i T
IS
EN OMMELANDS
3 fr. 's jaars
De Hoovers bende
van Hazebroek
Op Zaterdag 17" November 1906.
«entimen 't blad
41 jaar. Talnierk 3033
Al wie ioteekent op hel
Nieuwsblad van Yper voor
1907, krijgt het blad voor
nieten tot nieuwjaar.
Vraa I het blad aan den
briefdrager of ten bureeie,
36, Poterstraat, le Yper.
De herbergier krijgen hel
blad voor 1,50 's jaars.
RONDDE- WtRÈLD
Frankrijk
Duitschiand
Belgenland
De boer zal 't al betalen
Mad Y
per
emeenteraad
Boesinghe
VAN ALLES WAT
TELEFOON 52
9 trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boierstratete Yperen bij 's land, boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank s jaar*
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr. 15 de reke binnen 't blad is t
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd, teder
boek, waarvan ons twee afdrwsels zijn gezonden, wordt besproken.
De Keeren van de Agence Havas, le Brussel, Tk 31, in de Zilver-
strate, en te Parijs, n°8, Place da la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Verslag der zitting
van Zaterdag 10 October 1906
Tram
Gaz
Kolen
Scholen
Kerkfabriek
Godshuizen
Leening
Nieuw Onderhoor
Aanhouding van August Plateol
Voor de
Vogels
De hoogste Boomen
der Aarde
Diefstallen te Laven tic
De Kinderen die rooken
Lijkrede
T NIEUWSBLAD VAN
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's zaterdags na
de jiarkt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Hei blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
P 1'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 3d, te Yper.
Eene belangrijke bespreking over de
toepassing der scheidingswet tusscken Kerk
en Staat, ol betet de vervolgingswet tegen de
Kerke door den Staat heeft plaats gehad in
de fransche Kamer. De vrijmetselaars van
allen rang hebben t ministerie aangewak
kerd altijd maar verder te gaan en Viviani,
de Minister van Arbeid, heeft zelfs luidop
verklaard dat zij geen ander doel hebben dan
den godsdienst uit te roeien. Wij hebben het
werkvolk zijn geloof ontrukt, zegt hij, wij
verduiken het niet, en ons grootste verlangen
is alle gevoelens van godsdienst te vernie
tigen.
Minister Briand is wat voorzichtiger
geweest en hij schijnt allicht geneigd te zijn
toegevingen te doen, maar misschien wel om
zooveel te gemakkelijker de christenen te
kunnen foppen.
Geheel de bespreking is natuurlijk geëin
digd met eene stemming van vertrouwen in
het ministerie.
Woensdag had er in de duitsche Kamer
eene ondervraging plaats over de betrek
kingen van Duitschland met de andere
mogendheden. Zulke bespreking zou nog al
dikwijls ongemerkt voorbijgaan, ware 't niet
dat de kanselier von Bülow, in zijn antwoord
zulke belangrijke verklaringen heeft gedaan.
Uit zijne woorden blijkt namelijk dat hij
niets beters verlangt dan met Vrankrijk
aoede betrekkingen te onderhouden dat de
Duitschers de fransche natie bewonderen,die
na bijna 40 jaar, neg steeds de vaderlandsche
hoop op wederwraak blijven voeden.
Hij von Bülow,zou zelfs nog al geern eene
overeenkomste sluiten met Vrankrijk,
maar... intusschentijd moeten de duitschers
op hunne hoede zijn en meer en meer het
land versterken.
Is de kanselier nu zijn doel geweest de
duitsche vaderlandsliefde op te wekken, of
heeft hij misschien enkel getracht de vriend
schapsbetrekkingen tusschen Duitsch en
fransch wat te verbeteren
Wie zal het zeggen Misschien wel alle
twee.Alleszins is zijne redevoering fel bespro
ken in de groote bladen van alle landen.
Dinsdag was't de heropening der belgische
Kamers. De heeren Volksvertegenwoordigers
zullen vandaag de bespreking beginnen der
Kiezing van De Bunne te Kortrijk.
In den Senaat was 't groot nieuws de
ontvangst van Prins Albrecht als senator.
