MENGEEMAKEIN
1
DE MOORD
1
De plechtige inhuldiging
Nog het «Collége Moderne»
In de Wacht
Stad Yper Gemeenteraad
De Kamer
Het recht op ontslaging
van den miliciedienst
Het Senaat
Godsdienstige tijdingen
Voor dé onderwijzers
Het nageslacht der
jeneverdrinkers
Encykliek over den
Zaligmaker
Aanbesteding
l
I
nfli»
,1
'I
De Kathölieké Bond wilt
1° De verminder!.>3 van den dienstplicht
2° Geene vermeerdering van 't jaarlijkscb
aantal
3° Geen persoonlijke dienstplicht';
4° De ernstige uitbreiding van bet vrijwil
ligersaantal.
van«dpn 11 w. H >.r gander Meerscb, als
pastor v .1 St Pieiers, ter stede, is verzet, en
zal nu plaats hebben Donderdag 22" dezer.
Het Collége Moderne is op en weg,en noch
Progrès noch Woeke blad en gebaren daal
niets van.
Zij en laten gocncn traan -zien noch geen
zucht hooren.
Maar daar komt in de Flandre libérale eert
bittere en lange weeklacht van oenen zeke
ren G. V., oud yperling, oud-leeranr, oud
leerling van wijlen het gemeentecollege.
Mijnheer V. had de knepe om redevoerin
gen uit te spreken over 't graf van vrijden
kers die gedolven wierden.
Hij moest toch ook iets zeggen van '1
Collége moderne dat ook burgerlijk begraven
wierd.
Weet gij waarvan het Collége moderne
dood is?
'Ten is niet bij gebrek aan leerlingen,
vermils er voor 't schooljaar 1900-1901
zes ingeschreven waren.
Ti?, zegt Mijnheer V., bij gebrek aan
leeraars die allen genoemd geive st waren
tot o/ficieëel bedieningen juist bij 11 begin
van 't schooljaar.
En alzoo hebben vele huisvaders elders
hunne kinderen moeten plaatsen.
't Is aardig dat het Progrès daarvan ons
niets gezeid en heeft.
't Was nogtans zoo eenvoudig als er
geene leeraars en zijn, de leerlingen en kun
nen er ook niet zijn.
Maar.... daar errlag de hond niet gebon
den.
De waxo reden om op te kramen was
dat het toch de moeite niet wi erd en vva;
zes leeraars voor z s leerlingen te houden.
Dat wasgoed iq den lijd van Pietje Var
Humbeeck, voor d cflicieele scholen, waai
men, bij gelr I. jr. ge skonijnei
kweekte.
Maar een vrij koliegie, zelve als het mo
derne is, en kan ven de lucht alleene niet
leven.
't Is't geen Mijnheer V. ook zegt
Hadden de stichters van hel Collége mo
derm, z\:l hij, !c idacls geïnd om te Iran
nen kampen Lea de bisschoppelijke geldkas
se, zij hadden l n geslicht kunnen slaande
houden en hunne leeraars deugdelijk kunnen
betalen.
Ziet gij nu waarom het Piogrès stom is
lijk een visch
Het peist zekerMijnheer V., 2ij hadt
vele beter gedaan te zwijgen lijk ik.
Maar, da r v. ts zeker nog wel iets anders
inde wereld dan de ka6se van de sticklers
om het ColVge nu ut hti ouden
Over twee jaar deed de Flandre libérale
eencn groot en oproep dooi' gr heel lu 1 land
de Margunvins gaven eu; concert, c. ne
tombola werd ingericht waarmede men de
leeraars kon betr'-n-di bij t.aechte hunne
verachtende jaarwedden eisch ;n.
Was dit alles niet genoeg
Ten anderen iedereen weet dat er hij de
liberalen w.n Yper geld genoeg is om een
arm kollegelje staande te houden.
Maar... tous pingres al vrekken, zegt de
Chronigue.
