DIT
EN OMMELANDS.
m
m
m
m
de vader
STAATKUNDIGE OiSCHOUW
CHINA
Op Zaterdag, '22'" September 1900.
5 centimen 't blad.
3!>ste
jaar. Talmerk 3382.
Een rechterlijk schandaal
Oorlog tusschen
Engeland en Transvaal
ITALIË
TV trekken bij den Uitgever,T» 36, in cle. Boterstrate,te Yper, en hij V land poet, 3 frank V /«ar»
t Nieuwsblad van Yper vursehijnt 's Vrijdags, cn 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
liet blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk kö, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
Over eenige maanden deed het parquet
van Parijs, wiens hoofd Mijnheer Bulot is,
geweldige vrijmetselaar, priester Santol
aanhouden.
Geheel de goddelooze drukpers van Vrank-
rijk viel met razernij den priester aan.
Men beschuldigde hem van ontvreemding
van minderjarigen, misbruik van vertrou
wen, aanslag op de zeden, enz., enz.
Wat was er eigentlijk gebeurd
Het Eedgereclit der Seine komt te bewij
zen dat die beschuldiging niet anders en was
dan leugen en laster.
Slechte kerels hadden zonder de minste
bewijzen klachten gedaan welke een onpar
tijdige wetsman met verachting had moeten
van de hand wijzen.
Daarop werd priester Santol in t gevang
gesteken en overgeleverd aan eenen rechter
die niets beters en vroeg dan hem te mogen
doen veroordeelen.
Meu moest eenen priester schande aan
doendat wilden de weismannen en de
drukperse der vrijmetselarij.
Om hem te kunnen beschuldigen was men
in straatjes en slechte huizen getuigen gaan
zoeken, ondeugende kerels, doortrapt in de
kunste van te lasteren, schaaratelooze klap
pers.
Ouder die mannen zijn er zelve geweest
die opentlijk bekenden dat zij betaald ge
weest waren om dien priester vuil te maken.
Onder de huisgezinnen wier kinderen
priester Santol uit medelijden opgenomen
had, telde men er die alleenlijk verlekkerd
waren op de winsle die deze aanveerding
hun moest bijbrengen.
Dair zij bun doel niet genoeg bereikten,
spanden zij te gare met de lasteraars, en
wierpen vuiligheid naar het hoofd van eenen
man die hun niet anders dan goed gewild en
gedaan had.
Ook, wanneer het proces nauwelijks be
gonnenwas, liet het openbaar ministerie in
éénen trek 8 beschuldigingen op 9 varen
en na een kort onderzoek werd \rijda;
laatst 14 dezer, priester Santol vrijgespro
ken onder de toejuichingen der menigte.
Volgens de liberale Journal de» Débat»
zelve had men niet een enkel bewijs kunnen
inbrengen.
En nogtans zes maanden lang hebben bijna
al de antiklerikale dagbladen bun vuilste
modder geworpen naar het hoofd van éénen
man wiens eenigste schelmstuk was eene
soutane te dragen.
De Fronde nog eene liberale gazette
zegt daarop
Hetgeen hatelijk is en pijnelijk, 't is die
lange reeks ouders te zien opkomen die
geen het minste ouderlijk gevoelen en
hebben.
In al hunne getuigenissen straalt ééne
zake door de baatzuchtigheid.
Liefdeen goedheiden kennen zij niet....
Het zijn de vrijmetselaarslogien die de
zake in gang gesteken hebben, gelijk van
broeder Flamidiaan en zij wilden op die
wijze de geestelijkheid en de kerke laste
ren.
't Is daar de schandelijke kant van de
zake.cn die toont tot welke leege en venij-
nige middels de goddeloozen hunnen toe-
vlucht nemen.
Men hoopte dat het schandaal de kerke
zou treffen met eenen priester vuil te
maken.
Het schandaal integendeel valt loodrecht
op dowetsmannen en de schrijvers die
het verwekt hebben.
De bekendmakingen kostenO.fr.15 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Acence HAVAS,te Brussel., Tk 32,in de Magdalena-
slrate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlandere» wonen.
Er is aan eene moeder veel moed
en eene engelachtige standvastigheid
noodig om de moeilijke taak der op
voeding weerdig te vervullen. el
aandeel dat dc man er in neemt, is
doorgaans zeer gering.
hem
Zijne bezigheden roepe
te
veel buiten 's huis, om zich met got
gevolg aan de opvoeding der kinders
te wijden.
