D IT I S
E N
OM M ELAN DS
m
i
Op Zaterdag, 3ten Januari 1903.
5 eentimen 't blad.
88ste iaar.
Talrnerk 1236
Voor den Paus
Gilde van O. L. Vrouw
van Thuyne
Willen is Kunnen
Bewindschappelijk INieuws
Venezuela
Panama
Marocco
Frankrijk
Duitschland
Rusland
China
Vlaamsch® ster
Landbouwfopperij
der Liberalen
De liberalen legen de Boeren
Avondfeest
mm
fe trekken bij den Uitgever7"* 30, cie Botet drate, te per, en bij s land boodschap we sen ofte post, lef en 3 frank 's /aars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig:
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 3 fr. 't honderd, leder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Meerei van de Agence HxvAS.te Brussel, T£.32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, w° 8, Place be la Boubsb, ontvangen bekendma
kingen voer 'i Nieuwsblad van Yper, van^ al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Vorige lijst fr.
Mr Melie Siruye, Ypres
Julie Gontier, dienstmeid, Yper
Aan enzen Heiligen Vader den Paus
ter eere van het Heilig Hert van
Jesus om vrede en eendracht on
der verschillige te bekomen
Au Pape Roi, M. et Mme.
Anonyme Ypres
Eerw. Heer Dilger, Yper
779 50
200.00
5.00
5 00
100 00
25.00
Maandag aanstaande, 2 Februari, zal M.
S. Deploige, leeraar bij de Hoogschool van
Leuven, ten 5 1/2 ure,eene Voordracht geven
over V Antisémitisme in de Iweinszaal.
De 3® rertooning is vastgesteld
op Zondag 15 Februari, ten 7 ure.
Nieuw bombardement
Nog drie keers hebben de Duitschen
de Venezuelaansche kust beschoten.
Men moest wel zeggen dat de vrede
stoud om geteekend te worden.
Den 17, binst den nacht, heeft de
Duitsche kruiser Panther, gepoogd de
geul van het meer van Maracaïbe bin
nen te varen. Het fort San Carlos
wilde dit beletten, en daar zie, 't spel
was op den wagen: de Duitschen scho
ten den eenen houwitser na den an
deren, maar toch, daar de Panther
alleen was en te dicht van het fort
genaderd, wierd hij gedwongen af te
varen.
Den 21n, hebben drie duitsche krui
sers, Panther, Vineta en Falk,opnieuw
het fort San Carlos gebombardeerd,
en ditmaal in regel.
Die versterking welke dagteekende
van den t;jd der Spaansche overheer-
sching, is volkomen vernield, evenals
het dorp San Carlos zelf.
Het was generaal Georges Bello, die
het bevel voerde over de versterking.
De man gedroeg zich heel dapper en
gaf bewijs van veel krijgskundige ken
nissen; ongelukkig beschikte hij enkel
over verouderde kanonnen, welke het
niet halen konden tegen de nieuwe
kanonnen der Duitsche oorlogschepen,
waarvan de verte-dracht veel grooter
is.
In andere woorden gezegd, de Duit
sche kanonnen vernielden het fort en
legden het dorp in puinen, terwijl de
ballen der Venf zuelaausche kanonnen
op verre na de Duitsche schepen Diet
konden bereiken.
Wanneer de vestingartillerie van
het fort San Carlos geen teeken van
leven meer gaf, is de Panther onge
stoord het Maracaïbo-meer opgevaren
en heeft er de Venezuelaansche ka
nonneerboot Miranda gekaapt.
Tijdens de beschieting is de beman
ning der Duitsche oorlogschepen twee
achter elkander volgende keeren aan
wal gegaan, doch zij werden door de
Venezuelaansche soldaten op zulk ge
ducht geweer- en kanonvuur ont
haald, dat zij telkens gedwongen wer
den terug aan boord te gaan, hunne
dooden en gekwetsten medenemend.
Men berekent dat de Duitschers
meer dan 1600 kanonschoten gelost
hebben.
