DIT IS
EN OMMELANDS
KIESVERG ADERING
ZONDAG 29 SEPTEMBER
VOORDRACHT
Vrije Ingang
SpttlM
Op Zaterdag 28" September 1907.
5 eentimen 't blad.
42e jaar. Talmerk 8078
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrüie, fe Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
K A rr II O X. IEKE 13 o rv I
in het VOLKSHUIS
ten 7 1/2 ure 's avonds
Voorstelling der Kandidaten
voor de kiezing van 20" October.
Gemeentekiezingen
ROM) DE WERELD
Italië
PUBLIEKE en KOSTELOOZE
over het aanleeren van moderne talen
op Zondag 29 September ten 11 1/2 ure
IN DE MILITIEZAAL TEN STADHUIZE
Frankrijk
Rusland
Nieuwe Wereldbrief
Marokko
STADSNIEUWS
Kiezing
Naar 't flooghe
Priesterlijke Benoemingen
Gemeenteraad
De Vacantie is uit
VAN ALLES WAT
Ditvoer van Belgisch
fruit naar Engeland
Groote en kleine dieven
Schatten in zee
Welmann
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
STAD YPER
DAGORDE
door den Bestuurder der Victoria Schools of Languages
'T NIEUWSBLAD ?m YPER
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgen land. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
PLAATSELIJK COiVlITEIT
Ter gelegenheid van de gemeentekiezin
gen wordt er veel gesproken van stoffelijke
belangen. Dat is natuurlijk. Het gemeente
bestuur moet zijne waakzaamheid tot dit
gebied uitstrekken, anders zou het aan een
zijner groote plichten te kort blijven.
Maar in de gemeentekiezingen staan er
ook andere groote belangen op het spel
belangen van zedelijken en godsdienstigen
aard.
De gemeente is,in België, meester over het
onderwijs.Van het onderwijs derjeugd hangt
de toekomst af van het land. Liberale ge
meentebesturen, zooals te Gent, Antwerpen,
Luik,enz., hebben hun volksonderwijs op
goddeloozen voet ingericht. Alzoo meenden
zij van volkskinderen liberalen te maken.
Hoe stonden zij versteld toen zij enkel so
cialisten gevormd hadden Tijdens eene
bespreking in de Kamer verklaarde M. Van-
dervelde, opperste aanleider der socialisten
De officiëele scholen, zooals zij in de groo
te steden ingericht worden, voldoen ons.»
En Anseele, de aanleider der Gentscbe socia
listen, zegde eens:«Deze scholen zijn kweek"
scholen van socialisten.»
Wat dus in het spel staat in de gemeente
kiezingen, is de opvoeding der kinderen. Zal
hunneopvoeding goed,christen en vaderlands
lievend, of goddeloos en revolutionair zijn.
Daar ligt de hond gebonden.
Men mag dat niet vergeten.
De groote dagbladen melden bijna dage
lijks aanvallen van het geuzengespuis uit het
éene Italië, tegen priesters en hooge geeste
lijkheid. De italiaansche geuzengazetten
vinden intusschen alle slach van lasterartike's
uit tegen priesters en nunnen en als de eene
of de andere geestelijke eens de rechtbank
ter huipe roept om die gepatenteerde laste
raars den mond te stoppen, dan zeere trekken
die leeuwen hun ooren in als de slekken,
en herroepen hun woord uit voor boete en
gevang.
De Asino die een missionnaris beschuldigd
had, trekt zijn woord in en zegt dat de be
schuldiging totaal valsch is, maarde
belgische geuzengazetjes, die de beschuldi
ging hebben overgenomen zwijgen als
vermoord: hunne heerlijkheid gaat zoo verre
niet te bekennen dat de be tij gi ng totaal
valsch is.
Intusschen boffen en stoffen de geuzen dat
de Paus in Rome vrij is en met de christenen
vrij en vrank onderhandelen kan, en eenige
dagen geleden zonden de Katholieke Werk
lieden een telegram van hulde naar Z.H.den
Paus toen de H. Vader den 20" September
openbaar werd beleedigd.
Dit telegram werd nooit besteld, omdat
het staatsbestier erin eene beleediging vond
tegen den Italiaanschen Staat.
Dat is dan die hooggeroemde vrijheid.
Daar is 't met de vrijheid al niet beter
gesteld, wel te verstaan voor de Katholieken,
want het gespuis en de scheuveis van allen
aard genieten er eene ongekende vrijheid.
Te Ewes bij Moustier had onlangs een
feestje plaats. Als de leute ten einde was deed
het gezelschap eene wandeling rond het dorp
en kwam alzoo voorbij de kerk. Op voorstel
van een der aanwezigen ging men binnen en f
eene dame ging naar den orgel en speelde de
Carmagnole die door al de andere werd
meegezongen.