Doorgaans is hel voor hem genoeg
zijne kinderen door een goed voor
beeld voor te gaan en ni >t te vernie
tigen dalgene wat de moeder in dc
herten barer kinderen zal uitwerken.
Hoeveel huisgezinnen vindt men
niet, waar demoeierdag en nacht
beherligt hare kinderen op te bren
gen voor Kerk en Vaderland en waar
de vader, door zijn voorbeeld alleen,
meer kwaad veroorzaakt dan de moe
der goed
De achting die de kinderen voor
hunne ouders hebben, en tevens de
onwetendheid der kinderjaren, wan
neer zij nog moeilijk het kwade van
het goede kunnen onderscheiden, la
ten hun niet toe in hunne ouders iets
le berispen of af le keuren.
Zij mcenen alles wel gedaan te
hebben, als zij het doen gelijk zij hel
in vaderen moeder bemerken.
Neen, wij kunnen dan niet verwon
derd wezen, wanneer we jonge gas
ten met dun godsdienst hooreu spot
ten.
Vader viel er aanhoudend togen
uit van vader hebben zij anders
niets gehoord natuurlijk zullen zij
vijanden zijn van al wat goed is. Va
der leerde hun in de herbergen en
feesten zijn vermaak zoeken vader
gaf hun het voorbeeld: bun loon hou
den zij achteren lachen met hunne
ouders zij geven met moeite een
Jeel van 't geen zij winnen, om reden
lat de vader het ook zoo heeft gedaan
Aan den drank zullen zij verslaafd
zijn, en los van zeden, omdat vader
het oök zoo heeft gedaan.
En hoe kan het anders Nemen
wij eenen jongeling van 20 jaren
dus een jongeling die bekwaam is
eenen slaat te aanveerden en te den
ken welken weg hij zal volgen.
Wat gevoelt en ziet hij op dien
ouderdom Niets dan tegenspraak
en duisternissen Het is eene ware
helsehe verwarring! Van den eenen
kant roept men hem toe: gij moet
lijden Neen, antwoordt men hem
terstond van den anderen kant
t gij moet u steeds verheugen 1
Menige andere stemmen herhalen
Zoek rijkdommen, eer en vermaken!»
Wat wilt gij toch dat die jongeling
doe met zijn versland van 20 jaren,
in het midden van zulke tegenspraak,
verblind door zijne hertstochten, die
op dien ouderdom ontstaan
Ah, indien de huiselijke heerd hem
(en minste in die hachelijke omstan
digheden ter hulp kwame
Maar neen, daar ook heerscht tus-
schen de handelwijze van vader en
moeder de grootste ongelijkheid
Zijne moederbidtvader bidt niet
Zijne moeder hoort de H. Mis
vader spot er mede of ten minste gaat
er niet naartoe De rede zegt hem
dat, indien er cei e waarheid is, zij
dezelfde moet zijn voor allen dat de
godsdienst allen verplicht.
Zal de jongeling dan niet denken,
dat men met hem vul spotten?
Hij zal denken dat godsdienst, eer
bied cn eigendom, onderwerping aan
het wettig gezag niets zijn dan schoon
klinkende woorden
Ziedaar het lot van vele jonge lie
den. Indien er in die jeugdige
herten niets goeds, niets edelmoedigs
is, zullen zij degene verachten die
hen in het leven zijn voorgegaan.
Indien die jongeling ziju
slaat begrijpt, voorzeker zou
ziju hert een klacht opstijgen
eigen
er uit
Waarom
zou hij uitroepen
waarom bevind ik ra ij in zulke om
standigheden
Wat zal ik doen
Kan ik mijn vader, wien ik op
aarde het meest moest gelijken, ver
achten
Mijne moeder leert mij nochtans
vader niet na le volgen Haar kan ik
toch niet van zwakheid beschuldigen.
Wat gedaan
Is 't leven dan een doolhof voor
mij Zal er mij dan niemand ge
leiden
Degenen die mijne schreden moe
sten richten zijn de eersten om mij
van den rechten weg a:'te brengen.
