HOTEL MENGELMARËlN Omzendbrief van Z. H. de Bisschop Het Conclaaf Het Conclaaf Lijkdiensten voor Z. H. den Paus Frankrijk Het Liedje van het Spoulerwiel De nieuwe gouverneur van West-Vlaanderen Examens Boeren, zorgt voor rapen. Dat zijn al werken van openbaar nut waartoe de leening van 1895 mocht dienen. 't Is nog dank aan de uitgifte van bet overschot der schuldbrieven der leening van 4895 en aan het overschot onzer gewone ontvangsten dat wij in 1902 onze openbare werken hebben kunnen uitvoeren. Het overige van de rechtlijning der Klaverstraat fr. 19.974,19 Rechtlijning dar St Jansstraat 5 460 50 Vergrooting van het kerkhof (le jaardooding) 2 800,-— en verscheidene andere openbare werken in de rekening van 4902 vermeld, zoodat de ui'gifte van het overschot der schuldbrieven der leening van 1895 ruimschoots gerecht veerdigd is. Want, het en is niet te verduiken, onze buitengewone inkomsten, zooals wij h-' verder zullen zeggen, en zijn op verre na niet toereikend om de buitengewone werken te verrichten die gedurig door den Raad gevraagd worden, en die wij elk jaar uit voeren, in de mate der mogelijkheid, maar in alle geval op eene brcede schaal. t Vervolgt) Zondag werd in alle kerken van on Bisdom eenen brief gelezen van Z. H Mgr Waffelaert, waarin Hij liet leven van den won lerbaren en volksbemin- den Paus Leo XIII, in het korte be schrijft, Zijne groote liefde voor Bel- genland en de Belgen, ons voor oogon legt en ons toont hoe in bet bijzonder Leo XIII, de Bisschoppen en 't bisdom Brugge beminde. Z. H. vraagt ook te bidden voor den oyerleden Paus, alsook opdat God ten spoedigste aan het weduwschap zijner Kerk een einde zou stellen en aan d< katholieke wereld, een opperhoof* schenke, den groeten Paus Leo XII weerdig. Te dieu einde beveelt Zijne Iloogweerdigheid 1° Bij het ontvangen van dezen herderlijken brief, zullen de priesters in de Mis negen dagen lang salvis rubricism de collecte lezen pro Summo Pontifice defcncto en de collecte de Mis pro eligendo Summo Pontifice deze laatste zal men lezen tot dat de uitslag der kiezing gekend zij. 2° Een plechtige lijkdienst, tot zh lelafenis van Zijne Heiligheid, za gedaan worden in de Hoofdkerk van B ugge den Woensdag 29 Juli, ten 10 ure. De plechtigheid zal aange kondigd worden 's avonds te voren, ten 6 ure, en op der. dag zeiven ten 6 ure en ten 9 ure 's morgens, door het algemeen geluid der klokken van al de kerken der stad. De geestelijkheid en de klooster!in gen der stad worden verzocht dezen dienst in den koor bij te wonen Bijzondere plaatsen zullen de wereld lijkeoverhedenvoorbehou ion worden 3° Gelijke dienst zal, zoohaast nio gelijk, gedaan wor 'en in al de paro chiekerken des bisdoms, op den dag door de hoeren Pastors daatoe vast gesteld. 5° De kloostergemeenten zullen twee algcmeene communiën opdra gen, ééne voor den overleden Paus, en ééne voor de gelukkige keus van zijnen opvolger. 5° Op Zondag 26 Juli, na de Hoog mis, zal men in al de kerken en open bare bidplaatsen den Hymnus Feni Creator zingen, om het licht van den H. Geest af te smee ken over de Kar dinaien die in het conclave gaan bijeenkomen. De inrichting Zekere koeren van het Vatikan zijn opgekrop' met kassen, nachttafels ijzeren bedden en andere meubelen. Werklieden poetsen al deze meubel stukken op e-n dragen ze dan naar de appartementen der kardinaals Op de koer van den Belvedère en onder de aanpalende gaanderijen maken de matrasmakers hetnoodige beddegoed gereed. Vier schrijnwerkers werken cr aan cene groote taf 1, waarop de eetmalen voor de kardinaals zullen opgediend