D I
IS
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag, 28en December 1901.
5
centimen 't blad.
86ste jaar. Tal merk 1872.
St Michielsturners
Koninklijke Fanfare
VOOR DEN PAUS
De Zondagrust
Het werk der Retraiten
Werklieden
voor
Gewichtige bekentenis
Vrankrijk
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte posttegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk Eö, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
zen en er hun Zijne dankbaarheid voor
te betuigen in Zijnen brief van 3 de
''even
eene feeste in t Volkshuis |cemj:)er aao den Bond der Katholieke
op Zondag 29n December,'s avonds Dagbladschrijvers,
ten 7 ure. Er zal dees jaar voor ons eene
Voorbehoudene plaatsen mits 8ansch bijzondere reden bestaan om
m\ i v in f11lons dubbel vrijgevig te toonen. Leo
50 c. per plaatse, bil M. Laüe-
f. 1X111 zal den 3 maart aanstaande het
waert-De Meulenaere. IXXV< jaarvaa zij,, Pansdom intrede,,.
Gansch de wereld maakt zich gereed
om met vreugde dien roemrijken ver
jaardag te vieren. Reeds ten allen
kante maken de geloovigen toebereid'
selen om naar Rome te trekken, en
aan He voelen van den Opperpriester
Naar wij vernemen zal de Konink
lijke Fanfare een tweede avondfeest
geven op Zaterdag 4 Januari 4902,
en op het einde van Januari eene|
avondfeeste aan de vrouwen en doch
ters van de eereleden van het mu
ziek.
Mannen uitnoodigen, bijzonderlijk van de
werkende klasse, om eenige dagen hen af
te scheiden van de wereld, ten eiude de
overrompelende bekommernis-e'n van het
stoffelijk leven te vergeten, en, onder Gods
ooge, op niets anders te peizen dan op de
eeuwige en opperste belangen hunner ziel
wat is er tocb krachtiger om hun herte te
bereiden tot den machtigen invloed van de
goddelijke gratie
Ook (de ondervinding is daar om het te
bewijzen), de werklieden komen uit die re
traiten, geheel en gansch veranderd
Deze die het ongeluk gehad hadden hen te
laten meêslepen buiten den weg der zalig
beid, herstellen edelmoedig hel verledene,
den tol hunner eerbiedige liefde neer Jen hernemen met kracht en iever het kwijten
te leggen. Wanneer wij, in den naam|van de chrisiene plichten
Voor de vierde maal opent heden,
onder de hooge bescherming van Zij
onzer inschrijvers en begeleid mis-i
schien van duizenden Relgen, op on
ze beurt voor den H. Vader gaan neer
knielen, moeten wij Hem van wege
Deze die goed gebleven waren, worden
beter, en voelen hen bezield met eene hevige
begeerte aan anderen de geestelijke goede
ren mede te deden welke zij geleerd hebben
beter naar weerde schatten, en waarvan het
dat katholiek België, aan hetwelk Hij Lezit hun geluk uitraaakl
in alle gelegenheden eene bijzonderej Allen zijn gelukkig en doen hun huisgezin
ne Eminencie den Kardinaal-Aarts- bezorgdheid betuigt, eene nog schoo-
en hunne werkgezellen genieten van de-
bisschop van Mechelen en ven Hunne
Hoogweerdigheden de Bisschoppen,
de Bond der Katholieke Dagbladschrij
vers zijne jaar 1 ij ksche inschrijving vdor
de nieuwjaarsgiften aan den Pans.
De onvergelijkbare geestdrift, waar
mee het eerste gedacht vau dit werk
van kinderlijke liefde werd onthaa'd,
is met de jaren niet verzwakt. De om
standigheden die, van wege de ver
zonen van
|ner en rijker gift dan de andere jarenvruchten van zaligheid welke zij binst de
kunnen aanbieden. Jgezegende dagen hunner retraite geplukt
Te dien einde richten wij tot onzenebben.
vrienden een warmen oproep, en vuj
vragen hun allen, in mate hunner
middelen, hunnen penning in de alge
meene bijdrage te storten. De gering-
ste giften zullen met de zelfde erken
telijkheid ontvangen worden ais de
hoogste sommen elk huisgezin moet
te worden in
Het is wertschelijk dat welhaast alle pa
rochiën des bisdoms eenige mannen hebben
kunnen zenden om uwe heilige oefeningen
te volgen.
Die mannen, in het goed gestaafd, zullen
zoovele apostels worden, in woord en in
voorbeeld, bij hunne broeders-; en zij zullen
in vele parochiën eenen kostelijken groep
maken waaruit de christene vernieuwing van
eene gebeelc bevolking zal ontstaan.
