DIT IS
ELANDS,
m
m
stadsnieuws'
Op Zaterdag 2n April 1904.
5 cent!men MadL
8-9
tar.
Ta
1 nier t
1996
Hun haring braadt niet meer
Nagels met koppen
Stad Yper Gemeenteraad
ste
7e trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter strate, te Yperen bij 's land boodschap we sen ofte posttegen 3 frank 's tors.
t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 16, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingep i isinA ,i .io de reke binnen 't blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence lÏAVAS.te Brussel, 'fi,32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van a! die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Ia de laatste tij de a is het zonneklaar
bewezen geworden dat de rooden op
zijn koordedraaiers vooruitgang doen
rond Charleroi en 't heel Walenland
door.
Verscheidene socialitische bijeen
komsten hadden deze week plaats,
onder andere te Chatelet, waar de
spreker voor eene halve zaal hri
woord voerde. Te Marchienues telde
men de aanwezigen: 114 man voor
twee befaamde sprekers, Pasteur en
Debacker. Noch te Chatelet, noch te
Marchiennes werdgeen stoet gevoi md.
Te Luttre waren er 15 personen in
den stoet, die de sprekers naar
t lokaal bracht. Tc Jamet sprak Fur-
némont voor 64 personen. Te Leernes
was het publiek uit dertig mannen,
vrouwen en kinderen samengesteld
Te Acoz zouden vier roode lanleernèn
de bewoners de waarheid helpen
ontdekken; niet een der vier verscheen
ter plaatse.
Zouden de Walen die de socialen
van in 19Ü0 reeds, 2000 stemmen min
gaven dan 't jaar vroeger, eindelijk
eens voorgoed wijs gaan worden
Bij drukker Goemare, te Brussel,
kwam een boeksken van de pers,
waariu de werking van het 20 jarig
kathoiiek bestuur wordt besprokeD
en aangewezen.
Hier volgen eenige uittreksels van
dit hoogst belangrijk werk:
De builenlandsche handel klom van
2 milliard 772 millioen tot 4 milliard.
Onze bijzondere handel klom van
1 milliard 425 miilieon tot 2 milliard
380 millioen.
Onze scheepvaartbeweging klom
van 4 millioen tot 10 rniliioen ton.
Over 20 jaar bracht de ijzerenweg
159 millioen op, thans 242 millioen,
zonder de steertjes.
In 1884 bestonden er 406,656
spaarboekjes met een bedrag van 158
millioen. Thaus, of beter in 1902,
zijn er 4,973,480 spaarboekjes in han
den, met fr. 730,573,045 op.
Onder het liberaal beheer vermeer
derde de openbare schuld met omtrent
85 millioen fr.; sinds de katholieken
aan het bewind kwamen, nog enke
met 61 millioen.
Onder 't liberaal ministerie werd de
schuld slechts met 1 millioen uitge-
delgd: terwijl thans 7 a 8 millioen
daaraan worden besteed De zes jaar
van liberaal bewind zijn onverander
lijk met het akelig te kort gesloten
geworden, terwijl thans, sinds twintig
jaar, overschot bevonden wordt.
Wil men thans het on der wij
nagaan, dan zal men bevinden, dat
ook daar bet katholiek ministerie
bloemkes wist te plukken.
Over twintig jaar werden slechts
346,012 leerlingen geïnspecteerd, thans
zijn er 679,661 de bewaarscholen
stegen van 68,977 tot 237,265 en
van 89,510 bereiken de volwassen
leerlingen thans het getal van 162,261
leerlingen.
Verslag der zitting
van 28 Maart 1904
De zitting begint ten 6.30 minuten.
Al de raadsheeren zijn aanwezig.
De heer Burgemeester zit voor.
Het verslag der voorlaatst:? zitting is zon
der opmerkingen goedgekeurd; dat der
zitting van 19 Maarte wordt ter inzage der
leden op het bureel neergelegd.
