D I T IS
EN OMMELANDS,
m
m
m
m
Op Zaterdag 9n Januari 1904.
5 centime» 't blad.
39'te jaar. Talnierk 1984
VOOR DEN PAUS
ROND DE WERELD
OorlogOorlog 1
Duitsehland
Holland
Pauselijke Staten
Noord-Amerika
STADSNIEUWS
Katholieke
IJoogeschool-uitbreiding
Avondfeest
Katholieke Wacht
Voor den arme
Vermoedelijke inkomsten
en uitgaven der stad Yper
in 1904
's Konings Nieuwjaar
Gouwraad
ettelijke besluiten
Tram Poperinghe-Panne
Kon. Gesticht van Meesen
Vervoerdienst min
Landbouwonderwijs
Leopold's orde
Pensioengilden
Ziekengilden
Benoemingen van
burgemeesters
Spoorwegramp
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk co, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen t est32è,i.10 de reke binnen't blad is 't
O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAs.te Brussel, Tk32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Vorige lijst fr. 255 00
Eerw. Overste van 0. L. Vrouw
Gasthuis, Yper
Yper
L. B.
20.00
2.00
Volgens de laatste tijdingen uit het
verre Oosten, is de oorlog tusscher
Rusland en Japonië onverm
geworden.
In de plechtigheden dezer laatste
dagen was de vertegenwoordiger van
Rusland afwezig, iets dat natuurlijk
veel is opgemerkt en besproken gp-
weest.
De ware oorzaak van den twist is
hierin gelegen: Ten einde latere moei
lijkheden te voorkomen, had Japonië
aan Rusland voorgesteld over de drie
volgende punten overeen te komen
1° Reiden het grondgebied van Chi
na en Corea eerbiedigen (al is 't dat
beiden heel geerne eene ferme brokke
zouden grijpen van het uitgestrekte
chineesch rijk.)
2° Reiden de rechten eerbiedigen
voor Rusland der Japoneezen in Corea
en voor Japonië der Russen in Mand-
chourië.
3° Ook de rechten der Japoneezen
en der Russen niet beuadeelen nocl
in Mandchourië noch in Corea.
Die drie voorstellen schijnen geheel
natuurlijk te zijn en 'n gaven geen
voordeel noch aan 't eene noch aan
't ander rijk.
Jamaar, de machtige rus en will
alleenlijk het voorstel der Japoneezen
niet onderzoeken nopens Mandchourië
en eischt daarbij nog dat de Japonee
zen ten minste een derde hunnei
rechten afstaau in Corea,
Natuurlijk dat Japonië weigert, te
meer dat als Rusland heer en meester
blijft in Mandchourië, Corea gedurig
bedreigd is en dat het niet lang en zou
duren of de Japonees zou buiten vlie
gen uit Corea en zelfs bedreigd zijn in
zijn eigen land, waarvan Corea gelijk
eene soorie van versterking is, daar
dit schiereiland tot tegen Japonië
komt.
Besluit de Rus zou geerne een
groot deel van China inpalmen in
afwachting dat hij nog verder gerake
en ook Corea en Japonië aantaste
Een groote brand heeft Woensdag,
6 Januari, een deel van het Paleis van
het opperbevel des legers in Berlijn
vernield.
Bijna a'le papieren en handvesten
zijn in den brand omgekomen.
Koningin Emma, moeder der te
genwoordige Koningin Wilheimina,
doet een reisje naar Londen, waar zij
gaat tegenwoordig zijn in de bruiloft
der prinses Alice d'Albany met den
hertog de Teek.
Z. H. den Paus heeft benoemd te
Weenen Mgr. Granito di Belmonte,
nuntius te Brussel te Brussel, Mgr.
Vico, internuntius in Colombië; Mgr.
Machi, wordt nuntius in Lissabon
Mgr. Caputo, te Muncheu en Mgr.
Locatelli, te Luxemburg.
Wij hebben de verledene week in
onze tweede uitgave de schrikkelijke
brand gemeld van den Schouwburg
te Chicago.
Ziehier nog eenige b zonderheden
over die vreezelijke rampe.
Een vijftigtal jonge meisjes van de
kooren bev mden zich, op 't oogenbük
dat de brand uitbrak, in de kleedka
mer, gelegen in de keldering van het
gebouw. D>> rook drong weldra in de
kamer en een te begrijpen schrik
maakte zich van de meisjes meester.
