D I IS EN OMMELANDS, Op Zaterdag 4" Februari 1905. 5 centimen 't blad. JSieuwjaargiften aan Paus Pius X FEESTEN Zondag 19 februari 1905 Zondag 2ö februari 1905 Zondag 11 Maarte 1905 Verjaring BELGENLAND Het drinkwater der peerden Electriek licht op den spoorweg VAN ALLES WAT Eischen voor het houden van een kettinghond STADSNIEUWS Liefdadigheidsfeest Bond der Pensioengilden Gaze In Sint Maartens Plechtig Lof en Sermoen Hoppe Brussel en Gent TELEFOON 52 Te trekken bij den Uitgever, Tk 38, in de Roterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's paars. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaarnsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal 556.50 T NIEUWSBLAD VAN YPER t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, lk £6, te Yper. De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Keeren van de Agence Havas. ,'e Brussel, T£ 3-i, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place du la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Bedrag der vorige lijst Eerw. Heeren Principaal en Leeraars van St Vincent's College, Yper Mijnheer Jufvrouwen Defever, Vlamertinghe Eene dienstmeid Onbekend Voor geestelijk en tijdelijk welzijn van Z. H. Pius X, Paus en Koning Poperinghe Eerw. Heer Vander Mersch, Pastor van St Pieters, Yper Theodoor Benoist en Zusters, Dranoutre Naamloos Aan Maria Onbevlekt, aan den Paus Koning Naamloos: Aan Maria Onbevlekt, bijzondere gift voor de kerk van Ludovisi Eene congreganiste, ter eere van O. L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen 70 00 20.00 2.00 3.00 20.00 20.00 3.00 10000 100.00 10 00 's Avonds ten 7 ure in het Volkshuis, ver tooning door de Tooneelafdeeling der Katho lieke Wacht. 's Avonds ten 7 ure en half, in de Iweins zaal, Groot Concert door de Koninklijke Fanfare. 's Avonds ten Tabagie in de ninklijke Fanfare. 8 ure en half, Iweinszaal, door soiree- de Ko- 't Was Woensdag laatst, tn Februari, juist 14 jaar geleden dat het liberaal bestier door de Ypersche kiezers van 't Stadhuis geburstcld werd. Binst den heugelijken nacht van in Februari hadden de katholieken door hunne waakzaamheid het oud zeuraarspel der libe ralen onmogelijk gemaakt, zeuraarspel dat hen sedert lange jaren aan het roer hield, en ziet met den eersten keer dat alles recht gingi Zeuren kwam te peuren Yper was vrij en sedert dien is 't vrij gebleven, en, geen twijfel, nog lange jaren zal onze geliefde stad van liberale en andere slavernij gespaard blijven, tot spijt van die 't benijdt 1 dat en kan de blijven eerste liegen Liegen is niet moeilijk, straatjongen, maar liegen ziet, dat strijdt zoodanig tegen 's menschen aard dat het rare vogels zijn die dat kunnen uithouden. Voltaire, een aartsleugenaar, van al wat eerbied afdwingt, had als ordewoord aan zijne volgelingen gegeven Liegt, liegt maar altijd door, er zal wel iets van overblij ven En dat ordewoord hebben de libe rale-en socialistebladen maar al te wel in gebruik genomen. Bijna dagelijks vinden wij in hunne pers de domste peerdenleugens alle wapenen zijn goed als ze maar dienen tegen de katholieken. Honderden malen werd bevestigd dat ons landeke den dieperik in rolde onder het slecht bestuur dezer laatsten, dat de ministers zonder het minste nut het geld door de deur en venster werpen, dat niets gedaan werd voor de bescherming van burgerij en werkvolk, in één woord dat de liberalen of socialisten veel beteren met veel minder lasten zouden regeeren. Zoo wordt er gelogen dat hetklettert Maar