w
Mengelmaren
t
J
A,0
Zwart brood
Beiaard
Politiehonden
Beizen
Prijsdeeling en
Aiies is duur, prySt betulve de
9® 3 S>
De geabonneerde»
Vlaanderen's X' Bedevaart
n ar 't verre Lourdes
De reis van Prins Albert
in Congoland
I l
Ah! Als «ij
r
Hopmarkt
19 0 9
i
,yr
i'l
A
X *1
v/oM,,'
s;
T,,i X
A
TE HUREN HUIS te Langemarck
Woensdag 11. kwamen een vijftiental arme
menschen bij Politie-commissaris en burge
meester klagen over zwart brood dat zij
kwamen te ontvangen. Zagen of vreesden
die menschen dat dat slecht brood was, wij
•-•rstaan hunne opspraak, en wenschen voor
ine en iedereens gezondheid dat er door
mand ongezond brood geëten worde.
Vij twijfelen niet of onze Burgemeester en
staatsagenten, die moeten waken over de
cvolijke waren, het noodige zullen gedaan
hebben om dat zwart brood te doen ontleden
't zij door M. Frans De Walque, bestuurder
ran het staats scheikundig gesticht te Brugge
't zij door M. J. Vanden Berghe, bestuurder
van het provinciaal laboratorium van schei
kunde te Rousselaere.
Wij verhopen dat niemand brood vcr-
valscht hebbe, of, wetens en willens, onge
zond brood verkocht hebbe daarvoor kan
men één jaar gevang en iooo frank boete
hebben.
t Was zondag, voor den opsluit van ons
Tuindagfeeste, de plechtige inhulding van
onzen nieuwen beiaard, waarvan bij honder
den Yperlingen de klokken zijn gaan be
wonderen in de öroote Botermarkt, en
wiens geschiedenisse zoo schoone in brons
vermeld staat, in zulk sierlijk vlaamsch, in
de grootste klokke ervan
Ter gelegenheid der herstelling van het
oostelijk gedeelte der Halle en tot verheer
lijking der stad besloot de gemeenteraad op
24 april 1909 dat de Beiaard zou vernieuwd
worden.
De heer Denyn van Mechelenjwerd belast
met het uitvoeren van het werk.
Het huis,Van-Aerschot te Leuven goot de
klokken.
De beiaard werd ingehuldigd en speelde
voorde» eerste maal op Onze Lieve Vrouw
Hemelvaart 1909.
Het volk van Yper was verrukt en wist
bet stadsbestuur dank.
De leden waren: R. Colaert,burgeme°ster,
E. Fraeijs en H Yanden Boogaerde, sche
penen, E. Struye, H. Fiers. H. Vander
Ghote, C. D'Huvettere, K. Bouquet, H.
Sobry, H Iweins d'Eeckhoutte, C Lema
hien, A Biebuyck, G. Begerem, 0. Boone en
A. Biebuyck, tusschentijdige secretaris.
Dat is een geschiedenisse te voren ge
schreven en nogthans zoo stipt de waarbeidl
Yper bezat voordien wel een beiaard,
maar hij was onvolledig, en om hem te her
stellen, zouden groote uitg ven moeten ge
daan worden. Het stadsbestuur had het
gelukkig gedacht het klokkenspel aau te
koopen en te volledigen voortkomende van
de kerk van St Jacob op Coudenberg bij
Brussel. Het werd gegoten door Van den
Gheyn, een der vermaardste klokkengieters
van de XVI* eeuw.
Het nieuw klokkenspel telt 35 klokken in
drij oktaven. De zwaarste klok, de do of
ut weegt 1360 kilos, de volgende 990, de
andere vermindei en in evenredigheid, zoo
dat de kleinste slechts 9 kilos weegt. Het
gezamentlijk gewicht der klokken weegt
6,800 kilos.
Tusschen de verschillige nummers van
het prachtig programma door den beroem
den beiaardspeler Denyn uitgevoerd, wer
den door eenige muzikanten der Fanfare,
onder 't beleid van M. Arsckodt, oude
vlaamsche liederen gespeeld, geschikt voor
thebaansche trompetten. Dat gaf een aan
gename afwisseling met het kunstig beiaard
spel.
