d i r
Wm
1
E N O M M E L A N D S
m
is 11
Zaterdag, 21en Februari 1903=
5
centimen 't blad,
38ste laar.
erk
1239
v. S "J*:1 S'"
ëlr^
Voor den Paus
Het socialismus is goddeloos
Bewindschappelijk Nieuws
Venezuela
Midden-Amerika
Het slimme China
Transvaal
Spanje
Frankrijk
Macedonië
Leve ons Katholiek
Ministerie 2
gggil psp [pp
fcij
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Hoterstrate, te Yper, en hij 's land boodschap toe sen ofte post, tegen 3 frank 's pmr
|S§I
PP pi
jÉLj| j
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren'vau de Agence HAVAs.te Brussel, Ti 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Vorige lijst fr. 1366.94
Eerw. Heer Soote, Bestierder van
St-Jozefsgesticht, Yper
Jufvr. Debruyne, Yper
Onbekende, die de genezing vraagt
voor haar broeder
O Heiligen Vader, gelief mijn huisge
zin en mijne ondernemingen te
zegenen
Anonyme
God zegene ons huisgezin
40 00
40.00
1.00
2 00
2.00
20 00
Eene laatste afleiding van het hoofdgrond
stelsel der socialisten is de vernietiging van
allen godsdienst. Immers geen godsdienst,
zelfs natuurlijk gesproken, zonder een Op
perste Wezen te erkennen, zonder zijn ge
drag te schikken naar deszelfs wetten, en
zonder aan dat Wezen eenen bijzonderen en
openbaren eeredierist te bewijzen daarin
trouwens is alle godsdienst gelegen. Welnu,
de socialist, volgens het grondstelsel der
gelijkheid, kent geenen meester buiten den
God-Staat, noch in den hemel, noch op de
aarde daarom is zijne leering noodzakelijk
goddeloos, wat zeg ik, tegenstrijdig met allen
stelligen godsdienst, en bijzonderlijk met
den éénen waren, katholieken godsdienst.
En inderdaad, wij, katholieken, wij moeten
éénen wezentlijken God erkennen, aanroe
pen en dienen wij moeten aan alle wettig
gezag, zoo geestelijk als wereldlijk, onder
danig zijn, omdat het van God komt; welnu,
waar is de gelijkheid, als er langs alle kan
ten onderhevigheid vereischt wordt
Daarenboven, de socialistische leerstelsels
nopens eigendom, nopens huisgezin, en zelfs
nopens staatsleer, kunnen geenszins met
onzen godsdienst samenstaan. Ook zijn alle
socialisten 's eens daaromtrent om God en
alle goddelijk gezag te loochenen, ja, ze
gaan zoover, dat zij de onsterfelijkheid der
ziel en het eeuwig leven als verouderde fa
bels aanzien, enden mensch met het rede-
looze diergelijk stellen, of hem ervan, door
evolutie doen afstammen. Hun God is do
volksstaat, hun laatste einde zijn de wel
lusten en de vermaken dezer wereld, hun
godsdienst is de voortbrengst voor den Staat
en door den Staat, en hunne zedenleer zijn
de rechten van den mensch (les droits de
l'homme) der fransche omwenteling.
Volgens de materialistische opvatting der
geschiedenis van Marx, is de godsdienst zon
der objectiviteit,hij is slechts een leerstelsel,
door het kapitalisra uitgevonden,om de over
heerschte klas in bedwang te houden en
tegenover hare overheerschers te bevredigen
door de hoop van een beter leven hierna,
zoodanig dat alle godsdienst, volgens hun,
van zelfs zal verdwijnen in de collectivische
wereld.
Volgens het officiéél programma der
duitsche socialisten moet de godsdienst aar.
zien worden als eene persoonlijke zaak, bij
gevolg, zonder openbaar leven in eenen
goddeloozen staat. Zie P. Cattrein le so
cialistne et ses principes fondamentaux. Tra
duction, Olivier-Féron, bl. 80.
