EN O M M E L A N D
m
stadsnieuws
Op Zaterdag 13" Januari t P07
42e jaar. TaSmerk 3041
oor Z d< n Paus
Woord
en Daad
Liberalism eu Liefdadigheid
Perzië
uaroi K 0
Dui tsch land
Nuttige wet
socialisten
leuieenteraad
In den Disch
Tooneelfeest
Concert
Honderd jaar getrouwd
VAN ALLtS WAl
Draadlooze telegraaf
p hd
Den Baard af
Priesterlijke Benoemingen
onderlinge Bijstand
Sterfgeval
Boekennieuws
tun !<t
HLEFOON 52
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
V perschVlaamsch enbovenal
God getrouwe ik wezen zal
HO h 1 K W! B LL)
Vrankrijk
i)e isschoppen
kiezit g
2.
3.
4-
5.
6.
7-
8.
fffifst' f 'i j f- f f 'ih, Hflf-PV* <f f
r r
><srui wxhtxchfipr^f n Qff tiiïHt
sit u>H /?-■
H wsblai» van Ypek vtuwbijni Vrijdags, fii Saterdag.- na
1 Ki. lege,11 3 f. 's jaars; 3 t. en den vrachtloon (tuiten Belgenland
'ad en is rnet min te irekken dan voor een geheel |aaren 't wordt
ertviiil neUald
vractnvni ingexnioee worden naa; de UorERSTRAlE.
I f l'KI
m
i)e tiekeiidmatingen kosten 0,fr. 13 de reke binnen 't blad 1
O.f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 3 fr. 't tioaderd. led
boek, waarvan ons tweeafdiuKsels zij.i gezonden, wordt besprokcu.
On Keeren van de agbnce Havas. 'e b. ussel, Tk 34, in de Zilver
urate, en te Parijs, N°8, Place db la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Ypek. van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Overdracht der vorige lijst 240,00
Onbekende Jufvrouw 2,00
E. H Vander Meersch pastor van
St Pieters, Yper 3o.oo
V K. B. 5 00
de
Op onze dagen zijn er veel menschen di
van katholiek zijn een geheel vc keerd
npeening hebben. Denkt men niet ten voile
zijnen plicht gekweten te hebben. als me
binnen huize of ten minste op deslaapkamt
een kruisbeeld hangen heelt, en s Zonda;.
naar de misse gaat, als ware I zelfs zoo lal
mogelijk en zoo rap als t zijn kan uit
kerke, en dat men in 'l bijzonder leven mets
doet dat opentlijk tegen den godsdienst strijdt.
Zijne christelijke p.ichten kwijten is zeker
niet te misprijzen, maar katholiek zijn alléén
in t bijzonder leven, is nogtans niet genoeg
zaam. Men blijlt en moet ook katholiek zijn
op den werk winkel, inde fabriek, ter herberg,
op straat, aan de gasthoftatelgelijk men
katholiek zijn moet wanneer het geldt naar
de stembus te gaan. Onze plicht is overal en
ten allen tijde katholiek te zijn, zonder vaar
ot vreeze, vast staande in ons geloof, en onze
overtuiging verdedigende waar het noodig is.
Eene bijzondere plicht is het nog meê te
werken om de eendracht te behouden onder
de katholieken en eensgezind onzen man te
staan voor de belangen van Kerk en Staat.
Zoo sprak zaliger Z H. Paus Leo XIII in
zijnen wereldbrief over de arbeidersvraag.
De eenling loopt verloren in den huidigen
socialen strijd; alleen zij die vast aaneen
gesloten zijn kunnen iets bekomen. Zag men
het niet tot heden toe in Vrankrijk Waarbij
komt het dat de fransche katholieken, die
misschien wel de twee derden der gansche
bevolking uitmaken, toch niets en beko
men noch en beletten in de huidige pijn*
lijke omstandigheden Alleenlijk omdat zij
elk op zijn eigen werken, omdat er geen
eenheid is onder hen 1
Hetgeen Z H. Leo XIII vroeg voor de
arbeidsvraag, dat is er ook zeer noodig voor
de katholieke overtuiging.
Niet genoeg is te zeggen dat men katholiek
is, en op reis en elders geuzenbladen te lezen
en met zijne penningen te ondersteunen.
