D I T IS 9 EN OMMELANDS, I m m m CONCERT Kiezerslijsten 41ste jaar. Tainaerk 3024 Opgepast De Onderwijzers van '79 KON LI DE WKKKLD Vrankrijk Turkijen Rusland Come VAN ALLES WAT Bel^ie gaal naar het bankroet Liberale onafhankelijke zedenleer tfen doosje pillekens s oor spoilers en leugenaars Leerrijke statiesliek vamenloop van omstandigheden Houtbewaring Staatsblad TELEFOON 52 7e trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boter stratete Y-per y en bij 's land hoodschctpwesen ofte posttegen 3 frank 's jaars Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kostrn 0,fr.I5 de reke binnen 't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Keeren van de agence Hai'as, te Brussel, Tk 34, in de Zilver- strate, en te Parijs, n° 8, Place Da la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. In alle gemeenten liggen thans de kiezerslijsten ter inzage van eenieder in het gemeen(esecretariaat. Wij kunnen onze lezers niet genoeg aanwakkeren om die lijsten te onder zoeken, en te zien als z<j het getal stemmen bezitten waarop zij recht hebben. De reklamatiën moeten nu gedaan Worden aan het gemeentebestier. Tijdens de kiezing komen er altijd personen kkgen dat zij recht hebben op meer stemmen, dan is het te laat Zorgt aan tijden en onderzoek d< kiezerslijsten. Opgepast STÜDENTENGILDE De Toekomst hoort der Jeugd T NIEUWSBLAD VAN YPER t Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. /.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk So, te Yper. in 't Volkshuis Maandag 17" in September ten 7 ure 's avonds. Men zal onder andere spelen De Valse he Burckaert en Spaansche dans. Zondag 23 September heeft er te Meche len eene betooging plaats ter eere van de onderwijzers die in 1879 bun ontslag gaven om aan hun geweten getrouw te kunnen blijven. De boven aangekondigde betooging geeft den geestigen en taieutvoilen kanunnik. Muyldermans, bet volgende artikel in de pen dat in het onderwijzerstijdschrift St-Cassiauusblad is opgenomen Voorzeker komt er eero toe aan de moedige onderwijzers, die in het noodlottig jaar '77 liever hun ontslag namen dan ten dienste der vrijmetselarij te staan, welke met bedekte middelen het lager onderwijs trachtte te hemeesiereu en te vergodclelou- zen. Zij, zij hebben België gered zonder hunne onberekende edelmoedige opoüenng ware de christen geest van ons voik niet zoo vurig ontvlamd, ware het verzet tegen de slinkscbe handelwijze van het liberaal bestuur niet zoo algemeen, niet zoo kracht dadig geweest. Bijna heel en al ware onze volksjeugd onder de macht en den invloed van een in schijn onzijdig, doch metterdaad ongods dienstig onderwijs gevallen... en als wij nu nagaan en uitrekenen welke vruchten,welke kweekeiingen de ofiicieële onzijdige schooi van toen opgeleverd heelt, o dan kunnen wij besluiten wat er stoud te gebeuren, indien de cbnstene onderwijzers met het beste gedeelte van België s bevolking geen paal en perk aan den driesten overmoed der metselaars gesteld hadden. Dat durven heett de Loge hun nooit vergeven, en nu nog vervolgt zij hen met hare spotternij en haren haat. Onze christene onderwijzers waren overloupers waren «verraders" Bchimpt zij hen vieren, hen beschermen zoude n Oneerlijke daad zijn. Wierde dit grondbeginsel aangenomen, dan moeste men besluiten, dat alie beamb ten in 't algemeen en de onderwijzers in t bijzonder louter werktuigen in de rnachi van den Staat zijn, slaven zonder eeuigen vrijen wri en gedwongen alle» uit te voeren, hoe oneerlijk ook, wat de Staat maar ver zinnen zou. Volgens dat grondbeginsel zouden zij