De kerk is door de geestelijke overheid
buiten gebruik gesteld, maar geen enkel j
geuzenblad beknibbelt de handelwijze van
dat godvergeten gezelschap.
Arm Vrankrijk
In vergelijking met hetgeen sedert eenige
jaren gebeurde is het in Rusland tamelijk
rustig. Niet dat de oproer totaal gedempt is,
want volgens een russisch blad zijn op vier
weken tijds door de krijgsraden 3idoodvon- j
nissen uitgesproken, waarvan »8 seffens
werden uitgevoerd. Bij botsingen met de
policie werden 309 personen gedood en 173
gewond. I
Daarin zijn niet gerekend de personen die
door de ophitsingen van den Bond van liet
Russische volk ten offer vielen. Het aantal
is niet juist te bepalen.
I Politieke clïeften bedroegen 5oo,ooo roe-
bels. j
53 maal werden geheime plaatsen ontdekt
waar bommen lagen of oproerige druksels
werden bereid.
Te Lodz in Polen is een nieuwe generaal
aangekomen die om te beginnen duizend
man naar Siberie doet overvoeren, wegens
de moord op den fabriekant Silberstein.
Indien er nog eene werkstaking gelijk op
welke fabriek gebeurd zal het tiende der ar
beiders onmiddelijk naar Siberië verbannen
worden.
Zeven arbeiders en éene werkvrouw der
fabriek Silberstein zijn onmiddellijk door
den kop geschoten.
De nieuwe wereldbrief van Z. H.den Paus
over het modernisme, een soorte van nieuwe
leer gesteund vooral op halve wetenschap is
door alle groote dagbladen overgedrukt en
met den meesten lof besproken.
De H Vader heeft in zijn nieuwe ency
cliek, zeer wel doen uitschijnen dat de dwa
lingen, door de nieuwerwetsche schriftuur
uitleggers verspreid, hun vooral ingegeven
zijn door de onwetendheid en de hoogmoed.
Zij zijn opgeblazen van verwaandheid en
willen de inbeeldingen van hun eigen per
soontje als regel aan de Kerk voorschrijven.
Zij geven, bovendien, door hunne leerin
gen, het bewijs van hunne onwetendheid in
zake van wijsbegeerte en godgeleerdheid
hadden zij daarover grondige studiën gedaan,
zij zouden zelf de valschheid van hunne
leerstelsels ingezien en de ongerijmdheid
hunner gevolgtrekkingen begrepen hebben.
Het besluit dat de eenvoudige geloovigen
uit den encycliek moeten trekken, is dat zij
meer dan ooit voorzichtig moeten zijn in
hunne lezingen. Zij moeten zich vooreerst
herinneren dat het hun streng verboden is
slechte, onzedelijke en anti-godsdienstige
dagbladen, boeken en andere uitgaven te
lezen, en wat de zoogezegde godsdienstige
uitgaven zelf betreft, zij moeten oppassen dat
zij er geene lezen, die niet met de goedkeu
ring van het bisdom bekleed zijn.
En wat zij vooral zullen in acht nemen dat
is enkel te luisteren naar de priesters en
kloosterlingen, die in volle overeenstemming
met hunne bisschoppen en geestelijke over
heden handelen, spreken en schrijven.
In Marokko is het deze week opnieuw
begonnen.
De stammen, in plaats van te onderhan
delen, hadden een nieuw kamp opgeslegen
te Sidi-Brahim nabij Casa-Blanca. Door een
onderzoek in luchtbal was dit bemerkt en
generaal Drudde zond er een deel zijner
legermacht naartoe.
Geheel het kamp werd verwoest en na
eene korte beschieting werden de inboorlin
gen op de vlucht gedreven. De verliezen van
den vijand zijn onbekend. Van fransche zijde
bedragen zij een doode en tien gewonden,
waartusschen een luitenant van het Vreem
denlegioen.
Een later bericht meldt dat drie der voor
naamste stammen hunne onderwerping aan
geboden hebben. De afgeveerdigden dezer
stammen hebben beloofd alle gewapende
benden te verjagen en de moordenaars der
Europeanen uit te leveren. Mogen wij het
gelooven of is het nogmaals een list om
intusschentijd nieuwe krijgsbenden te ver
gaderen
Er bestaat ook nog een geschil tusschen
den echten Sultan en Moulai-Hafid die wil
Sultan worden.
Men meldt dat Moulai-Hafid met 6000
volgelingen en kanonnen in de richting van
Shawia, eene streek nabij Casa-Blanca ver
trokken is, niet om tegen de Franschen te
vechten, maar om strijd te leveren tegen het
leger van den Sultan Abdel-Azis, die met
zijne aanhangers op weg is naar Rabat.
