D I T
EN OMMELANDS,
BERICHT
m
l
i i
Op Zaterdag 23" Juli 1904.
5 centi men 't blad
39jaör
TalmerII 2012
Herziening der kiezerslijsten
Koninklijke Fanfare
Onze Boeren verheerlijkt
Te Zillebeke
STADSNIEUWS
De Ypersche liberalen
en 't Laatste Nieuws
VAN ALLES WAT
Telefoon ofte Sprcekdraad
Wat zij van ons zeggen
Tegen inseklen-steien
Tegen het breken van ruiten
Voederen van paarden
De wakershonden te Gent
Eene misdaad
Arendjacht
1
TELEFOON 52
Te trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boterstrale, te Yperen bij 's tand boodschap wezen ofte pont, tegen 3 frank s gaan.
t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Relgerdand.
Hel blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstratë,
£6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
YperschVlaamsch enbovenal
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 dè reke binnen't blad is 't
UI 0J.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 tr. 't honderd. Ieder
bock, waarvan ons twee afdruksels zij :i gezonden, wordt besproken.
H Detieeren van de Agence Havas. te B ussel, ïk 31, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma-
kingen voor 't Nieuwsblad van Ypeu, van al die buiten Oost-
W Westvlaanderen wonen.
Boud de kiezingen hoort men altijd
lieden klagen dat zij op de kiezerltj-
sten niet en staan, of hel getal stem
men niet hebben dat hun toekomt.
Welnu, 't is nu de tijd om hunne
zaken te doen in regel stellen. 1 t de
maand Juli moeten de gemeen lebe-
stieren de kiezerslijsten herzien, de
nieuwe kiezers er op brengen en hun
de stemmen geven waartoe zij recht
hebben.
Dj Katholieke Vereeniging van
Yper roept de aandacht onzer vrien
den op dat punt haar bureel zal
kosleloosal het noodige doen om de
rechten van de katholieken van het
arrondissement te doen gelden. Zy
mogen hen in persoone of per brieve
wenden tot dat bureel, in de Meeuen-
strate(Katholieque Kring).
Ken feestmaal zil den heer Gouver
neur der provincie aangeboden wor
den ter gelegenheid van zijn officieel
bezoek te Yper, op Zondag 14 Oogst
1904.
Dit feestmaal zal plaats hebben in
de Ilalle, ten 4 ure namiddag.
Eene inschrijvingslijsl berust iu het
Stadhuis (secretariaat).
Z j za! gesloten worden den 1 Oogst.
Dj prijs der inschrijving is bepaald
op 5 franks, wijn Diet inbegrepen.
Morgen, Zondag 24 Juli, ten 8 1/2 ure
's avonds,CONCERT op de kiosk der Groote
Markt.
Dank aan den heer K. van Caene
ghem bezitten wij een prachtig boek,
waarin met recht en reden hulde word
gebracht aan die hellen, aan wie het
Vaderland en den Godsdienst veel te
danken hebben.
Onze Boeren verheerlijkt, is de tile
dien de schrijver aan zijn werk gege
ven heeft, en past wel aan ecu boek
dat daden bezingt zooals die des Boe-
renkrijgs.
Het Davidsfonds heefi een goed ge
dacht gehad zulk werk te verspreiden,
want het is hoogst weuscbelijk dal
ons volk Wete welke heioen onze
voorvaderen waren en door welke
deugden hunnen naam voor altijd iD
de geschiedenis van België geschreven
zal blijven.
In eenen lijd zooals den onzen, zijn
zulke boeken ononlbeerlijker dan ooit
want beide idealen die de koene strij
ders van 1798 immers beoogden, t is
te zpggen het Vaderland en den
Godsdienst, worden tegenwoordig op
de hevigste wijze aangevallen.
De socialisten, zooals men het weet
eerbiedigen noch bet land wiiar wi
geboren zijn, noch de Kerk die door
belDoopsel ons als hare kinderen aai
nam. Van beide instellingen willen z\
maar eenen puinhoop maken. Wal
ons Geloof betreft, worden de roode
omvventelaars door bondgenoten ge
holpen. Thans zien wij inderdaac
mannen die zich op orie beroepen
niet minder hevig den Godsdienst
bestrijden.
