DIT
EN OMMELANDS,
m
m
Dood van den Gouverneur
van Wesl-\ laandereni
CONCERT
Öp Zaterdag 4 11 Juli 19031
5 centimen 't blad,
38ste jaar. Taïru? 1258
°Pli
Drie ellen voor 'ne frank
Staatkundige Omschouw
Frankrijk
Duitschland
Schrikkelijke spoorwegramp
te Schaarbeek
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en hij land boodschapioesen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
liet blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
f.6, te Yper.
De bekendmakingen kosten O.fr.lS de reke binnen 't blad is 't
O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAs.te B ussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Zooals de laatste nieuwstijdingen
uit Brugge het deden voorzien,
heeft M. de graaf d'Ursel, gouver
neur van Wesl-Viaanderen, niet
kunnen weerstaan aan de kwaal
die hem getroffen had. De achtbare
gouverneur is zondag avond, rond
9 1/2 ure, in het kasteel Gruu-
thuuse, te Oostcamp-bij-Brugge,
overleden.
M. de graaf Karei d'Ursel, oudste
zoon van wijlen M. d'Ursel, gewe
zen senateur, was te Brussel gebo
ren den 20 januari 1848. Ter nau-
wernood had hij in de hoogschool
vau Leuven zijne studiën geëindigd
als hij zich liet inlijven als zouaaf
in hetpauzelijk leger; hij nam deel
aan den veldslag van Montana en
werd te Civitta-Vecchia krijgsge
vangen genomen.
In 1870 naar België teruggekeerd,
sloeg hij den weg in van het diplo
matiek leven en verbleef als gezant-
schapsgeattacheerde in het grootste
deel der europeesche hoofdsteden.
Graaf K. d'Ursel was te Parijs ge
trouwd in 1883 met mejuffer Geno
vera Le Roux, en hun echt werd
met acht kinderen gezegend. Graaf
d'Ursel heeft den post bekleed van
gouverneur van Henegouw van
1889 tot 1894; men herinnert zich
nog welke groote moeilijkheden hij
ontmoette tijdens de beruchte werk
stakingen der mijnwerkers, die hij
overigens met bewonderensweer-
dig beleg en krachtdadigheid wist
te doen eindigen. Zijn ontslag ge
geven hebbende, werd hij door den
koning benoemd tot gevolmachtigd
minister te Bucarest (Rumenle).
Daarna werdhij door Zijne Majesteit
gelast met, zeer belangrijke zendin
gen in China, in Japan en in Bra
zilië.
Graaf d'Ursel heeft zeer belang
rijke studies uitgegeven over zijne
reizen, namelijk over dezen in Con
go in Brazilië.
ZONDAG 5 JULI
door de KONINKLIJKE FANFARE
van 's middags tot 1 ure.
Programma
1. Heureux retour, fantaisie Mahy.
2. Les glorieuses, ouverture Canivez.
3. Joie Printanière, aubade pour
piston
4. Le grand Mogol, fantaisie Audran. j
5. Violetta, valse de concert Strauwen. I
Naar we vernemen zal de Koninklijke
Fanfare Concert geven op de kiosk der
Grooto Markt, Vrijdag avond, 10 Juli, ter
gelegenheid der verjaring van den Gulden -
sporenslag.
Den 14 februari 1901 benoemd
tot den post van gouverneur vanggj
West-Ylaanderen, bad hij zich
In de hedendaagsche wereld wordt
alles schitterend en glanzend opgezet,
doch van naderbij beschouwd, moet
men bekennen dat er nog weinig duur
zaam en sterk te vinden is. De tijd dat
de trouwfrak van vader 40-50-60
jaar nieuwe, nog zoo kloek was als
den dag dat hy gekocht wierd, is lang
dezen korten tijd eene ware volks-g
gezindheid verworven door de miu-S
zaamheid van zijn karakier en delS
SÉ
eenvoudigheid zijner houding eng
omgaDg. H
Men weet dat hij een der warm-
sle verdedigers was van het inrich
ten eener koopvaardijvloot. In 1901
drukte hij in den provincialen raad
van West-Vlaanderen den wensch
uit eene militaire zeemacht te zieD
totstandkomen; doch zijn wensch
werd door die vergadering eerder
met koelheid dan met geestdrift
onthaald.
De overleden en betreurde gou-||§
verneur was officier der Leopolsor-1
de en van het Eereligioen en metj
een twintigtal orders van alle lan
den gedekoreerd.
Men weet dat de achtbare gou-|f|
verneur sinds eenige weken doorgij
eene longontstekiDgaangedaan was.
Zondag namiddag beproefden MM.
