1
DIT IS
i
EN
LANDS
12
m
§4 I
Op Zaterdag 4rt Januari iü8
eentimeiï '1 blad
43' Jaar.
Tmnm-'- 8092
Te trekken bij den Uitgever, Jk 36, m de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
Voor den I/aus
Zalig .Nieuwjaar
1908
België
Vrankrijk
Üverlijdens in 1/07
eg ra ving
Stad
Gemeenteraad
per
I -ft**» *UUn9
V.
HP II
P& I
ÉIS Èm,
si-
Fxht en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch -en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
Wi/Ubt/
Stadsboekenj
Hallo
Slqdsheg ootinq
Honden
Zitting vat! 31" December
yc &|g&||
- v-
NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 Ir. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boter-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten ofr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Ziiverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA-BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost Westvlaanderen wonen.
Z E. H Kan. De Brouwer
P.-'siot-Deken Yper
Oub-k nd
Eerw. Heer George, pasfor
Boesinghe
fr. 10-
fr. 5o
fr. 3o
Nogmaals heeft het uurwerk van den
tijd een nieuwen paal geteekend. 1907
behoort tot het verleden en onwillekeurig
blijft eikendeen een oogenblik herdenken
aan hetgeen het verloopen jaar ons aan hel
en leed heeft medegebracht.
Niet door geweldige stormen, door
omwenteling of oorlog werd 1907 beroerd.
Er dreigden gevaren maar zewerdenGoddank
vermeden. De toestand in Rusland verbeterde
eenigzins, een dreigende oorlog lusschen
Japonie en Amerika werd ons gespaard. De
onviicndschap tusschen Engeland en
Duitschland, veroorzaakt door tegenstrijdige
belangen politieke en handelsbelangen
verminderde. De Marokkaansche kwestie,
die dreigde een oorlog te doen ontstaan
onder de europeensche volkeren, is alleen
uitgebroken met Vrankrijk, dat nog lange en
erge moeilijkheden zou kunnen ontmoeten.
Men mag dus zeggen dat de politieke
toestand in Europa en zelfs in de gehe.de
wereld goed is. Het drieverbond werd nog
vernieuwd, Rusland en Vrankrijk zijn ook
nog bondgenoten, Engeland schijnt geneigd
desnoods een handje toa te steken aan
Vrankrijk, daar de engelschman al bekomen
heeft wat wat hij begeerde in Egypte, te
Faschoda. Maar een bondgenootschap dat
miek John Buil alleen met Japonie, de
nieuwe groote mogendheid, wier macht
Rusland zoowel gevoeld heeft, en die voor
Engeland eerst en meest het gele gevaar kon
worden, 't Was dus enkel de opkomende
zon en de opkomende macht die de sluwe
brit naar zijnen kant heeft trachten te
trekken.
Voor de Christenheid was het verloopen
jaar eerder een jaar van rouw. Terwijl in
Vrankrijk de vervolging tegen Kerk en
Godsdienst door een nieuwe rooverswet
we.d voortgezet, kwam in Italië ook de
vrijmetselarij heviger dan ooit ten strijde
tegen den Paus. In Rome zelf werd een jood
burgemeester gekozen, en meer nog dan
vroeger krijgt het janhagel der bevolking
gelegenheid zijn haat tegen de Kerk en beur
Opperhoofd te toogen. De stadhouder van
Rome blijft gevangen in zijn paleis en kan
zich onmogelijk in Rome vertoonen, zonder
blootgesteld te zijn aan de beleedigingen van
het opgehitste gespuis.
Waren er vele redens van rouw en droef
heid voor den H. Vader binst, het verloopen
jaar, de eenheid onder de katholieken gaf
troost in de beproevingen. In Duitschland,
in Belgie, in Oostenrijk werd het gezag
der pauzen meer en meer bevestigd. Terwijl
het Duitse he centrum uit den strijd der
verkiezingen sterker dan te voren aan Bü ow
of Bismark toogde dat het gevestigd is op
rotsvaste grondslagen, kwam de katholieke
partij in Belgtezegevierend mt den strijd voor
de gemeentekiezingen. De liberalen en socia
listen die er op gerekend hadden na de
gemeentekiezing een oproer te verwekken,
gelijk in 1857, om het katholiek gouverne
ment omver te werpen, zijn deerlijk in
hunne hope bedrogen. En de Oostenrijksche
katholieken hebben door hunne vergadering
te Würzburg bewezen dat zij onwrikbaar
verkleefd blijven aan Paus en Godsdienst en
dat het los van Home op hen geen
macht heeft.