Eilaas 1 die twee anticlericale par
tijen,die door eenen duivelschen geest
bezield zijn, hebben reeds bij onz°
andgenoten te veel aanhangers ge
vonden. De meeste groo'e steden en
e gewesten waar de groote nijverheid
vele werkhuizen opgericht heeft, zijn
'ocvr het socialism ca door eene schrik
wekkende goddeloosheid besmet.
Gode zij dank, is een gedeelte van
ons land tot heden aan zijn oud Geloof
rouw gebleven. Onze landelijke ge
westen zijn de eenigste inderdaad die
ïunne katholieke gewoonten niet ver
zaakt hebben en die verkleefd blijven
aan die grondbeginselen waarvoor de
aoeren van den Boerenkrijg zija ge
sneuveld.
Naarmate dal onze tegensfrevers
pene moeite sparen om hunne gele-
eren te vermeerderen, moeten wij
ons ook onverpoosd toeleggen om aan
onze boeren te toonen dat z j, met den
Godsdienst ontrouw ie worden, tevens
geheel hun verleden met de voeten
trappen, namentlijk dat zii daardoor
e onwaardige afstammelingen wor-
en van de belden van den Boeren
krijg.
Want de dwingelandij die de fran-
sche Regeering op godsdienstig gebied
n België met de Revolutie ingevoerd
jad, was ontegenzeggelijk een der
mold oorzaken van den ops'and van
798 Dit wordt eens te meer door
M. van Cseneghem bevestigd.
Eo aan degenen die ontkennen dal
onze voorvaderen van 1798 voor een
verheven doel streden, en die de uct
op de inlijving als de voornaamste
oorzaak van dien oproer beschouwen,
vraagt de schrijver van Onze Boeren
verherrlijkl Wat zegt het roode
ruis, lot herkennings'eekcD, hun op
de mouw of op de borst genaaid, als
aan andere kruisvaarders? Wat zeg
gen de gewijde medalies, die zij op de
aorst droegen, en die men te Hasselt
op hunne lijken heeft wederge vonden?
n Overigens,doet M. van Caeneghem
nog opmerken tot meerdere be
krachtiging van hetgeen bij beweert,
indien zij alleenliik opges'aan wa
ren tegen de eoncriptie, uit louter
me, sehelijke beweegredenen, dan
zou al hun handelen ook mensche-
1 ijk geweesl zijn. Wij willen zeggen
dat zij het oog voor oog. tand voor
tand zouden toegepast hebben.
Integendeel, men kan, gedurende
gansch den duur van den krijg,
nauwelijks een tweetal feiten aan
halen, die het gedrag der Brigands
kiKineu bevlekkm. O veral el ;ers is
het edelmoedigheid. Dat kan men
slechts uitleggen wanneer men aan
neemt, dat hooger drijfveereu dan
meuschelijke onze helden handelen
deden.
Ziedaar de boeren, die zoowel in
Vlaander'n als in do Kempen, door
de fransche kogels in 1798 ge'rofiWi
werden,iu bet licht der werkelijkheid
ostel 1 eu met den glans der zuiverste
glorie omstraald.
Dat onze landbou wers, in dezen tijd
van onverschilligheid en lafheid,waar
geldzucht en gemeen genot te dikwijls
le drijfveereu der menschelijkewerk
zaamheid zi;n geworden, zich zulke
voorbeelden herinneren.
