D I T
OM M ELAN DS
3 fr. 's j aars
P4
Op Zaterdag 8n December 1906
Al wie inteekent op het
Nieuwsblad v n Y per voor
1907, krijgt hei blad voor
nieten tot nieuwjaar.
Vraait het blad aan den
briefdrager of ten bureeie,
36, S oterstraat, te Yper.
De herbergier krijgen het
blad voor 1,50 's jaars.
Zindelijkheid der Woning
Een Brusselsch ontwerp
In Duitschland
Een goede maatregel
G rafma k er- wildstrooper
De Turners
De Yluilplaa
Het einde van een schandaal
Benoeming
.Wannen en Vrouwen
STADSNIEUWS
Gemeenteraad
Liefdadigheidsermoen
Concert
De Hopmarkt
TELEFOON 52
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
liet meisje dat ge nemen moet
Lied der Moerkerkscheonthouders
T NIEU
VAN
H
1 e trekken bij den liitqeverTK 36, in de Boterstratete Vperen tnj s land boodschap wezen ofte post, teaen 3 frank
t Nieuwsblad van Ypeb verschijnt's Vrijdags, en's Zaterdags na 4ft
«L markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland. 4ft
Het Mad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt éÊk
op voorhand betaald.
f l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
T« 3d. TE Yper.
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad b 1
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd, ledei
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence Havas, le Bvussel, Tk 34, in de Zilver
strate, en te Parijs, n° 8, Place ds la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
De mensch brengt het grootste deel zijns
levens in zijne woning door het laat ziel
dus licht begrijpen dat de toestand der wo
ningen een allergrootsten invloed moet
uitoeienen op zijne gezondheid, zijne
gemoedstemming, zijne tevredenheid en
zijn geluk.
De huisvrouw, die de kunst bezit haar
huis met weinig netjes op te schikken en
aantrekkelijk te maken, is eene schat voor
het gezin, voor geheel hare omgeving. En
hemel lief! 'ten is noch moeiljjk, noch
kostelijk er hoeft daartoe slechts wat goe
den wil.
De reinheid der woning is voor iedereen
eene nood?akelijkheid en bij den behoeftige
is het een teeken van orde en zindelijkheid,
Hoe aangenaam is een zindelijk huis, hoe
graag ziet men de versch gewitte muren,dien
geschuurden vloer, dat blinkend keukerige-
rief, de witte beddelakens, die reine en
netgeplooide gordijntjes aan de vensters
welke den voorbijganger denken doen Daa
huizen ordelijke lieden, daar heerscht vrede
en genoeglijkheid, daar woont eene huis
vrouw waarlijk dien man weerdig. En
wanneer zij dan bij dien reinheidszin wat
schoonheidsgevoel paart, wanneer zij wat
liefde gevoeld voor Gods lieve natuur, dan
zal zij in het kweeken van eenige gewone
bloemen het middel vinden om hare woning
oprecht aantrekkelijk te maken, ze deze
aanlokkelijkheid, dit lachend uitzicht te
geven, dat men, Goddank, vooral op den
buiten bij zoo menig werkmanshuis bewon
deren mag. Eenige bloempotten op de
vensters en een ruiker op de kas, dat is de
pracht der arme werkmanswoning
Huisvrouwen, moeders, benuttigt dan de
bloemen stelt belang in hun groeien en
bloeien tracht deze belangstelling door uwe
omgeving te doen deelen gij zult een
loffelijk, een vefdiensteljjk werk verricht
hebben voor uw gezin want natuurgenot
zoyerkwikt en veredelt het hert en den geest
d°en leidt tot God en met de bloemen hef te
hebben vereert en verheerlijkt men tevens
den Schepper, die ons het geschapene niet
enkel tot ons nut, maar tevens ook tot ons
vermaak heeft geschonken.
Ouden van dagen, die het eerste nationaal
jubilee meevierden, zullen zich misschien
herinneren hoe er in België geprotesteerd
werd tegen het opbouwen der Kongresko
lom, niet om de zaak zelve, maar omdat al
het materiaal Fransch was.
