O I T i S
EN OMMELANDS.
Plechtige Beg ravetiis van
üher Baron Surmnnl de Yolsberghe
3 fr. sjaars
L)e Rooversbende
van Hazebroek
Op Zaterdag 10n November 1906.
5 eentimen 't blad
41s"jaar. Talmerk 8032
Bij de Statie
De stoet
Alwie inteekent op het
Nieuwsblad v«n Yper voor
1907, krijgt hel blad voor
nieten tot nieuwjaar.
Vraa; t het blad aan den
briefdrager of ten bureele,
36, Boterstraat, te Yper.
De herbergiers krijgen het
blad voor 1,50's jaars.
HOND DE WERELD
Engeland
In St-Pieters
Amerika
STADSNIEUWS
Iets voor onze Vrouwen
In 't Volkshuis
Hengstenkeuring
Gemeenteraad
Het jaar 1907
Terechtwijzing
VAN ALLES WAT
Volksliederen
Daar en hier
Zwarte Wortelen
Ehumatism
Eene Heldin
Rouwbrieven
TELEFOON 52
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boter strate, ie F per, en bij 's land boodschap we sen ofte posttegen 3 frank jaar*.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen 2al
't Nieuws van den Dag meldt dat
er in België geen Hauspie nope s de
bende Pollet in aangehouden en dus
cok niet is opgesloten. Er is enkel
een herbergier van Poperinghe Ho-
pens bet uitwisselen van een brief
ken van duizend frank ondervraagd
dat is geheel de zake. Daar wij dit
nieuws ook hadden meêgedeeld,
drukken wij ook de terechtwijzing
over.
am
T NIEUWSBLAD VAN YPER
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Is lf>, te Yper.
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen t blad i?
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd, leder
jgfc boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence Havas, le Brussel, Tk 34, in de Zilver
2 strate, en te Parijs, n° 8, Place dé la Bourse, ontvangen bekendma-
Wp kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Een ongehoorde toeloop van volk in en
rond de statie. De politie, onder t beleid van
den heer kommissaris deed goed haren
dienst.
Een bataljon van 't 3° linie onder 't bevel
van Major Daune bood de krijgseer,waarvan
de overledene recht had,als groot-officier der
Leopoldsorde.
't Was 9.40 als de trein uit Gent aankwam
met het lijk van den overledene.
Onder de overheden aanwezig in de
wachtzaal van ie klasse, die met rouw behan
gen was, bemerkten wij den heer Graaf de
Merode-Westerloo, Staatsminister en Voor
zitter van den Senaat de heeren Ministers
Francotte, Liebaert en Baron Vander Brug
gen de heeren Senators Baron de Vinck,
Paul Vanden Peereboom, Vercruysse, Ca-
pelle de heeren Volksvertegenwoordigers
Colaert, Van Merris en Nolf de heer Gou
verneur Baron de Bethune M. Struye,
oud senator en schepene der stad de heer
Merghelynck, arrondissementscommissaris
de heeren Van Heule, oud-burgemeester en
Bossaert, oud-schepene van stad;M.Bie
buyck, voorzitter ter Rechtbank de heeren
D'Huvettere, de Thiebault van Boesinghe,
de Gheus, Iweins d'Eeckhoutte, Thevelin,
Parret, Brutsaert, Lebbe, gouwraadskeeren
de heeren Burgemeesters, Schepenen en
gemeenteraadsheeren van omtrent alle ge
meenten van 't arrondissement de heeren
dekens, pastors en onderpastors van vele
parochiën uit het Ypersche, de Z. E. H.
deken Busschaert van Thielt, Graaf de
Laubespin, Graaf de Marnix de Ste Alde-
gonde, M. Bruneel de Montpellier,bijgevoegd
Senator, Grillaert, eerehoofdopziener te
Aalst, eene talrijke afveerdiging uit het
ministerie van Nijverheid en Arbeid, waar
onder de heeren Morisseaux, algemeene
bestierder Dubois en Dujardin, algemeene
secretarissen, Stevens en Montmartre, be
stierder en Mavaux, bijzondere schrijver van
den heer Minister.
