DIT i S
EN OMMELANDS,
Bericht
1
■.a
Op Zaterdag 11" November 1905,
5 centime!! *t blad,
40ste jaar. Talmerk 2080t
0
ROND de wereld
Rusland
STADSNIEUWS
Feesten
Gazbekken
Ste Cecilia
De Winterleggers
Vrankrijk
Duitschland
Nog Rusland
Wettelijke besluiten
if
TELEFOON 52
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boter strate, te Yper, en bij 's land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank s jaars.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal S
De nieuwe inschrijvers op hel
Nieuwsblad voor 1906 krijgen de
gazette voor nieteu van nu tot Nieuw
jaar.
VOORGEVEL
Te Odessa, onder andere, zijn ge
heide straten waar de Joden woonden
r, 1 .I u I nien uit te meten, te moorden en te
de branden en behoeft met gezeid te
Nieuwe ministers
Graaf Witte krijgt stap voor s'ap
winste in zijne poging om eeu regel
matig bestier te vormen.
Reeds verschillige ministers zijn
laugesteld.
De hatelijke generaal Trepoff is
tfgesteld. Dat is eene groote zegepraal
/oor het volk en zal veel meehelpen
on de gemoederen te bedaren. Ook
bemerkt men in
Polen, in Moscou
St Petersburg, in
reeds eene merke
elk 2 fr. 80 enl 'er hel bestier regelmatig zal kannen
Gods hulpe zullen zy tot goeden uit
ing geraken
-Ai is de opstand over 't algemeen in
Algemeene kwijtschelding
Men verwacht vandaag of morgen
en keizerlijk decreet waarbij kwijt-
chelding wordt verleend voor a le
politieke misdrijven. De drukpers
vordt niet meer onderworpen aan een
oorloopig onderzoek of keuring.
Wij, belgeu, kunuea moeilijk be
ANTWERPEN
"f.™"' h^Kb^digT'efrrvau op ^n ouden plooi geko wij Ie UeI. ni,„u M>b<m weten
Ruslaud wat gistiid, toch is 't nog I ,rijpen hoe hatelijk die keuring is
men te z-n. üp sommige plaatsen, t<j
Kiew eu bijzonderlijk te Odessa heb
ben er schrikkelijk moorderijeu ge-1
deegd geweest.
Verschibige oorzaken hebben daar
Voornamelijk
oepassen, daar ze door de grondwet
erboden is.
De fransche Senaat
is deze week
oe aanleiding gegeven
vertelde het oudje ons, hare armtierige ge-1 ie spijt der oude meesters en dan hei begonnen met de hatelijke we' op de
schiedenis. mistrouwen van de bevolking, die nog scheiding van Kerk en Staat. ver-
Zij heette Barbera.... L wij feit aan de goede inzichten van jscheidene katholieke senators hebben
Zij was, aan zestienjarigen ouderdom j iie[ jjestier verders den haat tegen de v'oorstellen gedasn tot verdaging of
weeze geworden, opgenomen geweest ,ode]LK gevraagd om eerst bet volk te raad-
plegen, maar de meerderheid, die van
De oude meesters] le logie hare bevelen krijgt is vasi
In geen land der wereld werd hei
volk meer uitgebuit dan in Ru>land.
De overheid had er rech op goed ei
bloed, op leven en dood van bet volk
eu ze miek er ruim gebruik van
't was eene ware slavernij voor werk
volk en Loeren.
Al met eens is dat meesterschap
gesloten niet toe te geven, eu
katholieke
verworpen.
voorstellen werden
alb
dus
Groote feesten hadden deze weke
plaats te Berlijn ter eere van den
1, .jongen Koning van Spanje Alfons»
lat recht op alles wat het volk bezit, r^|jj dje tegenbezoek deed aan Keizer
se niete, 't en is dan niet te verwon |'VVilfjltn
deren, dat die mannen die tot nu
Dezen morgen kregen wij he
nieuws dat Cionsladt ten deele afge
Op vele plaatsen richtten de over- jbraud is door oproermakers,bestaande
heden betoogingen in, zoogezeid te;uitsoidaten,scheepsvolk en schavuiten
cere van den keizer en z jne heer- van alle slag.