Wat de beiaard zelf betreft, daar gelaten
eenige geringe puntjes die zullen verbeterd
worden, bekennen we ronduit dat het
stadsbestuur niet zonder reden in het brons
heeft laten gieten dat bet volk van Yper
verrukt was over het nieuwe kunststuk
dat den reeds zoo welvoorziene kunstschat
onzer stad nog is komen verrijken, en alwie
rechtzinnig spreken wil, hij weze gelijk van
welk gezindheid, zal het stadsbestuur dank
baar zijn voor den prachtigen beiaard, die
onze stad zoo meteen in de rij brengt der
beroemde beiaarden van ons land.
We 'n willen niet betwisten dat de
uitgave 40.000 fr. nog al hoog is voor
eens stad van schaars '20.000 inwoners,
ma»r het is een goed geplaatst kapitaal
dat voor Yper heoge interesten zal afwer-
pen,door den aangroei van het getal vreem
delingen, die de beiaard hier aanlokken zal
Reeds zondag werd het bekend door
mannen van gezag op kunstgebied, die niet
er aarzelden luidop huone tevredenheid en
hun dank te betuigen aan de stedelijke
overheid.
Dat zulke uitgave beknibbeld wordt door
't Progres dat is nog al natuurlijk hoe
kunnen die mannen goedkeuren dat het
huidig katholiek bestuur zulke groote uit
gaven doe zonder éen centiem meer lasten
te vragen, wanneer zij alles moesten laten
vervallen en toch nog nooit gaeu geld in kas
hadden, tenzij om de jaren van kiezing hier
of daar een traliewerk te schilderen of een
muur te witten in appelblauw- zeegroen
Onbetwistbaar zyn er nog nuttige en noo
dige werken te verrichten, maar die zullen
hunne beurt hebben ons katholiek bestuur
heeft in de achttien jaar dat het aan 't hoofd
van stad is reeds drie-vier maal zooveel
werken uitgevoerd dan het vorig in de halve
eeuw tyds dat het de stad heeft beheerd.
't Is pijnlijk voor sommige tegenstrevers
zulke waarheden te moeten bestatigen,
maar wat wilt go 'r aan doen wie niet
ziende blind is, kan o<is gezegde niet looche
nen.
Morgen zondag namiddag is er in den
velodroom een feeste voor honden, en na
melijk voor Policiehonden.
Indien dat eene aanwakkeiing is voor
onze policie om dergelijke medehulp ook
hier in te brengen, de Yperlingen zullen
gelukkig zijo dit goede nieuws te vernemen.
r#nn<llt»rllU|
Die nu wil meegaan met zijnen tijd moet
reizen. De eene, die 't wel zitten hebben,
rijden naar Zwitserland, naar It iliën, naar
Ennelandanderen, wat min rijk in de
geldbeurze, vergenoegen zich met een uit
stapje naar den Rhijn, of ze'fs naar Namen.
Dinant, de grotte van Han en 't Luxem-
burgsche.
Maar verre 't grootste deel moeten zich
tevreden stellen met een reisje... rond de
vestingen van Yper.
't Kan nogthans gemakkelijk gevondeu
worden om, ten kleinen koste, een gedacht
te hebben van do aangenaamheid bet ware
Zwitserland te bezoeken.
De Yperlingen hebban bier bij de deure
een streke, die onder opzicht van aange
naamheid, schoone zichten en gezondheid,
wel met Zwitserland te vergelijken is.
In een paar uren reist ge te voete in
velo is het maar een stapken verre naar
het lieve Dickebusch, met zijn schoonen
vijver, naar het schilderachtige Clytte en
van daar op een loopken naar Locre. Eens
Dickebifsch voorbij zit ge alg uiw in de
bergen. De gezonde zuivere iucht waait u
langs alle kanten tegen en ge hebt vergezich
ten op Poperinghe. op den Catsberg, op den
Casselberg, het Noorden van Vrank rijk.
Wie begoestis om te klimmen kan eens den
Scherpen berg bestijgeu en afkomen en is
bij te veel vermoeid, te Locre, met zijn
sierlijken kerktoren, is er menigo deftige
herberg, waar men op de vriendelijkste
w\jze onthaald en bediend wordt.
