DIT IS
s
w:®
hmP
•4#
syr a#
EN OMMELANDS
Verlossing van Yper j
OPROEP
MENGELMAKEN
SpeeS ïïaafl 12
llTJl *5?F
98
G 3011?
lM IUB^
fe
Zaterdag 1lri Juli 1908
cêntirzien t
ofad,
wf
va pmp
si^SEB II
IP #®S
PUn *tf
Te hekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 3 frank 's jaars
0 mor feesten
525° Verjaardag,
V'rjaring der Verlossing
O. L. VROUW VAN TUI E
1383-1908
IIONU I'
WEI
Rusland
Italië
Oostenrijk
LANDBOUW
VAN ALLES WAT
n
4Se jaar. Tainierk 3110
HI
Fxht en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
O. L. VR. VAN THUYNE
van Yper
Perzië
Mijnramp
Proces
Zonderling ongeval
It t mis werpen der kor iën
DIM&NCHE 12 JUILLET 1908
C. Goot.
.ïS
't NIïïtïW:>BLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
s Zaten.na de mark'tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten J' nlaud. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel ja.:.r e t 't wordt op voorhand betaald.
Alles >et vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
ótrate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn g* zonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost Westvlaanderen wonen.
Zondag 12 Juli 1008, ten 5 ure 's avonds,
CONCERT door de Phalange Artistique van
Brussel. (Eerste prijs van uitmuntendheid
i n groote Eereprijs. Parijs 1895).
Zondag hg Juli igo8, ten 3 ure, Bloemen-
peest en Stoet tan versierde en gtbloem-
tooide praalwagens, rijtuigen en rijwielen.
Ten Sure, Concert, door de Stadsharmonie.
DER
DOOR TUSSCHENKOMST VAN
Ter gelegenheid van dit jubelfeest zal
Z. H. Mgr de Bisschop van Brugge de plech
tigheid met zijne tegenwoordigheid oplniste
ren.
De vier p rochiën vaU stad zulk n samen
werken om de processie dit jaar buitenge- I
woon lnisterlijk te maken.
De Hoogmis is ten 9 ure en de processie i
gaat uit kwart na den 10".
De Hoogmis ir; gr goriaanscben zang, zal j
door al het volk mo-rtK/u,
Ten einde iedereen op te wekksn erin j
mede te doen, zullen er eiken avond ten 8 1/2
oefeningen gedaan worden in St Maar tens-
kerke.
Zangboeken zijn aldaar ter beschikking j
van iedereen.
door tusschenkomst van
BELEG VAN YPER IN 1383.
Op 5 Juni 1383, had de beiaard, als
naar gewoonte, aan de Yperlingen den
dageraad aangekondigd en den Angelus
was in alle kerken geklopt, toen al met
eens op het Belfort storm geluid werd.
De torenwakers hadden in de verte
een groot leger krijgslieden bemerkt,
't Was de vijand! Dil leger bestond uit
Gentenaars en Engelschen, die kwamen
om de stad Yper die aan den Graaf van
Vlaanderen getrouw gebleven was, te
overmeesteren. Deze aanval was al
sedert lang voorzien en de magistraten
hadden dan ook ernstige voorzorgen ge
nomen.
Nauwelijks had de stormklok geluid,
of alle weerbare mannen kwamen gewa
pend naar de Groote Markt geloopen.
i;e wevers- en andere gilden stelden
zich op rang in de schaduw der Halle,
nan wier toren de standaard van den
Graaf van Vlaanderen wapperde. Wel
haast waren zij op de vestingen verdeeld
e:i wanneer de mannen van de voorwacht
van 't vijandelijk leger voor eene der
poorten van de stad kwamen, waren zij
niet weinig verwonderd te zien dat de
bruggen opgedraaid, de poorten gesloten
en geheel de vestingen met krijgslieden
bezet waren.
Dc belegeraars waren met 75.000 man,
'tgeen voor een leger van dien tijd over
groot was. De Gentenaars hadden aan
de Engelschen de verzekering gegeven
dat dc stad het geen drie dagen uit
houden zou.
Dc vijanden vielen de stad aan
zij gebruikten groote rammen om de
vestingmuren in te beuken: De beleger
den deden een dapperen uitval en mie
ken zién meester van dit oorlogstuig,
.verbrijzelden en verbrandden liet.
