EERLIJK VOLK
MLICIE
Ongeluk te Zillebeke
Stad Yper Gemeenteraad
Vrouwen die jenever drinken
De Koffie
Mgr Goosens
Belgisch geld in Nederland
In Congo
Oberammergau
Verloving van koningin
Wilhelmina
Rechterlijke kronijk
Aanbesteding
der teekenaars van de aanvrage had kunnen
denken dat het bedoeld stuk niet en zou
gezonden worden naar den Gemeenteraad,
vooraleer het in de kolommen van een dag
blad zou genesteld hebben.
Ten anderen de aanvrage is zonder gevolg
geweest.
Op den oogenblik dat zij in 't Stadhuis
kwam, was de zake van den Stand reeds be
slist.
Van den Stand sprekende, rept het Pro-
grès een woordeke over kiesbeloften
Het is deerlijk mis.
Immers het eerste ontwerp van Stand
dagteekent van 'tjaar 1881, en het liberaal
Stadsbestier heeft hetzelve gerust laten sla
pen in de papieren van 't Stadhuis.
'tls het katholiek bestier dat, zonder be
loften te doen,het ontwerp heeft doen verrij
zijn, en hetzelve zal doen uitvoeren met de
toelagen van 't Staatsbestier.
Het Progrès ware toch zoo blijde ge
weest had het ontwerp nooit den dag ge
zien Het ware zulk een goed beentje ge
weest oin te knagen.
Maar, ongelukkiglijk voor hen en is het
nu alzoo niet.
Loting van 1901
Te Yper, den 25 Januarite Poperinghe,
den 4 Februari te Proven, den 4 id.te
Elverdinghe, den 30 Januarite Langhe-
marck, den 30 id.; te Gheluvelt, den 23id.
te West-Nieuwkerke,den 23 id.te Waasten,
den 24 id. te Wervick, den 24 id.
Een groot ongeluk is Dijsendag laatst ge
beurd nabij het kasteel Het Hooghe
maar op bet grondgebied van Zonnebeke.
Heer Francies Vanacker, Schepene van
Zillebeke en Voorzitter van den kerkraad,
een der geachtste, voorbeeldigste en braaf
ste menschen van het dorp, die geen vijan
den ooit en kende, was op het voorenste
van zijnen wagen gezeten, in gezelschap van
zijnen zoon, van Zonnebeke weerkeerende,
waar zij eene levering gedaan hadden.
De zoon moest een oogenblik van zijnen
wagen springen en vader er alleen op laten,
toen al met eens de peerden op de vlucht
gingen en zoo rap, dat vader Vanackerver
raads van den wagen stuikte en op den
steenweg rolde.
Het wiel van den wagen reed over zijn
hoofd en verbrijzelde hem letterlijk den
schedel.
Het slachtoffer bleef op den slag dood
liggen in een grooten bloedplas.
Oordeelt welken indruk die droevige tij
ding op het dorp heeft te weeg gebracht en
in welke gesteltenisse zijne vrouwe en be
drukte kinders zich bevonden, bij de eerste
mare die hun toekwam en nog meer eenige
uren later, als men het bloedend lijk t'huis
bracht
Heer Vanacker was een van die oude,
christene Vlamingen, zorgvuldig en werk
zaam, voorbeeldige vader en echtgenoot
de vriend van eikendeen, dienstveerdig
voor allen en bijzonderlijk den arme gene
gen. Nooit verliet hen iemand ongetroost
Zijn afsterven is eene ware ramp voor de
gemeente, waar hij sedert jaren altijd in den
raad gekozen werd op de lijste van Barori
de Vinck, Burgemeester, die in hem al zijn
vertrouwen stelde, en die hem diep betreurt,
gelijk ten anderen al de inwoners der ge
meente hem betreuren.
Heer Vanacker was te Gheluwe geboren
den 80 april 1837 hij wordt heden Zater
dag te Zillebeke begraven, waar hij zich
van jongs af gevestigd had.
Dat zijne ziel in vrede ruste.
Zijn geheugen zal in zegening blijven
Openbare zitting
van
Zaterdag 20 October 1900
om 5 ure 's avonds.
DAGORDE
1. Mededeelingen.
2. Stadsgelden rekening 1899.
3. Wegenis; rechttrekken derSt Jansstraat.
4. Wegenis: ontwerp tot het maken eener
laan ten noorden van het Minneplein.
5. Stadseigendommen verkoop van grond
in de Fiersstraat.
6. Vraag om hulpgeld voor 't oprichten van
een gedenkteeken van den slag der gul
den sporen.
