DIT i S EN O M M L A N D S S m Op Zaterdag 22" Juli 1905. 5 eentimen 't blad. 40ste jaar. Talmerk 2064 ROND de wereld Vrauk rijk Oorlog VAN ALLES WAT STADSNIEUWS Prijsdeeling Te Deum Vaderlandsche feeste Beminde Medeburgers Herderlijken brief TELEFOON 52 Te trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap wezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars. Echt en recht, 't oud Volk indachtig] Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal Gebleekte negers Het Standbeeld op Groeninghe nevens Kortrijk Spoorwegen en pesterijen Rozen Klokkenspelen Monster-banket Jonge groenten T NIEUWSBLAD VAN YPER t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en *s Zaterdags na de markt, tegen 3 i. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk £6, te Yper. De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen't blad is'l 0J.3Q van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd, leder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.^ De Keeren van de Agence Havas. 'e Bussel, Tk 34, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place Dt. la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaandern wonen. Verschillige bannelingen zijn reeds in Vrankrijk weergekeerd, ondere andere: de Lur-Saluces, Buffet en J. Guerin; Paul Deroulede weigert voor den oogenblik naar Vrankrijk te komen. Hij is uit Spanje naar Oostenrijk gereisd en zal eenigen tijd te Weenen verblijven. De fransche Senaat is nog bezig met de wet over de scheiding van Kerk en Staat te onderzoeken in de afdeelingen. Tot nu toe en is er nog niets gekend van de beslissing van M. Berteaux, minister van Oorlog blijft hij of geeft hij zijn ontslag, niemand weet het. De bankier Arton heeft zich te Parijs gezelfmoord. Hij was,naar het schijnt,ziek in de geldbeurze, en gelijk het gaat met de god- deloozen, hij en had den moed niet om de tegenheden van 't leven te verdragen en daarom bedreef hij de lafheid een einde te stellen aan zijn leven. Arton was de wereld door vermaard voor de beruchte Panamazaak, waarin hij eene weinig eerlijke rol had gespeeld. Weinig nieuws van den strijd in het verre Oosten vandage luidt het, de strijd is aan den gang en morgen wordt dit nieuws tegengesproken. Waarschijnlijk wordt er van wederkanten zoo weinig mogelijk gedaan, in afwachting dat de onderhandelingen voor den vrede aan den gang zijn. De onderhandelaars komen bijeen rond den 4n Oogst en misschien tegen bij veertien dagen zal er een wapenstilstand gesloten worden. De onderhandelingen zullen waar schijnlijk wel xes weken duren. Het achtste deel van de bevolking der Vereenigde Staten bestaat uit negers, en er is geen twijfel of het meerendeel hiervan koes tert geen vuriger wensch dan herboren te kunnen worden als een wit mensch. Deze begeerte onder de Amerikaansche negerbe volking is zoo bekend, dat geleerden en kwakzalvers hun leven wijden aan de oplos sing van het vraagstuk hoe van een zwarte een blanke te maken De gelukkige die het ontdekt, is een rijk en gezegend mensch. Maar intusschen wemelt het in de dagbla den van, annoncen met «onfeilbare middelen tot het opbleeken van de huid». En de navraag naar deze middelen is reusachtig. Natuurlijk blijft een zwarte neger er even zwart bij een ernstige huidziekte is er het gevolg van. De zwendel werd zoo omvangrijk en het gebruik zoo uitgebreid, dat, naar gemeld wordt, de regeering zich er mede is gaan bemoeien. Aan het departement van poste rijen zou zijn aangezegd maar wij gelooven er niets van dat voortaan alle dagbladen en tijdschriften, die. annonces of reclamen over deze kwakzalverijen bevatten, als onbe stelbaar moeten worden ter zijde gelegd. Maar het arme negervolk, dat