Men zong toen
Salut, kolom, uw steen en brons
v Zijn Fransch, tot in hun ornamenten
Maar toch zit er iets in van ons
Ze zijn betaald met onze centen.
Welnu, die kolom is op het punt te ver
dwijnen. ziehier wat daarover gemeld wordt:
l( Een pntyverp is bij de bevpegde overheid
ingediend, om te Brussel een boulevard in
de lucht te bouwen. Ziehier, in eenige
woorden, waarvan er kwestie is. De Kon-
greskolom die dreigt in te storten en stilaan
afbrokkelt, zou verdwijnen. Op die plaats
zou een prachtige praalboog met zijvleugels
worden opgericht en de bronzen platen en
beeldhppwyyerken der kolom, zouden ter
versiering hiervan worden gebruikt.
Dan zou, op ijzeren pijlers rustend, een
boulevard in de lucht worden aangelegd,die,
loopend over de huizen heen, zich zou
komen aansluiten op de Noordlaan, in den
omtrek der Finisterrekerk, waar een ophaler
zou worden gebouwd, die de bezoekers naar
Jjpven brengt.
De boulevard in de lpcht zou een 3otal
meters breedte hebben. Langsheen de twee
wandelgangen zouden winkels komen en in
het midden verrijst een groot rond gebouw
eilu Een vijftiental jaren geleden, is dergelijk
plan nog voorgesteld om de Anspachlaan
met de Paleizenplaats te verbinden, doch er
werd alsdan van hooger hand tegen dit
ontwerp ingewerkt.
De roburietfabriek, gelegen tusschen
Annen en Witten (Dortmund) is Woensdag
avond in de lucht gevlogen. Eene eerste
geweldige ontploffing had plaats om 8 uur.
eene tweede om 9 uur.
Heel het dorp Annen is slechts eeu enkele
puinnoop.
Tot in Dortmund toe zijn in ai de huizen
de ruiten verbrijzeld. De door paniek bevan
gen evolking is gevlucht.
Men spreekt van 300 doodeu en ewon-
den.
De renbaan Burch, te Berlijn, spee t
tegenwoordig eene pantomiem getiteld
Rome. waarin eene groep danseressen komt
wier kleederen besprenke t zijn met radium.
Als de danseressen op het tooneel moeten
verschijnen, gaan de duizenden electrieke
lichten uit en de zaai wordt in de diepste
duisternis gedompeld.
De danseressen verschijnen als spooken
gebaad in een zacht biauw-groenachtig
licht. Men verzekert dat de besprenkeling
van ieder der kleederen die gemaakt zijn
van gewoon lijnwaad 5000 mark heeft
gekost.
De Pruisische minister van spoorwegen
heeft een besluit afgekondigd, strekkende
om, zooveel mogelijk, aan de werklieden
van de ijzepenwegen, de gelegenheid tot
drinken te ontnemen. Er is besloten dat,
indien de man erin toestemt, zijn loon
pech'streeks aan zijne vrouw zal uitbetaald
worden.
Jachtliefhebbers uit dë streek van Char
leroi hadden eene klacht ingediend tegen
eenen grafmaker, die des nachts wild wist
te lokken naar den kerkhofmuur, waarin
hij eene opening hkd gemaakt om de arge-
looze haaskens zoo in het. net te krijgen. De
klagers stelden zich zelfs burgerlijke parti)
aan en vroegen schadevergoeding.
De rechtbank veroordeelde den overtreder
tot de gewone boete, doch zond de klagers
met hunne vergoeding wandelen, daar het
recht van jacht op het kerkhof hun niet
voorbehouden was.
De man schrijft op een lessenaar often
minste gebruikt hij !al wat noodig is als
het in orde is. Dé vrouw schrijft op het
eerste, het beste stuk papier, scherpt haar
po;lood met gelijk welk mes eu schrijft
tusscheu al het rumoer van het huisgezin,
den eenen keer eene pen en den andereu
keer een potlood onverschLliglijk gebrui
ken.ie.
De man droogt liet geschrift met klad
papier. De vrouw tracht het te droogen met
erop te blazen, of het blad in de lucht te
zwieren of het te verbloeien bij de stoof of
de lamp.