Op den 30 December 1881, verklaarde
Bebel het volgende in den Rijksdag: dat
het socialism, volgens zijne natuur, het stel
sel der volksregeering is, dat het rechl-
streeksch republikeinseh en goddeloos is,
waarom het bewijs daarvan zoo dikwijls
herhalen
Op politiek gebied, streven wij tot de
republiek op huishoudelijk gebied, tot bet
socialismen op hetgeen men hedendaags
het godsdienstig gebied noemt, tot de gods-
verloochening.
Onze partij, zegt Liebknecht, loochent
alle gezag in den hemel en op de aarde.
Wij zijn goddeloozen wij zullen altijd
trachten zeer ongodsdienstig te zijn zegt
de Volkstaal 2e nummer.
Eindelijk, om een gedacht te geven van
den diepen haat der socialisten tegen den
godsdienst, zullen wij alleenlijk 't slot aan
halen van eene redevoering die geestdriftig
toegejuicht wierd in een internationaal con
gres der partij te GentHet zal ons ver
maak zijn, den doodstrijd der priesters te
zien. Neêrgeworpen in de goten der straten,
zulien zij van honger sterven, langzaam,
verschrikkelijk, en dat, vóór onze oogen.
Daar zal onze wraak zijn 1 En, voor het ge
not van deze wraak, voor ééne enkele
flesche Bordeaux-wijn, verkoopen wij geerne
onze plaats in den hemel Wat zeg ik, den
hemeldezen willen wij nietWat wij vra
gen is de hel met al de wellusten die haar
voorafgaan den hemel laten wij aan den
God der papen en aan hunne zaligen.
Dat is genoeg, hoop ik, om ten volle over
tuigd te zijn van de diepe goddeloosheid van
iet socialism, zelfs als leerstelsel be
schouwd.
Socialism en Ware leering
door Cam. Lootens).
Effening Yran 't geschil
'fis eindelijk uiten feilden of...
oij kans toch
Uit Caracas wordt de bepaalde rege-
ing van het Venezuelaansch geschil
jevestigd in dezen zin, dat de drie
Juitsche, Eogelsche en Italiaansche
verslagen onderteekend zijn.
Er is besloten geworden dat, mei
1 Maart, Venezuela beginnen zal met
in twee havens op zijne tolontvangsten,
30 °/0 af te houden ten bate der ver
spilden mogendheden.
Het geld zal in eene bank gestori
worden in afwachting dal het Haagsche
scheidsgerechtshof een beshxit neme
over de wijze waarop de sommen, van
die tolheffingen voortkomende,moeten
en zullen verdeeld worden.
De Haagsche scheidsrechters zullen
en getalie van drie wezen, aangeduid
door den voorzitter van het bestendig
scheidsgereehtshof.
Ten gevolge van de onderteekening
Ier verslagen, hebben de admiralen
die bevel voerden over de blokkeeren
de eskaders, last gekregen den hlocus
;e heffen en terug naar hun land te
ceeren.
Er wordt op het laatste oogenblik
verzekerd dat de verbonden mogend-
leden hopen met minister Bowen
zulke voorwaarden te kunnen treffen,
aangaande de verdeeling der sommen,
dat de lusschenkomst van het Haag
sche scheidsgerecht onnoodig zal ge
worden zijn.
Des te beter
De b. iefwisselaar van Daily Mail
te Guasemala kondigt aan dat Maan
dag avond de oorlog uitgeroepen is
tusschen de republieken van Guate
mala, San Salvador en Honduras.
Alwie meteen beetje gezond ver
stand en een beetje vooruitzicht den
gang der zaken in China in de laatste
jaren heelt gevolgd, kan niet anders
dan glimlachen over de wijze, waarop
de gezamentlijke Europeesche diplo
matie—misschien de Japansche alleen
uitgezonderd zich door de Chinee
sche diplomaten bij den neus heeft
laten leiden.
