum van Parijs ingeënt. De
lijken der slachtoffers zullen tot asch
verbrand worden.
mag van cffzen jare van geluk spreken.
Het weder immers en zag er maar vit s uil
Zondag van in den morgend. Van tijd tot
tijd kwam er eette lic'ilc vlage en lusschen
in viel er dikwijls stuift egen.
Maar ziel! "rond 3 ure begon het weder
serieus zijn leven te beteren.
Alhoewel de lucht lichtjes overtrokken
bleef, hield de re -en op, zoodanig dal de
processie zonder hinder ten vier en half is
kunnen uitgaan, en op haar geraak haren
gewonen omgang heeft kunnen doen.
Wat die processie is en hoeft niet gezeid
te worden iedereen kent ze het bewijs
daarvan is dat eiken keer dat zij uitgaat,
eene groote menigte volk op den doortocht
te vinden is.
Volgens ons munt zij bijzonderlijk uit
door dc keurige en smaakvolle samenstelling
der groep n die er sedert eencn tijd van hier
van St Niklaas, en aan de ieverige Jufvrou
wen die er in werken.
langs den Vlaraertingschen steenweg is nu
bijna voltrokken.
Alle weke sedert eenen tijd van hier, ko
men er zusters van liet gestieht van Brugg
den Maandag toe, en verblijven hier tot den
Zaterdag om stillekens aart alles in gereec
schap te brengen.
Welk een groot, prachtig, kloek, luchtig
en gezond gebouw
Dc geschikte ligging der plaatsen getuig
van vele vernuft, studie en opzoekingen van
wege den talentvollen bouwmeester, den
heer Coomans.
Men verzekert ons dat in het korte de
offlciëele herkenning zal geschieden, en
welhaast daarna de stellige inbezitneming
in gebracht zijn.
Zij doet vele eere aan de geestelijkheid Lenen anderen kant beschouwd, is het eene
Op maandag 10" en dinsdag 11° eorstko
mende, telkens om 9 ure 's morgens tot 0
ure 's avonds, zal er in onze stad, in de
Gildezaal, een gioot Westvlaamsch Congres
gehouden worden tot bespreking, uitbreiding
en mogelijke verbetering der nieuwe wet o
de werkmanspensioenen.
Dit congres staat onder het Eere voorzit
terschap van Z. D. H. Mgr den Bisschop van
Brugge, van den Heer Baron Surmont de
Volsberghe, Minister van arbeiden van den
Heer Baron Ruzette, Gouwgraaf van West
Vlaanderen en het voorzitterschap van den
zeer eerw. Heer De Gryse, pastor-deken van
Kortrijk.
Tot dit Congres zijn uitgenoodigd de hee
ren Senatoren en Volksvertegenwoordigers
de Provinciale Raadsheeren, de Heeren
Burgermesters, de Heeren Pastoors, Geeste
lijke Bestierders en Onderpastoors.de Hoofd
onderwijzers en hulponderwijzers.de Voor
zitters en Resiierders van Maatschappijen van
onderlingen Bijstand: van Lijfrentgilden
van Comiteiten van werkmanswoningen
van Bureelen van openbare Weldad'gheid en
van Godshuizen, van Genootschappen van
St Vincentiusen Si Franciscus X tverius van
geheel de provincia-Westvlaanderen.
Daarenboven zullen Heeren Ministers en
gewezen Ministers en hooge Staatsmannen,
en al deze die zich met de Sociale kwestie
bezighouden, uit al de deelen van ons land
hier bijeenkomen om de besprekingen te
volgen.
Zonder twijfel zal er op deze twee dagen
een talrijk en uitgelezen publiek in Rousse
lare tegenwoordig zijn en men mag mei
recht duizenden menschen verwachten.
Velen onder hen zullen onvermijdelijk hier
moeten noenmalen en zelfs velen blijven
slapen.
Voor hotelhouders, herbergiers, beenhou
wers, bakkers en winkeliers, zullen bel
twee dagen van goede neering zijn die de
kermis nog iets zullen verbeteren. Van
groote eere voor Rousselare deze uitgelezcnr
vergadering voor het eerst te mogen ontvan
gen, zooveel te meer daar zij gaat onderhan
delen over eene der belangrijkste maatschap
pelijke kwestiën, namelijk de Pensioenwet
vooroude werklieden.