De heer Francotte,minister van Nijverheid
en Arbeid, namens het Staatsbestier en
Mijnheer Colaert namens de stad Yper spra
ken den lof uit van den overledene.
Rond 10 ure kwam de geestelijkheid van
Sint Pieters het lijk ter spoorhaile afhalen.
Wanneer het lijk buiten kwam werd het
begroet door het geschot der troepen.
Aan 't hoofd van den stoet ging het muziek
der Weezejongens,vervolgens de Koninklijke
Fanfare, de Stadsharmonie en de Pompiers,
de Zienketroost en Eigen Heird endaarna het
leger.
In ons wekelijksch reisje rond de wereld
doen wij eerst een bezoek bij de Enge sc en.
De engelsche ministers hadden gemeend,
naar het voorbeeld van andere geuzen, te
mogen vervolgingswetten stemmen tegen en
godsdienst, 't Is waar, 't was nog min of
meer verdoken, maar toch van het doe w
geen twijfel. Men wilde namelijk het^ gods
dienstig onderwijs verbieden in de open are
scholen. Maar om hun spel te verduiken
hadde men in sommige scholen het lezen
van een ouden Bijbel toegelaten.
De wet was reeds gestemd in de Volks
kamer, maar in de Heerenkamer is zij
verworpen. De leden der engelschen Heeren
kamer verdienen ieders achting om un
krachtdadig besluit.
Wat zal het bestier nu doen
De rouw werd geleid door de heeren
Albriek de Pierpont, Joseph en Karei de
Hemptinne, schoonzoons van den overlede
ne Surmont de Volsberghe, J.-B, de
Kerchove d'Exaerde en Karei de Kerchove
d'Exaerde. broeder en schoonbroeders
Ridder de Ghellinck d'EIseghem,kamerheer;
de Gheus gonwraadslid, Baron Mazeman de
Couthove, enz. De heeren Graaf de Merode,
Minister Liebaert, Baron de Bethune,
gouwgraaf en Burgemeester Colaert houden
de hoeken van den pelder.
De Statsharmonie, de Koninklijke Fanfare
en 't muziek der Weezejongens spelen
beurtelings treurmarchen. Machtig vele volk
langs wederkanten der state van aan de
statie tot aan Sint Pieterskerke, waar overal
de lanteerns in rouw behangen ontsteken
waren.
De plechtige requiemmisse werd gezongen
door den E. H. Pastor Vandermeersch.
Bidbanken waren geplaatst al wederkanten
in den koor voor de overheden. Al den
Epistelkant knielde Z. Hoogw. Mgr. Waf-
felaert, bisschop van Brugge al den
Evangeliekant, Graaf de Merode, de heeren
ministers Francotte, Baron Vander Bruggen
en Liebaert, de heer gouverneur, de heer
Burgemeester vervolgens de heeren van
den gemeenteraad.
De kerkzangers van Sint Pieters hebben
met veel kunst de requiemmisse in grego
riaanschen zang volgens Solesmes uitgevoerd.
Zulke zang is anders stichtend als de valsen,
polkas enz.in «muzickn die vroegtijds maar al
te dikwijls werden"aigerammeld»ter gelegen
heid van Kerkelijke plechtigheden en zetfs
van begravingen. Konde men 't getal zangers
verdubbelen, al ware 't maar in bijzondere
omstandigheden, met wat verzorgde oefenin
gen, 't ware uitmuntend.
De offerande duurde tot na den lijkdienst.
Na de laatste gebeden ter kerke, werd de
stoet hervormd, en het lijk kerkhofwaarts
geleid en begraven in den familiekelder.
Overal nog eens vele volk, dat eerbiedig en
ingetogen den lijkstoet zag voorbijgaan.