Dat zij zulke heldendaden niet ver
geten, maar dat zij ook, volgens de
noodwendigheden des tijds en met de
wapenen naar de omstandigheden ge
schikt, vo »r dezelfde zaken strijden,
waarvoor de boeren van den Boeren
krijg opstonden Voor Vaderland en
Altaar. (Gaz. van Kor tr ijk)
Ditmaal en zal 't Weelce Blad zeker het
volgende artikel niet overdrukken, geschre
ven voor de Ypersche liberalen
«Te Yper staken op H Ju!\ den
verjaardag van den Guldensporen-
slag, een twintig of dertigtal na
tionale vlaggen ui'. Zii wapperden
uitsluitend aan de huizen der ge-
kende klerikalen en niet eene was
er te zien bij de liberalenMeer
nog om die manifestatie van va-
dcrlandslie'de, worden de katholie
ken in do twee liberale bladen van
Yper gehekeld en bijna bespot
Welnu, het moet ons vrijmoedig
van het hartde katholieken heb
l en gelijk,en de Ypersche liberalen
hebben dubbel ongelijk. Eerst, om
dat z;j zich onthouden in het vie
ren van een nationalen gedenkdag
tweedens, omdat zij niet eens het
recht van manifestatie bij anders
denkenden schijnen te kunnen dul
den en er mede den spot drijven.
Wh* geen volslagen nietweetis,
op gebied van vaderlandsche ge-
schiedenis, zal het wel bekend zijn,
dat het dank is aan de zegepraal
der Vlaamsche Democratie op de
Fransche Feodaliteit te Kortnjk.dat
wij thans een onafhankelijk België
zijn.
Dat het Progres van Yper zuiks
(misschien moedwillig) niet weet,
verwondert ons rietmaar hei
vlaamschgezind IVeekblad mochl
in dien appel niet bijten 1
De franskiljons be?San reecL
domheden genoeg zonder dat do
Vlaamsche liberalen 'de vulgaire
Yulgarisateurs zouden navolgen
Wij en zullen voor van de weke daar niets
bijvoegen en eens afwachten' hoe dien fel
gepeperden koeke zal smaken aan Nolf en
andere Sarloo's.
De liberalen van Yper worden leelijk
hunne veste uitgeklopt door 't Laatste
Nieuws van Brussel, waaruit Sarloo ge
woonlijk al zijne artikels knipt tegen de
kaloten.
De plechtigheid van den dubbelen pastor
en priesterjubilé van eerw. Heer Victor
Iluys, heeft plaats Dinsdag aanstaande.
Ongehoorde toebereidselen worden
maakt opdat de feeste weerdig zou zijn van
den uitstekenden priester, die eene halve
eeuw heeft besteed aan den dienst des
Heeren en meer dan de hellt ervan aan het
welzijn zijner geliefde parochianen van Zil-
;beke. Geheel de parochie, zonder uitzon
deringen, doet meê en 'tis.als om prijs wie
er schoonst en best zal versieren.
De Koninklijke Fanfare van Yper zal aan
de feeste deelnemen.
Is mij dat een affaire met al die telefoons.
Vroeger als er iets gebeurde, 't duurde een
halve weke, eer dat men het geware wierd,
en nu Op twee-drie minuten is 't geweten,
te Yper, te Kortrijk, te Rousselare en elders.
Bijna geene gemeenten van ons arrondis
sement en zijn er meer, die niet verbonden
en zijn met het telefoonnet. Van de kleinste
tot de grootste, van Bixschoto tot Wervick,
t heeft al den telefoon.
En dat is 'nen keer een groot gemak voor
eikendeen: de boeren hebben eene koe of een
peerd, of een kalf dat ziek is; ze zeggen 't
tegen den peerdenmeester en eene halve ure
later is hij ter plaatse om het zieke dier te
helpen.
Heeft een handelaar den prijs noodig te
weten van de eene of de andere ware, een
woord sprekens is genoeg,, hij heeft seffens
antwoord en kan zijn volk bescheed geven.
Gebeurt er een ongeluk, nen brand b. v.
op één-twee-drie zijn desnoods de pompiers
van andere naburige dorpen of steden ver
wittigd en op gang. 't Gaat rapper als per
telegraaf, want vele gemeenten en hebben
zelfs geen telegraafbureel, maar den tele
foon, elke gemeente die wat vooruit ziet
heeft dat getuig, waarmee gij, als 't u plezier
doet, een koutertje kunt slaaf1 met uwe
vrienden en kennissen van Gent, oT
I'arijs, binst dat gij t'huis een lekker pijpije
smoort of een potje kaffee drinkt.