L*J
St- \ntonius' Gesticht
De Burgerlijke Godshuizen van Yper heb
ben in die luchtige gezonde streke van
Locre4eeu gesticht opgericht volgens deiin
zichten van M. hGodtschalck, waar ouder-
looze of half' verlatene kinders van Yper in
dit paradijs eerst en vooral gezondheid be
komen naar ziel en lichaam en dan vervol
gens onder alle opzichten eene deugdelijke
opvoediDg ontvangen.
Die er belang in stel raden wij aan een
bezoek te brengen aan dit gesticht, dat de
hoogste aandacht verdient.
t Was Donderdag laatstj plechtige prijs-
deeling aldaar.
Als we zeggen prijsdeeling, 't moet wel
verstaan zijn dat er hier geen spraak is van
boeken of kleedereu a's prijs't was eerder
gelddeeliug, en deeling van sommen die tot
40-50 fr beliepen.
Dat geld wordt op de spaarbank geplaatst
eu verzekert aau de leerlingen een schoon
stuivertje tegen dat ze aan 21 jaar bet
gesticht verlaten. De hospiceheeren zorgen
al een anderen kant voor bet pensioen der
weezen, die aan bun 60 of 65 jaar aflen ren
teniers zullen worden met een L komen van
ten minste één frank per dag Ja, waarlijk,
St-Antonius' gesticht is ee i paradijs voor de
weezeu van Yper.
Als men die nette, flinke kinders ziet, zoo
bevallig van maniereu, zoo gezond van
lichaam en geest, men kan haast niet be
grijpen hoe het mogelijk was dat wonder
uit te voeren velen als ze er naartoe gin
gen, waren ziekelijk, leden gebrek aan
zorgen, sommige zelfs waren ondeugend en
één jaar of twee later zijn ze blozende van
gezondheid, deftig van houding, gemanierd,
kortom ze'n hsbben van de vroegere tijden
maar ten hoogste nog het geheugen bewaard,
om hen te herinneren dat zij de hand moeten
zegeDen die met zulke vaderlijke en moeder
lijke zorge over hen waakte.
Een bezoek aan de sierlijke tentoonstel
ling van allerhande nuttig handwerk zal nog
meer de overtuiging geven van het deugde
lijk onderwijs kunstig gemaakte kleederen,
sierlijk witgoed, prachtig borduurwerk,
waarover onze rijke Ypersche Damen
preusch zouden zijn, liggen daar ten tooge,
nevens alle soorten van vermaking, die later
aan de huismoeders zoowel zal te passé
komen. En heeft hier het handwerk de
p'aatse ingenomen,die hem toekomt,daarom
toch en wordt het onderwijs in lezeu, schrij
ven, rekenen, aardrijkskunde, enz. niet
vi rwaarloosd in 't geheele nietkloek,
vast geschrift, deftige verstaanbare uit
spraak, sierlijke teekeningen zoo van hand
werk als van landkaarten van de streke,
van Belgenland en van Congo. Kortom, het
onderwijs is zoo volledig dat de kind is
later in de wereld met eere de plaatse zullen
innemen, die de Schepper hen heeft voorbe
houden.
Lof endank aan de onverinoeibae zusters,
die wel hunne take verstaan en ten uitvoer
brengen. Eere aan de Godshuizen van Yper,
die op zulke loffelijke wijze al het goede
bewerken door de milde gevers der hospice-
goederen bedoeld 1
Deze week hadden de prijsuildeelingen plaats
der katholieke knechtenscholen twee prachtige
feesten. Dinsdag was 't voor St Aloysius'. De
koor, Hulde aan de Moedertaal, was wel geko
zen en werd zeer goed gezongen, ledeteen zag
ook met een waar vermaak de lijfoefeningen
met zang, zoo Hink ert knap uitgevoerd door de
kleintjes. Ook het blijspel werd door iedereen
toegejuicht en het verdiende dat ook.
Een bewi's dat die prijsdeeling altijd veel
bijval geniet is het jirt-ot getal toehoorders,
geestelijke en burgerlijke overheden, ouders
der kinders eri vrienden van 't katholiek on
derwijs die de plechtigheid met hunne tegen
woordigheid vereeren.
