9
s
EN OMMELANDS
m
m
m
m
Op Zaterdag 15n October 1904.
T» cent! men 't blad
39'te jaar. Talmerk 2026
KIEZERSLIJSTEN
Vrank rijk
Wat de Paus al doet
op éenen dag
OorlogOorlog
Katholieke Wacht
Avondmaal
Gemeenteraad
Wenken voor onze
hoppek weekers
STADSNIEUWS
Opgei el
Boetprocessie
Peerdcfeeste
Keuringen en i ri skampen
TELEFOON 52
f
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we zen ofte posttegen 3 frank s paars.
t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het Mad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.lö de rake binnen 't blad is 't
0,1.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd, ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Iïeeren van de Agence Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
van l Mei 1905 tot 30 April 1906
De voorloopige lijste den kiezers
voor Kamer, Senaat, Provincie en Ge
mcente komt te vers hijnen. Al de
reklamatiën strekkende tot de in
schrijving der kiezers c.f de vermeer
dering van 'o getal hunner stemmen
moeten aan 't coilcgiö van burge
meester en schepenen ingediend wor
den, ten laatste den 31 October.
Wij verzoeken onze vrienden di<
iijs'e zoohaast mogelijk na te zien,
bijzonderlijk deze die geboren zijn
tusschen den 1 Mei 1879 en den 1
Mei 1880,daar deze personen nu vo^r
de eerste maai moe en ingeschreven
worden.
De katholieke kiezers kunnen de
nieuwe lijste der stad Yper raadple
gen in den Katholieken Kring, Mee
nenstraah
De lijsten van al de gemeenten van
het arrondissement Yper liggen ter
inzage in het bureel van de Katho
lieke en Grondwettelijke Fereeniging
Meenenstrate, al do werkdagen van
ten 9 tot 's noens en van ten 2 tot
ten 6 's avonds, waar zij hen mogen
wenden om hunne rechten te doen
gelden.
[Et geeft zoowel den
toestand
te
kennen van duizeude Russische en
J ipansche huisgezinneu, dat hel o iar
ie natuur schijnt geschilderd.
De fraasche Kamers herbeginnen
hunne zittingen deze weke. Wat zullen
zij al uitmeten Nog alti'd erger en
erger vervolgingen van Kerk eu
godsdienst Heel waarschijnlijk
de
Vau 10 ure jg.fc 's middag3 ontvangt de
Paus volgens den dag, verscheidene kardi
nalen-prefekteu der kongregatiëu, de alge-
meene oversten van kloosterorders.
's Middags leest de Paus den Angelus met
zijne huisgenooteu en begeeft zich naar de
eetzaal. Het gebruik wil dat de Paus altijd
alleen eet, aan eene kleine tafel, bekroond
niet een bahlekijn.Pius X breekt echter soms
af met die overlevering en noodigt hooge
prelaten aan zijne tafel. De genoodigden
worden rechts en links van den Paus ge
plaatst, doch nooit rechtover hem, uit
eerbied voor dezen die zijns gelijke op aarde
niet heeft.
Het eetmaal is zeer eenvoudig, zelfs
kloosterlijk, voor den H. Vader, als hij
alleen is.
Na het noenmaal gaat Pius Xin de ho
vingen van het Vatikaan en doet eene
lange wandeling, meest altijd te voet, in
gezelschap van den eenen of anderen
prelaat. Dat zijn de beste uren van gehoor,
voor dezen die met deze uitnoodigingen be
gunstigd worden, Als de H. Vader alleen is,
Geen vorst, geen man van zaken in
wereld heeft zooveel bekommeringen, zoo
veel bezigheden als de Paus; niet één werkt
zooveel als hij. In dat ontzaglijk paleis, in
die onmeetlijke hovingen, zou Pius X vol
gens een oppervlakkigen beoordeelaar,
slechts te genieten hebben; dat is eene grove
dwaling.