Maar luistert wat Mijnheer V. verder
schrijft
Indien, zegt hij, al deze die nu aan
't groot werk van keizerin Maria-The-
resia hunnen maatschap pel ij ken stand
verschuldic/d zijn, eenige geldelijke op
offeringen gedaan hadden, wij zouden
de vreugde- en zegekreten niet gehoord
hebben der bisschoppelijke dagbladen,
en wij zouden me! zoele hope de ge-
mecnlekiezingcn bij driejaar mogen
afwachten hebben.
Mijnheer V. zegt in andere woorden dat
de liberalen ondankbaren zijn.
Legt ze mij daar
Maar in eenige volgende reken vangt
Mijnheer V. c< a 1 dijken uil.
Dit laats lu wen Idsch koliegie, zeg; I
hij, dal in Vla ander ai overgebleven
was van de menigvuldige kotlcgiën
gesticht door Maria-Theresia, daags
na ele afschaffing der Jesuiëtcn, is nu
00'; de prooi "van Dis schop van
Brugge geworden.
O gij duts
Het Collége morterne is 't werk van M. den
brouwer Vermeulen met eenige zijner vrien
den en '1 is gesticht geweest in 1895.
Het heeft opgevol .Tf' an liet Collége (le
l'Union geslicht door M. Ferdinand Merghc-
lynck,Arrondissementskommissaris,inl893.
Indien gij zeidet dat het Collége de l'Union
op zijne beurt aan het Collége Communal
opgevolgd heeft, gij zoudt misschien niet
verre van de waarheid zijn.
Maar van Maria-Theresia de tijdgenote
maken van MM. Vermeulen en Merghelynck,
dat gaat te verre.
Indien Mijnheer G. V. waarlijk met de
zoete hope ligt dat binnen drie jaar de za
u*n zullen keeren, dat hij in zijn politiek
programma zette: de heropening van bet
collége moderne of het collége communal en
wij zullen zien of die zoete hope geenen bit
teren azijn zou kannen worden.
De tooneelgilde Willen is kunnen get b
Zondag avond 18e" November, hare eerste
wiritei vertooning voor dit jaar.
Mon speelt
^ELIM,
tl<Pads a van Sul 01 tic»,
drama, en
ï>e Beer en Be Paclia.
kluchtspel.
Van nu af en zal er maar'S ZONDAGS
ALLFEN meer gespeeld worden.
De eer© beechermledcn
die voorbehoudene plaatsen begeeren, mo
gen zich wenden, tot den dag der feeste, bij
.VI. Callewaert De Meulenaere, inde Boter-
straat, 36.
Prijs 50 centiemen per plaatse.
Zondag avond gaf de Wacht san hare
leden het jiarlijksch feestmaal in het Volks
huis.
Als gewoonte is de feeste opperbest ge
lukt. Welbereide spijzen, veel geestdrift en
sclioone heildronken.
Eerweerde Heer Ryckeboer, in afwezig
beid van den zeer Eerw. heer Deken stelde
de gezondheid voor van zijne Heiligheid den
Paus, die met rechten reden den Paus dei
Werklieden wordt genoemd.
Spreker werd geestdriftig toegejuicht en
er werd op staanden voet een telegram ge
zonden naar zijne Heiligheid, om hem de
gevotlens van verkleefdheid der leden van
de Wacht te deen kennen en zijnen zegen te
vragen.
M aandag is de antvvoorde van Zijne Hei
lig heid toegekomen
Zijne Heiligheid verleent met uitboeze
ming dengevraagden ipostolischen zegen.
Kardinaal M. RAMPOLLA.
D; lieer lweins d Eeckhoulte, eerevoor
zilter der Wacht stelde op zijne beurt een
heildronk voor aan Z M. deq Koning, aan
Prins Albrecht en aan geheel de koninklijke
familie.
Eine draadmare werd naar den Koning
■ezonden en M.lweins d'Eeckhoutte ontving
de volgende antwoorde
Mijnheer lweins d'Eeckhoutte
Eerevoorzitter der Katholieke Wacht
Yper
«De Koning, gevoelig aan den heildronk
die gij hebt ingesteld aan Zijne Majesteit
op het feestmaal, de 650 leden der Katho
lieke Wacht van Yper vereenigende,gelast
mij u erover te bedanken, en u te bidden
zijne oprechte dankbetuigingen aan al de
deelnemers over te maken voor het ont-
0 haal dat zij gedaan hebben aan uwe woor-
den.
