D i T I S EN OMMELANDS. m m Op Zaterdag 11" Maart 1905. eenlimen 't hlad. iO lb jaar. Talmerk 2046 JSieuwjaargiflcn aan 7. !L Paus Pius X Schikkingen voor den vasten ROND DE WERELD Oorlog Priester! i i k e be noem i mm n Vrijheid? Ee wenk over 'l voedsel van den Roer m d" herbergen van kerken en scholen verwijderen (e STADSNIEUWS Davids-Fonds Noogcschooluitbreiding Goocheltoeren A »J TELEFOON 52 Te trekken hij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap ice sen ofte posttegen 3 frank 's jaars. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal Zaterdag 11 Maarte 1905 De optocht naar Moukden Gevecht nabij Moukden Üc aftocht der russen Ue spc r\ve£ opgebroken De verli zen De gevechten rond Moukden Onlusten in Polen Vrank rijk Rusland De czaar veroordeeld Uitroeping der algeruecne werk staking te St-Petersburg T Tvf R' inngrijk nieuw? v O YFER 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het Mad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk 3o, te Yper. m 's Avonds ten 8 ure en half, "oirée- Tabagie in de Ivveinszaal, door de Koninklijke Fanfare. Bedrag der vorige lijst fr. 1497.34 Mr Me C. D. H. Ypres, 5o.oo De naaste weke zullen wij de laatste opzending doen van de giften van Z. H. den Paus. Ingevolge bijzondere macht, welke Wij van den H. Stoel ontvangen hebben, Ver gunnen Wij, gedurende den aanstaanden Vasten, de volgende dispensatiën of toela tingen I. Het is toegelaten boter en zuivel te gebruiken, alsook afgesmolten vet, op al de dagen van den Vasten. II. Het is toegelaten eieren te eten alle dagen uitgenomen op Asschen-Woensdag en Goeden-Vrijdag. Degenen, die verplicht zijn te vasten, mogen, buiten de Zondagen, maar éénmaal daags eieren eten, te weten in den voornaamslen maaltijd,en niet in de collatie en zulks moeten zij ook onderhouden op de andere vastendagen van het jaar. Op al de dagen van den Vasten,is het toegelaten eieren te gebruiken tot het bereiden van andere spijzen. III. Wij staan het gebruik van vleesch toe op den Zondag, Maandag, Dinsdag, Donder dag, en Zaterdag van iedere week, uitgeno men op den Zaterdag van Quatertemper 18 Maart) en den Zaterdag derGoede Week. Degenen, die verplicht zijn te vasten,mog^n, buiten de Zondagen, maar éénmaal daags vleesch eten, te weten in den voornaamsten maaltijd en niet in de collatie en dit geldt ook voor vleeschsop er, jeugd. IV. Het is verboden, zelfs aan degenen die mogen vleesch eten, vleesch en visch te eten in eene en dezelfde maaltijd, niet alleen op de dagen van den veertigdaagschen Vasten, de Zondagen medebegrepen, maar ook op alle andere vastendagen van het jaar. V. Men is verplicht driemaal te lezen den On\en Vader en den Wees gegroet en eens de akten van Geloof, Hoop, Liefde en Be rouw,iederen dag dat men zal gebruik maken van de bovengemelde dispensatie van vleesch te eten. Men zal zich nochtans van deze ver plichting kunnen ontslaan met eene aalmoes ieder volgens zijne godvruchtigheid, in den offerblok van den Vasten te storten. VI. Aan de militairen van allen graad,aan hunne huisvrouwen, kinderen en dienstbo den, alsook aan de andere personen die dadelijk in militairen dienst zijn, staan Wij het gebruik van vleesch toe op alle dagen van het jaar,uitgenomen op Góeden-Vrijdag. Met de militairen stellen Wij gelijk de gendarmen, de douaniers en de stads policie- agenten in werkclijken dienst zijnde, dezen die in dienst zijn op de treinen van den ijzer- weg en tram, alsook de briefdragers en be dienden der