D 1 T
I S
f
OMMELANDS,
m
Op Zaterdag 25" Maart 1905.
5 centimen 't blad.
40^ jaar. Talmerk 2048
ROND DE WERELD
Oorlog
Duitschiand
Nog van den oorlog
Stadsnieuws
Feesten
Stad Yper - Gemeenteraad
Voordrachten
VAN ALLÉS WAT
De Montblanc-Uinnel
Salomon burgemeester
Apen
Voor de slerrewacht
De zuinigheid van
koning Edward
Goede raad
Het Jeneverglas
Geneversluwheid
Landbouwers, woest
voorzichtig
Suiker voor de soldaten
Beendervoedering
LANDBOUW
Het snoeien van
jonge boomen
Pi us X en Gerardus Majella
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Bolerstrate, te Yperen bij 's land boodschap we zen ofte posttegen 3 frank 's jaars.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence Han'as, le Brussel, T£34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n° 8, Place da la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Vrank rijk
De krijgverrichtingen in
Msndschonrië
Generaal Kouropatkine
Het russisch hoofdk wartier
Dc optocht der jopane s
Shali espcare
Groot concert
Beiaardspelen
—Het is goed, gij zult het hebben.
T NIEUWSBLAD VAN
Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het Mad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Botersïrate,
T* £6, te Yper.
Deze weke is zonder merkweerdige veld
slagen voorbijgegaan, 't En is ook niet te
verwonderen na de schrikkelijke nederlaag
te Moukden zijn de Russen totaal uitgeput,
terwijl de Japoneezen ook afgemat zijn van
den langdurigen strijd.
De voornaamste gebeurtenis is de vervan
ging van Kouropatkine als opper generaal
door Lienewitch.
Kouropatkine is bevelhebber benoemd van
het ie leger.
De Russen trekken in goede orde achter
uit naar Karbin, volgens het zeggen der
nieuwstijdingen uit St Petersburg.
Zullen zij Karbin kunnen bereiken
vooraleer door de Japoneezen ingesloten te
worden Dat is mogelijk, maar 't kan ook
anders zijn.
Maar geraken zij in goede orde te Karbin,
nog en is het maar eene kleine troost, want
ongetwijfeld zullen zij daar zoo rap wegge
jaagd zijn als te Tieling.van waar zij vertrok
ken tegen dat de Japoneezen aankwamen.
Ondertusschen wordt er voortdurend
gesproken van de vredevoorwaarden die door
de Japoneezen zouden gesteld_ worden.
Misschien zijn er zelfs in 't geheim onder
handelingen aan den gang en zullen wij den
eenen of den anderen dag vernemen dat de
vrede hersteld is in het verre Oosten.
Dinsdag is ter Fransche Kamer de bespre
king begonnen over de scheiding van Kerk
en Staat. Tot nu toe en is er maar weinig te
vernemen uit de bespreking. Zekerlijk is ei
daar weinig goeds te verwachten van dat
wetsontwerp, dat eigentlijk maar en werd
voorgesteld uit haat tegen de Kerke. De
vrijmetselaars bedoelen alleenlijk de Kerke
Christi te vernielen, maar sedert haren
Goddelijken stichter over negentien eeuwen
zijn woord gegeven heeft dat de poorten dei-
Helle niets tegen haar zouden vermogen,
heeft de Kerke andere stormen doorstaan en
is steeds zegevierend en meer gelouterd uit
den strijd gekomen.
Moge het ook zoo zijn voor Vrankrijk 1
Keizer Willem, 't Nieuwsblad heeft het
reeds vermeld, gaat te naaste weke naai
Marokko. Seffens zijn al de groote Staats-
m*nnen in 't geweld om te weten wat de
Keizer bedoilt met deze reize. De eene willen
dat hij enkel begeert de handelsbelangen te
verzekeren, anderen denken dat hij geern de
faanschen zou weg hebben uit Noord-Afnka
en nog anderen dat hij enkel reist voor zijne
gezondheid en dat zijn bezoek te 1 anger
geen politiek doel en heeft.
Alleszins nogthans en zal de Keizei geene
gelegenheid laten voorbijgaan, die hem ot
't Duitsche volk kan nuttig zijn.De belangen
van zijn volk liggen hem nauw aan t herte
en evenals onze wijze Koning steeds bezorgd
is met alles wat profijt kan brengen aan den
Belgischen handel, zoo is ook Willem steeds
bezig om overal de Duitsche waren te doen
aannemen en alzoo het welzijn van zijn volk
te vermeerderen.