Opeens kwam een man, een tooneel-
zanger, toegeloopen en riep «Neemt
u allen bij de hand, weest niet bang
en volgt mij zonder los te laten! Hij
greep dan het eerste meisje bij den
arm en trok haai mede door gangen
en kelders tot in den koolkelder, uit
gevende op straat,terwijl in de duister
nis en den rook de audeie meisjes de
eerste volgden. In den koolkelder
beukte de mau eene kelderval in en
riep om hulp men hoorde hem, liet
ladders in den kelder af en al de
meisjes, de eene na de andere, werden
gered
Een andere redder, Peter Quinu,
bediende van den ijzerenweg, heeft
zich ook bijzonder bij ce reddings
werken onderscheiden. Terwijl eene
opeengepakte en waanzinnige menigte
zich verpletterde tegen de deur van
het tooneel, die door ijzeren staven
gesloten was, haalde hij kalm eenig
gereedschap uit den zak en brak de
deur open. Eenige minuten later, en
een groot deel van de toeschouwers
bevonden zich buiten.
Een 12jai ig meisje, Winnie Galla
gher, die zich alleen op de derde gaan
derij bevond, gelukte er in de uit-
gaogdeur te bereiken met letterlijk
over de hoofden en de schouders te
gaan van de opeengepakte menigte,
die zich onder haar verdrong en ver
pletterde.
Een komiteit is tot stand gekomen
ten einde inschrijvingen te verzame
len om den katholieken aartsbisschop
"an Chicago een herderlijk kruis t>
schenken voor zijne bewonderens-
weerdig gedrag en de zelfopoffering
vaarvan hij bewijzen gegeven heeft
tijdens de schrikkelijke brandramp.
De aartsbisschop,zoodra hij vernam
dat de inschrijving geopend was, liet
aan het komiteit weten dat het hem
onmogelijk was het geschenk te asn-
veerden hij bedankte hun voor het
-•delmoedig gedacht en verklaarde dat
te voldoening van zijnen plicht go-
kweten te hebben, voor hem (li
grootsle belooning was.
Zi j ne Hoog wee rdigheid voegde cr bi1
Met te doen wat ik gedaan heb,, heb
ik enkel gehoorzaamd aan de grond
beginselen van den christen gods
dienst.
President Roosevelt heeft aan den
aartsbisschop een eigenhandigen briel
geseh even om hem te bedanken voor
den moed dien hij getoond heeft.
0p Zondag 10 Januari, Maandag 25 en
Maandag 8 Februari, zullen voordrachten
gegeven worden, ten 8 ure 's avonds, in de
tweinszaal, door den heer Micholte, dokter
in wijsbegeerte en wetenschappen over de
teering der ontwikkeling en den oorsprong
des levens.
Het bestier der Koninklijke Fanfare had
Zondag avond de eereleden dier bloeiende
maatschappij op een avondfeest genoodigd.
Burgerij en hoogere stand waren verte
genwoordigd door al wat defiig was in stad,
en 't w-'s waarlijk de moeite weerd ook.
Eerst hadden wij twee wélgespeelde stukkeD
voor Fanfare, onder het beleid van M.Wenes.
M. De Jonghe, de zoo gunstig gekende
ienor van Brugge, zong op onberispelijke
wijze die vier schoone stukken en M. Alben
Van Egroo verraste ons op klassiek muziek
voor vedel, waarin hij z n meesterlijk
talent eens te meer bewees.
De heeren Van AerschcU, vader en zoon
genoten grooten bijval met hunne kluchtlie
deren, aliéén- en tweespraken.
De heer Ernest Wenes verdient bijzonde
ren dank en Hof omdat hij zoowel de
moeilijkste taak van begeleider heeft vervuld.
Zaterdag 10 dezer,
de Iwein3zaal.
Soirée tabagie in
Zondag 10 Januari 1904 vergadering der
K. Wacht in 't Volkshuis. M. de Baron G. de
Vinck schenkt eene tombola van 100 fr.
morgends ten 8 zielmis voor Am. Derulle lid
der K. Wacht in St Nicolaais kerk.
Liefdadigheidsfeest in St Vincentiuis colle
gie Maandag 25 Januari 1904 te 4 1/2
's avonds.