verraders zijn, de officiers, die liever hunnen degen breken dan handlan gers te wordeD vau socialisme en anarchie de leeraars, die liever den sleutel hunner klas afgeven dan leugen en doling op bevei vaa den Staat te onderwijzen de rechts geleerden, die liever de toga neerleggen dan de wel uHVoereu, die met de Gowmune dood eu uui-iiigsonap legen weerlooze bur gei" uitspreekt... Hebben nu de metselaars n consciëntie gelijk 'u spons, die alie v»aier, vuil en klaar laat doorloepen hebben zij een eergevoel, dat lijk de kameleon allerhande kleuren al Daar tijd en stond, kan aannemen: wij laten hun die kostbare eigenschappen wij zijn er niet boos om vrij staat liet hun te denken naar believen... Maar bliksems vrij ook zijn wij 'n eigene consciëntie, een eig?n eergevoel te hebben die leven en kracht uit onzen gods dienst putten, en naar de onveranderbare wet van dien godsdienst zich schikken. Heeft de Loge geen vrede met onze zieus- wijze over recht en rede, met onze leering over gevoel en plicht, over eerbesef, ei I dat zij ten minste toch eerbiedige 'n vrij heid, welke wij aan haar niet misgunnen. Dat echter begrijpt het liberalisme niet en zal het nimmer begrijpen bet leeft van onverdraagzaamheid en nijd, van onrecht en dwingelandij. Ziet maar even rond sprekende voor beelden treft gij ontelbaar aan in het opge vijzeld Frankrijk. Het liberaal bestuur van '79 wou zeker aan het lager onderwijs een anti godsdien stige strekking opdringen. Dat was zonne klaar het loochenen zal niet helden. Dat bestuur beval de uitvoering eeuer wet, welke de geestelijke overheid met reden doemde. Heette men nn overlooper en ver rader ilen moedeu man, die liever zijne godsdienstige overtuiging volgde, liever de officieële scholen het varen, en van 'u vryüeid gebruik maakte welke de Grondwet hem waarborgde liever, zeg ik, dan tegen ziju gewe.en in, het huicheieuue libe ralisme ui de hand te werken...o dan dunkt mij bet gevoel van recht, vau eer, van verdraagzaamheid in die liberale spotters iaag gezonken 1 Die duizenden ontslaguemers van '79 üebben een voorbeeld van cbnstene wils kracht gegeven, dat eerbied ,- ve.üie t; heb ben eeu ouscbatbaren dienst aan Kerk eu Vaderland bewezen,die reent op onze dank baarheid heelt. »Oja! diepe, diepe, dankbaarheid 1 En ol Staat en gemeente in volle of althans iu verdiende mate die danabaarheid bewezeu hebben neen, neen, dat durt ik niet beves tigen Edoch, werpen wy geen steenen op dit uur Maar wat komt zij laat, laat die betoo ging van dan 24 September 1906 1 eu dat Te Deum Beter ware 't vervangen geweest met eene misse van Requiem Kan. Muyldermans. De fransche gazetten deze die het mi nisterie ondersteunen wel te verstaan zijn nog altijd even kwaad op Z. H. de Pausen op zijnen brief aan de fransche bisschoppen. Daar er verlof is voor de transche Kamers tot in October, hebben gazetschrijvers mi nister Bnand zijn tonge gaan pelen en deze heelt doen kennen wat hij zal doen met kei ken en priesters. Vooreerst, de kerken zullen niet gesloten worden, Clemenceau had dit ook reeds verklaard, maar waar er geen godsdienst- vereenigingen tot stand komen, daar en zal geen priester mogen gelijk welke godsdien- itige plechtigheid uitoetenen in het open- Daar. Jamaar, zoudt gij niet beter met den Paus onderhandelen Anders kunt gij nooit uit dien vernestelden toestand geraken. Met den Paus Nooit, wij en erkennen den Paus niet. Met den eenen of den anderen oisschop, dat zou nog kunnen gevonden worden. Maar sedert den pauzelijken briel en komt er geen éen mij nog spreken. Alleszins is t zeker wij zullen de wet toepassen. Ze is gestemd en iedereen moet er zich aan onderwerpen. Uit die verklaring blijkt dat de kerken niet en zullen gesloten worden, maar de priesters en zuilen in 't openbaar geen misse mogen lezen. 