Die ontvangst is zeer plechtig geweest.
Na de aanspraak van den Voorzitter van
't Senaat, graaf de Mérode-Westerloo, heeft
Prins Albert geantwoord en de Senators
bedankt voor hunne genegenheid en tevens
aan allen de verzekering gevende dat hi)
gelukkig was te kunnen meewerken aan den
voorspoed en het welzijnjdes Vaderlands.
De zetel van Prins Albert zal staan nevens
dien van M. Capelle, provinciale senator
voor Westvlaanderen, en Schepene te
Meenen.
De boeren staan tegenwoordig in Holland
aardig te kijken. Er is daar sedert verleden
jaar een liberaal ministerie aan t hoofd. D
ministerie beeft een wetvoorstel neergdegd
over de inkomsten-belasting waardooi
Wandere belastingen:
tineenen bedrijtsbelastingenkunnen nogal
wel vergeleken worden aan hetgeen men hij
ons heetpersoonlijke belasting en patent.
Men bad in Holland de menschen wijs
gemaakt dat de ^komsten-belasting- ve
landbouwers geen patente, omdat zij, voor
de uitoefening van hunnen stiel, reeds
betalen in grondbelasting, watergeschot,
enz. Maar, ach met de nieuwe belasting
op het inkomen worden de boeren nu ook
voor hun bedrijf aangeslagen, 't is te zeggen
dat zij zullen moeten de patente betalen
onder den naam van «inkomsten-belasting!"
Zeg, boertjes van België, hebt ge geen
goesting van hier te varen gelijk in Holland?
Dat komt er van als men katten in zakken
opt en zich door een woord laat
meeslepen, zon Ier te weten wat er onder
verdoken zit. Men zou op veel van die
zoogezeide hervormingen en veranderingen
schoone van verre maar dikwijls verre
van schoone, het opschrift mogen plakken
dat men aan zekere hovingen leest Hier
liggen wolfijzers en schietgeiveeren.
Als men in den klem zit, geraakt gij
uit
Zij vragen ook om een overschot op de
buitengewone ontvangsten der stichting
Goltschalck te mogen bezigen voor gewone
uitgaven van gemelde stichting.
M. D'Hu vetterebegeert nadere inlich
tingen hierover en daarvoor zal die zake
voor nader onderzoek tot eene volgende
zitti jg verschoven worden.
er
1?
De openbare zitting begint ten 5.20 m.
Al de raadsheeren zijn aanwezig, buiten
M. Begerem, die onpasselijk is. M. de Bur
gemeester zit voor.
't Verslag der voorgaande zitting wordt
zonder opmerkingen goedgekeurd.
De heer voorzitter leest eenen brief van
wege de familie van zaliger Mher Baron
Surmont waarbij den raad wordt bedankt
voor de eere en hulde bewezen aan den
overleden heer Baron Surmont tijdens de
begraving.
M. D'Huvettere doet aan den schepen
raad opmerken dat er geduriggevaarisin de
Thouroutstraat, door de werken aan de
tramlijn Die werken zijn nu gestaakt en's
avonds brandt er nooit geen licht omtrent
M. de Voorzitter zegt dat hetStadsbe
stier de werken heeft doen staken,om reden
dat het zelfs van die werken niet verwittigd
werd door wie het aangaat. Men ging te
werke als in een veroverd land,noch boomen
noch eigendom van stad eerbiedigende.
De ziekte vau M. Wattelet heeft belet de
zaken vroeger te vereffenen, maar ik hope
dat de werken te naaste weke zullen kunnen
hernomen worden.
M. Sobry klaagt dat de overeenkomst
nopens de gaze niet wordt nageleefd.
M. de Voorzitter zegt dat de Schepen-
raad hierover reeds aan het bestier der
gazmaatschappij geschreven heeft. Vele
klachten zijn ongegrond, maa.r niettemin
de stad is vast besloten met strengheid al de
voorwaarden van het contract te doen
toepassen.
Zelfs is DrTerlinck belast een scheikundig
onderzoek te doen over de gaz.
M. D'Huvettere. Daar staat in een
blad van Yper den uitslag eener ontleding
der gaz door zelfden Dr Terliack gedaan.