7. Godshuizen gronaverkooping te Yper.
Gij meent, beste lezers,dat ik van vreemde
landen ga spreken,van den Congo of van het
Bassuttosland,waar ook de vrouwen genever
lusten.
Helaas! om zulke vrouwen te vinden,moet
ge niet zoover loopen; wij hebben er in
België; en ik spreek nog niet alleen van die
zatte prijën die het schandaal zijn onzer
groole steden; wij hebben vrouwelijke gene-
verdrinkers, tot op onze dorpen van Vlaan
deren en Brabant.
Ik beken gaarne dat ik dat 'zelf niet wist
vooraleer ik laatst een reisje deed, en die
droeve tijding uil de hoste bronnen vernam
ln vele winkels, zoo zegde mij een school
meester, wordt den vrouwen na den koop
een borrel geschonken met een klont suiker,
en de winkelier die geen borrel geeft, ver
liest algauw zekere klanten.
In mijn parochie zoo verklaarde mij
een pastoor drinken de vrouwen meer
jenever dan de mannen.
Niet dat de vrouwen dronken over de
straat loopen; zoo erg is 't niet, maar de ge
woonte van genever drinken hebben ze.
Ik vind dien toestand zeer ongelukkig, en
bedenkenswaardig.
Als de vrouw nu ook jenever gaat drinken,
hoe zullen wij dan ooit de geneverplaag over
winnen
Zal de moeder, die gaarne proeft, het
kind in de matigheid kunnen opvoeden
Wat zal er overblijven van ons werken,
van het anti-alkooliek onderwijs in de school
als de kinderen hunne moeder zien jenever
drinken
Hoe is het toch, bij de liefde van God
mogelijk, dat de vrouwen, die ongelukkige
slachtoffers van het alkoolism,gaan-meeheu
len met haren ergsten vijand
Kost wat kost, die mode van genever
drinken voor vrouwen moet uitgeroeid wor
den. Nog liever zag ik de mannen dubbel
jenever drinken, dan de vrouwen zien mee
te drinken.
Ik vraag mij af of 't niet hoog tijd is dat de
mannen, die met zooveel moed en opoffering
de matigheid voor do jeugd verspreiden,een
anderen weg inslaan en de Matigheid trach
ten te verspreiden, waar het noodig is, tus-
schen de vrouwen.
Ik zeg het u, vrou.yen, al ben ik dan ook
geen profeet
Als gij genever drinkt, uwe mans zullen
er drinken, uwe kind ren zullen er ook drin
ken, en misschien me, r dan u lief is.
Gij zult wind gezaaid hebben, maar gij
zult ook storm maaien
De koffie is steeds een drank geweest
voor rijk en arm, jong en oud.
Een sterke kop koffie is een goed huis
middel om mense.hen, die tengevolge van
hevige vermoeinis uitgeput, weêr op hun
ne stekken te brengen. Evenzoo verdrijft
hij den slaap.
Doch dit alles is echter van algemeene
bekendheid. Minder bekend is het, dat de
koffie een uitmuntend ontsmettingsmiddel is.
Het is in den laatstee tijd gebleken, dat
gebrande en gemalen koffie de eigenschap
bezit dierlijkeen plantaardige uitwasemin
gen te vernietigen en onschadelijk te maken.
Daarom kan men fijngemalen koffie met
goed gevolg aanwenden bij vuile en etteren
de wonden. Het poreuze poeder slorpt na
melijk de afscheidingstoffen op en neemt
den onaangenamen reuk weg. Omdat de
koffie geensterkenreuk verspreidt als chlorr
en creoline, is zij het beste middel, dat men
in hel heete jaargetijde in ziekenkamers kan
aanwenden tot reiniging der lucht en tot
het tegengaan der besmetting.
Dr Barbier, een Fransche geneesheer te
Algiers, deelde voor eenige jaren in het
Journal de Médecine het volgende mede
Op een stikheete zomerdag moest bij als
deskundige de plaatselijke overheid bijstaan
in een onderzoek naar eene moord, welke
den vorigen dag in eene dorpsherberg haa
plaats gehad. Het lijk lag in een klein ge
sloten vertrek op den grond. Nauwelijks
was de deur van het vertrek geopend, of
er kwam zulk een bedwelmende reuk uit,
dat arts en politie bijna fiauw vielen en zicb
haastig moesten verwijderen. Het hoofd der
overheid verzocht den waard wat gemalen
koffie en liet dit rijkelijk op het lijk, de
wanden en den vloer strooien. Tot aller
verwondering verdween terstond de ver
schrikkelijke lucht en de arts kon zonder
bezwaar zijn onderzoek voortzetten.