zich nu onherroepelijk gedoemd acht zwart te blij ven, is wanhopig om ook deze vervlogen hoop. Het Groeninghestandbeeld, door Willem De Vreese, is reeds ver gevorderd, maar er zal nog wel één jaar verloopen vooraleer het gansch zal voleindigd zijn. Het vormt eene overgroote, indrukwek kende massa. Op het voorplan ligt in levens grootte de Graaf van Artois op zijn peerd levensloos uitgestrekt op den linker kant ziet men een krijger die afscheid neemt van vrouw en kind en ten strijde trekt langs den rechterkant de blijde terugkomst van mannen uit het volk en den adel. Het gedenkteeken zal een hoogte bereiken van i3 meters en 140.000 fr. kosten. De Staat geeft de helft dezer som of 70.000 fr. De gouwraad van West-Vlaanderen stemt eene toelage van 25.000 fr. Een groot getal Gemeentebesturen hebben een hulpgeld te dien einde gestemd. Brugge geeft 5oo franken. Deze Besturen verdienen lof en dank, daar het gedenkteeken van Groeninghe moet het zinnebeeld zijn van den geheelen Vlaamschen stam. Het gedenkteeken moet ten eeuwigen dage de leefbaarheid, de kracht, de vrijheid van den Dietschen stam verbeelden. In augusti zal er een vlaamsche en een fransche prijskamp plaats hebben voor 't aan wijzen van 170 kandidaten voor de bediening van ordeklerk bij de besturen van spoor wegen en posterijen. De kandidaten moeten tusschen de 17 en 24 jaar oud zijn, de mili tairen en oud-militairen worden aanveerd tot den ouderdom van 29 of 32 jaar. De aanvra gen moeten vóór 3i Juli aanstaande aan den minister van spoorwegen, posterijen en tele grafen gezonden worden. Wilt gij in het putje van den winter een prachtige roos hebben, snijd dan nu van den stam enkele knoppen, die op het punt staan van open te gaan. Verzegel 't steeltje met lak hang ze in een stevig papieren zakje in de kasse. Is het dan winter, men heeft slechts het uiteinde van het steeltje te verbranden, den knop in koud water te zetten, en men krijgt een prachtige, flink ontloken roos. Vlaanderen en Nederland bezitten talrijke klokkenspelen. Er is bijna geene stad, waar de klokkenmuziek het slaan der uren niet voorafgaat. Men neemt algemeen aan, dat in 1485 te Aalst het eerste klokkenspel voltooid werd. Maar de rekeningen van de Domkerk te Utrecht bewijzen, dat de Domtoren reeds in het midden der XVe eeuw zijn voorslag gelijk men toen een klokkenspel noemde, had. In de rekeningen van Oudenaarde wordt melding gemaakt van een voorslag», dat in 1408 door zekeren Cloppin bespeeld werd. Een klokkenspel uit dien tijd bestond hoogstens uit dertien klokken de grootste klok had den naam van Salvator en de an dere werden dan naar een der Apostelen genoemd. In den regel zijn deze klokken spelen in de 17e eeuw hergoten, omdat zij aan de eischen der helderheid maar slecht beantwoordden. De grootste klok behield men echter soms als slagklok. Waar dus nu nog eene klok, die den naam Salvator draagt, aanwezig is, moet vroeger een voorslag bestaan hebben. Men spreekt heel het land door met zeke ren ophef over het burgemeestersbanket dat op 21 Juli,te Brussel 2000 man zal vereenigen. Het zal echter verre overtroffen worden door het banket dat denzelfden dag te Luik zal worden gehouden voor 6000 gedecoreerden, die het nijverheidseereteeken bekwamen. Er worden met het oog op dit banket groote houten barakken in de nabijheid der tentoon stelling opgericht. Terwijl wij, eenvoudigen, nog smullen aan onze eerste aardappeltjes, komt ons een verslag onder de oogen van den Parijschen marché des primeurs Nieuwe aardappels Maar half December at men ze reeds te Parijs, afkomstig uit Al giers en betaald met 110 tot 120 frs voor de beste soorten. Doperwtjes? Wel half Januari smulde men er al van