De man steekt den brief' in de bus zonder
dralen. De vrouw herleest het adres, ver
zekert haar dat de brief goed gesloten is en
dat de postzegel goed aanplakt en dan
werpt zij den brief hard in de bus.
De mau snijdt de bladen van een nieuw
boek open met een papiermes. De vrouw
scheurt ze met eene haar- of hoedspeld, een
stuk karton of zelfs met hare vingers.
Voor den man,Tot wederziens n toont
het einde van het gesprek aan en bij de
vrouw is dit het begin van een nieuw ge
sprek, want gemeenlijk komt het eigentlijke
doel van het onderhoud maar in haar
gedacht op het oogenblik dat zij vertrekt.
Wij houden op met deze proeven, want
wij meeuen er genoeg gegeven te hebben.
Het artikel eindigde met deze woorden
Wie is er de beste van de twee Ge
duchte.,. maar onnoodige vraag
9. Verkoop van boomen en talie voor de
Godshuizen.
10. Overbrengen van kredieten voor de
stichting Godtschalck.
11. Begrooting voor 1907 der muziekschool.
12. Waterverdeeling aanbesteding van
kolen.
13. Bespreking nopens het verslag over de
leening.
St Michielturners gaven zondag laatst een
heerlijke feeste aan hunne leden.De verschil
Hge deelen van 't programma werden met
smaak en zwier uitgevoerd onder 't kundig
beleid van heer Meyskens.
Zang en spel stonden ook even goed aan
en toogen dat de Turners niet alleen flink
hunne oefeningen kunnen uitvoeren, maar
daarbij nog andere kunsten weten te beoefe
nen.
De aanwezige overheden, zoowel als
't publiek hebben door hunne herhaalde
toejuichingen bewezen in hoe hooge achting
de knappe Sint Michielsgilde staat.
Gildeleden, op dien weg vooruit
Men herinnert zich nog het schandaal
verwekt door een franschen afgedwaaldën
priester. M. Delarue, pastoor te Chatenay,
die op geheimzinnige wijze uit die gemeente
verdwenen was, en eenige weken later te
St-Gillis bij-Brussel ontdekt werd in gezel
schap van de gewezen onderwijzeres van
Chatenay. Sedert waren beiden naar Frank
rijk weergekeerd en hadden er zich geves
tigd iu den omtrek van Parijs.
Over een tiental dagen kwamen zij naar
Brussel terug en namen opnieuw bezit van
htyn kwartier ip de CopstantiDopelstraat.
Zaterdag morgend hebben zij nogmaals
Brussel verlaten, en de parijzer bladeu
kondigen nu een brief af van M. Delarue,
waarin deze verklaart dat hij zooveel moge
lijk het schandaal wil herstellen, dat hij
gegeven heeft. Met wederzijdsche toestem
ming hebben M. Delarue en de gewezen
onderwijzeres van Chatenay afscheid van
elkander genomen, en zij gaan elk van
hunnen kant een leven van uitboeting en
versterving beginnen.
De gewezen onderwijzeres heelt bij den
brief een naschrift gevoegd, waarin zij ver
klaart dat die scheiding in gemeenzaam
overleg besloten is en aan God vergiffenis
vraagt voor haren misstap. Beiden vragen
ook vergiffenis aan allen, aan wie zij door
hun gedrag verergernis gegeven hebben.
In het bisdom van Chartres (Frankrijk)
heeft deze brief geeue verrassing va-wekt.
Sinds verscheidene weken reeds zou M.
Delarue berouw gevoeld h bben over het
schandaal dat hij verwekt had. Hij zou
onlangs eene groote som, men spreekt van
150 000 frank, geweigerd hebben die hem
aangeboden werd om zijnen misstap te
exploiteereD, hfen verzekert dat M. Delarue
weldra in een streng klooster zal treden om
door eene vrijwillige uitboeting zijne fout uit
te wisschen.
Volgens inlichtingen, uit goede bron ver
nomen, zou de muilplaag vooral uitbreiding
nemen in Oost-Vlaanderen en in Luxem
burg.
