I if Snelheid van hel postvervoer in vroeger eeuwen Een reuzenwerk Triestig De Liberalen en de Pensioenen Merfgeval Priesterlijke benoemingen li i! s 72 milloen oostvletehen L CAS IER-VAN ELS LAN DER I geleden kende geen Europiaan meer dan drie soorten dezer taal, terwijl het te betwijfelen is of ooit een Chinees ze alle grondig ver stond. Datgene wat er gewoonlijk het Chineesch genoemd wordt, bestaat uit dertig duizend uit elkander te herkennen letters toch be staat er geen alphabet en geene spraakkunst. Zelfs dit aantal letters is nog onbegrensd, daar een geleerd er nog een bedenk wan neer hij geen teeken kent dat volgens hem volkomen geschikt is om het woord te schrij ven, dat hij verlangd uit te drukken. Er is een Chineesch gedrukt boek in het «Britsch Museum men twee-en dertig ver schillende voorbeelden van deze bedachte letters. Paskisch is de moeilijkste der Europeen sche talen, voornamelijk wegens het wille keurig aannemen van vreemde woorden. Dit kenteeken heeft geen andere Europeensche taal, doch dit zelve is het juist wat de Ameri kaansche en Indische talen zeer lastig ma ken. In het belangrijk werk vat M. J. Nannin- ga Uitterdijk Een Kamperhandelshuis te Lissabon 1572 1594 uitgegeven door de Vereeniging van Overijselsch Regt en Geschiedenis 1904, komt naar aanleidin van brieven, van welke de afzending en over komst vermeld werd, een overzicht voor de snelheid van het brievenvervoer in dien tijd. Een brief van Amsterdam naar Antwerpen had gemiddeld 5 dagen noodig en van Am sterdam naar Dantzig 16 dagen. Van Antwerpen naar Dantzig was een brief gemiddeld 3o dagen onderweg. Van Kales naar Hamburg duurde de rei vaneen brief 21 dagen, van Kampen naar Amsterdam gemiddeld 1 dag. Van Lissabon naar Amsterdam duurde de reis gemiddeld 44 dagen van Lisabon naar Dantzig was de gemiddelde duur van het brievenvervoer 80 dagen. Vun Lübeck naar Dantzig was een brief 12 dagen onderweg. En nochtans betreft het slechts heel kleine soldaatjes, twee duimen hoog: Een oud soldaat van Napoleon I, die tal rijke veldslagen had bijgewoond, heeft 19.000 soldaatjes gemaakt. Alle deelen van de kleedingstukken en wapens, zijn tot in de kleinste bijzonderhe den zeer nauwkeurig afgewerkt. Men treft er soldaten aan van al de regimenten. De oud-soldaat, een Elzasser, werd in eenen veldslag gekwetst en genas niet meer. De man bracht het overige van zijn leven door, met soldaatjes te maken. De geheele verzameling berust in het krijgsmuzeum te Parijs. Neen, neèn geen Aloysius, maar den 21 Juni is 't de feestdag van het verplichtend kostelijk onderwijs!... Ha dat onderwijs waarvoor gij de lijste der kootjezetters van Yper beloofd hebt. tijdens het onderzoek op het Stadhuis. Ha dat is nen nationalen feestdag Ha Hi hi hi En 't ergste komt nu nog: we doen al wat we kunnen om den gods dienst te bespotten.om ons volk goddeloos te maken En kijk - 'k ben razende als ik er op petze We hadden deze weke de pijn lijke bestatiging te doen, dat dames en ufvrouwen, behoorende tot de huisgezinnen van toongevende... liberale van onze stad, meêdeden aan dat kwezelaars werk ter eere van de Onbevlekte Ontvangenis a Sarei, jongen, krijscht gij maar eens ïertelijk, 't zal je deugd doen,jongen Hi hi hi alcool verhoogde, schreeuwden de Liberalen ^f^prsorekl"1611 V MOORD EN BRAND om al de Herber-vo°otQersmejsje is overledeD, en de ovo- giers en Drankslijters en Stokers tegen t rj personen zijn hersteld. n al Gouvernement op te jagen j Vooraleer het schip te laten vertr v Deze Pensioenwet zou volgens M. Waroc-raen het ontsmetten. nevos. in- que'het zelf voorspelde «(Documents par-j