De Yperlingen hebben, als dankbare
kinders, willen toogen dat ze hunne hoofd
mannen dankbaar zijn voor het goede door
hen gesticht.
Moge de heer Surmont hierboven den
loon ontvangen zijner goede werken en zijner
onuitputtelijke milddadigheid ten opzichte
van den arme 1
Het Nieuwsblad biedt de familie Surmont
de uitdrukking zijner oprechte deelneming.
In de Vereenigde Staten was 't Zondag
kiezing. Deze die meest belang opleverde
was deze van den gouverneur van New-York,
't Is M. Hugues die gekozen werd met
5o.ooo stemmen meerderheid. Voorzitter
Roosevelt had opentlijk partij getrokken
voor M. Hugues
Benevens de stemming der mannen is er
nog eene andere geweest, namelijk deze der
vrouwen. De nieuwstijdingen melden nog
niet hoe die is afgeloopen, maar ze was
alleszins goed ingericht en ai de vrouwen
kiessters hadden op tijd en stond hunnen
uitnoodigingsbrief ontvangen
Wie zou er dien dag soepe gereedgedaan
hebben, of werd er Zondag niet geëten
de inborst van moeder en niets zet hem zoo
gemakkelijk voort dan vreugde.
O, 't zal dikwijls hard vallen zich blijde te
toonen, vooral als 't duister en bang is thuis,
als 't ongeluk of lijden de familie teisteren.
Dan vooral, doe uw eigen geweld aan, moe
der, en door uw lijden heen giet troost en
gelatenheid rondom u. O I 'n opbeurend blij
woord van eene vrouwe,schenkt meer troost
aan man en kinderen, dan al de vertroostin
gen van honderde vrienden.
Helaas is 't niet een pijnlijk schouwspel
dat krakeelen en morren van sommige huis
moeders, of wel dat eeuwig eeuwig zagen en
klagen over de gebuurvrouw of over deze en
gene personen van 't dorp Moeder, uwe
kinderen hooren dat, uw man hoort dat,
en 't gevolg 1 uwe kinderen ook gaan grillig
en bijtenden barsch worden,en uw man
ongemoedelijk; huisvluchtend. En gevoelt ge
dan niet dat dezelve uw leven versombert en
lastiger maakt wees blijgezind, doe goed
uwe zaken,laat d'andere menschen stillekens
voortdoen en laat ze in vrede. Ter wille Van
man en kinderen,diegij gelukkig maken kunt
en wien ge zulks verplicht zijt 1 Kom
steeds lieftallig en aangenaam voor den dag
en wilt ge die duurbare wezens behagen,een
vrome lach en eene voorkomende vriend
schap zijn honderde malen beter dan ijdele
praal en rijke optooisels.
Zie wordt ge een onweer gewaar dat
bedreigt los te breken tusschen oudere kin
deren en vader, of tusschen uwe kinderen
zelve, weet het algauw te voorkomen met
een blijzot woordje. Komt een tegenslag uw
huisgezin te treffen, werp uw man een op
beurend trekje toe 'lijk deze kom, man
't kan alles niet meê gaan hier op de wereld,
wie heeft al geen kruisje te dragen of iets
dergelijks.
Edoch 1 wil de vrouwe geluk rond haar
zaaien, dat ze wel overtuigd weze dat eerst
en vooral zij zelve gelukkig wezen moet en
dat ze die redens van geluk in de troostelijke
waarheden van onzen godsdienst zoeken
moet.
Ook nog, als we zeggen wees de ge-
lukzon van uwe familie, wees lieftallig en
voorkomend, dat beteekent nu niet dat ge u
ontzenuwen moet en al te gemakkelijk wor
den. Er zijn oogenblikken dat uwe persoon
en houding ernst en soms misnoegheid uit
drukken moeten, zooals in 't opvoeden van
uwe kinderen en 't bestraffen van fouten.
Dan past een somber en ernstig oog.