60 per honderd der geworpen hou
witsers zijn op het dorp San Carios
gevallen.
In de verschansingen heeft men 12
dooden en 15 gekwetsten gevonden
De poedertoren is door twee hou wit
sers erg beschadigd doch is gelukkig
niet ontploft.
De Duitschers 'hebben een aantal der
Venezuelaansche kanonnen doen sprin
gen, maar vijf stuks elke nog kor
den benuttigd ribleven ge
spaard.
D^n 25slea, hebben twee duifsch
kruisers Uineta en Gazelle eene derd
maal de Venezuelaansche kust bescho
ten, op eenen afstand van 5000 meters
De steomer Siberga heeft te Paerto-
Cabello 120 marine soldaten, 5 offi
ciers en rerschillige kanons aan wa<
Bijzonderheden ontbreken nog over
die laatste bestorming.
Wat beteekent dit nu al, zult gij
vragen Wat heeft er aanleiding ge
geven tot dit nieuw en herhaald hom-
hardement
Venezuelaansche uitleg
Den 17 Januari zeggen de Vene
zuelanen stoomde de Panther het ka
naal binnen en vaarde in de richting
van Maracaïbo. De hevelhebber van
het fort loste verscheidene schoten
zonder ballen om den bevelhebbei van
den Panther te verwittigen dat hij
daar iets deed dat buiten zijn recht
was.
De bevelhebber van het Duitschp
oorlogschip gebaarde die verwittiging
niet te begrijpen en stoomde voort.
De artillerie van San Carlos duide-
ijk ziende dat de Panther voor doel
degrenslinie van den blocus door te
breken om in het meer het Venezue-
aansch schip Miranda te kapen, lost»
eenen houwitser naar het Duitsch
schip.
Dit laatste, dat op eenen afstand van
1,300 yards lag, autwoordde dadelij!
met twaalf houwitsers, in de richting
van het fort geslingerd. Onmid lelijk
daarna zond de Panther honderden
pr»jectieleia over San Carlos, welkeer
groote schade en vernieling aanricht
ten.
En 't bombardement was aan den
gang.
Duitschen uitleg
De Duitsche bevelhebber had een
rood vaandeitje aan den grooten masl
van zijn schip geheschen, tot teeken
van vredelievende gevoelens, hetgeen
ongelukiglijk door de bezetting van
het fort i.iet begrepen werd.
De beteekenis der zeesignalen en
teekens niet kennende, losten de ka
nonnen der versterking op hunne
beurt talrijke houwitser sen de Panther
moest wijken.
Volgens de Duitschors, zou de Pan
ther dus geene de minste aanvallende
inzichten gehad hebben, want hij had
een rood wimpeltje aan den mast
en de schuld zóu aan de Veuezuelauen
liggen die dat signaal niet kenden en
maar helder op begonnen te schieten.
Uit Washington wordt gemeld d°t
het verdrag aangaande de vaart van
Panama eindelijk onderteekend is door
de Vereenigde Staten en Colombia.
Door de onderteekening van dal
verdrag, bekomen de Vereenigde Sta
ten den eigendom van het kanaal on
der den vorm van eenen pacM van
100 jaren, welke kan vernieuwd wor
den zoolang en zoo dikwijls de Ver
eenigde Staten het verlangen.
De Vereenig ;e Staten zullen jaar
lijks i,259,000 frank betalen aan Co-
lombië.
De legers van den Sultan en van
den oproermaker liggen nog alsan op
elkander ie loeren dicht bij de hoofd
stad Fez, zonder tot een beslissenden
slag te durven overgaan.
Intusschen heeft liu en dan eene
schermutseling plaats, waarover alle
slach van tegenstrijdige inlichtingen
naar hier overwaaien.
«Vaaneer er eeuige mannen van 't
vijandelijk leger gesneuveld liggen,
dan snijdt men de ppen der lijken
af om ze als éerebew js den Sultan to
te zenden. Ze worden daarna in reken
aan 't volk ten toon gesteld. Voorwaa
eene aantrekkelijke expositie
M. Deschanel
De belangrijke redevoering van M.