worden. Alles is ook gereed voor twee an !e re tafels bestemd voor de conclavis- ten en de dienaars. Op de koer Torre Borgia zijn verscheidene schilders bezig met zes« torens» vani^öO hoog in loodkleur te vernissen deze to rensin den aard der oude schui ven ,zooalser nog in zekere kloosters bestaan, zijn bestemd voor de gesprek ken met de personen die in het Com claaf opgesloten zijn.De buitenwaart- sche werken, om de lokalen van Conclaaf af te zonderen, worden ook met spoed voort .ezet. Men plaatst jalousies aan al de vensters die uitgeven op de koer der Zwitsers. De muur van de buitenwaartsche koer uitgevendeop hetkwartier Borgo Pio, is twee meters hooger gemaaKt o n de vensters der kamers die op 't zelf de kwartier uitgeven, te bedekken. Den tienden, of ten laatste, den twaalfden dag na het overlijden van den Paus, vergaderen dekardinalenin Sint-Pieterskerk, waarde kardinaal diaken de mis van den H. Geest cele breert, <'ie de opening van het Con claaf moet voorafgaan. Thans doet de kardinaal die daar voor in 't bijzonder is aangeduid, cene aanspraak tot het Ccllegic om al de belangrijkheid (e doen uitschijnen van de kiezing welke gaat plaats heb ben en om do deelnemende leden aan te manen hunne stem te geven aan eenen weerdigen man. Ma deze aan spraak vergaderen de kardinalen in deeeneofanderekapelof ke k,alwa:u zij eene plechtige processie vormen om zichnaar hetC 'P.claaf te begeven. Aan het hoofd van het 11. College gaat de ceremoniemeester met het kruisachter hem komen de kardina len, twee aan twee gerangschikt vol gens hunnedrie orden en volgens d n ouderdom hunner bevordering. De stoet wordt begeleid door de zwitser sche w- chten en cielwacliten. Het kruis is voorafgegaan van de dienst boden der kardinalen en van de pau seiijke kapel, die den Feni Creator Spiritus zingt. De plaats waar het Conclaaf moet ingericht worden hangtaf van de b slissing van het College. Gewoonlijk heeft het plaatsin hetVatikaan, gMijk nu weer. In het Conclaaf aangekomen begeven de kardinalen zich naar de kapel waar men later tot fe geheime stemming zal overgaan. Na de geza menlijke gebeden en nadevernieuw de lezing van de verordeningen der kiezing, nogmaals gevolgd van de eed aflegging, mogen de kardinalen n~g ieder naar zijne woning terugketren maar zij moeten zich derze'fden dig in het Conclaaf bevinden, dat nog ge heel dien dag openblijft. Het is eerst rond middernacht da op een teeken met de bel, gegeven door den groot-ceremoniemeester, a de vreemdelingen het Coi claaf moe ten verlaten, dat dan plechtig zal ge sloten worden door den maarschalk van het palcis indetegenwoordigheie der kardinalen capi dordine Het Conclaaf, wor van de oorspro keltjke iete'ekenis «Kamer» is, be teekent met aileen de plaats waar tie kardinalen vergaderen om den Paus te kiezen, maar figuurlijk ook h kiescollegie. Volgens de schikkingen vastgesteld in 1274, in het Concilie van Lyon, door GregoriusX, moet he Conclaaf slechts samengesteld zijn ui eene enkele Kamer zinder afsluitin gen en sl chts eenen ingang hebben die na de vergadering der kardinaa zorgvuldig moet gesloten worden. De ruimte in het Valikaan voor het Conclaaf bestemd, begint met gaanderij waar de Paus staat als hij d<m zegen geeft, en loopt voort langs ieo rechterkant. Deze pla ts were vroeger verdeeld in zoovele cellen o kamers als er kardinalen zijn, die deelnemen aan het Conclaaf. Deze; er zijn het ware appartementen,die ter beschikking der kardinalen gestelc zijn. Eli appartement bevat twee af deelingen, waarvan de grootste is bestemd voor don kardinaal zeif, en de