Rotschild heeft 10 millioen gegeven aan
het werk der werk mans woonsten in Vrank-
rijk. Daarop schrijft eene groote fransche
gazet over ons klein landeken.
In dat land (België) dat zeven maal min
bevolkt is dan Vrankrijk, hebben de spaar
kassen meer dan 52 millioen geleend aan
boven de 150 maatschappijen van werkmans
woonsten, en onze fransche spaarkassen
hebben ternauwernood drie millioen ver
schoten voor zulke maatschappijen; dat is
volgens evenredigheid 120 min dan de Bel
gische spaarkassen.
Deze evenredigheid slaat zooveel temeer,
dat de wet van 20 Juli 1895 toegelaten heeft
aan de spaarkassen van het vijfde hunner
hoofdsommen, die meer dan 150 millioen
beloopen, en geheel de opbrengst van hun
inkomen (omtrent 4 millioen) te besteden
aan het bouwen van werkmanswoonsten
Men moet bekennen dat de vergelijking
niet zeer vleiend is voor Vrankrijk, noch
voor onze geuzen, die gansche dagen in aan
bidding nederknielen voor die afgoden
Dat zij nog zeggen dat België „gevel-
wetten,, maakt
Aj uinen bieden een eenvoudig en afdoend
middel aan de hand tegen de pijn van insekt
steken; van bijen, muggen, enz. Do roode
bulten worden er spoedig mede afgewreven
en de pijnen gestild.
Om ruiten of spiegels bij vervoer of'schiet
oefeningen tegen breken te vrijwaren be
plakt men ze in verschillende richtingen met
reepen papier. De hevige trillingen, die
oorzaak zijn van het breken, worden aldus
getemperd.
Paarden, die korten tijd na het voederen
aangespannen of gezadeld worden, komen
bij zwaar trekken of snel loopen, spoedig
buiten adem en beginnen te zweeten.
Ze toonen zich traag, hoewel ze anders
vrooïijk aan het werk gaan
I)e oorzaak ligt daarin, dat dc gevulde
maag op de longen drukt en het ademhalen
bemoeilijkt.
Dempigheid ontstaat niet zelden door
voederen kort voor den arbeid. Maar ook
afgezien daarvan is deze wijze van voederen
niet aan te raden, omdat het voeder dan
slecht verteerd wordt en ongebruikt uit het
.ichaam wordt gestooten.
Zaterdag nacht, rond 12 1/2 ure, is de
hij nog te bed lag maar seffens zou komen.
Dat was een list, want Ehret was seffens
het wachten moede en ging zelf naar boven.
De facteur naderde do tafel en begon de
95 pfenning te tellen, en terwijl hij hiermede
ig was, ging Boehm achter hem en
lantte hem een langen dolk tusschen de
chouders.
De steek was doodeüjk, maar Ehret, een
krachtig man, keerde zich om en er begon
een vreeselijke strijd tusschen het slacht
offer en den moordenaar. De gekwetste ge
lukte er in Boehm omver te werpen, maar
door bloedverlies verzwakt viel hij met eene
doodskreet ten gronde.
Boehm hoorende dat men den trap op
nelde, rukte zich los uit de handen van zijn
achtoffer en vluchtte blootshoofd den trap
af naar buiten.
Toen men boven kwam, lag Ehret in de
laatste stuiptrekkingen van den doodstrijd.
Het nieuws verspreidde zich spoedig in de
heele stad en maakte een geweldigen in
druk, daar de man algemeen gekend en
geacht was.
Spoedig volgde men het spoor van den
misdadiger, geholpen door drie speurhon
den. Drie uren na de misdaad vond men den
kerel nabij de fransche grens en hield men
hem aan.
Hij werd naar Schlestadt gebracht en daar
met zijn slachtoffer geconfronteerd. Ware
3oehm niet gestoord geweest, hij zou in het
oezit van den facteur 5000 fr. hebben ge
vonden.
Boehm, die een oud-veroordeelde is, zal
het ongetwijfeld met zijn hoofd betalen.
nachtwaker De Caster geroepen geweest in
de Meerschstraat, waar een kerel zijne moe
der mishandelde. Hij bood tegenstand, doch
de hond Mozart knapte hem bij de beenen.
zoodat de kerel nogal goed de beet gevoeld
heeft. Mozart was zoodanig opvliegend dat
zijn meester er ook nog eene lichte beet van
kreeg.