M. de Voorzitter.We zullen M.Terlinck
vragen den uitslag zijner eerste ontleding
ook bij de tweede te voegen.
De goedkeuring der aanbestediug voor 12
wagons kolen voor 't Water kasteel wordt
verschoven tot een volgende zitting, daar er
eene klacht is van een der aanbieders M.
Dumont, waarover wij nog nadere inlichtin
gen behoeven.
het
Siïreó»Vdï«Z1JiV Belg.E, betalen de
De goedkeuring der begrooting van de
lagere scholen zal met gesloten deuren
behandeld worden, om reden dat er zal
sprake zijn van personen.
De begrootingen der bewaarscholen, aan-
genomene en keukenschool voor 1907 wordt
goedgekeurd.
De disch bepaalt op 8 fr. per kind voor
495 knechten en 162 meisjes zijn aandeel in
de onkosten van het lager kosteloos onder
wijs.
De raad bepaalt op 3/12 van 27.190 fr.zijn
aandeel in de kosten voor het herstellen der
vensters van Sint Pieterskerk.
De begrooting der kerkfabriek voor 190
wordt eenparig goedgekeurd.
De godshuizen vragen om een met ge
bruikt crediet der gewone uitgaven tegebiui-
ken voor buitengewone uitgaven Goedge
keurd.
M. de Voorzitter leest het verslag van den
Suhepenraad nopens de ontworpen leeuing
jn de werken die ermede zullen verricht
worden. De nieuwe leening zal 800.000 fr.
bedragen, te gebruiken naarmate de be
chikte werken zullen uitgevoerd worden.
De spreker herinnert de voorgaande lee
ningen en hetgeen ermee gedaan werd, der
prachtigen geldelijken toestand van stad,
die zal toelaten zonder verhooging der
bestaande lasten en zonder er nieuwe te
leggen de kosten van kroos en uitkeering
der leening te dekken.
Voor den dienst der leening wordt jaar
lijks een krediet voorzien van 28.009 fr., te
nemen op de overschotten der gewone
begrooting.
Het geld der leening zal gebruikt worden
als volgt
200 000 fr. voor de herstelling der Halle.
135.000 fr. voor St Maartenskerk.
40.000 fr. voor 't oud klooster der Arme
Klaren.
50 000 fr. voor St Pieterskerk.
130 000 fr. voor de werken aan Dicke
busch en Zillebeekvijver.
30.000 fr. aan de bassins.
20.000 fr. vooreen stand.
200.000 fr. voor eene feestzaal en afhan
kelijkheden.
Te zamen 805 000 fr. waarvoor wij
800.000 fr. zouden onfleenen.
Dio somme is alleen het bedrag der toe
lagen van stad.
De werken aan de Halie gedaan over 50
jaar zijn totaal te herbeginnen. De plans der
herstellingen zijn opgemaakt door onzen
ervaren stadsbouwmeesterM.JulesCoomans,
wie-n ik gelukkig ben opentlijk hulde te
mogen brengen.
Volgens het plan zullen secretariaat en
bureel van den burgerstand verplaatst wor
den en het Nieuwwerk ingericht buiten
alle gevaar van brand voor onze hand
vesten, die nu allerslechts zijn gehuisd en
gedurig in gevaar zijn van brand.
De herstellingen aan Sint Maartenskerk
zullen 656.000 fr. bedragen, waar een zesde
voor stad.
Men zal beginnen met het portaal al den
zuidkant.
Het oud klooster der arme Klaren zou
voor langen tijd in pacht genomen worden
en na herstelling ingericht totmuzeum.
Vervolgens de noodige herstellingen aan
St Pieterskerke,St Jacobskerke.het Vleesch-
huis, en het torentje van Sint Jausabdij
nevens de Looie.
De herstellingen aan de vensters van
Sint Pieterskerke zijn reeds besproken en
zullen ook betaald worden met de opbrengst
der leening.
Verders de waterverdeeling moet verbeterd
worden. De werken worden beraamd op
632.805 fr. zoo voor Zillebeek- als voor
Dickebuschvijver.