Anders zaait vreugde met voile handsvol
len rond. IKKE
De Gemeenteraad van Yper vergadert heden
Zaterdag ten 5 ure, om onder andere, het
verslag te hooren lezen over het ontwerp
van leening, die de stad denkt aan te gaan
Die leening bedraagt 800.000 fr. en zal
dienen om de kosten te dekken der volgende
werken
Herstelling onzer praalgebouwen, Halle,
St Maartenskerke, St Pieters, St Jacobs, het
Muzeum, de Vleeschhalle, het torentje der
oud-abdij van Sint Jan,dat staat bij deLooie;
de verbetering van ons waterstelsel het
maken van een schietplein het bouwen van
eene feestzaal, die kan dienen tot tooneel-
zaal eene wapenplaatse voor de pompters
eene bewaringplaats voor de'lijkwagens.eene
militiezaal, eene vereenigingsplaats voor den
Onderlingen Bijstand, enz. enz.
In 't Volkshuis, Zondag, zei onze achtbare
Burgemeester dat de werken reeds toeko
mende jaar zullen begonnen en sommige
voltrokken worden.
En dat zal al gedaan worden zonder de
bestaande lasten te verhoogen en zonder
nieuwe lasten te stemmen.
We zullen op onzen post zijn om dat
verslag te hooren lezen. Want het zal waar
lijk 't hooren weerd zijn. 't Is werk en brood
voor ons volk t Is verbetering voor onze
stad 1 Bravo
'k En weet niet waar ergens ik deze woor
den op 'nen eenvoudigen grafzerk gebeiteld
vond Zij bracht blijdschap en vreugde in
hare familie. O, mochte ieder vrouwe
dezen schoonen lof bij haar afsterven ver
dienen. Blijdschap en vreugde rond haar
verwekken, gelukkig wezen, doch zoodanig
dat haar geluk uitstrale en de wezens rondom
haar gelukkig make, zulks is de taak der
vrouwe. O moeder, weet toch dat de gulle
lach op uwe lippen en 't blijde geluk dat uit
uweoogen straalt, als de warme familiezon
wezen moet, die uwen huizehjken haard
steeds blijde verwarme en verlichte.
Dat man en kinderen u steeds blijgemutst
en stralend van vreugd te huis vinden. De
man, moegesiaafd van t dagelijksch werk
oh wat is hij gelukkig als hij te huis de
deugdelijke blijheid vindt, en in die lucht van
rein geluk en vreugde uitrusten mag. En dat
zal zoo wezen, als moeder steeds jeugdig en
vreugdig van herte is want kinderen erven
Zondag avond had in 't Volkshuis het
jaarlijksch feestmaal plaats voor de leden der
Katholieke Wacht. Meer dan zes honderd
leden waren aanwezig. Aan de eeretafel
zaten de heer Sobry,voorzitter,Burgemeester
Colaert, Struye, schepene, Fraeijs, gemeente
en provincieraadsheer, voorzitter van den
Katholieken Bond, Z. E. H. Kannunik De
Brouwer, Bouquet, ondervoorzitter der
Wacht, E. H. Ryckeboer, proost, enz. enz
De Eerw. heer Deken Kannunik De Brou
wer droeg de gezondheid voor van Z. H.den
Paus, ran Z. M. den Koning en van het
Stadsbestier.
M. de Burgemeester antwoordde en sprak
namelijk over de nieuwe leeningen, over de
groote werken die zullen uitgevoerd worden
en voor langen tijd werk en brood zullen
verschaffen aan onze neerstige werkersbe
volking.Geestdriftige toejuichingen begroeten
de woorden des sprekers.
Binst geheel het feestmaal heerschte de
gulhertige vreugde en dat er eere werd
gedaan aan de smakelijk bereide spijzen
hoeft zeker geen betoog, 't Is jammer dat de
jaren zoo wijd van een liggen 1 zei ons
iemand na de feeste, 't zou moeten alle
veertien dagen Sint Mauritius zijn
Maandag had hier te Yper de hengsten-
keuring plaatse, op de Beestemarkt.
