D 1 T
S
EN OMMELANDS
W
Op Zaterdag 27" Oogst 1904.
centime» 't
39ste jaar. Talmerk 2019
0
m
m
FEESTEN
STADSNIEUWS
Op het Hooghe
De Schooloptocht
Processie
De Lamothen
De Oorlog
Het beleg van Port-Arthur
Het doopsel van den
Czarewitch
DE HOPPE
OYer den hommel
Rijk
zijn!
5
Ê,n"1.0lrfctcr)8c'
TELEFOON 52
Te trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's /and boodschap mezen ofte vost, tegen 3 frank 's jaars.
t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en *s Zaterdags na
de markt., tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
T» lo, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal S
Zondag 11 September
Op het Hooghe, Turnfeest door St Mi-
chiels-Turners, met medewerking der Har
monie.
Zondag 25 September
Ten 5 1/2 ure, Concert in den Katholieken
Kring door de Koninklijke Fanfare en de
koorzangers l'Orphéon.
üefeeste voor de leden van den
Katholieken Kring en hun huisgez'n
gegeveD, in den hol van den Kring,
morgen Zondag 28 Oogst beg'nt, ten
5 ure.
't Zijn de knappe Turners van Sint
Michielsgilie die er lieve en flinke
oefeningen zullen uitvoeren.
De feeste van den «football-Club
Yprois» had Zondag vele volk aange
trokken naar het prachtig Park van
het Hooghe.
De plaats wa3 opperbest geschikt
voor zulke oefeningen: loopen, sprin
gen en smijten wisselden elkaar af
door liefhebbers van Yper, Kortrijk,
Brugge, Gent, Antwerpen, enz. ter
wijl de Koninklijke Fanfare een lief
Concert gaf.
De vreemdelingen spraken met den
groots'en lof over het hertelijk ont
haal dat zij ontvingen van de Yper
sche leden van den football-Club en
voornamelijk van hunnen eere voor
zitter M, Baron de Yinck.
't Weekblad 't en gebeurt niet
vele— vindt de feeste Ier gelegen
heid der ontvangst van den Gouver
neur wel gelukt, en 't boft met den
schooloptocht alias monstering
der scholen maar tcch ton tijde
van Pietje van flumbecck en den Baron
Van Heule, 't was nog schooner.
En 't Progres keurt Sarloo's artikel
zoo goed, dat hij voor zijn bladje
vertaald wordt cn overgenomen.
Zondag toekomende ten 4 en half,
uitgang van de prachtige Sint Ni-
klaaisprocessle.
Do kinders van de Ypersche werk
lieden hebben Zondag laatst toogfeeste
gehouden van een deel hunner wer
ken. verleden jaar verveerdigd in de
Lamotheschool.
De talrijke bezoekers hebben met
voldoening bestatigd dat de kinders
aldaar niet alleen deugdelijk onder
wijs en eene christelijke opvoeding
ontvangen, maar dat ze daarbij nog
leeren gcede werkvrouwen worden,
handig en rap in allerhande kunst
werk, zekerlijk, maar vooral bekwaam
om later hunne plaats in do samen
leving in te nemen en bijgevolg in
state goed te koken-, te naaien, te
stoppen en te breien, te wasschen en
te plasschen, kortom al het werk te
doen dat van onze deftige werkvrou
wen hier in Vlaanderen zoo geerne
wordt gezien.
De keukenschool en hare afhanke
lijkheden is eene van de nuttigste
inrichtingen die er bestaan en de
Ypersche bevolking zal het school-
komiteit dank weten omdat ze nog
leze nieuwe inrichting hebben
gevoegd bij de reeds lange reeks die
in voege waren.
De Yperlingen zullen ook dankbaar
zijn aan die ieverige Zuste s der
Lamothen die met zulke opofleing
werken en slaven voor het geluk van
het werkmanskind, en aan hunnen
verdienstelijken Bestierder, steeds
bekommerd met alles wat verbete
ring kan brengen in zijne geliefde
Lamotheschool.