De Generaal Adjudant van dienst.
M. Sobiy dronk vervolgens op de gezond
heid van den beer Minister Baron Surmont
de Volsberghe, die van Brussel gekomen
was om in 't Volkshuis het feestmaal dei
Ypersche werklieden bij te wonen.
Een storm van toejuichingen brak los;
wanneer de heer Minister naar voren kwam
om de leden der Wachtte bedanken, vooi
het vereerend onthaal dat hij genoot.
Hij drukte den weusch uit dat de Kamers
binst den aanstaanden zittijd het wetsontwerp
zouden stemmen dat hij zal voorstellen
nopens de werkongevallen.
De woorden van den heer minister werden
geestdriftig toegejuicht.
M. Sobiy stelde dan nog een heildronk
voor aan het stadsbeslier en bijzonderlijk aan
den heer Burgemeester R. Colaert.
M. de Burgemeester bedankte eri met zijne
ewone welsprekendheid dronk op den
.oorspoed en den bloei der Wacht, in den
p m son van haren Voorzitter M. Sobry,
De feeste eindigde rond 9 ure en zal onge-
wijfeld hij al die er tegenwoordig waren
;en besten indruk hebben nagelaten.
der
5TACEGHEM8TIIAAT
TE KOKTKIJK
M a blijft voort zonder nieuws van Aitliur
rsiructe, de vermoedelijke moordenaar
ui Hendrik Parmentier.
Hij en kan nogtans niet verre zijn, want
't is vast en zeker dat hij Donderdag, 8 No
vember gezien en herkend is geweest aan
de fransche grenzen, op hetgehuchte Sapin-
Vert, te Wattrelos. Hij zou zelfs de stoutheid
zooverre gedreven hebben van aan verschei
dene personen hel gouden zakuurwerk van
het slachtoffer te koope te bieden.
Verstraete was dien dag geheel in 't nieuwe
gekleed en droeg een donkerkleurige over-
frak die tot aan de voeten kwam.
De policie van Wattrelos is te late inge
licht geweest over het bezoek van Ver
straetc. N ettemin is er een onderzoek
geopend om te weten wat hij daar is gaan
verlichten.
Openl>oi*e zitting
Zaterdag 17 November 1900
om 5 ure 's avonds.
DAGORDE
1. Mededeelingen.
2. Neerleggen van 't verslag voor 't jaar
1899.
3. Lager onderwijs Overbrengen van de
aanneming van St Aloysius' school.
4. Lager onderwijs Lijst der kinderen
die recht hebben op bet kosteloos onderwijs
voor 1900-1901.
5. Lager onderwijs Begrootingen voor
1901 der lagere betalende en kostelooze
scholen.
G. Bewaarscholen: Begrooting voor 1901
7. Keukenschool Begrooting voor 1901
8. Inrichten van een leergang van fransche
taal voor volwassenen.
9. Nijverheidsschool: Begrootingvoor 1901
10. MuziekschoolBegrooting voor 1901.
11. Burgerwacht Begrootingvoor 1901.
12. Kerkfabriek van St Niklaais Begroo
ting voor 1901
13. Godshuizen Aankoop van aandeelen
der samenwerkende maatschappij Eigen
Heerd
14 StadsharmonieHulpgeld voor bui
tengewone diqpsten in 1900.
15. Stadseigendommen Krediet voor her
stelliegswerkeri aan het bovendeel van den
Halletoren.
Gisteren is de Kamer geopend onder voor
zitterschap van den ouderdomsdeken M
Tack.
Het bureel wordt samengesteld als volgt
voorzitter, M. DeSadeleer; eerste onder
voorzitter, M. Schollaerttweede id., M
Hiynen secretarissen, MM.Segers, Defnel.
Carton de Wiart en Fraucotte.
M. Vandenheuvel, minister vanjusticie,
legt het wetsontwerp neder betrekkelijk de
kwijtschelding voor de deserteurs en refrac
taires.
