DIT IS
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag 14" October i905.
5 centimen 't blad.
40ste jaar. Talmerk 2076
STADSNIEUWS I sommen zijn te groot, en ik vraag dat de
Proces
L)e Werkmansretraiten
't Is 't Katje geweest
Eerherstelling
en huldebetoog
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen 't blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken."
De Keeren van de Agenck Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n» 8, Place da la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Verslag der zitting
van Zaterdag 7 Oct. 1905.
I Schepenraad zou onderzoeken op welke
Stad Yper Gemeenteraad man'er deze kr«diten kunnen verminderd
r 'worden.
M. de Voorzitter. Uwe opmerkingen
gelden de naaste begrooting van de stad. We
zullen de zaak welwillend onderzoeken, maar
nogthans moet ik doen opmerken dat in de
De openbare zitting begint ten 5 ure 20 m. I aangehaalde cijfers de toelagen komen van de
Al de raadsheeren zijn aanwezig,buiten deI fondatiën. Wij moeten de inzichten der
heeren Vandevoorde, onpasselijk, en I weins I stichters eerbiedigen.
d'Eeckoutte, belet. I M. Sobry. Zekerlijk, en 't en is in 't
't Verslag der voorgaande zitting wordt I geheele mijn doel niet dit te beletten, maar ik
zonder opmerkingen goedgekeurd. I en denk nfo( dat het 't inzicht was van Kano
De heer LOUWIER MAURITS, een|niek Vandermeersch van St Maartens, die
jonkheid van 17-18 jaar, bekomt de medalie I zijn fortuin gaf om arme knechtjes
van 2e klasse, voor daden van moed en zelfs-1 den Catechismus te leeren, andere stichters
opoffering I die geld gaven om de arme meisjes te onder-
De heer BREYNE, cantonnier ook de me-1 w)jZeu in den godsdienst, gelijk zaliger Van
dalie van 2e klasse, voor moed en zelfsopoffe-1 zllytpeene-Lamothe,die hebben nooit gepeisd
ring; I hun geld te doen dienen aan kostelijke prijs
De heer VICTOR DELBEKE, land-1 deelingen,
bouwwerkman de landbouwdecoratie van 2e| de Voorzitter. Die bemerkingen
klasse voor zijne bekwaamheid en deftig
gedrag;
De heer MOENTJENS, hovenier bij M.
I kunnen te pas komen in de bespreking en
I stemming der stadsbegrooting
M. D'Huvettere. Ware 't niet beter de
Merghelynck, de medalie van 2e klasse, voor] slemming der schoolbegrooting uit te stellen
lange jaren trouwen dienst. I tot foter, anders zijn we reeds verbonden 1
De heer Burgemeester wenscht de nieuwe] M Sobry. —Verschooning, mijne opmer-
gedecoreerden hertelijk geluk over hunneLjngea hebben niet voor doel de stemming
vereerende onderscheiding en drukt de hoop der schoolbegrooting te beletten,ik wil alleen
Uit hen no.g vele jaren in eere dit teeken tel vragen dat die overdreven kosten voorde
rpogen zien dragen. I prijsdeelingen zouden verminderd worden.
De begrooting wordt eenparing ge-
Tramuren Istemd, alsmede deze der betalende meisjes
De heer D'Havenere - W«.gt over de|«bo»M'.W5
ongeschikte uren van den tram Yper-Ghelu
we. 't Is gelijk van alwaar men te Yper
toekomt, 's noens, de tram is weg en er is
geen meer tusschen 11 en half en 4 en half
namiddag, als de treins hier aankomen ten
12 of korts daarna.
Vertrekt men uit Yper ten 4 ure, onmoge
lijk nog ievers zaken te verrichten en denzelf
den dag nog terug te keeren,men is verplicht
uit te slapen
Daar Yper deelneemt in't beheer van de I gunstjg beoordeeld,
lijn, die toch nooit veel zal opbrengen, zou
men ten minste wel mogen zorgen om be-J Verschillige overdrachten van kredieten op
hoorlijker en geschikter uren voor de treins I de rekenmg der godshuizen worden goedge
te bekomen. jkeurd
De heer Burgemeester —zal den schepen-I M D'Huvettere —begeert dat in 't vervolg
raad daarover raadplegen en ingevolge dan de reden van Jjet overschrijden sommiger
schrijven naar het bestier van den tram. kredieten aangehaald worde
M, Sobry. Dereden is gemakkelijk te
De noten hebben 815 fr. opgebacht daarbij z,en jn de rekeningen zelf.
nog 40 f.65 ongelden, is te gSre 853f. 65
bewaarschool die 5695 fr. bedraagt, der
kostelooze bewaarscholen, 8000 fr., der keu
kenscholen 5»3i.5o fr.