Het is belangwekkend, in dat opzicht, del wendt hij zich tifc de Edelwachten die hem
bezigheden te kennen welke den dag van 1 vergezellen, tot de hoveniers die werken
den Paus, van uur tot uur, vervullen .ElkeI en spreekt vaderlijk met hen.
dag gelijkt volkomen op den andere in hetj Rond 2 ure keert de Paus naar zijne
leven van Pius X. Geen kloosterregel is I kamers terug en;blijft alleen tot 5 ure. Dat
strenger en eenvormiger dan de regeling van I is de tijd van gebed en overweging,
den pauselijken dag. I Pius X leest alsdan gaarne brevier, in
Ten alle tijde was Pius X, volgens de Ivereeniging met de kapittels en de kloosters
bevallige spreekwijze van Venetië, een van der stad, die in hunne koren de getijden
t
't Zijn droeve tijden als de oorlog loeit,
Als menscken men slacht lijk dieren
Als menschenbloed bij beken vloeit,
Als vrede en liefde liggen geboeit
Als haat
En kwaad,
Als nood
En dood
Grijzen en vloeken en tieren.
Wat is nu toch mijn armo man
'k Verga van angstik sterf er van 1
Ach 1 welk verschil bij 't vorig' jaar 1
Wij zaten hier zoo blij te gaai-
Bij 't wiegsken van ons jongste kind.
En nu, zoo ver door sneeuw en wind
En vorst.en danoch Godoch God 1
Heb meêlij met mijn bitter lot 1
Ju! roept het jongentje peerdeken,ju!
He, moeder waar is vader nu
Als vader komt dan krijg ik een peerd,
Een levende peerd en een blinkende zweerd,
Een helm met pluim eu een groote banier
Dan gaan wij rijden verre van hier
Dan maken wij oorlog en nog, en meer...
Zeg, moeder, wanneer komt vader weer
Hoor, zegt het dockterke, moederlief,
'k Heb vader geschreven een schoonen brief;
En dat wij bidden op beide kniën,
Voor hem... eu hem zoo geerne zien
En dat gij toch zoo droeve zijt
Eu dat ik ook dan dikwijls krijt
Eu dat ons broeike vlijtig leert
En... of bij toch niet wederkeert
De moeder aanhoort 't eenvoudig schrift
En keert zich om met koortsige drift,
En grijpt uit de wieg 't onnoozele wicht
En houdt het naar den Hemel gericht,
En roept en sniktO Heer 1 o Heer I
Geef ons mijn man en hun vader weer 1
Terwijl de moeder aan 't bidden was
Terwijl het meisje haar briefje las
Terwijl het jongentje reed en liep
Terwijl het wicht in zijn wiegske sliep
Daar verre, in 't vreemde, verwoeste land,
Verlaten, langs den eenzamen kant,
Met doorboorde borst,
En hijgende van dorst,
I dezen die, in den zomer, alle dagen den|
dageraad zien en die hem, in den winter,
bij het licht afwachten; dat wil zeggen, dat
hij, zomer en winter, vroeg opstaat.
Hij kleedt zich alleen aan, zonder kamer-
zingen voor zoan; nondergang.
Om 5 ure komen de brieven toe. De Paus
ontvangt opnieuw zijne sekretaHsson en
regelt met hen de hangende zaken. Vervol
gens ontvangt hij, evenals 's morgens de
Iknecht, zonder barbier, zonder dienstbode; I officieele personen.
1 dat gebruik volgt hij reeds van toen hij nogl Het is zeer zeldzaam dat er geene bis-
in het seminarie was. I schoppen post vatten in de kleine aula, na
Opgestaan zijnde, terwijl zijne seketaris-1 de verschillende voorkamers te zijn doorge-
I sen nog rusten, begeeft hij zich naar zijneI gaan waar de Zwitserscke wachten, de Pala
I kapel en daar, alleen vóór het H. Sakrament, I tijnsche wachten, de Edelwachten en de
Igeknield op eene eenvoudige notelaren bid- kamerdienaar hunnen dienst verrichten.
bank, bedekt met een rood tapijt, blijft hij
I een uur in meditatie; daarna leest hij zijne j
getijden, de primen en de kleine uren.
Op dien bidstoel ligt een overgroote bre-
I vier, verbonden in geperst leder; 't is het
geliefkoosde boek van den Paus.