kleinste voor zijn gevolg. Er zijï nog twee zi, plaatsen, waar van de cene voor kapel dient, indien de kardina* mts wil lezen of hooren, en de andere voor eetplaats. Dc vensters der zoogenaamde cellen ter uitzondering van de bovenste ruit, zijn toegemaakt en aizoo gever zij altijd een half dag jchL Baven elke cel hangen de wapens van den kardi naal die ze bewoont, alsook het num mer dat hem in de trekking is te beurt gevallen. Deze cellen onderscheiden zich ook van elkander door de kleur der stof waarmede zij behangen zijn, aangezien de kamers der kardinalen door den overleden Paus benoemd, behangen zijn met eene violetkleurige stof, terwijl die der andere cellen rood of groen is. Daar de ruimte der cellen betrek kelijk beperkt is, bevatten zij feitelijk geene andere meubels d m de vol strekt onrmsbare. De bewaking vm iet Conclaaf is toevertrouwd aan den gouverneur, die alt id reu prelaat is, en aan den pause lijken maarschilk. iet maarschalkschap is et f li,k en iet was Clemens XI di" het toegekend leeft aan het prinselijk huis Chigi. Zeodra de kardinalen bezit geno men hebben van 't Conclaaf, worden al zijne toegangen en al zijne vensiers oegemetseld, en er is slechts eene deur die open blijft, Het binnenslot van die deur is verschillend van het buitens'ot. Dc sleutel van het binnen slot wordt te bewaren gegeven aan den grootmeester der ceremoniën. Deze deur is voorzien van een nkel venster; in den aanpalenden muur heeft men vier openingen gemaakt, voorzien van schuiven,zooals in de kloosters. Het is langs die schuiven dat vroeger het voedsel voor dc kar dinalen bestemd, in het Conclaaf werd gebracht. Thans zijn er in de omhei ning vnn het Conclaaf zelfs keukens ingericht, n er zullen gemeenschap pelijke tafels zijn, voor de kard naals, voor hunne conclavisten en ook voor de andere dienaren. Zelfs de gezanten,welke een gehoor vragen, mogen niet anders spreken dan door eene dier «schuiven.De sleutels van de groote buitenpoort, leidende naar de zalen die aan het Conclaaf palen, bevinden zich in han den van den maarschalk en van den kardi aal kamerling, 't Is deze aatste die den sleutel bewaart voor het bin nenslot, der groote buitenpoort, ter- w il dc eerste den sleutel voor het ouitenslot der zelfde poort in bewa ring heeft. Nabij deze groote buitenpoort is er nog eene kleine deur, die slechts ge opend wordt als er oversten van kloosterorders of gezanten tot het ge hoor toege aten worden of als ziek gewordtne kardinalen het Conc aaf verlaten. Behalve al die 1 innen-en buiten sloten is de groote poort nog voorzien van een groot hangslot, waarvan de sleutel in handen is van den groot meester der ceremoniën. Als het Con claaf gesloten is, maakt men daarvan proces verbaal op. Buiten het Con claaf zetten de zwifsersche wachten af, die naar de gaanderijen van het Vatikaan leiden. Behalve de kardinalen zijn nog de volgendo personen in het Conclaaf opgesloten de geconclaveerden, 'I is te zeggen de priesters behoorendo tot het gevolg der kardinalen, de twee geneesheeren, de heelmeester, de apotheker, de barbier de verschillen de conclavisten (dienaars gehechtaan den dienst der kardinalen), de 4 cere monie meesters, de secretarissen van het H Collegie, eenige klooster!ingeu gelast me: het ambt van biechtvader, een timmermanof schrijnwerker, als ook een metser. Zoodra die personen in het Conclaaf zijn binnengekomen, zijn zij gebon den door den eed geene geheimen te verraden. De inwendige en uitwendige bewaking is uiterst streng en al de voorschriften welke daarop betrek king hebben, worden zeer nauwgezet