in de dure Parijsche restaurants, die er op de markt 80 tot 85 frs per 100 kilo voor betaalden. Eigentlijk eet men, daar waar men lekker eet in Parijs, den heelen winter door jonge groenten, want Algiers en Spanje zenden al les wat men verlangt. Frankrijk zelf begint niet voor half Maart mede te doen dan komen de eerste doperw tjes echter al van Hyères, waarvoor men dan 200 tot 25o frs. betaalt, soms meer, soms minder, al naar den winter streng was of acht. De snijboontjes uit. Var volgen zal gauw, met eene noteering van 8 tot 10 frs. per kilo. Dan komen de asperges van Vau- cluse tot 20, 25 frs. per bos. In het begin van April zijn het de nieuwe aardappels uit Cavaillon, eene Engelsche soort, die men laat snorren in de boter en die betaald wor den met 5o of 60 frs. per 100 kilo. Eenige jaren lang heeft Parijs deze fijne hapjes zijnen neus voorbij zien gaan de in komende rechten waren zoo hoog, dat de toevoer der jonge groenten, de primeurs voor de Parijsche tafels werkelijk begon te ver loopen. Het was toen voornamelijk België, dat de groote leverancier was. Maar sedert Algiers is gaan leveren handhaaft Parijs weer zijne reputatie, dat men er het heele jaar door jonge groenten kan smullen. Een artikel, dat zoo gewild en zoo kost baar is als jonge groenten en versch fruit, vraagt om een zeer zorgvuldig vervoer. Zoo heeft men in de laatste jaren eindelooze voorzorgen getroffen om in dit opzicht de fijnproevers in Parijs zoo vlug en zorgvuldig mogelijk te bedienen. De Comp. Générale Transatlantique heeft, den primeuristen ter wille, zelfs een geheel nieuw stelsel van verluchting op hare schepen doen aanbren gen, zoodat de bergruimten, waarde groen ten en vruchten bewaard worden, voortdu rend fris'ch en op temperatuur blijven met vernuftig aangebrachte dynamo's weet men het er steeds koel en zuiver te houden 15,ooo kubieke meters lucht worden aldus per uur door deze ruimen gevoerd. Ook de verpakking is een voorwerp van bijzondere zorg. De Fransche regeering werkt de proefnemingen op dit gebied zeer in de hand en onder den vorigen minister, van landbouw Mougeot is een nieuwe soort van fruit-emballage in gebruik genomen, die de bewondering van alle belanghebbenden opwekt. In watten is de van de te verzenden vrucht afgedrekt, hetzij perzik, kers, aardbei of abrikoos. In elk bedje van watten wordt de daarin passende vrucht gevleid, een zacht dek wordt er over heen gespreid, en zoo ingepakt kan de teerste vruchtde moeilijkste reis volbrengen. De prijsdeeling aan de leerlingen van St Vincent's College zal plaats hebben op Donderdag 3den Oogst. Zondag toekomende, 23 Juli, ten 11 ure, plechtige Te Deum in St Maartenskerke, ter gelegenheid der 75® Verjaring der Bel gische onafhankelijkheid. Burgerlijke en militaire overheden zullen in den Te Deum tegenwoordig zijn en al het volk zal den Te Deum meêzingen. De woorden zijn kosteloos te krijgen in de Sacristie en bij M. Caliewaert, drukker, in de Boterstraat. Onze achtbare Burgemeester heeft bij plakbrief de inwoners verzocht vandage, morgen en Zondag hunne huizen te bevlag gen ter gelegenheid der nationale feesten en zijn oproep is wel beantwoord, want om zeggens aan ieder huis hangt de vaderland sche driekleur uit. De Yperlingen, als 't nood doet, kunnen alle verschil van denkwijze doen zwijgen, enkel bekommerd met het welzijn van t Vaderland en zijnen vorst 1 België viert den 75° verjaardag zijner on afhankelijkheid. Indien andere natiën zich mogen roemen een ouder nationaal bestaan te hebben, gee ne kunnen een langer tijdperk van vrede, geluk en voorspoed vieren. Na God, zijn wij aan het vooruitzicht on zer vaderen en aan de wijsheid onzer Konin gen, de weldaden verschuldigd welke de vreemde ons met recht benijdt. Het is onze plicht, ter dezèi^^elegenheid, onze erkentenis te bewijzen aan dt?