loefden met het uitbuiten der minde
ren, den kop rechh n, en trachten iets
oi wat van hun oud meesterschap te
redden.
mij fier een kind vanVlaanderen tezijmen. y maar met derdaad voor hun j Twee regimenten regelmatige troe-
^en belang. Die betoogingeu komen ]peü Zljn 0p weg om den ops'and te
o "aanraking met anderen in tegen- üeteugelen.
gaan. Priesterlijke benoemingen
bennen regelmatig en doelmatig te voeden,I fombola Van l.uik
VAN ALLES WAT
waari
S,ooo
W
JS
mót*
13V
T NIEUWSBLAD VAN YPER
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. W
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper. A
De bekendmakingen kestpn 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.^
De Keeren van de Agence Ha tas. le Brussel, Tk 34, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n°8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Voorgevel wetten... lois de facade
Deze woorden wierden eens in de wetge
vende Kamers uitgesproken, 'k en weet niet
meer door wie, maar toch uitgesproken. En
die schimpspreuke bedoelde al de maatschap
pelijke wetten, en ze zijn talrijk, die in de
laatste twintig jaar gestemd wierden, dus
ook de wet van 10 Mei 1900, betrekkelijk de
ouderdomspensioenen.
'k En wille die wetten noch opsommen,
noch bespreken, en inzonderheid, voor de
wet op de ouderdomspensioenen, en wille ik
zelve geen onderscheid maken tusschen de
persoonlijke werking die noodig is om met
medehulpe van den Staat tot een klein pen
sioen te geraken, en de bulpe welke het
staatsbestuur aan werklieden van zekeren
ouderdom toestaat, hulpe die 65 fr. 's jaars
en 65 frank en heb ik nog nooit bijeen-1
gezien
Mijn vriend Jan bevestigde eventwel datI
ik al mijne zinnen had, en Barbera wierd!
door het beschermingscomiteit van Thielt,
de toelage van 65 frank toegestaan.
Mijn goede vriend Jan had haar gezegd
De bevolking
<tie zoo dikwiils reeds met beloften
s?epaaid en gefopt geweest is, en be
rouwt het bestier niet. Zij geloof
al dat Graaf Witte het volk mee-
arig is, maar vreest dat hij 7al moe-
En nu, Barbera, g en moet niet meer sparen, j jen toegeven aan de oude uitbuiters,
maar waarlijk rentieren I 0
1 'die nog al te vele den keizer omringen
A .en slechten raad geven.
Goe acht dagen geleden bracht de wissel-1
valligheid mij bij mijnen vriend Jan terug... I verders IS de bevolking ook ver-
altijd mijn zelfde vriend, maar wat ver-1 bilt,erd tegen de joden die hetgeen
ouderd, wat meer peper en zout, net als ik gebne'l werd door het vroeger bestier
Igewoonlijk inpslmden en alzoo de
I bevolking pluimden dat er niets meer
lover bleef.
overigens.
Ge weet, zei hij mij, Barbera, met haar
pensioen van 65 frank
Ja, Jan.
Ze ligt op sterven, gauw.
Entwee, drie minuten nadien zaten wij.
op nieuw in 't arm dischhuizeken, op de-1 uitgemoord en ades wat er bestond,
zelfde kreupele stoelen, tegenover het laml gestoleu Of verbrand
gevallen spinnewiel, tegenover eene bed- Dat alle slag van gespuis van die
sponde waar de reeuwgeur reeds uitwa-1 an0pde geb, uik maakt om schtirke
De oude Barbera lag te rochelen... Heurl
geheeten wordt.
Voorgevelwet is 't eenigste dat mij doet
schrijven, en k zou willen dat deze korte
regels gelezen, gewikt en gewogen wierden,
en al was het dat er maar éen op honderd
nut en voordeel in vond, ik zou mij als
genoegzaam beloond aanzien.
j 1 a mm oude, versletene, glazende oogen, waar
bedraagt, en die door eene zonderlinge I doodsglans reeds instraalde, gingen open enworden.
oordenverwarring ouderdomspensioen toe-
Zij had mij erkend.