Twee afdeelingen schutterij wierpen
zonder ophouden een regen van steenen
op de stad. Sommige geschiedschrijvers
zeggen dat men gebruik miek van roode
steenen, welke men bijzonderlijk des
nachts op de huizen en in de stralen
wierp, alsook ontplofbare voorwerpen
om de stad in brand te steken, maar vol
gens onze voorzaten zeggen, wierd geen
een der verdedigers erdoor getroffen,
hetgeen door de Yperlingen wierd toe
geschreven aan de bijzondere bescher
ming van de II. Maagd, gedurende bef
beleg bijzonderlijk aanroepen.
De vijand, ziende dat ai zijne aanval
len tegen de moedige Yperlingen, vruch
teloos waren, besloot de stad in te nemen
door den hongersnood. Zij sloten-daarom
het water af, dal uit de vijvers van Zille-
beke en Dickebusch langs beken kwam,
en mieken een nauweren kring rond de
stad, zoodat volgens een schrijver van
dien tijd, een hond groote moeite zou ge
had hebb,en om van uit de stad door de
vijandelijke rangen te geraken.
Niettegenstaande dit, deden de Yper
lingen van tijd tot tijd een uitval, welke
meest altijd met goed gevolg bekroond
was. In een dezer uitvallen mieken zij
zich meester van eene groote hoeveel
heid eetwaren, welke zij naar de stad
medebrachten.
Op 8 Oogst, een zaterdag, leverden de
belegeraars een stoutmoedigen en lang-
durigen aanval, die bijna den geheelen
dag duurde. De vijanden vochten als
uitzinnigen, maar wierden niettemin
verslegen en deze nieuwe overwinning
bracht de ontmoediging in het vijande
lijk leger. Denzelfden dag nog trokken de
Engelschen en Gentenaars er van door
en lieten het beleg steken.
Van zoohaast de wakers zagen dat de
vijanden hun kamp verlieten, schreeuw
den zij uit al hunne macht Zege Zege
De beiaard, die negen weken vroeger
ten strijde had geluid, verkondigde
nu de overwinning.
De dappere verdedigers van Yper, ver
lieten de vestingen en kwamen wederom
juichte: geestdriftig de overwinnaars toe
en iedereen trok dan kerkewaarts om
God en de gebenedijde Maagd Maria ie
bedanken, aan wien de overwinning ten
grooten deele verschuldigd was.
Yper was in feeste en uit alle monden
weerklonk een kreet van erkentelijkheid
en vreugde Looft God, Vivat Yper 1
j boszla opeen gereden. Een reiziger en een
fr i.-:draaier werden gedood. Zestien andere-
personen werden gekwetst. De botsing werd
door eene verkeerde spoor wissel veroorza akt
In tegenstrijd met zekere fficiëe'eberichten
melden bijzondere depechen dat de stad
Tabriz volkomen in demaehtder regeerings-
troepen is die onmeedoogend de revolution-
nairs neerschieten.
Deze laatsten bieden een bardnekkigen
tegenstand. Talrijke huizen zijn geplunderd
en iu brand gestoken. De bevolking heeft
met den hongersnood te kampen.
Stilletjes aan geraken de Russen aan de
Kamers gewend en de Kamerheeren aan den
gewonen gang der staatszaken. Deze week
werd er een toelage van 5 millioen gestemd
voor de verbetering der vloot Heden
Zaterdag zal de czaar iu de Doema eene
belangrijke redevoering uitspreken en zoo
zal misschien ook op den duur de vrijheid
tot het volk toegang vinden, dat eeuwen en
eeuwen lang als slaven werd behandeld.
Eene schrikkelijke koolmijnramp is over
eenige dagen gebeurd. Er zijn verscheidene
houder en dooden.
Dinsdag is, te Sint-Petersburg, het proces
van de vier en veertig revolutionnairs voor
den krijgsraad begonnen. Zij worden beticht
deel te maken van de vooruitstrevende
afdeeling (maximalisten) van de sociaal-
revolutionnaire partij, vau de ontploffing
ingericht te hebben die in de woning van
M. Stolypine gebeurd is, en van oen rijtuig
der schatkist, in de Zonarnystraat, te Sint
Petersburg, geplunderd te hebben. De
betichten behooren tot verschillende klassen
de" samenleving. Ei zijn vele vrouwen
tusschen, onder andere eene prinses, doch
ter van een rijksraadsheer. Verscheidene
namen werden geheim gehouden en zijn bij
middel van nummers aangeduid.
