DIT IS EN OMMELANDS, P0TTELBERG «Ju Saterdag, 2en Oogst 1902. 5 centimen 't blad. IDIfiE ÖISCHÖfJ Vrankrijk De vervolging Houding der katholieken Sticht syndikaten DE PANNEN Aan de gezapige liberalen Weekblad en Progrès Saint-Patiek en Benedikt Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij land boodschap toe zen ofte posttegen 3 frank s jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /.Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk 36, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Men gaat voort in Frankrijk met. waar hier, waar daar, de Noane' ens buiten te zetten, de kinders op strafe te jagen, de vrije scholen te sluiten. En Comhes, de ellendige geloofs- verzaker, dien Frankrijk nu de eere heeft als eersten minister te mogen groeten, Combes heeft van 't begin af trotsch verklaard dat hij tot het einde toe of t'einden uit zal gaan Tot het einde toe Zijn eerste vonnis J aagt op 23Oü vrije scholen, 8000 meesters of mees teressen, 150 TiM kinders. En dat vonnis is hij doende met uitvoeren. En als dat zat gedaan zijn, dan moet er een tweede vonnis komen en een derde enz., tot dat heel het vrij onder wijs te niete is. Er zijn in Frankrijk rond de 1400 vrije scholen met 13 honderd duist kinders. 't Is lijk nietEn dat al moet weggevaagd,een beetje te gère. Tot het einde toe Als de katholieke scholen zullen doodgelegd z'jn, wat zal me: lan aan vangen. Rechtstreeks den oorlog voeren te gen de Kerk. Na de jacht op de kloosterlingen moet de jacht op de priesters komen. En dan Dan zat 'teen paradijs zijn in Frank rijk en eene gedurige kermis waar- Lucifer zal voorzitten en waar de grootste irietweerds met de beste brok ken zullen weggaan. lntusschen Combes heeft met hem, volgens 't zeggen van 't Journal des Débats», al de meeste dweepers, dom mer iks en zotten, die vol zijn van on verdraagzaamheid en haat tegenover de kerk, al de wildemans en omwen- telaars van 't ongelukkig Frankrijk. Schoon gezelschap voorwaar De katholieken onderwijls teekenen krachtig verzet aan enbetoogen tegen. Wat wilt ge dat ze voor den oogen- blik anders doen Revolutie maken Moesten de rollen omgekeerd zijn, neemt b. v. dat de katholieken meester zijn in Frankrijk en dat de radicalen en de socialisten 14 duist vrije scholen bezitten, dat daarbij de katholieken eene wet maken om die 14 duist vrije geuzenscholen te sluiten en de gendarmen zenden om de gen zenmeesters en meesteressen buiten te zetten 't en zou geen 24 uren duren of geheel Frankrijk stonde in revotutie I De katholieken zijn geen'revolube mannen. En... zij betoogen. Grootschebeioogiugen grijpen plaat geheel het land door, maar bijzonder lijk in't Noorden, in Rretanje en te Parijs. In 't Noorden te Roubaix, Rysei, Torkoenje, Hem enz. in meestal de steden en de dorpen. Te Mouvaux (bij Roubaix) erg en kluchtig meteen De menschen van Mouvaux ver gaarden vóór de zusterschool. De commissaris komt af met 7 gendar men. PoefEene hagelbui van kloefen en stokken vliegt op hen neêre. De gendarmen drijven gewapenderhanc het volk uiteen. Een honderdta' vrouwmenschen blijven nog staan vóór de schooldeur. Allemale weg! luidt het bevel. Niemand roert. De gendarmen met den sabel in den vuist jagen hunne peerden door den hoop Verschillige vrouwen zijn omgewor pen en gestampt. Men schreeuwt, men huilt, men stuikt, men stoot... De commissaris geraakt eindelijk tot aan de deur en smijt ze open... t En was niem tnd meer in, d> zusters waren al weg. Of M. de commissar's uitgejouwd wierd In Bretanje zal 't ongetwijfeld al erger gaan. Men durft er de zusters nog niet buiten zetten, want 't volk is er geweldig opgewonden. In vele plekken verschansen ze de scholen en zeggen dat ze zich eerder zullen laten doodschieten dan te ge- doogen dat men er de zusters uithale. De boeren hebben nachtwachten inge richt om de komst der gendarmen af te spieden. In 't ingaan der dorpen keuren zij hunne karrebakken om de Deerden legen te houden en de gen- fat men gemakkelijker af te weeren. De Bretoenen en zijn geen katten om zonder handschoen te pakken. Te Parijs hebben er zondag laatst groote betoogingen plaats gehad. Die betoogingen, vreedzaam