M. Sobry vraagt dat bij het begin van
elke zitting de genomen beslissingen der
voorgaande zitting zouden afgelezen worden
en geteekend door Voorzitter en Secretaris
Spreker heeft den 25 maarte'den heer
Voorzitter over zijne vrage per brieve
verwittigd.
M, de Voorzitter. Ik heb niets ontvan
gen {Misschien is het bij andere stukken
naar 't Stadhuis gebracht. Ia alle geval, ik
zie geene zwarigheid in het voorstel van het
chthaar lid, tenzij dat bet tijd zal doen ver
liezen. 't Verslag d< r voorgaande zitting mag
gelezen worden, maar die lezing is nochtans
niei'verplichtend volgens de j wet.
M. Bouquet. Zou' men niet kunnen
eene halve ure te voren het verslag op het
bureel neerleggen
M. de Voorzitter. Zekerlijk en vroeger
ook want gewoonlijk is dit verslag reeds
opgemaakt een of twee dagen na de zitting.
Al de raadsheeren kunnen er kennis van
nemen.
M. D'Huvettere. De heer Sobry moest
op voorhand niet verwittigen, daar hij geene
ondervraging doet, maar enkellijk eenen
wensch heeft uitgedrukt, waarover Schepe
nen en gemeenteraad in eene volgende
zitting zullen kunnen uitspraak doen.
M. de Voorzitter. Inderdaad we
zullen dus de zaak onderzoeken en erover
beslissen in eene volgende zitting.
M. Sobry - is voldaan.
Kunstgevels
De stad heeft den beer Statsbouwmeester
Coomans belast den herstelden kunstgevel te
gaan nazien in de Mondstraat.
Uit bet verslag blijkt dat de herstelling
met zorge en volgens alle regels der kunst
is gedaan geweest onder het toezicht van
den heer aanneu,er Fiers.
De stad zal in de herstelling van dien
gevel eene som me van 200 fr. betalen.
Tramlijn Yper-Gheluwe
M. de Burgemeester herrinnert in
't korte al wat er gezeid is geweest ten
voordeelo van den tram al door stad te doen
komen en al buiten stad, 't zij van de bascule
over hoek naar de buitenwandeling bij de
zwemplaats, 't zij al langs bet oud magazijn
van Vergracht.
De raad heeft vandage te beslissen welke
reisweg hij verkiest, al binnen of al buiten
stad.
Er is gezeid en geschreven geweest dat
Burgemeester van Yper in deze zake zijn
eigen gedacht kost wat kost wil doen door
gaan. Dat is volkomen onjuist; de burgernee
ster van Yper verdedigt zijne den* wijze in
deze zaak, zooals het zijn recht en ik
geloof het toch zijne plicht is. Wij ver
tegenwoordigen hier de openbare denkwijze.
Eikendeen mag hier vrij en vrank zijne
meening doen kennen en trachten zijne
medeleden te overtuigen van de deugdelijk
beid van hetgeen hij voorstelt. Dit gezeid
zijnde zal ik trachten zoo getrou v mogelijk
de vroegere besprekingen samen te vatten.
De voorstaanders van al buiten Yper te
gaan doen namelijk gelden dat de trams door
stad een groot ongemak zullen zijn voor de
bewoners der straten waar de tram zal
voorbijgaan, het gemak van af te stappen bij
de Meenenpoorte in plaats van op de Markt,
bet minder gevaar voor 't gerij door de
Meenenstrate enz.
De tegenstaanders van bunnen kant,
bewere.t dat de omweg al de Diksmuid
poorte ook zal moeten betaald worden
We zullen dat trachten te voorkomen,
maar zullen wij erin gelukken
Zekerlijk zal de omweg veel meer kosten
dan de weg al door stad: grondouteigenin
gen, kosten van gere d maken van den weg,
al dingen, die dienen in aanmerking geno
men te worden.
