D JT IS
J
OMMELANDS
1
SpteeKsM 52
Op Zalen.j^' ;*Bj October 1 w.>8 epotiiii.es - oia< 4!Y ia Taioierfe ^54
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsbooaschapwezen ofte post, tegen h frank 9s
belangrijk bericht
Hongersnood in odia
aa'regelen tegen de Cholera
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
galis liohiy jg
ïïSf SS# S# S#
In België
!t Frankrijk
ftüxVD i
LDgekiid
(jR iukkige meisjes.
De poortier van het Armengesticht te Lon-
sktbsb® Kara
■.a J£f5s755g
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 ir. en den vrachtloon
buiten Belgmland. Het blad. is niet min te trekken dan voor een
't wordt op voorhand betaald,
moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
gehetjaar e
Ajles
STRAfE, Tk
36, te Yper.
De bekendmakingen kosten q fr. p de reke. binpen 'I blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gi zonden, wordt besproken.
De Heeren van de A.GENCE HAVAS, te Brussel, "k 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PlagR RE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yber., yan al, die buiten
Oost Westvlaanderen wonen.
te
Bij dit blad ontvangen onze lezers een
proefexemplaar van de NIEUWE VLAAMSCHE
ILLUSTRATIE.
I'G.Voor den geringen prijs van 90 centiemen
per 3 maanden oi fr. 1.05 franco per post
kan mei deze wekelijksche Illustratie be
komen.
Schooner blad bestaat er niet voor zoo
geringen prijs. De Uitgever.
De Gemeentebesturen hebben voorloo-
pig de kiezerslijsten gesloten op 31 oogst
1908.
De bezwaren tegen de votrlboMye lijJ
ten moeten ingediend worden bij de
Schepenraad vóór 31 October 1908.
Heeft recht op de lijsten geschreven
worden, hij die, op 1 Mei 1900, den ou
derdom bereikt van 25 jaar voor de Ra
mer; van 30 jaar voor den ^enaat, de
Provincie en de'gemeente en die op
Juli 1908 in de gemeente één jaar woons
heeft voor de Kamer, den Senaat en de
Provincie en drie jaren woonst voor de
gemeente.
Die twijfelt over zijn recht tof ïnlich
tingen begeert nopens kiesrecht 01 kies
reclamatien, mag zich wanden tot lie
bureel van den Katholieken Hond, lp
Meenenstraat.
Mulagumudu, 16 oogst 1908.
Zeer Eerweerde Mjpeder,
Het hert diep bedroefd en den geest vol
sombere bekommernissen, schrijf ik u van
daag. De hongersnood heerscht ailiier; nooit
woedde hij met zooveel kracht sinds de elf ja
ren die wij hier, verhieven. Ik kon en wilde niet
gelooven hetgene mij de indianen hierover mij
vertelden, denkende dat zij alles overdreven,
zooals het dikwijls gebeurt. Maar gisteren,
gedurende den vrijen tijd, ging ik met eenige
onzer mannen onze kleine rijstvelden bezoe
ken. Gij weet, niet waar, dat deze zeer wei ge
legen zijn en dat zij in gewoonlijkejomstandig
heden meer geven dan de omliggende velden,
daar een weinig regen voor onzen oogst ge
noegzaam is. Welk was mijne (ontsteltenis
wanneer ik met eigene oogen bestadigde dat
de oogst gansch mislukt was! Van de zeven
.partijen, twee slechts zullen de helft geven
yan hetgeen wij ervan verwachteneene andere
partij zal het vierde opbrengen, en (het overige
zal niets anders opleveren dan een weinig
mager strooi, vóór den tijd verbrand en vei-
droogd. Het had onlangs geregend en het was
juist hetgeen mij verblindde tot nu toe, maar
die regen kwam te laat en was b ijlang niet
genoegzaam. De vijvers, bij de rijstvelden ge
legen, zijn ganseü droog. Ik ging ook de na
bijgelegen rijstvelden zien; welk droevig
schouwspelEr was niets te bespeuren dan
eenige ellendige stengels en geene de minste
aren- Gij kunt u gemakkelijk mijne droefheid
inbeelden! Deze bestatiging was voor mij in
derdaad, eene gansche ontdekking eerst en
vooral de kleine oogst van het weezenhuis
mislukt; wat meer is, de andere oogsten zijn
nog slechter dan de onze. De rijst zal dus
aan zulke hooge prijzen staan, hier in het zui
den, dat ze bijna niet köopelijk zaï zijn. E11
nochtans, de. familie van het weezenhuis be
staat uit meer dan 300 kinders die ge mij toe
vertrouwd hebt en die moeten allen gespijst
worden
Jdag ik 'de arme kleinen weigeren wanneer zij
tot ons komen'? Mag ik de uitgehongerden ver-
stooten wanneer zij tot mij hunne arme uil-
gemagerde handen uitreiken?'.... Neen, ik weet
het. Ons weezenhuis heeft teil allen tijde open
geweest voor alle lijdenden en weezen-., en ik
moet die oude goede traditien volgen, ai moes
te ik daarvoor al onze middelen uitputten.