St Nicolaais
De begrooting der kerkfabriek voor 1906
I bedraagt in ontvangsten en uitgaven 6964.24 fr
Eene grondverkooping te Voormezeele
I van wegens de Burgerlijke Godshuizen wordt
M. De Brouwer't gebruik van den grond zal I Om een gedacht te hebben van de talrijke] gen en standvastigheid erin gelukt is te
toestaan. j menigte, die meeging, den Rozekrans bid-jzamen met zijne ieverige zorgers, het werk
Met 14" October's noens is de verlichtingjdendede voorenste van den stoet waren]der Retraiten te Yper op bloeienden voet te
der stad aan M. De Brouwer en is'en Nov.] terug aan den ingang van Sint-Jacobstrate brengen.
zal de stad maar meer betalen 10 c. per kbm. als de laatste op de markt waren rechtover Het machtig lied «Wij willen God klonk
voor de]
volgens
en de bijzonderen O c, per kbm.
verlichting. Voor nijverheidsgaz
overeenkomst
De stad zal daar <000 fr. bij winnen zon
der hetgeen zij krijgt voor pacht van den
grond der gazgebouwen.
de Hondstraat. uit alle borsten," Wij willen God in onze wo
De stoet bezette bijgevolg de helft der] ning, in onze scholen, in alle standen zoowel
Markt, de Thouroutstraat, Kauwekijnstraat] bij meester of bij knecht, want zonder God
en Meenenstraat. Jgeen broederbanden, want zonder God geen
En op geheel den doortocht stond er nog] plicht noch recht, n Men verliet de zaal
eene talrijke menigte op de voorlanden, aan]onder de klanken van de Brabanconne, vast
M. D'Huvettere De winste die de stad]de huizen, die op weinige uitzonderingenbesloten om aan den groei en bloei van het
doet is maar eene bijzaak, 't voornaamste is]allen verlicht of bevlagd waren, en't volkzeer belangrijk Werk der Retraiten voor
dat we verzekerd zijn dat die tweejarige ver-] knielde overal eerbiedig neer,buiten op twee-] Werklieden mede te werken en alzoo een
lenging geen nadeel en doet aan stad. De drie plaatsen, onder ander aan 't onnoozele groot getal Ypersche mannen en jongelingen
overeenkomst met M. Valcke moet ons dejhoofd, stonden twee-drie dubbele jongens als overtuigdechristenenen uitmuntende
verzekering niet benemen dat alle gebrekkigebij nen ouder die de jaren van verstand reeds] burgers aan God, stad en Vaderland
buizen zullen verniewd worden en dat geheel voorbij is, te lachen Heere 1 vergeef het|terug te geven
de stad met Auerbekken zal verlicht worden. hun, want ze 'n weten niet wat ze doen I
M. de Voorzitter. Art. 8 geeft ons dies-] Onze christene bevolking heeft zondag
aangaande volle zekerheid niets en wordt getoond dat ze weerdig blijft van hare god
veranderd aan ons contrakt met M. De|Truchtige voorouders, die het beeld van] Onze achtbare Burgemeester M. Colaert,
Brouwer. hunne beschermster deden plaatsen in den spant een proces tegen den drukker van
Misschien zal M. Valcke alt wij voor den] voorgevel der Halle, die de Thuindagfeesten 't Week blad voor de artikels die sedert
afstand van den grond overeenkomen eene inrichten om een blijvend bewijs te geven maanden reeds trachtten min of meer bedekt,
belangrijke ijzergieterij inrichten hetgeen wij I van hunne godsdienstigheid. jmaar laatstmaal openlijk zijne eere te schen-
zekerlijk niet moeten tegenwerken. De liberale bladjes zullen mogen knarzei-jden. Ten it onze achtbare Burgemeester
M. D HuvettereIntegendeel; daar en I tanclcn van spijt, 't feit is onbetwistbaar de alleen niet die op schandalige wijze werd
is reeds niet te veel nijverheid in stad. Wij yperlingen en verdragen niet en 'n zullen aangevallen, maar ook andere katholieken,
moeten het stichten van nieuwe werkhuizen noo;t verdragen dat mende Heilige Maagd onze priesters, kloosterlingen, tot zelfs de
aanmoedigen.