Zij stak hare knobbelige vingers uit, en ik
drukte ze uit kristelijke liefde, en ze fluis
terde, bijna onhoorbaar
'k En heb ?iiet gerentierd... daar... en
ze wees naar 't hoeksken harer kamer.... en
ze stierf.
Wij onderzochten, mijn vriend Jan en ik,
Het is omtrent drij jaar geleden, dat del het aangewezen kasken, en wij vonden daar,
wisselvalligheid van mijn altijd zwervend zorgvuldig in papier gedraaid, veertien pak-
leven mij te Oostroosebeke, te Meulebeke.of jes, genummerd als in een bankhuis 1
daaromtrent bracht, en mij gelegenheid gaf Het eerste bevatte 10 fr. 80 en droeg voor
om gezellig, in 't gemeentehuis, bij mijnen I opschrift Gespaard op mijn pensioen voor
ouden vriend Baas Jan te noenmalen. mijne begraving.
Hoe bet kwam en wete ik niet dat tusschen I Het tweede bevatte
een malsch stuksken scbapenvleesch even j opschrift«Gespaard
opgepeuzeld en een eindeken saucice met
groene kools rookend opgediend, het gesprek ug
LW3S1I (1IIUÜIC UCVclUCll Clh X li. 'JW lui j 1 1
droegen voor opschrift «gespaard op mijnhverkeu en al de ingcworf0.de mi--
pensioen voor mijne neven en nichtenI iiruikGll Zal kunnen cuSCnaiien, tnaar
Ik keek op, en zag eenen grooten, dikken] h; ziken Zijn op goeden voet^ (LI mei
traan langs de kaken rollen van mijnen
vriend Jan en ik zelve voelde mijn herte
zoodanig ontroerd dat ik.... niesde, om niet
te weenen
Ja
Gevelwet
Niek Brozen.
3 fr. en droeg voorT W hernemi„g van den arbeid. Nog
op mijn pensioen, - ,fe heJ. dupe
voor eene zielmis, een jaar na mnne dood. I UM1IU J
De twaalf andere bevatten
een jaar na mijne dood. 1 - - ,,ri„r
viel op de wet van 10 oogst 1900.
't Is toch zoo verre en zoovele, dat mijn!
oude vriend Jan, mijne aandacht inriep opI
het geval van een oudje van zijne gebuurte
rond de tachentig jaar oud dat, k en
weet niet om welke reden, zijn ouderdoms-|
pensioen van 65 fr, niet en had durven vra
gen-
Mijn vriend Jan is en was altiju een biavel
man, en hij kreeg mij gemakkelijk over om
eens samen het oudje te gaan bezoeken.
En in dit bezoek ligt het gansche belang]
van dit schrijven.
Niemand zou kunnen voorzeggen hoe de Om de volgende jaren nog beter en aan-
zaak zal afloopen. Verscheidene ministers houdend te gelukken, zal men met het
hebben gesprokenen hun ontwerp verdedigd. kweekseizoen gelijkvormige, middelmatige,
M. Woeste heeft insgelijks het ontwerp van|Versche eieren uitkiezen, voortkomende van
het Staatsbestier verdedigd.
M. Bertrand van de socialisten, en voor
namelijk M. Helleputte hebben tegengespro
ken. Deze laatste zal heden zijne redevoering I
voleindigen.
Uit de bespreking schijnt klaarlijk tel
blijken dat men van wederkanten eene|
overeenkomst verlangt.
de beste en sterkste legsters gepaard met
eenen flinken welgebouwden ONVERWAN
TEN haan.
Merchtem, 24 Oct. ALEX. KNAEPS,
Voordrachtgever van den Staat.
Het bestier van het katholiek Volkshuis
bereidt eene heele reeks feesten voor het
aanstaande winterseizoen.
Ziehier de dagen waarop de feesten zijn
Zoo schoon, zoo rijk, zoo wijd vermaard. I vastgesteld
KOOR
o Koningin der Schelde,
Wij vonden het oudje, gekrakt, geplooid,
gebogen, versleten, zittende tegenover een
ouderwetsch spinnewiel, dat hare oude, ver
wv_-v V ra tl (VI I (1 (1 n I I 1 1A1 OD U (J I 1 V _!j L .Uknn ratntoTl
vingers den kranken vlasdraad niet meer
geweugen konden...