Indien gij kunt wonderen verwerven, de herten
raken, ach! doe het toch. Neem dien last op
uwat mij aangaat, ik kan u maai enkel
mijnen nood klagen. Gij weet het, niet waar;
dat ik vóór den oogst wat vreemde rijse gekocht
heb, komende uit de haven van Colachel.
Hewel, ik heb getracht een verdrag te maken
ik beken het met droefheid, ik heb zelfs het
noodige geld in handen niet. Het Kindoken
Jesus moet ons ter hulpe komen; het zijn
Zijne zaken.
In afwachting, wat gedaan Zal men het klein
maatje rijst verminderen? Gij weet, in hunnen
groeitijd, hoeveel zij Irehoeven, jvelken eet
lust zij hebben, en 'dat ik hun jslechts het
noodzakelijke geef. Voor de eerste maai, sedert
elf jaar, heb ik de rijst moeten afschaffen
voor het middagmaal.Sinds verscheidene we
ken reeds krijgen onze kinderen voor hun
noenmaal niets anders dan eenige gedroogde
i.ianixwordeten met een weinig kern van ko- j
konoten gekookt. Deze wortelen ielf- Worfitell
onkoopeüjü,even ais de palmsuiker,' wélkt* juist
dubbel prijs verkocht wordt. Een dezer dagen
zegde mij een Indiaan, met een droeven glinP
laeh op de lippen: Anima,(moedey; wij mógen'
nooit meer genoeg eten;w-ij gaan Vvai. vroeger
slapen om onzen honger te vergaten, en wij
drinken... wat water!» Annie iiedem! En- bijna
aiie dagen komen in ons weezenhuis nieuwe
eilendigen aan. Dezen morgen boot! zich eene
heidensche vrouw aan. tiaar kiid, slechts
zeven dagen oud, droeg zij in hare armen,
haar echtgenoot was over vijf maanden ge
storven,, en. haar oudste zoontje verdoold, ter
wijt het gaan bedelen was, ofwel ;van honger
gestorven!... in alle geval had zij hel sedert
dagen niet meer weder gezien. En de ongeluk
kige had het treurig uitzient van meestal de
uitgehongerden: de lidmaten gansch uitgemer
geta, en het overige van het lichaam buitenmate
gezwollen; het is afgrijzelijk om zien. Zullen
wij die arme vrouw aan den dood kunnen ont
ruk.; en! Zal zij lange genoeg leven om de gave
yan het Geloof een weinig te verstaan en
het ld. Doopsel te kunnen ontvangen? ik hoop
het. Ware het de grootste weldaad niet welke
wij haar kunnen verschaffen V
Eene maand geleden kwam hierj eene arme
vrouw toe met hare vier kinders; twee knech
ten en twee meisjes, allen uitgeput en erg
gezwollen. Het oudste knechtje scheen mij
niet ziek genoeg om bij ons aanveerd te worden,
daar Z» H. de Bisschop daarop weiten gesteld
heeft, ik aanveerdde het jongste met zijne
moeder en zustertjes! Acht dagen flater vloog
het engelke hemelwaarts. Het Kleinste meisje,
Syivie, reeds vier jaar oud, maar niet grooter
dan een wichtje van een jaar, blijft gansch
den dag op zijn maij 2 neerliggen; en schijnt
tegen de dood te worstelen. Het oudste, Mom-
ka, is ook altijd lijdend, en misschien zullen
wij haar ook niet kunnen redden;
En hei geweigerde knaapje?. (Sinds heb'
ik. het gezien op de armen zijner moe
der. Hij ook heeft, door eéne bijzondere schik
king der Goddelijke Voorzienigheid het H.
