DIT IS
EN OMMELANDS.
i
m
Bericht
POTTELBERG
STAAÏKUH01 GS OISGSOW
Up Zaterdag, 28en Juni 1902.
5 een timen 't blad.
In Europa
In Afrika
Aan onze lezers
DE PA IS NEE
Eene kaaksmete aan Ai. Nolf
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen hij 's land boodschap soezen ofte post, tegen 3 frank 's /'aars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
M!es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad j 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
DeHeeren van de Agenge HAVAs.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Aan de Kiezers.
Bij elke kiezing komen talrijke
personen klagen dat ze op de lijsten
niet aangeteekend zijn of nog erop
staan met een onvoldoende getal
stemmen.
Met 1° Juli aanstaande worden de
lijsten herzien; 't zijn die lijsten, die
in gebruik komen voor de kiezing
van 1903.
Wij raden onze lezers aan om van
nu af de lijsten te onderzoeken en te
zien of zij met het noodige getal
stemmen zijn ingeschreven.
Wie kiezerslijsten begeert, moet
ook zijne aanvraag doen vóór 1"
Juli.
Voor alle inlichtingen, zich te
wenden tot het bureel van den Ka
tholieken Bond, in den Katholieken
Kring, Meenenstraat.
Vrankrijk
Hoe zitten de zaken nu bij onze
Zuidergeburen Maar geheel flauw.
Gelijk gij weet is daar president
Loubet aan 't hoofd. Die man, naar
't schijnt, en is zoo slecht niet gesteld
maar... hij en vermag niets. Hoe zoo
dat Ten er,rste omdat hij in de klau
wen zit van al dat niet en deugt
socialisten, joden, en bijzonderlijk
vrijmetselaars ofte francs-ma<jons.Ten
tweede omdat hij geen karakter,geen
staal genoeg heeft in zijnen wille. En
't is bovendien juist daarom, dat de
groote bazen van Vrankrijk dien pa
pieren man aan 't hoofd gesteld
hebben.
Daar is nu in Vrankrijk, sedert
eenige dagen, een nieuw ministerie
het 40,u sedert den val van 't keizer
rijk in 1870 Dat ministerie is samen
gesteld ten grooten deele uit vrij met
selaars allen zijn papenvreters eo
kerkvervolgers. Aan hun hoofd staa
een zekere M. Gombes, een gewezen
geestelijke, die de kappe over de hage
gesmeten heeft! 't Is pluis, zoo gij
zietOm de zaken nog te verbeteren,
cf liever, uit louter spotternie, is die
M. Com bes daarbij nog minister van
godsdienst. Gelijk het gemeenlijk gaa
met afvalligen en verloochenaars, is
M. Combes een waar mode! van de
godsdiensthaters. Ook is hij beslis
alles te doen wat hij kan tegen kerk
priesters en kloosterlingen, opda
zijne huidige vrienden het hem nie
en zouden doorsteken dat hij een
afgevallen papeis.
Arm Vrankrijk Wat zijt gij te
beklagen
De slechte scholen hebben hun doe
bereiktHet fransche volk is bedor
ven geworden, goddeloos of onver
schillig. Eo, ongelukkiglijk deze die
nog deugen, liggen in stokkede
eene de bonapartisten beweren
dat het al zou beteren, moest een
afstammeling van Napoleon III aan
't roer weder geraken. Andere zeggen
dat Vrankrijk weder een koninkrijk
moet worden, onder den scepter der
familie van Orléans(dat zijnOrléanis-
ten)ofwel, onder 't bestier van de
Bourbons» (deze noemt men legi
timisten). Eindelijk daar zijn er nog,
die, den raad volgende van zijne
Heiligheid den Paus, bekennen da
hedendaags geen andere vorm van
gouvernement mogelijk is in Vrank
rijk dan eene republiek,en die werken
om eene christelijke godsdienstige
eeilijke republiek te vormen.
Daar en hebt gij nog maar, beste
Lezers, de bijzonderste vertakkelin-
genwant iedere van die partijen
b veft nog verschillige punten waarop
hare leden niet t' akkoord zijn.
Hadden vij dus geen gelijk van te
zeggen arm Vrankrijk wij vreezen
geweidig dat de wrekende hand van
od op iiem zal nederdalen.Eenmaal
nog is een afgevallen priester, Tolle-
;rand, gewezen bisschop van Autun,
minister geweest in Vrankrijk. Al de
gouvernementen die homais dusdanig
aangenomen hebben, zijn er deerlijk
van afgekomen.