lste hoofdstuk Buitengewone inkomsten
overschot der vroegere jaren fr. 24.328 80
Herhalingen en vereffeningen 20 240 00
Nieuwe inkomsten 30 098 42
Te gaar fr. 74 067.28
2dc hoofdstuk Gewone inkomsten
Gemeentefonds en belastingen 208 590 78
Eigendommen 13 558 00
Krooizen der giften 5,220.35
Verschillige rechten
en opbrengsten 49.159.00
Handel en nijverheid 20.705 00
Openbaar onderwijs 29.421.90
Letterkunde, wetenschappen
en kunsten 2.800.00
Ontvangsten voor andere
en zoo voort 15 782 57
Te gaar fr. 345 297.00
lste hoofdstuk Buitengewone uitgaven
Herhalingen en vereffeningen fr. 21 314 51
Verscheidene beloofde sommen 54 148 80
2da hoofdstuk
Tegaar fr. 75.463.37
Gewone uitgaven
Algemeen besiuur 44 000 00
Eigendommen 17 660 00
Handel en nijverheid 31 599 47
Openbare rust 44 310 00
Openbare wegen en gezondheid 33,125 00
Begravingsdienst 8.000 00
Godsdienst 2.600.00
Openbaar onderwijs 706.32.65
Letterkunde, wettenschappen
en kunsten 16 125. 61
Krooizen der giften 4.017.32
Gemeenteschuld 33 519.00
Pensioenen en belooningen 15.414 54
Openbare feesten en tooneelen 4.500.00
Uitgaven voor anderen en zoo voort 18.582 57
Tegaar 344.086.10
Samenvatting
Buitengewone en gewono
inkomsten 419.964.88
Buitengewone en gewone
uitgaven 419.549 53
Vermoedelijk overschot fr. 415.35
Senaat, Kamers der Volksvertegenwoor
digers, Verbrekingshof, Rekenkamer, Be
roepshof van Brussel, Krijgsgerechtshof,
Mijnenraad, Kon. Academie voorwetenschap
Kunst en Letteren, Kon. Academie voor Ge
neeskunde, Nationale Bank, Algemeene
Maatschappij tot bevordering van 's Lands
nijverheid, Brabant's Gouwraad Brussel en
Voorsteden, Rechtbank van 1" aanleg van
Brussel, Handelsrechtbank -.n Brussel,
Consistorie der Evangelische Kerk/GoesfsTo
rie der Israëlitische Gemeente, Algemeene
Beheerraad van Godshuizen en Bijstand te
Brussel, Vrije Hoegeschool van Brussel, Pro
vinciale geneeskundige raad van Brussel en
Kon. Maatschappij van menschlievendheid
van Brussel boden den 31 dec. 1903 en den
1 jan. 1904 elk hunne nieuwjaarwenschen
aan, aan zijne Majesteit den Koning en aan de
Koninklijke Familie. Elk vereerde en verhief
den Koning en bofte met ons volk en vader
land. Men zie onder andere: De toestand.
De toestand van den landbouw is voldoen
de, bewijs van den zin der boeren tot veran
dering van veldvruchten in nijverheidvoorl-
breagsels, tot samenwerking en vakonderwijs.
De nieuwe wet op arbeidsongevallen hul
digt toegevingzin en weert de meeste moei
lijkheden tusschen werkgever en werker.
Voorstellen om aan handwerkers een dag
rust op zeven te geven werden ingediend
wetten helpen ze reeds een eigen huis te krij
gen en te houden er is een ontwerp om die
wetten nog uit te breiden.
Flinke steenwegen te platten lande wierden
aangeleid en dienen nog uitgebreid te wor
den: geen grooteren dienst kan men de boe
ren bewijzen.
Het ontwerp op scheepshypotheken moge
tot het int ichten eener nationale scheepvaardij
geleiden.
Te Brussel worden er praalgebouwen en
wegen aangeleid, die er eene der schoonste
steden van Europa V3n maken, 't Land en
den Koning ter eer.
Elk blikt met fierheid op het beschavings
werk van Gongoland tot bewondering van
gansch de wereld standvastig doorgedreven.
Ons leger wordt meer en meer vaderlijk
opgeleid en onze soldaten krijgen een goeden
geest en zin naar regeltucht.
Het land jubelt bij de geboorte van eiken
Prins, bevestiging van ons Vorstenhuis.
De Belgen krijgen den ondernemingsgeest
weer, die hunne voorvaderen ten tijde der
kruistochten kenmerkte; onze ingenieurs
leggen spoorwegen in China, onze werklie
den brengen'ijzer voort in Rusland.
Sedert 1830 verdubbelde Belgie's bevol
king en steeg de gemiddelde levensduur met
de helft: 2 gebeurtenissen waarborgen er de
voortzetting van: de ontdekking van kolenla
gen in de Kempen en Belgie's ontwikkeling
op koloniaal gebied in Congoland.
Den 30 Dec. 1903 stemde onze Gouwraad
eene nieuwe belasting op de nieuwe berber
gen van 150 fr. in de gemeenten van min
dan 5000 zielen, 200 fr. in de gemeenten
van 5000 tot 10000 zielen en van 300 fr. in
m de gemeenten van boven de 10000 zielen
Bij koninklijk besluit van 20 December
1903 is het burgerlijk eereteeken, medalie
van 1" klas toegekend aan M. J. Dewanckel,
onderwijzer aan de staatsmiddelbare jon
gensschool te Yper.