Daar echter, van den eenen kant, de
besmettingspunten ver van elkander verwij
derd zijn en, van den anderen kant, de
gemeentebesturengcheelhunnen plicht doen,
men mag hopen dat er geene wezentlijke
besmettende veeziekte zal heerschen.
Het is noodig dat elkeen zijne waakzaam
heid verdubbele, dat men geen enkel geval
verduike, dat men gewillig de maatregels
aanneme welke de overheid voorschrijft, dat
men zeer voorzichtig zij in het zenden van
melk aan de melkerijen, enz.
Wat de middelen betreft, om de ziekte te
bestrijden, daarover wordt, door penen land
bouwer aan een Brusselsch blad geschreven
Wij kunnen niets anders dan de strenge
maatregelen prijzen welke de regeering
aangenomen heeft om de ziekte tegen te
houden. Verscheidene middels werden aan
bevolen, doch allen waren min of meer
ondoelmatig. Heteenig volkomen doelmatig
middel wordt verzwegen en nochtans, eens
dathetzou gekenden in allelandbouwstreken
verspreid zijn en toegepast wprden, overal
waar deziekte heerscht zou de plaag heel eu
voor goed verdwijnen.
a Ziehier het middel, dat uiterst eenvou
dig is en weinig kostBereidt eene gekon-
centreesde oplossing van kopersulfaat.Wascht
tweemaal daags, met die oplossing de pooten
van het zieke dier. Voor de keel, hecht aan
het uiteinde van eenen stok een tap van
lijnwaad, laat die tap doortrekken van de
oplossing en strijkt daarmede het binnenste
der keel, waar zich de sporen der ziekte
bevinden.
Het uitwerksel is onmiddelijk. Het dier
is na drie of vier dagen, geheel genezen. In
gevallen van ver gevorderde ziekte zal de
behandeling natuurlijk wat langer dufep,
doch nooit zal het dier moeten afgemaakt
worden. Voor grooter gemak zop men eenen
ondiepen bak kunnen maken, gelijk van
hoogte met den grond, dien men met de
aangeduide oplossing zou vullen en waar
men tweemaal daags de zieke dieren zou
doen ingaan.
Ik heb dat middel dikwijls gebruikt en
aan anderen aangeraden en telkens was de
uitslag eene spoedige en volkomene gene
zing.
Wij kunnen, natuurlijk, de doelmatigheid
van dat middel niet waarborgen, doch den
ken dat het de moeite weerd is het eens te
beproeven
De man ie een wezen waarvan de
gewoonten moeilijk veranderen, terwijl de
vrouw zich aan aile omstandigheden ge
went.
Ziedaar den grond van het zedelijk
verschil welke tusschen de twee geslachten
bestaat.
Zoo spreekt een Engelgeh tijdschriften
het geeft de volgende proeven ervan
De man slaat gewoonlijk geen nagel in
zonder hamer. De vrouw bedient zich van
het eerste het gereedste dat onder hare ban
den valt, vanaf den hiel harer kloefen of
slaffers tot den rug van den kleerborstel.
De Yp.ersghe gemeenteraad vergadert heden
Zaterdag namiddag ten 5 ure om de volgen
de zaken te bespreken
1. Verslag over 't bestier en den (aeajand
van stad in 190.S.
2. Begrooting voor 1907.'
3. Verpachten van een eilandeken ip den
fylaj oorgracht.
4. Verpachten vgn een huisin St Jansstraat.
5. id- van eene woning in de Kloos
terpoort.
6. Gebruik van Stadsgrend deer de tramlijn
Yper-Gheluwe.
7. Verkoop van boomen.
8. Vergoeding te betalen voor 't gebruik der
gronden Yan het oud gazgestieht.
De heer M. Vergracht is Woensdag tot
Luitenant benoemd der Pompiers in vervan
ging van M. Angloo, ontslaggever en de
heer Ernest Seys, zoon, vervangt M. Ver
gracht als onderluitenant.