Woensdag was 't de beurt van SI Michiels.
Niettegenstaande Ie donderslagen was er zeer
v tel volk opgekomen en ze moesten 't hun niet
beklagen. Men zag nooit schooner prijsdee
ling it: stad noch ommelands weider getuigd
en zoo is 't. Er waren maar twee punten op 't
programma maar ze waren de moeite weerd
een prachtig vierstemmig koor zonder begelei
ding, werd meesterlijk uitgevoerd, onder de
leiding van Meester K. Bostynde Fransche
comedie werd zoo natuurlijk,zoo goed gespeeld
dat grooten hel. niet beter gedaan hadden
zonder te vergelen dat het opgeluisterd werd
door heerlijke zangen.
Zoo heeft men dezer dagen nog eens kunn-n
bestatigen dal heide bloeiende scholen in niets
ten achteren zijn
ie Anur» alles verhoogt in
'E - "uisteu Vineaet, die zulke
pen
•au
'k
in-
Aalst, 14 Oogst. Markt vast. Men
kwoteert Aalst (Stadsmerk) 1908, 00 70 r.
nieuw gewas, ioo tot lo5 fr.
Londen, 16 Oogst. Markt vast. Men
kwoteertEngelsche hop, ie kwaliteit,
75-120 fr.; 2e kwaliteit, 55 -65 Belgische
hop, 65—70; Beiersche hop, 75—100
Amerikaanscqe hop, 7S9° 'r" tocstant
blijft even slecht.
Brussel, 18 Oogst. Markt onbestendig.
Men kwoteert Poperinghe (stadsbod) 100 tr.
en Aalsl (stadsmerk) 102 1/2 it
Neurenberg (Beieren), 18 Oogst Handel
vastgeen beter nieuws over de Duitsche en
de Oostenrijksche hoptuinen. Nieuwe-Stier-
marker hop noteert 225 frank.
Poperinghe, 19 Oogst. Handel onbe
stendig. Men betaalt Poperinghe (Stad) 100
fr. Poperinghe (Dorp), geene vraag.
LANGEMARCK
Domme Mode Zondag laatst ging do proces
sie uit ter eere van O. L. V- e* leverde eenen
0verheerlijken aanblik; er was maar een afsteek
en 't was dat er congreganisteu gevonden wier-
den die hunne veelkleurige zonneschermen o
hielden. Als ik dat zag, 'k en kon niet laten
in mijn eigen te zeggen domme mode, - en
moest waarlijk liet mannevotk bewondereu
derdaad al de mannen, grooten klem. en vrees
den niet v m hun bloot hoofd en zelfs tiunnei
kletskop te laten schoeperen uit eerbied voor
het H Sacrament, maar het vrouwvolk, meisjes
oud en joi g der congregatie, niet tevreden van
hun hoofd te beschutten met hoeden lijk oorlog
sclie. en, ze komen nog met hunne oneerbiedi
ge zonneschermen voor den dagen dat
leelyk
SCHRIKKELIJKE ONTPLOFFING - Zondag
15*dezer, binst liet avondmaal, ontstond er eene
schrikkelijke ontploffing in den luslhoi van
't kasteel van M. Cortvriendl, 111 't VTyboscli te
Langemarck. Ziehier wat er gebeurd was de
dienstmeid en vrouw van den hovenier b merk
ten in de keuken dat de gas verminderde en
begingen de overgroote onvoorzichtigheid van
met een lantee- n, I® gaan zien aar het torentje
in den hof waar dat het toestel stond acetylene
gas voort te brengen. Nauwelijks hadden zij de
deur opengetrokken ol de schrikkelijke ont
[doffing ontstond gansc.li liet toreulje sprong
aan stukken, de vrouw van den hovenier, die
80 tot 90 kilos weegt, wierd7 meters verre ge
slingerd door het struikgewas en daarbij wreed
verbrand, de dienstmeid een meisje.vau 18 jaar,
lag onder de puinen. M Lortvrieudl, die aan
tafel zat met zijn huisgezin en genoodigden,
kwam aanstonds toegeloopen, en zij gelukten
8rin, na 10 minuten werkens, het arm meisje
van onder de puinen te balen onnoodig te zeg
gen dat het, buiten brandwonden nog veel kneu
zingen bekomen had. Het Parket is maandag
ter plaatse geweest öd lieden, (donderdag, is de
toestand der slachtoffers, alhoewel verbeterd,
nog niet zonder gevaar op te leveren.