Doopsel ontvangen, alhoewel de arme moeder
nog niets, van o^izen H. Godsdienst verstaal,
riet kind schijnt zijn hemel zeker. Artne
kleine!., met groote moeite kon hetizijn hoofd
je rechthouden, en zijne oogen hield het ge
sloten.
.Oh! zulk tafereel doet het hert breken!
Gelukkige kinderen van ons lief BpigiëKo'n-
det gij de ellende uwer kleine broeders en
zusters van Indië zien! Hoe zou uw medelij
dend hert niet bloeden Hoeveel?heldhaftige
opofferingen zo.udet gij niet doen om hun
droevig lot ts verzachten en hunne zie! voor
den hemel te winnen.
jEr zijn toch zulke droevige gevajllen. Laatst
was het een kn \apje van 7 tot 3 jaar. Het
was gansch alleen. Volgens het bèveivan/Z.
Hoogw. kon ik het onmogelijk aanveerden,
daar, het een knechtje was, en dat het eene
goede gezondheid genóót. Mijn Hert bloedde bij
het zien van dat ellendig kind. 'Miüichien zal de
eerw. Pater het in het weezenhuis der knech-
):ena! anv eerden'? Ik wéés het lief kind den
weg aan, maar ik was diép bedroefd, wanneer
ik het gansch treurig' zag vertfekkén. Ik hoorde
niets meer van hét knaapje. Eene maand later
bood zicjh eene vrouw bij mij aan, en vroeg mij
hoe haar zoontje het stelde. Zij was weduwe,
zegde zij, en had om haar kind te redden,
het naar het klooster gezonden. Ja, het was
wei de kleine ongelukkige, die ik naar het
weezenhuis der knechten gestuurd had. De ar
me kleine was er naartoe "gegaan, maar de
eerw. Pater had eèn bijzónder bevel van Zijne
Hoogw. ontvangen en vóelde zich genoodzaakt
het, kind te weigeren. Ik vernam het door de
arme moeder die het mij zegde al zuchtende
Zij had haar zoontje niet weergezien, het was
naar huis niet terugggekeerd!'Waar is het?
!ijn God!... Verloren!.dood van honger mis
schien li., klaagde zij, en zij zonk aan mijne
voeten. Onmogelijk u mijne gevoelens uit te
drukken, ik gevoelde mijn hert als doorboord
en nochtans ik was niet plichtig, en niemand
was het...
.Maar zieheir nog eene veel droeviger gebeur
tenis. Onzepoortieressen, maar onlangs be
keerd, zijn nog gansch van heidensche ge
dachten en eigenbaat doordronken. Dagelijks
kwamen meer en meer .eilendigen aan de deur
aan ons weezenhuis. Zij namén het.op zich de
ze ongelukkigen maar allen weg te zenden.