Met Zillebeekvijver ook te verbinden zal
men desnoods voor de werken te Dickebusch
de leiding kunnen afsluiten. Ook bij een
voorval aan de huidige waterleiding zou
men niet zonder water staan.
De leiding zou gedaan worden in beton-
buizen.
M. de Voorzitter brengt hulde aan den
heer ingenieur Froidure voor zijn merk
••eerdig verslag over de werken aan Dicke
busch- en Zillebeekvijver. Met de nieuwe
inrichtingen zal men tot 2000 kbm. water
per dag kunnen geven in 16 uren.
Voor den Stand zal de stad tusschen
komen voor een derde dit werk zal bijge
volg 20.000 fr. kosten aan stad.
De feestzaal en hare afhankelijkheden zal
200.000 fr. kosten, waarvoor wij geene
toelagen zullen krijgen.
Dank aan die inrichting zullen wij 1000fr.
pacht ontgaan voor de toonealzaal, die toch
veel te wenschen laat en groot gevaar ople
vert voor brand.
M. D'Huvettere vraagt dat het verslag
van deu heer Burgemeester zou gedrukt en
uitgedeeld worden. Hoe klaar bet ook is
opgesteld,toch kan men bij een eerste lezing
niet genoegzaam oordeelen om met kennis
van zaken te stemmen.
M. de Voorzitter. Ik zou vragen dat na
de uitdeeling van dit verslag, wij zoo gauw
moge.ijk zouden bijeenkomen om te bespre
ken en te stemmen, ten einde vóór Nieuw
jaar nog de toelating tot de leening te
bekomen.
Aangenomen.
De openbare zitting eindigt ten 7 ure.
Lydie Plateel, de schoonmoeder van Abel
Pollet, had sedert de aanhouding van dezen laat
ste, Hazebroek verlaten en was bjj haren zoon
August, te Noeux-les-Mines, gaan verblijven.
Deze werkte in een der putten van de Com
pagnie des Mines Verleden donderdag werd
vrouw Plateel met haren zoon naar 'ethune
geroepen om er door den onderzoeksrechter
onderhoord te worden.
In tegenwoordigheid gebracht van hare
twee dochters en haren schoonzoon Abel
Pollet, vertelde zij den diefstal van rokken
waarin de familie Abel Pollet en vrouw Bra
bants betrokken zijn. Vrouw Plateel liet zich
niet pramen en legde zonder haperen al de ver
klaringen af; zjj was zelfs nogal langdradig in
haar verhaal, en liet geene enkele kleinigheid
onverlet.
I'aar de oude vrouw van de slimste niet is,
dacht zij er niet eens aan, hare verklaringen te
verbloemen. Op hst onverwachts werd haar de
vraag geste'd, of het haren zoon August nooit
gebeurd was te stelen, en, heel eenvoudig, zon
der aarzelen, verkharde viouw Plateel Op
zekeren dag dat August thuis bezig was met zijn
dagblad te lezen, over de moordenaarsbende
Pollet, riep hij opeens uit, dat hij van geluk
mocht spreken, vermits de diefstal dien hij zelf
eens te Kassei gepleegd had, ook op den rug
der vermaarde bende geschoven werd. Hij heeft
ook nog wel andere diefstallen gepleegd, maar
'ten werd nooit door iemand geweten.
Op hoogere verklaringen oordeelde de onder
zoeksrechter het geraadzaam August Plateel aan
te houden deze werd door den policiebeambte
M. Jan Denève, in eene herberg te Bethune
aangetroffen. Hij had juist een lekker middag
maal geëindigd, en, in opgewekte stemming,
maakte hij zich gereed om een paar druppeltjes
te pakken, toen M. Denève hem op het onver
wachts zegde Hoe zijt gij niet beschaamd,
Plateel, uwe oude moeder in zulk nat weder met
zulke slechte schoenen to hebben-laten afreizen I
Het arme mensch is ziek gevallen, bij zoover
dat gij ze naar 't gevang moer komen athalen, om
met haar terug naar huis te trekken Plateel
liet zich vangen in den strik, zoo behendig door
M. Denève gespannen, en volgde hem naar het
gevang.