Maandag zijn te Florentië twee trams op
eengereden, iu ongemeene omstandigheden.
Zwermen kleine witte vlinders waren op de
spoorlijn neergekomen het geleek goed op
een sneeuwstorm. De wattmen kou onino
gelijk de baan verkennen De botsing was
zoo geweldig dat de ruiten van de tramrij-
tuigeu gebroken en de voerders en de
reizigers gekwetst werden. De zwermen
insekter; maakten deopruimingswerken zeer
moeilijk.
Treii botsing
Dinsdag zijn een reizigerstrein en een
koopwarentrein tusschen Debreczin en Sze-
Vervolg).
Laat ons nu bespreken wat er den
landbouwer te doen staat zoodra hij de
ziekte in den stal ontwaart.
Rechtstreeks de ziekte bestrijden
ware wel, het eenvoudigste, doch dat
schijnt heaen ten dage de kracht aller
geneesmiddelen te overtreffen. Men
moet zich clan vergenoegen de besmet
ting te bestrijden, en te beletten dat de
steeds gezónde dieren besmet worden.
Hoe geschiedt de besmetting?
I/mgs de scheede dringen de micro
bei: -s-f ~k v-urender ziekte binnen om
Hoe komen de kiemen dér ziekle in
aanraking met de scheede der gezon
de dieren
Op verscheidene wijzen, door het aan
raken der vuilnissen van besmette die
ren. Het bespringen eener gezonde koei
door eenen stier, die eene besmette koei
besprongen lieeft kan de besmetting in
den stal brengen.
Het is nog gevaarlijker eene besmette
koei in te koopen. Zoo moeten al de
koeien en veerzen uit eenen stal die
besmet is, als verdacht aanschouwd
worden. Zelfs de koeien en veerzen uit
eenen gezonden stal, als zij gesprongen
zijn van eenen stier die van besmetting
niet vrij is.
Vèreenigde veekweekers, past op voor
den syndikaatstfer. Vraagt aan den
veearts de middels 0111 den stier te ont
smetten na elke bediening eener koei uit
eenen besmetten stal.
Benevens de besmetting waaraan gij
de stallen der vereenigde veekweekers
blootstelt, gij belemmert den bloei der
vereeniging, gij brengt zijn bestaan in
gevaar, en mogelijks zal de kostelijke
stier weldra zijne hoedanigheid van
voortteeler verliezen.
Gij moogt u beroemen tot hiertoe,
aan dergelijke gevaren ontsnapt te heb
ben, doch aangezien er gevaar bestaat,
waarom toch niet eenige kleine en ge
makkelijke voorzorgen genomen
Als eene koei miswerpt, wat staat er ie
doen
Van zoo gauw men de eerste teekens
van het afsteken bemerkt, moet de koei
afgezonderd worden en er moet ontsmet
worden. Er zijn landbouwers die mee-
nen dat het genoegzaam is ze in eenen
hoek van den stal ievers te plaatsen. Dat
is iets, maar dat en is niet voldoende.
De koei immers zoolang zij niet schoon
is levert het grootste gevaar, waartegen
de nauwkeurigste en sterkste ontsmet
tingsmiddelen onmachtig en onvoldoen
de schijnen.
Op de pachthoeve zou er een afge
zonderd stal moeten bestaan.
Mij dunkt ik zie hier de boeren uit hun
vel springen. Wij moeten gebaren dat
wij het niet en zien, zij zullen het eerst
moede zijn.
Laat ons onpartijdig zijn en onze
zienswijze volkomen uitdrukken. Som
mige eigenaars van hofsteden of pro-
prietarissen bekommeren zich al te wei
nig met hunne eigendommen en de land
bouwers die ze begaan. Doet de pachter
goede zaken, zij zijn er op uit 0111 de
pachten op te slaan. Is er een krasselaar
zij doen kijkuit om hem aan tijden 't vel
af te stroopen. Verder gaat de genegen-
heid niet. Zulke handelwijze is verre van
menschlievend te zijn en dikwijls even
verre van de rechtveerdigheid. Het ver-
gezonden stal is
j schaffen van eenen
soms noodzakelijkheid en plicht. Onge-
twijfeld is de landbouwer soms de oor
zaak van de besmetting, niel altijd noch
tans, daarvan moet er rekening gehou
den worden. De besmetting staat dik
wijls op denzelfden voet als de schade
en verantwoordelijkheid ten laste van
den eigenaar evenals brand, instorting
der gebouwen, slete, enz,.