Zal de maatschappij van uitbating wel
willen de overgrootë kosten betalen voot
't leggen van dien grooten omweg
't Is waar, reeds heeft de hoogere over
heid het plan goedgekeurd, al buiten Yper,
maar in 't bestek is er geene melding, nocb
van vergoeding noch van onteigening van de
buitenwandeling van stad, en nogtbans dat is
een bijzonderen eigendom van stad, dien wij
zonder vergoeding niet en zullen laten
gebruiken en zonder twijfel niet en zullen,
verkoopen.
Den 20 April aanstaande is het de aanbe
steding van het eerste deel van den tram van
Gheluwe lot aan de Bascule; het deel van de
Bascule tot aan de statie eu zal nu niet aan
besteed worden.
De gemeenteraad is dus nog volkomen
vrij om te bespreken en te beslissen.
Vraagt er iemand het woord
M. Struye. Onze achtbare Voorzitter
heeft ons klaar en duidelijk de vroegere
besprekingen samengevat. Het zij mij noch-
thans toegelaten eenige woorden bij te voe
gen om sommige ongemakkelijkheden van
't passeeren al door stad te doen nader
kennen.
Vooreerst door 't groot getal trams die er
zullen komen in 't seizoen van de beetrapen,
b. v. zal bet in de meenenstrate volkomen
onmogelijk zijn nog te laden of te lossen.
Binnen eenigen tijd zullen wij misschien nog
de lijn Poelcapelle hebben met hare vertak
kingophouselareen Diksmude en dan zullen
misschien 24-28-32 zelfs tot 36 trams per
dag zouden door stad rijden zonder 't minste
voordeel voor de geburen.
't Zal volstrekt onmogelijk zijn nogdehuizen
te verluchten; laden en lossen zal volkomen
opgeschorst moeten worden en het ruimen
zelfs 's nachts in zekeren zin, onmogelijk,
ten ware men het dede al den overkant der
strate, iets waar de geburen van de overzijde
zekerlijk niet meê zullen gevleid zijn.
Nog komen met den tram tot aan de
Leet zal uit zijn eigen moeten afgeschaft
worden den Zaterdag, ter oorzake van het
al te groot getal treins die wij zullen hebben
na korten tijd Veurne, Nieuwkerke, Belle
van den eenen kant en Gheluwe, Poelcapelle,
enz. van den anderen kant.
Het gedurig gerij met reizigers en koop
waren zal zulkdanigen rook veroorzaken en
alle soorten van ongemak geven zonder het
minste nut voor de bewoners van stad, daar
deze die in stad zouden afstappen ook zullen
sunnen staan aan da Meenenpoorte en
hunne waren doen dragen waar zij willen.
Dat men niet opmerke't zal een onkost te
meer zijn neen want 'i en is toch niet
mogelijk te staan aan els huis.
Ik besluite dus tot de behouding van ons
eerste gedacht, namelijk den tram te doen
komen al de buitenvestingen.
M. Fraeijs. Zou men de twee lijnen niet
kunnen nemen Voor de reizigers al door
de stad en voor de koopwaren al buiten
Alzoo zou eikendeen content zijn.
M. Varideghote. Als men al de buiten
wandeling gaat, zal de Kalfvaart en de
Dixmuidepoorte ook nog kunnen bediend
zijn van den tram.
M. de VoorziUer. Ik vind in de redens
aangehaald door M. Struyeidingen die geheel
ten voordeele zijn van miji voorstel
Het zal onmogelijk zijn do treins tot aan
de Leet te doen komen, zegt de achtbare
Schepen, er zouden te veel treins zijn en alle
verkeer wierd aldaar onmogelijk.
Dat is waar als men de treins zou al de
buitenvestingen doen gaan naar de Elver-
dingstraat en van daar naar de Leet en dan
doen wederkeeren.
Juist mijn voorstel brengt daar orde in,
vermits de treins van Gheluwe enkel al de
Leet zullen voorbijrijden in plaats van er te
blijven staan en dan terug te keeren.