's Avonds is de Stadsharmonie de nieuw
benoemden met eenige lieve deuntjes gaan
vereeren, terwijl Stadsraad en Commandant
de heeren Vergracht en Seys hertelijk geluk
wenschten. Mogen de nieuwe overheden
lang en eervol hunne plaatse bekleeden
De beroemde fransche redenaar Pater
Ollivier, van 't orde der Preêkeeren, is Zon
dag naar Yper gekomen om 't goede woord
te richten tot de talrijke menigte die
St Maartenskerk vervulde.
In verhevene tale misschien wel te ver
heven voor sommigen heeft hij zijne toe
hoorders O.H. Jezus-Christus getoond op de
wereidkomende om de armoede te veredelen
en de armen,zijne opvolgers,te doen aanzien
door de begunstigden der fortuin,als de gelief
de kinderen van den God-mensch. De Christe-
ne liefdadigheid heeft niet alleen voor doel in
de stoffelijke behoeften te voorzien van den
arme, maar zij stelt belang in alles wat den
arme aangaat, helpt en ondersteunt hem om
Jezus-Christus.
Naar 't oordeel van ervaren muziekkenners
werd er in Yper nog geen Concert gegeven
dat onder opzicht van kunst met dat van
Maandag kon vergeleken worden.
Niet alleen werd afgebroken met dien
ouden slenter, die voor zulke feesten wil dat
men brokken en stukken geeft uit den eenen
of den anderen opera, maar de liederen en
tweezangen werden op hun geheel bijna allen
voorgedregen in de taal waarin ze oorspron
kelijk geschreven zijn, hetgeen hun eene
meerdere weerde geeft, 't is onbetwistbaar,
want inderdaad, welke vertaler is in staat,
hoe goed hij ook eene vreemde taal kenne,
het eigenaardige van die tale is eene andere
spraak over te brengen Bezit iedere taal
niet hare eigenschappen, die niet tot eene
andere behooren En de muziek is eigentlijk
geschreven om de schoonheid en de eigen
aardigheid van de woorden beter te doen
uitkomen.
Mejulvro.uw Lacueille, die gekomen was
in plaats, van Jufvr. van Linden van den
Heuvel!, bewijst door de uitvoering der ver-
schillige stukken door haar zoo meesterlijk
vertolkt, dat zij de eigenschappen van elke
tale begrijpt en 't zij ze vlaamsche, duitsche
of fransche muziek vertolkt, 't en wordt niet
al op de zelfde eentonige, - gesteryotypeer
de manier weer gegeven maar elk stuk
blijft zijn eigen aard, zijn eigen ziele behou
den en t is daar ongetwijfeld een der voor
naamste kenmerken eener oprechte kunst
zangers.
Mijnheer Anton Sanger is ons geen onbe
kende. Wanneer hij verleden winter hier in
de Iweinszaal zich de eerste maal hooren liet
in een Concert der Koninklijke Fanfare, had
hij in eens de gunste gewonnen van het
kennend publiek.
Zijne wondere veerdigheid en het vertol
ken der groote Meesters der Duitsche school,
waaronder Wagner als een Koning troont^
doen in de voornaamste duitsche steden het
kunstminnend publiek samenkomen, wan
neer voor de eene of de andere liefdadigheids-
feeste beroep wordt gedaan, op de medewer
king van den talentvollen zanger.
Het zal dan niemand verwonderen dat
wanneer Mej. Lacueille en M. Sanger in
h,unne sierlijke tweezangen van Cath. van
Rennes,lm Welde van Jacob; en. voorname
lijk Still trie die Nacht, tief wie das Meer,
menschMus{ deine Liebe sein, van Carl
Götze, de twee stemmen, zoeten krachtig
tevens doen weerklinken ua tot de innigste
snaren der ziele deden trillen. Beide zangers
voelden wat ze zongen, en nog meer, ze
wisten hetgeen zij voelden aan de toehoorders
mee te deelen.