Sliénon en Thiriar, van Brussel, en
Deschrevel, van Brugge, eene laat
ste operatie; zij gelukte zeer goed
en de zieke verklaarde zeer verlicht
le zijn; maar een uur later werd hij
weer door eene hevige koorts aan
gedaan, en weldra blies M. de graafj
d'Ursel den laatsten adem uit. Zijne
vrouw, zijne kinderen, zijn oom de
hertog d'Ursel en zijne drie broe
ders, bevonden zich bij bet sterfbed.
De begrafenis heeft plaats gehad
Donderdag, ten 10 ure, in de St-|
Walburgiskerk te Brugge. Na denj
dienst werd het lijk naar Oostcampl
gevoerd en daar in den familie
kelder begraven.
M. de baron Bethune, lid der be-j
stendige deputatie, is aangesteld als|f|
tijdelijke gouverneur der provincie|B
West-Vlaanderen. ff
voorbij. 3 ellen voor 'nen frank, 5
ellen voor 'nen frank, en allichte 7,
8 ellen voor 'nen frank, hoe wilt gij
dat men voor dien prijs stoffen geve
van goede verf, goede keten en in
slag... en dan nog den helft winste
hebbe 't Is inderdaad alzoo, en in
de politieke is 't juist hetzelfde.
Men zoekt den dag van vandage alle
soorten van nieuwigheden uiten doopt
ze onder alle soorten van namen: Li
beralen, Doctrinairen, Radikalen, Pro
gressisten, Democraten, Socialisten,
Nihilisten, Anarchisten en andere far
ceurs en tisten, doch als men alles op
den draad beschouwt, van naderbij
bekijkt, men moet bekennen dat 't
van geene deugden is noch verwe,
noch keting, noch inslag en deugen,
't zijn nieuwigheden drie ellen voor
'nen frank, die verschijnen en ver
dwijnen, om plaatse te maken voor
een nieuwen titel, die meer ronkt en
meer belooftvijf ellen voor 'nen
frank 1
Een enkele uitzondering is er aan
dien regel het Katholicismus is meer
dan 19 eeuwen van verwe, van weefsel
gelijk gebleven, het is nog juist zoo
als het ingesteld wierd door zijn God-
delijken Stichter. Ziet eens wat sleet
het ondergaan heeft, en om maar van
de laatste tijden te spreken, de fran-
sche omwenteling va:: 1790, de aan
vallen van de verledene eeuwen, de
werking van liberalen en vrijmetse
laars, de stormen van alle slaeh van
ongeloovigen en godsdiensthaters, en
dit al zonder ergen hinder te lijden,
wel integendeel.
Kijk maar eens in Vrankrijk, da'
ongelukkig land, waar eenegodsdienst-
hatende regeering al het gespuis samen
roept om de religie te dooden en te
vernietigen; welnu, de razernij, waar
mede men te werke gaat, schudt zelve
de half ingesluimerden wakker en
misschien vindt de godsdienst in
Vrankrijk op dien weg zijn eersten
luister terug.
In Duitschland, waar de groote kie
zingen nu afgeloopen zijn, alleen de
centrumpartij,de katholieken, houden
stand. De andere, nationaal-liberalen,
de protestanten van allen aard, drie
ellen voor 'ueu frank ze worden
vervangen door socialisten, 5 ellen
voor 'nen frank. Het katholiek cen
trum is de eenige partij, die in het
ernstige Duitsche rijk nog ruste, wei
vaart en vrede kan brengen. Doch
waarom elders gezocht Beschouwen
wij ons eigen land, ons kleine België.
Dinsdag 16 Juni was het reeds 19
jaar dat het katholiek Bestier in België
bestendig aan de regeering is.
Het was den 10 Juni 1884 dat het
kabinet Frère het vonnis van het Bel
gische kiezerskorps moest ondervin
den, na de ongelukswet van 1879, die
spijts alles den oorlog aan de vrijheid
en het katholiek onderwijs verklaarde.
Noch MM. Frère, Bara, Van Hum-
beeck (behalve M. Graux)die in dien
tijd de generaals waren van het libe
rale leger, en hebben de heropkomst
hunner partij mogen beleven. Zij wer
den vervangen door socialisten van
allen aard 5 ellen voor 'nen frank.
Nog zes jaar, en de katholieke partij
zal heur zilveren jubelfeest mogen
vieren, eene daadzaak, die in geen
enkelen Staat van de gansche wereld
nog en werd verwezentlijkt.
Die stevigheid, die aanhoudende
bijval, die sterkte, zijn wel een bewijs
dat inslag, weefsel en verwe van de
katholieke partij ODzes lands van de
beste hoedanigheid moeten zijn. Geen
drie, noch geen vijf ellen voor 'nen
frank
In die negentien jaar en heeft het
ministerie van ijzerwegen nog maar
twee titularissen gehad, te weten MM.