olgens haar, kon. iedereen toch geene schuil
plaats in ons weezenhuis vinden. Gelukkigiijk
wierd ik het weldra geware. Gedurende twee
reken kwam niemand meer. Hoe, zegde ik, de
hongersnood is nochtans teil eindé niet! of zou
de wanhoop deze arme lieden van ons
huis verwijderd hebben?, ook niet! «Hewel»
zegde ik, aan de portieressen,» er komt dan
niemand meer?» en de arme vrouwen
beefden en stamelden eenige onverstaanbare
woorden: zij vroegen mij vergiffenis.»«Zie,
moeder, velen zijn gekomen deze dagen, groo
te en kleine, soms verschillige op eenen dag,
maar ik heb gedacht... de rijst is zoo duur,
er zijn zooveel kinderen! hoe zult gij eruit ge
raken? ik had genoeg gehoord; met veel
'moieit.e ton ik mij bedwingën, bij het gedacht,
dat door de onwetendheid en de zelfzucht
van deze ongelukkigen, misschien meer dan
eene ziel verloren was. De arme portieressen
zullen waarschijnlijk niet herbeginnen. Ik heb
haar de algruwelijkheid van hunne handelwij
ze trachten doen begrijpen. Daarbij heb ik haar
bedreigd ze hard: te straffen, zoo zij nog het
is gelijk wie, zonder mijne toelating wegzon
den.
Ongelukkige heidenen! wanneer toch zul
ten zij christen zijn in den vollen zin des
woords? Ziedaar met welke menschel) wij te
handelen hebben in tijd van hongersnood.
Nooit zullen de heidenen er aan denken zich
van iets te berooven om andere ongelukkigen
te helpen. Integendeel de reeds zoo rijke koop
lieden maken van deze eltlende gebruik om
den prijs van de rijst te verhoogen en hunne
rijkdommen te vermeerderen. Zij zouden ons
zekerlijk kunnen helpen, zonder daarom hun
zeiven te kort te doen, met ons de rijst aan
gewonen prijs te verkoopen, maar daaraan
denken zij nooit. Zij wenschen slechts geld
en winst; zij droomen van niets anders en
om hunnen droom te verwezentlijken zullen
zij voor niets achleruitdeinzen. Indien zij soms
almoesen uitdeelen, gelijken zij deïi Pliarizeër
van het Evangelie, en zoeken hierin niets dan
roem en glorie. Arme lieden!
Jn het Noorden van Indië ook, woedt de
hongersnood, maar het Engelsch Bestuur doet
gedurende iedere» hongersnood buitengewone
werken ondernemen en betaalt dan gewoon
lijk de werklieden in levensmiddelen. Daarbij
in al de bijzondere plaatsen opent men in-
schrijvingslijstan, ten profijte van de uitge
hongerden. Maar hier is het een Indiaansche
Staat, waar wij op niets mogen rekenen dan
op -o- eigene hulpmiddelen en dé goddelijke
Voo -Aenigheid. Hier kent het arm volk gee
ne 'ere toevlucht dan het weezenhuis van
hei Kindeken Jesus.
tk weet het, zeer goede en eerw. Moeder,
gij zult den noodkreet van onze ongelukkige
indianen beantwoorden, en in hunnen naam
één dringende aanvraag doen aaii de liefda
dige herten van België. Gij zijt zbo ver van
ons verwijderd; dat voelen wij vooral in deze
droeve omstandigheden. Niet te verwonderen
dan, indien ik soms met angst dien dróèvigen
toestand aanschouw. Wij hopen nochtans,
want wij twijfelen er niet aan, gij zult voor
ons bidden, en gij, die zooveel van het machtig
Kind Jesus verkrijgt, zult. voor deze maal
nog verhoord worden. Vraag bijzonderlijk, dat
wij de ongelukkige uitgehongerden fn die uiter
ste ellende mogen helpen, en vooral hunne
arme zielen aan de hel onttrekken.
Een eerw. Pater Jesuit, Belgische zende
lirig in 'India, siAlreèï offlarigs in edn Engelsch'
weekblad nopens de uitgehongerdenIk vraag
het u, wie van u zou durven weigeren mij
te helpen». Op mijne beurt stuur ik u allen
dezelfde vraag toe, verzekerd zijnde dat nie
mand onder u, eene almoes, hóe klein zij
ook zij, aan de arme Indianen zal weigeren.