De heer Cesar Thomson is de wereld door
vermaard om zijn betooverend vedelspel,
en 't zij dat hij speelt in de groote steden
der oude wereld, 't zij dat hij den oceaan
oversteekt om in Noord en Zuid Amerika
zijn talent te laten hooren. overal verwekt de
beroemde kunstenaar eene ongehoorde
geestdrift. M. Thomson is eene eere voor
de belgische kunst en een roem voor de
muziekschool van Brussel, waar hij leeraar
is van vedel.
Een merkeli'k deel in de eere van den
avond komt toe aan den talentvollen bege
leider M. Louis Vanhoutte, onzen uitmun
tenden leeraar van Piano.
De twee deelen van het Concert werden
geopend door onze uitmuntende Stadshar
monie, onder beleid van M Wittebroodt.
Sémiramis van Rossini, Hansel Gretel
van Humperdinck en voornamelijk Fran-
qoise de Rimini, van Thomas, hebben de
hoedanigheden der Harmonie bijzonder
doen hoogschatten.
Zulk Concert, in de onvergelijkelijk schoo-
ne Pauwelszaal, heerlijk verlicht en opge
sierd, moest natuurlijk ongehoorden bijval
genieten, bij de toeschouwers. Ook hebben
de toejuichingen niet ontbroken en de over
heden, waaronder de heer voorzitter Fraeijs,
verdienen onze beste gelukwenschen over de
wel gelukte feeste.
Onder het uitgelezen gezelschap dat de
eerste plaatsen bekleedde,melden wij de heer
Burgemeester Colaert,de heer Senator Baron
deVinck, M. Leopold Merghelinck, gezant
schapssecretaris, M. Struye, oud senator,
de heer Schepene Van den Boogaerde, Major
Hagemans en Major Daune, M. Biebuyck,
voorzitter ter Rechtbank, M. Ph. Vanden-
berghe, voorzitter van den Disch, Baron
Coppens, Kapitein-bevelhebber bij 't voet
volk, M. Ligy, major der Burgerwacht, M„
Baus, overste der brandweer, de heeren
leden der feestcommissie, gemeenteraadsheer
ren, enz. enz.
Melden wij nog dat de Ypersche jonkheid
met hare gekende heusch- en hoffelijkheid
tot ieders voldoening de taak heeft waarge
nomen van Commissaris.
Een meisje dat politiseerd,
Zich onophoudend friseerd,
Dat liever in de boeken kijkt,
Dart dat ze uw hemd en boorden strijkt
Al hadt ge in haar ook nog zoo'n zin,
Zoo neem baar niet, «ge loopt er iu.
Zij die haar tijd aan 't slapen wijdt,
Zich sleeds in snoeperij verblijdt
Üm negen uur haar bed verlaat,
Eu altijd slendcrt langs de straat
Al hadt ge in haar ook nog zoo'n zin,
Zoo neein haar niet, «ge loopt er in.
Maar zij die zonder pronk of praal,
Ter markt gaat, voor liet middagmaal,
Met eigen hand de spijs bereidt,
Haar kleeren maakt, haar kousen breidt,
Al brengt zoo'n meisje weiuig meê,
Stel u m.-t haar geruft tevreê.
Bezin u niet, neem haar lot bruid,
'k Wensch u gelijk, «gezijt er uit.
Wilt gij rustig
Leven>lus»ig
Ais Maibus'Mm, leven, lank
Vroeg of iale
Drink met mate
Nooit geen ongezonden drank.
Chocolade
Doet geen schade
Neemt maar eene groote tas
Maar genever
Geeft den bever
Of er daar venijn in was
Melk. dat staat er
(zonder water)
Als een kloeken drank bekend
Maar, het bierken
Voedt geen zierken
Als geen haring, van 'nen cent
Zwarte koffie
warm, of hij
Heet gelijk de duivel was
Doet ons blozen
Lijk de rozen
Alcool maakt ons bleek als was
A. Retsin, Koster.
Nuremberg, 28 November. Buiten voor
de gewone marktwaar blijven de prijzen
vast. Heden betaalt men Marktwaar
115122 1/2 fr. Berghop 125135 fr.
Spait 150 160 fr. Hallertau (met lood)
137 1/2- 150 lr. Elias 131—140 fr. Saafc
190-120 fr-