blijven liegen is zoo moeilijk Soms komt de aap uit den mouw gekropen en spreekt de waarheid zoo hard dat, ze die niet meer kunnen den hals omwringen tegen hoog en leeg kan de mensch het licht der zon eens betwijfelen, maar ze straalt zoo hevig dat men ze niet kan doodliegen. Zoo zou ik een ganschen boek kunnen schrijven met uittreksels waar de liberale gazetten zich de waarheid eens terloops lieten ontvallen nopens den bloeienden toestand van ons land Eenige staaltjens De CHRONIQUE overzicht gevend op 't einde van een jaar werkens schrijftHet landbestuur tracht geene enkele klas van personen in hunne belangen te schaden. Een ander liberaal blad, La Gazette van i3 14 Augustus 1903: «Weer gaan X3g millioen verhoogen en verbeteren onze economische werking die vele landen ons benijden M. Lorand, hevig liberaal, schrijft in de Kalliement België is het eerste land der wereld door het cijfer van \ijn uitwis selingen, fijnen handel, \ijne nijverheid, fijnen landbouw, \ijne uitwijking ^elve. Het vooruitzicht van het jubelfeest dat wij vieren ontrukte aan 't LAATSTE NIEUWS van 3i Maart 1903, deze bekentenis Het gedenkteeken van 1903 zal zijn het zinnebeeld van 75 jaren vrede en welvaart in ons geluk kig en geregend landeke. Dan om te sluiten, in April 1903, de Gazette sprekende van dit jubeljaar schrijft: Ons klein land geeft voordeelen, die te rechte de grootste landen ons mogen benijden Ehwel, dat ze nu nog eens zeggen, die afbrekers, dat wij onder t katholiek bewind den afgrond inrollen, dan zullen wij daar tegen stellen hunne eigene bekentenissen. En, toch die hebben wij niet noodig. Ieder die wat geleefd heeft en eene vergelijking maakt met vroegere jaren, ziet dat ons land in zijne stoffelijke belangen reuzensprongen gemaakt heeft. OnlangsnoggafM.de Smet de Naeyer, het geacht hoofd onzer ministers, er een doorslaand bewijs van. De Belgische Rent staat hooger in weerde dan al de andere Europeesche renten van soortgelijken aard klaar teeken dat de welvaart van België door iedereen openbaar gehuldigd wordt. Overal in gansch de wereld zijn de waren der a Petits Beiges >1 gewild en gevraagd. Onze fabriekvoortbrengselen dringen door tot in de afgelegendste plaatsen het ijzer werk van Luik en omstreken gaat naar Amerika, onze glasnijverheid brengt hare voortbrengsels naar China, de landbouw producten worden gevraagd in Engeland, ons papier en speelkaarten zijn geheel de wereld door gekend.Zelfs Japonië' is over een paar weken eene buitengewoon groote kolenvracht hier komen koopen voor zijne oorlogschepen. Onze beminde Koning tracht overal nieuwe plaatsen te vinden waar wij onze waren aan den man kunnen brengen, en nooit komt hij van een zijner talrijke reizen terug zonder een nieuw voordeel te verschaffen voor de Belgische nijverheid. En dan het werk van den Congo, de eerekroon van onzen Vorst, in 1902 reeds voerde België in t geheel voor 25,240,565 waren er naar toe en kreeg er uit Congo voor 98,750,000 fr., zegge bijna 100 mil lioen franken. Och wie zegde daar dat ons Katholiek Landbestuur België deed achteruitboeren in 1884, als de liberalen aan t bestuur waren, bedroeg onze handel 2,763,000,000 trs. en nu 20 jaar bestuur der katholieken is hij gestegen tot 4,5oo,000,000 fr., te zeggen milliard en half Volgens eene stastistiek van 't Engelsch gouvernement komt ons klein landeke op de 5e plaats voor het belang van zijnen bijzon deren handel en overtrelt zelfs Rusland met zijn 100 millioen inwoners! Het komt op den