Willem zal den dertigsten van deze maand
te Tanger aankomen.
Groote Feesten worden aldaar bereid te
zijner eere.
Generaal Lienewitch en zijne stafofficiers
alleen zijn te Goundjouline aangekomen; het
gros van het leger volgt op twee of drie dag-
marschen; het bevond zich dinsdag te Chi
ping, op een vijftigtal kilometers ten zuiden
van Goundjouline.
Volgens den briefwisselaar van de Rouskoi
Slovo, is de aftocht bijzonder schrikkelijk
geweest voor de 2e en 3e russischelegerkorp
sen; verscheidene regimenten hebben geheel
of ten deele gunnen tros verloren. Talrijke
geneesheeren en Zusters van liefde werden
gekwetst,terwijl zij de gewonden verpleegden;
acht Zusters werden door de ehineezen te
Moukden afschuwelijk mishandeld en ver
moord. Vele ambulanciewagens werden
beschadigd, en een groot getal gekwetsten
werden op den terugtocht achtergelaten.
De russische troepen zullen zich waar
schijnlijk haasten om den Sungaristroom
over te trekken, vooraleer de dooi invalt; die
stroom zal hun dan eene voortreffelijke
dekking opleveren. Te Kirin is de Sungari
900 meters breed, en te Dalajao, aan den
yansmandchourischen spoorweg, 1,600 m.
Temeer, de rechteroever, waar de russen
zich zullen verschansen, is bezet met eene
heuvelenrei,die hun zal toelaten den overkant
te bewaken en te overheerschen.
Het plan van den aftocht was beraamd
geweest op een krijgsraad gehouden doör de
generaals Kouropatkine, Lienewitch, Bilder
ling en Kaulbars. Den 19 maart, toen hij de
russische troepen genoegzaam beveiligd
oordeelde, is generaal Kouropatkine naar
Karbin vertrokken.Toen hij zijne benoeming
tot bevelhebher van het eerste leger vernam,
hij haar Goundjouline weergekeerd.
Dinsdag bij zijne aankomst, werd hij in de
statie met grooten geestdrift ontvangen. Hij
hield eene aanspraak, waarin hij de hoop
uitdrukte dat het russisch leger weldra zijne
tegenslagen zal kunnen herstellen.
Het is in de groote statie van den spoorweg
te Goundjouline dat generaal Lienewitch zijn
hoofdkwartier gevestigd heeft; er bevindt
zich daar ook een belangrijk kamp van het
Rood Kruis. Er komen voordurend troepen
aan uit het zuiden de troepen die Moukden
en Tieling hebben moeten ontruimen; uit
het noorden versche troepen,die de afgematte
russisthe achterhoede gaan aflossen Er wordt
kanonvuur gehoord aan de rechterflank van
het legej.
Generaal Lienewitch seint dat japansche
verkenners maandag in hetzicht der russische
achterhoede verschenen zijn; de japansche
infanterie volgde, doch zij maakte halt te
Machantan.
De voordracht van Donderdag avond
wierd talrijker bijgewoond dan de voor
gaande.
Spreker vervolgde het onderzoek over
Hamlet. Toekomenden Donderdag zal hij
handelen over Koning Lear.
De voordracht begint ten 8 ure in de
Iweinszaal.
De stadsharmonie zal op Maandag in Mei
een groot concert geven in de Pauwelszaal,
ten stadhuize.
Kunstenaars van eersten rang hebben hun
ne medewerking beloofd Jufvr. Flament,
contre-alto van de concerten van 't Conserva
torium te Brussel; Jufvr Cornelia, harpiste,
i° prijs van gezegd Conservatorium en de be
roemden vioolcel, M.Edw.Jacobs, leeraar bij
meergemeld Conservatorium.
Dezen morgen speelde de beiaard ter gele
genheid van den geboortedag van den Graaf
van Vlaanderen, en 't vaandel zat uit op den
Halletoren en op andere openbare gebouwen
Morgen zondag avond is 't feeste in St
Maartens Congregatie, voor de leden en
hunne familie.
Maandag avond ten 7 ure, uitsluitelijk
voor de weldoeners en weldoensters.
De feestwijzer behelst zang en spel,alsmede
twee schoone kluchten «In de War» en
Het gebroken koffieservies»
openbare zitting
Maandag 27 Maarte 1905, ten 5 ure namiddag
Dagorde
i° Stadsboekerij, rekening 1904.
20 Kerkfabriek van St Maartens; rekening
1904.