M. de Voorzitter.Ik vraag verschooning
aan mijne ambtgenooten van den schepen-
raad hun niet vroeger alles te hebben meege
deeld dat was mij onmogelijk daar de
meeste inlichtingen mij maar vandaag toe
kwamen per telefoon,
M. Sobry, Ik wil niets onaangenaams
zeggen aan den heer Burgemeester omdat hij
bespotte en beschimpe
Eere aan de Ypersche bevolking
Lof en hulde aan Onze Vrouwe 1
De Disch betaalt als aandeel in de kosten
van het lager onderwijs
aan de Looie 1464 fr.
aan de fricadellen i5oo fr.
aan St Aloysius 2496 fr.
aan St Michiels 1264 fr.
aan de Lamothen 2480 fr.
aan O.L.V. vanThuyne 928 fr.
Stadsrekening voor 1904
gewone ontvangsten 371.607-94
gewone uitgaven 328 199 90
Overschot 43.408.04]
Buitengewone ontvangsten 120.636.34
id j uitgaven 71.868 74
Overschot 48.767.63
Disch
De dischheeren worden bemachtigd om
leen perceel grond van 11 aren te verwisselen
tegen 1. Heet. 4 aren buiten de statiepoort.
Voerlieden
Twee vervoerdiensten worden afgeschaft
[tuschen Woumen en Yper en tusschen
Passchendaele en Yper.
Grondverkooping
Een perceel grond op 7 m. breedte zal
verkocht worden in 't openbaar, op den in
stel van mad. Gryspeerdt, aan i5 f. pervkm.
leerlingen onzer kostscholen.
De heer Burgemeester vraagt 25.000 frank
schadevergoeding en hij heeft meester Bege-
rem, met zijne verdediging belast.
Dat zal aan den weisprekenden advokaat
gelegenheid geven naar verdienstede doening
-y ivan het Week blad te schandvlekken, dat
It? I pel j(foor aifo eerlijke lieden van gelijk welke
t Was Zondag laatst groote feeste in den I partij met verachting in de vuilnissen wordt
ons niet vroeger inlichtte, 't was hem on-]{jondder vrienden van het Heilig Hert, terIgeschopt, de eenigste plaats die ervoor ge*
mogelijk, maar dit en belet niet dat ik den I gelegenheid van het bezoek van Pater I schikt is
tijd niet gehad hebbende om behoorlijk deI Adriaensen, S.J., Bestierder van het Re-
stukken te onderzoeken in de onmogelijkheid traitenhuis voor Werklieden te Gent.
ben met kennis van zaken te oordeelen. 's Morgens ten 7 ure waren honderd vijf
lk vrees ook dat Yper zal benadeeld zijn I en dertig oud-retraitanten in de kapel der
ten voordeele van Poperinghe en Waasten. ^rme Klaren tegenwoordig voor de maan
Yper zal oud materiaal hebben, oude buizen, delijksche vergadering. De heeren van het
oude leiding, terwijl de andere geheel in 't I hoofdkomiteit kwamen als gewoonte met
nieuwe zullen zijn. hunne vrienden van den bond verbroedere*
M. D Huvettere. Dat de buizen hier 1 om te zamen de H. Mis bij te wonen,
slechtzijnistwijfelachtig.de leiding is veel- het sermoen te hooren en ter H. Tafel te
eer ontoereikend en de buizen te nauwe. Als]naderen. Stichtende plechtigheid door het
nieuwe moêrbuizen geleid worden, zullen de Ljngen der gregoriaansche lofzangen, waar 1^ j.^ eQ -t waren Uitgekochte
oude kunnen dienen als leiding en daar zal iedereen gratie en sterkte put tot persoonlijke elgekmJe kaloten dle Ave Malia Z0Q,
gaz genoeg zijn, ten anderen,vermits art. 8 in volherding. geD) eh om die schapen van liberalen te
stand blijft, is de Schepenraad altijd gewa- 's Avonds ten 7 ure was de ruime feestzaal mogen beschuldigen
pend. Maar 'k peize dat we genoeg zullen van 't Volkshuis te klein om de groote me- Een bewijs hebbgn de Hberalen de plech