Port Arthur wordt telkens nader
bedreigd.
De Japaneis zijn tot de Duivent aai
doorgedrongen, komende van Pa-
ling-tsjing, dat op drie of vier kilome
ters (?)ten noorden van Port Arthur
ligt. De stad is uit de Duivenbaai be
schoten.
De waterleiding is in bezit der Ja
paners gekomen.
Dirsdag is de laatste eisch gesteld
om de stad over te geven met de eere
van den oorlog, donderdag werd
daarop geantwoord met verontweer-
diging van neen
Een Russischcorrespondent binnen
de vesting seint
Reeds den 25 Juli naderden de
Japaners des nachts met eene sterke
macht onze buitenstellingeo; en met
alle middelen poogden zij die te ne
men: frontaanvallen, omtrekkmger
enderaonstraties tegen vleugelposities
volgden elkander onophoudelijk. Vier
dagen duurde de vreeselijke strijd,
waarbij de verdedigers wonderen van
dapperheid en heldenmoed verricht
ten. Ieder stond op zijn post. Wie niet
kon meevechten hielp bij den arbeid.
De vrouwen droegen water aan, om
de strijdenden te laven en hielpen de
gewonden verbinden. Het was onuit
sprekelijk heel; de zon brandde fel op
de hoofden en een dichtte, verzen
gende stof hing in de lucht...
De Japaners hadden hun gcheele
artillerie in het vuur gebracht. Er
was geen plekje, dat niet voortdurend
bedr.igd was. Het regende kogels, en
een dichte kruitdamp hing om de
vesting. Doch niemand verliet zijn
post, niemand vroeg om aflossing.
Mei volherding werd led 3re aanval
afgeslagen.
Het schijnt dat de japansche troepen in
de laatste dagen geene eigenlijke stormloo
pen meer gedaan hebben, en er nu zich bij
bepalen de stad regelmatig te belegeren en
te bombardeereu. Cbineezen, te Cbe-Fou
aangekomen, verzekeren dat de belegeraars
op 21 dezer Tai Ping-Tsé bezet hebben, op
1 mijl afstand van Port Arthur, nabij den
Gulden Berg. De japaners zouden langsheen
den spoorweg opgerukt en alzoo tot dicht
bij bet verblijf van generaal Stössel geraakt
zijn. Volgens dit verhaal zouden zij dus om
zoo te zeggen meester zijn van de forteres,
en men twijfelt dan ook aan de echtheid
dier tijding.
Volgens derussisscbe overheden schatten,
zouden de japansche troepen, sedert bet
begin der belegering van Port-Arthur, meer
dau 50.000 manschappen verloren hebben.
De prins Heinrich van Pruisen en Ludwq
van Battenberg die den keizer van Duitsch
land en den koning van Engeland bij de
doopplechtigheid van den czarewitch verte-
De bekendmakingen kosten 0,fr. 13 de reke binnen'! blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd, lede?
boek, waarvan ous twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence Havas, te B'.ussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Ypf.r, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
genwoordigen, zijn dinsdag te Peterhof aan
gekomen zij werden aan rfe statie ontvangen
door den keizer en al de groothertogen.
Ter gelegenheid der doopplechtigheid van
zijnen zoon, heeft de czaar woensdag een be
velschrift doen afkondigen, waardoor de
ichamelijke straffen valkomen afgeschaft
worden voor den boerenstand, het leger en
de vloot, behalve voor de hervallingen. De
achterstallige sommen verschuldigd voor den
aankoop van gronden en de onrechtstreeksche
belastingen op de boereneigendommen gehe
ven, zijn kwijtgescholden;.