3° Godshuizen: verpachting van goederen,
40 Godshuizen: Boomverkooping.
5° Wagenis afstand aan den Staat van de
Capronstraat.
6° Openbare verlichting.
De heer A Verhaeghe schikte eene reeks
van vijf voordrachten te geven in de Iweins
zaal.
Die voordrachten zijn uitsluitend letter
kundig en zij zuilen handelen over drie voor
name stukken van Shakespeare. Eerst
Hamletdan Koning Lear en vervolgens
De koopman van Venetië.
Zij bedoelen voor de aanhoorders die
meesterwerken te doen herleven en alzoo
de wonderbare eigenaardigheid van Sha
kespeare 's genie in volle daglicht te stellen.
De drie laatste voordrachten zullen plaats
hebben de Donderdagen 30 Maart, 6 en 13
April, telkens ten 8 ure 's avonds.
Familiekaarten voor de 5 voordrachten
fr. 10.
Ingangkaart fr. 3.
N. B. Men kan kaarten bekomen bij
M. Callewaert, drukker, en de dagen dei-
voordrachten, aan den ingang der zaal.
Nauwelijks is de Simpoltunnel voltooid,
of men maakt reeds voorbereidende studiën
in Frankrijk en Italië om een tunnel door
den Moniblanc te boren. Chamonix zou met
Aostra door eenen spoorweg verbonden wor
den.
De fransche ingenieur Jacquier is door de
de Fransche regeering gelast het ontwerp van
dergelijken tunnel te maken.
De heer Jacquier gelooft dat de zwarighe
den zoo groot niet zouden zijn als bij den
Simplontunnel, wijl de Montblanctunnel 7
kilom. korter zou wezen en de steenen zoo
hard niet zijn. De tunnel zou bij Chamonix
op eene waterhoogte van io5o ms beginnen
en i3 kilometers verder bij Entrèves (1400
meters) eindigen.
Dit ontwerp verwekt in Italië de grootste
aandacht. De haven van Fenua zou er veel
bij winnen.
Eene vette gans waggelde buiten eene
boerderij, toen er eensklaps een auto voorbij
kwam en haar overeed.
Woede van den boer, die zijne gans be
taald wilde hebben want *zij was bestemd
voor eene Paschenmaaltijd. Hij eischte 10
franks.
Het heerke met den Auto zocht in al zijne
zakken, maar kon niet meer dan 6 frank
bijeen krijgen.
Hoor eens, zei hij, stel u met deze 6 fr
tevreden en houd de doode gans.
Daar kan ik niets meê doen. Ik wil de
gans niet en eisch 10 frank.
Men ging naar den burgemeester en legde
hem de zaak uit.
Ik begrijp het al, zeide deze gij wilt
6 frank geven en de gans afstaan
Ja.
Gij wilt 10 frank trekken en de gans
afstaan
Ja.
Welnu, geef mij het doode beest en
hier zijn de ontbrekende]4 frank.
En zoo had de burgemeester met Paschen
voor 4 fr., eene lekkere vette gans in den
oven.
M. De M. van Lebbeke had uit Congo
eenen aap mêegebracht, die nog maar half
getemd was. Zaterdag opende de meester de
kooi van het dier, dat nu op zijn borst sprong
en hem geweldig in den arm beet. De M.
wierp den aap op den grond en drukte hem
onder zijne knie. De aap beet hem nu in het
been, tot eindelijk de vader van De M. toe
snelde en het beest worgde. De gekwetste
werd door twee geneesheeren verzorgd. De
doode aap is naar Brussel gezonden, om
onderzocht te worden.
De regeering heeft bestoten voor de sterre-
wacht van Ukkel een monsterteleskoop aan
te koopen, zooals geene enkele sterre-
wacht een bezit.
De kegelspiegel heeft niet minder dan vijf
meters doorsnede.
Er zullen voor de behandeling van dit
toestel, bijzondere inrichtingen moeten wor
den gebouwd. Het zal het sterkste astromo-
nische werktuig zijn dat ooit gemaakt werd
en het is dus tot nieuwe en belangwekkende
ontdekkingen van hemellichamen geroepen.
De jongen liet zich naar beneden zakken,
kwam weldra terug met de gems over zijn
schouderen de koning gaf hem een franken
stelde voor zijne lunch in twee gelijke porties
te verdeelen.
Maar de boerenjongen wendde zich af,
want de geheele lunch bestond uit eene kleine
snede zwart brood en een rauwe ei.