ZILLE EKE
l)e Zillebeekscbe bevolking bereidt, ter ge-
meentekermis,groote feesten ter eere van haren
alomgeachten Burgemeester Mlir Senator Baron
Gastonde Vinck.
't Is 23 jaar dat de beer Baron de Vinck Zille
beke bestiert, en bij heeft er in het vierde eener
eeuw een der bloeiendste gemeenten van ge
maakt van tiet arondissement.
De plechtigheid zal gevierd worden Woens
dag 1" Se> tember.
Te naaste weke zullen wy den feestwijzer me
de deelen
en, die fljden aan bloedarmoede, har tklóp-
hóofddraaiingen ol 'truissclien der ooran.
die zich flauw
eu uitgeput ge
voelen
pen,
zullen in korten tijd de volmaakte gezondbeid
terug vinden 100 zij hunnen toevlucht nemen
tot de ijzer pillen va 1 D' Rajhaöl; te bekomen
111 alle goede apotheken aau 1.75 fr.
Hel is dus Wo nsdag 25 Opgst dal er 455
pelgrims heenrijden uit Kortrijk naar Lourdes
Daarbij zijn er 30 priesters en 35 zieken.
De trein vertrekt uit Kortrijk. Woensdag 25
a. s. om 11.15. en zal terugzijn in Kortrijk den
Donderdag daarna, 2 September, rond 17 uren.
Bij hel heenrijden zal de Ireiu in Bordeaux
twee uren stilhouden don Donderdag, zoo dal
uie 11 tijd genoeg za! hebben om Ier kerke Ie
gaan, de II Mis te hooren of té offeren, en ter
H. Tafel te naderen.
De beevaart novene begint Zbiidag22Oogst,
octaafdag vanO. L. V>-ouw snelvaart (Litanie
van O. L. Vrouw,3 weesgegroeten en de akten).
Eu 1111, aan elk en allen die u^êreizen: geluk
en zegen en troost iu overvloed, vooral voor de
geliefde zieken.
Wij, die t'tiuis blij ven, zullen in den g» est
medereizen, niedebidden, mere hopen.
God /egene Vlaanderen, «1 O L. Vrouw van
Lourdes, hier zoo geëerd eu bemind, verkrijge
Vrel voor ons geliefde volk.
Ziellier eenige nadere bijzonderheden over
de reis, door prins Albert in Congoland ge
daan, en waarvan hij maandag namiddag
terugkeerde te midden der geestdriftige volks-
betoogingen
De karavaan ruste drie dagen uit te Lukou
zohva, aan het Moëromeer, en hernam den
2 Juni de reis. De prins en zijn gevolg werden
door ,het stoombootje Wangermée naar
M Piveto gevoerd, waar zy na eene noga! af
mattende reis vier uren later toekwamen.
Men kwam nu in de gevaarlijke streek, deze
die door de slaapziekte verwoest wordt. Al de
zieken en zelfs de ver lachten, die de genees-
heeren op de gioote banen en in den omtrek
ontdekten, worden naar de ziekenhuizen van
M'Piveto of van Kiambi gebracht. De leden
van de prinselijke karavaan ontsnapten aan
de ziekte. Teoordeelen naar bet uitzicht der
streek zou men niet vermoeden dat zij zoo
gevaarlijk iszij wordt door eene talryke be
volking bcyoond.
per rijwiel af, anderhalve uur of twee uren
per dag. Indien de benoodigheden der reis
niet door negers moesten gedragen worden,
had men den afstand tusschen M'Piveto en
Kiambi gemakkelijk op twee dagen tijd kun
nen afleggen.