Deschanel,daar wij den korten inhoud
van gaven zaterdag' laatst, verwek!
veel opschudding en wordt dan ook
druk en in verschillenden zin door de
bladen besproken.
Sommige radikale bladen zien me!
onrust de gevolgen dier redevoering
te gemoet.
Zij noemen terecht ziine redevoering
eene oorlogsverklaring aan de radi
kale politiek van M. Combes. Hetgeen
zij dan ook werkelijk is.
De onpartijdige bladen noemen die
redevoering de voorbode van eenen
omkeer welke binnen kort zal plaats
hebben, en die bezadigder en vreed
zamer mannen aan het bewind bren
gen zal.
Wat er ook van zij, zeker is hei,
lat Deschanel lont begint te gerieken
en zooniet eene omverwerping van het
Comb's kabinet dan toch, vast en
zeker eene verbrokkeling der huidige
miuisl'TS voorziet.
Een gewichtig besluit
Volgens de Figwo hebben da over
sten en verlegen v oordigers van al de'
^ransche congregatiën en kloosters,
een groot besluit ge,.omen.
Zij hebben, met algemeene siem-
nen, uitgenomen twee, beslist met
oe te geven san de ministerieele om
zendbrieven.
Oversl waar de eigenaars er zich
het tegen verzetten, zullen zij geen
•evolg géven aan de uitdrijvingsheve-
eu der regeering en zullen zij weêr-
st'ind bieden en enkel wijken voor
het geweld en het leger.
Alleen de kloosters welke beheerd
worden do' r burgerlijke vennoot
schappen, zullen een proces inspannen
tegen den Staat. De vertegen woord i-
»ers der andere kloosterorden hebben
/aslist zich te laten veroordeelen tor
met en gevang en zich daarna met
eweld op straat te doen zetten.
De Duitsche Kamer of Reichstag is
wederom open. De regeering heeft
op nieuw de hevigste aanvallen te lij
den gehad, bijzoneerlijk wegens de
niitenlaudsche politiek.
Een ander punt is dat M. Möüer,
le handelsminister, de dwaasheid be-
aan heeft te verklaren dat bij tegen
verkorting van arbeidstijd is. Hij heeft
onder andere gezeid zeer weinig
menschen sterven ten gevolge van
overtolligen arbeid.
De man is van zijne eeuw niet meci
M. Möller, hoewel Pruisisch han-
lelsminister, weet er niets van, zegt
ie Kölnisclie Volkszeitung er sterven
ontzaglijk veel mannen, nog meer
vrouwen en dan nog meer kinderen
tengevolge van zwaren en ongezonden
arbeid.
Maar dan maakt liet blad nog eene
goede opmerking. Reeds jaren ijver
den de socialisten voor den acht-uri-
gen arbeidsdag. Maar niet minder
lang ijverde het katholieke Centrum
voor verkorting vau arbeidstijd, ook
bij wet en desnoods dwang.
Maar langzamerhand, van 13 op 12,
van 12 op 11 ure, en in 1896 diende
het r eds een ontwerp in, waarbij de
arbeidstijd zou worden beperkt tot 63
uur per week.
De socialisten vroegen te veel en
kregen niets Het katholiek Centrum
vroeg minder en verkreeg veel.
De Czar is ziek
Uit hoofde der ziekte vail den Czar
is zijne aangekondigde reis naar Rome
onbèp^id uitgesteld. Of die ziekt:' nu
wezenlek bestaat ofwel of het maar
een uitvjuchtsel is, zal wel stellig een
raadsel blijven.
Nog eene les
Mgr. Süopotski, aartsbisschop van
HoïlSff, heelt van den Czar de toela
ting bekomen dat de kloosterlingen
uit Frankrijk verdreven, zieh in zekc
re deelen van Rusland, mogen komen
vestigeu.