eersten rang van al de landen der wereld voor den handel gerekend per inwoner. Wie roept er nu nog dat ons Katholiek Bestuur het land naar den afgrond helpt U.i Ik heb hier voor mij liggen een boek vol met cijfers, eene vergelijking makende tus- schen het vroeger liberaal bestuur van voor 1884 en het huidige. Wie dit boek gelezen heeft en nog zou zeggen dat ons bestuur niets gedaan heeft, verdient naar t zothuis gestuurd te worden. Dit boek uitgegeven in 1904, te Brussel, bij J. Goemare, drukker des Konings, heet Le Gouvernement Catholique Le bilan de son action. Wie niet gelooft de reuzenvooruitgang van ons land moet dit boek koopen aan 1 fr. en hij ook zal instemmen met hetgeen de groote protestantsche en liberale gazet van Parijs, LE TEMPS schreel in December igo3. Het bestuur van Belgenland behoort edert twintig jaren aan de clericalen, en dat beiet België niet een der voorspoedigste, der vlijtigste en wijste landen van Europa te zijn. De Postrijder zomer, moet 'j hok met warme sodaloog of een dergelijk, parasieten-doodend middel worden ontsmat'- Insecten-poeder of sterk riekende middelen zijn niet geschikt voor de ontsmetting. Gébruikt men doeken of klee- den als ligging,Man moeten die op gelijken tijd gereinigd en ontsmet worden. Verkeerd begrepen. Doktor tot eene boerin, die hij op den weg ontmoet Wel, Sanne, heeft hei middel bij uw man gehol pen, is hij weer:, goed te been Boerin Neen, dokter, hij mankt nog. Dokter Altijd Boerin Neep, alleen als hij loopt. Gerardientje ziet van verre haren Max van zijnen velo tuimelen, en loopt er naartoe Max, roept ze ik meende dat mijn hart scheurde toen ik u zoo zag vallen Ge zijt mis, Dientje, zei Max, 't was mijn broek Eene onderwijzeres op eene dorpschool zou de kinderen vertellen wat een wonder was. Of weet gij 't soms al vroeg ze toen zij een der kleinen den vinger zag opsteken. Ja, juffrouw, moeder zei van morgen, dat het een wonder zou zijn als gij niat met piet van den mulder gingt strijken Het drinkwater de peerden moet 's winters veranderen tusschen 7 1/2 en 12 1/2 graad G. Watef dat kouder is geeft aanlei ding tot verkoudheid en warmer water ver- frischt niet, maar maakt de peerden slap. Er wordt op dit oogenblik een stelsel be studeerd om 4e locomotieven electrisch te verlichten. De dynamo zal geplaatst worden boven den ketel nevens de schouw. Peerkens zullen worden aangebracht over het stoomtuig tot zelfs tusschen de wielen. De reffectorlamp vóór de lokomotief zal in twee vakken ver deeld en met twee gloeilampen verlicht zijn. Het licht zal tienmaal sterker zijn dan de tegenwoordige lampen. De gedane proefnemingen leveren goede uitslagen op en het is te verwachten, dat dit stelsel weldra algemeen toegepast zal wor den. De man kwam thuis en viel aan 't kijven. De vrouw keef tegen en stil aan Van fel ging 't feller en op 't einde Ging elk de dikke trom aan 't slaan. 't Was middag juist en bord en schotel, t Vloog al de deur uit een voor een En messen, lepels, glazen, vorken. Ging kletterend alles er door heen, Juist kwam de meid de soep er brengen In eene scnoone soepterrin Pardaf, zij wierp den heelen boedel Vol vlijt denzelfden weg ook in. En toen zij daarvoor van hen beiden Een toegesnauwd verwijt ontving - Ik meende zei, ze, dat Mijnheer met Madam daar buiten eten ging. De nieuwe postzegels. De nieuwe Bel gische postzegels, waarvan de teekening, zooals men weet, door M. Meunier is ge leverd die van 10, 20, 25 en 35 centiemen worden thans vervaardigd in de werkhuizen van Mechelen. Zij zullen rond de maand April uitgegeven worden. 