Terloops wil ik hier ook aanstippen
de nadeelen van eenen uitgestrekten on
verdeelden koeistal. Vleiender voor het
aanzicht, gemakkelijker voor het toe
zicht, maar in geval van besmetting, hoe
schadelijk en ook hoe ongeschikt als er
moet ontsmet worden.
Ik zag liever eenen afscheidsmuur in
't stal, en mogelijks meer, volgens de
uitgestrektheid.
De goot of greppe moet eene goede hel
ling hebben om de besmette vloeistoffen
van het eene stal door het andere niet te
drijven.
De grond of vloer moet hard en effen
zijn en goed volgezet, om het schuren en
het ontsmetten te vergemakkelijken. De
zoldering in gesloten planken als men
geen steen en kan verkrijgen.
Eenieder kan gemakkelijk beseffen
waarom de stallingen in dergelijke voor
waarden beschreven worden. Het is al
wel van de koei in den afgezonderden
stal te brengen van zoohaast men de eer
ste voorteekens van het miswerpen be
spiedt, maar soms heeft het afsteken
plaats gehad zonder dat het voorzien
was. Wat dan gedaan
Vooreerst de koei afgezonderd en 't
werk der ontsmetting aangevangen. De
doode vrucht en nageboorte moet ver
brand worden of gedolven met ontsmet
tende stoffen. De zieke koei en de naast-,
gelegene koeien mnoi™ onfw wümIhh
nfexfèn Ara! r "n e's fn étt <M Vatsfx
het dier dat verworpen heeft.
Zoolang de koei niet schoon is, moet
men in de scheede inspuitingen doen
om de ziekte te verhinderen.
Geheel den stal moet gereinigd wor
den, gescheurd en ontsmet, en later
nog nu en dan, moet men tot eene alge-
meene ontsmetting overgaan. Men moet
zich wel wachten ook de weiden te be
smetten door mest of vloeistoffen der
besmette stallen. Ziedaar de richting,
aan u, landbouwers, ze te volgen. In
't algemeen zijn de boeren liefhebbers
van korte remediën. Als ze eens 7 weken
lang niet en kunnen slapen van eenen
zeeren tand, zij gaan tot den tandmees
ter,die trekt hem uit en 't is gedaan.
Naar den apotheker of liever nog naar
eenen kwakzalver gaan achter een
fleschtjen voor de beesten, dat kan nog
zijn, maar het besmettelijk afsteken be
kampen, booze microben vernielen, dat
is te lang werk, te moeilijk, dat moei te
nauwkeurig gedaan worden en de land
bouwer speurt zoo nauwe niet. Elk zijn
gedacht. EAVERUNT,
WITTE NACHTEN.
Het verschijnsel der witte nachten is
ook in Zweden waargenomen en heeft
de algemeene aandacht gewekt. In den
nacht van dinsdag op woensdag was het
niet meer de zachte schemering der zo
mernachten, die over Stockholm lag,
maar de stad baadde te middernacht in
schitterend licht, zoo hevig dat men in
de straten zijn eigen schaduw kon zien.
De volgende nachten heeft zich het
verschijnsel herhaald en vooral in den
nacht tusschen Donderdag en Vrijdag
was het prachtig; het was zoo hel, dat
men te middernacht uitstekende foto
grafieën kon nemen. Prachtig waren de
wolken, die nu eens sneeuwwit, dan
weer in gouden glans schitterden.
ZORG VOOR HET TIAAR.
Het is bekend dat blond haar niet
op dezelfde wijze mag behandeld wor
den als donker haar. Blond haar,met
dezelfde middelen gewasschenals bruin
of zwart,verliest spoedig tint en glans;
vooral de zeer lichte, teere nuances wor
den donkerder en dof.
Een goed recept om blonde haren te
reinigen, zoodat zij hunne fraaie kleui-
bewaren, is liet volgende: Doe drie han
den vol bloemen van kleine kamillen
in een porseleinen kan en giet er flink
kokend water op. Laat dit goed doortrek
ken en wikkel de kan in flanel, zoodat
de warmte niet kan ontsnappen.