,De almoezen zullen met dankbaarheid aan
veerd worden ten bureele van 't Nieuwsblad
van Yperof in het huis van het H. Hert, Mee-
nensche steenweg, Rousselaere.
Eene strenge waakzaamheid wordt in de
haven van Zeebrugge uitgeoefend) bij de aan
komst van de vaartuigen. Er zijn krachtige
gezondheidsmaatregelen voorgeschreven.
Op de Scheide te Antwerpen, zijn al de
noodige maatregelen genomen,oni re beletten
dat iangs daar de cholera in 'r land zou drin
gen
Nauwelijks was de cholera te Sint-Peters-
buig bestatigd.' of Frankrijk stelde zich op
zijne hoede en deed te Jt.umonr.op de fransch-
elgische grenseen gezondbeidspost inrichten
waarvan h*. t goed is een woordje te zeggen.
Die post is bestuurd door doktoor Batier, van
het 1 5e artillerie, van Douai diejondei zijne
bevelen eerteafd Ei g heeft van tien soldaten-
ziekf-ndtenera. en een serja'nt aan 't hoofd.
Mtfneix. hijz ndeft kotritnissaris in de
statie vari j'ehmónt. en het personeel van de
Noor.j-.viaat&chappij helpen den dienst van
doktoor Batier.
Pij di aankomst der treinen Keulen-Parijs,
nracien nu jJ de reizigers 111 de stare van
.Ru mont alst ippcn. De nazi et) ei- der 'eis
karntjes roept mei luid: stem de stad van
aar de reizigers kótoen. 'Al negenen die van
Rusiana en zells van Duitschland komen,
worden ondervraagd. De eerste dagen hield
men zich allèé'nfbezig mt:t fte russische reizi
gers maar menj 'kxe spoedig op, dat de
vK.
russen, om niet lastig gévallen te worde'n.
reiskaartjes r.atneu tot in Duitschland en van
'daar tot Parijs Daarom worden nu al de
reizigers die van over dén Rbijn'komen,
oifrlerzocht. Zij wórden in eene. afgesloten
plaats, tegen deri ingang der statie, geleid,
waar doktoor Batier hun reisgoed onderzoekt
Daar er aldus eèn vijftigtal reizigers per dag
'astikomén, is dat juist gééft al te gemakkelijk
werk.
Tot nu töë' heeft men niets verdachts
opyemerkt. Moest het anders zijn, dan zou
de verdachte reiziger te'Jeumont {blijven om
er ondezocht re worden. Daarvoor zijn nabij
't. st'aiié t wee barakken opgetimmerd, waar
ffo personen kunnen verblijven. 'Alles is er
■zeer goed ingericht. Bovendien is alles in
gereedheid gebracht om, zoo het noódK'is,
in 't midden der veJden een afgezonderd
gasthuis op te slaan.
Om een gedacht te geven van destrengheid
dier maatregelen, is het genoeg het volgende
te zeggen: Dinsdag bevonden zich de prins
en de prinses van Griekenland, terugkee-
rehde van Denemarken,' in den Noordersnel-
trein. De prinsen bleven in den wagon zitten
maar zij werden eerbiedig verzocht af te
stappen, om door den gezondheidsdienst
onderzocht te worden. Het was de algemeene
dóktoor-opziener van Maubeuge, die de
hooge reizigers, met al de gewone plichtple
gingen, terugleidde. Dat bewijst dat alle
reizigers op gelijken voet gesteld worden.
ïa Rusland
Dr Anichkoff, overste van den gezond
heidsdienst, te Sint-Petersburg, heeft ver
klaard dat de russische geneesheeren
overtuigd zijn dat zij spoedig de cholera
zullen beperken <1 Al de geneesheersn, zegt
Dr Anichkoff, verdienen den grootsten lof.
leest al!n hebben herhaaldelijk vier en
twintig uren onophoudend gewerkt. Wij
hebben h* t vraagstuk der huisvesting van de
zieken opgelost
Donderdag morgend werden vijf en twintig
nieuwe gevallen van cholera bestatigd, in de
üitet ijscbool det kadetien, te Sint-Peters-
ut-g', die alleen boor zonen van edele familie.-;
zocht wordt.