M. Woeste stelt voor hel wetsvoorstel be
trekkelijk de beteugeling der spelen op
t dagorde te brengen.
M. Vandervelde ondersteunt hem en
t voorstel ter stemming gelegd zijnde wordt
met algemeene stemmen aangenomen.
let eenig
't Zelfde spel gelijk in de Kamer. Voor
zitter hertog d'Urselondervoorzitters,
MM. de baron Bethune en Dupontsecre
tarissen, graaf de Ribeaucourt en graaf
Goblet d'Alviella.
't Gouvernement geeft uitleg over het ex
peditiekorps naar China, zegt dat het voor
Belgiën noodzakelijk was tusschen le komen
en dat het korps ontbonden wierd omdat er
geen reden van bestaan meer was. Het wil
de diplomatische dokumenten niet raeê
deelen... de hond ligt daar immers ge
bonden.
Mgr Van den Biandende Reeth, hulp
bisschop van Mechelen, zal Mgr Goethals,
aartsbisschop van Calcutta, op zijn aanstaan
de terugreis naar Indië vergezellen. Hij zal
daar de bisschoppelijke diensten verrichten,
welke Mgr Goethals, uit hoofde van zijnen
ziekelijken toestand, niet altijd zelf kan vol
brengen.
De minister van binnenlandsche zaken en
openbaar onderwijs zal, in het begin van
den zittijd, een wetsontwerp neerleggen,
waardoor de aangenomen onderwijzers op
gelijken voet zullen gesteld worden meldt-
officieels, voor hetgeen het pensioen betreft.
Ook de ontslaggevers van 1879 zullen in
hunne rechton op pensioen hersteld word. n.
Ais het waar is, dan roepen wij volmon
dig bravo
kind behoorende tot eenen.iei
begoede familie, heeft recht op ontslaging
van den krijgsdienst. Personen vragen zich
at, wat moet verstaan woeden door met
begoed.
Een besluit van het beroepshof van Lui
onlangs genomen gelijkvormig aan een
vroeger besluit van het hof van Brussel, zegi
het volgende
Heeft recht op ontslaging als eenigen
wettigen afstammeling, de miliciaan, wiens
familie geen plaatsvervanger zou kunnen
stellen zonder haar kapitaal te schenden en
aldus de inkomsten te verminderen die noodig
zijn om te bestaan.
Eene engelsche gazet heeft een onderzoek
gedaan in 12 huisgezinnen van dronkaards
en in 12 huisgezinnen van matige lieden.
En ziet hier wat zij gevonden heeft.
Hfj (le Bfj de
dronkaards matigen
Geheel getal der kinderen 57 61
Gestorven in de eerste week 35 6
Zinneloozen 5 0
Mismaakt, verneuteld 5 0
Aangetast door de vallende
ziekte 5 0
Zenuwziek en daarna zinne
loos 1 0
Van ziekelijken aard 5 0
Met aangeboren drift tot
dronkenschap 2 0
Die cijfers zijn welsprekend. Zij zeggen
klaarlijk dat zeker het nageslacht van
dronkaards ellendig wordt en moet uit
sterven.
Een telegram uit Rooraen, gedagteekend
6 November deelt de volgende bij/.onderhe
den meê
De P. us heeft aan de bisschoppen eene
encykliek gezonden, dragende de dagteeke
ning van 1 November en handelend over den
Zaligmaker.
De Paus, zich verheugend over den toe
loop katholieken uit de gansche wereld
ter gelegenheid van het Heilig Jaar, betgeer
bewijst dat de volkeren tot den Zaligmaker
gaan, maant de wereld aan om denzelfden
weg te betreden, die de weg is van de waar
heid en den vrede.
Even als Christus de samenleving heef»
hervormd, zoo zal de beschaafde wereld,
zich tot Christus wendende, verbeterd en
gered worden volgens de grondbeginsels
van Christus' leering.
De goddelijke wet, den opstand legen
de gevestigde macht en de botsing tusschen
de volkeren vermijdend, handelt zoodanig,
dal allen elkander beminnen als broedeis
en in vrede gehoorzamen aan hunne over
heden.
