DIT IS
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag 19" December 1903
5 eentimen 't blad,
38ste jaar Talrnerk 1281
Aan de inschrijvers
Schoone gebruiken
STADSNIEUWS
Gemeenteraad
St Michiels-Turners
Fanfare
Eere en Lof
Eene liefdebetooging
De liberalen en de kiezina;
B
Onze Senateur,
Surniont de Volsberghe,
Tweede Winterfeest
van 't Davidsfond
3750 fr. werk
ROND DE* WERELD
Frankrijk
Pierre Loti
M. Loubet
De Humberts
Z. H. Pius X
Serviën
VAN ALLES WAT
De ouderdomspensioenen
Het reinigen van zaten
van stoelen
Ons Spoorwegnet
Verwijdering van
wij oplekken
Wat eene kiezing kost
Slachten van vee
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper} en bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank "s j tars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakinger c est,i .10 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence IlAVAs.te Brussel, 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Om het werk der postbedienden en
briefdragers te vergemakkelijken en
de regelmatigheid in den dienst mot
het einde des jaars te verzekeren,zul
len de briefdragers binnen cenige da
gen de kwijtbriefjes voor de nieuwe
inschrijving van 1904 aanbieden.
Wij durven verhopen dat al onze
inschrijvers het kwijtbriefje goed zul
len onthalen en hunne inschrijving op
't Nieuwsblad van Yper vernieu
wen.
De nieuwe inschrijvers krijgen het
blad kosteloos van nu tot Nieuwjaar,
Onder de buitenmcnsclien bestaan
er nog zekere schoone gebruiken, die
niet zouden mogen verdwijnen. Eilaas!
onze hedendaagsche beschaving komt
er tegen op; ze aanschouwt ze veeleer
als belachelijke bygeloovigheden van
den ouden tijd. Maar laat ze maar
spotten, ze weet immers niet wat ze
doet en vergeeft het baar.
Maar is't niet spijtig dat wijde
godsdienstigheid moeten zien verdwij
nen, waarmede het leven onzer voor
ouders doortrokken was en die als een
kenmerk was van ons volk? Met haai'
verliezen we immers een deel van ons
vaderlandsch karakter, en de eerste
onzer vaderlandsehe deugden I
Vroegerlijds hadde men nooit des
morgends den eersten voet ui t den h u ize
gezet, ofmen miek hef H. Kruisteeken
met gewijd water. Welken getron we
ren reisgezel kan men vinden dan
God, dachten onze voorvaderen, en
ze dachten christelijk en wel.
Nooit zouden ze het mes in het
brood gezet hebben, zouder dit met
een kruis te teekenen. Nooit begon
nen zij een werk zonder eerst het kruis
teeken te maken. Bij het minste on we
der, liepen ze hunne woonst en stal af
om ze met een kruis met wijwater te
zegenen.
Zalig zij die deze heilige gewoonten
nog behouden. Is immers het kruis het
schild niet van den christen mensch,
door hetwelk hij abe geva>en, zoo
lichamelijke als geestelijke afweert?
Jongelieden, houdt die godsdiensti
ge gewoonte in eere. Hebt gij ze uit
menschelijk opzicht afgelegd, nee; l
ze wederom aan. Een dag zonder ge
bed is een dag zonder zegen. Een werk
goed begonnen is reeds half voltrok
ken. Weiboe, devogelenbeginnenden
dag met een lied voor hunnen Schep
per; en de mensch zou zich met hen
ni^t voegen om zijnen Oppersten Wel
doener te loven en te danken!?
Neen! dat zal, dat mag niet zijn! D-
oude schoone gebruiken moeten en
zullen weer in eere komen!
Heden zaterdag,openbare zitting ten 5 ure.
Men za! bespreken
Mededeelingen.
Verkoop van sparren voor de Godshuizen.
Rekening 1902 en begrooting 1904 vooi
den Disch.
Begrooting van stad voor 1904.
geven feeste Zondag 27 December, 's avonds
ten 7 ure in 't Volkshuis.