moeten betalen voor de overname. nigte te ontvangen, toegestroomd om de tigheden van 0. L. V. Onbevlekt, op de
Het is dus nutteloos te verplichten onkos- voordracht van Eerw. Pater Adriaensen over ierd niet geecrbiedigd
't Doet 1
Maar 't Progrès
ten te doen die onnoodig zijn. het Werk der Retraiten voor werklieden I
M. de Voorzitter.Ik aanveerd geheel]te aanhooren. Benevens een groot getal
en gansch de zienswijze van M. D'Huvettere geestelijke en wereldlijke overheden, telde
en hoop dat M. Sobry zal te vreden zijn. men een duizendtal aanwezigen, damen en
M. Vanden Boogaerdedenkt ook dat]heeren, burgers en werklieden. De jonkheid
de buizen zeker niet goed en zijn, maar ver-l was goddank in groot getal opgekomen,
mits de Schepenraad gewapend is zullen wijl St Michielsharmonie opende de plechtige
desnoods maatregels gebruiken. vergadering met het Yp«scj» ll8d O. L.V. Progrès
M. Sobry. Er wordt ook vele geklaagd van Thuine en de Vaderlandsche marsc Immers zegt het> de Yperlingen hooren
over de kalsijden die zoo weinig bezorgd zijn Patria egica». jgeern een deuntje door de oudpompiers
I De verdienstelijke Bestierder van den|° ,r r.
voor het herleggen, Ti nbet gespeeld, dat eerste, grootste, kunstmin-
Veloiveg Voorland
Het Staatsbestier zal een veloweg maken
92.175.67 buiten de Rijselpoort, mits de stad het
bestaande voorland in goeden staat brenge
Algemeen overschot
Eenige kredieten die overschreden werden
worden geregeld en de rekening eenparig en onderhoude op eigen kosten. Aanveerd.
goedgekeurd.
lagere Scholen
De heeren Tyberghien, van de Looie,
Thieren en Jonckheere van St Alouisius
schole, Mad. Lahousse en Jufvr. Loosberghe
van de Stadsmeisjesscholen, krijgen elk
fr. meer als vierjaarlijksche verhooging.
De gezamentlijke begrooting der lagere
scholen bedraagt 36.o55.og fr. in ontvang
sten en uitgaven
Verlichting
Er is eene overeenkomst gesloten tusschen
MM. Valcke en De Brouwer, waarbij de
eerste zijne buizen en al het materieel af
staat aan M. De Brouwer, alsmede het ge-
bruik van de gebouwen der gaze tot einde
1907 mits de somme van 70,000 fr.
M. Valcke denkt dat hij eenen erfpacht
I heeft voor den grond waarop zijne gazge
bouwen staan. In de geschriften van stad
M. Sobry.Die uitgaven en zijn niet alles j daarvan niets te vinden, ook zijn wij over
wat de stadscholen kosten. Daar is nog bij re 1 tuigd dat M. Valcke zich bedriegt. Hij zegt
voegen 1729 f. voor de Looie en 2498 f.voor|dat z;jn recbt blijkt uit zijne familiepapieren
de stadsmeisjesschool (Fricadellen) als toela- |w-j zujjea dat moeten onderzoeken,
gen voor de prijsdeelingen. Ik vinde die! Natuurlijk kunnen wij aan M. De Brouwer
cijfers overdreven. Die prijsdeelingen zouden bej kostvrij gebruik van den grond niet geven
mogen min kostelijk zijn. Wel verre van mij, j waarop M. Valcke zelfs geen recht meer zou
van te willen beletten dat den iever der kin- bebben, als, gelijk wij denken, zijn pacht uit
ders door behoorlijke belooning aangemoe js. De Schepenraad zal dus te onderzoeken
digd worde, integendeel, maar de gebruiktehebben aan welke voorwaarden men aan
Ah bah
't Progrès heeft gesproken.
En't blijkt uit zijn spreken dat de liberalen
Ivan Yper onbekwaam zijn, 't Kristelijk
gevoelen van de Ypersche bevolking te kort
te doen of te beleedigen.