We mogen dus met volle vertrouwen het
ni. uwe jaar le gemoet zien. De kiezing van
de wetgevende Kameis in Mei aanstaande
zullen aan het katholiek Bestier nog eens
toonen dat het land in hem vertrouwen stelt.
Moge in 1908 dn toestand van handel en
nijverheid, die voor duizenden en duizenden
in 1907 zooveel te wenschen liet, verbeteren
en bevrijding brengen voor a le standen der
samenleving.
Mogen bijzonderlijk voor ons, Yperlingen,
de groote werken die aangeleid worden een
nieuwen opbloei geven aan onze aloude
kunst en mochte eindelijs hand aan t werk
geleid worden ter voltrekking van %- \aar
die sedert omtrent eene halve eeuw oegon-
nen werd, en waaraan men ree. s
dikwijls beloofd heeft voort te doen.
Zullen wij in 1908 verhoord of nog eens
met beloften gepaaid worden
gaam.'jawHana
In alle geval, we wenschen onze mede
burgers en voornamelijk de burgerij cn het
werkvolk dat 1908 voor hen een jaar zij van
zegening
Zalig nieuwjaar
Ons leven is een Scheurkalender
Een pakje dagen ieder jaar,
Dat blij wordt aan den muur gehangen,
Van leyensloop en menschen zwaar.
Ons leven is een Scheurkalender
Die dag voor dag wordt afgerukt
Vandage grijpt gij t eerste blad je
Wie weet als gij het laatste plukt
Ons leven is een Scheurkalender,
Waar t eene bladje 't andre beidt,
Om straks op zijne beurt te vallen
Te vallen Waar? In d'eeuwigheid.
Te naaste weke zullen de kwijtbrieven
rond gestuurd worden voor de vernieuwing
der inschrijving 11 op het Nieuwsblad voor
1908.
Oude en nieuwe inschrijvers krijgen bij
dit nummer een sierlijken almanak.
meester. M. Iweina d'Eeckhoufte was door
onpasselijkheid belet de vergadering bij te
wonen.
't Verslag der voorgaande zitting werd
zonder opmerkingen goedgekeurd.
De raad keurt vefaehillige verpachtingen
goed.
M. D'Huvetteie vraagt dat hetvleeschhuis
eens te weke zou gesteperd worden de
pachters der kramen zouden er misschien
tusschen komen,'tiware voor elk een klei
nigheid, eu 't zou vele bijdragen voor de
netheiden de gezondheid in het vleeschhuis
en misschien d ;a geur verminderen.
De beenhouwers en zijn ook niet gediend
met die steunen platen op de kramen. Het
vleesch komt uat als het er op ligt en heeft
geen uitzicht meer.
M. de Voorzitterzal onderzoekeu als
er middel ware de stepering te doen. Maar
er zal altijd mia of rneer reuk blijven.
Wat de steenen tafels betreft, er zal van
de opmerking reluming gehouden worden
en in hot toekomende zal men houten plan
ken doen leggen.
plichting aan te nemen van zijn zutverings-
stelsel te g- bi uiken. Vooral nu er een prijs
kamp uitgeschreven is 01x1 een goedkoop en
yoordeelig stelsel te vinden, verhopen wij
iets beters te kannen gebruiken dan het
stelsel door den Staat voorgehoudeu.
f.
Er is sprake eenige boomen te vellen langs
j de buitenwandeliug,boomen die ofwel geheel
dood of t'einden geleefd zijn. Misschien zal
de verdwijning dier boomen beknibbeld
worden, maar we kunnen ze toch niet laten
1 staan met gevaar ze alle te zien vergaan.
Natuurlijk zullen er andere geplant worden,
maa'' dat zal een tij.lekeii moeten duren,
want men mag met seffens planten waar
andere boomen gestaan hebben.
M. de Schepen Vandefl Boogaerde zal het
trachten te schikken ten beste mogelijk om
zoo weinig als 't zijn kan het uitzicht te
schenden, 't Is goed van voorde schoonheid
of het esthetiek te zijn, maar het noodzake
lijke moet toch gedaan worden.
li
1%
Een pijnlijke slag heeft ons dierbaar Va
derland en de katholieke partij getroffen
de weledele Heer Jules.de Trooz is Dinsdag
avond godvruchtig in den Heer ontslapen.
De heer de Frooz was een man van groot
gezag en sedert hij aan het hoofd stond van
het Ministerie heeft hij onschatbare diensten
bewezen aan zijn vaderland.