De baanstroopers
Men schrijft uit Mandckouriï aan
Ta-Konh-Tao dat er veel baanstroo
pers zijn in de provincie Le Ling.
Zij zijn verscheideneduizeudensterk
en verbergen zich in de bosscheu en
in bet gebergte.
De Chineeschemandarijnen zijn on
machtig om de oproerlingen teachtcr-
volgen daardoor worden deze langs
om stoutmoediger.
Men verzekert dat er op dit oogen-
blik meer dan 80,000 opstaudeliugeu
zijn, die er op uit zyn de Pussen te be
vechten.
Generaal Tchang is, zoo het schijnt
zeer ongerust.
De Bussen zullen natuurlijk de ge-
egenheid te baat nemen om huune
troepen voer langen tijd of voor goed
in Mandcbourië te behouden, geluk
de Enge.schen met Egypte gedaan heb
ben en aJzoo, als 't mogelijk is, lang
zamerhand het land in te palmen.
Daan p nogmaals antwoordde Minister van
der Bruggen
Eöwel, ja, wij Rebben vele gedaan w op
de B eren, en wij zijn er preusch mrè
Maar verre van te vete gedaan te nebben,
hebben wij nog niet genoeg kunnen doen.
De liberalen hebben zoo lange jaren reko-
«vijs da boeren verst: ken, en onze wetten te*
voordeele van den landbouw zoodanig tegen-
gewrocht, dat wij aan de Boeren nog niet at
hebben kunnen geven wat hun toestand ver-
eisebt.
Dat is de reden waarom de landbouwbe
volking in Belgie coin bevoordeeligd is da*
«elijk welke. Gij, liberalen en socialisten,
zijt er de schuld van... en gij durft ons ver
wijten dat wij te vele doen voorde boeren?..
De boeren zullen weten t' oordeelen...
't Weekeblad van Yper, dat altijd d«
waarheid zegt, al3 bet niet en vergeet,
schrijft nu
Minister van der Bruggen heeft zelve be
kend dat de landbouwbevolking in Belgi*
min bevoordeeligd is dan gelijk welke an
dere.
Dus, de katholieken doen niets voor da
hoeren
Rechtzinnig volkske, eh die liberalen
De geuzengazeue van Yperschrijft oen ba-
bloemden artikel over de fsestegegeven door
de tooneelmaatschappij «De Ylaamsche Ster
waaiin zij bijzonderlijk al de heldinnen der
eeste bewierookt.
Natuurlijk
Nu, die artikel eindigt met gelukwenschen
aan de besturende Cotnissie der Vlaamschs
Ster.,, voor den tnoed dioc zij aan den dag
iegt om., te volharden in tk: laak die zij zich
opgelegd heeft,te weten: Zoov el het in hare
macht is, het volk te yïriebelijken....»
Wij wenschen ook, oprecht gemeend, dat
de Sierrelingen dat doel bereiken....
Dö liberalen, of lisver, de goddelooze
geuzen, beweren dat zij de eenige de ware
vrienden zijn van de landbouwers en buiten
leden de belangen behartigen zeggen
zij, van den landbouw,is de eerste hunner
bezorgdheden In tijden van kiezingen
wordt de buivenkiezer letterlijk met beloften
overstroomd door die snelle knekers van
liberalen maar, na de kiezingen bemerk!
tn-:n algauw dal de builenkiezers weer door
Saint Patiek bedrogen werden.
Eenige bewijzen tot staving van ons ge
zegde. Toen Saint-Patiek in 18 in de
Kamers kwam, dank aan't poortje der even
edige vertegenwoordiging, mochten de
•oeren, op zijn zeggen, hen aan nen hoop
verbeteringen verwachten De hoppe zou
rijzen, de tabak zou lukken eu hooge staan
in prijs, 't en zou nooit meer hagelen nocb
branden ja zelfs... de koeien zouden
kachtele i
Ewel, hoe staat het nu, lieden van den
ouiten, Wat beeft Saint-Patiek voor u ge
d lan
Niets!!! Nul!!! Zéro!!!