Dezen keer zullen de Hj toefen in gen ge
daan word n op de nieuwe wijze
Voorbehouden plaatsen van Dortderda*
24 December voort, bij VI Ollewaert.
Zondag 3 Januari, avondfeeste voor de
Daraen in de iweinszaal.
De naaste weke geven we den spelwijzer.
Onze stadsgenoot, da heer advokaat Alben
Biebuycz, zoon van den achtbaren Voorzitter
der Rechtbank, heeft zich aangeboden vooi
den wedstrijd ingesteld door het Staatsbe
stuur tot het verkrijgen van reisbeurzen.
Alle studenten mogen tot 2 jaar na hun
doktoraal in rechten een werk maken, dai
zij dan openbaarlijk moeten kunnen verde
digen voor eenen jury, samengesteld uit een
lid van het Verbrekingshof, eri eenen leeraai
der vier boogescholen van 't land. Worden
zij bekroond, zij krijgen 4000 fr. reisgeld,
waarmede zij 16 maanden in 't buitenland
moeten reizen en studeeren en dan een werk
maken over hunne studie.
M. Biebuyck heeft op schitterende wijze
zijn werk de rechtspersoonlijkheid in Hol
land, staande gehouden en verdedigd en is
door den keurraad aangewezen om eene
reisbeurze te genieten.
't Is eerie eere voor den jongen advokaat,
voor zijne alomgeactite ouders en voor ge
heel de stad Yper.
'l Strekt ook tot groote eere aan Sint
Vincent's Coilege en aan de Hoogeschool van
Leuven waar de jonge advokaat zijne studiën
heeft gedaan.
Bravo Jongelingen-Gongreg'jtie van Sl
Maarten, gij hebt getoo id dat gij een lief
d' rijk en godsdienstig hert hebt. Nauwelijks
is het 50' jubeljaar der plechtige geloofs
verklaring van de onbevlekte ontvangenis
der heilige Maagd en Moeder Gods aange
broken, ofgijfrwaamt zondag allen bij.en
en riept zelfs vrienden op, om een plechtig
lot met sermoen en jubellied op te dragen
aan de Koningin van hemel en aarde. Gij zijl
de eerste, of ten minste eene der eerste con
g-egatiën, die Ooze Lieve Vrouw verheerlijkt
hebt, omdüt het 50e jaar begint sedert dat de
Katholieke Kerk piechtigiijk als een geloofs
punt uitgeroepen heeft dat de heilige Maria
onbevlekt ontvangen is. Uwe ingetogenheid,
uw gevoelvol gezang en uwe aandaebtigh id
tiaar het, schoon sermoen van E. H. Rycke
boer hebben uwe vrienden de overtuiging
gegeven dat gij de onbevlekte ontvangenis
eert en bemint en dat gij een godsdienstig
enlicfdirijk hert hebt. Doet zoo voort, en
gij zult het geluk uwer ouders, de blijdschap
uwer vrienden en de eer der stad blijven
uitmaken.
Het Weekblad van 12 December 1903 zegt
niets over de geldigverklaring onzer gemeen
rekiezing door de Bestendige afveerdiging op
4 december 11.
Niels zeggen is goedkeuren en zwijgen is
onverbeterlijk het Weekblad gebruikt ver
stand.
Het Progres schrijft van zijnen kant
1° Wij wisten det wij gingen blauwe schenen
luopen.
Waarom dan niet stil gebleven
2° De Bestendi e afveerdiging, die de libe
ralen io 1890 en 1891 ongelijk gaf, kan
met anders dan ons afschepen.
De rechters, die u nu ongdijk geven,
zijn dezelfde niet als deze van 1890 en
4891; gaven MM. Bethune, Loontjens.
Verhaeghe, Cauwe, Landas en Liebaert u
nu ongelijk, 't is dat gij ongelijk hadt;
wet en n cht kunnen voor u niet geschon
den zijn; uwe rechters zijn verstandiger
en helangloozer dan gij; zij gaven u gelijk
waar zij konden, te weten aangaande den
nietig verklaarden liberalen stembrief, en
ongelijk waar zij moesten, alzoo bewijs
gevende van hun gewetensvol onderzoek,
hunne onafhankelijkheid, onpartijdigheid
en wijsheid.