De liberalen die van Thielt kwamen, zon-
|gen Ave Maria uit loutere godsvrucht
vergeet te zeggen dat
t dien dag slecht weêre was en voormiddag.
De brouwerijen waren nog toe.
En toen nog, is 't de schuld van Burge-
meester Colaert niet dat er gezongen wierd
M
De verdienstelijke Bestierder van
de Voorzitter.Dank aan de over-1 Yperschen bond, E. H. Herman nam
eenkomst zal het werk met min overhaas
ting moeten gedaan worden.
De overeenkomst wordt eenparig goed
gekeurd min de onthouding van M. Sobry.
De openbarre zitting eindigt ten 7 ure.
De Yperlingen hebben op weerdige wijze
den alouden naam van Mariastad gewroken,
zoo schandelijk onteerd tijdens de betooging
van liberale en andere scheuvels den 24
woord en om den ieverigen Jezuiet't geëerd
nendste Muziekgenootschap 1... van Vlaan-
publiek voor te stellen, en dan begon de wel-
sprekende redenaar zijne merkweerdige voor-1 "Cl
Ruim n nrp half lanir verwekte I deuntje te spelen...
Is het dan te verwonderen dat ze zon
deren.
En zeggen dat het hun verboden was hun
dracht. Ruim een ure en half lang verwekte
hij de algemeene aandacht zijner toehoorders.
f I gen pardon dat ze welgekende kaloten
sprekende over 't stuur begin, de won- 8 e
luitkochten of lieten uitkoopen om te zingen
derbare uitbreiding en de kostbare vruchten r 0
en uitwerksels van het werk der Retraiten. Jc 1 ana
1. j Bindt dat aan een 11
De gevierde spreker wekte de algemeene I
8 v r I H orkt Progrès, de verdedigmge is kale.
aandoening, wanneer hij lezing gaf van eeni-l 0 1
j --j o»-, I Te Thielt mochten de oudpompiers spelen
ge st chtende brieven van oud-vri denkers en I 1
j- j Ja» Detroit- |?oovele als t hun lustte, en nogtans Ze
socialisten die door eene goede Retraite p 0
bekeerd, hem dankbaar waren, en nu met|I°A^ecnjvjarja
denzelfden iever voor 't goed als vroeger v
vier parochiekerken van Yper waren in
Jacobskerke en toch en waren er niet genoeg
niet
^Al^flambeeuwen en lanteerns van de Goor 't kwaad, het apostolaat van den werk
Sint-|man rï°or den werkman beijverden en troos
telijke en prachtige uitslagen behaalden.
De prachtig versierde tefke was proppende Ee» dondeeend en herh..ld gejoKk
.ol en eelden heeft men in Yper of elders begroette deee gloedrolle voordracht en t
grootscher indrukwekkender betoog.ng den E lf' pastor Ftyckeboerj
*7, de klassen der samenleving waren <r proost der K.tholteke w.ch, de schitterende
vertegenwoordigd de hoogde standen,onze I redenaar hertelt,k bedankte en al de aanwe-
De Litanie van Onze Vrouwe.
Zij deden begravinge.
Zij zongen misse.
En dat al spotsgewijze, 't en is
betwisten en niet betwist.
En omdat er niemand en had kunnen
twijfelen, en om aan dien zang een onbe-
deftige burgers en vooral onze zoo 'Loffelijke lz'ëcn °pwekte in t vervolg dit werk van
j:_ u— U:n_ Igr«ot belang naar weerde te schatten en door|
ilt I
werkersbevolking, die heeft willen
dat zij noch van verre noch van bij en
gezien noch gerekend worden, bij die schl»^'
vuitachtige godvergeten kerels, die hunnen;
godsdienst bespotten en onteeren.
daad te ondersteunen.
•&Snkfe verder bij algemeene goed
den verdienstelijken Bestierder E.H.
an, die door zijne volkslievende pogin-1
dekenie van Thielt, tierden zij
u Koekedoe
Dat is Ypersch en niet anders.
Alle redetwisting van Progrès of andere
gazetten en kan daar niet aan veranderen,
't Is en 't blijft.
T NIEUWSBLAD VAN YPER
r*
i
m
41
1 It. TXT 1 1 T~» n rv M *«FA*.lt1«/l/lat4 U I
00
V