Allen wachten hunne beurt af; alleen de
kardinalen worden onmiddellijk bij den
H. Vader gebracht.
Om 8 ure neemt Pius X eene lichte kol-
latie, terwijl een sekretaris hem eene god-
IIij vindt I dienstige lezing doet. Dat is gewoonlijk een
er dikwijls hot onderwerp in van zijne medi-1 hoofdstuk uit het kleine boek, dat hij boven
tatie, in de homeliën van het feest of in de lallen lief heeft en dat hij geerne als ge
lessen van den dag. I denkenis gaf toen hij nog Patriark van Ve-
Na de getijden en de meditatie draagt.1 netië was De navolging van Jesus-Christus
Pius X het H. Misoffer op in zijne bijzouderej Daarna, om 9 ure, volgens Romeinsch
kapel. Dat gebeurt gewoonlijk ten 6 ure. Igebruik, ontvangt hij de hooggeplaatste
Di ze plechtigheid wordtdikwijls bijgewoond j personen of de personen zijner omgeving,
door vreemdelingen; de Paus reikt gaarne
zelf de II. Communie uit aan de personen
die de gunst vragen zijne Mis te hooreu
Het schijut hem dat die verceniging van den
Zaligmaker met de gebeden van zijnen
Stadhouder, hem het vervullen zijner zou
ding vergemakkelijkt. Leo XIII hie'd ook
veel van dat gebruik.
Volgens den raad van den II. Alfousus is
Pius X kort in het opdragen der H. Mis; zij
duurt gewoonlijk niet langer dan 25 minu
ten. Als dankzegging woont de Paus geknield] zijne andere k imer:
eene tweede mis bij, opgedragen door eenen
zijner kapelanen. Daarna gaat hij naar zijne
wachtkamer en ontvangt gewoonlijk de per
sonen die er tegenwoordig zijn. Hij spreekt
met allen en voor allen heeft hij een woord
van troost en aanmoediging.'t Is de goede
En de nagels geprent in"t vervrozene veld, ]3ekretaris der Latijnsche breven, Mgr.Galli,
met weike hij spreekt over zaken, over
goede werken of ontwerpen.
Het is dikwijls 11 ure, somtijds midder
nacht, als hij er aan denkt een weinig rust
te nemen. Al de dienaars zijn alsdan reeds
te bed.
Pius X heeft, om zijnen dienst te vereen
voudigen, zijne slaapkamer willen inrichten
boven zijne werkkamer, in eene soort van
zeer laag tusschenverdiep, dat, bij middel
van eeuen draaitrAp in gemeenschap is met
't Is eene echte kloos
tercel. Daar vindt men overigens, evenals
vroeger te Venetië, slechts een eenvoudig
ijzeren bed, een veldbed.
Daar slaapt gedurende eenige uren, de
groote veldheer der H. Kerk. Reeds lang is
geheel het Vatikaan in rust, als Pius X aan
meester eu de goede herder die al zijneslapen denkt. Als een stuurman op zijn vaar-
schapen kent en die van
is.
Vervolgens neemt Pius X een weinig Petrus,
zwarten koffie in zijne kamer, en om 8 ure
ontvangt nij zijne bijzonderste sekretarissen.
De getrouwe Mgr. Bressan, die hem uit
Venetië is gevolgd, is de innige vertrouwe
ling van den H. Vader. De andere deelheb
bende geheime kamerlingen, Mgr. Sardi,
geenige wenken te geven nopens de bemestin
van dit kostbaar gewas.
De ontleding bewijst dat de voedende
bestanddeelen die de plant uit den grond
opneemt op ongelijke wijze in hare ver-
schillige organen verdeeld worden.
1000 kgr. drooge bellen bevat
Stikstof, fosfoorzuur,potasch, kalk, magnesia
32 11 23 11 3,6
1000 kgr. drooge ranken bevat
Stikstof, fosfoorzuur,potasch, kalk, magnesin
15,7 4 11 13 2,7
Dat is een klaar bewijs dat de bellen
meer behoefte hebben aan minerale ele
menten dan de ranken, en voornamelijk
meer potasch en fosfoorzuur.
Met het doel ons volkomen te kunnen op
de hoogte stellen van de oordeelkundige en
doelmatige bemesting der hoppe, hebben
wij dit jaar in het land van Aalst eene reeks
proeven aangelegd, en wij zijn gelukkig van
nu af reeds den uitslag van eene dezer
proefnemingen te kunnen bekend maken.
Drie gelijke perceelen werden volgender-
wijze bemest.