De czaar belooft te zoijgen voor de onvoe-
ding van de kinderen derofficiers en soldaten
slachtoffers van den oorlog. Op de staatsin.
komsten van Finland wprdt eene som van
3 miljoen roebels genomeln voor de inrichting
van een hulpfonds ten gijmste der behoeftige
Finnen, welke geene gronden bezitten. De
boeten, aan de Finsche gemeenten opgelegd
voor verzet tegen de weit op de loting, zijn
kwijtgescholden. Er is mok kwijtschelding
verleend aan de Finnen,juitgeweken zonder
toelating of gestraft voor politieke misdrijven,
uitgenomen voor moorden. Aan de veroor
deelden voor misdrijven van gewoon recht,
zullen strafverminderingen toegestaan wor
den. De boeten, uitgesproken tegen de joden-
gemeenschappen, die hunne leden aan den
krijgsdienst onttrekken, zijn kwijt gescholden.
De hoppe, in de omstreken van Pope-
ringhe hommel genoemd, is eene netelach
tige plant, die langs staken of draden
oprankt. Zij vraagt eenen kleiachtigen maar
doordringbaren bodem en eene goede hoe
veelheid vloeiende vette. Hare vruchten
bellen en meestal knops geheeten, rijpen op
't einde van oogst of in 't begin van septem
ber. Zij worden dan geplukt, gedroogd om
later te dienen voor 't brouwen van bier.
Ijond Poperinghe, worden er ten minste
3 /Soorten van hommel geplant: De wide
operingsche rank de roode en de Duitsche
of Buvrinsche hommel.
De knops der witte hommel zijn zeer
open, en verliezen gemakkelijk de poer of
blomme. Ook bevatten deze vruchten veel
zaad.
De roode hommel trekt veelal voor zijne
vrucht op de witte alleenlijk zijn de ranken
wat rooder.
De knops der Buvrinsche hommel zijn
vaster, meer gesloten en zwaarder dan die
der witte en zijn geen zoo teer om de poer
te verliezen. Deze hommel word veelal door
de brouwers voren getrokken, en nochtans
houden de landbouwers, rond Poperinghe,
veel van de witte hommel, die ook niets te
wenschen laat voor het bierbrouwen.
Wil men een nieuw hommelhof maken
men trekt rond de meimaand, scheuten dei-
oude blokken, en legt ze in d'aarde om
wortels te schieten. Men noemt ze dan
Rogers.
Van februari voort, in het volgend jaar,
plant men deze zogers vier tot vijf bij
elkander en elke blokvan 1,30 m. totl,40m.
afstand.
Op een gemet land kunnen er een 1200
blokken staan.
De hommel voor 't eerste jaar geplant
noemt men Inleg voor het tweede jaar
Ro\ejaar en voor 't derde Bruidjaar.
Als de hopperanken een paar voeten lang
zijn, worden ze rond persen of draden ge
leid. Wat later worden de te veel zij- of
scheiranken afgesneden en op sommige jaren
Het dagloon
zal dit laar liooger zijn dan
vroeger, uit oorzaak der schaarschheid van
plukkers Reeds spreekt men van 1,10 fr tot
1,15 fr. daags voor deze welke bij den boer
eten en voor de andere op hunnen kost van
1,35 fr. tot 1,40 fr
dient er eene groote zorg besteed te zijn
voor bet af keeren van 't venijn.
Rond einde oog3t worden de vruchten
geelgroen en lijp om te plukken.
ln vruchtbare jaren gelijk dit jaar b. v.
plukt men gemiddeld eene mand hommel
van eiken blok en deze mand hommel gpC
droogd weegt van 2 tot 3 s
Gelijk men kan denken, zijn er een groot h
getal plukkers noodig en alle jaren komen ze
er duizende vreemdelingen van alle kanten G
van 't land. door
Men schrijft uit Poperinghe
Als men u 's morgens vraagt:wat voor een
weêre zal 't vandage zijn? 't verstandigste
is nog van t'antwoorden ik zal 't morgen
zeggen En als men nu vraagt hoeveel
hoppe zal er van dit jaar geplukt zijn, 't ver
standigste ware ook van te zeggen wacht
tot dat de pluk gedaan is, we zullen het dau
best weten Zoodanig is het moeilijk op
voorhand de opbrengst van den hommel
met juistheid te schatten.