Na eene korte, eenvoudige voorstelling
zooals ze nog in Vlaanderen kort en eenvou
dig bestaan en in de volkszeden voortleven,
en nadat mijnen vriend Jan en ik, elk op
eenen manken stoel hadden plaats genomen
Zondag 3 December 1905
id. 17 id. id.
Dinsdag 26 id. id.
Zondag 14 Januari 1906
id. 4 Februari id.
id. 18 id. id.
Maandag 26 id. id.
Zondag 22 April id.
2 conferentien.
Drie nieuwe lanteerns branden heden
Vrijdag avond bij het Nieuwwerk, aan den
ingang van het stadhuis al St-Maartenskerk,
en bij de Donkerpoorte.
De lanteern met dubbelen bek ware een
uitmuntend model voor de markt, of beter
nog deze bij de Donkerpoorte, indien hij
met dubbelen bek ware. Bij den ingang van
't stadhuis schijnt de lanteern wat zwaar,
vooral met de vier ijzeren staven rond het
glas. Bij het Nieuwwerk is het model licht,
maar wat verouderd van vorm. Nogthans
met zulke gazbekken zou onze stad niets te
benijden hebben aan de groote steden, want
nu reeds is zij weinig ten achteren bij vele,
integendeel. Luik, onder andere, en is op
verre na zoowel niet verlicht als Yper.
Dat en wilt daarom niet zeggen dat er
hier geene verbeteringen meer te doen zijn,
neen, want in sommige kleine straten laat
de verlichting te wenschen en 't is daarom
dat het stedelijk bestuur, altijd bezorgd,
zoowel met de belangen van den kleinen,
als van de burgerij, beslist heeft een groot
getal nieuwe bekken te plaatsen, voorname
lijk in de kleine straten, en overal Auer
bekken te doen stellen.
Ter gelegenheid van Sinte Cecilia zal de
Winterleggers, wat is dat toch voor een I Koninklijke Fanfare concert geven Zondag
hoenderras? Winterleggers zijn bepaald geen 26n dezer maand.
Wat zijt gij waard,
Dat men alom uw roem vermelde
Uw zonen vlochten u een krans,
Die nooit vergaan en zal
Dat zegt die hooge torentrans,
Dat tuigen kerk en hal.
Wat schepen op uw vloed 1
Zij bieden u den groet
Der volken, groot en kleen
En varen straks, door storm nacht
Met onzen overvloed bevracht,
Naar verre stranden heen.
De beiaard in den toren
Herzingt zijn oud akkoord
Wie wil het liedje hooren,
Dat oor en hart bekoort
Het lied van eigen zeden,
Van eigen taal en kunst?
Het schatere in het heden,
Bij allen in de gunst 1
Getrouw aan uw verleden,
Zoo zijt ge sterk en groot
En wat de vaadren deden,
Dat doet gij tot der dood 1
o Koningin der Schelde,
Zoo Vlaamsch, zoo schoon, zoo rijk
Moeder, die een Rubens, een van
Koesterde aan het hart
Vaderstede van den bard,
Die den Leeuw van Vlaanderen zong
Wees gegroet gegroet van oud en jong I
Th. S.
Reeds meermalen is ons de vraag gesteld
Dyck
hoenderras, maar door verstandige wijze van
kweeken voortgebracht. Al te weinig, ge
achte lezers, hecht men belang aan het neer
hof, verzorgt men de kiekens. Nochtans zou
iedereen binst den winter vele eieren willen
rapen, zonder de middelen, die men ter hand
heeft, te gebruiken.
Veel geld besteedt men wel
eene gunste bij eene aanzienlijke familie
van het dorp, er gewerkt, geslaafd, gebeuld,
kinders en kleinkinders opgekweekt, vijt en
zestig jaar in de luiders geleefd, haar herte
gesloten voor alle eigen lust, niets bemind
dan hare slavernij, nooit gezocht naar eigen
voldoeninge, en als ze oud geworden was,
en tot werk omtrent onbekwaam, de klein
kinders hadden ze, wetens of onwetens
ondankbaar, bedankt en op strate gezet
daaromtrent alsof men een afgemarteld
speelding in den vuilbak werpt.