M. Struye. Naar de Leet komen zal
geheel en gansch onmogelijk zijn.
M. de Voorzitter. Wat aangaat de rook,
er bestaat nu een middel om allen rook te
doen ophouden met salpeter op de kolen te
gieten.
M. Struye. Dit middel bestaat... ten
minste op 't papier.
Is geloof dat de raadsheere? ?enoep9?m
zijn ingelicht en met kennis van zaken zullen
kunnen beslissen.
Met 9 stemmen tegen 6 is de raad van
gevoelen den tram te doen komen al de
buitenvestingen.
l)e schep
verkoopen
Stemmen voor stad MM. Begerem,
D'Huvettere, Vandevoorde, Sobry, Iweins
d'Eaokhoute en Golaert.
Voor de buitenvestingen de heeren
Struye, Vanden Boogaerde, Fraeijs, Fiers,
Vanderghote, Vandenpeereboom, Bouquet,
Ganepeel en Leraa'aieu.
Middelbare School
Ie rekening van 1903 wordt eenparig
goedgekeurd.
M. Sobry vraagt hoe het komt dat do
uitgaven hooger zijn dan 't voorgaande
jaar.
M. de Voorzitter. Ter oorzake der
tijdstippelijke verhooging der jaarwedden
van de lees aars.
M. Sobry zounoggeerneweten waarom
het bestier kolen gekocht heeft direkt var
de koolmijnen in plaats van aan de Ypersohe
handelaars.
M. de Voorzitter. Dat is bij uitzonde
ring gedaan geweest omdat de soorte van
solen die er noodig waren, dan in stad nie
gevonden werd. Heden gaat men als te
voren bij Ypersche handelaars.
Pompiers
De rekening van 1903 wordt goedge
keurd.
M. Sobry klaagt over eene verhooging
van600fr.die volgens hem eene prachtuitgave
is, waarvan het geld voor nuttiger werken'
had kunnen besteed worden,
M. de Voorzitter. Die 600 fr. hebben
gediend om uitstappen to laten doen door de
Pompiers onder andere naar Rousselare,
waar het Korps beeft deel genomen aan de
feesten.
Hulpk as der Pompiers
De rekening der hulpkas wordt insgelijks
goedgekeurd.
't Is wel verstaan, zegt de heer Voorzitter,
dat do hulpe die gegeven wordt aan oude
pompiers, niet mag aanzien worden als eert
verkregen recht, als een soorte van pensioen,
de hulpkasse is daarvoor niet gesticht, maar
enkel om dezen ter hulpe te komen, die
door de eene of de andere reden in nood
verkeeren.
INijverheidschool
De rekening van 1903 wordtgoedgekeurd,
evenals deze der Muziekschool.
St-Maartens
De rekening van 1903 wordt goedge
keurd.
St-Pieters
Rekening en begrooting zijn verschoven
tot de naaste zitting, Een ontwerp tot hei
stelling van St-Pieterskerk wordt den raad
voorgelegd. Er zal bij gedeelten worden te
werk gegaan. Men zal beginnen met de
vensters, hetgeen rond de 27.000 fr. zal
kosten. Het maken van een portaal en eene
afsluiting wordt tot later verschoven.
Godshuizen
De raad heeft ter inzage het plan van het
gesticht Godtschalck te Wytschaete,
Dit gebouw, al zal het juist geen praalge-
Oouwzijn, heeft een zeer lief uitzicht, en zal
al de voorschriften van gezondheidsleer
vervullen.
Het zal volgens het bestek 371.430 fr. 05
kosten.
Binnen korten tijd zal de aanbesteding der
werken gedaan worden. Alles is gereed en
door de hoogere overheid goedgekeurd.
M. D'Huvettere vraagt dat de hospicen
bun goed, dat, in het vreemde ligt, zouden
verkoopen
ne hospiceheeren mededeeüng
gegeve van dien wensch.