M. M. Arthur Messiaen en es' ^a[) lementaires) jaar ,900.90, blad ,,0» de woners der Kaa. hebben eene omhanng bazen buiten de wet moeten stellen indien i ten profyte van de. ong. lukken Sarei kriescht dat hij kwijlt 1... Och hêre toch dien arremen duts Hi hi hi Wat scheelt er dan Sarlotje Kijk zè, 't en wilt nier gepeist zijn In de Rousbrugge Damen hebben ze feeste ge vierd, met guirlanden van lichtpotjes ter eere van O. L. Vr. Onbevlekt Schrijft gij dan twee weken te reke tegen O. L. Vrouwe 1 Wel, wel, toch En is 't al Hi! hi hi 1... Ba neen t, 't en is niet al De juffertjes der Damen hebben Dame Prieure heuren leestdag gevierd, en Sint Niklaais ook, en ze houden klasse den 21 JUNI, op nen Vaderlandschen feestdag 't Is eene schande Ja, eene schande is 't hi 1 hi hi 1... Wat 1 den 21 Juni, een nationalen feest dag 't is Sint Aloysius, maar anders niet, zeker Mengelwerk van 't Nieuwsblad van Yper, Nr 7 0 i j \$%S r» iad w 1 door HENDRIK DE ZEiNE 5 \f v? IV Een Komplot van twee gewetenloozen. Goed mompelde de andere dof, toon mij maar juist waar het is, kameraad, en wees gerust dat ik liet werkje netjes zal weten af te doen. En de reeds bejaarde kerel, wiens geha vend en hoogst armoedig plunje den schooieren schoelieverried, grinnikte hoos terwijl hij vroeg Hi, hi, hi 1 hoeveel geeft gij mij ook kameraad, wanneer ik het doe? Zooals ik zegde, krijgt gij van mij twintig mark (25 fr.) Heu 1 en... wanneer geteld Dadelijk na gedane werk. Hum 1 niets op de hand Luitpold bezag hem strak in 't onaan zienlijke vossengelaat, Och|! kom, ik wil u nu vijf mark tellen en wanneer hij zal geslaagd zijn, krijgt gij het overige. Ha zeer goed, donnerwetter En waar brengt gij mij het geld Bij Gerrit, zooals ik zegde. Begrepen 1 De jongere nachtlooper, een dertigjarig werkman naar zijn uitzicht te oordeelen, bracht zijnen onaanzienlijken makker in de straat, Deick-Strasse genoemd, en wees er hem een gebouw aan, morrende Ziedaar Ho 1 deed de andere, maar dat is de woning van den sigarenfabriekant... hoe heet hij nu ook 't Is daar monpelde Luitpold op grimmigen toon. Gij zult het gebouw goed herkennen Den Teufelzeer gemakkelijk En... dat moet gansch.... Gansch, ja I Iedereen herhinnert zich nog de belofte der Liberalen over de pensioenen, in den laatsten kiesstrijd Volgens hen ging iedereen een pensioen trekken van I fr. daags. Daar die mannen in de Kamers veel stok ken in 't wiel gestoken hebben door aller hande flauwen praat, beginnen zij te zien dat zij toch eindelijk iets moeten doen om binnen eenige maanden aan 't kiezerskops te kunnen zeggen Wij vroegen voor iedereen 1 fr. pensioen daags». Daarom hebben zij aan de Kamers ge vraagd om het wetsvoorstel van M. Waroc qué, een Liberale volksvertegenwoordiger, te bespreken en te stemmen. Wij Katholieken zijn overtuigd dat de Kamer 't voorstel van M. Warocqué zal verwerpen en waarom Ziehier TEN EERSTE omdat dit pensioen aan iedereen niet \ou gegeven worden. Moesten de 200 000 ouderlingen die nu een pensioentje van 65 fr. trekken een jaar lijksch pensioen van 36o fr.bekomen dat zou aan den Staat per jaar kosten en volgens M. Warocqué kan de Staat dat geld niet vinden Daarom stelt M. Warocqué voor de volgende lieden geen pensioen te geven a) het vrouwvolk b) de dienstboden c) de kleine ba\en d) de kleine neringdoeners Op die wijze blijven er maar 81.000 meer over. Ten tweede omdat M. Warocqué voor stelt het pensioen te geven op drie verschil lige ouderdomsjaren volgens 't beroep, dat wil zeggen dat de mynwerkers het pensioen zouden bekomen aan 60 jaar, de nijverheids werklieden aan 65jaar en de buitemenschen