ingericht, zijn echter niet ongestoord afgeloopen, want de socialisten hebben eene tegen- betooging gehouden en allerhande wanordelijkheden verwekt. A 1de troepen hadden bevel gekre gen zich gereed te houden, duizenden policieagenten waren in den tuin der Tuileries, in het ministerie van zee wezen, en het paleis der Elyseesche Velden verzameld. Omtrent 2 ure be gonnen de socialisten, door hunne komiteiten opgeroepen, zich op de loncordeplaats te vereenigen. Om 3 ure kwamen de katholieke betoogers aan, roepende Leve de Zusters Vrij- leid Als echte aanranders omring den de socialisten de betoogers en huilden A bas la C i lotte. Maar de atholieken weken niet en verdedig den hen dapper, met alles wat hen on- ier de hand viel, De policie had bevel ontvangen de... communards te be schermen. Al de deftige menschen deden mee met de verdedigers der vrijheid. Het vas maar het uitschot dat tegonmaui- festeerde. De katholieken en hunne vrienden waren meer dan 6000, alle standen, barons en werklieden, edele lamen, burgervrouwen en werk vrouwen. Om 6 ure was de betooging der katholieke vrouwen geëindigd en een half uur later trok de republikeinsche w acht af. Dus niettegenstaande al het schur kenvolkvan Parijs t'hope getrommeld was, hebben de katholieken, heeft al wie de vrijheid bemint, niettemin iu klaren dag en zelfs tot laat in den avond betooging gehouden. Geheel de weke is eralzoo betoogiug en protestatie geweest, nu hier, nu daar, tegen het gouvernement, voor dt Zusters en voorde vrijheid. Maar 't en zal daar mee niet uit zijn Neen 't. De katholieken zijn besloten een machtigen bond tot stand te brengen geheel Frankrijk door,met alle wett:g; middels, eendrachtig en eensgezind ie vijanden van godsdienst en vrijhei te bestrijden. En zoo zullen zij van nu af aan, hunne kiezingen bereiden voor den naasten keer. Betoogen is goed maar werken en strijden zal nog beter zijn. Gombes afgekeurd. Combes is afgekeurd niet alleen door de Katholieken van geheel de werel dat spreekt van 's zelfs,- maar door al de mannen van Frank rijk en elders die in hunnen kop nog wat gezond verstand en in hun herb nog een sprankel hebben van liefde voor de vrijheid en het recht Verschillige van d> gazetten van Frankrijk, lijk het Journal des débats ie Temps scbrij 'en tegen Gombes. De liberaalste gazetten van Engeland, Zwitserland Holland vallen hem hevig aan. En de minister van Financiën of van 't geldwezen, M.Rouvier, is er zoo lanig tegen dat hij van zin is iu korte zijn ontslag te geven. 't Za grootste liberale 0 millioen kosten aan 't land,zegt hij. Met zulk nen gaai als Gombes kunnen wij niet voort. Comb"s moet weg Proficiat en de wind van achter Gombes trekt zijne ooren in, 't Was eerst kwestie van 6000 vrije scholen, 't Is nu gekomen op 2500. Aan die 2500 had Combes 8 dagen tijd gegeven om te sluiten, en die 8 dagen verloopeo zijnde, gingen de meesters of meesteressen ge 'apenderhand bui- engezet worden, zoo ze uit bun eigen innne scholen niet verlieten. De 8 dagen zijn reeds sedert tien dagen voorbij en vele Zusters blijven in innne scholen. En toch en durft Com bes zijne bedreiginge niet ai iu eens uitvoeren 't zou te veei opschudding veroorzaken, vreest hijen 't is maar hier en daar, een beetje met een keer, dat hij door de macht der wapens, de zusters aan de deure zet. En aan ver- chillige kloostergemeenten die zorgen voor weezen, ouderlingen of kraoken, en ook reeds bevel gekregen hadden van !e vertrekken, heeft hij het doen wêerzeggen en tegenbevel gegeve O die lafaard met al zijn beslag. Gombes goedgekeurd. Goedgekeurd Door wie Raadt eens. Door meestal de groote liberale ga zetten van BELGENLAN D. Hoe is 't toch mogelij k Ewel ja, zij keuren dat goed, dien aanslag op de vr'jheid van onderwijs, op de vrijheid van vereoniging, op de onschendbaarheid van den persoon- ijken eigendom. Zij keuren dat goed, niet alleen om dat het verleden dier Belgische libera- en Gombes' doenwijze verrechtveer- ligt, maar omdat zi j niets beter ver- angeu dan hetzelfde duirelsspel te pelen in ons vrijheidlieven] vader end. Achteruit Belg-sche dvinge auden Uwe haring en braadt hier niet meer... Overweging