De verwijdering van God brengt in de
wereld zooveel afdwalingen teweeg, dat de
volkeren docr gedurigen angst en aanbou
dende vreeze verdrukt worden.
De Paus eindigt melde bisschoppen uit
te noodigen aan geheel de wereld te doen
kennen dat de Zaligmaker, redder der
merischheid, alleen het heil en den vrede zal
Kunnen veroveren.
Dinsdag noen had in den post te Yper de
aanbesteding plaats voor het herstellen van
het Tempeliershuis cn het maken der gebou
wen, die moeten dienen voor het postbureel
5 inschrijvingen waren toegezonden, maar
ééne ervan en was niet op lijd ingezonden
en 'n werd daarom niet opengedaan.
Hebben ingeschreven
M. Angillis, Yper fr. 196,500
(in cijfers stond er 198,500
M. Declercq, Rousselaerc 220.000
M" Roose-Dael, Yper 227.000
M. L. Desmidts Yper 222,000
De uitslag zal aan de goedkeuring van
den heer Minister onderworpen worden.
BRUGGE. - Woensdag gebeurde alhier in
ue kerk van de Paters Jesuiten een ongeluk.
De genaamde Louis Devos, 23jaar oud, was aan
schilderen, toen hij opeens het evenwicht
ver oor en van eene hoogte van twaalf meters
viel Inj kwam op eenen stoel terecht. Het
slachtoffer bekwam niet do minste schram,
doch kloeg van hevige inwendige pijnen. Devos
wordt in 'l gasthuis verpleegd.
ZIE op de L'" bladzijde PREMIE AAN ON
ZE INSCHRIJVERS voor 1901.,
ST-NIKOLAAS. Woensdag avond kwam
de trein, die voor 8 ure uit Gent vertrokken
was, met 20 minuten vertraging onze statie
binnen. De oorzaak hiervan was dal er tegen
den halt van llaasdonck, een verhuiswagen
met over de baan des spoorwegs te rijden, 0m
gekanteld was en een wiel gebroken had. Men
was verplicht, die eerst uit den weg le rnimen
eer men den trein van Antwerpen die te B(iVe
en toegekomen was, kon laten voortrijden
Daarvoor moest de expresstrein van Gent >0
minuten wachten in de statie van Beirvelde
Door het geweldig blazen op zijnen hoorn koii
le baanwachter een groot ongeluk vermijden
WETTEREN.—Eene zeldzaamheid is t0ch
wel liet volgende geval Donalus Raetens, van
Wetteren-ten-Eede, heeft vijf zonen die a||en
in de milieielotingeen goed nummer getrokken
hebben en die alle vijf vrijwilliger niet looo
frank premie geworden zijn. Dat zijn mannen
met een soldatenhart.
De pillen De Pratere maken het zachtste
het aangenaamste en zekerste zuiveririgS
middel uit. Zij vernietigen de gebreken van
het bloed, en Verdrijven uit bet lichaam alle
ongezonde vochten. Zij zijn onwaardeerbaar
voor inwendige ziekten alsgal, slijmen
moeilijke stoelgang, gebrek aan eetlust
hoofdpijn, maagpijn, uitslag, speen, gee|.
zucht en jicht. Zij zijn onschatbaar tegen de
voorvallen van het keeren der jaren en ver
gemakkelijken de ontwikkeling der jonge
dochters. Zij zijn een schat voor de ouder
lingen, want zij geven eetlust en regelma
tige stoelgang en bevrijden hun van beroer
ten leder huisgezin moet zich die kostbare
gezondheidspillen aanschaffen, die het leven
verlengen en herstellen en de kiemen der
ziekten verwijderen. Weigert alle namaak
sels. De pillen De Pratere worden enkel
verkocht in ijzeren doosjes, de naam dra
gende des uitvinders. Prijs fr. 1.50 de doos-
tebekomen te Yper, apoth. Socquet-Terriere'
Rousselaere, apoth. Veys.