In de besprekingen ter Kamer werd hij
gretig aanhoord zijne antwoorden waren
steeds gepast en doeltreffend ook werd hij
door vrienden en tegenstrevers nxet achting
en eerbied begroet.
Het is ongetwijfeld de eerste maal dat een
opperminister sterft in bediening sedert de
onafhankelijkheid van Belgie.
Het afsterven van den heer de Troos zal
het land door diep gevoeld worden.
Hij ruste in vrede.
De heer minister van Justitie in Vrankrijk
is Dinsdag schielijk overleden tijdens eene
zitting van den Senaat. M Guyot Dessaigne
wordt vandaag Vrijdag begraven.
Volgens begeerte van Mevr. Guyot zal er
te Clermont een lijkdienst gedaan worden,
Zaterdag 4 Januari. De fransche ministers
zitten daarmee leelijk in nesten, zij die allen
godsdienst en alle godsdienstige plechtighe
den zouden willen afgeschaft zien.
Kardinaal Macchi
Kardinaal Svampa
Pater Mortsabré, Parijs
De Schab van Persie
Lord Goschen, oud-Minister, Londen.
Casimir Périer, oud-Voorzitter der Republiek
in Frankrijk
Koning Oscar van Zweden
Berthelot, scheikundige, Parijs
Pierre Veuiliot, gazetschrijver, Parijs
J. K. Huysmans, iett ikundige, Parijs
Edward Grieg, beroemde componist.
Jules de Trooz, opperminister van Belgie.
f
Maandag ten ti ure za] inde Hoofdkerk
van Brussel de plechtige lijkdienst plaats
hebben van Minister de Trooz. Z, Em. Kar
dinaal Mercierzal zelf den lijkdienst zingen.
Ten io ure en een kwart komen de Minis
ters bijeen in de Wandeizaal der Kamer, die
in louwkapel veranderd is. Drie redevoerin
gen zullen uitgesproken worden door Mi
nister Liebaert, door M. Schollaert en door
M. de Becker-Remy, Kamerlid.
Senators en Kamerheeren worden tot de
begraving uitgenoodigd.
Verslag de,' zitting
van Zaterdag 28" December 1907
De raad vergaderde ten 4 en half, onder
voorzitterschap van M. Co.aert, Burge-
De begrooting van 1908 wordt goedge
keurd.
M D Huvettere f begeert dat de lijste der
aangekochte boeken van het verloopen jaar
bij de begrootinc gevoegd worde.
M de Voorzitter zal het vragen aan de
boekbewaarder.
De begroeting voor de Nijverheidschool en
de Muziekschool worden beide goedgekeurd,
alsm-de de begrooting der kerkfabriek van
St Pieters.
Houtverkoopingen voor de Godshuizen
worden insgelijks goedgekeurd.
Het aandeel van Staat en Provincie in de
herstelling is verzekerd mits zekere wij
zigingen aan den lastenboek, namelijk het
inschrijven van minimumloon en aanveerden
van belgische schaliën nevens engelsche.
M. de Voorzitter - zal vragen dat de
plans ter inzage gehangen worden van het
publiek. Misschien konden ze gedrukt, en
verkocht worden, alsook deze van de her
stelling van Sint Maartenskerke 't publiek
stelt belang in die werken en velen zonden
misschien geer-n die plans bewaren, die later
van groot belang zuilen zijn.
Rekening van 1906 en begrooting van
1908 voor Disch en Godshuizen zulle door
de afdee'lingen onderzocht worden en in
eene volgende zitting besproken.
De heer Voorzitter leest de verschillige
artikels der bevrooting, die achtervolgens
aanveerd worden.
D i heer Sobry vraagt dat de opbrengst
van grondverkoop zou gebruikt worden om
staatsr-nten te koopeti daar de gronden ook
renten opbrachten.
M. do Voorzitter is in grondbeginsel
niet tegen het voorstel van M. Sobry, maar
voor de belangrijke buitengewone werken,
die door den raad gestemd zijn, zullen de
buitengewone inkomsten van stad op verre
na niet toereikend zijn we zullen wel ver
plicht zijn gewone inkomsten te doen
dienen voor de buitengewone werken te
betalen, misschien de 53 000 fr. staatsren-
teri die wij bezitten, moeten verkoopen, en
zelfs geld van d - leening daarvoor ge
bruiken, Welnu, ons gep'aatste geld zou
maar 3 per honderd opbrengen en misschien
moeten wij aan hoogeren interest omhenen.