In 't gebied der Oherardas en Beni Hasson
heeft hij i5o man gevangen genomen en voor
hunne ontrouw onthoofd. Wanneer nu de
keizerlijke stoet zijne intrede doet bij de
Beni-Hassan, wordt hij voorafgegaan door
i5o ruiters, die elk een hoofd der gedooden
op hunne lans dragen en deze bedreiging,
denkt de Sultan, zal de bevolking wel be
grijpen en den vorst ontvangen met de door
hem gcwenschte onderworpenheid.
Het Plaatselijk Comiteit heeft Woensdag
avond de kandidaten aangeduid voor de
kiezing van 20" October.
't Zijn de heeren
FRAEIJS Ernest
FIERS Henri
VANDEN PEEREBOOM Leon
BOUQUET REMY
uittredende leden,
en
BEGEREM Georges
BOONE CYRIEL
BIEBUYCK ALBERT
ter vervanging van MM. Begerem en Caene-
peel, ontslaggevers, en Vande Voorde, over
leden.
De kandidaten werden gekozen met een
parigheid van stemmen.
De heeren kandidaten zullen in de alge-
meene vergadering in het Volkshuis, Zondag
avond voorgedragen worden en het woord
richten tot de kiezers.
De vergadering is gesteld Qp ten 7 i/s ure.
De achtbare Heer Senator Baron de Vinck
richt morgen Zondag namiddag een groote
feeste in op het Hooghe. Er is dien dag I
St-Michielsdag open hof in het Park van
't Kasteel, en ten 3 ure zal de Koninklijke
Fanfare Concert geven. j
Een bijzondere tram vertrekt van
Yper-Statie ten U.15
Dixmudepoort 14.22
Meenenpoort 14.25
Zillebekestatie 14.32
Hooghe 14.39
Cantientje 14.45
Gheluvelt 14.48
's Avonds komt men van 't Hooghe terug
met den tram van kwart vóór 7 ure.
De Eerw. Heer Laga, bestierder der
Katholieke scholen van Yper, is onderpastor
benoemd te Iseghem, en wordt te Yper ver
vangen door Eerw. Heer Astaes, leeraar in
't College van Oostende.
Openbare zitting van den Gemeenteraad
op Zaterdag 28 September 1907, om 5 ure
's avonds.
Dagorde
1Stadsgelden Neerlegging der rekening
van 1906.
2. Neerlegging van het verslag over het
bestuur en den toestand der stadszaken
over 1906.
3. Museum Rekening 1906.
4. Staatsmiddelbare school Rekening 1906.
5. Kerkfabriek van St-Niklaais Begrooting
1908.
6. Weldadigheidsbureel Aandeel in de
kosten van liet kosteloos onderwijs in
1906-1907.
7. Stadsgelden Verhooging van toelage op
de begrooting van 1907. j
Vele ouders zijn niet ontevreden.
Ook eenige studenten zijn van dit gevoe-
len, maar ze zijn dun gezaaid.
't Is eene ernstige tijd voor de ouders.
Zij hebben te onderzoeken, waar zij hunne
jongens zullen zenden, 0111 hen eens later
bekwaam te maken zich eene loopbaan te i
kiezen. j
Daar moet met vele zaken rekening
gehouden worden, dat is zeker. i
De voornaamste is echter de opvoeding.
Zij is de levenszaak.
Het is niet alleen eene bagagie kennissen,
dat de jeugd, in de jongelingsjareu heeft op
te doen, zij heeft zich ook rijp te makeu,
door de wijze lessen, door de godsdienstige
voorbeelden; door de nuttige raadgevingen,
door een onderwijs gedrenkt met katholieke
grondbeginselen, om later te worden,
wat hunne ouders zijn, christelijke men-
schen, niet alleen bekwaam om geld te
verdienen, maar ook om het doel des levens,
de eeuwigheid, met volle zekerheid te
bereiken.
De ouders moeten natuurlijk ook denken,
aan een degelijk onderwijs. Zij moeten zor
gen dat hunne kinderen eenmaal bekwame
mannen zijn daarom moeten zij uitkijken
naar de scholen, waar de professors door
hunne kennissen, en bijzonder door hunne
toewijding, hunne opoffering aan de jeugd,
hun de meeste waarborg geven voor een
degelijk onderricht.
In die gestichten waar de professor er
alleen is, voor zijn eigen profijt, om zich
een» levensbaan te zoeken, waar hij de
schoonste tractementen op de gemakke
lijkste manier kan verdienen, al is ook
nog het uithangbord zoo schoon, en
wordt er nog door de liberale gazetten van
zooveel professorale geleerdheid gesproken,
moeten de ouders toch de volmaaktheid
niet zoeken.
Wij weten het ja, volgens de liberale
gazetschrijvers, hebben de officiëele scholen,
hunno scholen zooals ze die noemen,
omdat zij zelf er geene stichten met hun
geld, alle wijsheid en alle geleerdheid in
pacht.