Is dat te verwonderen
In 't geheele niet. Immers, om te weien
.vat de liberalen of Saint-Patteken zonden of
zullen doen, gij en moet maar kijken wat dat
ze gedaan hebben.
Ehwel, wat hebben zij gedaan
De schelen gesloten lasten geleid pp den
tabakhet xiesrecht ontstolen aan de mebkn;
de pastors en priesters vervolgd en in 't kol
gesteken; en... de arme menschen laten
terven van honger I
Boerke Naai.
in St Vine n s kollegie te ïper,
den 22 Januari 1903
'T is altijd met eene nieuwe voldoening
dat wij het jaarlij-;sche avondfeest bijwonen
dat door de studenten van bet geestelijk kol-
legie gegeven wordt, ten voordeele van den
arme.
Ditmaal was het feest bijzonder deftig,
vroolijk en aantrekkelijk. De jonge Sympho
nic en de zangerskoor hebben wonderwel
gespeeld en gezongen onder de kundige lei
ding van meester Van Eegroo. Hij zelf, op
tjn vedel, heeft een meesterstuk va» vloei
ende stroomende meloaij, met begeesterde
snarenkracht afgegeven.
Het blijdspel «Les crampons de sauveiage
in 4 akten, was eene geestige lachtpartij, vol
verscheidenheid in zijne tafereelen. Het tri
bunaal van derden aki was bijzonderwel ge
lukt: Voorzitter, procureur, advokaat, be
schuldigden en getuigen speelden allen om
er best. De onderprefekt was uitmuntende.
T was al leven in de spelers en in 't spel.
Het drama «De eerste Communiekanlnin
t vlaamsch, was eene zieltroerende gebeur-
enis op het tooneel gebracht: vol schoone
zedelessen in de bekeering van een misdadi
ge» mensch en van zijn wraakzuchtig slacht
offer,bij de eerste Communie van het zoontje
der onrechtveerdigen bankier. Schoon ge
schreven,maar ophet tooneel te geweidigom
e doorhouden rn te lastig om te aantiooren
was de rol van den wraaknemenden hoofd
ambtenaar, maar des te lieflijker en te aan-
doenelijker kwam de rol voor van den engel-
aebtigen Communiekant.
De zaal was proppens vohalle toehoorders
waren hoogst voldaan. Een schoon rond som-
meken is verzameld geweest voor de noodlij
dende beschermelingen vanSt Vincentius'ge-
oootschap.
Drie levende tafereelen hebben heeeliik en
prachtig dat wonderschoon avondfeest geslo
ten.
Eere aan de wakkere en kundige studenten
eere aan hunne ieverige opleiders, dank aaa
Over eenige weken vielen de liberalen eri
de socialisten uit tegen de boeren, in volle
Kamerzitting. Dan stond de geachte heer van
der Bruggen, katholieke Minister van Land
bouw, recht, en met eene billijke veront
weerdiging, verdedigde hij de vlaamsche j tiet deftig en gunstiggêzelschap der mildadi"
boeren tegen de verwijtselen van «domme-
koppen en vuile slechterikken hun door
bet geuzengespuis toegezwaaid.
Die flinke redevoering hebben wij aan on
ze lezers medegedeeld.
Dan keerden socialiesten en liberalenbuu-
ue kazakke, en verweten aan de katheiiekéii
dat ae veel te vele dedei vter de btereti
was ai vod* de froeren, zeiden ae
ge toehoorders
Onwillens maakt mende vergelijkenis van
zulke deugddoende avondfeesten met die be
ruchte en toch miserabele tooneelen d»<e eene
troep overgewaaide fransche spelers zijn ko
men opdienen, twee maal reke. in onze ka
tholieke stad «Les erraw» du mariage» en
«lés misdrables, door Vi'cter Hu|o» wat z»-
dëleer bréngt ons dat aed* t *T k waarlik
i ii iiiiiipi r
H5HSH
W
["vvp f.
Ó(RM