aan 70 jaren 11 Ten tierde omdat de werklieden van i5jaar af ieder werkdag 5 centiemen gouden MOE TEN storten. Ten vierde omdat ieder baas voor ieder werkman wekelijks 5 centiemen \ou MOE TEN storten. ien vijfde omdat M. Warocqué nieuwe lasten voorstelt om die pensioenen te betalen. en deze lasten zijn a) Eene taks van 1 0p de koepons van aandeelen in nijverheidsmaatschappijen, b) Eene belasting van 1 °/0 op akties van provinciën, steden en openbare inrichtingen en op de schuldbrieven der Belgische Rente. c) Een recht van 5o c. per duizend franks op de beursverrichtingen. Als het Gouvernement weigert deze belas tingen te heffen stelt M. Warocqué voor i I miüioen nisuwe rechten te leggen op-op- DEN ALKOOL 11 En toen Minister De Smet de Naeyer over eenige maanden de rechten op den de verzekering der werkongevallen ten laste van den baas viel. Welnu de wet op de werkongevallen is gestemd en de bazen moeten de lasten alleen afdragen. Dus zou de werkman ook alleen te betalen hebben voor zijn pensioen Wat dunkt u, lezer van zulke wet 1 En van zulk pensioen 1 Kan M. Nolf geen betere pensioenwet maken Is het zulk pensioen dat hij belooft En dan durven de Liberalen en Cl£ spot ten met de wet van ion Mei igoo En nochtans welk verschil Met die wet wordt niemand uitgesloten. Met die wet vrijwillige stortingen. Met die wet geene nieuwe lasten. Met die wet kan iedereen met geringe stortingen een schoon pensioen bekomen, dank aan de mildadige tusschen- komst van den Staat, van de Provincie, en van de Gemeenten. Als de Katholieken eene wet maken Zoeken zij altijd te zorgen i2 alle Belgen gelijk zijn voor de wet, 2e dat zooveel vrijheid gelaten worde als mogelijk. 3e dat er geene nieuwe lasten gelegd wor den. De Liberalen kennen wij voor 't verleden en zij zijn niet veranderd. De wet van M. Warocqué is een bewijs dat zij goed de vol gende woorden kennen Wegmei de buitenlieden. Leve den dwang en de belastingen. M. Henri Seys, stadstimmerman een» ötj s oMi»»"—heeft heurs gevonden, met eene som me geld HüT»?t „olimb.;..! n..r8.leEa. waar de eigenaar z? is komen „faal nffirieron der Rjjssclioo', ind nUliunn >r, zijn buiten di hebban geen Inden nacht van maandag tot dinsdae genaamde Vancayzeele, ge pension neeerle v ,d,e wachter verdronken. ae veld. De ongelukkige is binst den nacht 0n-, en waarschijnelijk door den duister mis? a Q inden me>tpul gesukkeld, waar men 1? ei> morgeus dood vond. en 's Donderdag morgend, gebeurde alhier .geluk dat misschien erger gevolaer, 1.'ee« on oen hebben. De genaamde Lucien Gardijn g gevolgen had kU(1. lie itin.-l-ii. til r n Mignol. van h«' tf ei der poer Lr.r* vooravonu aai 11 El ve I'd i gh' sloom ira 111 au: -s HA sLsiGSi Hum 1 kameraad, gij moogt er vrij nog wel eenige marken bijdoen 't Is een hoogst gevaarlijk en moeilijk werkje en 'k waag er mijne huid aan. Och die is al niet veel meer waard Neen ik zeg niet. Hoor voor min dan dertig mark doe ik het niet Dertig mark meent gij mij een Cre- sus man Och als gij twintig mark bezit en wilt geven, dan hebt gij er wel eveneens dertig. Komaan, is 't besloten Geelt gij Zr mij Dertig nu, ja Goed, maar vijf op de hand Ja, hier zijn ze. Draag nu goed zorg te gelukken. Het ganscke gebouw van dien verwensckten. Begrepen Gij zult wat zien Ha 1 wat zullen wij lachen En de oude boef want dit moest hij En 't zijn pzr/A-e mannen die Land zouden bestieren. 