3° De Hee; Gouverneur is, op verzoek, den
9 Oec. in beroep gegaan en wij betrou
wen ons op de uitspraak van den Heer
Minister die wij desnoods zullen kunnen
bespreken in de kamers.
Wij ook wachten met betrouwen die
uitspraak af; wij zullen hescheed zijn vóó:
9 jan. 4904, maar zal de vrede d«n ge
teekend zijn
on
105 ongewone muntstukken van den
iid der Brabantsche omwenteling aan 's
L.nds Koninklijke Bibliotheek. Minister De
Trooz heeft er hem hertelijk voor bedankt.
De afJeeling van 't Davidsfonds gevestigd
te Yper, heeft verleden Woensdag, 46°
December, in de feestzaal van 't College,
haar tweede winterfeeste gegeven.
Een honderdtal ni»uwsgierigen,waaronder
vele overheden en een aanzienlijk getal
damen, waren tegenwoordig. Geen wonder:
het eerste feest was zoo boeiend geweest
bet tweede sou het voorzeker niet min zijn.
Inderdaad Na een kunstvol uitvoeren van
aen mooi stuk voor vedel en piano, door de
heeren Alb. van Eegroo en L. Vanhoulte,
Deklom hocgleeraar Emiel Vlieberg, de
gevierde Leuverischen redenaar, de taaie
voorvechter van 't vlaamsche leger, het
spreekgestalte, onder de blijde toejuichingen
der aanwezigen.
In onbeiisbelijke uitspraak en mooie taal
sprak de gemoedelijke klapper over Het
üuitsch karakter
Moeilijk is het een volk, zoo verscheiden
van aard als het Duitsche, in ééne bepaling
samen te vatten. Gemakkelijker en juister is
tiet verscheidene bepalingen voor te zetten,
volgens de verscheidene soorten van Duit
schers die Duitschland bewonen.
En dan zette de gevierde spreker, met
wondere helderheid en geraoedlijkheid, het
«arakter uiteen van de philosophische, diepe
Noord-Duitschers, in tegenstelling met de
dichterlijker, kuostminnender, oppervlak
kiger Zuid-Duitschers; hij toonde ons de
krijgsmansachtige gegermaniseerde slaven
en de vurige, geestdriftige, idealistische
Polen en daartegenover de lustiger, vlug
ger, uitbundiger en meer naar de faanscheri
gelijkende Rbynduitschers
Doch wat willen wij een levende, boeiende
voordracht van meer dan ééne uur, in eenige
soude korte reken samenvatten
In één woord't was een meesterlijke
studie, bijzonder aangenaam voorgedragen!
Na die prachtige voordracht, donderend
toegejuicht, wierd door M. J. Derudder, de
gekende solist, op de wijze Wacht aan
Rnyn, een gelegenheidslied gezongen dat
door de toehoorders geestdriftig wierd mee
gezongen en hervraagd.
Eindelijk sloot de jeugdige kunstenaar, M
Albert Van Eegroo, het feest met een der
unapstestukken uit zijn welvoorzien reper
torium.
Raadsheeren van 't Davidsfonds, hertelijk
geluk, en hoe eerder hoe liever... herdoens!
De Minister van oorlog laat weten dat er
den 29 dec. 1903, ten 10 's morgens, zal
overgegaan worden lot de openbare aanbe
steding der uit te voeren werken in de ka
zernen der gendarmerie van Yper.
De commandant der genie te Yper zal toi
die aanbesteding overgaan in zijn kantoor,
Koemarkt, nr 46.
_Het bedrag der aanneming beloopt tot
3750 fr., dat van den borgtocht tot 370 fr,
Hoe meer nieuws er is in dat onge
lukkig Frankrijk, hoe min «nieuws»
er is metterdaad, want 't is nog altijd
gedurig oorlog aan den godsdienst en
bijzonderlijk aan de godsdienstige
opvoeding.
Binnen eenige dagen, misschien
zelfs reeds vandage vrijdag, zal de
Apostaat Combes eene nieuwe ver-
volgingswet voorstellen tegen de
kloosters, die reeds de toelating had
len om school te houden.