Vanden Pecreboom en Liebaert.
De opvolgende kabinetshoofden heb
ben allen denzelfden w eg gevolgd en
zij blijven katholiek en daarom alleen
genieten zij voortdurend de achting
en het vertrouwen van land.
Dinsdag laatst lag het fransch ministerie
van den hatelijken Apostaat Combes bijna
omverre op een artikel der nieuwe wet te
gen de kloosters en had het maar 16 stem
men meerderheid meer et beter 9 stemmen,
daar de ministers, die voor hen zeiven ge
stemd hebben behooren afgerekend te wor
den.
De groote gazetten zijn nog altijd bezig
met de redevoering uitgesproken door M.
Waldeck Rousseau, gewezen minister-voor
zitter, die over omtrent twee jaar de eerste
wet tegen de fransehe kloosters deed slem-
men. M. Waldeck vindt zelve dat Combes te
verre gaat en dat de handelwijze van den
Apostaat een echte vrijheidmoorderij is.
In de Libre Parole kenschetst Edouard
Drumont op eigenaardige wijze den tegen
woordigen toestand in Frankrijk. De politie
valt op een vrijdag in een huis binnen en
vindt er een man aan tafel, bezig met visch
e eten.
Waarom eet gij visch vandaag
Om mager te worden.
Dan is 't goed Dij gezondheidsmaat
regel dus.
In een ander huis wordt ook een man ge
vonden die visch eet.
Waarom eet gij visch vandaag
Omdat het vrijdag is en de H. Kerk ons
gebiedt dien dag vleesch te derven.
Zoodus om godsdienstige redens
A bas la calotteDispersez vous
Zoo is thans waarlijk de toestand in
Vrankrijk alles is er toegelaten, uitgeno
men xijne godsdienstige plichten te vervul
leu. De gewezen kloosterlingen mogen zelfs
niet meer samen komen, of zij worden ver
volgd en veroordeeld. De processies wor
den verboden of door het gespuis aangeval
len, maar aan socialisten en anarchisten
wordt volie vrijheid van manifesteeren ge
laten.
Vrankrijk gaat, onder stoffelijk gebied,
zoowel als onder zedelijk en godsdienstig
oogpunt, naar een rappen ondergang. De
fransehe rente 8 per honderd,die over korten
tijd nog aan 103 stond, was gisteren aan
96 30.
En de spaarkas van 21 tot 30 Joni 1903
stortingen 2.353.890.07
uitgehaald 12 312 862 29
dus op acht dagen tijds rond de 10 miilioen
meer uit de spaarkas getrokken dan er inge
bracht werd.
Arm Vrankrijk
De uitslag der herstemmingen heeft het
getal der socialisten in de Kame:s nog doen
aangroeien. De katholieken het centrum
komen omtrent met hetzelfde getal leden
in de nieuwe Kamer. Op hun zal gelijk vroe
ger, geheel het bestuur moeten steunen,wam
zonder het centrum kon het duitsch gouver
nement geene meerderheid vinden.
Eene schrikkelijke spoorwegramp heeft
woensdag omtrent den middag in de statie
van Schaarbeek plaats gehad. De trein 238,
de zoogezegde Beurstrein, die ten 11 ure 2
's voormiddags uit Antwerpen vertrekt, en
ten 11 ure 50 te Brussel moet aankomen, is
dicht bij de brug der Rupelstraat, aan de
statie van Schaarbeek, van ter zij getroffen
geweest door een koopwarentrein, die uit de
Luxemburgsche statie langs den ringspoor-
weg aankwam.
De lokomotief en de tender van den Beurs
trein zijn nog een eind voortgereden met den
eersten wagon de tweede wagon ontspoor
de, de volgende klonk om en de vierde klom
op de derde. Volgens de eerste inlichtingen
waren er 7 dooden et talrijke gekwetsten er
werd zelfs gesproken van een dertigtal doo
den, doch zooals men verder zien zal is de
ramp gelukkig nog zoo erg niet.
Aanstonds werden de reddingswerken in
gericht en ten allen kante werd er genees-
icundige hulp gevraagd. Onder de slachtoffers
meldde men vooreerst M. Horta, broeder van
den brusselschen bouwmeester, wiens beide
beenen afgesneden waren M. Van Dyck, uit
de Belliardstraat, 13, die erg aan het hoofd
gekwetst was M. Betting uit de Elzenstraat,
te Antwerpen, die met gebroken ribben opge
nomen werd. De gekwetsten werden naar het
gasthuis van den Goeden Herder gebracht.
Op den verongelukten trein bevonden zich
een groot getal antwerpsche graankooplieden
en makelaars, die naar de Beurs van Brussel
kwamen, alsook, naar men eerst beweerde
de socialitische volksvertegenwoordiger Ter-
wagne.