Hij werd onmiddelijk in tegenwoordigheid
gebracht van de gebroeders Pollet en van
zijne zuster. Toen August Pollet binnen kwam
sprong hij Plateel naar den hals met een vloed
van scheldwoorden, en zou hem stellig geworgd
hebben, ware de polieie niet daar geweest, om
de mannen te scheiden. Ook Abel Pollet en zijne
vrouw overlaadden Plateel met bitsige verwij
ten, en begonnen hem onmiddellijk met allerlei
beschuldigingen te bezwaren.
Onder deze verklaringen werd Plateel als
't ware verpletterd hij wist zich volsir-ekt niet
te verantwoorden. Hierop heeft de onderzoeks
rechter tegen hem een aanhoudingsmandaat
afgeleverd de beschuldigde werd onmiddellijk
opgesloten.
August Plateel is de schoonbroeder van Abel
Pollet, die dezen laatste aan het gerecht overge
dregen en die zelfs de premie van 250 fr. gekre
gen heeft, beloofd door de familie Lecocq aan
den persoon, die de daders van de misdaad te
Violaines zouden doen kennen.
Wij herinneren aan liefhebbers van
pluimgedierte, van welke soort ook, dat men^
niet mag vergeten groenvoeder aan de vogels
te geven.
Er gaat geene week voorbij dat men niet
in een of ander Engelsch tijdschrift een lang
artikel vindt,om te betoogen hoe noodzakelijk
het is aan de bewoners der groote en kleine
kooien, kool, wortelloof, chicorei bladen,
andijvie, enz. toe te dienen.
Het kan niet genoeg herhaald worden.
De hoogste boomen der aarde zijn zonder
twijfel te zien in Nieuw-Holland, waar de
koortsboomen (Eucalyptus amygdaline)
voorkomen. Een boom van 20 meters lang
is al een heele kerel, maar wat beteekent dat
bij een boom van 122 meters hoogte
Een mensch 1® 80 is geen dwerg en toch
waren er 67 noodig om de lengte van den
koortsboom te bereiken.
Men heeft daar stammen gezien, die aan
den voet eene middellijn hadden van 3i m.
en ook die op 44 meters van den grond nog
drie meters in doorsnede waren. Dat deze
boomsoort snel groeit, blijkt uit het feit dat
men waargenomen heeft dat ze op 8 jaar i5
meters gegroeid waren.
Het geslacht Eucalyptus behoort tot de
familie van de Myrtaceae en in onze tuinen
zien wij dikwijls gedurende den zomer de
Eucalyptus globulus, waarvan de gedroogde
bladeren dienen tot bestrijding der suiker
ziekte.
EENE KOSTELIJKE VERGETELHEID—Lord
Grimthope heeft verleden jaar het pairschap
geërfd van zijnen oom en zetelt sedert ongeveer
een jaar in de Engelsche lordskamer.
Doch, ten gevolge een er vergetelheid, heeft
hij den eed niet afgelegd.
Volgens de Engelsche wet is ieder pair straf
baar met eene boete van vijf honderd pond
sterling, voor elke zitting welke hij bijgewoond
heeft en voor iedere stemming waaraan hij
deelnam, zonder den eed afgelegd te hebben.
Lori Grimthope heeft aldus reeds 8,500 pond
sterling boet opgeloopen of 212,500 fr.
In 1880 had Plunket ook vergeten den eed af
te leggen en zou eene groove boete moeten
betalen hebben, indien de Kamer geene wet
gestemd had, waarbij aan den lord kwijtschel
ding werd verleend.
In den nacht van 4 tot 5 Juli 1905 poogde bel
binnen te breken bij M Dumont, burgemeester-
te Laventie, in gezelschap van Guyard, Alfons
Verbeke en nog twee andere Belgen, waar van
den eenen de Grooten Emiel genoemd werd
den anderen kende Abel Pollet niet, maar hij
was gekend door Guyard. Deze hield met Lapar
de wacht.
Zij drongen in de woning, langs de kelderdeur
die niet op slot was.
Abel droeg eene brandende keers in de hand
De groote Emiel was met een revolver en een
breekijzer gewapend, terwijl Alfons Verbeke op
den koer de wacht hield.