accissen, in werkzaamheid. VII. Wij meenen aan de geloovigen van ons Bisdom wederom te moeten herinneren dat de vastendagen, buiten den veertigdaag schen Vasten, zijn de Woensdagen, Vrij dagen en Zaterdagen van Quatertemper de Vigiliedagen vóór Sinksen, voor de plechtig heid van de HH. Apostelen Petrus en Pau lus, vóór O. L. V Hemelvaart,Allerheiligen en Kerstdag en dan nog dat het op al de Vrijdagen van het jaar verboden is vleesch te eten, behalve op Kerstdag en de Besnijdenis O. H. (1 Januari), als deze feesdagen op een Vrijdag vallen. VIII. Ingezien de tijdsomstandigheden en ingevolge de bijzondere macht,Ons verleend door Zijne Heiligheid den Paus van Rome, laten Wij toe aan al onze diocesanen, dit jaar, vleesch te eten, zelfs meermaals daags, op Sinte Marcusdag en de drie Kruisdagen. Om dezelfde beweegredenen en ingevolge dezelfde macht, vergunnen Wij ingelijks aar) al onze diocesanen, tot aan den Vasten van het toekomende jaar, vleesch te eten, zelfs meermaals daags, op de Zaterdagen van het jaar die geene vastendagen zijn Ten einde te voldoen aan het verlangen van den H. Vader, moeten Wij de geloo vigen, die van deze toelatingen zouden ge bruik maken, aanwakkeren om daarvoor andere goede werken te doen, en bijzonder lijk het gebod van het vasten en het vleesch derven stiptelijk te onderhouden. Gegeven te Brugge, den 10 Februari igo5. t GUSTaVUS JOSEPHUS, BISSCHOP VAN BRUGGE. Op bevel \jner Doorl. Hoogw A. G. DE SCHREVEL, Kan.-Secret. De groote veldslag is sedert acht dagen aan den gang rond Moukden Uit al heigeen wij vernemen is klaar en duidelijk op te maken dat de Russen verslegen werden ten alle kante, 't Schijnt dat er boven de 100.000 mannen dood of gekwetst zijn. Daarbij is de ijzerenweg ten noorden van Moukden reeds in de handen der Japoneezen. In dit geval zal de neerlage voor de Russen een ware rampe zijn. Wij geven hieronder nadere inlichtingen nopens dien grooten veldslag. Zal daarmee de oorlog zijn einde nabij zijn Wie weet de gedurige nederlagen door de Russen ondergaan en daarbij de onafgebroken moeilijkheden in het binnen land zullen hen zonder twijfel zeer toegeven de doen zijn, maar zullen de Japoneezen, opgewonden door hunne overwinningen, niet te veel eischen Dat is nog al te vree zen Uit het hoofdkwartier van generaal Kuro ki werd Dinsdag gemeld dat, natiën dagen vechtens, de japansche troepen nog steeds meer en meer vooruitdrongen. Men voorziet dat het gevecht nog verscheidene dagen zal duren. De japaners waren dinsdag reeds geraakt tot op 2 mijlen afstand van den spoor weg naar Moukden en zij zetten onverpoosd het bombardement der russische verschansin gen voort. Overal boden de russen hevigen tegenstand en zii poogden meermaals tegen aanvallen te doen, doch te vergeefs. De russen gebruikten alle mogelijke verde digingsmiddelen. De krijgsverrichtingen gelijken aan ware belegeringen. Ten oosten van Waituchan, in de bergpassen, werden er gevechten lijf cm lijf geleverd. De russische batterijen bombardeerden de loopgrachten der japaners en 's nachts werden er lichtende houwitsers geschoten om het slagveld te verlichten. Van Weerskanten worden er handgrenaten geworpen. Dinsdag, na verscheidene uren vechtens, werd voor eenige oogenblikken de strijd gestaakt, en de japaners maakten er gebruik van om hunne loopgrachten te verlaten, waar zij sedert verscheidene dagen als opge sloten waren. Zij zagen lange stoeten ambu lanciewagens noordwaarts trekken, zonder twijfel met gekwetste