1! God spare er ons van Uit Kortrijk wordt ons het overlijden ge meld van den eerzamen heer Georges Beyaert, drukker-uitgever der verdienstelijke Gazette van Kortrijk. De heer Beyaert behoorde tot die echt vlaamsc'he familien, bij wien christen gelool en burgerdeugd gepaard gaan. Hij was terzei ver tijd alsovertüigde kamper voor het goede, een kundig vakman, die zijnen stiel in eere hield en eere aandeed. De heer Beyaert wordt ontrukt aan de liefde zijner echtgenoote en de genegenheid zijner zes kinderen, nog in den bloei dei jaren. Hij was slechts 48 jaar oud. De begraving heeft plaats Dinsdag tocko mende, ten 10 ure, in Sint Maartenskerkt te Kortrijk. 1* 'L. II. de Bisschop van Brugge, heeft be noemd Onderpastor op Sle-Walburgis te Brugge E II. Tijleca, on terpastor ie Vlamerlinghc. Onderpastor lu VlamcrlingheE. 11. De Poo ler, oppasser in het col legio te Kortrijk. Bestuurder der Zusiers van Liefde (0 L. Vr. ter Engelen) te Kortrijk: E. 11. Legrand, onder pastor te Couekelaere. 0 iderpaslor te Couekelaere: E. li. Dezuüer onderpastor te E» ssen. Onderpastor teEessen E. II. Verdoiick, on derpastor te Spiere. Onderpastor te Spiere E. II. Oe Meulenaere, Kapelaan op Sic- Walburgis te Brugge Kapelaan op Sle-Walburgis Ie Brugge E. II. Dusseiier, priester in 't Seminarie. Onderpastor te Beerncm E H. Feys, in ver vanging van E 11. Sabbe, die voor gezondheids redens van zijn ambt afziet. YPER Over eenige dagen kwam er in de Kaai eer schip toe, welke pokzieke menschen aan bo;rd tiad. De polieie we-d verwittigd, en bracht hen naar hel gasthuis over, waar ze dag eu nacht bewaakt werden. De geluk, niet m voor verschilligeongevallen. Donderdag laatst zijn nog d-: der grenadiers er: v an I'. linie,gekoetst geweestdoor ho,-D den.' De knecht vin M August Pirnd.molenaar 1 herbergier, stond maandag m den met eene kar, bespannen m t een muii'V.e ie herberg De Kruk lusseli en Brielen gelegen. Daar d kwam,hield de man den muilezel bij den toom flet dier verschrikte niettemin, sprong voor oe: ram en werd er door doodgereden. De knecht kwam er met de schrik vanaf. D(mENljg Tengevolge van eene boet aan een werkman toegepast,hebben de wevers van het huis Moer man-Boet-Lagache, zaterdagnamiddag den ar beid gestaakt. Maandag morgen hebben zij hel werk niet hernomen. Eenige werkstakers zou- den verscheidene personen bedreigt hebben. 0* gendarmerie van II irseeuwe is daarover maandag namiddag een onderzoek komen doen. Dinsdag morgen hebben de wevers hun werk hernomen. Men zal zich nog den ongehootden diefstal tierinneren, die in den nacht van 9 September laatstleden, in de Sl-Salvaiorskerk te Roebaais, gepleegd werd. Het kofferfort, dat achter hel ïoogaltaar stond, werd bij middel eener krik opengebroken en verscheidene cibories en an iere kostelijke voorwerpen van den ecrediensi werden eruit gestolen Maandag namiddag nu raapte de barreelwachter, Karei Dewaeie Ie Isa gtiem, sprokkelhout langsheen de spoorbaan. Opeens zag hij een linnenzak liggen, hij opende riem en vond er in, tot zijne groo'c verbazing, verscheidene cibories.de kroon van een ivnaou slransie, eene zilveren vaas met de II. Olie en en wierookvat. De man droeg seffens de kost bare vondst naar den poiioiekommissaris van Iseghem.die de gewijde voorwerpen seffens aai, het parket van Kortrijk bestelde. Het is bewezen dat een deel der teruggevon- ien voorwerpen voortkomt van den kerkdief stal le Roebaais; andere voorwerp-n, onder an dere de zilveren vaas met de 11. Olie, werden onlangs te Wattignies gestolen. De dieven zul ten zich van deze. voorwerpen ontmaakt hebben omdat zij ze nergens aan den man kon Jen brengen, 't Ware te hopen d t die ontdekking het gerecht op het spoor der daders bracht. ROUSSELARE Dinsdag avond rond 5 uren, poogden drir schavuiten vieescli le stelen bij verschud- m beenhouwers der Sl-Atnands!ra