Daarom durven wij verhopen dat elke
burger van Rousselare er zal aanhouden ook
eere en goed onthaal te doen aan de Con
gresleden mei hunne huizen te bevlaggen.
Dit zal aan onze talrijke vreemde bezoekers
laten zien dat wij niet onverschillig zijn aan
de eere en het profijt ons aangedaan, en aan
de moeite welke zij zich geven om hier zoo
talrijk uit alle gewesten onzer provincie deze
hoogst belangrijke kwestie te komen bespre
ken.
Wij durven er vast op rekenen en zijn ver
zekerd dat de goede faam onzer stad er nog
bij zal winnen en dat onze handel en nijver
tieid er nog voordeelen zullen uithalen.
(De Landbouwer).
75 miljoen verlies
Dinsdag der verleden week hadden
drij wolfabrieken van Tourcoing, die
bet verschil niet konden betalen aan
de plaatselijke likwidators, hunne
schuldeischers bijeengeroepen. Men
beraamt hun tekort op 12 miljoen.
De likwidatiekas heelt hierdoor zelf
een verlies geleden van 20,000 fr. Zij
heeft daarom een besluit genomen,
bepalende dat van af Dinsdag 1.1., de
waarborg van elke operatie van aan
koop of vet koop, bepaald zou worden
op 2000 fr. en dat, bovendien, elke
verhandeling, die niet door levering
wordt gevolgd, zal getroffen worden
door een taks van 5 centiemen per
kilo.
Die maatregel aanziet men als de
dood der termijnmarkt van de twee
fransdie steden.
Voor hel oogenblik bestaat de
markt van Tourcoing feitelijk nie
meer.
Men rekent dat de crisis rond de 80
miljoen heeft doen verliezen te Rou
baix en te Tourcoing. Men zegt dat er
verscheidene bankhuizen getroffen
zijn. tj.
De ongelukkige speculatie. Hoe
veel zijn er niet reed- slachtoffer van
geworden
Niets is welsprekender dan cijfers
men heeft lusschen 1 Juli en 31 De
cember 1899 verhandeld, 20 miljoen
kilo, ter weerde van 123 miljoen; van
Januari tot 30 Juni, deed men 55
miljoen kilo, ter weerde van 300 mil-
oen fr.
Welnu, voor de fabrieken van
oubaix en Tourcoing is hoogstens,
in een jaar, 10 miljoen kilo noodig;
lijven dus nog 65 miljoen kilo, alles
doodeenvoudig speculatie
Uit Antwerpen meldt men
De crisis van Roubaix-Tourcoing
drukt loodzwaar op onze nijverheids
instellingen.
In de wolkammerij te Hoboken, die
van de Leipziger-wolkammerij
hangt, is er nog maar de helft van he
gewone personeel aan den arbeid.
Het laatste nieuws dat ons uit
fransche toekomt, luidt als volgt
De handelshuizen van Roubaix en
Tourcoing, door de handelscrisis ge
troffen, zijn tén getalle van dertien
waarvan twaalf van Tourcoing. He
tekort van deze huizen overtreft de
25 miljoen frank. De verliezen dooi
Roubaix en Tourcoing ondergaan ge
durende deze laatste acht maanden
in de wollenijverheid, beloopen to
80 miljoen.
M. Marquis, de bestuurder van
den Comploir d' Escompte, te Roubaix
heeft zich Zaterdag morgen bij midde
van een revolverschot gezelfmoord
Zijne wanhopige daad wordt toege
schreven aan groote verliezen op de
beurs.
Bij koninklijk besluit van 23 Augusu is
een pensioen van 937 fr. verleend aan E. H
J.-B. Callewaert, pastoor te Leke.
Bij koninklijk besluit van 3, 9, 11, 23
Juli en 8 Augustus, werden de volgende jaar
lijksche pensioenen verleend, te weten, aan:
Madame Burggraeve, weduwe van M. J
Gltnckemaille, in leven bureelhoofd bij het
arrondissement commissariaat van Yper,
1001 frank, bijbegrepen eene tijdelijke ver
meerdering van 194 frank, wegens het be
slaan van vier kinderen beneden de 18 jaar
en eene som van 43 frank ten laste van de
voorzieningskas der gemeentesecretarissen
Mad. J. Gilson, weduwe van M. G. Coppin
in leven machinist aan de vaart van Bossuyt
naar Kortrijk, 346 frank, bijbegrepen eene
lijdelijke vermeerdering van 64 frank, we
gens het bestaan van twee kinderen beneden
de 18 jaarMad. M. Declerck, weduwe van
M. F. Bouez, in leven bureelhoofd bij het
arrondissement commissariaat van Kortiijk
gepensionneerde, 642 frank, bijbegrepen
eene tijdelijke vermeerdering van 48 frank
wegens het bestaan van een kind beneden de
18 jaar.