uitgevoerd. Het is nog den avond vaD den eersten dag dat d - kardinaal diaken en de kardinaal-kamerling, met brandende keersen in de hand, de ronde van het Conclaaf doen, om te zien of alles in regel is. Het H. College dat, als het volledig is, 70 kardinalen moet bevatten,.heeft er thans 64; op 48 juni laatstleden, heeft Leo XIII er nog 6 benoemd. Van deze 64 kardinalen waren er een veer tigtal Italianen. Sinds zijne kiezing in 1878, heeft de Paus 4 45 kardinalen zien sterven. De deken van "het H. College is kar dinaal Oreglia, de eenige der kardina len die overblijft welke door Paus Leo XIII niet benoemd werd. De jongste benoemde kardinalen zijn de nun- ciussen van Weenen, Lissabon, Cou- stautinopel, de aartsbisschop van Ca- padocië, Mgr Herrero, aartsbisschop van Valencia (Spanje), Mgr Fischer aartsbisschop van Keulen en Mgr Kasthater, bisschop van Saltburg. wordt vandage Vrijdag geopend. Men verwacht dat reeds zondag of maan dag de nieuwe Paus zal gekozen zijn 62 Kardinalen zijn alreeds te Rome aanwezig, 't En is niet waarschijnlijk dat er nog zullen bijkomeD. Hier te Yper hebben in al de pro- chiekerken de diensten voor Z. H. den Paus door machtig vele volk bijge woond gewoondgeweest.InSt Pieters, in St-Jacobs, in St-Niklaais, 't was waai bjk overal stichtend te zien hoe neerstig de parochianen den oproep hunner herders beantwoord hebben MaarSinte Maartens.de kathedrale, overtrof nog verre al de andere. In den koor hadden de overheden plaats genomen het stadsbestuur, de verschillige openbare ambtenaars en al de priesters van stad. De kerke was proppende vol. Delijkdienstwerdgecelebreerduoor den Zeer Eerw. Heer Kanonik De Brou wer, bijgestaan door de andere EE Pastors van stad. bij. Turkije, China, Japan en Perzië, waren vertegenwoordigd. Mad.Loubet was in persoon gekomen. Generaal Dubois en een officier van 't militair Huis van M. Loubet, verte genwoordigden een president der Re publiek. Er waren ook vertegenwoor digers van al de groote staatskorpsea. Men bemerkte den gouverneur van Parijs, den kanselier van het Legioen van Eer, deleden van het Instituut en een groot getal katholieke senateurs en volksvertegenwoordigers. Het we der was doorslecht. De poficie had strenge maatregelen genomen om in voo komend geval de betoogingen te beleugelen die door de socialistische dagbladen aangeko idigd waren. Rond één roep Dinsdagmiddag werd er in de hoofd kerk van Parijseeu plechtige lijkdienst gecelebreerd ter nagedachtenis van Z. i. den Paus. De vreemde gezanten, in ^root uniform, ouder andere baron d'Auethan en de leden van het belgisch gezantschap, woonden de plechtigheid uur verliet een kerel een nieuwsgierigen, kwam op de place du Parvis geloopnn en riep bas la Calotte IF eg met den Paus D kerel werd seffens door de policie aangehouden ea opgeleid. Twee perso nen die zich tegen zijne aanhouding wilden verzetten werden eveneens i: hechtenis genomen. Het voik brak de haag policieagenten door en poogde den schreeuwer te slaan, roepende Ia't wa'er in 't wafer! De prefek van polic.e moest in persoon tusscheu komen. Ten 1 4/2 ure liep de plechtighei ten einde. M. Delcassé, miuistt r van buitenlandsche zaken, verliet een der eersten de kerk er had geene minste betooging plaats, doch toen generaal André, minister van oorlog huiten kwam, werd er dooreen socia tistischen dagbladschrijver gefloten Hij werd seffens bij den kraag geva en naar 't naburig kommissaria it ge leid. Andere ministers waren er niet Ten 2 ure verliet de policie de place du Parvis en werd het vrij verkeer aan de kerk hersteld. In 't geheel werden er zes aanhoudingeu gedaan. De regeering was niet officieel ver tegenwoordigd bij de plechtigheid, lu den laatslen ministerraad was er enke besloten geworden dat M. Deicassè alleen den dienst ter eere van Leo XII mosst bijwonen, doch alleen in zijne hoedanigheid van minister van buiten landsche zaken, en geenszins als ver iegeuwoordiger van het kabinet. De andere ministers waren vrij te bande len volgens goeddunken. (Rij-of anelwiel). 