Al is 't dat eene oorlogsverklaring
wierd toegestaan,-dat eenige nieuwe
havens geopend zijn en eenige ver
woeste kerken hersteld,deEuropeesche
diplomalen z ;n geenen stap verder
gekomen. De keizerin-weduwe, thans
veder in haren ze'el geleund, is stel
lig even anii-Europeeschgezind als
ooit, de boxer-aanvoerders krijgen
onder de oogen der Westersche diplo
maten de belangrijks te otficieeleposten.
En daar verder he' ingeworteld
Chineesch begrip van oorlogvoeren
dit is, dat de partij, die terugtrekt en
de veroverde gewesten weer afgeeft,
verloren is, zoo is ook eik rechtgeaard
Chinees ten volle overtuigd, dat de
barbaren ten slotte weer de neer
laag kregen. Er is dan ook niet de
minste twijfel aan, of binnen niet al
te langen tijd wachten ons verrassiu
gen, waar de gevolgen niet van zijn
te voorzien noch te berekenen.
Eu ropeeërs, wacht u voor de si imme,
sluwe, doortrapte Chineesche scheef™
oogen.,
België en China
De Antwerpsche MUropole meldt,
dat België eene laodconcessie in
noorden van Tientsin aan den rechter
oever van den Peiho heeft gekregen.
De Duitsche spoorweg naar Sjaog-
toeng loopt er dwers door heen.
België heeft aan de Duitschers den
grond die noodig was voor den aanleg
van den spoor afgestaan in verwisse
ling tegen de f eschermingdieDuitsch-
iand verleeuen zal. Men is begonnen
met het droogmaken van de moeras
sen en er is een plan in voorbereiding
voor den aanleg van sti aten in de con
cessie.
Een wetsontwerp met betrekking
tot de nieuwe concessie zal binnen
kortbij de Kamer worden ingediend.
De Boerengeneraals
De eogelsche regeering had. aan do
Boerengeneraals Botha en Dela Rey,
sook aan M. Smith voorgesteld hen
tot leden van den uitvoerenden Raad
van Transvaal te benoemen, doch zij
hebben alle drie geweigerd, niet omdat
zij de engelsche regeering zouden wil
len tegenwerken, maar omdat zij van
oordeel zijn dat de samenstelling van
den nieuwen Raad niet overeenstemt
met de ware belangen van het land.
Chamberlain
Ge moet niet peizen dat alle En-
gelschmans ingenomen z:jn met Cham
berlain's reize in Zuid-Afrika.
't Zijn er die ferm leute mede heb
ben.
Ziehier wat wij lezen in eene En
gelsche gazet, de Star
De groote comediant Chamberlain
reist met een heele troep toejuichende
verslaggevers, wier toejuiching met
Gallische regelmatigheid losberst na
elke toespraak. In de stallen zitten
welgedane heeren, stralend met ver
blindende diamanten knoppen, In het
publiek een paar misnoegde Boeren,
een paar verbitterde Engelsche werk
lieden en een paar zwarte dwangarbei
ders die geen lust hebben tot lachen.
Zij kijken in norseh zwijgen naar
den grooten comediant. Chamberlain,
Miiner, Beit ea Albu wippen arm aan
arm over het tooneel en zingen het
geliefde lied met het geliefde refrein
Pay
betalen
pay! pay! Betalen! betalen!
Albu knipoogt tegen Beit, Beit
knipoogt tegen Miiner en Miiner knip
oogt tegen Chamberlain,
Fijn getrokken Doet 't niet
de Sultan fijn in nesten en boe bij er
zal uitgeraken, veten wij niet.
Groote werkstakingen en, zooals
altijd in zulk geval, groote woelingen
zijn weêr aan den gang in 't onge
lukkig Spanje, bijzondei lijk te Barce
lona en te Cadix.