Lodewijk de XVIII, koning van
Vrankrijk in 1814, Napoléon de I,
keizer van Vrankrijk in 1804, de
eerste fransche republiek,hadden hem
minister benoemd. Lodewijk Phili| -
pus, koning van Vrankrijk in 1830,
zond hem als afgezant naar Londen.
Geen een heeft er we! mee gevaren
allen zijn,om zeggens,zienlijk gestraft
geweest.
Is het niet te vreezen dat nogmaals
God dat zelfde ongelukkig land zal
straffen, nu het wedemm o god
tergende stoutheid ceoen afgeval
len geestelijke aan'thoofd van 'slands
bestier geplaatst heeft
Duitschland
Terwijl Vrankrijk kerk en klooster
lingen plaagt en buiten steekt, werkt
de jonge dóch krachtdadige keizer
van Duitschland om Vrankri'k 'l gras
onder de voeten te maaien. H j, die
protestant is, laat de katholieke kerk
gerust, en bovendien bevoordeel igt
ze. Over enkele dagen nog, in eene
redevoeringe uitgesproken te Aken,
heeft Wille n II opentlijk verklaard
dat hij de katholieken vrij liet, en,
zoo mogelijk hunne vrijheid nog
vermeerderen zou katholieken en
protestanten, zei hij, zijn alle twee
godsdienstig; daarom moeten zij aan
gemoedigd worden,want de gods
dienst is de grondsteen van een land!
Doch, indien Duitschland schoorse
handelt tegenover ee katholieken,
dan is het oen geheel ander dingen
ten opzichte der Polen,welke Duitsch
land vervolgt, uithongert en wil ver-
duitschen.
Ook is de invloed die Duitschland
gebruikt om Oostenrijk te ondermij
nen, geenszins prijzensweerdig.
Oostenrijk
Dat is een keizerrijk van brokken
en stukken. Oostenrijkers die
duitsch spreken Bohemers, Hon
garen, slaven enz. dat staat al onder
éêne krone, maar en komt niet
overeen. Gelukkiglijk dat de oude
keizer Franciscus-Josephus, reeds
keizer van in 4848, uitnemende geern
gezien is, en alzoo nog 't land tboope
houdt. Als hij ziju hoofd neerelegt,
zal 't alzoo voortgaan? Intüsschentijd
werkt het protestantsche Duitschland:
ten eerste, om 't volk te doen over
hellen naar Duitschland, hopen e
dat, na den dood des keizers, 't volk
hen bij Duitschland zou smijten (pen-
germanismus); ten tweede, om 't volk
af te trekken van de Roomsch katho
lieke kerke. «Los von Rom dat is
los, weg van Rome roepen zij
immers zij weten wt Deens dat het
Oostenrijksch volk protestant is, dat
er dan maar één stap meer moet ge
daan zijn om bij Duitschland ingelijfd
te worden.
Gelukkiglijk schijnt de toekomende
keizer, de kroonprins klaar te zien in
de z ken Hij heeft hem aan 'f hoofd
gesteld van eene tegenstrijdige bewe
ging, voor doel hebbende Oostenrijk
katholiek. tü bewarenGod zegenc
zijne goede inzichten
Spanje
Daar zit het ook schuw. Zij hebben
daar nu eenen koning van achttien
jaar Alphonse XIII. Daar ook is hei
land niet eensgezind. De noorderpro
vinciën, waar handel en nijverheid
bloeien, zijn misnoegd omdat zij bijna
alléén al de lasten betalen, de andere
streken veel min bevolkt zijnde en
doodarm. Daarbij, de afstammelingen
van den gewezen koning Don Carlos
zoeken nog altijd weder op den troon
te geraken en, ware 't niet geweest
van den paus Leo XIII, die peter is
van Alphonse XIII, misschien dat: zij
reeds zouden gelukt hebben.
Eindelijk republikeins en vrijmet
selaars wikkelen er ook hunnen steert
in. Al alle kanten, maar bijzonderlijk
to Barcelona, zijn er nu en dan onlus
ten 't is den eenen keer werkstaking,
't is dan meeting, verder nog aanran
den van processiën enz.