Toen zij de eerste dagmarsch afgelegd had
den en hun kamp voor den nacht opsloegen,
werd aan den prins en zijn gevolgd mêege-
deeld, dat een leeuw, den vorigen nacht, eene
vrouw weggevoerd had De negers die de
karavaan droegen, verschansten zich achter
een houten afsluiting terwijl de b'anken zich
tevreden stelden met de opening hunner ten
ten goed te sluiten. De leeuw kwam niet
terug.
Hij de derde dagmarsch verloor men een
peerd dat aan de «horse sicknett» (peerden-
ziekte) stierf.
Twee dagen voor de aankomst te Kiamb1
werd baron de Moor, een groot lief hebbe1"
van jagen, het slachtoffer van een ongeval,
dat gelukkkig geene erge gevolgen had. Hij
vertrok met den geneesheer van de karavaan
op de Nijlpeerdenjacht en viel in een valstrik
die door de inboorlingen gemaakt was om
wild te vangen. De kuil met takken en bla
der 11 overdekt, was ongeveer drie meters
diep. Gelukkig staken er geen stokken met
scherpe punten op den bodem, anders ware
de arme jager letterlijk gespiesd geworden;
hij kwam er met omgeslagen voet en eenige
kneuzingen van af. Men was verplicht hem,
gedurende de twee laatste dagmarschen, in
eene handma» te dragen.
e
V
1
1 1
l
X J
I
V
x '1
X
V.Sftt CA.»
Men kwam den 10 Juni te Kiambi aan.
Deze post is op eene hoogte, nabij de rivier
gelegen. De prins werd er verwelkomd door
kapitein Flury, overste der streek. Men had
le aangename verrassing er Mgr Roelens,
:sschop, te ontmoeten, die met twee Wi:te
Haters gekomen was om Zijne Koninklijke
Hoogheid te groeten. De prins onderhield
zich lang aict Zijne Doorluchtige Hoogweer-
iigheid n de Paters, en vervolgens met de
plaatselijke magistraten en ambtenaars.
Kiampi was het eindpunt van de reis te
land, in LVantanga. Van daar af is de rivier
bevaarbaar op ecnelengte van 3ookilomètres,
en de prauwen en de zeilbooten werden dan
ook gebruikt voor het vervoer van het reis
goed en reizigers.
Den 11 Juni scheepte men in en vaarde
men den stroom af; den 12 vernachtte men te
Ankero. san den samenloop van den Kamoi
londo en de Luvua; den 14 s'apte men te Bul-
af, aan het eindpunt der baan die den Sanku-
ra (Kasa'i) met den Lualaba verbindt, en ein
delijk deu i5 kwam men te Kongolo aan,
een weinig stroomopwaarts de Hels he
Poorten
le Kongolo kwam de hoofdingenieur
Adam, bestuurder der werken op den spoor
weg der Groote .Vleeren.den p-ins gtoeten. Hij
was gelast met de inrichting deroverbrenging
van den prins van Kongolo naar Stanleystad,
en hij heeft zich op eene bewonderensweer-
dige wijze van zijne taak gekweten.
Den 2t terwijl men zich op de baan naar
Kosongo bevond, stond de prins, die alleen
vooruit gegaan was, plotseling voor een buf
fel. Het verschrikte beest keek den prins aan
dachtig aan, en verwijderde zich vervolgens
kalm en rustig
Ti Kcansogo hadden de overheden eene
plechtige ontvangst voorbereid. Eene talrijke
en luidruchtige menigte bracht den prins
eidelooze ovaties.Volgens het araabsch ge
bruik wierpen de vrouwen handvollen rijst
op den dioorluchtigen reiziger. De prins liet
zich deze nieuwsoortige stortvlaag welgeval
len
Den 2% Juni begaf de prins zich naar Oud-
Kasongoop ongeveer drie ureu varen van
Kosango. De Witte Paters die .laar hunne
Missie Hebben, ontvingen den prins met alle
mogelijke huldeblijken. De negerkinderen
der Missie zongen eene gelegenheids Bra-
ban^ouue die de heldendaden der belgen
in deze streek herinnerde. De prins bezocht
de graven van Lippens en DeBruyne.de twee
helden, die daar den doo bevonden, alsook
het gral van de Wouters d'Oplinter, nog een
slachtoff er van de Araben, die geduchte sla
venhandelaars van destijds. Allen rusten thans
op een Kerkhof dat door de zorgen der Witte
Paters zeer goed onderhouden wordt. Een
Te Deum in de kapel der Paters gezon
gen sloot dit hertroerend bezoek.