Ik dacht dat ge een heer waart, zei de
jongen maar ik zie dat ge zoo'n arme duivel
zijt als ik zelf.
O mensch, bedenk wat droevig lot
De dronkaard heeft voor einde en slot
Als geld en goed verdronken is,
Als eer en deugd verzonken is,
Wanneer hij krank van leden is,
Wanneer hij slap van zeden is,
Wanneer zijn hert bedorven is,
En het verstand gestorven is,
Als lijf en ziel geschonden is,
En alle hoop verzwonden is,
Dan slaat de dood tien jaar te vroeg
Den vriend van flesch en glas en kroeg.
Wat and'ren opdoen in den drank
Zet gij dat, vrienden, op den bank,
Of zorgt dat 't naar de Spaarkas gaat,
Of in t Pensioentje van den Staat,
Dan hebt ge een appel voor den dorst,
En leeft tevreden als een vorst.
En wat er dan gebeuren mag,
Ge vreest voor geenen kwaden dag.
De drinkgewoonte is hard om laten,
Als zij eens ingeworteld is
Verrkijgt men moeilijk beternis
Onthouding maar alleen kan baten.
Het volgende verhaal is karakteristiek
voor koning Edward's zuinigheid. Hij had
eene gems geschoten toen hij alleen op jacht
was in de bergen, en een boerenjongen die
het dier had zien rollen en in een kloof val
len, bood zich aan 't dier op te naleti.
Dat is goed, zei de koning, ik zM hier
wachten.
Maar, wat wilt ge mij geven
Wat vraagt ge
Een frank en de helft van uw kmc:
derenmolen; wie echter slechts weinig dieren
houdt, kan ribben vogelbeenderen, visch-
graten en dergelijke met een bijl af zwaren
hamer stuk slaan. Zelfs zeer kleine kuikens
en eenden vallen met begeerlijkheid op de
beenderen aan, en deze dragen veel tot de
beendervorming en tot de ontwikkeling der
vederen bij, reden waarom deze voederstof
vooral in den ruitijd ten zeerste moet worden
aanbevolen, ook aan de oude dieren.
Hoe sluw de menschen soms te werk gaan
om aan drank te komen, blijkt uit een voor
val dat in eene herberg te Haarlem plaats
greep.
Een man vroeg eene flesch genever, maar
toen het op betalen aankwam, bleek hij geen
geld bij zich te hebben. De man moest de
flesch, die hij al onder zijnen jas verborgen
bad, teruggeven. Hij vertrok, zeggende dat
hij geld ging halen. Nadat hij weg was, bleek
het dat de teruggegevene flesch... water
bevatte.
Al ben ik broos en klein,
Mijn nat zit vol venijn,
Ik jaag den vrede uit 't buis
En breng er menig kruis.
Hij die mij mint,
Wordt totaal blind
En zot
En bot,
Venijn
Klok
Klok
Klok
Venijn
Slok op slok
Brengt geen eiers op het hok
Het brengt hier pot en pan aan scherven
Het helpt het lichaam aan 't bederven
En doet zijn klant vroegtijdig sterven.
St J.B.
Agenten van verschillende verzekerings
maatschappijen zullen zich bij u aanbieden.
Gij weet.de wet op de werkongevallen treedt
in voege den 1 Juli aanstaande.
Het beste wat gij doen kunt, is voor bet
oogenblik nog niets te teekenen.Gij hebt nog
al den tijd, en wie nog niet teekent, kan veel
geld sparen. Ziehier op wat manier. Met nog
wat te wachten zult gij vernemen, welke
maatschappij het beste en het profijtigste
voor u is, en tot die maatschappij moet gij u
dan wenden.
Wie dezen raad volgt, zorgt voor zijne
beurs.
De proefneming van suiker bij de voe
dingsmiddelen der soldaten te voegen, heeft
eenen goeden uitslag opgeleverd.
Het ministerie van oorlog heeft besloten,
bij de rantsoen van iederen soldaat, die deel
neemt aan de krijgsoefeningen, 45 grammen
suiker te voegen.
Deze maatregel zal ook genomen worden
voor de soldaten, welke dagmarschen doen
tijdens den zomer, alsook voor deze welke
naar sommige plaatsen geroepen worden,om
de orde te handhaven.
De suiker zal in brokjes gezaagd worden
gelijk wij ze in den handel gebruiken ieder
rantsoen zal in een stukje perkamentachtig
papier gewikkeld zijn.
De gebruikswijze zal door de dienstover-
sten der verschillige regimenten aangeduid
worden,die de orders der krijgsdoktors zullen
ontvangen.