Zij waren bezig met het openbreken der
bureeldeur van den burgemeester, toen de gla
zen plaat der deur in stukken vloog en hunne
tegenwoordigheid aan de slapende bewoners
verried. De echtgenooten Dumont met gausch
het personeel kwamen beueden geloopen en
dreven alzoo de dieven op de vlucht.
Alfons Verbeke, de groote Emiel en de kleine
di met Laoar de wacht gehouden had,
namen later den trein te Merville. Onderwege
naar de statie ontmoetten zfj twee gendarmen
Z(j wierden één voor één ondervraagd door de
gendarmen, maar Konden zich op geestive wijze
uit den slag trekken zelfs vonden zij het middel
om ongemerkt het breekijzer in een mesthoop
te verduiken.
August Pollet heeft bekend dat Abel en Ganut
Vromant, op zekeren dag, gepoogd hebben
den brandkoffer weg te nemen in het bureel van
den statieoverste te Laventie, iets waarin zij
niet gelukten.
a
een
Het Deensch gouvernement heeft aan de
Tweede Kamer een wetsontwerp voorge
steld, waarbij het aan de kinderen beneden
de zestien jaar oud verboden wordt in
't openbaar te rooken het wetsontwerp
strait met boeten de personen die hun tabak
zouden geven of verkoopen.
Men zal zich herinneren dat het Engelsch
gouvernement reeds soortgelijk besluit geno
men heeft.
Zulke wet is in België ook noodig, waar
in de groote steden vooral, broekventjes van
7 tot 10 jaar met sigaretten in den mond
loopen en rooken als turken, tot groot nadeel
van hunne gezondheid en hun verstand.
Plechtige begraving van
den Heer Burgemeester.
Op maandag 12 November is alhier plech
tig begraven Mijnheer Servatius Hondeghem,
Burgemeester der gemeente.
Het uitzicht van de dorpplaats was droe
vig de nationale driekleur wapperde half
top in rouwe op den toren en aan de huizen
waar de lijkstoet ging voortijtrekken de
nteerns met rouwfloers omgeven spreidden
n bleek en treurig licht uit
Rond 9 1/2 werd de lijkstoet gevormd aan
het inkomen der dorpplaats tusschen eene
dubbele haag schoolkinders. Voorop stapte
het muziek met de eereleden, dan volgden
het vaandel der katholieke scholen en de
geestelijke stoet. Het lijk werd gedregen door
gemeente werklieden en geburen de sche
penen hielden de pelderhoeken.De leden der
familie waren opgeleid door een groot getal
priesters en kloosterzusters. Na de familie
kwam de gemeente-, disch- en kerkraad, de
Burgemeesters van 't omliggende, de vrienden
en geburen en eindelijk de inwoners der
gemeente.
De indrukwekkende lijkstoet trok traag
zaam kerkewaarts binst dat het muziek
treurliederen speelde en de klokken over
dood luidden.
De kerk met grooten rouw behangen, had
een grootsch en treurig uitzicht. Eene
overgroote, ingetogene en biddende menigte
woonde den lijkdienst bij De offerande
scheen geen einde te zullen nemen zoo
groot was de toeloop der medeburgers en
vrienden.
Na de gebeden des priesters op het kerkhof
werden twee lijkreden uitgesproken de
eerste door M.Van Eecke, Notans.de tweede
door M. Boudolf, hoofdonderwijzer. Daarna
speelde het muziek een laatste treurig
afscheidslied. De omstaanders waren in 't hert
bewogen, weinigen konden hunne tranen
weerhouden men mag zeggen dat de wel
beminde burgemeester van Boesinghe door
zijne weenende medeburgers ten grave
gedregen wierd. God beloone hem voor zijne
goede werken en deugden.
uitgesproken door M. Van EeckeNotaris,
Mijnheeren,
Uit bijzondere zending vanwege den
Gemeenteraad en 't Weldadigheidsbureel,als
secretaris der gemeente, en dus als vertegen
woordiger der algemeenheid, valt mij de
droevige plicht te beurt eenen laatsten vaar
wel te zeggen aan den braven burger, aan