't Wèer is zoele, 't windje koele 't wiel gepoeist en opgedaan Hoe;isa licht en snel als schichten voortgespouterd langs de baan. 't Ruttelt, 't kluttert, 't ratelt, 't luttert 't is een vliegend rammelspel en wij zweven altijd even licht en lijzig, rap en snel. 't Is lijk droomen buizen, boomen wentlen weg in 't diep verschiet nauw verschenen, reeds verdwenen weg zijn ze, eer men ze even ziet. 't Wêer is zoele, 't windje koele voortgespouterd langs de baan Zonder toeven, altijd zoeven Altijd vlogen, zonder staan Ook het leven is een zweven zonder ruste, in vollen spoed leert dan kennen, bij hst rennen, 't doel dat gij bereiken moet Huizen, boomen, 't is lijk drootnen wentlen weg bij onze vaart en wij, licht en snel als schichten, Spoutren immergravewaard Langemarek, 27 7 03 H. D. De koning heeft Dijseodag morgend de benoeming geteekend van den heer baron Jan Bethune, bestendige afgeveerdigde, als gou verneur van West-Vlaanderen. M. de baron Jan Bethune is 56 jaar oud Hij is de zoon van baron Jan Bethune. de welgekende cudheidskundige, en van baron nes, geboren Outrive d'Ydewalle, behooren- de tot eene der eeiste familien van Brugge, beiden overleden op hun kasteel te Marckc De nieuwe gouverneur is de kleinzoon van baron F, lix Bethune, gewezen lid van 't Na tionaal Congres, een der ontwerpers van de oaerkweerdige katholieke congressen vat; Mechelen hij was neve van den betreurden baron Paul Bethune, senator van 't Kortrijk- sche en onder voorzitter van 't Senaat. M. de baron Jan Bethune is getrouw! met dc giavinne de Villers, afkomstig van eene voorname fransche familie. Uit dit huwelijk zijn twee dochters en een zoon gesproten verleden jaar had hij de droefheid zijn zoon te verliezen. De nieuwe gouverneur heeft schitterende rechtsstudiën gedaan in de hoogeschool van euven, waar hij den graad van doctor ver wierf. Hij was langen tijd burgemeester vaa Öoslroosöeke; sedert 25 jaar zetelt bij in den provincialen raad van Brugge; ter algemeene voldoening vervult hij sedert verscheidene j hyu de be Meningen van bestendige afge veerdigde. Baron Jan Beihune is zeer bevoegd in be sïierlijke zaken, en bijzonderlijk in land bouwkwesiiën. Nog onlangs heeft hij de groote tentoonstelling v in Brugge ingericht. De geschieden'sse eo de eudheidskunde en hebben geene geheimen voor hem. De nieuwe gouverneur woont beurtelings te Brugge, t* Heesiert en ie Oostroosbeke. \i' Paul Tavenier van Pitthetn oud' leerling van S' Vincents College heeft met onder scheiding zijn laatste examen van apotheker afgelegd Mr Emi"l Claeijs van Waereghem oua' leerlig van S' Vincents Collegie heeft uiet on ierscheiding zijn examen gedaan van candidaat ingenieur der mijnen. 'T KONINKLIJK ZWEER O (l'Epée Royale) Groote Markt wordt heropend den 1" Oogst door Mm* VV° Gooi Nauviulle, oud-eigenaarster van «Cautbrbury» ie Luik. Keurige bed cning Goede keuken Matige prijzen. 