§ene die onze onafhankelijkheid gesticht en bexfiouden hebben. Wij'kunnen het niet beter doen dan met deel te nemen aan de feesten door de openba re macht ingericht. Wij bidden u dus, beminde MEDEBUR GERS, wel te willen de nationale vlag uitste ken, den 21, 22 en 23 Juli, en deel te nemen aan de feestelijkheden waarvan gij het pro gramma kent. Ontvangt, beminde Medeburgersde ver zekering onzer verkleefdste gevoelens. Yper, den 17 Juli 1905. De Burgemeester schepenen, 2*. COliAM Mr_T. De Secretaris, M. GORRISSEN. Vrijdag21 Juli 1905,ten 8 1/2 ure, Con cert door de Stadsharmonie. Zondag23 Juli, ten 11 ure, Te Deum, in St-Maartenskerk, en ten 2 1/2 u., Vader- landschfeest, op d'Esplanade. De oe leningen van Zondag beloven prach tig te zijn De Cantate Lofzang aan 't Vaderland, woorden van Th. Sevens en muziek van Eug. Dierckx belooft vele, en 't fransch gezang door de militairen, zal, naar men zegt, even wel zijn. Is 't weder morgen gunstig, daar zal volk zijn in Yper. Ziehier wat er te doen is Kwart vóór 10 ure, aankomst van het muziek van 't vierde linie uit Brugge. Ten 11 ure, Te Deum, gezongen door het volk. Schouwing van de soldaten en daarna Concert op de markt. Ten 2 1/2 ure, groote feeste op het plein, die zal duren tot rond ten zes en half. Ten 8 ure, algemeene verlichting en groot Concert door 't muziek van 't vierde linie. Hier volgen de programma's van de twee concerten 'S NOENS CONCERT paria Musique du 4* de ligne sous la direction de M. J. Muldermans 1L Indépendance Nationale Marche Militaire J. MULDERMANS 2. Fantaisie sur le ballet Coppelia LÉO DELIBES 3. Hiawatha, Zylle NlEL MORET 4. Mélange sur La Mascotte AUDRAN 'S AVONDS lr partie 1. Ypriana, fest marsch Ch. De Wulf 2. Hernani, fantaisie VERDI 3. Ave Maria, de Gounod, arr. p. MAERCK 4. Les Huguenots, grande fantaisie (arr. p. J. Muldermans) MEYERBEER 2e partie 5. Lohengrin Entr'acte et choeur du 3e acte WAGNER 6. Hac d'Amour, introduction et suite de valses J. Muldermans 7. Faust, grande fantaisie symphonique (transcrite par J. Muldermans) GOUNOD 8. Macédoine mélodique et militaire Strauss Het feestprogramma zal verkocht worden door de heeren commisearen en de opbrengst is voor den armen van stad. Dat is een uitmuntend gedacht van de feestcommissie alzoo terzelfertijde als een schoone feeste nog een goed werk te verrich ten. Gisteren,Donderdag avond, trok een stoet «clairons en tamboers» al roffelen door de voornaamste straten van stad. 't Was op bevel van den minister dat in al de garni zoensteden dat uitstapje werd gedaan ten 9 ure 'b avonds. En volk dat er meê was Als de Yper lingen muziek hooren, hun hertje wikkelt en de beenen flikkeren van Z. Em. den Cardinaal Aartsbisschop van Mechelen en van hunne Hoogw. de Bisschoppen van Belgie. Aan de geestelijken en aan de Geloovigen ter gelegenheid van het Jubelfeest der verjaring van 's Lands Onafhankelijkheid. Zeer lieve Broeders, Zoodra de mensch den voet in het leven .treft hij eene eerste gemeenschap aan, de familie, welke God in den beginne tot stand bracht, welke Christus later, bij de voltrekking der tijden, herstelde, en die de grondvest uitmaakt en de bestendigheid waarborgt van alle samenleving. Iedereen heeft ondervonden, dat er geen sterkere banden zijn dan die, welke in den schoot der familiën worden gesmeed; dat er geen reiner liefde bestaat dan die, waar de familie de bron van is, dat er geene herinne ringen zoo duurbaar zijn als die, welke de familie in den grond des herten neerlegt. Edoch, de mensch is nog lidmaat van eene andere gemeenschap, welke