Niet genoeg is het te beweeren dat men de
katholieke dag- en weekbladen genegen is,
en nooit een handje toe te steken om ze
belangrijk te maken, om ze bi) vrienden ot
kennissen aan te bevelen, om nieuwstijdingen
op te sturen, integendeel, ze beknibbelen,
ze tegenwerken, ze benadeeligen is niet han
delen als katholieken 1
Napoleon I deed zekeren dag een wapen
schouwing en hij bemerkte onder de mannen
een oud-gedieride, een grenadier, met vele
lidteekens, maar ook vele eerekruisen. Napo
leon riep den man bij hem en in die korte
soldatentaal hem eigen, vroeg
Te Padua was ik, antwoordde de grena
dietTe Marengo? was ik. Aan de
Pyramiden was ik. Te Austerlitz was
ik, en zoo klonk op elke vraag het antwoord
Zoo ook moeten de katholieken kunnen
antwoorden tijdens de wapenschouwing op
den laatsten dag.
Een trouwe zoon der Kerk was ik
Die zijn godsdienstplichten stipt v< r-
vulde was ik.
Die deel miek van katholieke inrichtin
gen was ik.
Die Kerk en Staat verdedigde? was ik.
Die wrocht voor de katholieke een
dracht? was ik.
Die steeds aan 't hoofd stond als er goed
te doen was Dat deed ik.
Zoo moeten alle katholieken kunnen spre
ken, dan zullen zij inderdaad mogen zeggen
dat ze
Katholiek zijn
in woord en daad
JAN.
van den beproefden evenmensch dat men
zelf- den katholieken nauwelijks da k weet,
lat zij jaariti-jaaruit, bestendig bekommer
zijn met zicii toe te wijden en up te ofi'men
voor het Enigen van Mm 11 en lijden
Men ziet hel na Wa"iieei de liberale
ens, bij uitzondering, een werk van lielda-
iglmid verrichte! ziclt e tug< ge «i- ijkt-
poUe.i gen getroosten, wam enter .4
hunne toewijding zelden ol 1 ooit, dan
ngt het nieuws daarvan aan d. 11 kink
stf.ng, viau wot' e1 zij npg 'heme d e
prt zen els hadden zij iels mmele 01'is w
tent da 11 boffen e« stoffen zij zeil dam op
Is war. n zij ongeëvenaarde toonbeelden van
aastenliefde.
W aar zij echter altijd toe bereid zijn. onze
hei alen, dat is om de openbare gelden te
mishiuikeu ten einde drukking uit te oefenen
op het geweten.
De meeste weldadigheidsbureelen en ge
meentebesturen die in handen der liberalen
zijn. schamen zich met niet de penningen,
oor't algemeen we.zijn bestemd, sommige
hun er stadsgenooten te begunstigen, ten
nadeelevau anderen, wiens vrijheid zij aldus
widen beperken. Nergens handelen de ka
tholieken metzulke berekende pat tijdigheid.
Ook in dit opzicht tooue zij zich dus de
ware vrienden der armen en ongelukkigen.
Dit al es zou wei meer in 't licht mogen
gesteld woruen, wel meer mogen gekend
zijn.
Niet genoeg wordt het opgemerkt, hoe
gering, hoe weinig talrijk, hoe onbeduidend
de werken en instellingen zijn, door de
liberalen ingericht en gesteund, met het
doel armen en ongelukkigen ter hulp te
komen. Zij laten die zorg schier uitsluitend
aan de katholieken over.
Deze zijn het inderdaad, die in hunne
godsdienstige overtuiging de kracht. de zelf
verloochening, de mildheid, de volharding
putten, om voor alle ellenden vertroosti g,
voor alle lijden verzachting te vinden en te
bieden.
Zoodanig is men daai'aan gewoon geraakt
iti de samenleving, dat men dit als zeer
natuurlijk beschouwtdat niemand liet
verwonderlijk vindt, d&t bet liberalism zicli
pootvast toont en onverschillig ten opzichte
der «toffelijke en zedelyke noodwendigheden
Wij beginnen deze weke ons watufelingsken
rond de wereld met Perzië waar de Keizer
of Shah Dinsdagavond overleden is 'tWas
reeds een heelen tijd dat er maar weinig hoop
en bleef op s keizers genezing:
Zijn opvolger is zijn zoon Mabomed-Ali-
Mirza. geboren den 21 Juni 1872, Deze prins
heelt vijf broeders en elf zusters wat bewijst
dat het stamhuis der Perzische keizers nog
juist op het punt niet is van uit te sterven.