Een koninklijk besluit van 23 Augusti
keurt de beraadslaging goed des provincie
raads van West-Vlaanderen, van 21 Juni
1900, een nieuw reglement aannemend
over het verkeer der rijtuigen en het aan
spannen der honden.
Een koninklijk besluit van 23 Augusti
verklaart het algemeen nut van de werken
tot het maken van een postgebouw te Roese
lare en te Kortrijk.
\PER. Den 22 dezer maand zal alhierover-
gegaan worden tot de aanbesteding der werken
voor het houwen eener liefdadigheidschool.
(let bestek van dit eerste werk beloopt tot
585,980 fr.
1 En is de Staat niet die betaalt. Het geld
komt voort van de erfgift gedaan door wijlen
M. Godseliulck, ten voordeele der armen.
KORTRIJK. REDD1NGE. Maandag
achternoene rond i 1/2, gebeurde er een moei
lijke maar moedige reddinge waarbij een kind
van 7 jaar van eene zekere dood gespaard
wierd.
liet slachtoffer, een zoontje van den heer
Victor Zwaenepoel, van op den broei, kwam
langs de kleine Leie gegaan; aan den draai
van de brugge hij het park, schoot zijnen voet
uil en 't jongentje rolde van den talus in 't
water.
Een werkman van M. Devos, genaamd Isidor
Spiessens, wonende Spinnerijkaai, 7, was ge
tuige van het ongeluk. Het kind was reeds on
der de brugge gevlot, en niets dan zijnen moed
raadplegende sprong Spiessens in het water en
gelukte erin den drenkeling onder de brugge
le vangen. Hij zwom er meè tot al den over
kant der brugge, achter den Bloeltorre, en ter
wijl beiden hen aan den talus vastgeklampt
hielden wierp men hun eene koorde toe en al-
zoo kwam Spiessens met zijnen drenkeling
naar boven.
M. Alb. Goehals, en M. Burggraeve, gemeen
teraadslid, die getuige waren van die redding
spraken met lof over de gevaarlijke en moedige
daad van Spiessens. 't ls t' hopen dat zij bij
hoogerhand zal erkend en vereerd zijn.
BRAND. Maandag avond woedde een ge
weldige brand ter herberge de Lente, be
woond door Rijkaard Holvoet, timmerman, op
den Marckesteenweg.
De baas en de buzinne waren in d« herberg
plaats, toen rond ten 6, de dochter van den
gebuur Ed. Groenweghe binnengestormd kwam
en zei dat de koer voi rook stond. Men liep
naar boven en op den zolder gekomen sloeg
een dikke rook tegen.
Eerners water en hielpen niet en welhaast
sloegen de vlammen uit het dak. Het vuur had
reeds eene zekere uitbreiding genomen toen
de pompiers verwittigd waren en dat zij kwart
vóór den 7 ter plaatse kwamen. Toen zij het
eerste water hadden getrokken uit den vijver
der brouwerij van M. Dewilte was reeds geheel
het dak weg en gedeeltelijk dil van 't huis er-
nevens bewoond door den heer Hendrik Maes,
gewezen schoolmeester. Het vuur tastte den
trap aan die geheel vernield wierd en ging woe
keren tussehen den plafond en den planken
vloer van 't eersle verdiep, zoo dat de pompiers
verplicht waren eene opening te maken in den
plafond om het vernielend element te kunnen
te keere gaan.
Om 8 uren was men den brand volkomen
meester en alle gevaar geweken.
De scha is groot aan de twee huizen, die den
eigendom zijn van den heer Hendrik Lecluse,
fabrikant. Er is verzekering voor eigenaar en
pachters.
De oorzaak van den brand is niet gekend,
s Nachts rond 2 uren is de brand dien men
uilgedoofd meende, wederom herbeginnen.
Spoedig was men het vier meester.