Maar met zulk ee'ne antwoorde en is de
menschelijke nieuwsgierigheid niet voldaan
en er zijn er altijd die meer willen weten of
dat er redelijker wijze kan geweten worden.
Voor dezer voldoening zullen we trachten
eenige cijfers op te geven, die na een zorg
vuldig onderzoek schijnen de naaste bij van
de waarheid te zijn en die, in alle geval noch
uit bate of eigen belang verknoeid of ver-
valscht zijn.
In Engeland heeft de hommel van dit
jaar schrikkelijk geleden van de droogte,
maar nog meer van de ziekte. De zwarte
lieuning heeft daar ongehoord veel schade
gedaan en was uiterst hardnekkigmet vele
moeite en onkosten en is men er nog maar
gedeeltelijk in gelukt den vijand te weeren
en de toestand is daar gelijk hier overjaar:
nevens een goed hommelhof een slecht, in
de eene gemeente eene tamelijke opbrengst
en in de andere 2-3-4 honderd pond per
gemet, al navo'gens men met moed en hard
nekkigheid de ziekte bestreden heeft, of ze
met de handen in den zak en-al klagen en
zuchten hare verwoestingen heeft laten on
gedeerd voortzetten.
De witte heuning en de roste hebben
nu eindelijk de laatste hope van eenen rede
lijken pluk komen vernielen.
Overjaar, volgens officieele opgave, was
de middelbare opbrengst in Engeland van
950 pond per ac: e (of 40 aren); van dit jaar,
met droogte en ziekte en rekent men maar
op 750 pond per acre, zoodanig dat de vol
ledige opbrengst van Engeland, die in mid
delmate 500,000 quintalen (I quintal is 50
kilogr.) bedraagt, overjaar er maar 425,000
opleverde, van dit jaar maar op 300,000
quintalen geschat wordt.
Dat met zulk een leeg cijfer de prijzen
daar hoog zullen moeten zijn om den kwee-
ker voor al zijn ruzie en werk te vergoeden,
en zijne onkosten te vergelden, dat verstaat
men gemakkelijk en daar in alle landbouw-
kringen en schriften werkt men met handen
en voeten om de boeren te overtuigen, van
aan de prijzen van den dag hunnen hommel
niet af te staan. Daar ten anderen en bestaat
de slechte gewoonte niet, gelijk hier, van
hoppe te verkoopen voor dat ze op den
zolder is, en daar zijn met de kweekers nog
weinig of geen zaken verricht.
In Duitschland heeft men bitter te klagen
gehad van de aanhoudende droogte en de
overgroote warmte de vermoedelijke op
brengst is geschat op een goê vierde min of
over jaar en toen stonden de zaken daar
niet al te puik.
Maar in Oostenrijkwaar de hommel over
jaar geheel en gansch mislukt was, staan de
zaken heter en Oostenrijk en Duitschland
die hommel leveren van den zelfden aard,
zullen malkaar kunnen lappen.
In Amerika was 't vooruitzicht langen
tijd allerschoonst, maar men begint allengs-
kes te bemerken dat daar de opbrengst over
schat was Als er in de Vereenigde Staten
in 't geheele 235,000 halen zijn, 't zal wel
zijn en dewijl men er daar ten minsten
200,000 balen voor inlandsch gebruik noodig
heeft, en dat daar gelijk overal elders 't over
schot van ouden hommel onbeduidend is
en valt er van dien kant niet veel op uitvoer
ie rekenejü.
Belgie Ien 't Noorden van Frankrijk span
draagt maar hooge, en de mutsen zitten vol
witten heuning. In 't algemeene de boeren
die aan 't plukken zijn en boffen niet over
't beschot, en ze zullen al in hunne schattin
gen wat bedrogen zijn. En dit is zoo wel
waar voor Aalst als voor Poperinghe.