Voor de hengsteveulens van a jaarbe-
wamen 200 fr. en zilveren eermetaal,
Piston, aan D. Brunit, van Ploegsteert
5o en bronzen eermetaal, Sans-Peur, aan
Oscar Verraes, te Reninghelst 75 fr. en
bronzen eermetaal, Mercure, aan Louis Van
Eecke, te Dickebusch Jovial II, aan de
wed. Samyn, te Sint Jan Jupiter,aan Louis
Leterme te Wytschaete.
Hengsten op hun derde jaar 400 fr. en
zilveren eermetaal, Markies, aan wed. Ver
raes, te Wytschaete 3oo fr. en bronzen
eermetaal, Orloff, van Alois Bousson te
Hooglede.
Hengsten van 4 jaar en meer 400 fr. en
bronzen eermetaal, Neron, aan Aug. Van-
neste, te Langemarck Dragon, aan wed
Verraes, te Wytschaete.
Bewaringspremiè'n 700 fr. Bristol, (5
jaar) aan Cyr. Descamps te Langemarck
200 fr. Coquet, (zes jaar) wed. Verraes te
Wytschaete 700 fr. Cortil (7 jaar) aan Cam.
Claeys te Gheluwe 1200 fr. Clovis (11 jaar)
aan Al. Boisson te Hooglede 700 fr. Ostro
goth (12 jaar) aan Cam. Claeys, te Gheluwe.
De Ypersche gemeenteraad komt vandaag
Zaterdag lü november, ten 5 ure bqeen, ter
bespreking van het volgende
1. Verslag eener aanbesteding van kolen
voor het Waterkasteel.
2.Begrooting voorl907 der lagere scholen.
3. bewaarscholen.
4. keuken scholen.
5. Disch vaststellen van zijn aandeel in
de onkosten yan het lager onderwijs voor
1907.
6. Kerkfabriek herstelling der vensters
van St Pieters aandeelen der stad.
7. Begrooting der kerkfabriek van Sint
Pieters voor 1907.
8. Stadsfinanciën leening om buitenge
wone werken te verrichten herstelling der
praalgebouwen verbetering der waterver
deeling; inrichten van een stand bouwen
eener tooneelzaal, eene wapenzaal voor de
pompiers eene bewaarplaats voor de
ijkwagen#eene miliciezaal en eene zaal
voor de mutualiteiten. Verslag.
Het jaar 1907 begint en eindigt op eci.
Dinsdag.
Paschen, die al de roerende feesid.gon
egelt, valt op 31n Maart, dus 15 dagen
vroeger dan dees jaar. Er volgt daaruii <l t
O. H. Hemelvaart komt cp 9n Mei en
Sinxen op 19 Mei.
Voor de bijgeloovige menschen valt den
13" September en 13n December op een
Vrijdag I
Den 13n Januari beelt er een prachtige
zon-eklips plaats, ongelukkiglijk verdoken
voor Europa. Deze eklips zal volledig zijn
te Samarkhande in Turkestan en zal 2 minu
ten en 40 seconden duren.
Er zal dan geen zon-eklips meer plaats
henben uit oorzaak van den «terugkeer der
eklipsen» tot in 1912, die volledig zal te
zien zijn in den omtrek van Parijs.
Ter gelegenheid eener uitvoering van
liederen welke Woensdag avond in den
Dierentuin van Antwerpen heeft plaats gehad
heeft een toondichter een gedacht uitgedrukt,
dat zeer nuttig zou kunnen zijn voor dezen
die de moeilijke taak der kunstopleiding van
het volk hebben opgenomen. Hij drukt zich
uit als volgt
Indien al de scholen, alwaar overigens
reeds de zang wordt aangeleerd, openbare
uitvoeringen inrichtten, waarschijnlijk zou
het oude Vlaamsche lied weldra zijn ouden
bijval terugvinden Dat is nog onmogelijk,
noch zelfs zeer moeilijk men heeft er het
bewijs van. De kinderen leeren zeer goed en
met groot genoegen die oude liederen aan.