Donderdag werden te Sint-Petersburg 304
'..'lallen van cholera en I72 overüjdetas agn-
igeteekend Er w >«ten in de hoofdstad 1.705
cnoh ralijders verzorgd. In de rijke wijten
■vim dé stad,'namelijk op de Nevakaai, ,waat
hei paleis van prins Alexander yrpj
O den burg gelegen is. worden geya icijj
waargenomen. Er is gebrek aau graftpakt ts.
Woensdag wa> fatten op het kerkhof van
St-Petersburg ie5 lijken om begraven te
-•orden. Oenzeltcien avond wierw;: 176
nieuwe lijken aangebracht!
De geneesheeren ve:zekeren evenwel dat
deze toestand geen t ijzonder gevaar op'eve'rt,
daar de ontbinding.ida microhen en öé"kifA
men van den chok ra doodt.
In de estlandsche kerk, ts Sint-Petersburg,
wilde Dr Kellermann, aan etmp-opeenge
pakte menigte eene voordracht geven. ov r de
cholera, Nauwelijks had hij eenige woorden
gespro!.en of het volk maakte een oorver-
doove d lawijd. Er werd geroepen dat 'de
gene; sheerer) de schuld zijn dat de cholera
zulke groote uitbreiding neemt! Doctoor
Kellermann moest de vlucht nemen wrlde*
bij niet dood geslagen worden.
Ie. de gasthuizen is er gebrek aan ziekenr
verplegers; vele zieken sterven bij gemis aan
spoedige zorgen.
Men heeft te St-P tersburg de stadscholén
gesloten en er de zieken heen gebracht die,
door geene besmettelijke ziekte aangetast zijn;
derwijze heeft men in de gasthuizen 1700
plaatsen gewonnen. Het St Pieter en Paulus
gasthuis heeft daaibij nog een huts gehuurd
voor de gewone zieken wat nog plaats vt or
25o choieralijders geruimd heeft.
In de vasthuizen zijn bedden te kort. Er
zullen ook spoedig middelen van verv; er
voor de choieralijders te kort zijn indien et
getal blijft aangroeien Inderdaaa er zijn v< or
het oog. nblik maar 20 foergons van het Rc od
Kruis voor den vervoerdienst aangeduid, at
betrekkelijk weinig is.
Ie de voorsteden van S.-Petersbi rg
wachtte men de komst van de ambulanc el-
wagens niet af. Men bracht de zieken" mét
huurrijtuigen naar de gasthuizen en d-ze
koetsen keerden dan naar hunne standplaat
sen terug 1 Het was maar eenige dagen na
het uitbreken van de ziekte dat het stedi lijk'
bestuur bevel gat deze nuurkoetsen te ont
smetten. Er is nu besloten twintig koetsen
te huren die uitsluitend voor het vervoeren
van ciioleralijders zullen gebruikt en alle
dagen ontsmet worden.
In het museum Alexander ill, zijn aan de
ziekte gestorven; een der bestuurders, M. Cle
mens; de vrouw van een officier; een student,
een pohciecommissaris. Al deze personen be
gingen dé onvoorzichtigheid rauw fruit te
eten, water of bier te drinken.
M, de minister Stolyprne heeft de cioiera-
iijders 111 de gastnuizen oezooht. Hij begat.er
ziciï 's flachts per automobiel heen, vergezeld
van een poiiciéprefekt en eenige ieden van
het stedelijk bestuui. Hij heeft Oük verschei
dene naeniverblijvenidezoentj, en was veront-
weerdigd te^zien, dat aiies, er geschikt; was
om de ziekte te verspreidea.jiDe opgeluka.igen
die jfaar kwamen den nacht doorbrengen,
tagen onder de Danken,i,n dé gangen en soms
met twee op eene brits.