en herinnering. In Vrankrijk is er geen recht tenzij voor de joden, de pauamisten, de die ven in 't groot, de Humberts en de rawfords al zulk volk wordt door het ministerie beschermd. Maar arme kloosterlingen, zoetaardige Zusters, die toch allen kinderen zijn van Vrankrijk, dat moet vervolgd, ver jaagd, verbannen zijn, dat zou meu moeten ombrengen, omdat zij niets doen dan goed aan 't menschdom Zoover gaat de baat der goddeloo heid Gombes die de duivel der ver volging vertegenwoordigt beeft zeker in de jaren 1879 les genomen aan onze liberalen gevloekter gedachtenis Wat nu in vrankrijkgebeurt, heb ben wij het in onze steden, op onze gemeenten, op onze kleine dorpen ook uiet zien gebeuren Hoeveel Zusters zijn uit hunne scholen niet gejaagd geweest, en met het H- Sacrament uit hunne kapellen, door den haat van de vrijmetselarij Hoeveel onrechtveerdigheden wier den dan niet gepleegd door het gou vernement in vele plaatsen wierden de Zusters verjaagd uit de gebouwen die hun toebehoorden, die z,j gekoch of wettig gekregen hadden. Ook za! het nieuws van den fran- schen schooloorlog bij menigen burger van Vlaanderen het oud gevoelen van verontweerdiging vernieuwen bit velen zal de wonde door den liberalen schooloorlog aan onze vlaamsche fami lien weerom geopend worden het herdenken van den dwang, de brood rooving, de uithongering door vele dischheeren en andere staatsbeambten uitgeoefend op den armen werkman lelaas noch dikwijls onder eenen dek mantel van zekere gezapigheid en ge veinsde godsdienstigheid, de oude udasziel verbergt van het snoodste verraad Bravo Bravo Wij vernemen dat verscheidene casteelheeren, hier in 't katholieke Jelgenland, hunne eigendommen ter beschikking gesteld hebben der sch ool- nonnekens die verjogen zijn uit Frank rijk. Zoo b. v. Prins Philip de Caraman- himay heeft een dertigtal Zusters opgenomen in zijn eigendom va fieaumoni M' en Beernaert hebben ook ïunne villa van Boitsfortter beschik king gesteld der vluchtende Zusters. De notaris scheyven van Brussel heeft aan anderen eene schuilplaats aangeboden in zijn ruim huis van de Moniteursfraat. Graaf en gravin de Lambilly zullen nsgelijks verschillige schoolzusters ontvangen in hun kasteel v*n Baen hout te Heestert bij Kor'njk Edelmoedige voorbeelden En leve ons k thoüek, vrij en onafhankelijk Vaderland die weigerde zijne kinders te zenden naar ie scholen zonder God, zal in 'l rierte van die vervolgden den gruw vernieuwen voor die oude vervolgers en nieuw bloed iDgeven van afkeer voor het góddeloos iiberalismus, da t En wilt gij, goede Lezer, gesticht zij over tiet einde van een kerkvervolger, lees wat eene liberale gazette van Yper zelve schreef, d n 20 Juli laatst, over Pieter Van Hum beeck Zijne laatste jaren waren verdrietig en droevig. Ten onder gebracht door een ziesen bloedverwant bij trok zich af in de een zaamheid, niettegenstaande de verkwikkende vriendschap die MM. Frère, Bara, Graux en Buis hem gedurig betoonden, en spijts al de zorgen van zijne familie. Hij leefde, en 't was hem een last van te leven, de bitterheid verdurende van de aan vallen zijner vijanden. Traagzaam stappende, aldroomen, geleund op zijnen stok, hij keek naar de voorbijgangers zonder ze te zien, verloren in zijne geheugenissen. Alle dage ging hij in eenen Café, waar hij zeker was van niets dan vreemdelingen te gemoeten en daar, achter een dagblad dat hij scheen te lezen, hij was wegverslonden in zijne gedachten. En 't is aan dien man dat men een stand beeld opricht inde ho.fdstad van Belgen- tand. van Kortrijk. bewijzen bunnen voorrang sedert 25 jaren. Onder dezen titel bevat het Antwerpsohe werkmansblad, De Vplksklok het volgend, artikeltje. Naar aanleiding van da jongste gebeurte nissen, schreef den 19 april laatstleden, Onze Tijd dat het volstrekt noodig is, overal syndikaten tot stand te brengen. Geheel de macht van de socialistische partij steunt bijna uitsluitend op deJyndica- ten, die zij in onze steden hebben gesticht. Willen wij deze macht breken, dan moeten wij katholieken, ons vastberaden op hetzelf de gebied bewegen. Zoo luidde een eerste artikel terwijl ver der een tweede artikel, luidde