De beer Barbier was verbaasd over de
snelle werking van het ontsmettingsmiddel
en wendde het kort daarop aan bij een kin
derlijkje, dat eene volle week in het water
had gelegen. En ook thans was alle onaan
gename ontbindingslucht onmiddelijk ver
dwenen. Gedurende zijne verdere praktijk
paste hij dit middel meermalen toe en tel
kens met hetzelfde gunstige gevolg. Ja zelfs
Bemerkte bij, dat cholerabacillen en derge
lijke kiemen in een aftreksel van koffi; ter
stond ophielden zich te vermenigvuldigen.
Met deze merkwaardige eigenschap der
koffie kan men ook in het dagelijks leven zijr
voordeel doen.
Vliegenkasten nemen tengevolge van het
bewaren van vleeseh en visch niet zelder
een onaangenamen reuk aan. Een beelj
gemalen koffie zal die terstond doen verdwij
nen. Wanneer men wild met gemalen koffie
bestrooit, blijft het verscheidene dagen
versch.
Ten slotte nog eene eigenaardigheid van
de koffie. Evenals wijn, wordt de koffieboon,
wel te verstaan de ongebrande, door het
liggen beter. In landen die de koffie voort
brengen, als Brazilië, bewaart men haar in
zakken van 50 kilo drie, vijf tol vijftien jaar
lang.
Als men in Brazilië een bezoek aflegt en
men is zeer welkom, dan wordt men ont
haald op eene kop oude koffie, evenals bij
ons eene flesch ouden wijn wordt ontkurkt.
Goe koffie is ten minste vijf tot zes jaai
oud de beste moet tien jaar oud zijn.
In den laalsten tijd heeft men beproefd
de koffie kun: tmatig te verouderen door
haar gedurende eenige maanden in drooge
kisten in eene atmosfeer van zuurstof te
bewaren.
berekent dat de verdere ontvangsten
Oberammergauers wel 3 a 4 miljoen iTh
gen hebben. Ongeveer 200.000 bez0\
hebben de Passionspiele gezien. Daa j
Z. Em. Mgr. Goosens, kardinaal aarts
bisschop van Mechelen, zal binnen eenige
weken de vijfiigste verjaring zijner priester
wijding vieren. Het was inderdaad den 24
December 1830 dat hij deze wijding ontving.
De policie van Maastricht heeft weer nieu
we bevelen ontvangen om het belgisch geld
aan te slaan dat men in de winkels of op de
markt in betaling brengt en proces-verbaal
op te maken tegen de personen die het uit
geven.
Ons gouvernement zou wel doen meer
strengheid voor te schrijven wegens het
fransch kopergeld dat in onze streke weder
om in al te grooten overvloed overkomt.
De Franschen willen onze nikkels niet,
waarom zouden wij hunne vuile, ja soms
stinkende kluiten en dikken moeten willen.
Op den Congo-spoorweg kost de reize
van Matadi naar Stanley pool 500 fr. Daar
de afstand niet langer is dan 400 kilometers
kost de kilometer dus meer dan een frank.
Maar wilde men den zelfden weg op eene
andere wijze afleggen, dan zouden daar
weken voor noodig zijn en veel volk, en ge-
volgentlijk nog veel meer geld, zonder te
spreken van het gevaar dat men loopen zou
in handen te vallen van menscheneters die
in die streken alleszins niet zeldzaam zijn.
De 48 voorstellingen in Oberammergau,
hebben 4,200,000 mark opgebracht. Men
hebben het meeste dee.l cok Münche
zocht, dat ontzaglijk veel door de vuo"
lingen heeft verdiend. De inkomsten va^''
beierscbe staatssporen hebben, van f V6
tot 4 October, ongeveer 6 miljoen meer h'6'
dregen als op andere tijden. De sp00t' G"
van Murnau naar Oberammergau heeft
dat de voorstellingen zijn afgeloopen
zijne 250 beambten, er 200 afgedankt
De laalste voorstelling werd gegeven
het katholiek Wetenschappelijk Congres]
te Mü chen. De volgende opvoering heeft
4940 plaats. 'n
Dezen keer is het officieel. De nederlamj
sche Staatscourant kondigt de verloving aan
van koningin Wilhelmina met hertog Hendrik
van Mecklemburg Schwerin, geboren t'
Schweri i op 49 April 1876, officier bij het
bataljon jagers der pruisische wacht. Hij js
dus 24 jaaren half oud. Koningin Wilhelmina
is sedert 34 Augusti haar 24e jaar ingetreden
Hertog Hendrik is Dinsdag avond in het kas'
teel van het Loo aangekomen, waar zijne
koninklijke verloofde thans verblijft.