Perceel IStalmest alleen (30000 kgr.
per hectare).
Perceel II400 kgr. superfosfaat -f- 600
kaïniet-f-200 kgr. nitraat -j- 20,000 kgr.
stalmest.
Perceel IIIZelfde meststoffen van per
ceel II min 200 kgr. sodanitraat.
Ieder perceel ontving daarenboven in den
loop van den zomer, doch vóór den bloei
tijd, ongeveer 1/2 hectoliter ale per Aalster-
scbe roede.
Ziehier nu wat wij hebben kunnen besta-
tigen.
De groeikracht van perceel I, was min,
en perceel II, spande immer de kroon; doch
rond half Augusti hebben wij bemerkt dat
le bellen Yan perceel III meer ontwikkeld
waren, beter gevormd, vaster, meer lupuline
inhielden en eene grootere opbrengst zouden
geven. Wanneer wij dan de bellen van per
ceel II met die van perceel III vergeleken,
waren de laatste zwaarder en van betere
hoedanigheid.
Welnu, de opbrengst van ieder perceel,
per hectare berekend, was de volgende
Perceel 11727 kgr. drooge bellen.
Perceel II1784 kgr.
Perceel III1810 kgr
Wat valt er hieruit te leeren Dat de
grootste en beste opbrengst verkregen is
met de minste uitgaven, door het gebruik
van eene gemiddelde boeveelheid stalmest,
(20,000 kgr.) -j- 600 kgr. kaïniet-f- 400 kgr.
superfosfaat; en dat de aanwending van
sodanitraat eene hop geeft van mindere
hoedanigheid. Daarbij dient er dan, tijdens
den groei, 1/2 hectoliter ale aangewend te
worden.
Er valt op te merken dat de stalmest met
krans, maar dit jaar,' nogtkans, beeft de
de minerale meststoffen best vóór den winter yoor 1905.
worden ondergewerkt. t Kerkfabriek
Later geven wij de uitslagen onzer andere voor 1905.
proeven. J. Aidit.
toeloop buitengewoon groot geweest. De
geloovigen, die de processie volgden, waren
talrijker dan ooit, maar we zagen nog in
Yper zulk geen schoone groep beeren en
werklieden, als dit jaar, die met flambeeu
wen het Allerheiligste vergezelden. Dat is
stichtend en troostend tezelvertijde, en zal
ongetwijfeld de bescherming der Heilige
Moeder trekken over onze stad en hare
inwoners.
't Is morgen, Zondag 16 October, dat in
Sint Niklaaiskerke, de feestdag wordt ge
vierd van den H. Gerardus. 's Achternoens
ten 3 ure, plechtige vespers, lof en sermoen
door den Eerw. Pater Van Hee, Redempto
rist.
Eene schoone vergadering Zondag avond,
in 't Volkshuis.
De heer Voorzitter Sobry sprak er over
de scholen, en voornamelijk over de Nijver-
heidschool. Hij wakkerde de werklieden aan
om hun- e kinders regelmatig naar de Nij-
verheidschole te zenden, ten einde er han
dige en bekwame ambachtslieden van te
maken, die eere doen aan hun ambacht en
aan hunne stad en later gemakkelijk dooi
de wereld kunnen geraken.
Daarna had de buitengewone tombola
plaats gegeven door den nieuwen Eerevoor
zitter, M. Cyrille Boone.
Naar we vernemen zal het jaarlijksch
feestmaal der Katholieke wacht plaats heb
ben iu 't Volkshuis, Zondag 6 November,
's avonds ten 7 ure.
De gemeenteraad van Yper komt heden
Zaterdag bijeen, om de volgende punten te
behandelen
Mededeelingen.
Neerlegging der rekening van stad voor
1903.
Verslag over bet beheer van stad voor
1903.
Verkoop van noten.
Verkoop van grond.
Vraag- om grond te koopen in de Kauwe-
kijnstraat.
Boomverkooping.
Ouderwijs verdeeling der toelage van
den Disck.
Begrooting der lagere scholen voor 1905.
der bewaarscholen.
der keukenschole.
middelbare school.
Godshuizen verwisseling van goederen.