Wat slot is er nu uit al die cijfers te trek
ken
In Duitschland en Oostenrijk te gader en
in Amerika, zal de hommel opbrengen gelijk
overjaar, 'tis te zeggen min of dat ze vol
gens de middelmate van de tien laatste jaren
geleverd heeft, 't Was juist daar de reden
dat do hoppe over jaar, alhoewel heen eu
weer ges'ingerd door speculatie, toch in
middelmate genomen aan eenen schoonen
prijs verkocht wierd.
In Engeland en rekent men maar op wat
meer of 2/3 van overjaar en 't en is wij niet
die met ons overschot die schrikkelijke
leemte zullen vullen. Van eenen anderen
kant we beleven eenen toestand die wij se
dert 1832 niet meer beleefd hebben dat is
de volledige uitputting van ouden hommel in
alle landen der wereld, zoowel bij boeren
als bij handelaars en brouwers.
I11 zulke buitengewone omstandigheden
de hommel wel gesloten houden en betere
prijzen verwachten en schijnt in alle geval
niet vermetel. Doch over die gewichtige
kwestie vasten raad geven en kan noch en
mag niemand, want de speculatie met hare
zotte grillen kan de rechtzinnigste bereke
ningen leugenen en de redelijkste verwach
tingen te leur stellen. Propheet zijn daarbij
is een moeilijk spel, en soms een gevaarlijk
spel de geschiedenis meldt dat in d'oude
tijden ongelukkige propheten gesteenigd
werden
Ziehier nogthans, tot stichting van een
ieder wat letterlijk schrijft de secretaris van
den algemeenen Bond der hoppekweekers
in Engeland
Het is nu dikwijls herhaald en 't is de
oprechte waarheid dat t overschot van oude
hoppe nooit zoo klein en was als nu en ik
herinner mij dat in 't jaar 1890, met een
meerdere opbrengst als deze die nu te ver
wachten is, met eene meerdere uitgestrek-
heid van grond met hoppe beplant en veel
meer hoppe op den zolder als nu de beste
soorten verkocht wierden aan 15 pond
sterling (of 375 fr.) (1).
Onder dit opzicht de vooruitzichten van
de prijzen van dit jaar zijn uiterst verblij
dend voor de hoppekweekers en alhoewel ik
geenszins van gedacht ben hope te doen
onstaan die niet en kan verwezentlijkt wor
den, ikbeweere toch dat er vele redens zijn
om te gelooven dat wij dit jaar van prijzen
zullen hooren die 't jaar 1904 in 's men-
schens geheugen zullen doen bewaren.
Een halven Boer.
jtfoone, maar hier ook eu heeft de
rijke belofte niet gehouden die
;r eenige weken.
Vrouwdag is er vele gewaaid,
udenije droogte, de ranke en
(t) Dit jaar wierd liier horamff verk0 3htaan
200 fr.
Op onze dagen hooren we nog al dikwijls
de vraag stellen als er kwestie is van trou
wen Hoe zit het? Zijn er nog al schijven?
Ziji ze lijk
Wat is rijk zijn, beste lezers?
Ge zult zeggen, dat is veel geld en goed
bezitten. Maar hoeveel moet men in han
den hebben om den naam van rijk weerdig
te zijn! Dat valt te zien. Op den buiten schat
men vele raenschen voor rijk, die in de stad
op deze hoedanigheid geen aanspraak zou
den maken.
Ge zult wel misschien zeggen, goede lezer,
wat belang geefi deze zaak Hewel, wij zul-
len u zeggen.dat er veel menschen gevonden
werden, die jaren en jaren, ja, geheel hun
leven werken rn zwoegen, armtierig en be-
zro.'T pen leven met het doel van eens te
utinen doorgaan als rijk, of dezen titel te
laten aan eenen erfgenaam.
Welke dwaasheid!
Rijk zijn wordt bij velen gehouden als het
gelukDit is niet altijd waar. Hoevele meri-
schen vindt men niet die gelukkig en tevre
den leven, die hun beste doen om deftig dooi
de wereld te komen, zonder bezit van geld
4 goed? Zij slijt n met genoegen hunne
dagen en trachten hun bestaan te winnen
9.»
NIEUW
YPER
m