russen. Verleden week heerschten er hevige sneeuw- en zandstormen uit het noorden,die de japaners fel belemmerden, doch in de laatste dagen was het weer hun gunstig, het was overdag warmer en de zon scheen, 's Nachts vriest het echter nog geweldig. De laatste gevechten zijn afschuwelijk geweest. Door de hevige koude bevroos het bloed dat uit de wonden der soldaten vloeide, en daardoor werd de kanker veroorzaakt, waaraan spoedig talrijke gekwetsten bezwe ken. Op vele plaatsen werden dooden en stervenden tegelijk onder de sneeuw bedolven Woensdag morgen heeft men ten noord westen van Moukden een geweldig kanon vuur gehoord; de muren der stad daverden ervan. De houwitsers vielen tct in de keizerlijke grafsteden. Er wordt verzekerd dat de japaners een grooten zegepraal behaald hebben, en dat het russisch leger in vollen aftocht is. Er wordt officieel gemeld dat de russische rechtervleugel en het center langs Moukden de wijk nemen naarTieling. De linkervleu gel trekt achteruit langs Fuchun. Eene depeche, te Tokio toegekomen,meldt dat de japaners den spoorweg ten noorden van Moukden opgebroken hebben. In het gevecht, tegen de troepen van generaal Oku geleverd, zijn 8,000 russen gesneuveld. Men schat de gezamentlijke ver ïezen der russen in de laatste gevechten op ongeveer 53,000 en die der japaners op 5o,ooo manschappen. Uit Moukden werd Donderdag gemeld dat het gevecht ten westen dier stad, sinds drie dagen begonnen.nog altijd voortduurde. De russische troepen, die de verschansingen aan de Cha rivier ontruimd hebben, en die van den rechtervleugel, trekken nu naar de oevers der Houn rivier, die,zooals men weet, ten zuiden van Moukden loopt. De japan sche troepen zijn nog drie kilometers van der. spoorweg verwijderd hunne houwitsers bereiken den spoorweg. Uit eerbied voor de grafsteden der keizer lijke familie van China, heeft maarschalk Oyama aan de japansche troepen bevolen, geene inkwartieringen te doen binnen de muren van Moukden, 't is te zeggen inde chineesche wijk. Te Lodz hebben Donderdag avond twee onbekenden revolverschoten gelost op twee policieagenten, waarvan een gedood werd- Voor de fabriek Teschenmacker is eene bom ontploft, waardoor enkel de vensterruiten verbiijzelJ werden. De begrooting voor 190 5 is deze weke in de fransche Kamer gestemd na vier-vijf maanden bespreking. Nu moet nog de Senaat erover handelen. Hoj lang zal het daar duren 't Is in alle landen en in alle besturen hetzelfde de begrooting die zou moeten gereed zijn voor dat 't jaar ten einde is, wordt gestemd tegen dat de helft of een derde ten minste reeds verbruikt is. v De terroristenpartij, welke tot nu toe besloten had Nicolaas II te sparen, omdat men hoopte dat hij de aanstaande grondwet zou onderteekend hebben, hebben nu den naam van den Czaar op de lijst der dood veroordeelden gebracht. St-Petersburg, 5 Maart Zooals te ver wachten was is de eisch der arbeiders, over de invrijheidstelling hunner gezellen verwor pen. De vergaderingen van arbeiders, in de ver- schillige afdeelmgen, hebben hierop de algemeene werkstaking uitgeroepen. Zij hebben in meerderheid geweigerd afgeveerdigden te kiezen in de commissie Schiedlowski In de gasfabrieken zal het werk hervat worden. De belangrijkste vergadering van arbeiders, met bet oog op de kiezing van vertegenwoor digers, is gehouden in de fabriek Nobel. De policie stond aan de deur en wees alle per sonen af die geen aabeider waren, ook de dagbladcorrespondentes. Alle intellectueelen en