Mijn vader roept mij toe: «Zotii,
doe gelijk ik, volg mijn voorbeeld
Neen, zegt dc moeder, neen
mijn kind indien gij niet wilt onge
lukkig worden, volg dan vaders voor
beeld niet
Het leven van dien jongeling is
inderdaad een ware doolhof. Onge
lukkig zal hij meer ge» gen zijn naar
vader te luisteren dan moeders raad
te volgen.
En dan weeWee niet alleen voor
hem zeiven, maar wee voor den vader,
die hem zulke slechte lessen gafDe
zoon zal zo volgen, ja zoo goed volgen
dat de ongelukkige vader op zijn
ouden dag ze met bloedige tranen zal
moeten betreuren.
I)e toestand in China
De internationale troepen ontmoe
ten geene Boksers meer in Peking,
noch in den omtrek der hoofdstad.
De militaire tusschenkomst is ge
ëindigd het leger heeft dus niets
meer te zien in de zaakhet tijdstip
der onderhandelingen is aange-
oroken.
Nieuwe moorderijen
In het distrikt van You-Hsing zijn
33 zendelingen vermoord. Over de
moorderijen, te Pao Ting-Fou ge
pleegd, worden schrikkelijke bijzon
derheden medegedeeld. Zendelingen,
vrouwen en kinders werden er ver
moord in weinige uren.
De Chineescho kwestie neemt nog
nen aardigen draaidien hutsepot
zou daar nog kunnen aanbranden.
Nu de gezanten op vrije voetei
zijn, wil den Uus en Amerika Peking
veriaten en vrede maken als China
een nieuw gouvernement wil kiezen.
Doch Duitschland, Oostenrijk en Italië
zouden liever nog wat voort schar-
minkelen, totdat er wat te deelen
valt. De groote politiekers vreezen
moeilijkheden... cn Engeland houdt
zich koes. Nu, 't heeft al een hardt
pille genoeg voor te slikken.
Den 15 September ontving de mi
nister van buitenlandsche zaken he
volgende telegram van den gezant
van Belgie te Peking Ik heb slechi
nieuws uit Mongolië te melden
Monseigneur Hamer en de belgischt
paters Heirman en Mallet zijn ver
moord.
Den 16 September kwam een tele
gram gezonden uit Ta-Kou en getee
kend door Mgr. Abels, apostolischen
vikiris van Oostelijk-Mongolië recht
streeks toe in het seminarie van
ScheutPa'er Sogers gemarteld ge
dood door Maoderyn Pater Wou
gevangen vijf residenties verbrand.
Distrikt van paterschap van Pa-Keou
bijna geheel
liefdadigheid
nederlar.dsche dagbladen.
verwoest. Oproep tot
aan de belgische en
Ontslag van president Krüger
en van generaal Botha
Londen, lö sept.De Daily Mail
ontving van zijnen bri fwisselaar te
Lorenzo-Marrjucz het volgende tele
gram.
Ik verneem dat den beer president
Krüger zijn ontslag gegeven heeft als
president der republiek vau Trans
vaal, maar hij blijft lid van het uit
voerend comifeit en kreeg in die hoe
danigheid een verlof van zes maan
den.
De heer Krüger heeft gisteren de
Porfugeesche ambtenaars te Lorenzo-
Marquez bezocht.
Tijdans den tocht van Transvaal
uaar Lorenzo-Marquez, heeft de pre
sident zijnen salouwagen eerst op twee
mijlen afstand van dc stad verlaten.
Het overige van dc reis heeft hij per
boot afgelegd.
Generaal Botha, opperbevelhebber
der Transvaalsche troepen, is zoo zeer
verontweerdigd over de lalFe houding
zijner troepen, dat hij zijn ontslag ge
geven heeft als opperbevelhebber.
Generaal Ben Viljoen vervangt hem
als opperbevelhebber.
Mevr. Krüger wordt te Lorenzo-
Marqnez verwacht.
President Krüger
De dag, waarop president Krüger
naar Europa zal vertrekken, schijnt
nog niet vast te staan. Naar het beet,
zal hij de reis maken met de Herzog,
waarvan het vertrek uit Lorenzo-Mar-
|itezop24 dezer is bepaald. Maar de
lag van uitzeilen kan wel verschoven
worden; wij hebben dan ook reeds
len 28 opgegeven gezien.