HEKELGHEM. Geheimzinnige misdaad.
De gemeente Hekelghem, in het kanton Assche,
werd in den nacht tussehen zondag en maan
dag in opschudding gebracht door eene mis
daad gepleegd in omstandigheden die tot hiertoe
nog door een geheim omringd zijn.
Langs de baan van Brussel naar Aalst werd
maandag morgend ten 6 uren, door een 10
jaiige knaap, die voor zijne ouders een bood
schap moest doen, een man gevonden die in
een bloedplas uitgestrekt lag. Het kind verwit,
tigde oogenbiikkelijk de huurlieden. Verschei-
de landbouwers kwamen tocgeloopen. De man
droeg een dubbele wonde aan het hoofd waar
uit het Moed borrelde. Men liep een geneesheer
halen. D'Tislort spoedde zich ter plaatse, ge
vold door den veldwachter. Dc geneesheer kon
nog slechts het overlijden van den ongelukkige
naststellen. Dc wonde was door een vuur
wapen veroorzaakt; er was dus klaarblijkelijk
MENGELWERK 3
door
ALFOXS 8EVERÏ8
En wat zegt ge van Valentientje vroeg
Leontine, haar jongste dochtertje, een lief krullekopken
van omtrent vijf jaar aanwijzende, en ter zelfder tijde
een stekje aanbiedende.
Het bloost gelijk eene kriek sprak ik.
Ja, allen even gezond, God zij gedankt
mompelde de moeder.
Zie, daar zit onze Stant reeds le werken,
onderbrak Pillen.
Ik keek naar het kleine kamertje nevens de keuken.
De deurervan stond open. Aan het kleine, eenige ven
sterije was oen soort van tafel aangebracht. Daarop lag
het schoenmaketsgerief van Piiten. Bij het tafeltje
stonden twee schot nmakersstoelen, met vier pikkels en
hunne leêren zate.
Op een dezer stoelen zat Sunt, met eenen blauwen
voorschoot aan. Hij was bezig met zoohjes le slaan op
kinderschoentjes.
Wat is dal riep ik verbaasd uit. Werkt
die kleine Stant reeds
Stant keek eens op, en bezag mij fier.
't ls om drinkgeld voor zijne cersto commu
nie, zegde dc vader.
Maar bij gaat toch zeker wel nog naar
school vroeg ik.
Zeker, antwoordde Leontine. Hij werkt
alleenlijk 's morgens vroeg, na het noeneten en achter
de school.
Het kleinste meisje was ondcriusschen nevens mij
komen slaan, en keek schuinsch en schuchter naar
mij op.
Valentientje, vroeg ik, weet gij waar
men spekken verkoopt
De oogen van het kind straalden en het knikte.
Ge moet dat niet doen, Fons, zegde de
moeder.
Zwijg toch, Leontine. We waren ook alzoo in
onzen jongen tijd.
Ik had uit mijnen geldbeugel een nickeltje van tien
centiemen genomen, gaf het aan Valentientje, en
vervolgde
Zie, Valentientje. Hier is één cent voor u
één voor...
Gustje, hielp de moeder.
Één voor Gustje, hernam ik. Dan één
voor...
Voor Jules, hielp de moeder wederom.
Één voor Jules, en twee voor Siant, omdat
Slant zoo weekzaam is.
Moeder, hoorde ik Stant fluisteren.
Leontine sprak seffens
Geef eens hier, Valentientje, ik zal bet
wisselen.
Zij nam vijl enkele centen uit de lade, gaf éénen aan
het klein meisje, en éénen aan Gustje. Dan haalde zij
uit de kas eencn spaarpot en een doosje. In den spaar
pot stak zij éénen cent, en in het doosje de twee andere.
En nn sprak zij
Jules en Stant sparen voor hunne eerste
communie.
Ik bezag de twee kinderen, en ik bemeikte, dat
hunne oogen glinsterden van blijdschap.
Pitten stond met de klink der achterdeur in zijne
hand
Fons, zegde hij, ik ga mijne beesten eten
geven. Ik zal u nog zien
Ja, straks. Nu moet ik volstrekt naar Char
lotte. Als een mensch klapt, is hij aanstonds een heele
hoop lijd kwijt. Tot straks, hoor
Tot straks, klonk het.
Toen ik buitenlrad, kwam Valentientje afgestormd
met vier spekken in hare hand.