^oorgang
stelt voor twee huizen te
ffi Doorgang. Deze twee
huizen, waarvan 't eene in zeer slechten
staat is, zijn door het Stadsbestuur aange
kocht geweest in vooruitzicht der rec'mlijning
van de strate.
De schepenraad is van gevoelen dat Ijet
beter ware nu reeds die huizen te verkoopen
voor afbrake, en mits te herbouwen op
bepaalden afstand.
M. Sobry vraagt dat er alleenlijk éen
der twee huizen zonde afgebroken worden,
't Andere kan nog lang gebruikt worden en
'f ware eene goede iokomste voor stad om te
trachten te behouden, Dat huis is nu 240 fr.
's jaars en zou er kunnen 300 verpacht wor
den; men zou voorzeker wel een. goeden
pachter vinden.
Als men die twee huizen afbreekt, 't zal
een groot gat maken in de strate, en langen
tijd zal het duren eer het overige op dezelfde
breedte kan gemaakt worden. Ik ben van
oordeel dat een groote misslag ware nu die
huizen te verkoopen.
M. de Voorzitter heeft de zaak onder
zocht te samen met de andere leden van den
schepenraad en vindt integendeel bet oogen-
bljk gunstig ora die huizen te verkoopen.
't Ware beter daar nu.eene groote gaping
te maken dan eene kleine, die zou aanleiding
geven tot.,, allerlei misbruiken.
Geheel in 't korte zal de stad nog andere
buizen kunnen aankoopen en zoo de strate
op tamelijken tijd op eene goede breedte
brengen.
M. Sobry dringt nog aan en M. de
Voorzitter antwoordt, opnieuw.
M. Fraeijs raadt aan te dier gelegenheid
het reglement op het bouwen te stemmen en
toe te passen.
Eindelijk wordt het voorstel van den
schepenraad aangenomen met 14 stemmen
tegen ééne: M. Sobry.
Stadsharmonie
Het bestier der Stadsharmonie wordt op
vijf leden gebracht, wier mandaat alle vijf
jaar zal vernieuwd worden ésn per jaar
volgens orde door het lot aangeduid.
Pompiers
Da raad is van oordeel een poaipierspost
in te richten cp den Verlorenhoek. Eene
bijzondere commissie is met die inrichting
belast, die 2300 fr. zal kosten.
Juiste plaats en schikking zullen in eene
volgende zitting vastgesteld worden, ia
overeenkomst met het gemeentebestuur van
Sint-Jan.
St-Maartenskerke
De heer stadsbouwmeester Coomans heeft
de plans opgemaakt voor de herstelling van
St-Maartenskerke. De Koninklijke Commissie
van Praalgebouwen heeft nopens deze plans
eenen brief gezonden waarin op de lofFeli jkste
wijze gesproken wordt over M. Coomans
werk.
Da volledige herstelling wordt op
656 000 fr. beraamd.
Natuurlijk zal dit alies niet in eens
gedaan worden.
Men zal beginnen met den zuidkant (de
kleine ingangdeur). Dit werk zal 120.000fr.
kosten en binnen korten tijd aanbesteed
worden.
De plans zullen ten Stadhuize openbaar ten
toon gehangen worden.
De raad wenscht op zijne beurt den heer
Stadsbouwmeester geluk over zijn schoon
ontwerp.
Feerdetiloopen
De Sport hippiquevraagt 1500 fr.
toelage, stadsmuziek en pompiers, om
in Juni (den 14) peerdenloopen in te richten
in meewerking met de Rijschool. Er zullen
als voorgaande jaren 1000 kaarten kosteloos
aan de weiklieden van Ypsr uitgedeeld
worden.
M. Bouquet vraagt dat de schepenraad
eerst zou inlichtingen nemen om te weten als
de Rijschool zeker zal meedoen. Anders zou
I hij voorstellen liever twee Coureen te geven;
VAN Y
i