1. De hokken, die voor de honden be stemd zijn moeten zoodanig ingericht wor den, dat wind en weer niet door spleten of scheuren kunnen doordringen 2. Tijdens den winter moet het dak en de kant, die aan het weer is blootgesteld, met stroo, drogen mest, dek of andere warm houdende stoffen worden bedekt. Boven den ingang van het hok spijkert men een zak of andere dichte stof, die 't inwendige van het hok zooveel mogelijk bescbudt tegen de ruwheid van het weer. 3 Het hok moet zoo geplaatst worden, dat regenwater en vocht niet direct in den grond en het ligstroo kunnen dringen. De omgeving van het hok moet droog en zinde lijk gehouden worden. 4. Het hok moet op geregelde tijden (minsten een maal in de 14 dagen) met versch en voldoend ligstroo of andergeschikt strooisel voorzien worden. Bij het verwisse len daarvan, in elk geval driemaal in den Dinsdag laatst hielden de leerlingen van geestelijk college hunne jaarlijksche avond- feeste ten voordeele van de armen onder steund door hunne conferencie van Sint Vincentius. Wie ziet er niet geerne de leerlingen, moedig en welgezind, onder het geleide van een E. H. Professor, de armen ten huize gaan troosten door woord en almoes 1 Men peist alsdan op de jonge jaren, men is blijde getrouw gebleven te zijn aan het goed vroe ger aangeleerd en aangemoedigd om er nog meer te stichten, 't Is om te kunnen hulpe bieden aan de vier en dertig huisgezinnen binst het schooljaar bezocht, dat de leerlin gen over eenige dagen rondgingen om kaar ten voor hun avondfeest aan te bieden en overal vriendelijk onthaald wierden. De feeste was dit jaar bijzonder aantrekke lijk de spelwijzer immers was opgevat door vaderlandsliefde, die nu, vurig de herten bezield, daar men de 75ste verjaring viert der onafhankelijkheid van Belgieó Geen wonder dus dat de aanwezigen zoo tahcijk waren Ook hebben zij in hunne yerwae^hting niet bedrogen geweest tot bewijs ervan, de levendige toejuichingen waarmede zij na ieder stuk spelers of zangers geluk wenschten en de milde almoes die zij gaven aan beide kinderen, die tusschen de twee deelen eene omhaling deden voor den arme. Men begon met een eenstemmig koor Voor Vorst en Vaderland en bliilied Beide gezangen geven wel te kennen de kunst van dichter en toonzetter, die met geestdrift en verhevenheid den roem en de schoonheid van ons vrije vaderland bezingen. Muziek en poëzie mieken indruk op de toehoorders, die aandachtig de liederen volgden op den tekst nevens den spelwijzer gedrukt. Kunstig wierd uit het leven van St-Aloysius een historisch tooneel voorgesteld. Aloysius van Gonzaga (G. Werbrouck) gaf met over tuiging te kennen de vastberadenheid van den deugdzamen jongeling, die, aan Gods ingeving luisterende, alles overwint wat hem belet de wil des Heeren te volgen, geen smeekingen aanhoort en rijkdom en kroon verwisselt met het nederige en arme klooster leven. Scheiding hard voor den vader, bij denweiken in den strijd tusschen geloof en liefde, het geloof de overhand heeft en aan God doet wedergeven wat God geschonken had moeilijke rol, maar wel gespeeld door Don Ferdinand (J. Joos), die een traan aan sommige toehoorders deed ontrollen bij wie dezelfde strijd misschien nog ontstaan had. Stichtende voorbeelden en leerrijke lessen zoo edel door den schrijver opgevat en zoo treffend door den E. H. Bestierder der con ferencie in vlaarnsch gedicht overgezet. De kleine leerlingen met hunne