Beendervoedering is voor alle soorten van
hofgevogeltje benevens voor varkens, hon
den, enz., zeer voordeelig. Men werpe de
beenderen, die in de huishouding voorko
ken, in geen geval weg, maar geve ze de
ln hun geheel- zijn ze natuurlijk
waarom ze lijn gemaakt moeten
iA U/at V\<*ct m f*t ppn Kppn.
geschj^dt het best tr.et een been-
De moeilijkste vorm is nog wel de pirami
de De onderste gesteltakken mogen niet te
lang worden, dan trekken ze naar elkaar toe
en we krijgen den zuilvorm, waarin licht,
lucht en warmte niet kunnen doordringen
en van vruchtvorming van zelf ook geen
sprake kan zijn. Elke tak is als het ware een
boom op zich zelf, men kan dus elk gesteltak
op zich zelf behandelen en niet in combinatie
met andere.
Van jonge boomen moeten de gesteltakken
lang gesnoeid worden vroeger deed men
dat kort en ook thans nog vindt men hier
van voorstanders, ofschoon men hierbij
vorming ziet van verkeerd hout en later
vruchten krijgt.
Van eiken twijg zijn de uiterste oogen,
zoowel die aan den stam als die aan den top
het zwakst, de middelste het sterkst. De
oogen aan den stam zijn in het voorjaar ge
vormd die aan den top meer in het najaar, in
het naajaar, in de tijden dus dat de weerge*
steltenis nog minder gunstig was. De
middelste werden in de zomer gevormd bij
hoogere temperatuur en in het volle zonlicht.
Men snoeit tegenwoordig op 8 oogen,vroeger*
op 2 a 4 oogen, en dan bij de pyramide
altijd op een buitenoog of onderoog, daar
door dwingt men den tak naar buiten te
groeien en geeft dus het binnenhout meer
ruimte. Voor enkele soorte peeren, die veel
hangen en de takken dus min of meer naar
beneden trekken, snoeitmen op en binnen-
oog, maar dit behoort tot de uitzonderingen.
De groei van een tak is onder normale om
standigheden aldus het eerste oogje geeft
een stekeltwijje, het tweede een spoortje, het
derde ook vaak en verder vrucht- en hout
twijgen. Aan stekeltwijgjes en spoortjes
snoeit men niet van het eerste mag men al
leen het uiterste puntje afsnijden. Aan de
stekeltwijgjes en op de-spoortjes zitten kleine
oogjes op de laatste zijn ze iets forscher
met een goed afgerond eindoog. Hieruit ont
staan vruchttwijgjes. Spoortjes laat men
steeds zitten, komen er te veel, dan neemt
men er weg, maar inkorten doet men ze niet.
Het verschil tusschen een vrucht en hout
twijg is het best te zien aan de oogen; de
eerste heeft een goed afgerond eindoog, de
tweede platte oogen. De houttwijgen die
direct op den gesteltak zitten, worden on
voorwaardelijk op 4 oogen gesnoeid, de
verlenging naar omstandigheden.Is zij zwak,
dan lang snoeien, omdat de voeding dan des
te beter is, en zij meer in kracht toeneemt.
In het tweede jaar herhaalt zich deze
snoei ongeveer. Houtscheuten indirect op
den gesteltak, snoeit men op twee oogen
van de twee of drie houtschreuten houdt
men in den regel niet meer dan e'e'n over.
Op de beurs, dat is het verdikte gedeelte
waaraan de peer met 't steeltje is vastge
hecht, komen altijd spoortjes voor die men
zooveel mogelijk moet behouden. Daarom
plukt men de peer het best door haar lang
zaam naar boven te buigen, de beurs blijft
daardoor behouden en kan weer een bron
worden voor nieuwe vruchten. Door goede
behandeling kan er van onze vruchtboomen
iets goeds gemaakt worden een peer, die
goed verzorgd wordt, kan 3o 340 jaar ruim
schootsvruchten opleveren.
Het is eene gewoonte te Rome den Pau3
eene schilderij aan te bieden uit erkentenis
voor de heilige verklaring. De congregatie
waarvan de nieuwe heilige deel maakt,moet
zich daarmede gelasten.
Diensvolgens hebben de Redemptoristen
M. Gagliardi een prachtig tafereel laten
-ohilderen Gerardus verbeeldende op het
oogenblik dat hij het eten uitdeelt aan de
arme menschen, vóór het klooster yau
Caposele.