Een franc-macou oudminister, on-
langs afgetreden, Canaleyas, loopt
nu overal rond om 't volk op te
ruischen tegen priesters en klooster
lingen. Immers in Spanje is er ook
eene wet op handen voor de klooster-
gemeenten, doch nog zoo erg niet als
in Vrankrijk. 't Dunkt mij dat er
anderszins te werken, valt om Spanje
op te helpen.
ingeland
Hier is al 't nieuws over de kroning-
van Eduard VII. 't Moest van de
weke plaats hebben,en men was volop
aan 't werk. 't Ging ongeloovelijk
schoone zijn, ongeloovelijk vele volk
zijn,en ongeloovelijk vele geld kosten.
Jamaar,
de mensch schikt
en God nrkt
De koning wordt ziek, verergert,
onderstaat eene operatie in de dar
men...en al de feesten zijn uitgesteld...
tot eenen onbspaalden tijd. Gij ziel
van hier weik een donderslag voor
Engeland En al die vreemde prinsen
die daar waren, en nu vertrekken
en al die mondbehoeften gereed ver
zameld en al die nuttelooze versie
ringen en de vensters en de kamers
verhuurd of er daar processen
zullen uitkomen
•Nu God geve dat, de koning er door
kome Engeland zal dan allichte den
tegenslag vergeten, en de koning ver
dient het door zijne tusschenkomst in
den oorlog van Zuid-Afrika.
Italië
Italië is doo iarrn en doodziek. Het
heeft te vele geëlen van den Paus, en
gelyk Demaistre zei Die van den
Paus eet, sterft ervan Italië of de
Pauzelijke staten, doch gestolen goed
verrijkt niet.
De Paus integendeel draagt nog al
gemakkelijk zijne 93 jaren Mochten
wij zijn houderds'en verjacrdag
vieren
Holland
De lie 'e koningin Wilhelmina, die,
nauw in huwelijk getreden, reeds
zoovele tegengekomen heeft, is nu
volop aan de beterhand. Zij verblijft,
gezondheidshalve, in Duitschland, en
rijdt dagelijks uit in rijtuig om goede,
kloeke lucht in te ademen. Hopen wij
dat de reeks ongelukken voor haar
nu zal gesloten zijn.
Transvaal en Oranje
't Is uit en amen met den oorlog..,
gciüxiki^iljlJammer genoeg dat de
Boeren niet vrij en zijn.Nu,zij hebben
toch reeds schoone voorwaarden, en
't schijnt dat er nog iets zal uitsprin
gen achter de kroninge... of faegra-
vinge. Intmschentijd stellen Boeren
en Engelschen het geheel wel. De
Engelschen, die voor den oorlog, de
Boeren uitgaven voor wildemans,
barbaren, en ongesnoekte kerels...
bekennen nu luidop, dat zij niet alléén
de moedigste mannen der wereld zijn,
doorslepenc soldaten, maar tevens
ook... welopgevoede, welgemanierde
uiterst beschaafde mannen t
In Amerika
Vereenigde Staten
Daar is de groote questie van
't kanaal van Panama, Gij weet dat
Noord en Zuid Amerika maar aan
elkander verbonden zijn door eene
smalle streepe gronds. Welnu er is
sprake dien grond door te snijden om
aan de schepen toe In laten hunnen
weg te korten. Vroeger reeds hebben
Fransche ingenieurs en onder
nemers dat reuzenwerk aangegaan
doch na vele geld met hamers gebro
ken en nog vele meer gezakt te heb
ben, lieten zij het werk steken. Nu
is de twist om te weten of men hel
oude plan zou weder uitvoeren
Panama of eenen nieuwen weg
uitsteken al Nicaragua.
Venezuela
Daar is nu volop burgeroorlog. De
Vereenigde Staten komen er nu tus-
schen. Hoe dat al zal afloopen
9
Daar hebt gij, lezers van 't Nieuws
blad, in 't korte, hoe het al staat en
gelegen is in de bijzonderste landen.
Kan het UI. aanstaan, wij geven te
naaste weke den toestand van eenige
andere landen nog.
Voor 4 Ir. krijgt gij 't NIEUWS
BLAD t' huis gebracht van heden af
tot het einde van 1903.
van Kortrijk.
bewijzen hunnen voorrang
sedert 25 jaren.