Ik wierp eenen oogslag door het venstertje, en zag
hoe moeder Leontine de vier spekken tussehen hare
vier kinderen verdeelde.
Valentientje zelf droeg de spek naar Stant. De kleine
Stant deed den mond open, Valentientje slak de spek er
in, en ons schoenmakertje klopte lustig voort.
III
Eene uur later was ik nog altijd aan het klappen met
Charlotte, de zuster van Leontine Hebbelinck.
Charlotte, eene vrouw van rond de veertig jaar,
woonde alleen in een klein huisje, en ging in daghuur
werken om aan haren kost te komen. Haar huisje was
net, door en door net. Men zou waarlijk niet gezegd
hebben, dat hier een mensch verbleef, die zoo moest
sparen en gareu als Charlotte om toch eene korst brood
te eten te hebben.
Maar ik zal nu niet veel schrijven van Charlotte
een anderen keer komt dit waarschijnlijk beter te pas.
Binst dat wij samen klapten, sprak Charlotte ten
minste de helft van den lijd van Leontine. Ik zocht
het ook.
Zwijg, Charlotte, zegde ik onder andere.
Maar Pittenen Leontine zien er uitnemende eelukkitr
uit.
Gelukkig antwoordde zij. Ba ja, als ge
wilt. Zij komen zeer goed overeen. Daar is nooit niet
het minste woordje. Doch zij hebben van hun leven
veel zwarte sneeuw gezien ge moogt er zeker van
zijn.
Ik kan het gelooven, sprak ik. Hoeveel
wint Pitten wel
Dat hangt af. Ten minste tien frank te week.
Als er veel werk is, en hij heel veel werkt, kan hij wel
weken hebben van twaalf tot vijftien frank. Ja, ver
volgde zij, tegenwoordig hebben ze niet meer te
klagen. Zij hebben geen kleine kinders meer.
Valentientje is rond de zes jaar, zeker?
onderbrak ik.
Het moet zoo iets zijn. Daarbij Julma en Marie
dienen in Brugge, en zenden alle maanden elk tien
frank af.
v. Zoo 1riep ik verbaasd uit.
Zeker, Fons, dat zijn zij alzoo geleerd. Vader
en moeder hebben zich doodgebeuld om ze groot te
krijgen nu moeten ze helpen zorgen voor de kleinere
broeders en zusters.
't Is gelukkig tegenwoordig, als de kinders
dat verstaan.
Wat verstaan bemerkte Charlotte. Een
ouder heeft zijn kind zooals hij hot wil. Wat peinst ge
wel! Daarbij, Julma en Marie doen dit gaarne. Zij
winnen 13 frank te maande. Daarvan houden zij dus
vijf frank over voor hunne kleederen en andere noodig-
heden. Geld verkwisten, dat kennen ze niet. Dat hebben
zij bij hunne moeder nooit gezien.
Eerlijk volk mompelde ik.
Dat moogt gij nog zeggen, sprak Charlotte.
Ik weet daarvan te spreken. Leontine heeft veel
weken gehad, dat men geen vleesch in huis te zien
kreeg, zij heeft veel dagen geteld, waarop men met
honger naar bed ging. Want als er geen geld is, koopt
zij mets. Nooit haalt zij iets op den plak Zij is nu
reeds meer dan twintig jaar getrouwd, en van al dien
tijd is er nog niemand geweest in geheel Thorhout, die
eenen cent van haar te goed had. Zulk volk zou liever
zijne vingers afbijten, dan ze uit te steken om iets te
vragen. Zeker is dat eerlijk volk.
Binst dat Charlotte sprak, had zij uit den zak van
haren voorschoot eene snuifdoos gehaald, ze eens ferm
geschud, er eens duchtig op geklopt, en een goeden
snuif genomen. Zoodra zij geëindigd had met spreken,
bracht zij den snuif aan haren neus.
Ik had niets geantwoord op Charlotte, maar lk dacht
met te min. Ik dacht aan de eerlijke werklieden, die
wroeten en scharten om door de wereld te geraken, en
die toch zooveel lijden.
t Is waar, men geeft tegenwoordig veel almóezen.
aar mon geeft te veel aan die menschen, die iets
vragen, aan die menschen, wiens huis vuil en ver
waarloosd, en wiens kleederen slordig zijn.
vervolgt.)