's AnJerdaags werden de spoorwegweiken
hooger op de kilometer 116. bezocht. Ten
6 ure 's tnorgends werd een wagon aan een
locomotiif gehaakt. De prins en zijn gevolg
namen plaats op stoelen en zetels, op den
platten wagon gezet, en omhulden zich met
dekens. Eeu na'te mist vtrkleumde de reizi
gers. Ten 2 1/2 ure bereikte men den laatst
gelegde» riggel, aan kilometer 164. Men was
op deze plaats volop bezig aan liet voortleg-
gen der spoorbaan. De prins werd verzocht
deel aan den arbeid te nemen, wat hij met
genoegen deed. Hij boorde met zulke kracht
gaten i n de riggels dat hij de bewondering
van de negers opwekte, die nochtans den
stie! goed kennen. Men zette het bezoek te
voel voort tot aan kilometer 174. De zon
was docor den nevel gebroken en nu was het,
---hi xkkeLijk lieei. Gelukkiglijk hadden de
-4-li,^
gangmaaksters; eene heele bende jonge vrou
wen liep jubelend en dansend de hooge be
zoekers vooruit.
Den 26 vertrok men naar Ponthierville.
Den 27 kwam de Aug Delbeke aldaar
aan, waar de prins Mgr Huys, den nieuwen
bisschop der Witte Paters ontmoette, die uit
Antwerpen met minister Renkin vertrokken
was, en die met Pater Wegsteen op weg was
naar de Tanganyka, zijne bestemming. Den
29 werd de prins naar den overkant der rivier
overgezet, waarihem eene^schitterende ont
vangst met militair praalvertoon en de mede
werking eener talrijke inlandsche bevolkiug,
te beurt viel,
Den 29 Juni bevonden de reizigers zich
aan de Falls, waar zij den italiaanschen graaf
van Turino ontmoetten, die prins Albert
op de hertelijkste wijzejjontving. De graat
vernachtte in de gebouwen van de belgische
overheden, terwijl de prins vernachtte aan
boord van de stoomboot die hem naar Leo-
poldville moest overbrengen. Twee dagen
nadien verliet men Stanleystad. Zijne ko
ninklijke Hoogheid, vergezeld van graaf van
Turino en a! de ambtenaars der Falls, hiel
den stil in de St-Gabriel's Misse, waar een
Te Deum gezongen werd ter gelegenheid
van de verjaring der onafhankelijkheidsver
klaring van Congo.
De 4 en 5 Juli waren nogal beroerde dagen.
De Flandre 11 strandde tweemaal op eene
zandbank, en vaarde rakelings voorbij eene
klip, waar de «Ville de Bruges1» schipbreuk
geleden heeft. De aanvaring op de klip had
een lek in het ruim doen ontstaan. De twee
voorruimen liepen onder water, doch dank
aan de waterdichtheid van de andere ruimen
kon de reis voortgezet worden.
Den 8 Juli, rond den middag, kwam men
te Lulonga aan, te gelijkertijd als de Hai-
naut 11, die stroomafwaarts kwam, met den
minister der koloniën aan boord. De twee
sloombooten werden naast een gemeerd. De
minister en mevr. Renkin, kwamen deu
prins groeten, en gedurende de twee uren dat
dit onderhoud duurde, vertelden de gevolgen
'an den prins en ven den minister elkaar in
t wijd cn 't breed de wetensweerdighedeu
van de reis.
Den zelfden dag kwam de prins te Coquil-
hatville aan en bezocht 's anderdaags te Eala,
den merkweerdigen kruidtuin van de kolonie.
Den 14 juli was men te Leopoldvide, waar
de prins den i5, het bezoek ontvingvan Mgr
Augouard, bisschop van Brazzaville (fran
sche Congo j
Den zelfden dag, na een ontbijt* aan de
hooge bezoekers aangeboden, begaf prins
Albert zich naar Brazzaville, waar hij de ver
schillende inrichtingen bezocht.