it. Bij Van Uxmi ging er een binnen en vroeg voor 10 cen tiemen hesp Terwijl de dochter den rug gekeerd had, nam bij een stuk sp k en wilde het zijne kameraden overhandigen, die aan de deur ston den. Deze die zulks niét opmerkten door de duisternis, namen hel niet aan en de dief was verplicht het weder op de toonbank te leggen, bij Vandamme Bertétool, zelfde straat, stolen op dezelfde maniereen hesp en namen er mede de vlucht. l)c zaak kwam echter seffens uit, en de dief zag zich verplicht de hesp le betalen of proces-verhaal op te loopen. OPGEPAST Gij allen die hoest oud en jong, wilt ge bron ehict of tering vermijden, neemt onmiddelijk den Borstsiroop Depratere van kburlo ze teer en tolubalsemsiroop. ilij alléén geneest zónde: gevaar, terwijl andere onbekende rernediën schadelijk zijn voor hart en maag en de vezeltjes verbranden.. 2 fr. de flesch te Oostende en overal t Yper, apolh ken May, Eibolte, Aertseus en Donck; te Popcringhe, Monteyaé te Komen, Van Windekens te Meenen, Sioen en Rutiers lelseghem (Markt) Rodenbach, en te Waaslen Vander Marlière. De Maatschappij dep, goede geneesmiddels beveelt het geëerd publiek te doen bemerken dat er twéé voortbrengsels Walthery zijn. In derdaad, de Walthery pil die slijmverdrijvend is en zoo wel gekend bij '1 volk, en de Walthe r spastil voor den hoest en keelontstekingen t jrank de doos "araijn gazelverknor, le Slaveld.vvus naar dagelijkseho gewoo, if.'. Oostvleiereu gereden met hond en kar n'm' gazetten le halen. "jUC Inden terugkeer, tusschen Eizendatnm Oosivicieren wierd Pij achterhaald door •.loomlrain, die op dit oogenblik dm - uu" i as oom den gazetvcrkoüpc» iste, en om zoo te z< in ctne wolk omhulde en niet kon h, worden door een auiouiobielnider di« i?.e!'lc,'kt I I J 1 "b til SblCI., vaart kwam aangen den. -o 11101 geweld on '"an in dep Dit zelfbew- gend gerij botste •ie Hondenkar, die un l hond Kulsijdegracul terecht kwam. De ju'oroobielrij Ier stople aanstonds en die met een g(;0'' naar den ong dukkige zien ken be u in den gracht lag. Deze heer verwitligde de Gro en keek ter sluik doch met scherpen blik de woning aan, door eenen sigarenfabiekant gebruikt. De oude fielt nam het gebouw nu bij kla ren dage ia oogensckouw en verdween van daar, inwendig zeer voldaan. Niemand had op den schooier bijzonder lijk acht geslagen en geen mensck zou heb ben kunnen vermoeden, dat de schoelje met de meeste booze inzichten was bezield, die hij maar alte wel zou kunnen ui: werken. Hoe de boef het deed of pleegde, is wel nooit geweten, daar zijne vuige misdaad tang verscholen bleef c> tot heden de bijzonderheden nog ontbreken. Genoeg zij het dat tusschen middernacht eu één uur plotseling in de stapelplaats van den sigarenmaker vuur uitbrak" welke zich snel uitbreidde, gevoed door lichtontvlam geneesheer c melpn.z van Oostvleteren die Uen gekw.-uV1'"^ beste zorgen to"diende. ée Lucien Rinlij-i is naar zijn huis overgébr^hi De autoiiiobielnjder een heer van Rom,, - wiens rjjiuig tegen ongelukken verzekri i 3 heeft schadevergoeding belooft. uuis, Maandag nacht zijn dieven gedronsen^^i fabriek van MM. Taylor brothers, Si U straat; zij hebben het kofferfort van den naar den anderen kant der fabriek gedrur!', "°n op een koerken opengebroken en Ketihm - De lessenaar van den meestergast werd eve£p geruimd. De stoutmoedige dieven worden i„ rig door de polieie opgezocht. WEVELGUEM M. G. Pattyn,dezer gemeente, begafzieh dag naar den koer zijner woning 0rn daarheen geweer le ku.schen. Terwijl m, n,t e,c buiten zijne weel. iioggeh.det, w.is.ondérz.S ging een schot af en de lading |rof een knecht van het