Met de nieuwe wet zullen AL d
kloosterscholen voor lager en middel
baar onderwijs moeten gesloten wor
den. Geene enkele zal er nog overblij
ven.
En 't Fransche volk zal zonder
morren zulke slavenwet alweer laten
stemmen Arm land Arm volk 1...
dat is de naam van een franschen
schrijver, die over eer.ige dagen in
voile plechtigheid zijne katte heeft
aoen doopen
Ge lacht zeker, de franschen
ommige ten minste 'n doen zelfs
hunne kinders niet meer doopen, hoe
zoün ze dan nog eene katte doen
doopen
En nogthans 't is hetgeen de
fransche gazetten met vele omstan
digheden beschrijven; Mevr. Loti was
melje en zekere burggraaf de Sali
gnac Fenelon was pette.
Geheel de kluchte, 'k wil zeggen de
plechtigheid had plaats aan boord
van een fransch oorlogschip Le
Vautour waar Loti het bevel voert.
Geheel het personeel van het fransch
gezantschap te Gonstantinopcl woon
de de plechtigheid bij...
'tls meer dan tijd dat er in Frankrijk
nog eenige zothuizen gebouwd wor
den.
gaat in April aanstaande naar Rome.
Hij zal den 6" toekomen en er blijven
tot den 14\ Er wordt reeds een heel
progamma feesten voorbereid om den
franschen Voorzitter in Italië te ver
eeren.
Ai die flikflooierij bij de Staats
hoofden en dient gewoonlijk maar
om hier of daar den middel te vinden
om malkaar bij 't vier te zetten of
gedaan leed min of meet* te doen
vergeten.
die honderd miiltoen geërfd hadden,
en hebben, naar het schijnt, nooit
geen centiem rechten moeten beta
len Hoe kan dat zijn in een land
dat ons gedurig als een voorbeeld
aangeprezen wordt?
Do fransche gazetten zeggen dat
eon der groote vrienden van de Hum
berts minister was van Financien, M.
Tirard.
't Is algelijk aardig dat in een land
gelijk Frankrijk, waar er zoovele
socialisten inde kamers zijn en zelve
minister, nooit niemand geen woord
daarover gesproken heeft in de Ka
mers
Wat zou cr daar onder gezeten
hebben
gaat binnen korten tijd eene ency
cliek of een wereldbrief zenden over
het zingen in de kerken.
Zoo men schrijft zal het de zang
zijn, zooals die is voorgeschreven
voor de Bonediktyner-Monikken van
Solesmes, die zal voorgehouden wor
den.
Al de officieren, die deel genomen
hebben aan den moord van koning
Alexander, en die nu in dienst zijn
van koning Peter, zullen met nieuw
jaar hun postje kwijt zijn.
Vele menschen schijnen te denken dat al
de oude werklieden, als zij den ouderdom
van 65 jaar bereiken, recht zullen hebben op
een jaarlijksch pensioen van 65 frank. Dat is
eene grove dwaling, waarop niet genoeg de
aandacht der belanghebbenden kan geroepen
worden. De betaling der ouderdomspensioe
uen van 65 frank is slechts een overgangs
maatregel, die niet meer toepasselijk zal zijn
opde werklieden of gewezen werklieden, die
na 4842 geboren zijn.
De werklieden of gewezen werklieden,
geboren vóór den 4 Januari 1843, 't is te
zeggen die op nieuwjaar aanstaande boven de
60 jaar oud zijn, zullen op 65 jarigen ouder
dom bet pensioen van 65 frank krijgen,zon
der daarvoor het minste betaald te hebben.
Maar degenen die in 1843, 1844 en 1845
geboren zijn, 't is te zeggen die na nieuwjaar
aanstaande bun 61e, 60e of 59® jaar zullen
bereiken, moeten in de Spaarkas van den
Staat eene zekere som storten, om het pen
sioen van 65 frank te genieten.
't Is wel betrekkelijk weinig dat zij aioeten
storten, te weten 48 franken in't geheel, in
ten minste drie jaar, zoodanig d it er elk jaar
ten minste 3 fr. gestort zij, maar die be
talingen moeten gedaan worden, zooniet zul
len die ouderlingen geen recht op pensioen
bezitten.