De briefwisselaars te Lorcnzo-Mar-
quez hebben, natuurlijk vruchteloos,
getracht President Krüger te inter-
vieuwen.
Die van de Daily Mail weet te ver
tellen, dat Ktüger als staatspresident
en Botha als commandant-generaal
bedankt hebben. Viljoen zou Botha
ipvolgen. Volgens sommigen is Krü
ger nog slechts lid vau den uitvoeren
den Baad, volgens anderen zouden de
Portugeezeu geweigerd hebben Krü
ger anders toe te laten dan als gewoon
burger.
Krüger zou onderweg naar de kust
bitter geweend hebben cn vruchteloos
getracht hebben zijne zieke echigc-
uoote te bewegen bij hem te komen.
Volgens eenigen bevindt Steyn zich te
Lorenzo-Marquez. De Daily Telegraph
■chter verneemt, dat Steyn van Hek-
orspruit naar den Vrijstaat is gegaan,
ilwaar, naar de Daily Mail uit Picter-
maritzburg verneemt, de Engelschen
Vrede hebben ontruimd en de Boeren
bij Harrismith zijn verschenen.
Mevrouw Krüger
De Daily News verneemt uit Preto
ria Mevr. Krüger hesft een telegram
van president Krüger uit Lorenzo-
Marquez ontvangen om haar te vra
gen bij hem te komen, maar zij heeft
geantwoord dat hare gezondheid haar
niet toeliet de reis te doen.
Schalk. Burger
waarnemend president der Zuid-
Afrikaansche Republiek
In afwezigheid van Krüger zal
Schalk Burger het presidentschap
waarnemen. Dit heet nog niet offi
cieel, maar is waarschijnlijk juist.
Schalk Burger is waarnemend onder
president geworden na den dood van
Joubcrt.
Het is misschien niet geheel zonder
bedenking, dat deze niet zeer krach
tige man nu de regeering der repu
bliek in handen krijgt. Maar gelukkig
heeft hij Reitz naast zich, en deze heeft
wel getoond een krachligen geest te
hebben. En Botha is er ook nog.
Jammer dat Wolmarans nu in
Europa is. Dat was de aangewezen
man om Krüger le vervangen.
Generaal Schalk Burger, die het be
vel voerde te Vrijburg, aan dc weste
lijke grens, is de leider der progres-
sisstische partij in den Transvaal.
Hij nam deel aan den veltocht in
1881 als hulp-veldkornet eiï laterals
veldkornet waarna hij spoedig den
rang van kommandant bereikte.
In 1898 was hij de concurrent van
Krüger voor den presidentzetel. Bur
ger en Joubert behaalden samen 6000
stemmen terwijl Krüger er 12,858
verkreeg en gekozen werd.
SchaLt Burger is ook voorzitter van
den Volksraad geweest.
Dat hij nu president wordt, is het
bewijs dat alle partijen hand in hand
staan voor het laatste verzet tegen den
vijand.
Ue medeplichtige van Bresci
De italiaansche policie zou einde
lijk op het spoor zijn van den onbe
kenden blonden jongeling, die zich
met Bresci te Monza bevond, den
avond van den moord van Koning
Humbert. Hij heet Granotti en is den
dag na den moord naar Frankrijk ge
vlucht. Twee dagen later trok hij
naar Zwitserland. Het schijnt dat
Granotti aangewezen was om konin
gin Margareta te vermoorden te Gres-
soncy, waar zij gewoonlijk in den
zomer eenige weken gaat doorbren
gen. Granotti is te Gressoncy geweest,
doch de koningin had dees jaar hare
reis uitgesteld en is alzoo aan den
moordaanslag ontsnapt.
Een rooveravontuur
Aan een te Milaan verschijnend
blad wordt een merkweerdig geval
uit Viverone, bij Biella, medegedeeld.
Sinds vele maanden werden in
eenzaam gelegen boerenhuizen groote
diefstallen gepleegd. Op de wegen
werden herhaaldelijk reizigers aange
rand. Er werden eenige personen ge
vangen genomen, maar de aanran
dingen hielden niet op.
Nu gebeurde het eenige dagen ge
leden dat een zekere Tarcllo met
zijn rijtuig uit Ivrea huiswaarts keer
de. Eenige carabiniers, ilaliaansehe
VAN YPE
m
m
m
m
m