huis, Cvrille Di'clerq, joegen L jaar dat oud. De ongelukkige werd zoo erg gek west da hij, n. bediend te zijn, den geest gaf De Lï hoop va i M. Pat lijn is oobeschrijfeiijk. long De suiker i Maalderij zijn kruideniers i pa iken do bcS.C. van Te TienscLe 8oop bij alle ÜANGEMARCK D;n'd:r,s n.3cbt herft msn op he: gehucht.Den hooien Booker», ten nadeeie van den werkman Karei Zvvalus, twaaf konijnen gestolen. Op no'» andere plaatsen braken dieven in, doch zij wer den verjaagd. J WIJN GENE Zondag morgen om 6 1/2 ure, is een zwart gemaakte kerel langs de achterdeur in het huis gedrongen van den landbouwer Van Male denkende.dat a! do bewoners naar do kerk wa- ren. Gelukkiglijk was een dei- kleinkinderen le buis, uie den bandiet zijnde,eenen rivolvernam en dreigde te schieten, waarop den indriii«er gevlucht is. 0 De personen die slecht bloed hebben haarworm, puisten, plokken, jeukin»-n) zui lenaanstonds genezen zijn met do sliimverdrii- vende pit van Dr Walthi ry. J Onderneming van hoven Fruitboomen en prachtplanten Bloemschoven{Gerb7^Ta/e!garniturenenz. HUIS Gediplomeerde hofbouwkundige Kaai, |24,s YPER. naburige straten er aan zich to verontrusten en velen alhoewel veraf verblijvende, doch wier huizon in de richting lagen, waarheen de noodlottige wind waaide, begonnen hun ne meubelen en koopwaren te redden en verre weg in verzekering te brengen deden hunne goederen brengen Velen naar de St-Nikolaaskerk, dio alzoo .eene soort van openbaar stapelhuis werd, ge bruikt tot het bergen van allerhande voor werpen, welke men in veiligheid kon bezorgen. Middelerwijl bleven de overheden der stad en de brandweer geenzins werkeloos. Er werd besloten dén br.ind te beperken en wel door zeer afdoende middelen. Teneinde de vlammen te beletten op ver der gelegene huizen over te slaan, zou men er een deel van afbreken en wel deze die bare brandstoffen waren. Lto stad ontwaakte hoogst verschrikt door I wat vereisctit werd en die daar voorhanden jdichtst bij den vuurpoel waren. Ongelukkiglijk durfde men niet opofferen hand en verliet hem na eene laatste aanma ning, om in de duisternis heen te stappen. YVen hij verdween, morde hij nog dof Ha 1 dit zal hem leeren eenen mensch onmeedoogend de straat op gooien 1 Hij zal zijn - grinnikte als een duivel zoo heisch. het hartbeklemmend alarm, welk werd'Imïi'nen""^ebrüiken^ te7e1ndP"w IiT'1"6 Zijn gezel stelde hem de vijf mark ter j maakt, en met allen spoed vlogen de brand-j der gevaarlijk staande houten ge^.óuwen^t 'weermannen met hunne bluschtoestellen bespoedigen, naar de plaats des onheils, om dit maar zeer spoedig te bezweren. Water was in overvloed te vinden en de toegesnelde redders vermochten het dan BURGERSTAND VAN YPER van den 9 tot den 16 Dec. 1904 Geboorten Deraedt Valentine, Grimminckstraat Groolen Petrus, Gartonslraat Durnez Margareta, Moudstraat Justice Jacobus, Rijselstraat Verhaeghen Agnes, Beluikstraat Huwelijk Dooiaeghe Camiel, brijkkenbakker te Zonne- bcke en Bekaert Ida, kantwerkster te Yper. anneer den vuurgloed te temmen, zoodat, wa vier ure sloeg, allen meenden moester van alléén het houweel den brand te zijn. het bezuren Welaan, Mare zal het doen ook, ondanks hun weinig doelmatig getui en ik verlaat met spoed de stad De rekel kan dan achter de overige marken fluiten!.. En de oude boef, die gewis door den wraakgierigen weggezonden werkman uit het schuim der tieltcn was opgerakeld,bezag hit gebouw der Deich-Sfrasse met verschen d n blik en slibberde dan terwijl bij grinnikte Heu, heu 1 wij zullen dit morgen nacht Het vuur maakte zich dienstvolgens van dezelve meester, vooraleer zij neergehaald