Die dood en troonopvolging zullen in
Perzië geene merkelijke veranderingen te
weeg brengen.
Marokko, dat Afrikaanse!) land, waarover
de gezanten der mogendheden zoolang heb
ben onderhandeld te Algestras, in Spanje,
nog altijd in oproer, ten gevolge van de
eischen van zekeren Raissouli, die beweert
zelve keizer te moeten zijn in plaats van den
tegenwoordigen Sultan
Er wordt in zekere bladen gemeld dat de
opstandelingen zouden verslagen zijn, maar
als 't uit komt, daar en was niemand in de
versterking die door de troepen zoude in
genomen zijn. Andere schrijven dat Raissouli
hem wilt overgeven, en dat er onderhande
lingen aangeknoopt zijn.
Met al dat zijn de mogendheden niet gerust
en Spanje en Vrankrijk, die eerst elk een
oorlogschip gezonden hadden om de Maroka
nen benauwd te maken, worden nu geware
dat dit niet en zal lukken, en zij hebben nu
verschillige schepen doen gereed houden om
er gewapenderhand tusschen te komen.
't Was al een tijdeken dat er niet veel
sprxke meer en was van Combes, die door
zijn scheidingswet Vrankrijk zoo diep heeft
doen vallen. Al met eens is hij weer voor
den dag gekomen, en namelijk om eenen
brief te zenden naar eene duitsche gazette,
brief waarin hij den lof uitspreekt van.. Z.
Hden Paus Pius X. Dat schijnt ongeloof
lijk, en t is nogtbans alzoo Is Combes
misschien al met eens bekeerd 't Is zeer
twijfelachtig, maar Combes schijnt goeste te
hebben om Clémenceau buiten te kegelen,
gelijk hij van dezen aan de deur is gezet
geweest daar alleen ligt de hond gebon
den.
Vrankrijk zit zoodanig in nesten, dat
zonder overeenkomst met den Paus, of ten
minste zonder onderhandeling er geen uit
geraken aan is. Combes weet en ziet dat
't is den gepasten oogenblik. denkt hij, or
weer aan t roer te geraken. De franschen zijn
het gewaar en een briefwisselaar schrijft
daarover naar 't
Handelsblad van Holland:
Op dit oogenblik, nu het ministerie
Clémenceau van alle zijden wordt aangeval
len. ziet men in den brief van Combes de
voorbode van een nieuwe aankomst van
petit père Combes is om zeggens de
eenige die zou durven of kunnen met den
Paus onderhandelen zon Ier voor Pausgezind
uitgescholden te worden.
Is dat nu het ware doel van Combes, met
den Paus in gesprek te komen We zullen
't afwachten.
Intusschentijd vóór de scheiding riepen
de fransche geuzen uit De staatsbegrooting
is niet gemaakt om de priesters te betalen.
Dat de priesters hun middelen van bestaan
vragen aan de geloovigen
Zoo redeneerde men vóór de scheiding
zonder te denken dat de jaarwedde enkel
eene kleine vergoeding was voor het goed
der priesters, ontstolen tijdens de iraosche
revolutie van over honderd jaar.
Nu is de wet gestemd en 't eerste wat men
doet is de goederen die aan keikbesturen
toebehooren, inpalmen de priesters moeten
ma .r leven van de openbare liefdadigheid
Jamaar, nauwelijks maken de priesters
van de liefdadigheid gebruik, of wederom
is 't wat anders De pastor van St Savin in
Isère veroorlooft zich geld om te halen en
men maakt proces-verbaal tegen hem wegens
bedelarij.