't Is algemeen gekend dit een goede ra- penoogst eene groote weldaad is voor den landbouwer. Wel is waar, zegt men 'soms, en de scheikundige omledingen bewijzen zulks, d it de raap geen kloek voeder is. Wij nemen dit aan doch zij levert eene groote massa ruw voe-dei en de buik moet toch ge vuld zijn ook Overigens, 't is maar als de rapeuoo sl ovs uu is, zooals verleden jtar, dat de boer ondervindt boe kostelij t de wiu- tervoeding is. Daarom is het noodig voor die vtuebt !c zorgen en vooral goed te bemesten; want bij heia die niet vet mislukken ze altijd. Beir is uitnemend geschikt voor rapen. Ongelukkiglijk hebben wij er nooit genoeg, zoodat wij verplicht zijn ons tot den handel ;e wenden. In sommige streken gebruikt men 450 tot 300 kgr. sodariitraat per hectare en 300 tot 500 kgr. sup-rlosfaat. Dit noemt men eene goede bemesting. Doch eene bemerking Als wij de samen stelling van raap en bladeren onderzoeken, vinden wij dut de vrucht meer p.itasch uit Jmï grond neemt dan stikstof of tosfooi zuur. Uuarom zou men wijselijk handelen er in zandgronden 500 kgr kaïniet en in leem gronden 150 kgr. cbloorpotasch Lij te voe gen. Op andere plaatsen neemt men zijnen loe- vlucbltotdeechte opgeloste Cuano Oheldorff, eene uitmuntende mesistof die bijzonder gunstig werkt op rapen. Daarenboven onder houdt zij langer den wasdom dari sodaniiraat. In den loop van 1902kwamen27,000,000 kgr. ruwe guano aan met zeer hoog rehalte. De echte opgeloste Guano van Peru bevat 7 stikstof, 40 fosfoorzuur en 2 po- tasch. Men gebruikt cr van 300 tot 500 kgr. per hectare en men werkt dien bij voorkeur met het zaaien in den grond. Hier ook zou men wellicht met voordeel 300 kgr. kiï iet of 100 kgr. cbloorpotasch per hectare kunnen gebruiken. YPER Ter gelegenheid van O. L. Vrouw Hemel vaart, zal de wekolijksche markl plaats hebben op Vrijdag 14" Oogst. De prijsdeelingen aan de leerlingen van de Bisschoppelijke Collegen van Yper en Poperiu- ghe zullen plaats hebben op 5" Oogst len 9 1/2 ure 's morgeuds. Verleden Zaterdag avond was er brand ont staan in een kamer op 't eerste verdiep bij M. Froidure in den Paternoster in de Rijsel- straat, De gordijnen hadden vuur gevat aan licht dat er niet verre van stond. Men heeft spoedig het vuur kunnen uitdooven. In de Rijschool, heeft Maandag een ruiter zoo ongelukkig van zijn peerd gevallen, dat zijn been gebroken is. Men heeft hem naai 't krijgs- gasthuis overgebracht. Gisteren nuchten Donderdag 30 Juli, is er hier te Yper in de bleenerij van M. Verschoore een pijnlijk ongeluk gebeurd. Een werkman was bezig mei hefboomen los te maken van eene tnachicn.Van de 29 waren er reeds 16 afgedaan. Ilenri Vanbolst was bezig aan den 17", als hij, men weetniet hoe dat zwaar gewicht - S00 kgr - legen hem kreeg en als in eene vijlstake gegrepen wierd. Niettegenstaande de zorgen is de ongelukkige korts daarna overleden. KOMEN In den nacht van Zaterdag tot Zondag rond 3 ure s morgens, waren twee bclgische tolbe- ambten; M. M. Vanhorenberge en Vandestijne van dienst op ongeveer drie honderd meters van de IJzeren Brug. Zes kerels, met zwart gemaakt aangezicht kwamen langs daar al, doch, op '1 zicht der kommiezen, sprongen drie hunner iii de Leie om 't franseh grondgebied te bereiken, terwijl de drie andere de vlucht dwars door het veld namen. Twee van deze die in 't water sprongen had den den overkant bereikt, terwijl de derde waarschijnlijk een bloedopdrang krijgende in de diepte verdween. Zonder zich om hunnen kameraad te bekom meren namen de twee mannen de vlucht. Rjk van den ongelukkige wierd rond ,'2 u.f'e hoor hen sluismeester opgevischt. in zijne zakken, vond men een revolver van groot kaliber met vijf kogels geladen, een zwart n v m - - - - cgg»*-

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1903 | | pagina 2