M. H. Sobry, advokaat en pleitbezorger,
plaatsvervangend rechter in het vredege
recht van het tweede kanton Yper, is be
noemd tot plaatsvervangend rechter in de
rechtbank te Yper, ter vervanging van wij
len M. Barghman.
M. P. Devos, notaris te Wervick, is be
noemd tot plaatsvervangend rechter in het
vredegerecht van het kanton Wervick, ter
vervanging van M. Van Eecke, ontslag
nemer.
Den 23 Dec. 1901 kreeg de Nationale
Maatschappij van buurtspoorwegen de ver
gunning der buurtlija Peperinghe-Panne.
Maar zij vroeg eene wijziging aan den loop
van dien spoorweg op het grondgebied der
gemeenten Rousbrugffo, Haringhe en Pro
ven.
^L-nomt de N. M. van B. bij Kon. besluit
van 14 %c. 1903 gemachtigd te worden tot
Agen en uitbaten, als eigenlijk deel
|ftliju Poperinghe-Panne, van het
lijn gelegen op het grondgebied
^aringhe en Proven volgens een
p aar
Zoo dat er hoop is die nieuwe tram, die
reeds rijdt tusschen Veurne en de Panne, in
den loop van dit jaar te zien leggen.
Bij Kon. besluit van 23 Dec. 1903 isM. H.
Bossaert, avokaat-pleitbezorger te Yper, lid
benoemd van den beheerraad van het Kon.
Gesticht te Meesen voor 7 jaar tot 31 Dec.
1910.
Bij Kon. besluit van 24 Dec. 1903 wordt
de beslissing der Bestendige afveerdiging
van Westvlaanderen's Gouwraad goedge
keurd, waarbij A. Butstraen zijnen openbaren
vervoerdienst tusschen Rousbrugge en Yper
langs Proven, Poperinghe en Vlamertinghe
mag afschaffen.
Het Staatsblad van 2-3 Jan. 1904 meldt de
onderscheidingen en belooningen bekomen
door landbouwscholen en landbouwonder-
wijzers, wij hebben er met vreugd en vol-
doening de scholen van Ploegsteert en Lan-
gemarek tegengekomen en wenschen M.
Woestijn, Warlop en De Tremerie van
Ploegsteert; M. Muyssen, Delfoort, Noliet en
Bossaert van Langem:irck geluk over hunne
bekomene belooningen.
Bij Kon. besluit van 29 Dec. 1903 wier
den M. A. DehemenE. Froidure voorname
ingenieurs van bruggen en wegen ridders
van Leopold's orde genoemd voor diensten
bewezen in het uitoefenen van hun ambt.
Op 1 Dec. 1903 waren er in Belgie niet
min dan 4597 pensioengilden en 400000
menschen die in de algemeene lijjrentkas
spaarden voor een pensioen.
Den 1 Jan. 1903 waren er 2030 zieken
gilden in 1103 gemeenten van ons land.
Arrondissement Yper.
Neer-Waesten. H. Joye.
Bixschote. A. Vermeersch.
Boesinghe. S. Hondeghem.
Brielen. P. Huyghe.
Crombeke. H. Deblock.
Dickebusch. E. Heugebaert.
Dranoutre. L. Deberdt.
Elverdinghe. Markies V. d'Enntières.
Gheluvelt. J. Vuylsteke.
Hollebeke. D. Goudezeune.
Houthem. A. Breyne.
Kemmel. G. Bruneel de Montpellier.
Locre. P. Platevoet.
Meessen. E. Victoor.
Oostvleteren. E. Decroos.
Passchendale. K. Bayart.
Proven. Baron R. Mazeman de Couthove.
Sint-Jan. A. Dochy.
Vlamertinghe. A. Vandaele.
Waesten. A. Godtschalck.
Watou. K. Brutsaert.
Wervick. A. Verhaeghe,
Westoutre. B. Rouseré.
Westvleteren. K. Debergh.
Woesten. F. Vanneste.
Wulverghem. J. HeughebaerL
Zillebeke. Baron G. de Vinck.
Zonnebeke. A. Vandeubulcke.
Op eenen ijzerenweg die naar Chicago
eidt, is een reizigerstrein op eenen anderen
trein gereden, die met beesten geladen was.
Er zijn 30 dooden.
De eerste trein werd geheel en gansch
vernield, en geen enkele reiziger en bleef
er ongeschonden.
NIEUWSBLAD VAN YPER
v v
ft
ft
ft
n