alle leiders der werklieden zitten thans achter slot. e» KJ Mgr de Bisschop heeft benoemd Eere kanonik van het kapitel der hoofd kerk van S Salvator Z. Eerw. Heer C. Callewaert, J. C. L professor van kerkelijke geschiedenis, Rede lijke godsgeleerdheid en kerkgebruiken in het bisschoppelijk seminarie te Brugge. Z. Eerw. Heer A. Desmet, S. T. L., econome, professor van Redelijke godsge leerdheid in 't bisschoppelijk seminarie te Brugge. Tot coadjutor in O. L. Vrouwkerk te Brugge, de E. H. Beeuwsaert. De bekendmakingen kosUn 0,fr. 13 de reke binnen't blad is 't 0,(.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Keeren van de Agente Ha tas. 'e b'. ussel, T£3t, in de Zilver- strate, en te Parijs, n"8, Place De la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- YVeslvlaanderen wonen. Waar,in welk land van de wereld heerscht de grootste vrijheid En tweedens, welk land van de wereld, is op de wijste, op de volksgezindste, op de beste wijze bestierd Major Churck Hove, algemeen consul van de groot republiek der Vereenigde Ameri- kaansche Staten heeft verleden Woensdag op een groot banket te Antwerpen verklaard dat België een land van ware, van echte vrij heid is en dat onze katholieke regeering het land met de meeste wijsheid bestuurt. Daarom, zegde de algemeene consul.drink ik op de gezondheid van Z. M. Leopold, koning der Belgen en ik ben overtuigd dat mijn heildronk zoowel door de Amerikanen en Engelschen als door de Belgen geesdriftig zal toegejuicht wor den. Zoo verhaalt eene liberale gazet van Antwerpen. Wat moet men dan zeggen van de liberale gazetten ell van de liberale predikanten die alles slecht en gemeen vinden in ons land en die alles zoeken te bezwadderen en te bevuilen Dat het onbeschofte leugenaars en laste raars zijn, bekwaam tot alles, uit haat en nijd tegen al wat katholiek is. Eenige dagen geleden kwamen landbouw kundigen te Brussel bijeen om te spreken onder andere over de voeding van den boer. Daar werden vele geleerde zaken gezeid. hoe kloek brood is, en patatten, en-, vleesch koeivleesch en verkenvleesch, enNkieken vleesch en konijnenvleesch, en dai» ook stokvisch en haring en erwten en hoorntjes maar dat het zooveel verschilt, en dat men ook kloek voedsel kan eten dat niet veel kost, dat weten vele menschen niet. Ten andere er zijn streken in ons Vlaam sche land waar de boerenmeuschen niet ge noeg gevoed worden, waar ze den ganschen dag moeten werken op patatten en botermelk, dat is niet voldoende als men zwaren arbeid doet. De toestand van de meuschen te lande is in de laatste honderd jaar veel verbeterd om daarvan overtuigd te zijn moet ge maar oude menschen hooren spreken. Maar vóór den tijd van de patatten waren de menschen toch veelal kloeker gevoed dan nu. Ik mag niet te veel kwaad zeggen van de patatten, ik heet ook geerne patatten, en als er geen patatten op tafel komen is 't voor mij geen middag. Maar in patatten zit er maar weinig voedsel, en in den tijd dat de men schen meer brood aten, en meer erwten en meer boonen, stonden ze toch kloeker op hun beenen. Een goed stuk spek is nog van 't gezondste voor een boerenmensch, maar vele kleine menschen verkoopen hun verken om de pacht te betalen ofwel, als ze een verken slachten, gaat het spek niet gansch het jaar mcê. Senator Keesen toen hij nog pastoor was te Tessenderloo, deed gansche wagons haring en boontjes komen en verkocht die aan inkomprijs aan zijn volk. Dat is t kloekste eten dat ge vinden kunt. Waarom zou dat