Zekere Boehm, beeldhouwer van beroep
huurde dezer dageu te Schlestadt (Duitsch
land), op 45 kilometers van Straatsburg,
eene kamer op de tweede verdieping van
een huis in de Ititterstrasse. Hij verklaarde
daar Ritter te heeten, 25 jaar oud te zijn en
dienst te moeten nemen op de post te Schle
stadt. Zijn koffer zou den volgenden dag
toekomen.
Boehm vertrok denzelfden avond naar
Straatsburg en zond vandaar aan zijn nieuw
adres een mandaat van 95 pfennig. Daarop
keerde hij naar Schlestadt terug en was te
middernacht in zijn nieuw logist.
Boehn wist dat dit mandaat hem zou
gebracht worden door den briefdrager Ehret
dienstdoende in do Ritterstrasse, dat Ehret
een man ia van 58'jaar oud en trouw bedien
de, aai* \vien vofo de belangrijkste betalin
LpCtoivyertrouAde. Dit slachtoffer, door den
moorden^al. gefozen, zou niet veel weer
stand bie
ZaterdaJM^W 1/2 ure, kwam de facteur
en men Deze antwoordde dat
Herders van de vallei van Bagnes hadden
erledene week op een rotspunt een arend
nest ontdekt.
Zij besloten de jongen te rooven.
Om aan het nest te geraken, hond een
herder zich eene koord in de lenden, zijne
rienden lieten hem t.ot op het rotspunt
zinken.
De stoutmoedige stak de jongen in eenen
alt.
Toen hij zich naar de plaats begaf, waar
zijne koord vastlag, werd hij door de moeder
der jongen aangevallen. De herder had een
root mes medegenomen. Niettemin viel de
vogel hem aan. De strijd duurde meer dau
eene halve uur. De herders, die het schouw-
pel van hooger aanzagen, dierven geen
schot lossen, daar zij bang waren hunnen
vriend to treffen.
De jongeling ging weldra het onderspit
delren. Eindelijk waagde men het een schot
te lossen op het reuzendier. Het raakte de
vogel, die uitgeput neerviel.
De herder bond zich de koord om de len
den en werd door zijne vrienden opgehaald.
Hij had verschiliige wonden en kon geen
woord spreken, 's Anderdaags gaf hij tee-
ltens van zinneloosheid.
De roofvogel werd ook bovengehaald.
Zijne uitgebreide vlerken hadden eene lengte
van 2 meters 60.
In't begin van Juli laatstleden ontving
een schoenmaker, wonende in eene der
van Brussel, het nieuws dat zijne vrouw
eene som van 18.000 fr. van eene tante, te
Parijs overleden, erfde. Hij vertelde het
goed nieuws aau zijne vrienden. Een dezer
laatste lichtte de vrouw van den schoen
maker op en vertrok met haar naar Parijs
waar zij het geld moest trekken.
De schoenmaker zocht het koppel op en
ontdekte het in een wijnhuis van de rue de
la Forge Royale. Gewapend met een revol
ver, bevool hij zijnen vriend hem zijne
vrouw terug te geven, zeggende Men bakt
zulke poets niet aan een vriend op 't oogen-
blik dat zijne vrouw erft Doch de andere
verstond het anders hij ontwapende den
schoenmaker en gaf hem eene duchtige
rammeling.
Policieagenten kwamen tusschen en de
trio werd naar 't kommissariaat geleid.
Daar verzoenden de twee vrienden zich,
doch op voorwaarde dat het erfdeel in drie
parten zou verdeeld worden en dat de vriend
de ontrouwe echtgenoote zou houden 1
Dat heet zedeleer van de hoofdsteden 1
I® ij
fff ij
illl tII
WH
g"""" ->HTi
«o^aacirccsrsr
E^™aca2s53a^s5GKtaa^T"S£S2K^B*ai
m
m
<e
s jf
«BH ffi