Ik kan UEd. dus niet genoeg bedanken,
kleefde zonen van den H. Stoel, diejer aan houden vermeld
toemaat van opofferingen edelmoe- het album waarin de namen van al de
digheid vereischten, zijn, eilaas! niet inschrijvers zullen geschreven zijn
verdwenen en zoo de zending van het Dat zal het tastbaar bewijs zijn van de Zeer Eerweerde Paters, alsook de tevenge
Pausdom in de wereld met een steeds eenparigheid der gevoelens, die de katholieken der twee berekken van de pro
toenemenden luister verheerlijkt groote familie der belgische kathoiie-l vintien Luik en Limburg,
wordt, zij drukt op de schouders van ken met den H. Stoel, en in 't bijzon
der met den roemvol
Paus, Zijne Heiligheid Leo XIII, ver-
biuden.
den edelen Ouderling van het Vati-
kaan een steeds zwaarderen last, dienl
onze v ijanden nog trachten te verzwa
ren.
't Is eene eer voor de belgische ka-
De inschrijving is van heden af open
t I De iüschriivinesiijst zal terzelfder
tholieken, den plicht begrepen te 1 afgekondigd worden door al de
ben die in deze moeilijke aangelegen-J katholieke bladen van het land.
heden de verkleefde kinderen der
Kerk toekomt: hunne verkleefdheid
aan den H. Stoel anders te betuigen
dan door woorden.
Hoe kunnen zij die beter betoonen
dan met, door hunne edelmoedige
opofferingen, de hulpmiddelen te ver
meerderen, die de Stedehouder van
Jesus-Christus noodig heeft om het
onmeetlijk werk van zijn apostelschap
in stand te houden In de verst afge
legen streken der wereld hebben de
Kruis geplant, ZiJ |^eM
voor het onmete
lijke goed dat gij in mijn bisdom verwezen!-
heerschenden l1^1, £oed dal vaD jaar tot Jaal' zal vermeer
deren.
De Eerweerde heeren Pastors, ik ben er
zeker van, zullen UEd. uit al hunne macht
lijstaan. Zij zullen niet alleen u menigvuldige
retraitanten zenden, maar ook deze helpen
hunne goede gevoelens behouden bij middel
der raaandelijksche vergaderingen en com
muniën, en andere werken van volherding.
Zij zullen u met mij gebenedijden van aan
en uw le
Aanziet mij als
[in Christus.
UEd liefderijk genegen
De namen der inschrijvers zullen
opgeschreven worden in een album, |zujk een za|jg werk uwe talenten
dat den H. Vader zal aangeboden wor yen begleed te hebbfif)
den met de opbrengst der inschrij
ving.
Het Bureel van den Bond der Katholieke
Dagbladschrijvers
De Ondervoorzitters, De Voorzitter
Victor JOURDAIN. Jan HUYGHE.
Gustaaf SOMVILLE
De Penningmeester, De Schrijver,
Frans DE CEUSTER. Leo MALL1É
Mtn gelieve de inschrijvingen te zen
Luik, 7 November
M. RUTTEN.
1901
Eerlang verwachten wij van ons katholiek
ministerie eene wetgeving over de Zondag
rust. En alle man van orde en christen zit
zal hierin toejuichen.
Want in sommige streken van ons Walen-
zendelingen het Kruis geplant, zij aan bureei Van het NieuwsbladI [anci js <je Zondag in werkdag veranderd.En,
hebben het dikwijls met hun bloed I n ypER 0f aan m. Leo MALLIÉ, 52, J gelijk bijde ongelukkige zuidergeburen, het
bezegeld, en wij, wij zouden aarzelen I pergSiraatt Brussel.
om het luttel goads te geven, dat zij
noodig hebben om de kerk en de
school te bouwen, die in de toekomst
de vruchten hunner vreedzame ver
overing zullen verzekeren Elders,
Zijne Hoogweerdigheid Mgr Rutten,
volk, God vergetende, is er verwilderd ge
worden boven alle paal en perk.
Niet te min, van nu af treedt een liberaal
blad van Brussel te velde tegen die aange
kondigde wet.
En uit welke reden Te Brussel, zegt
dat blad, zijn cr veel joden die nu den Zater
dag rusten, en moest de Zondagrust ver
plichtend worden, zoo zouden de joden ge
In Zweden wordt alle werk,, nie'. noodza-[ofwel de engelschen nog niet genoee
kelijk geoordeeld, gestraft wanneer hei ge on waken, daar zij nog eedurit? ver-
schiedt lusschen 6 i,r,° 'a rnr>r '«nd« an Q nrcl v r>. o
s avonds.
In Hongarie vangt 's Zondags morgens
om 6 ure de rustdag aan, die 24 uren moei
duren, dit volgens eene wet van 1891.
In Rusland is insgelijks een rusttijd van
24 uren voorgeschreven voor de Zon- en
feestdagen.