PETEGHEM B1J-DEYNZE. - Schrikkelijke
moord. Men is nog altijd zonder eenig
nieuws betreffende de moordenaars van de
ongelukkige vrouw De Smet. Het parket heeft
nogtans eene nog al belangrijke ontdekking
gedaan. Inden kelder, nabij de plaats waar
men het lijk gevonden heeft, lag een bierglas
dat vrouw De Smet medegenomen had om een
kalanl te bedienen. Dit glas was een halve liter
en de werklieden der buurt kregen alleen zulk
een groot glas. Deze bijzonderheid zal de op
zoekingen van het parket vergemakkelijken.
Hel vinden van het bierglas bewijst ook nog dat
de plichtigen de twee mannen zijn die men
rond 6 ure 's morgends in het huis heeft zien
gaan, vermits de eene eerst alleen binnenge
gaan is, en de tweede volgde, wanneer reeds
de vrouw in de kelder was.
De begraving van liet slachtoffer had maan
dag plaats te midden van cenen buitengewonen
toeloop. De ongelukkige man weende als een
kind en smeekte altijd dat zij hem denamen
der moordenaars zou genoemd hebben.
Hel parket is maandag nogmaals ter plaats
geweestvele personen werden ondervraagd,
maar zonder uitslag.
Wilt gij suiker van eerste qualiteit? Neemt dfe-
pakken van de Thiensche maalderij.
BRRLAERE. Moonn. Ter gelegenheid
der kermis was er hier zondag veel volk. In
eene herberg ontstond in het laat twist tus
schen den genaamden De Beul en andere
personen. De Beul werd gesteken met een mes
en stortte levenloos ten gronde.
Ziellier nadere bijzonderheden over deze
moorpDe kermis scheen rustig te zullen
afloopen, toen rond 10 ure 's avonds, er een
t- ist ontstond in de herberg De Fortuin, bij
de weduwe Dreghe, nopens een geschil in het
kaartspel (banken). De baas wilde dit spel doen
eindigen, toen zekere Gust. Adam er zich tegen
verzette, en nog twee frank eischte van Jules
De Beul.
Dr/.e weigerde onder voorwendsel dat het
spel geëindigd was, waarop hij eenen vuistslag
ontving van Adam deze werd daarop buiten-
geduwd in gezelschap van zijne vrouw, en een
of twee zijner schoonbroeders. Ook was deslok
aan De Beul ontnomen. Toen eenige minuten
later De Beul met twee zijner makkers van Zele
(Havermaat) de herberg verliet, om naar huis te
keeren, werden zij aangevallen door twee of
drie kerels in de Kerkwegel, langs denwelken
twee hagen geplant zijn.
De makkers van Jules De Beul konden de
vlucht nemen, doch hij bleef in de handen
zijner aanvallers en weinig tijds nadien, vond
men hem liggen, hadend in eenen bloedplas,
gewond aan het hoofd en aan den arm. De zor
gen toegediend doorden heerdoktoor Veldeman,
waren vruchteloos.
Weldra kwamen de policiekommissaris M-
De Gent en de kommandant der gendarmerie
van Zele, M. De Keuster, met hunne manschap
pen toegeloopen, doch de ongelukkige kon
geen woord meer spreken. De eerw. heer
pastoor, welke juist bij eenen stervende was
Kwam aanstonds op de plaats der misdaad,
het waste laat, dc ongelukkige was reeds een
lijk!
De vermoedens vielen op Gustaaf Adam,
werkman, 36 jaar oud, woonachtig te Berlaere
(Schuitje). Deze bevond zich reeds te bed en
weigerde zijne deur te openen, doch de die
naars van de wol drongen binnen en brachten
hem stevig gebonden tiaar het gemeentegevang
over. Hij loochende de misdaad.
Het slachtoffer, Jules Dc Beul, is slechts 28
jaar oud, gehuwd en vader van drie kinderen,
en woonachtig le Zele (Dijk). Hij is landbouwer
van beroep en behoort lot eene deftige familie
van Zele.
I
,;v
f MMMMMnMHNPH
I'
11M' ii1
m;
'111 I
V V