Men zou bij voorbeeld,eenen wedstrijd kun
nen inrichten tusschen verscheidene scholen,
die elk een bepaald programma zouden
hebben.
Ons dunkt dat het gedacht goed is en
verdient in aanmerking genomen te worden.
Frankrijk is voor de liberalen en socialisten
het landje van beloften, voor burgers en
werklieden, het bezit eener modelregeering,
die zij hier zouden willen zien heerschen.
Welnu in Frankrijk is er inwendige oorlog,
verbanning van duizende deftige menschen,
mannen en vrouwen, hier is er vrede en
orde.
In Frankrijk is er tekort per jaar nu van
5oo millioen, hier is er overschot.
In België hebben wij de werkmanspen
sioenen.
In Frankrijk is verleden week een minis
terie van arbeid tot stand gekomen.
)n Frankrijk wachten de werklieden nog
altijd op hunne pensioenen en het tekort is
zoo groot dat men dat pensioen wel kan
beloven maar niet kan geven.
In den omtrek vaii Pérrégaux, in Algerië,
heeft een spoorwegbediende zwarte wortelen
gekweekt, waarvan hij het zaad uit Marokko
had ontvangen. Die nog weinig gekende
vrucht heeft de beste uitslagen opgeleverd
de nieuwe wortelen zijn zwart van buiten en
van binnen en, naar men verzekert, Zeef
smakelijk. Geen twijfel of men zal ze weldra
ook in Europa invoeren.
Ziehier, volgens de verklaring van een
dokter, die in dezen zin schreef aan de «Aser
Courant een zeer eenvoudig middel tegen
rhumatism, dat hij meermalen met het beste
gevolg toepaste
Dat middel is namelijk de selderij, die niet
alleen in staal is de plaag te voorkomen,
maar zelfs de knagendepijn dadelijk te stillen.
De selderij moet in stukken gesneden
Oi Jen en daarna in water laten koken tot
Ja; /ij malsch is. Het water wordt door den
z' J-.e gadrouken, terwijl de selderij verder in
melk Wordt gekookt, waarin een weinig
meel gedaan wordt, benevens wat gemalen
ol geraspten notenmuskaat. Warm met ge-
oosterd brood opgediend en bij de aardap-
elen opgeëten.gaat de hevige pijn aanstonds
over Het middel. zegt de geneesheer, moet
onfeilbaar zijn bij alle rhumatische aandoe
ingen, en naar men verzekert, is het genoeg
maar dikwijls veel selderij te eten om de
ziekte te voorkomen.
Ziedaar dus een zeer goedkoop genees
middel, dat bewijst dat wij nog maar weinig
de geneeskundige eigenschappen van talrijke
planten kennen. Als ik mij niet bedrieg,
behoort dit middel tot de geneeskundige
oorschriften die uit onbekende bron bij
onze vlaamsche boeren verspreid zijn endoor
de traditie overgegaan van geslacht tot
geslacht.
De gravin Maria de Lannoy.heeft vaarwel
gezegd aan hare familie en aan hare fortuin
verzaakt, om de melaatschen op het eiland
Humba-Kanam te gaan verzorgen.
Er gaat geene week voorbij of wij ontvan
gen eenen of verschillige rouwbrieven.
Welk onthaal verschaffen wij aau die
droeve boden
Wij lezen met nieuwsgierigheid de namen
die zij ons melden en antwoorden per kaart
om onze deelneming uit te drukken aan de
familie die ons de brieven toestuurt.
Is dat al wat de broederlijke liefde van ons
vergt oh neen I
De christelijke rouwbrief zelf vraagt ons
iets anders Bidt God voor de lafenis der
ziel.
Hoevele Christenen beantwoorden die
uitnoodiging
Men beklaagt de familie van nen overlede
ne, men spretKl over het droevig voorval.
En men denkt niet eens om aan den
gestorvene, den troost des gebeds te verke
nen.