In Rumenie moeten de nijverheids- en
handelsgestichten gesloten blijven lot 's
raiddsgs.
België blijft, niet lang meer achter om den
s morgends en 9 urejrast worden, ofwel dat de boeren hun
te slim zijn, en dat hunne waakzaam
heid bijgevolg tot niets en dient.
De derde aanval werd gedaan door
Botha, en een der grootste engelscbe
dagbladen zegt ervan dat 't weinig
scheelde of 't wierd eene ware rampe
voor het leger. Kolonel Damant meen
de dat hij eene afdeeling ruiterij voor
handen had van het engelsch leger, en
't waren Boers van Botha, die op eens
gezegden rustdag te handhaven,en waarhij Jzo° onbermhertig begonnen te scbie-
U ueu guusu e aKH. Vv u Z'J" schen voor kerstgeschenk eene ferme
kei tegen het klenkahsm, tegen de from n e.ene leitme
geschonden is, te herstellen.
Dé liberalen zeggen dikwijls, rond
den tijd van kiezing Wij en zijn te
gen den godsdienst niet. Wij zijn
en'
priesters die buiten de kerke komen
De Journal de Gand, een gentseh
iberaal blad, schrijft daarover eeneD
a'tikel die de ronde der gazetten doet.
Je Journal de Gand zegt
Onze ware strijd moet den aanval zijr
van het katholicismus. 't En is niet genoeg
dat de priester in zijne kerke blijft 't is
deze kerke zelve die wij moeten aanvallen
Het kwaad ligt in het katholicismus, of
belet gezegd, bet kwaad bestaat in allen
welkdanigen veropenbaarden godsdienst.»
Is dat klaar of is dat n et klaar De
iberale partij moet voor doel hebben
den godsdienst, het katholicismus, te j hope op vrede.
Tevechten. Zoo schrijft de Journal de
Gand.
Dat en is geen nieuws, 't Is bijna
veertig jaar geleden dat een der hoof
den van de Belgische vrijmetselarij,
in de logie vau Brussel uitriep Wij
ten dat de e; gelschen 32 dooden,
waaronder drie officiers en 40 gekwet
sten, waaronder 5 offici rs, achterlie
ten, en Jaaronder is kolonel Damant
zelve, dié viermaal gekwetst werd.
Zoo daf de Boeren aan de engel-
frommeling hebben bezorgd. En zoo
duurt de oorlog voort, zonder dat ie
mand er het einde van ziet.
Wel loopt nu het geruchte dat er
een akkoord is tusschen Duitschlaod
ep Engeland om aan den oorlog een
einde te stellendat de onderhande
lingen snel voortgezet worden en dat
e op het einde van Januari zullen tot
oorstellen overgaan Maar wat is
daar al van te gelooven
Zoolang als in Engeland de geld
wolven Chamberlain en Rhodes aan 't
hoofd staan, en is er maar weinig
De fransche Kamer
De fransche Kamer heeft dinsdag
moeten het katholiek geloof in den I aam'^dag de bespreking der staatsbe-
grafkuii delven. De liberale partij riep Jgfooting voortgezet. Aan hethoofdstuk
lezen man tot den post van minister der toelagen voor de policie, kloegpn
van openbaar onderwijs in ons land, verscheidene leden over de al te groote
wilde van hem maken den groot- verdraagzaamheiddie aan den dag
meester, den oppersten bestierder!
van de opvoeding der belgische!0 voor de zedelooze pren-
jeugd en bladen, die fot zelfs aan de
En de liberalen zouden dan ver-jP00r*eu der scholen worden uitge-
wonderdztjn dat de geestelijkheid dedeeld. Ook de politieke spotprenten
menschen van hef liberalismus tracht tegen de vreemde vorsten gericht, le
af te houden Maar indien zij het volk veren een gevaar op, niet alleen voor
niet waarschuwde, dan zou zij te kort de internationale betrekkingen, maar
blijven aan de eerste en grootste ha-1
rer plichten. Heeft de geestelijkheid! °jr ian^e'j die door den
niet voor last den godsdienst te ver-1vreem^de geboycotteerd wordt. De so-
dedigen? En wie bedreigt meest denIGia.list Millevoye deed opmerken dat,
godsdiensthet liberalismus I onder ander in Engeland, het fransch
Indien de liberale partij van mor-1 leger ook in de prentenbladen
gen ophield den godsdienst te bevech-1 wordt,
ten zou de geestelijkheid ook ophou-f
len haar rnet deze partij bezig te hou-
r I te wet tegen de zedelooze printen
\au de bekentenissen als deze hier-| *ren^.za^ joeBppast worden, te meer
boven aangesiipt, ziet men hoe grootl ar aie schandelijke exploitatie eene
ie verantwoordelijkheid is dergenen Igroote uitbreiding schijnt genomen te
bespot
M. Waldeck-Rousseau beloofde dat
die, rechtstreeks of onrechtstreeks,
medewerken om de liberalen aan|
't hoofd te brengen.