Zullen wij nu eindelijk inzien dat het stichten van kristen syndicaten broodnoodig En door kristene syndikaten bedoelen wtj hier geen louter politieke syndikaten, maar wel echte, degelijke syndikaten, waar de werkman in volle vrijheid handelt er; be slist. Met genoegen stellen wij vast dat die ge dachten nu ook voorgestaan worden door manirn, zooals M. Arthur Verhaegen,volks vertegenwoordiger en voorzitter van den Belgischen Volksbond. ïn een flink beredeneerden brief, op 29 April door Le XX' Siècle opgenomen, zet M Arth. Verhaegen dezelfde gedachten uiteen als deze, die reeds den 19 derzelfde maand in Onze Tijd werden meegedeeld. Laat ons, schrijft M. Verhaegen,wettelijk erkende syndikaten tot stand brengen, waar men slechts de vakbelangen behandelen en geene politiek voeren zal. In alle opzichten zullen de werklieden er voordeel bij genie ten, en ten slotte zullen zij den rug keeren aan het socialism,zooals dat zich reeds voor doet te Gent, waar omtrent 3,500 leden deel uitmaken van de antisocialistische syndika ten. Handen uit de mouw, wereldlijken en priesters Wanneer de verkiezingen achter den rug zullen zijn, hoeft gij onmiddelijk met kracht op te treden tot het vereenigen van onze werklieden in dergelijke syndikaten, zoowel op den buiten als in de stad Pieter Van Humbeeck is de liberale minister die de ongelukswet de fameusche schoolwet van 1879 verveer digd heeft, welke geheel het land in rep en roer gebracht heeft, en die bijgevolg de meeste oorzaak is geweest van den onder gang van 't Iiberalismus. En nu richten De Liberalen een standbeeld op in de stad Brussel voor bunnen grooten man Van Humbeeck, en M. De Mot,burgmeester van Brussel, op 27 Juli laatst, heeft dat standbeeld, namens de stad Brussel aanveerd. De francmapon Pieter Vau fiumbeeck had verklaard dat hij het cadaver van het katho- lictsmus met zijn voet in het graf ging scoo- ten. En wat heeft hij in 't graf gestoot Het Liberalismus, en hem zeiven. Het liberale weekblad van Yper schrijft in een overgenomen artikel van zijn laatste nummerIndien er in onze rangen ver moeide politiekers zijn, dat zij zich in stilte uitrusten en hunne vrienden niet ontmoe digen. Dus dat zij beter zouden doen van hun niets meer aan te trekken en van... te rusten... Ziet gij welde oude liberalen 'tYpersche en elders, zijn te gezapig worden, zij loopen in den weg, zij nietradikaal genoeg Op den zolder bij 't oud ijzer van ge- zijn of Saint Patiek, op zijn bureau, is bezig, in 't fransoois een laatste hand te slaan aan zijnen tout bonnement subiie- men artiekei Les anciens Pom piers h Anvers Hij laat een traantje van g hartelijk diepe erken- tenisse vallen op den zoeten naam van Bazinne Troch uit 't bronzen Paard van Antwerpen, die haar zoo menschlievend opofferde om al hare zorgen toe te vertrouwen aan de Oude Pompiertjes die ze toch zoo rioodig hadden. Dan vangt Ernesijen een klein uiltje en attendant l'arrivée van zijnen oolij- ken traducteur, Benediktus Ael- broek. Benedikt (inkomend). Bonjour, Monsieur Ei nest Ernest. Salut, BenoitHoe is 't. Hebt ge nog entwadde da wel is voor ons radikaal verbintenis orgaantje Benedikt. 'k Hebbe daar een artiekei vertaald uit den «Réforme». G'est tout bonnement sublime!!... En actueel!,., oh!... in wonderschoon vlaamsch!... Een soort van gemengden stiel van libre esthétique en dichterlijke uitwazeminge Nu ge zult er wei zelve van kunnen jugèèèèren Ernest Is 't nog een beetje lang?... Benedikt. 'k Peize wel dat Kozen Gharel, als hij eerbare groote letters gebruikt, de drie eerste kolonnen en half van 't Weekblad zal kunnen volkletsen Ernest. Goed en van wat spreekt uw ar tiekei Benedikt. Van allesuitgenomen het ge loof!!... Hurkt ne keer, Ernest, naar eeuige passazen... Bij voorbeeld, die on- dervraginge zè hier... hoe schoone toch hoe schoone Is er een van onze werken dat nog slechts zou kunnen voortsukkelen onder den ont zaggelijken zwirten mantel die dreigt gansch het azuur d^r hoop te verduisteren i Ernest, hoe scüoone (ia geestverrukkinge) Neen, 't en is niet mo gelijk maar welhaast zal de guldene

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1902 | | pagina 1