En al de geuzen zingen in koor na, wat
Briand voren schreeuwt
De katholieke godsdienst is vrij
De fransche ministers hebben ook de hand
gelegd op de beroemde Basiliek van Mont-
marire te Parijs, een kerke die gebouwd is
uitsluitend met de giften der fransche katho
ieken en waarvan de grond waarop zij staat,
de persoonlijke eigendom is van den aarts
bisschop van Parijs.
van heel Vrankrijk vergaderden Dinsdag om
den toestand te onderzoeken en maatregelen
te beramen, ten einde de uitoefening van den
godsdienst te verzekeren, 't zij in het openbaar,
t zij in het geheim.
De Z. E. H. Kardinalen zullen de ver
scbillige afdeelingen voorzitten.
Gisteren Donderdag zijn de heeren Brisson
en Dubost herkozen als voorzitter van Kamer
en Senaat Na de kiezing der ondervoorzitters
en schrijvers van beide Kamers is men uiteen
gegaan tot vandaag.
De kiesstrijd is hier in vollen gang. Meetin
gen op meetingen worden belegd ten allen
kante en de hoofden der katholieke partij
het Centrum wedijveren met elkaar om
overal het goede woord te gaan verkondigen.
Het ministerie werkt ditmaal opentlijk mee.
Von Duisberg, ter oorzake van wie de Rijks
dag werd ontbonden heeft eene groote ver
gadering belegd te Berlijn van al de hande
laars die met het buitenland zaken doen. Het
Centrum houdt eene dergelijke bijeenkomst
te Keulen Overal maken de mannen van
't Centrum goeden indruk en alles doet ver
hopen dat eene even sterke macht als te voren
van de katholieken onder de wetgevers zullen
zetelen.
Art. 1. Nietig is elk beding van verzeke
ring ten doel hebbende het betalen van zekere
som gelds in gevai van overlijden van
kinderen beneden de vijf jaren of' bij het
ter wereld komen van doodgeborenen.
Art.2. Elke verzekeraar agent,inspecteur,
bestuurder van eene verzekeringsmaatschap
pij of makelaar in verzekeringen, die deel
neemt aan het sluiten of uitvoeren van eene
overeenkomst, nietig uit krachten van artikel
1, wordt gestraft met eene boete van 26 tot
5oo fr.
't Was noodig helaas.
dat de fransche
broodrooven
en
Heden Zaterdag is er openbare zitting van
den Gemeenteraad, ter bespreking van het
olgende
1. Verslag der verpachting van lokalen
onder de Halle.
Levering van kolen voor't Waterkasteel.
Begrooting, wijzigingen en stemming
Vraag om een uitgang in'l Pensestraatie.
Herstelling der Halle plans, enz.
Aandeel der Kerkfabriek in 't herstellen
van'St Maartens.
Verkoop van 't kasteel Godtschalck.
Dischrekening voor tgo5.
g. Rekening 1905 en begrooting 1907 voor
de godshuizen.
In de laatste geheime zitting is M. Georges
Tack als dischheer aangesteld ter vervanging
van M. Delva Boone, overleden.
M Tack behoort tot eene familie bij wien
de liefde tot den armeeen voorouderlijk erfdeel
is; hij zal dus bij het armbestuur wel op zijne
plaats zijn.
De knappe spelersgilde Willen is Kunnen
zal morgen Zondag avond vertoonen het
beroemd drama «Ons Kleintje» in g taferee
len. Men begint ten 7 ure stipt.
De Koninklijke Fanfare geeft Zondag toe
komende heur groot Concert in de Iweins-
zaal. Kunstenaars van eersten rang hebben
hunne medewerking voor dit feest toegezeid
Iedereen weet genoeg
wetgevers die de priesters
vervolgeu, voor hen zeiven eene verhooging
van 6.000 fr. 's jaars gestemd hebben.
Debelgische socialisten en kunnen daarvan
niet meer slapen. Demblon en Anseele
kloppen en kleunen in de socialiste bladen
om tiier ook denzelfden maatregel te zien
invoeren, zoolang er enkel burgers in de
Kamer zetelden, spraken die zelfde mannen
schande van de groote toelagen der volks
vertegenwoordigers. Zij beloofden in 't
beloven staan ze sterk ze beloofden alle
jare 1000 fr. te geven van hun jaarwedde aan
de maatjes die hen gekozen hadden. Jammer
dat die belofte vergeten geraakte, anders
wierd ze gehouden.