insgelijks in de inzichten van den Schepper ligt, en uit de uitbreiding der familie zelve voortkomt die gemeenschap is het Vaderland. Zij is eene groote en heilige inrichting, die aan het verlangen van 's menschen natuur beantwoordt; zij is een voortdurend en alge meen feit, dat alle bepaalde overeenkomst voorafgaat. Overal en ten allen tijde, op het vaste land als op de verst afgelegen eilanden, in de lang vervlogen eeuwen als in onzen tegenwoordi- gen tijd, bestaat het Vaderland; en dat Vaderland wordt geëerd, bemind, gediend en met geestdrift verdedigd. Het biedt den mensch wel is waar minder aantrekkelijkheid en minder innig genot aan dan het huiselijk eigendom; het kent in dezelfde mate de teedere genegenheid des herten niet, noch de weldoende uitboezemin- gen der vriendschap. Maar het Vaderland is eene machtige gemeenschap, uitgebreider en meer georderd, en het verheft den mensch en volmaakt hem terzelfder tijde. Zoodra die mensch zijne burgerplichten leert kennen, nemen zijne gedachten breederen omvang, zijne gevoelens worden edeler, zijne gansche ziel neemt toe in krachten en door dezelfop offering,die het maatschappelijk leven gedurig van hem vereischt, worden hem duizenderlei gelegenheden verschaft om de helfdhaftigste deugden te oefenen. Is het wel noodig zulks te zeggen De mensch, ja, is verplicht voor het Vaderland te leven. Ten allen tijde is hij aan dat Vader land zijne diensten, den ond.erstand van have en goed en de kracht zijner armen verschul digd; de onbaatzuchtige meewerking van zijne begaafdheden, van zijne werkzaamheid en zijnen invloed moet hij het verleenen; wanneer het uur des gevaars voor het Vader land slaat, wanneer zijne grenzen bedreigd worden, moet hij zijn bloed en leven er voor ten pande stellen.Als ware burger,dien naam inderdaad weerdig, vereenzelvigt hij eigen bestaan en eigen belangen met het bestaan en de belangen des Vaderlands. Beurtelings er mede vernederd en verheven, deelt hij ook in des Vaderlands beproevingen, deelt hij mede in zijne vreugden;hij weent over zijnen rouw en treurt over zijne rampen, gelijk hij insgelijks zijnen roem stelt in zijnen luister en in zijnen zege. Het Vaderland is eene moeder; hij bemint haar, hij staat haar bij. Het is eene weldoenster; hij eerbiedigt en vereert ze. De liefde tot het Vaderland was de macht der beroemdste volkeren in de oudheid. Ondanks het zedelijk verval, waar zij zoo dikwijls een bedroevend schouwspel van gaven, komen in hunne geschiedenis bladzij den voor, die ons verkwikken en opbeuren, namelijk die, welke het nationaal gevoel en de moed der helden, door de liefde tot de vrijheid en het Vaderland onoverwinnelijk gemaakt,in het boek der tijden neerschreven. Dat zoo wettig en zoo edelmoedig gevoel van 's menschen herte werd door den christen Godsdienst voorzeker niet miskend, noch tegengewrocht. Wel integendeel; de Gods dienst heeft door de leering en de voorbeelden van zijn goddelijken Stichter dat gevoel be vestigd, en er eene verhevenheid, een leven en eene kracht aan verleend, welke de hei- densche volkeren niet gekend hebben. Toen het Evangelie op de puinen der hebzucht het rijk der liefde deed oprijzen en aan de wereld de wet der algemeene broederlijkheid open baarde, legde het ons terzelfder tijde de ver plichting op eenegrootere genegenheid jegens degenen, die met ons door gemeenschappe lijke rechten en belangen nauwer in verband staan. Zoo men verplicht is alle menschen te beminnen,» roept Bossuet uit, en dat er in der waarheid geen vreemdeling voor den Christus bestaat, dan moet hij zeker met meer reden nog,zijne medeburgers beminnen.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1905 | | pagina 1