En 't hoofd gebogen, de krop vol, maar
't herte hooge, was Barbera zich gaan schui
len in 't dischhuizeken waar wij gezeten
waren, waar wij ze aanhoorden, bet herte
geprangd
Maar, voegde zij erbij, ik ben toch aan
mijn brood gekomen zonder aan iemand
mijne hand uit te steken.
Schoon en edel gevoel dat nog in het hert
woekert van zoo vele vlaamsche werkmen
schen 1
En tegenover die oude Barbera voelde ik
I L Ik/-dnnr»inrïDn kram/HT
beschaamd haar in fierheid zoo weinig
te zijn
En toen ik haar ten slotte zei I,vergestelden zin, eu zoo gebeuren er
Moederke, de wet van 10 Mei 1900 is u ,l,!edige botsingen waarin niet zelden 1 i/qmpr~
toepasselijk vraag uw ouderdomspensioen,! 0 orden menschel! het leven laten. liiun ntiiiicia
het zal u toegestaan worden aanzag zij mij I soldaten spam en op vele plHaism J De heeren Volksvertegenwoordigers zijn
met groote, twijfelachtige oogen als wilde zij ^et vo k, heigeen natuurn.k aan- nog altijd bezig met de bespreking over
zeë8en L-njiLg getlt'tot vele misbruikeL. Ide werken aan de Schelde te Antwerpen
-Die vent is zot. 'k Enl,ebbe toch get en de forten rond die stad.
met gedaan om een pensioen te verdienen^
Plaats en ure zullen later aangekondigd
worden.
Het burgerkruis van le klas is verleend,
aan MM. Dochy, burgemeester en Van
aan poeiers I Wonterghem, schepene te St Jan Sevens,
zonder weerde, die volgens aankondtgingen I bestierder der gtadschool, Kortrijk Bo
den leg verhaasten, en zeker 't onmogelijke. I gaert, gemeenteonderwijzer, Alveringhem.
de hennen 25o tot 280 eieren per jaar doen] De burgermedalie van le klas is verleend,
leggen. Ja, daar geeft men geloof aan, dat|aan MM. Blondeel, schepene en Vermeu-
snuiven velen op, in de plaats van naar wij- j lerii gemeenteraadslid te St Jan Thomas,
zen raad en onderrichtingen steunende op j gemeenteonderwijzer lteninghelstPro
ondervinding en wetenschap te luisteren. voost, gemeenteonderwijzer, Vlamertinghe;
Neen, dat kost te veel moeite. Het is gemak- Camerlinck, gemeenteonderwijzer, Alve-
kelijker poeiers van kwakzalvers te koopen]ldnghem.
dan zijne kiekens te verzorgen gelijk het
behoort, en met den vooruitgang mee te
Om nut en voordeel uitzijnen kiekenstapel] pe jj Vander Haeghe, gewezen coad-
te trekken, om vele eieren te verwachten, Lutor te Beythem, is voorioopig tot kapelaan
moet men de hennen ten zeerste verzorgen Lgnoemd van St-Godelieve-kapel op Heule-
voor wat het eten, het kiekenhok en het uit- Watermolen, en de E. H. Carbonez, semi-
kiezen van het ras aangaat. narist, tot coadjutor in Sint-Bertinus te
De meeste kippenhouders meenen dat het j p0peringhe.
overvloedig voeden tot leggen aanzet. Inte
gendeel, en bijzonder bij wintertij, dan is de
hen weinig of niet zoeklustig. Men hoeft de
zc in beweging houden. Alzoo verteert netl
voedsel gemakkelijker en verwarmt de henA Trekking van woensdag 8 November i9o5
hoogstnoodigtothet rijpen van den eierkrans Reeks F. Tweede uitgaaf. Groene biljet-
en hei bevoordeeligen van den leg. Daarbij]ten. Roode nummers.
.^or warme of verwarmde, zuivere en I i33436 4 wint
pkten. Geef hun haver, een \105904 2 id.
ïmpzaad, lauwen keukenafval, kalk 121916 1 id.
U|kphosphaat en zuiver drinken|zpo5/55 l83zo8 5en
g groenen aluin opgelost is. 1394835 wint
fr.
100,000
15,000
10,000