Het overige van den dag werd besteed aan
een bezoek aan de bewonderensweerdlge
missie der Paters van den H. Geest.
De boot bracht vervolgens alleman naar
Kinshatta terug, waar men den trein naar
Matadi nam.
Den 16, vooraleer te Thysville aan te ko«
men, bezocht de prins de missie dtr Paters
Jesuiten te Kisantu, waar hem eene schoone
en merkweerdig ingerichte ontvangst wacht
te. Zijne Koninklijke Hoogheid bezocht met
veel belangstelling de talrijke inrichtingen
/an Kisantu, ea het was zeer laat wanneer
hij afscheid nam van de verdienstelijke mis-
sionnarissen.
Eindelijk den 17, 's avonds ten 6 ur«,
kwam de prins te Matadi aan, en duagb
nadien te üonia, wair het volle feest war
Den maandag 20 Juli. ten 8 ure 's mor-
gands, verliet prins Albjrt, aau noord van
de Hirondelle Boma naar Europa, te
middeu van een geestdriftig gejuich H(j
bezocht verder nog Muteba eu Banaua,
waar liij den dinsdag morgend, aan boord
van de BruxMlesville inscheepte. Door
zijne hemiunelnkbeid heeft prins Albert
aller herten in Congo gewonnen.
Zooals wy gemeld he- ben, kwam hij over
eenig.i dagen te Teneriffe aan.
De reis van [Prus Albert, hoe lang en
toins hoe moeilijk ook is goed afgeloopeu.
In zijn reisboek heeft de prins aange tee
kend dat hij van aan Broken-Hill afgelegd
heeft: 82 dagreizen, waarvan 1,163 kilo
meters te land, 2,502 per boot en 643 per
spoorweg, 't zy in 't geheel 4,308 kilometers,
waarvan 4,100 iu de belgische kolonie.
Zooals men ziet, is het eene reis die tellen
kan.
De ontmoeting van den prins eu de
l»riu-.es, op de reede van Teneriffe, was
zeer ontroerend de Bruxellesville - had
nauwelijks het anker geworpen, toen de
prinses aau boord van een stoombootje aan
gevaren kwam eu aau boord van de üongo-
boot kwam Na de omhelzingen zonder
einde, zijn de prins eu de prinses aan wal
gekomen eu afgestapt iu het Hotel Qiiiii-
sana vervolgens hebben zy eene waude-
gedaan iu de vallei van de Motawa.
Aan boord van de - Bruxellesville na
men lluune Koninklijke Hoogheden de
eetmalen in de gemeenschappelijke zaal.
De prins 8|»rak, met zijne rei-genooten,
over schier niet anders dan over zakou die
Gongo aanbelangen, en vroeg steeds nog
inlichtingen aau ul wie er hem kan ver
schaffen.
Als Prins en Prinses Albert Maandag te
Antwerpen to1, kwamen, was hel schip vroe
ger in de haven dau ineu eerst voorzieu
had. Da Gravin van Vlaanderen met de
kinderen der prinsen was nog niet aange
komen. Angstig en verlangend stoudeu
Prinses Albert eu haarman rond te zien uls
nergens huuue kiudersn te vinden waren
Niots Men had schoon de Prinses te
doen vers'aan dat Int vóór tijd was, dat de
kinderen weldra wudeii aankomen' hunne
Hoogheden stondjii met tranen iu de oogen
rond ie zoeken. Eindelyk ziet men in d«
verte het hoirjtuig en dan sprongen tranen
van l-HJde venangen uit de oogen Prinses
Elisabeth wis de eerste het brugsken ever.
1 Was oahelzen en piepers geven dat
iedereen door ontroerd was.
delta! T. d',r»>> GieostiK voor alle Lao-
zoldii-ma onlangs nieuw magazijn met
P'ffit "Wilgen hof. Zeer geringe
WttRt W8t 8"otl ''u alljjd
beter hii iu doet eu lioevee
zult 11 baastJn vlür 0 Keneesiniddelen, KU
doeudo/uiv yo.ar'f e" owe familie de goed-
fp ii» ,i^""de pil Walthary te gebruiken.