Nu borstelt men het haar flink uit en
wrijft haren en hoofd stevig met een
drogen badhanddoek af. Dan schenkt
men 't uit de bloemen geperst kamillen-
water in een kom en wascht daarmede
het haar zoo warm als men het maar
kan verdragen, tot dat het goed schoon
is.
Zeep heeft men er niet bij noodig.
Het beste is, na het haar zoo goed
mogelijk met den handdoek te hebben
drooggewreven, het verder in de zon
laten opdrogen.
Ratten. De ratten zijn in Engeland
eene wezenlijke plaag geworden men
schat dat zij jaarlijks voor 250 miljoen
fr. schade aanrichten.
Ze zijn vooral menigvuldig in de dok
ken, en elk schip dat in de havens aan
legt wordt er om zoo te zeggen door in
genomen.
Die leelijke knaagdieren verspreiden
ook menige ziekten. De kwestie van het
vernielen der ratten is belangrijk ge
worden in Engeland.
In Denemarken waar men ook van de
ratten te lijden had, is er eene premie
van 10 centiemen uitgeloofd voor eiken
rattekop bij het bestier ingeleverd.
Het Staatsbestuur heeft 18000 fr. be
taald voor 180.000 fr. duizend gedoode
ratten.
Men rekent dat die voor een miljoen
fr. schade zouden aangericht hebben.
Zandauto. Een parijzenaar, Lie-
geard, heeft een middel gevonden om
per auto door de afrikaansche zandwoes
tijnen te rijden. Met een gewone auto
ware dit onmogelijk, hoe licht ook de
auto zij. Het nieuw stelsel bestaat hier
in, dat aan beide zijden een lange en
breede riem-zonder-einde 0111 de wielen
er over katrollen loopt. De riem is van
cocosvezelen gemaakt en kan in een om-
vnor/iQ,l nn_ on o Tg? rt 1 1 JL-
uiii''R.j"S7Ü3/l| „de__aju±n. epn vasten .grond
-*- -.Jrt.-—--
a 5 h., Grand'Place
par la
Phalange Artistique, de Bruxeiles
(lr pr!x d'Excellence et Grand Prix d'Honneur,
Paris, 1895)
PROGRAMME
1. Walk over, allegro
Jules Emile STRAUWEN.
2. Faust, valse-caprice
Gounod-Strauwen.
3. Peer Gynt2e suite d'oichestre,
a) Le matin (Pastorale) b) La mort
d'Aase c) Danse d'Anitra d) Les
Kobolds pourchassent Peer Gynt.
4. Petit Ruisseau, bluette
Jules-Emile STRAUWEN.
5. The Pyramids, virtuose-polka
6. Rapsodie Hongroise N° II LlSZT.
7. Guillaume Teil, ouverture ROSSINI.
YPER
Weduwe Henri Yasseur, herbergierster op
St Eloi te Voormezeele, kwam Zondag avond
rond 7 1/2 ure van Yper. Onderwege wierd zij
aangesproken en een eindetje vergezeld door
een kerel, rond de 35 jaar oud en op zijn Zon-
dagsch gekleed. Nabij het kasteel van M. Jean-
son wierp hij de vrouw op deu grond, met 't ge
dacht haar uit te plunderen, maar de komst van
drie wielrijders deed hem door 't veld op de
vlucht gaan. De gouden keten welke zij rond den
hals droeg is gebroken.
Elie Brouckaert, wonende te Zonnebeke, die
over eenigen tijd Pieter Devolder, jachtwachter
van M. de baron de Vinck, had aangerand aan
het «Kanon», te Zillebeke, werd Vrijdag door de
de Rechtbank veroordeeld tot 16 maanden ge
vang en eene geldboete.
Pieter Devolder heeft sedert dinsdag het gast
huis verlaten.
CROMBEKE
In den nacht tusschen i en 5 Juli rond 10 l/4u.
met een klein onweder, een enkele bliksem en
een enkele donderslag, is de bliksem gevallen op
de schuur en stalling gebruikt door Acbille
Dslanote, landbouwer ter dorpplaats en toebe.
hoorende aan Mevrouw Floor, eigenaars er te
Rousbrugge.
Rond 11.30 ure, eene uur na den donderslag,
Ontwaarde men den brand.
Reeds ten 12 ure middernacht waren al de
pannendaken ingevallen.
Het gebouw ter lengte van 30 meters
niel eenen zijvleugel van 13 meters en eene