minzame stem hebben keurig gezongen onder het kundig beleid van Hr Van Eegroo zij waren zeer lieflijk en schoon die twee stukken van Grieg, wiens opvatten soms wat vreemd schijnt, maar waarin toch iets betooverend en aangenaam is. Geduld en kennis moet er zijn om kinde ren zulk moeilijk muziek aan te leeren. Na de kleine leerlingen was het de beurt der groote, die een driestemmig koor van de Penaranda uitvoerden Zondag door dichter Rodenbach opgesteld. Zwierig en op maat werd er gezongen, nu met vurigheid dan met kalmte, volgens het gevoelen en 't gedicht uitgedrukt en met zachtheid in de laatste stroof, die den avond zoo goed afschildert en ons denken deed op het prachtig lied 't wordt avond van H.Verriest, vroeger in eene prijsdeeling uitgevoerd. Aan Bestierder, zangers en be geleiders komt welverdiende lof toe. In het collegie legt men zich toe op het nuttige en het aangename. Men studeert er goed de uitslagen in kampstrijden bewijzen het't en belet nogtans niet de kunst aan te leeren tot bewijs de vijf koorzangen tot nu uitgevoerd, het gezang tot slot van het treur spel en dit tot begin van het blijspel, Het blijspel, hoe koddig en hoe geestig! De bewoners zoowel als de bezoekers van den molen le chat qui fume hebben wel hunne rol gespeeld, 't is te zeggen dat zij de toehoorders naar beliefte hebben verlustigd door hunne gebaren, spreekwijze en wenken en door hunne behendigheid om elkander te bedriegen en te bedreigen en aan de dood te onttrekken. Nogtans wie uitmuntten, het waren Truffardini (V. Coucke) en Nicolet Garguiile (M. Dejaegere), die binst het spel gedurig op het tooneel waren en door hunne vroolijkheid en kunst in spreken en handelen de taak hunner gezellen vergemakkelijkten en mieken dat allen, zelfs de statige wapen man*en van den markgraaf onberispelijk hunne rol vervulden. Den heer Bestierder en de spelers wenschen wij hertelijk geluk. De tafereelen door levende beelden vonden bijzonderen bijval. Het eerste Belgie door de eeuwen heen stelde ons de vorsten en helden voor alsook de Heiligen, geleerden en kunstenaren die binst de verloopene tijden ons vaderland hebben bestierd of beroemd gemaakt. Het tweede verheerlijkte Belgie's onafhankelijkheid en toonde rond het borstbeeld de Koning, de mogendheden die onze onzijdigheid beschermen nevens en onder deze stonden de negen windge- westen verbeeld door de nijverheid en het werk der bewoners. Die tafereelen waren merkweerdig door de geschiedkundige echt heid, den rijken kleêrdracht en de welgepaste schikking. Iedereen verstond er zooveel te beter de beteekenis van dat de spelwijzer al de personen en hunne plaats aan de toe schouwers nauwkeurig aanduidde. Ieder tafereel werd op verzoek der aanwezigen tweemaal voorgesteld. Binst iedere voorstel ling speelde het orkest voor het eerste tafereel Waar Maas en Schelde vloeien het tweede de Brabanconne Binst de laatste voorstelling kwam geestdrift onder de toeschouwers, die merkelijk getal het vaderslandslied meezon gen en mieken dat iedereen allichte zou recht gestaan hebben om een eere- en huldegroet te geven aan ons roemvolle België daar prachtig verbeeld. In naam der armen die door de ingeza melde almoezen zullen geholpen worden, moeten wip dank zeggen aan Eerw. Heer Principaal en aan de Eerw. Heeren Profes sors die ieverig hebben gewrocht tot het wellukken der liefdadigheidsfeest in Sint Vincentius collegie. en voor Gisteren, Donderdag 2n Februari, hield de bond der Pensioengilden van het arrondisse ment