't ls dus den beloken tijd te wege, als de priesteis moesten misse lezen in t duiker tje, in bolsteden, bijzondere huizen, enz. En nog komt het uit, dan is de pnestei nog blootgesteld aan vervolging, boete, ge vang, enz. Gelukkig dat de kiezers hier in België voorzienig genoeg geweest hebben om der gelijke maatregels te voorkomen met in Mei laatst liberalen, socialisten, radikalen en andere Combisten van het bestier van het land weg te houden. Geheel de familie van de beroemde Therese Humbert is losgelaten. De beruchte erfster der Crawforts is naar Parijs vertrok ken met heur broeder en heur man Frederik Humbert is ook vrij jen naar Parijs gereisd, 't Schijnt dat de vrouw nog grootsche plan nen in den kop heeft, en nu vast besloten is, die plannen ten uitvoer te brengen. De Turken en Grieken, die nog maar eenige jaren geleden, tegen elkaar in oorloge waren, zijn nu te wege te gare te spanuen tegen Bulgariën De Grieksche vlote zou Bulgariën aanvallen te water, binst dat de Turksche legermacht te lande den vijand zou trachten te verpletteren. Als de bondgenooten winnen, zouden zij 5oo miilioen frank eischen van de Bulgaren. Daarvan zouden 3/4 voor de Turken zijn en een vierde voor de Gi leken. Zal eindelijk de overheid meester blijven in Rusland 't Is de vrage die wij ons deze weke mogen stellen, met een weinig hope opeen bevestigend antwoord. Trouwens het schijnt dat de oproermakers achteruitboeren op verschilhge plaatsen, en voornamelijk in Polen. Dat die hope toch nog vei re is van zeker heul te zijn, blijkt uit de tijd, ng die komt uit Warschouw daar zijn namelijk een dui zendtal personen aangehouden en tot zelve kinders, daar de oproermakers nu bijzonder lijk kinders en vrouwen gebruiken om hunne moorden uit te voeren, in de hope dat deze aan de doodstraf ontsnappen zullen. Nogtiians, u oest het uitmoorden van policiemannen nog aanhouden dan is het te vieezen dat eene aigeineene uitmoording van jouen zal volgen, daar de joden voornamelijk beschuldigd worden van den opstand te ondersteunen. De oproermakers hebben nogthans ook andere midde.s om aan geld te geraken. Alzoo z.nden zij naar handelaars en nij veraars Driefkens in dezen aard Morgen moet tegen 11 ure 3ooo roebels liggen op zuike plaatse, anders zullen uw buis ol uwen winkel in. de lucht springen ot gt) wordt vermoord. De handelaars weten maar al te goed dat ne gemeend is, en zoo zal van 10 keeren 9 maal ten minste hunnen eisch voldaan worden. 't Schijnt dat daarbij sommige joden groote sommen geven om den oproer te onder steunen. Eene russische vrouw heeft Zaterdag te Interlaken een vreemdeling, M. Muller, doodgeschoten, meenende dat het een russiscne prins was. De vrouw werd seffens aangehouden, maar zij weigert volstrekt te zeggen wie zij is, noch wie haar gezel was, die is kunnen wegvluchten. Al de moeite die de onderzoeksrechtex Eanauer zich heelt getroost, om iets aan gaande de geheimzinnige vrouw te ontdek ken, blijft tot nu toe onbeloond en vruchte loos. Wei bekent zij, op bevel M. Muller genood te hebben, maar zij weigert volstrekt te spreken alvorens hare verschijning vooi de rechters. Men heett zeiden zooveel helderheid en tegenwoordigheld van geest, zooveel kalmte ontmoet bij eene jonge misdadigster als deze. Hare misdaad werd zoodanig goed voorbereid dat in hare menig vuldige kotiers en bagages geen