In de katholieke gestichten worden er
slechts klerikale uilen gebroeid, zoo schrij
ven zij in hunne verwaandheid.
En nochtans, daar waar de officiëele Athe
na's en Collegiën, met de vrije katholieke
gestichten, meê moeten strijden, daar wor
den ze elk jaar, zoo duchtig geklept, en
telkens feller, dat zij wel beschaamd naar
hunne teenen zouden moeten zien.
En dat kan niet anders.
Zeker, er zijn in de officiëele gestichten
zeer goede leeraars,die hunne klassen geven
met veel nauwgezetheid en zorgmaar
veelal de measten hebben zich hunne levens
baan niet gekozen, om zich alleen toe te
wijden aan de jeugd, met het oog op een
hoogere bestemming, uit een godsdienstige
zelfopoffering. Hun professorschap begint
aan den zuil der klas eu eindigt ook daar.
Verder hebben zij wel andere bekominer-
ringen in het leven.
De professor in een katholiek gesticht,
heeft geen ander doel meer, dan de opvoe
ding en het ondewijs der jeugd.
Het \erschil is in het oog springend voor
iedereen, en de resultaten zijn daar om de
ouders te doen zien, waar zij hun vertrouwen
moeten hebben.
Een onderwijs doordrongen met den gods
dienst is overigens noodig, onontbeerlijk
voor het verdere leven.
De aanvallen der vijanden, moeten onze
jongelingen, eens mannen, geharnast vinden
tegen de slechte beginselen.
Het is ongelooflijk, hoe groot de indruk is
op een kind, wanneer bij er ziet onder zijne
leeraars, die opentlijk door hun gedrag en
door hunne woorden verklaren geen geloof
te hebben. Zoo een voorbeeld is noodlottig.
De invloed van een professor is zoo groot
op een kindhet kind ziet immers in hem
het model dat het heeft na te volgen.
Welnu katholieke ouders, geef uwe kin
deren geene andere voorbeelden na te volgen
dan godsdienstige voorbeelden, bijzonder
in het onderwijs dat gij hun verschaffen
moet, dat is u een heilige plicht.
{Algemeen Belang
Men kan zich niet voorstellen welke groote
hoeveelheid appelen,pruimen, regeloten,enz.
uit Oostende met de stoombooten van de
MaatschappijCockerill naar Tilbury-Londen
verzonden worden. Verleden week was het
eene lading van 9000 manden fruit, ruim
100.000 kilos, en dinsdag namiddag werden
5ooo manden regeloten ingescheept, meestal
uit de provincie Namen.
Een Amerikaansch blad kenmerkt ze als
volgt Als iemand een millioen steelt, is hij
een financieel genie wie zich met een half
tevreden stelt rekent men bij de verstandige
lui wie met 100,000 dollars vandoor
gaat, is geraffineerd en met 5o,ooo dollars
heeft hij ongeluk in zijn zaken gehad
een diefstal van 25,000 dollars is een onregel
matigheid, en die 10.000 dollars inpalmt, is
een gewikste speculant met 5ooo dollars is
het ontrouw met 1000 dollars oplichterij
wie 100 dollars steelt, is een onbeschaamde
dief, wie 10 dollars steelt een erg gemeene
dief wie echter een hesp of een brood weg
neemt is een verloopen sujekt, een verworpe
ling der maatschappij.
Van tijd tot tijd hoort men er van, dat po
gingen worden gedaan, om schatten uit de
zee aan de kusten op te halen, uit schepen
die in vroegere eeuwen op deze plaatsen
zouden zijn gezonken. Thans wordt iets der
gelijks geprobeerd in een meer in het graaf
schap Hampshire gelegen,bekend onder den
naam Sowley Pond. Het verhaal luidt dat
1700 jaren geleden monniken zich hebben
gevestigd in Beaulieu (New-Forst) en van
Citeaux kwamen, en in 't bezit waren van
een levensgroot gouden beeld der H. Maagd
en van het Goddelijk Kind, welk beeld ge
durende eeuwen achter het hoogaltaar der
Abdijkerk moet hebben gestaan. Gedurende
de vervolgingen van Hendrik VIII wisten
de monniken heel goed, dat de Koning en
zijn vrienden voornamelijk uitwaren op roof
en doodslag, alzoo zegt het verhaal, dat de
monniken het gouden beeld in het bovenge
noemde meer hebben geworpen.
Met belangstelling worden de pogingen
van deze menschen nagegaan,want het beeh
heeft natuurlijk een ontzaggelijke waarde
zoowel aan antiquiteit, ais werkelijke gelds
waarde,
Welmann die hoopte per luchtbal d
Noordpool te bereiken heeft moeten van zij
plan afzien.