Nu vinden ze dat het postje van volksver
tegenwoordiger niet genoeg betaald is, dat
ze zouden moeten 10.000 fr. 's jaars trekken
en vrij vervoer op al de ijzerenwegen. Z'en
vragen nog geen vergoeding om binst de
vacantie naar Oostende te gaan wonen, maar
't zal wel komen, voor wie tijd van leven
heelt.
Clémenceau trommelde geheele dagen
tegen geheime fondsen vóór dat hij minister
was. maar nu dat hij aan 't schoteltje zit zijn
de zaken veranderd en hij is in 't geheele niet
meer voor de afschaffing van die fondsen,die
zoowel te passé komen bij vrienden en ken
nissen.
Jan Szatumari en zijne Vrouw wonen
sedert hunne geboorte in hetzelfde dorp in
Hongane, namelijk Isombolgi, en z'en heb
ben hun leven lang niet verlaten, tenzij om
een wandelingsken te doen.
Kalm ging hun geheel leven voorbij en
verleden zaterdag vierden ze,gave en gezond,
den hondersten verjaardag van hun huwelijk
Jan telt 120 en z'n echtvriendinnetje n5
zomers. Sedert jar. n reeds genieten beiden
een heerlijk pensioentje,waarmeê zij gelukku
en tevreden door de wereld geraken.
Waar zulke telegraaf van t grootste nut
is, dat is vooral op zee. Eene van de nieuwe
mailbooten, die varen tusschen Engeland en
Ierland, had in volle zee tets aan de ma
chien. Te vergeefs trachtte het personeel de
zaak te ontdekken, men vond de oorzaak
niet. Toen werd met behulp van den draad-
loozen telegraaf raad gevraagd aan den
hoofdingenieur die in Engeland was. Na
eenige onderhandelingen weg en weder
ontdekte de ingenieur de (out en de machi
nisten konden de zaak in orde brengen en
't schip kon dan zijn weg voortzetten.
Te Neumünster zijn een groot getal kin
deren door het ijs gevallen op de Stadsgrach
ten. 28 ervan zijn verdronken.
Rockefeller werd tot nu toe aanzien als de
rijkste man der wereld. Men heeft
anderen ontdekt Rami bij name, die ruim
10 milliards rijk is. Zijn inkomen bedraagt
gewillig een millioen per dag, of rond de
400 millioen 's jaars. Als die man zelf zijn
geld tellen moet, heeft hij zeker weinig tijd
om op zijn gemak te slapen.
bestendige gebrekkelijkheid, tot den ouder
dom van 65 jaar 60 centiemen per frank.
II. De vereenigingen die de hiernaver-
melde voorwaarden vervullen zullen aan
spraak mogen maken op de Staatstoelagen
1. Door de regeering als Verbonden van
onderlingen bijstand erkend zijn of bij een
erkend Verbond van onderlingen bijstand
aangesloten zijn
2.Tot doel hebben de onderlinge bijstands-
herverzekering de verbintenissen welke die
vereenigingen tegenover hunne leden aan
gaan moeten hun het recht verzekeren op
geldelijke toelagen waarvan het beloop door
de standregelen vastgesteld is, en die de
voortzetting zijn van tijdelijke vergoedingen
verleend gedurende ten minste drie maanden
door wettig erkende maatschappijen van
onderlingen bijstand
3. Aan de Regeering al de inlichtingen
nopens hun beheer gegeven hebben en in
t bijzonder bewezen hebben dat de onbe
kwaamheid tot werken der genieters aan een
regelmatig toezicht onderworpen is
4. Gelden voorbehouden, door het vast
stellen eener behoorlijke verhouding tusschen
de ontvangsten en de uitgaven te dien
einde, zullen de bijdragen door de werkende
leden betaald gedurende het jaar dat het
begrootingsjaar voorafgaat ten minste 75 p.h.
der toegekende vergoedingen binnen het
zelfde jaar moeten beloopen.
De toelagen zullen nochtans mogen
verleend worden, maar met aftrok van een
derde, wat de werkzaamheden van 1905
betreft, aan de Verbondskassen waar het
beloop der bijdragen slechts 5o tot 75 p. h.
der gezegde vergoedingen beloopt en met
aftrok der twee derden aan degene waar het
beloop der bijdragen niet tot 5o p. h. gaat.