spoor kau gevonden worden, kunnende leiden tot de ontdekking harer identiteit ol die van haren gezel, die nog altijd wordt opgezocht. intusschen is de onderzoeksrechter in zijn vermoeden gesterkt, dat de zoogezegde mad. Stafford wel degelijk eene russische is. Eene veikoopster van den Bazar Mack is inderdaad komen getuigen, dat de moorde nares van M. Muiier bij haar eeu reiszak heelt gekocht zij sprak met den heer die haar vergezelde afwisselend russisch en lransch. De reiszak dien zij inden Baza Mack gekocht heett, is deze dien men haar ontnomen heeft toen zij den aanslag op M. Muller had gepleegd. De Eerw. Paters Jezuïten hebben Pater Wernzals generaal gekozen van hun order. Pater Wernz is van duitschen oorsprong, en dat doet de fransche geuzenbladen opnieuw vuur en vlamme spuigen tegen de Kerke eeist, maar ook tegen de Duitschers. Daar zijn zelfs belgische logiebladen die hierin, gelijk in vele andere dingen, de franschen naapen. Dat deuntje zingen onze liberale bladen dagelijks, en «de geuzen» schreeuwen al om het hardst. Vraagt men naar bewijzen, dan zwijgen ze gelijk visschen en doen of ze niets gehoord hel beo. Zijn er bewijzen, dat, dank aan de Katholieke Regeering, België vooruit gaat, nogmaals vinden dan onze geuzenbla den dat zwijgen nooit kan verbeterd worden. Sedert eenige dagen is de staat der ont vangsten van het Belgisch spoorwegnet verschtnen. Voor de maand Juli 1906, zijn de ontvangsten een miilioen franken hooger dan die van juii 1905 en voor de zes eerste maanden van 1906 is de vermeerdering van ontvangsten op die van 1905 van 12 miilioen frank. Deze vermeerdering is bijzonder te wijten aan het goederenvervoer. De ontvangsten van den reizigersdienst zijn dit jaar insge lijks merkelijk gestegen alhoewel er dit jaar noch Internationale Tentoonstelling noch Nationale Feesten zijn. Allo, heeren geuzen, nog een woordje om te bewijzen dat de handel in Beigië... kwijnt 1 Het maconniek orgaan La Chronique van Brussel houdt den spot met de pogingen aangewend door den Bond ter bestrijding der zedelooze uitstallingen. Zij vindt dat ai die smeerige zichtkaarten en de zedenbe dervende uitgaven, in zoovele winkels der groote steden uitgestald, geen het minste gevaar opleveren voor de jeugd. Dus hoe eerder de jeugd verdorven is hoe liever. 1. Iets beweren is geen bewijs, iets loochenen nog veel minder. 2. Kenen zot werpt gemakkelijker een steen in de bron, als dat er een dozijn wijzen hem er zullen uithalen. 3. Moest de waarheid een beek zijn, al' de meuscheu wierden waterschuw. 4. Wetenschap verkoopt men op onze dagen gelijk suiker eu zeep, maar v?aar heid is geen dageiijksche handel waar. Zij is kostelijk omdat zij raar is. 5. Ais ge van t ambacht niet zijt is T geiaauzaam in t openbaar uwen bek. met te roeren, wanneer er praak 13 van schoen maker en kieermakeizaken. t Is maar in zaken van godsdienst en volksieiding alleen dat elk. wil meespreken en dat iedereen 't meeste verTaiid wil nebben. Zij die er t min ste van kennen kraaien 't hoogste 1 6. In veie zaken is spreken koper, den keu zilver, en zwijgen goud. 7. Al de spotters en leugenaars welke zoo een doosje piilen op stade willen inne men en ze doen t eflect dat ze moeten doen, zijn van Luune kwale radikaal genezen. Ze zullen niet zenuwachtig meer worden ais zij anderen gelukkig zien, ze kunnen heel goed lijden dat de zon in 't water schijnt, enhn ze zullen veel rustiger zijn dan ze tot hiertoe waren. In het verslag over het dienstjaar igo5, door de Handelskamer van Antwerpen uitgegeven, wordt de volgende vergelijking gemaakt