Rechtbank van Brussel. Zaak Demblon.
Woensdag namiddag, ten 1 uur, werd
het vonnis in deze zaak uitgesproken. «Ge
zien, zegt hel vonnis, dat uit de ingewonnen
verklaringen blijkt dat de betichte op M.
Gat ton de Wiart toegesprongen is om hem
te slaan, dat hij tegengehouden werd, doch
dat hij hem nogtans geduwd en willen slagen
beeft, moet deze daad aanzien worden als
eene beleediging door daden. De rechtbank
verklaarde Gelestinus Demblon plichtig en
veroordeelde hem voorwaardelijk tol 200 fr.
boet.
M. de voorzitter maande den razenden so
cialist aan voortaan wat kalmer te zijn jegens
zijne politieke tegenstrevers, waarop Demblon
antwoordde Het is toch erg wanneer men
aanzien wordt voor deu beleediger en zelf
debeleedigde is ik zal er in de Kamer I
over spreken M. Demblon is in beroep
gegaan.
Ziehier den uitslag der aanbesteding voor
eet maken van eene baan vo )r wielrijders,
langs den provincialen weg van Wynendaele
naar Beerst en Dixmude. Besiek 5446 fr.j
80 c. Hebben aangeboden MM. E. DurnezJ
Yper en F. Ciirickemaille, Gheluvelt, 4700fr.
zonder minimum, 4745 met id Ph. P.-rsin,
Oostende, 5395 met of zonder id.; G. De
Busschere, Biugge, 6490 met of zonder id.;
F. De Busschere, Rousselaere, 7900 m et o
zonder id.
MENGELWERK 9
door
ALFON8 SEVENS
Gustje bond het sayettendraadje aan het kleine lede
ren breidelken van zijn paard, en trok er aan,
roepende
Ju, ju, op
Het paardeken stond op vier wielkens, en zoo rolde
het voort over den vloer.
Ju gichelde Gustje voort, en hij was te
weeg het op een drafken te zetten rond de kamer.
Maar tante Charlotte riep
Het kan nu al beginnen te gaan, hoort ge.
Neem algauw uw klaasgoed uit uwe teljoor. We gaan
eten. Het zal dan stillekens tijd worden om naar school
te gaan en ge moet nog gewasschen zijn.
De kinderen gingen tot de tafel, naar hunne teljoor
Eer Gustje de spekken in zijnen zak stak, lekte hij er
eens aan.
Zijn ze goed, Gustje vroeg Valentientje.
Oh lispelde Gustje, en wreef vergenoegd
over zijn borstje, als ze goed zijn, Valentientje
'l Meiske, verlekkerd op hare klaasmannen, nam er
eenen en beet er heel voorzichtig eenen arm af, om hem
niet te veel te schenden.
-- Hoe smaakt het vroeg Gustje op zijne beurt.
O zoo zoet antwoordde Valentientje, al hare
lipkens lekkende, proef ook eens van uwen klaas
man, Gustje.
Ge zoudt willen, lachte het kleine mannetje,
dat mijn klaasman ook zijnen arm kwijt is maar ge
zijt er wel mede Hij is veel te schoon en 't is nog
veel te vroeg
Jules was bezig met aan zijnen appelsien te rieken,
en snoof er heel wellustig den zuren geur van op.
Valentientje, gij eerst bij Julma sprak
tante Charlotte.
Julma stond in den hoek der kamer meteenen eemer
water en eenen handdoek.
Kom hier, Valentientje, zeide Julma, maar
leg vooraf uw klaasgoed ergens op eenen stoel.
Er gaat toch niemand aankomen, zeker?
vroeg Valentientje angstig.
Neen, neen, wees gerust,antwoordde de
oudere zuster.
En seffens begon zij Valentientje te wasschen. Elkeen
kreeg zijne beurt, uitgenomen Slant, die zich zelf
waschte.
Ondertusschen had tante Charlotte de kommen op
tafel gezet, en ze gevuld met dampende koffie. De
boterhammen lagen er nevens. De kinders gingen aan
het eten. En zie Gustje, niettegenstaande hetgeen hij
gezeid had van zijnen klaasman, kon niet nalaten er
van lijd tot tijd een stukje af te bijten. En het smaakte
hem zoo
Julma was reeds naar huis gegaan.
Toen de kinderen hun morgendmaal geëindigd
hadden, zegde tante Charlotte
Nu kunt ge naar school gaan maar eerst eens
naar de kerk, hoort ge, om Sint Niklaas te bedanken.