Deze voorloopige bepaling zal op de
werkzaamheden van 1906 kunnen toegepast
worden.
HL Indien de vergoedingen door de
herverzekeringkassen verleend 1 frank te
boven gaan, dan zal de Staatstoelage slechts
toegekend worden voor het deel der bijdra
gen in verhouding met 1 frank dagelijksche
vergoeding.
Dit zijn de voorloopige vastgestelde regels;
ndien. de uitslag gunstig is, zai eene
bepaalde verordening opgemaakt worden,
de voorstellen in acht nemende, door de
ondervinding ingegeven.
Z. H. de Bisschop van Brugge heeft be-
loemd
Onderpastor van S S. Pieter en Pauwel
e Oostende, E. H. Lefevre, bestierder van
St Franciscus Xaverius Gesticht te Brugge.
Onderpastor te Ruisselede, E. H. Bryse,
onderpastor te Alveringhem.
Onderpastor te Alveringhem, E.H.Goene,
lerpastor te Wercken.
Onderpastor te Wercken, E. H. Verran-
neman, baccalaureus in godsgeleerdheid bij
Hoogeschool te Leuven, kapelaan van
S. Pieter en Pauwel te Oostende.
Bestierder van St Franciscus Xaverius
Gesticht te Brugge, E, H. Verbrugghe, lee-
raar in St Leo's Gesticht.
Leeraar in het St Vincentius collegie, te
Yper, E.H. De Ceuninck, kandidaat in wijs
begeerte en letteren.
Bewaker in St Leo's Gesticht te Brugge,
E. H. Schrurs, priester in het seminarie.
Uit eenen omzendbrief van den heer
Minister Francotte aan de heeren gouver
neurs gezonden, blijkt dat het Ministerie
geldelijk tusschenkomt in de onkosten die
de maatschappijen ot beter de bonden der
Onderlinge Bijstanden moeten doen voor de
herverzekering, die als doel hebben het
ver,eenen aan hare leden van vergoedingen
in geval van langdurige ziekte of vroegtijdige
onbekwaamheid tot werken niet voort
komende uit een arbeidsongeval voorzien
door de wet van 24 December 1903.
Te dien einde zijn voorloopig de volgende
bepalingen vastgesteld
1. Het beloop der Staatstoelage zal in
verhouding zijn met het bedrag der stortin
tingen der werkende leden binnen hel jaar
dat het begrootingsjaar voorafgaat op het
welk de toelagen ingeschreven zijn,te weten
a) Aan de vereenigingen die aan hunne
leden zoogezegde herverzekeringsvergoedin
gen verleenen gedurende ten hoogste twee
jaar 20 centiemen per frank
b) Aan de vereenigingen die deze vergoe
dingen gedurende meer dan twee jaar tot
ten hoogste vijf jaren verleenen 40 centie
men per frank
c) Aan de vereenigingen die dezelfde ver
goedingen gedurende meer dan vijf jaar tot
de genezing verleenen, en in geval van
Gisteren Donderdag nuchtend werd in
Sint Niklaaiskerke hier te Yper in 't bijzijn
van eene talrijke menigte de plechtige lijk-
dienst gedaan voor zaliger Leopold Soenen.
Pol Soenen was een oprechte type onder
de Yperlingen. De eerste dierf hij het aan
gaan om hier in Stad gazetten op strate te
verkoopen, en de razernij met welke liberalen
van allen rang en stand hem destijds vervolg
den en deden vervolgen, tot zelfs voor 't
gerecht, is een zeker bewijs dat Pol voor hen
nen grooten doorn in den vinger was.
Wij vragen onze lezers een gebed tot
asielerust van dien nederigen werker van
vroegere dagen, die misschien, door zijn
voorbeeld, meest van al heeft meegewrocht
om te toonen dat durven eene hoofdzaak is
om te lukken, ook op politiek gebied.
Te verkrijgen ter drukkerij dezer
Bloemlezing uit Styn Streuvels werken
2.75
Vastenboeksken of dagelijksche oefenin
gen voor den Vasten, verbonden in
percaline. o.5o
Hetzelfde in 't fransch o.5o
Levenskunstdoor Pater Weisz 3.to
Een boek van Heiligen en hunne dieren
door Abbie Farwell Brown 2.00