Yper algemeene vergadering in de Iweinszaal. M. Werbrouck zat voor, met de heeren Hallaert, schrijver, E. H. Delameilleure, schatbewaarder, Camerlynck, Boudolf, D'Huvettere, leden. M. Hallaert las het veislag waaruit blijkt dat het arrondissement Yper 71 pensioengil den telt met 7064 leden.Alleen Wulverghem, van al de gemeenten, heeft nog geene pen- sioengilde. Yper heeft 1628 aangesloten leden en de talrijkste gilde is Sint Pieters, met 468 leden. (Bravo Leve Sint Pieters Elf gemeenten hebben meer dan 10 per0/» hunner bevolking aangesloten. Aan 't hoofd komt Dickebusch, met 23,$ per dank aan 'en onvermoeibaren iever van den eerw. heer Onderpastor Lefevere. (Eere aan Dickebusch en zijnen ieverigen heer Onderpastor De Bond geeft aan elk aangesloten lid, dat in 1904 minstens 1 fr. gestort heeft, eene toelage van 15 c. De heer Voorzitter laat weten dat de Bond zal deelnemen aan de tentoonstelling van Luik. Inlichtingen zijn hierover te bekomen bij de heeren van 't bestier. Na eenige punten van inwendige orde besproken te hebben, wordt besloten dat iedere pensioengilde een kort verslag zal opmaken over zijne begeerten en dit aan den raad mededeelen. De Ypersche groep heeft een boekje laten verschijnen bij den drukker van Progres en Lutte ditmaal en komt het toch van Luik niet over de gazkwestie. Dat boekje is natuurlijk in 't fransch, de Yperlingen allen Vlamingen en hebben misschien volgens die heeren, niet noodig te weten wat er over de gaze gezeid en geschreven werd. Nu 't is alleszins zeker dat het volk er niets en zal bij verliezen met niet te weten hoe die groep in geheel die kwestie gehandeld heeft. Pen anderen, 't zijn toch «Vijgen achter Paaschen en de Groep komt te late met zijn boekje gelijk met zijn aanbod: de kwestie is opgelost; de bestendige deputatie is er mee bezig en zal ongetwijfeld tusschen hier en eenige dagen de beslissing van den gemeente raad goedkeuren. Als die heeren geen politiek doel hebben met hunne uitgave, hadden zij die beter laten rusten en over geheel de kwestie gezwegen. Zondag 5 Februari, ten 4 ure namiddag, ter gelegenheid der inrichting van het Broe derschap der Heilige Mis van Eerherstelling. Het sermoen zal gepreekt worden door den Eerw. Heer Kanonik Derickx, doctor in de Godheid en onderbestierder van het aartbroederschap opgericht ter abdij van Tongerloo. Dank aan onze senators en volksvertegen woordigers, te zamen met die van Oost- Vlaanderen en Braband, zal de hoppe vrij en uitgeleverd worden naar Duitschland. Aan onze hopkweekers nu te zorgen dat hunne hoppe onder opzicht van kwaliteit de concurrentie kunnen doen aan de duit- sche. De hoppekweekers van 't Y'persche zullen in alle geval dank weten aan onze katholieke senators en kamerheeren, die door hun gedurig aandringen en hunnen invloed die belangrijke overwinning hebben behaald. Te Brussel en te Gent bestaat de ge meenteraad uit mannen van de drie par tijen, allen omtrent even sterk,'t geen niet en belette dat de liberalen geheel het bestier ten hunnen voordeele deden. Te Gent werden de katholieken zelfs uitgesloten uit alles en in alle bestierzaken wrocht de schepenraad bijzonderlijk tegen de katholieken. Dat duurde nu reeds zeven acht jaar, en meer dan eens waren de kopstukken ver wittigd geweest dat de katholieken moe werden van gefopt te zijn. Te Gent nu werd de begrooting verwor pen en de schepenraad, niet meer weg kunnende, gaf zijn ontslag.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1905 | | pagina 1