Gazette van Brugge.)
onder de vervolging gebukt, keeren Bisschop genoemd van Luik heeft
onze geloofsbroeders, in hunnen nood, over ^mge we [dwongen zijn twee dagen werk te staken.»
lich tot Hem die hier op aarde dedoen uitschijneu. Hoe wel liberalismus en jodenj toch over
Man is van alle I Wij geven hieronder den brief wel-"qHen handVOl joden die hunnen gods
alle liefdadigheid, en wij, g g [ken Zijne Hoogw. daarover schaef JdieilSt n0g maar half en half onderhouden
leven in een voorspoedigen vrede, wij|aaQ de Eerw. Paters van O. L. vrouw J20UC|sn eischen dat milüoenen
zouden onzen Vader onmachtig laten van Xhovémont, de ieveraars van ditLal|ttoljeken jn hunne Zondagrust niet be
om die ellende te verzachten? Het werk in het bisdom van Luik. schermd worden.
waarlhk een plicht voor allen Daar wij in Yper hetzelfde werk be- 't Zal een reden zijn voor onze katholieke
IS waallij». f zitten zal die brief vau den eerbied- regeering, om dat belangrijk vraagstuk
christen, weerdig van d!en nattm, weerd'j kerkvoogd de begoede en spoedig en volkomen op te lossen, tot gel ik
zijn deel in dien last te dragen en 10 deuR(jzame menschen aanzetten cJaar- en zegen van ons dierbaar Belgie, naar het
de mate zijner krachten het zware juk Lan° waar -t pagt> huDneri mildenanrie.r ohnsten land.
dat den Opperherder opgelegd is, te penning te jonnen.
helpen verlichten. I Eerweerde Paters,
Aan dien plicht, wij hebben het ge- ben gelukkig UEd. te kunnen zeggen
zegd zijD de belgische k atholiekenl hoezeer ik het Werk acht der Retraiten voor I
niet 'te kort gebleven. De Paus heeftJ Werklieden, dat gij met zooveel iever en|
zich geweerdigd hunnen iever te prij- seltsopoöering bestiert.
voorbeeld van menig ander christen land.
In Den; marken, volgens eene wetgeving
van 1891, moeten de bandels en nijver
tietdsgesticbten 's Zondags om 9 ure geslo
ten zijn.
In Noorwegen is de rust verplichtend,van
"s Zaterdags avondsö ure lot 's Zondags
avonds 10 ure.
hebben. De policie heeft reeds ver
scheidene processen-verbaal opge
maakt. W at de politieke spotprenten
betreft, de regeering betreurt ze, doch
de regel is ze enkel te vervolgen op
STAATKUNDIGE ÖMSCHOUW|aaQvraagder belanghebbende partijen
Transvaal |en 8een overdreven iever aan den dag
I tG le^eru
De slechte tijdingen van verledene -
week zijn ruimschoots vergoed doorj ingges em ehebben,
de blijde maren aan de vrienden der l^l08 ae Kamer in verlof. Pas was de
Boeren gezonden door lord Kitchener. Izitting gesloten, of in de wandel gan-
Op drie plaatsen te gelijk hebbenIgen ontstond eene vechtpartij tus-
ie engelschen 'nen leelijken uil ge-jgchen M. Charles Bernard, afgeveer>*
vangen. digde der Gironde en de socialist Alle-
Dewet heeft den engelschen gene-l mane afgeveerdigde der Seine. Zij
raai Dartnell aangevallen en hem eenI A J
..o dieuden elkander eenige mui peeren
grootdeel van zi n legertros ontnomen. I
Dit gebeurde in Oranje. toe en meQ ,had veel moeite om hen te
Britz, een nieuwe boerengeneraal, |scheiden. Zij grepen elkander terug
heeft in Transvaal met 30Ü man eeuel vasten rolden beiden over den vloer:
afdeeling peerdenvoik aangevallen enlin zijnen val verstuikte M. Allemane
eer deengelsche generaal Spens hadde zjch den rechterduim. Hij werd naar
kunnen ter hnipe snellen, hadden delgeneesjiUndig bureel gebracht,
enge scben reeds «zware» verliezen I.
ondergaan. Kitchener en zegt niet te^ijl znn tegenstrever voortging met
hoeveel man er verloren zijn, maarJderü no8 alferhande bedreigingen na
hij laat weten dat het peerdenvoik I te roepen. Het schijnt dat M. Bernard
«verrast» werd, hetgeen bewijst datlte verstaan gegeven had dat M. Alle-
UWSBLAD VAN YPER
m