lagen en zette zijnen rampspoedigen inpal menden vernielingstocht voort. Men herbegon dezelfde reddende bewer kingen wat verder en gebruikte ditmaal niet alleen het houweel en de springmijn, maar t". -i -i 11* 1 a i {zt-lti het kanon, ot)i do liouton öobouvi'oi Edoch, een geweldige wind stak eensk'aps neer te werpen en den erg loeiende op met t verschijnen des dags en blies den brand af te snijden bij gebrek aan voeds gloed toiug aau, ja, richtte de opnieuw om- te doen uitsterven. ^eas_. weg vandaar, üoogstijgeude vlammen, zeer nood.ottig op ettelijke gebouwen cue eauc groote hoeveel- maar eens beproeven gemakkelijk gaan. Eu sluipend was in den duisteren nacht.' Och 1 't zal zeer AFSCHRIKK ■O, Den volgenden 1842 kwatj? bedelaar door heid kamfer en alcohol bevatten Het vuur deelde zich snel aan deze boogst brandbare stoffen mede, derwijze ene schrikkelijke vlammenzuil opsteeg, die zTeii over (fe dttlc Ti dér aanpalende hui zen als nederboog en den aketigen brand net ongeB160110 snelheid deed uitbreiden, •intig minuten later stond eene ganscbe ier straat Deicb Strasse waar de en woningen van dien tijd de meerder- i uitmaakten, in lichtlaaiende vlam. Dit vreeselijk middel, door den vooruit gang van het vuur niet te weerstreven geboden, scheen met welslagen bekroond te worden, zoodat omtrent twee ure des namid dags men meende den gloed gansch omsin geld te hebben en ingesloten, na een honderdtal huizen te hebben opgeofferd. Dewijl daarenboven de hulp eu de spuiten pei diaadbericht aan Altona en naburige steden gevraagd, begonnen aan te komen, daalde de hoop m aller harten terug' en men beïeverde zich het bran dende en ingesloten deel der stad te Slechts dan dachten de bewoners derMusschen, in het vast gedacht ve rk eeren- de alle gevaar voor het overige te hebben bezworen. Edoch, omtrent vier ure 's namiddags omringde plotseling een dichte rookwolk de spits van den toren der St-Nicolaaskei'k, zonder dat iemand ooit heeft kunnen den ken of het minst te weten komen hoe en op welke wijze het vuur daar ontstond. De verhevene hoogte van die torenspits liet niet toe snel genoeg ter hulp te vliegen eu doelmatig het vuur aldaar te blusschen, ten einde derzelfs vooruitgang to stuiten, en welhaast was de toren als eene enkele vlam menzuil, die, op de kerk nederdalende, dezelfde in een gloeienden oven herschiep en alle de goederen, er in geborgen, in kn'- ten tijd verslond. Van dien oogenblik was het niet meer mogelijk te voorzien waar de razende brand zou stil staan en een einde vinden. De gloed had den kring overschreden, ''i uewelke men hem gesloten had, en de v,'h'd veranderde alle stonden van richting, zü:1' der iets van zijn geweld te verliezen. Gedurende drie dagen en drie nachten zotte het vuur, welke geene inensckelijke macht kon bedwingen, noch temmer., zijne vreeselijke verwoestingen voort in de ong^ lukkige stad, die ais met akeligen vloe scheen getroffen. De schrikkelijke brand vernielde vijhj®11 honderd huizen, do Bank, do Bcersenhalie, het btadliuis, de kerk van St-Nicolaas, Kathedraal van St Pieten en vijltien andere openbare praalgebouwem. Maar wat wel bet schromelijkste 611 aruwelzaamste mocht heeteD, ongeveer honderd personen vonden rampzalig de' dood in het vuur of verdwenen, zöudei men t minst van hun lichaam wedervond- Mat de stoffelijke schade betreft, zij op honderd zeventig millioen geschat- Een derde gedeelte der stad was dooi het vuur vernield, en zonder een gewe 'q regen, die den 7" nederviel, ware Hamburg de prooi der vlammen gewoi L- (7 Vervolgt-)

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1904 | | pagina 2