De regeering heeft ie opschorsing
van den Bond der socialistische arbei-
dersvereenigingen en van den Letter-
zettersbond te Barcelona, die tot de
werkstaking aangezet hadden, bevo
len. Er zijn aanhoudingsbevelen uït-
geveerdigd tegen de bestuurleden dier
bonden,doch zij zijn voorzichtigheids
halve uit Barcelona gevlucht. Dat is
zoo de gewoonte der socialistische op
hitsers wanneer er gevaar is, dan
maken zij zich uit de voeten en laten
de anderen in hunne plaats boeten.
Te Cadix hebben maandag zeer erge
onlusten plaats gehad. Bloedige bot
singen ontstonden tusschen de werk
stakers en de policie. De eersten poog
den een trein te doen ontriggelen. De
gendarmerie sloot den weg af aan
8 000 betoogers die achter vier werk
stakers stapten, die een makker droe
gen, tijdens eene woeiing gedood.
Steenerj en geweerschoten werden ge
wisseld. De gekwetsten zijn talrijk,
zoowel langs den kant der gendarmen
als langs den kant der werklieden. Al
ie winkels zijn gesloten. De gouver
neur heeft de samenscholin en verbo
den, de clubs doen sluiten en al de
troepen geconsigneerd.
't 'Li- scheef
Geheel de Franscha politieke wereld
is in rumoer. M. Bouvier de minister
van 't geldwezen is zoo het schijnt
erg ontmoedigdzijne begrooting,
e hij reeds met zooveel moeite
samenstelde,is op het punt schipbreuk
'ijdea, want, indien een tierde
noodig wordt geacht, zou
tekort van vijftien miljoen
De turksche Sultan belooft, altijd
maar heioven, dart hij groote hervor
miagen zal doen in Macedonië, 't Is er
broodnoodig, maar 't en komt er nie
van.
Enwel de zaken schijnen nu zoo te
staan: ofwel de Sultan 2al niets ver-?
anderen noch hervormen en dan zul-
leuRusland en Oostenrijk hem poets u
bakken ofwel de Sultan zal prooi
hervormen, en dan gaan de Macedo-
niërs zelve opstand maken Zoo zit
te
twaalfde
er een
wezen.
mlmoeiiging zou wel kunnen
gevolgd worden door het aftreden van
Bouvier.
Indien bet Combes-minislerie niet
iadebjk valt na de begrooting tenge
volge van het een of ander incident,
zou het aftreden van Bouvier vast en
zeker de ontreddering van het cabinet
voor gevolg hebben.
De kerkvervolging
Onder voorwendsel dat de proces
sies te Toulouse verboden zijn, had de
policie dier stad proces verbaal opge
steld tegen verscheideneon derpastoors,
die, in koorhemd en stool, voorafga
gaan door een koorknaap, de zieken
waren gaan berechten. De policie-
rechtbank had de vervolgde priesters
vrijgesproken, ea het bof van cassatie
heeft nu, voor den tweeden keer, die
vrijspraak bekrachtigd, aangezien
eene berechting geene processie is.
Van een anderen kant heeft het hof
van cassatie thans besloten dat de on-
rechtveerdige aangroeiïngstaks voor
taan niet alleen zal toegepast worden
op de eigenlijke kloosters, maar ook
op de burgerlijke maatschappijen, die
een godsdienstig karakter hebben,
zooals die welke kerken of kapellen
onderhouden of godsdienstige scholen
stichten.
't Is een schreeuwend onrecht. Maar
wat geeft het? Als 't zake is van kerk
en godsdienst te keer te gaan, zoo z jn
alle middelen goed, voor die gasten
Den 3 Maart aanstaande viert de vader
aller christenen zijn blijde jubelfeest van vijf
en twintig jaar pausdom
Alieeniijk de H. Petrus en zaliger Pius IX
hebben zoolang deH. Kerk bestierd.
Da Hoogweerdige Bisschoppen van Belgie
hebben besloten, op Zondag 8 maart, dal
blijde jubelfeest te vieren met eene buiten
gewone kerkplechtigheid.
Ons dunkt dat alle ware christenen, de
katholieken vooral, zouden moeten luisterrijk
die buitengewonr gebeurtenis vieren.