Daarom kan ik het voorstel van M. Sobry
niet aanveerden
M. D'Hu vettere, die verleden jaar een
dergelijk voorste! van M. Sobry heeft onder
steund, en kan nu het voorstel niet stemmen,
daar de stad in het aaDgaan van eene leening
zou verliezen met het aanknopen van rente-
titels. Inderdaad, zoo wij later die titels
moeten verkoopen, zullen we misschien van
11,000 fr. titels maar 10,000fr. geld krijgen
en alzoo duist frank verliezen bij de bewer
king.
Het voorstel Sobry wordt bij de stemming
eenparig verworpen, buiten de stem van den
voorsteller zelf.
Er wordt een krediet gestemd van
fr 65.013.08 voor de werken aan Zdlebeke
vijver De Slaat komt er tusschen voor een -
derde nxi s wij een stelsel van zuivering
aanveerdengëzeid systême de g.érilisa-
tiou. Wij aanveerden heel geeru en met
dankbaarheid de milde tusschenkomst van
dsn Staat, maar zonder nogthans de ver-
De huizén van den Doorgang die buiten
de rechtlijning vallen, zullen onteigend
worden en de straat zal rechtgetrokken
worden.
Sprekende over de belasting op de bonden,
zegt de heer Voorzitter dat er in Yper
uitnemende veel honden zijn waarvoor niet
betaald wordt. Anderen dolen rond in stad.
Daar zullen ma,atrege.s tegèn genomen
worden, want a! hebben er bier geen geval
len vau razernij geweest, 't is altijd goed
waakzaam te zijn.
Een fransche liefhebber biedt duist frank
's jaars voor net recht van visschen in den
Zillebekevijver. Nu en brengt alles te zimen
maar 500 fr. op. De schepenraad zal onder
zoeken en vervolgens voorsteilen doen aan
den raad.
M. Fraeijs vraagt hoe het komt dat er
eene vermindering van inkomsten voorzien
is voor de botermarkt.
M. de Voorzitter. Daar zijn een groot
getal boeren die hunne melk naar de
melkerijen brengen.
M. Sobry. Te Langemark zijn er 140.
M. de Voorzitter. We zullen trachten
middel te vinder; om die vermindering tegen
te gaan, maar'tis moeilijk. Nogthans is de
markt van Yper de voordeeligste v >or den
verkoop van boter.
M. D'Huvettere vraagt wanneer de gaz
lanteerns eindelijk zuilen verzet worden op
de vitorlanden tot aan de Potyzo.
M. Ge Voorzitter. De gazmaatschuppij
heeft het beloofd, sedert lang.
M. D Huvettere. Ze zouden kunnen
wat min b doven en meer doen. Gelach
M Bouquet klaagt over de ongeschikte
uren van den tram naar Dixmude. Gelijk
wanneer men vertrekt, men moet te Elver-
dinghe een ure of twee wachten.
Spreker zou ook nog een paar rechtstreek-
sche trams willen binst de zomermaanden,
tusschen Yper en Veurne en de Panne.
M. de Vooizitter bekent dat er niets te
b -komen is, maar de Raad, die in den tijde
geweigerd beeft tusschen te komen is daar
de oorzaak van. Ik ben tevreden vroeger
tegengestemd te hebben.
M. Fraeijs. [k meen ook tegengestemd
te hebben.
M. de Voorzitter. We zullen nogmaals
aandringen om verbetering te bekomen.
Misschien lukken wij beter als er eene ge
meentelijke maatschappij tot stand koon
vo de uitbating van Yper-Veurne en Yper.
Ni uwkerke.
id. Bouquet klaagt nog over het vagen
der straten Yper ts wel een net steedje,
maar 't kan nog verbeteren.
M. de Voorzitter. We hebben geheel
den dienst heringericht en toch geen genoeg
zame verbetering verkregen.
M. Bouquet vraagt als er geen spraak
is het huis bij den Watermolen af te breken.
Het is toch niet bewoond, tenzij somwijlen
's nacht-, maar z nder pacht te betalen..
M. de Voorzitter. We vinden niemand
die het pachten wil.
Duist frank wordt gestemd voor prijs-
deelingeu in 't j ar 1908. Er is eeu prijs
deeling in de Nijverheidschool alle twee jaar,
en bijgevolg in 1908
Een hulpagent zul bijgenoemd worden
voor den c'ie t der policie,
Een gazetje van steê heeft willen doen
gelO'.ven dat de heer Burgemeester, van de
feeste- sprek nde, zou geklaagd hebben dat
ze te vele kostten. Daar is niets vau. De
feesten, met toelagen aan harmonie, coursen
en velofeosten van heel het jaar kosten
20077 67 fr.