alle vrijdagen en vas tendagen niet op tafel komen Dat kost niet veel. En als ge ne keer anderen visch wilt eten, koopt een stuk stokvisch, dat is ook niet duur, en zeer kloek. En waarom niet dikwijls goede dikke erwtensoep gemaakt, dat is zeer smakelijk en van voedingswege is dat eten en drinken. De boeren eten geerne botermelk, en ze hebben daarin gelijk, dat is zeer gezond. Sommige menschen zijn zelf tegen de melkerijen, omdat er niet meer geboterd wordt op het hof en dat ze zoo gemakkelijk geen botermelk meer kunnen krijgen. Afgeroomde melk, denken ze is niets weerd, dat is maar water. Niet te doen,afgeroomde melk is ook goed. daar kunt ge ook goeden pap mee maken. In Vlaanderen hebben al de kleine boeren en de werklieden eene of meer geiten. Dat roil overal alRoo moeten Rijn. Geitenmelk is zeer kloek en ook gezonder dan koeimelk, en een geitenbokje als t ker mis is, smaakt zoo goed, als 't fijnste scba- penvleesch dat op rijkemans tafel komt. En waarom zouden de kleine boerenmen- schen geen konijnen houden om nu en dan een beestje in den pot te steken In Vlaanderen heeft alle min konijnen, maar daar worden ze meestal verkocht en 's Vrijdags gaan ze met den boot naar Enge land. Vele Engelsche werklieden eten eiken Zondag een konijn. Dat zou ten onzent ook meer moeten gebeuren. Ge ziet wel, pachters dat er middel is. om zonder veel geld uit te geven, kloek eten gereed te maken. Ge moet daar eens op let ten. Hoe kloeker dat ge uw gezin en uw volk voedt, hoe beter ze zullen kunnen wer ken en hoe minder ook ge naar den doktoor zult moeten gaan. Maar er is nog iets anders. Het is niet genoeg kloek en gezond eten te hebben, het moet ook nog goed gereed gemaakt zijn. Dan is het eens zoo smakelijk. (De Boer.) YVij lezen m On Re veekblad van Standaard, het De Pere, Wis., en nog vele andere voedingmiddelen. Dat brood kloeker is dan pafrrtt; vleesch kloeker dan brood, dat weet elkeenS vlaamsch America In de staatslegislatuur van Wisconsin is er een ontwerp aanhangig waarin onder ander een maatregel voorkomt welke het vergunnen van licenses voor het houden van herbergen binnen den afstand van 400 voet van eenige kerk of school verbieden zal. Het ontwerp is derwijze opgesteld dat er geen ontduiking mogelijk zou zijn, tenzij ste delijke of gemeente overheden zelve regel recht de wet durfden weerstreven en er niemand anders zich mede bemoeide. Alom worden petitien ten gunste dier nieuwe wet in circulatie gebracht, vooral door geestelij ken, en het is zeer waarschijnelijk dat het ontwerp wet worden zal In de De Pere zouden er 4 herbergen door getroffen wor den, doch ai deze zijn het eigendom van den een of anderen brouwer van Green Bay en de herbergiers zelve zouden er minder door lijden, daar ze dan toch met al de andere die nu riet zoo dicht bij de scholen zijn, gelijk staan en aLïrpoedig een andere plaats zouden indien ze die wenschten. Het idee dier wet is gosd. Die wet is niet enkel voor De Pere maar voor den geheelen staat, en al is het waar dat de herbergen in De Pere die zich dichter bij de scholen bevinden dan die de wet toelaten zou, al zoo deftig zijn als men eene herberg maar verwachten kan te zijn, het is evenzeer waar dat ze op veel plaatsen maar al te zeer aanleiding geven tot schandaal van de ergste soort. Of is het niet waar dat het stootend is en slechts weinig tot verheven gedachten opwekt, als men bij voorbeeld, zooals er wel meer plaatsen zijn. op de vier hoeken van een dorps kruisweg ziet 1, eene