Velen herinneren zich nog wel welke
prachtige en geestdriftige betoogingen plaats
hadden ter gelegenheid van het 25 jarig ju
belfeest van Pius IX. Zullen wij deze feest
onbemerkt laten voorbijgaan?
Brugge, Antwerpen, andere siedea zijn
reeds volop aan 't werk en bereiden luister
rijke feestlijkneden
Zal ns kathol* Yper ten achtehij ven
Leve Leo XIII
en
en
Dat is de kreet die uit ons hs en mond
van aiie weldenkende Belgen opstijgt bij het
overwegen der gebeurtenissen der verledene
weev, in da Kamers. Ju, leve ons Katholiek
Ministerie.
1. Omdat het zoo gemeend en zookrachl-
dadig de belangen der werklieden en kleine
burgerij ter hem neemt
2. Omdat het alléén van alle politieke
roepen die belangen verdedigt, terwijl li
beralen en socialisten alles doen wu zij run
nen om die belangen te dwersdrijv
3. Omdat het zoo krachtig en zo moedig
hoofd geboden heeft aan de moed Willi, te
genkantingen, oneerlijke betwistm,
schandige rumoertoonenlen van li
socialisten
Wetsontwerp der regeering,
en zijne beteekenis
De regeering heeft donderdag in de Ka
mer een wetsontwerp neergelegd, waardoor
de invoerrechten op de sterke dranken ver
meerderd worden, en hetaccijnsrecht opden
iniandschen alcool gebracht van 100 op 150
frank per hectoliter. Die vermeerdering van
rechten heeft voornamelijk voor doel het al-
coolism te bestrijden, en alle weldenkende
burgers, die overtuigd zijn dat do deken
schap een der grootste kwalen van onzen tijd
is en bet meest ellende, rampen en m.s f v-den
teweegbrengt, moeten dan ook het v- -stel
der regeering goedkeuren.
Dat voorstel verdient des te meer de alge-
meene goedkeuring, daar de opbrengst dier
vermeerdering van rechten dienen moet 1°
om hef invoorreeht op den ongebrandea kof
fie af te schaffen en dat op den ge branden
koffli te verminderen tot 10 fr. per 100 ki
los 2° om het deel van de gemeentefonds in
de opbrengst der rechten op den alcool, van
'13,750,000 frank te brengen op 17 milljoec,
t zij dus 3 1/4 miljoen franks toelagen meer
tusschen de gemeenten te verdeelen 3e de
aflossing der openbareschuld te bespoedigen;
4° de toelagen voor de ouderdomspensioe
nen te brengen op 15 miljoen.
België zal alzoo de eer hebben, het eenige
land te zijn in Europa, waar de drie voor-
brengsels, welke dienen tot bereiding der
meest aanbevelenswaardige dranken thee,
chocolade en koffie van alle belasting vrij
zijn.
ralen en socialisten toch altijd ha
werken als er sprake is kwaad
li i i4 a "v f v goed te beletten, en omdat zij
h6t jubelfeest VÜD Leo Xüi. I wetu en rede, mo dCv'
De vijanden van 't werkvolk
Wij hadden eerst gedacht in een ver
scheiden artikel te spreken over liberalen en
socialisten wij hebben verzirid omdat libe-
nand
-ten
Binst dei. loop van dit jam 1903, zal zij
Heiligheid Leo Xlii, die nu ziju 93"e jaar vol
trokken heeft, 70 jaar priester zijn, 60 jaar
bisschop, 50 jaarkardinaal, en 25jaar Paus
-vee
de
ergste vijanden v-, i de werkerski
immers, wat zie. -wij gebeu
male het katholiek ministerie
vorenstelt ten voordeele van het werkvolk 1
g^#-> f?T.™
At.-:-**-..:-.-- ai^ï.^2ie» iSJ^a)
f j 1
fcLL,.
i
m
-«■ggggt
f»
■i M
alS
n vèisen-
eene wet