Het is dus hoogst noodig daarvoor te
zorgen. Vele Onderlinge Bijstanden en Werk-
mansvereenigirigen houden zich daarmee
bezig,maar de belanghebbenden zelve ioonen
zich nalatig zij doen zich niet kennen en zij
loopen alzoo gevaar het pensioen van 65 fr.
niet te zullen trekken.
Dank aan de toelage van 2 frank, welke
de regeering verleent voor de personen, die
ten minste 3 fr. 's jaars in de Spaarkas stor
ten, mag zelfs de gansche te betalen som op
12 frank gebracht worden.
Nimen wij bij voorbeeld een persoon, in
1843 geboren, die dus op 1 Januari aanstaan
de ten volle 60 jaar oud is. Hij mag de noo-
dige betalingen verdeelen op vijf jaar en
als volgt betalen het eerste jaar 3 fr. het
tweede 1 fr. het derde 3 fr.het vierde 2 fr.
en het vijfde 3 fr. Heeft bij in 4896 zijne
betalingen niet begonnen, hij verliest zijn
recht op het pensioen van 65 frank.
Het ware te wenschen dat in alle steden
en dorpen de gemeentebesturen die bepalin
gen der wet, duidelijk uitgelegd, deden aan
plakken, ten einde er de aandacht der
belanghebbenden op in te roepen. In alle
geval, wij zetten de Onderlinge Bijstanden
en andere liefdadige vereenigingen aan, zich
ieverig met de zaak bezig te houden, en te
zorgen dat geen der oude werklieden van de
voorrechten der pensioenwet verstoken blij ve.
Dit geschiedt met lauw water, waarbij
eenige drupp§ls geest van salmiak gevoegd
zijn. Met een klein, hard borsteltje, herhaal
delijk in het vocht gedoopt, borstelt men het
riet terdege af en spoelt 't daarna met koud
water herhaaldelijk af, tot dat er geen drup
pel water meer uitloopt. Als men de rieten
stoelen bij den mandenmaker laat zwavelen,
waardoor zij zoo goed als nieuw worden,
lijdt het politoer van het hout.
Volgens de laatste gedane afmetingen, is
de uitgestrektheid onzer ijzerenwegen 4560
kilometers.
In dit cijfer zijn de buurtspoorwegen niet
begrepen. Deze mefen 4819 kilometers.
lu 4856 had het Belgisch net maar eere
uitgestrektheid van 714 kilometers.
Wijnvlekken verwijdert men het beste uit
tafelgoed door een schoteltje kokend water
onder de vlek te plaatsen. Het linnen mag het
water niet raken. Men kan het in zeepsop of
lauwe melk naspoelen.
In de begrooting van 4904 staaf ingeschre
ven voor kiesbrieven en de vergoeding voor
deleden der bureelen, 120,000 franks, voor
bet kosteloos vervoer der kiezers op den
ijzerenweg 100.000 franks.
Daarbij moeten nog de kosten komen van
druk- en schrijfwerk in da bureelen der
distriktkommissarissen en anderen zoo kan
men beramen dat eene wetgevende kiezing
rond een half millioen zal kosten.
De vleeschkeurders staan onder eene
groote verantwoordelijkheid en komen zeer
dikwijls voor moeilijkheden in den keur-
dienst.
Ik bedoel hier de hoedanigheid van het te
keuren slachtdier.
Daarom is het hoogst noodig,wanneer een
landbouwer gedwongen is een dier af tg
maken, dat hij toch goed zorge dat het vol
komen uitbloedt in de afmaking. Want,
vleesch dat bloedig is gaat seffens over tot
gisting, ontbinding en verrotting, en kan
hierdoor teenemaal onbrjiikbaar verklaard
worden. Is eendier vet, vleeschrijk en van
groote waarde, laat bet toch geen tweemaal
sterven, dat wil zeggen, eens van zijn eigen,
en eens van den slachter.
Zoo ziet men soms dieren afkeuren van
groote waarde, iets dat natuurlijk spijtig is
voor den belanghebbende en voor den keur
der zelf.
NIEUWSBLAD VAN YPER
m
ft
c
ft
At
ft
ft
ft ft
ft ft