Kerkfabriek van St-Maartens begrooting
van St-Jacobs begrooting
I gekend
al zijne schapen} tuig wil hij de laatste zijn om ter rustte
gaan, hij de stuurman vau het schuitje van
Daar lag de vader, de dapperen held,
Te sterven.
G. Anthettnis.
I sekretaris der breven der vorsten, Mgr.
Bisletti, kamermeester, komen thans de
j bevelen voor den dag ontvangen. Het werk
is geregeld; de Paus blijft alleen tot 9 ure.
Om 9 ure ontvangt hij den Kardinaal-
't Is een algemeen gekend feit dat onze
Belgische hop op den vreemde veel van hare
vroegere faam heeft verloren, en door tal
van brouwers op het achterplan wordt ge
schoven. Zu.k3 is waarlijk te betreuren,
omdat deze staat van zaken groote schade
berokkent aan onze bopboeren. Doch wij
D ifir er deze weke nog heel wein
betrouwbaar nieuws is toegekomen
vau het oorlogsveld, hebreu wtj ge
meend ouze lezers geuoegeri te doen
met bun bet hierboven prachtig ta
fereeltje van Antbeunis mede te dee-
len.
Staat-sekretaris cn handelt met hem over de mogen ook verklaren dat zij zeiven er-groote
belangrijke vraagstukken. Alle dagen inder-1 schuld aau hebben, omclat de tjg-e'
daad, geeft Mgr. Merry del Val aan den H. [dezer kostelijke nijverfreidsjglfgt te
Vader kennis vau de politieke gebeurtenis- j schen laat: de besmettingswijze gebeurt
seu en vau de verslagen in het Vatikaan [zelden doelmatig, en het plukken en drogen
toegekomen. Dat onderhoud duurt soms worden in vele gevallen slecht uitgevoe.
verscheidene uren. Wij hebben ons dan voorgesteld bed
We'n kunnen onze lezers, zoo van stad
als van den buiten,niet genoeg aanwakkeren
om de kiezerslijsten te onderzoeken, 't En
is maar tijd tot den 31n dezei maand.
Achterna is bet te late.
En altijd vindt men er die, tijdens de
kiezing, komen klagen dat ze op de lijsten
niet en staan of het getal stemmen niet en
bezitten waarop zij recht hebben.
De K Journal dWpres zegt dat een groote
eigenaar van stad, die zeker recht heeft op
drie en vier stemmen, maar aangeteekend
staat met één stemme.
't Kan elders ook alzoo zijn. Waar er één
is, kunnen er nog zija. Opgepast I Seffens de
lijsten naargezien, vooraleer het te late zij 1
Sedert Z. H. Leo XIH de maand October
heeft toegew'ijd aan den H. Rozenkrans,
wordt /er telken jare eene boetprocessie ge-
ede op Sint Jacobsparochie.
1, die eene bijzondere gods
tot O. L. Vrouw, zijn ook
om, in Sint Jacobskerke,
te volgen van den Rozen-
Den 26 October is er te Yper groote
peerdefeeste. Talrijke prijzen zijn te winnen.
Het gewoon onderzoek der hengsten van
inlandsch ras, bestemd tot den openbaren
springdienst in West-Vlaanderen, gedurende
het jaar 1905, zal plaats hebben op de hier-
nagemelde dagen
i° te Kortrijk, op maandag, 7" Nov. 1904
te Thourout, op woensdag, 9"
3° te Yper, op zaterdag, 12°
40 te Ghistel, op maandag, 14"
5° te Brugge, op vrijdag, i8n
6° te Dixmude, op zaterdag, 19"
Onmiddellijk na het onderzoek, prijskamp
voor de omschrijvings- en bewaringspremiën
ingesteld voor de hengstenveulens en hengsten
van inlandsch ras.
De pri]skamp voor de provinciale premiën
zal gehouden worden te Brugge, op Dijns-
dag, 32n November.
De kweeteers of houders, die paarden aan
bieden, moeten ten minste tien dagen rooi
den dag der vergadering, de aangifte er van
doen bij middel van eene volgens model
opgemaakte tabel, op te zenden naar het
provinciaal bestuur of naar den Heer De-
piere, sekretaris van den Keurraad der paar»
den van inlandsch ras te Brugge.
>,*T3Ï,
T NIEUW
m
m 'iiiini'i ill Minui iiiiiiirri
,L
O