Een krediet van 4100 fr. wordt bestemd
om eene eetzaal te maken bij het huis aan
Zilleboekvijver.
M. Vanden Boogaerde vindt dat er
geen zooveel noodig is,de helft ware genoeg.
M. D'Huvettere begeert de plans te
zien ook is het misschien nu niet meer
noodig een nieuwe zaal te maken, ingezien
het voorstel om het vischrecht voor duist
frank te verpachten.
M. de Voorzitter. De voorgestelde som
wordt enkel ter beschikking gesteld van den
Schepenraad. De gemeenteraad zal later
beslissen over plans en bestek.
Een krediet wordt ter beschikking gesteld
van de,, heer schepeue Vanden Boogaerde,
om den put bij de statie te laten vullen Bij
occasie kunnen er 3000 kubieke meters
grond en steengruis ingevoerd worden aan
1 fr. per karre van 1 1/4 m3.
'2.500 fr. zullen dienen om al den zuidkant
van 't kerkhof t enen muur te bo ,wen. Men
zal de tusschenkomst vragen van de aan
palende'eigenaars die alzoo hunnen eigen
dom zuilen verbeteren. Daarbij, 't en is met
betamelijk, gelijk, nu, z wij as en hennen op
het Kerkhol kunnen loopen.
Een ijzeren kruis uit tie XVe eeuw, dat nu
in don zuid-oosihoek van het Kerkhof staat,
zal opnieuw bij Siute Maartenskerke ge
plaatst wor ien, waar het vroege,, stond,
'c Heeft een kuu .tw erdo eu we zullen 't
belette geheel op, te kankeren op het
Kerkhof'.
De begrooting sluit met
Gewone ontvangsten fr. 375,240,74
Gewone uitgaven 352,318,71
Batig siot fr. 22,922,03
Buitengew. ontv. fr. 143,226,79
Buitengew. uitg. 162,727,45
i
Schadelijk slot fr. 19,500,66
Algemeen overschot fr. 3,421,37
i De begrooting wordt met algemeene
I stemmen goedgekeurd,
f M. Fraeijs vraagt voorlanden in den
1 Langen Meersch.
M. de Voorzitter. We leggen reeds
voorlanden iu vier straten. Mij dunkt dat
bet genoeg is voor den jaar. Ook uwe vraag
komt te laat.
M. Fraeijs 'k Zal mij tevreden houden
als ik zeker ben te naaste jare de voorlanden
j te bekomeu.
M. de Voorzitter. Ja, maar vraag ze
aan tijden.
j M. Vanderghote begeert te weten hoe
het staat met de onderhandelingen nopens
deriole van M. Verschoore.
M. de Voorzitter. De aanpalers mogen
zonder kosten mime waters lossen in de
riole. Vooraleer over te nemen moeten wij
van den dienst der werken een verslag ont-
j vangen nopens den toestand van die riool.
ij Er blijft maar één punt meer aan 't dag-
orde de afstand van pacht voor den
ijskelder. Daar er spraak is van personen,
zal de zaak in geheime zitting behandeld
worden.
De openbare zitting eindigt ten 6 en half.
Dinsdag 31" dezer, nieuwe zitting ten 6
I ure 's avonds.
In geheime zitting werd het mandaat
vernieuwd van M. Fraeijs. voor de Gods
huizen, en M.Georges Tack, voorden Disch,
M. Jules Baus, lid der commissie van de
Stadsharmonie, M. Albert Ligy, voor de
Muziekschool.
De benoeming van M. Henri Donck, als
secretaris ontvauger van den Disch en van
de heeren Dieryck. Doehy, Van Robaeys,
Jules Lagrange en Tybergkein, als doctors
van den Disch, wordt goedgekeurd en de
heer Emiel Buy.e is huisbewaarder genoemd
der Stadsboekerij.
De zittiug wordt geopend ten 6 ure een
kwart onder voorzitterschap van M. den
Burgemeester.De heeren D'Huvettere,Iweins
d'Eeckhoutte en Lemahieu zijn afwezig.
M. cie Voorzitter. Velen denken dat ze
hunne kinder-, mogen laten op hel ijs loopen
op de stadsgrachten en op de vaart. Ik meen
het mijnen plicht de drukpers te vragen dat
zij zoud; waarschuwen dat het ijs der stads
grachten niet eu deugt en dat er evenveel
gevaar is op do vaart. Sommigen raden aan