Tante Charlotte, sprak Gustje, mag ik
eenen van mijne kiaasmannen, mijn paard, twee spek
ken en mijnen appelsien wegleggen in mijn huis. Ik
ga niet alles meêdragen dezen morgend.
Ik ook niet, lispelde Valentientje.
En ik ook nietmerkte Stant op.
't Is goed, antwoordde tante Charlotte.
Maar ermede naar huis niet. Laat alles maar hier
staan. Ge moet zelfs dezen middag naar uw huis niet
gaan. Komt bij mij eten.
Stant werd al met eens verschrikkelijk bleek.
Tante Charlotte, stamelde hij, vader is
toch niet....
Htier kropte hem ietsin de keel.
Vader is bezig met slapen, Stant.
Ha zuchtte de jongen.
Nadat elk zijn klaasgoed in een stuk gazet gedraaid
en op de kas gelegd had, trokken de vier kinderen
buiten.
Wat was het schoon weder geworden. De zon had de
grauwe wolken, die in den hemel hingen, doorboord,
en straalde met haar wemelend en spelend licht op de
sneeuw. En glanzen dat de sneeuw deed
De jongens moesten voorbij hun buis.
Stant ging op het kleine gaanpad. Als bij aan het
vensterken van hun huisje kwam, sloeg hij benauwde
blikken naar binnen. Hij bemerkte door de witte gordijn
tjes heen, dal moeder nog altijd te slapen lag op tafel,
en dat Julma het huis heel voorzichtig uitvaagde.
Moeder slaapt nog mompelde Slant bin
nensmonds.
Slaapt moeder nog vroeg Jules verwonderd.
Maar ja, zegde Gustje legen Valentientje,
heeft Maria en Julma bij u geslapen dezen nacht
Neen, neen, antwoordde het meisje.
Leonie alleen lag bij mij.
En waar hebben Maria en Julma dan geslapen
hernam het kleine mannetje.
Dat weet ik niet, sprak Valentientje.
Misschien hebben ze niet geslapen, zuchtte
Stant.
Oei, dat is een ferme krak riep Gustje,
daar juist in een huisken een jongen zijn geweerken
afschoot. Dat moet ook plezierig zijn.
Kijk eens naar Fonsken, gilde Valentientje.
De kinderen bleven staan. Fonsken, het mannetje
dat pas geschoten had, kwam buiten om te zien, ol
zijn schieten effect gemaakt had.
Hij droeg een houten geweer op den schouder, had
eene soldatenmuts aan, en een sabel slingerde aan zijne
zijde.
Fonsken is soldaat, riep Gustje uit.
Fonsken, was dat een slag zegde Jules,
kwam dat van éénen piston
Ba neen 't toch, er lagen er drie op,
antwoordde de jongen fier.
En meteenen nam hij het geweer van den schouder,
trok den haan open, en legde er opnieuw drie pistons
onder. Hij mikte naar Valentientje.
Oei, Stant, Fonskens gaat mij doodschieten.
gilde Valentientje, zich achter Stant duikende.
Ge moet niet bevreesd zijn, Valentientje,
merkte Stant ernstig op. Er zitten geen kogels in
zijn geweer.
Neen zegde Valentientje. En zij stak haar
hoofdje nevens het lichaam van haren broeder, om te
zien, hoe Eonsken schoot.
Pafdaar ging het schot af.
Valentientje sloeg de handen voor de ooren, en
huiverde ervan.
t Is een ferm schot verzekerde Jules.
We gaan voort, bevool Stant.
He, Gustje, ge gaat uwen Klaas verliezen,
Zij maar gerust, Fonsken, lachte Gustje.
«Hij zit goed vast. Te zelfder tijd duwde hij fier
zijnen klaasman nog wat dieper in den vestzak.
Was dat toch spijtig, dat vader ziek lag vandaag.
Anders was het zoo een blijde morgen.
Overal trompetgeschal, trommelgeroffel en geweer
schoten! Overal blijde gezichten, en juichende stem
men. En daarboven een vriendelijke zon
Wacht maar, als vader eens goed zal genezen zijf»
zullen de vier kinderen nog meer plezier hebben al®
vandaag.
IX
Traagzaam sleepte de winter zich voort, bijzonder
traagzaam voor menschen, die moeten sparen opbel1'
en vuur.
Ten minste een gansche week na Sint-Niklaas had
den de vier kinderen Stant, Jules, Gusijeen Valentie0'
'je bij tante Charlotte geëien, gespeeld, ja, om zoo te
zeggen gewoond. Ze trokken alleenlijk naar hui®
s avonds, en dan nog wel om recht en zoo stil
naar hun bed te gaan.
('t vervolgt.)