M. Nolf is radicaal.
Dat heeft hij op alle toonen gezongen, en
bovendien neergeschreven en geteekend in
eenen brief waarmede hij, in den kiesstrijd,
ons blad vereerd heeft.
Dus, M. Nolf is wel en wezenlijk een
radicaal.
Welnu, over eenige dagen, gaf de liberale
gazet l'Etoile Beige eenen duchtigen
klets op de kake der radicalen. Dus ook
vlak in 't aangezicht van M. Nolf.
Ais gij hem tegenkomt, bekijkt hem maar
nen keer wel't schijnt dat de wervels er
nog in staan
Ziethier nu wat de liberale Etoile Beige
schreef
Ds liberalen hebben twee onvrijwillige ea
onbekende vijanden, die veel gevaarlijker zijn
dan de clericalen DE RADICALEN die door
het socialism zijn ingelijfd, en de onverdraag-
zamen van het siach van M. Homais.
De ware liberaiea verloochenen zoowel
de eenen als de anderen
KI else! M. Nolf Als gij nog niet genoeg
en hebt, schrijft orn meerof liever, indien
gij, zooals 't Weeke blad beweert, veel beter
dan de katholieken, da leeringe van Christus
kent en naleeft, presenteert uwe andere
kake. Misschien dat de Etoile Beige er
nog iets zal opplakken
Zcodus de katholieken, als zij ievers M.
Noif in eene katholieke herberg tegen ko
men, en dat M. Nolf zou genegen zijn ooi
hun wijs te maken dat hij... tandpijn heeft,
zij weten waaraan hen houden.
Arme M. Nolf. Zijt dan radi...kaal, eh
oin er zoo kaal van af te komen
Nogthans de gelegenheid is te schoone,
de Wt, orden der Etoile Beige bevatten
te vele schoone waarheden, om daar zoo
haastig over te gaan.
Wij zullen ze van wat nader bij beschou
wen, en een weinig ontwikkelen.
En eerst en vooral
M. Nolf is geen liberaal
't Staat klaar en duidelijk in eene liberale
gazet.
M. Nolf (altijd volgens de «Etoile Beige»)
is de vijand der liberalen, en dan nog een
vijand die ve 1 gevaarlijker is dan een
clericaal
Wat zullen de ware liberalen van Yper en
vaa 't arrondissement daarvan zegge:
Zullen zij hunne gazette verloochenen en
haar ongelijk geven
Zullen zij de oogen openen, en M. Nolf,
hunnen vijand, over boord durven werpgn
Gelijk zij eertijds La Lutte-De Strijd laten
gletsen hebben. Dat ware belangrijk te
vernemen.
Jamaar, is M. Nolf geen liberaal, hij is
eg! wat anders
M. Nolf is ingelijfd door het socia
lism.
Ja, ja, M. Nolf, ge hebt schoon op de
zenuwen gepakt te zijn, en te spertelen gelijk
een duivel in een wijwatervat, 'tls alzoo;
de liberalen zeggen hel
Wil dat nu zeggen dat M. Nolf socialist is?
't Is te ziene, zei de blinde, en hij en zag
nooit.
M. Nolf en 't is een geloofbaar man...
als hij rechtzinnig spreekt zegt dat hij
geen socialist is.
Maar algelijk de socialisten en ze kun
nen ook nen keer waarheid spreken,... 't
ware raar van nooit zeggen dat, M. Nolf
HUN MAN IS, en dat zij er tevreden over
zijn.
En niet alleenlijk zeggen zij dat, maarzij
toonen het ook.
Inderdaad, binst den kiesstrijd hebben zij,
eenige dagen voor de stemminge, eene
groote meeting gehouden in 't lokaal A ia
Taverne d'Allemagne waarin gezel Jan
Lampens, luidop verklaard beeft dat al de
socialisten moesten stemmen voor M. Nolf.
Jamaar, zult gij misschien zeggen, op
wat komt dat nu uit? Is misschien M. Noif
radikaai met name, ea socialist met der
daad
Zwijgen is niets zeggen.
Oui zei Lowietje, en 't en koste
maar dat fransch
De ware liberalen verloochenen M.
Nolf.
Immers, de Etoile Beige zegt dat de
ware liberalen DE RADICALEN VERLOO
CHENEN.
Nu, M. Nolf is radicaal
NIEU
VAN YPE
W{$ ï'-y-
a 1
y y
y y
4
W -s
V
n
v
■x
y