kerk met school 2, eene her berg met danszaal; 3, eene herberg met danszaal 4 eene herberg met danszaal en soms nog al erger Ja, alles wel beschouwd, die wet ware goed, zeer goed. Den 3n Maart 1905 was de Vpersche af- deeling van het Davids Fonds weer bijeen in de feestzaal van St Vincent 's collegie, om met E. H. Huys, het aangekondigd uitstap- ken bij de Noord Nederlanders te doen. Na schoon en wel aangehoord muziek, kunstig uitgevoerd op vedel en klavier door MM. A. Van Egroo en L. Vanhoutte,beklom E. H. Huys het spreekgestoelte onder het handgeklap der talrijke toehoorders. Spreker antwoordde eerst op eenige vragen en opmerkkingen, die hem sedert en nopens zijne eerste voordracht toegekomen waren. Men twijfelde of de Vlamingen ooit noord- nederlansch zouden spreken of schrijven. E. H.Huys verwachtte veel, zoo niet alles, van het algemeen taalgebruik in de school, en hij wees op menige Vlamingen, die noord- nederlandsch spreken en bijzonderlijk schrij ven. Men vroeg hem de regels der noordneder- lansche uitspraak. Hij somde ze op volgens de bestaande spraakkunsten, waarvan hij de beste kenbaar miek. Men had ook de vrees uitgedrukt de Vla mingen te zien protestant worden. Hij vreesde zulks niet betrouwende op het vroom geloof zijner stamgenooten, hij vond dat de protestantsche schrijvers zich zwichten van, gelijk zoovele fransche schrijvers hier gelezen.god-en zedeloosheden te behandelen; hij wees op de katholieke zoo beleefde noordneJerlaudsche schrijvers, met wien het meer dan tijd was kennis te maken. En dan las hij, tot bekrachtiging van wat hij voorgehouden had in zijne eerste voor dracht, menige merkwerdige uittreksels uit noordnedeilandsche schrijvers, wier beschrij vingen, vertel ingen en voordragingen alle maal toegejuicht wierden. evenals Jufvrouw Belpaire's taal en werk van Antwerpen. E. H. Huys verdiende en ontving elks toejuichingen en dankzegging. Zondag avoncl gaf de heer Leopold öoenens, substituut-Procureur des Koningg te Oudenaarde zijne aangekondigde voor dracht over Shakespeare. De spreker kent den befaamden tooneel- dichter op zijn duimtje niet alleen zijne werken, maar den man zelve. Hij heeft hem bestudeerd, afgespied, gewikt en gewogen en er alzoo een eigen denkbeeld over ge vormd. 't Was dan niet te verwonderen dat hij over Shakespeare 's werken beter dan iemand kan spreken en al de wondere scheppingskracht ervan kan doen voelen door zijne toehoorders. 't Was waarlijk jammer dat er in die voordracht min volk was dan gewoonte de afwezigen hadden ongelijk en hebben oprecht de kanse gemist. zijn altijd aangenaam en als zij gegeven worden voor een uitgelezen publiek, gelijk de leden van den Katholieken Kring en hunne familie, en door eenen meester in 't vak, gelijk de heer de Verly, men mag op voorhand overtuigd zijn dat de feeste wel is en geestig tezelvertijde. liet bestier van den Katholieken Kring haalt er eere van en de leden zijn er dank baar over, bijzonderlijk ten opzichte van den verkleefden Voorzitter heer Ernest Fraeijs, die met zulken loffelijken iever het werk van den betreurden hoer Iweins d'Eeck- koutte voortzet en doet groeien en bloeien. DE pENaZJAGER, een nieuw werk van eerw. heer J. Leroy, zal binnen korten tijd ais mengelwerk verschijuen in het Nieuws blad van Yper. DE PENSEJAGER behelst niet alleen een boeiend dramatisch verhaal, dat geheel eu gansch hier op de streke gebeurt, leeft en

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1905 | | pagina 1