HET TOONEEL DER RAMP.
Het tooneel der ramp, onmiddellijk na de
botsing, was afgrijselijk men zag het bloed
stroomen uit de verbrijzelde wagons en afge
sneden beenen tusschen de puinen uitsteken.
Het gekerm der gekwetsten was verschrik
kelijk.
Het was jutst 11 ure 40 toen de botsing
plaats had, ter hoogte der zoogezegde Teich-
manbrug, eene plaats waar het verkeer altijd
zeer druk is. Verscheidene wagons van den
reizigerstrein zijn omgeslagen de eerste
was niet getroffen de tweede en de derde
lagen half uiteen de vierde en de vijfde
waren gansch verbrijzeld de wanden ver
nield, de glasramen in duïzeride stukken, de
kussens verscheurd. Zeventien gekwetsten
werden er uitgehaald.
M. Vanden Putte, schepene van openbare
werken te Schaarbeek, was spoedig op de
plaats van de ramp en bestuurde de reddings-
en ontruimingswerken. De reizigers, aan de
ramp ontsnapt, waren verschrikt wegge
vlucht de eenen liepen de velden in, de
anderen bestormden de huurrijtuigen en
trams.
De gekwetsten werden verzorgd door de
geneesheeren Potvliet, Crocher, Petitjean, en
Lebrun, den pastoor van Heimet en gansch
het personeel van 't gasthuis van den Goeden
Herder,
De burgemeester van Schaarbeek, M, Ken
nis, kwam ook spoedig ter plaatse van de
ramp en nam de noodige policiemaatregelen.
Hei droevig nieuws der ramp was spoedig
in de stad gekend en van alle kanten kwam
eene talrijke menigte toegestroomd.
DE GEKWETSTEN.
In het gasthuis van den Goeden Herder
ontvingen de gekwetsten onmiddelijk de noo
dige geneeskundige en geestelijke hulp tal
rijke geneesheeren en priesters waren er
aanstonds toegekomen om hunne diensten
aan te bieden.
De slachtoffers werden op matrassen of ia
zetels gelegd. Bijna allen legden een bewon-
derensweerdigen moed aan den dag, alhoewel
velen ijselijk gekwetst waren. M. Horta,
ouder ander, verkeerde in een schrikkelijkea
«bestandhij was op een bed uitgestrekt, en
de stompen zijner afgesneden beenen waren
overdekt met gestold bloed en kolen de lap.
pen vleesch hingen er af. Zijn voorhoofd zag
blauw en zijne oogen waren met een donke
ren kring omgeven.
De twee ergst gekwetsten zijn M. Horta en
Arthur Bauwens beiden heeft men de bee
nen moeten afzetten zij verkeerea in ster
vensgevaar, Henri Willems, ribben gebroken;
Max Fould, den rechterarm ontwricht; Victor
Fould, aan den rechterarm en de linkerbil
gekwetstHermer, aan het hoofd eniriwen-
gekwetstLaroche, erg aan de beenen ge
kwetst, en Schelfhout, aan het hoofd
gekwetst.
DE VERBRIJZELDE RIJTUIGEN.
De eerste en de tweede wagon van den
trein van Antwerpen, rijtuigen van 3° kias,
zijn lichtelijk beschadigd en de reizigers met
den schrik van af geweest. De derde wagon,
3e klas, en de vierde en vijfde wagons, 2e
klas, zijn omgeworpen en verbrijzeld.
De ramp is gebeurd 4 minuten over den
middag, tusschen de statie van Schaarbeek
en de Noordstatie, ter hoogte der verbinding
met den ringspoot weg, op het oogenblik
waarop de reizigerstrein, komende van Ant
werpen, onder de brug reed, van dewelke,
langs twee banen, de talrijke lijnen op
Schaarbeek uitloopen. 't Is bij het uitkomen
onder deze brug dat de reizigerstrein door
een koopwarentrein, van de Luxemburgsche
statie komende, zijdelingsch getroffen werd.
Terwijl de treinen van Antwerpen recht
streeks naar de Noordstatie rijden, maken
dezen van den ringspoorweg eene bocht,
om in de statie van Schaarbeek aan te komen,
t Is aan deze boebt dat het schrikkelijk on
geluk gebeurd is. De eene trein is midden op
den andere gebotst, op de wagons hierboven
aangeduid en die gi beef of gedeelte.ijk ver
nield zijn.
De koopwarentrein is rakelings nevens de
lokomotief van den beurstrein gereden, beeft
dan een wagon van tweede klas uit het spoor
gestooten, den volgenden wagon van tweede
Klas ook verbrijzeld en een wagon van3e klas
NIEUWSBLA
VAN
Tk
kj
i
w
A