Groot Brittanië, met zijne 43 miljoen inwoners, drijft eenen handel die 31 miljards bedraagt. Duitschland, met zijne 3o miljoen inwo ners doet zaken voor i5 miljards. Frankrijk, met 3o miljoen inwoners, heeft een zakencijfer van 8 3/4 miljards. En België, met eene bevolking van 7 miljoen inwoners, heeft een handelscijfer van 7 miljards. Bijgevolg, als men het handelsbedrag van de vier natiën berekent per miljoen inwo ners, komt men tot dezen uitslag Engeland doet voor 512 miljoen zaken per miljoen inwoners; Duitschland 25o miljoen; Frankrijk 224 miljoen en België een miljard per miljoen inwoners, of duidend frank per inwoner. Eene dame, die bezig was hare huishoude lijke plichten te vervullen, vond een muis in het meelvat. De meeste dames zouden nu onder dergelijke omstandigheden eenige oprecht gemeende grillen hebben geuit, en daarna in allerijl naar den zolder gevlucht- maar deze bezat in meer dan gewone mate werkelijk moed. Zij riep den knecht en beval hem het geweer te grijpen, den hond te roepen en op een behoorlijken afstand te gaan staan. Toen klom ze halverwege den trap op en begon met eene lat tegen het vat te stooten. Daar verscheen de muis op den vloer. De hond stoof op haar los, de knecht schoot en doodde de hond. De jufvrouw verloor het bewustzijn en viel van de trappen, en de man, denkende dat zij ook was gedood en vreezende dat hij voor moord zou worden gevat, verdween en is sedert nog niet gezien, De muis ontsnapte. Waar het gebeurd is, meldt de historie met. De meeste houtsoorten worden wormste kig of vermolmen. Een geleerde, M. Mer, heeft nu de reden ontdekt waarom zekere insekten het hout doorboren. Het is eenvoudig omdat zij er het zetmeel, eene suikerachtige stof, willen uittrekken om er van te leven. Om te voorkomen dat het hout wormste kig wordt, zou het dus genoeg zijn de boomen van het zetmeel dat zij bevatten te berooven. Er bestaat daartoe een zeer eenvoudig middel, namelijk de boomen ontschorsen, drie tot vier maanden eer men ze uitdoet. Het is zelfs genoeg eenen ring schors af te doen en te zorgen dat er geene scheuten uitschieten op het deel dat men tegen de wormen wil behoeden. Inderdaad het zetmeel wordt gëvormd door de bladeren onder den invloed van het licht, en deelt zich langs den bast aan de takken en verder aan den stam of den bol» en de wortels medè. Als men den stam ontschorst of.eakel eenen ring schors afdoet onder de kruin, bij voorbeeld, dan belet men het zetmeel naar den stam af te da-len.., Het deel van den stam onder den ont schorsten ring gelegen moet dus leven van tiet zetmeel dat het bevat en die voorraad is na eenigen tijd uitgeput. Eens dat het hout geen zetmeel meer be vat zullen de insekten het gerust laten,, want zij vinden er geen voedsel rheer in. Het is misschien wel gedeeltelijk om die reden dat het eikenhout vrij van de wormen blijft. Immers de eikenboomen worden gewoon lijk ontschort eer ze uitgedaan worden, om dat de eiken schors bijhet huiddevetten gebezigd wordt. De schooldistrikten voor het geestelijk toezicht over het lager onderwijs in de pro vincie West-Vlaanderen zijn nu geregeld als volgti* diocesaan gebied, bestaande uit de schoolkantons Brugge en Oostende. School opziener De E. H. Goethals, te Thourout; ie diocesaan gebied, bestaande uit de school kantons Thielt, Rousselaere en Kortrijk. Schoolopziener de E. H. Baes, te Iseghem; 3e diocesaan gebied, bestaande uit de school kantons Yper, Meenen en Dixmude. Schoolopziener de E. H. Vervaecke, te Poperinghe.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1906 | | pagina 1