De keizer yan Rusland zal nog,, ai lang in
de tinsche zee verblijven. ï^xj-yis: zeer- bang,
zegt men,„voor de besmyayig,. daar men in
gansch het' voorgeborgtè van St Peters burg
en zelfs in den omtrek van dé kïézeriijke ver
blijfplaats, gevallen van cholera feestatigd
^jseïjtj ,[m( «V nalom
Te Kroonstad is de cholera oók uitgebro
ken en heeft op twee dagen tljds vijftig
slachtoffers gemaakt.
W 8J
I
-,De ontwikkeling vamMaindsjoerije
in een schrijven uil .vioekdea wordt^. ge
wezen op den groöteu vooruitgang, die in
Mkndsjóerije is vfaar te nemen,vergeleken
bij uen toestand van een tientai jaren geie-
den.
De uitbreiding der verkeersmiddelen, zoo
wei ais üec,steeu3 aangroHoud aantal Éuro-
peanen en Amernsauen.in,<e steden, leveren
het bewijs van den vooruitga, g van land en
volk.
Hoezeer het optreden den Japanners in
Zuiden va» de Russen in Noprd Mandsjoerije
veel heeft bijgedragen, oj ieven in het land
Xe bxengeoj. moot tevens erkend warden, dat
ook de Gnineesche regeering niet stil heett
gezeten.
Belangrijke hervormingen op ünancteelen
rechtsgebied zijn tot stand gekomen, of op
het punt te worden ingevoerd, terwiji de
my.oering van zelfbestuur in veilen gang is.
Opmerkelijk is de verandering, die Moei
den m de .laatste jaren heeit doorgemaakt en
,-j.iun deze hoofdstad een yV'estersch aanzien
1 aéi.t gegeven. 1' wee jaar geieden kon men
dq straten van Moekden in den regentijd
siecnts uoor trekken in biet uiuiiezels bespau-
n. u .Gaineescue karren. JNu 'ióopt er een
erdemraih door de stad en zijn de hoof-
s raten iïiet dé stbomwals teëgaanbaar ge
maakt.
De Uhineesche regeering streeft er even-
ekuict alleen naar, om den toestand in net
iaad te verbeteren, maar wiG zien het bezit
uaarvan ook beter.verzekeren, door aanmoe
diging van de inwijking van Ghineezea uit
ae overbevolkte deelen van n®t rijk.
Van regeeringawege is een streng verb©d
uitgevcordigd op verkoop of verpachting van
giond aan vreemdelingen ;jde regeering ver
leent verder gemakkelijkheden voor het ver
voer en dé vërpiógiüg dér laiidvérnuizers en
steunt du bijzóndéré Ghiüe'esche maatschap
pijen, diede ontginning 'aéoogen' der wauug
bevolkte, doen vruchtbare Stréken in da
provinciën Kirin en üsiluukiang.
De uit Zuid- en Midden ühina afkomstige
landverhuizers worden per scheepsgelegen
heid tot Nioetsjwanh vervoerd, de auderea
ikomen over land via Pekin en allen ^trekken
naar Knarbin, waar de stroom zich dan over
het land verspreidt. In het voorjaar van dit
jaar warè'n er dagen, waarop 3UD0 tot 4UU0
lieden te Knarbin aankwamen.
Tegen zutk eèn Aroom zijn de russen,di®
zich al meestér waanden van hét Noorden
Van Manusjoorijo, niet opgewassen en de
'Russiohe koioniesten zien zien reeds genood
zaakt, hunne zaken- aan zaüt te zetten ten
gevolge van'de mededinging der Cluneesche
klein winkeliers, terwijl de Ghmeesche arbei
ders ook ai de Kussicsne verdringen bij de
spo rweg-exploitatie het Noorden van
Mandsjoerye.
Wat de Japanners.iu.jZuid-Mandsjoerye
betreft, zouden deze daar volgens dit schrij
ven,geen veld wiunen. integendeel,het moet
den Japanners, die daar zaken doen, thans
zeer slecht gaan. Duitsciaers en Amerikanen
maken er de beste zaken, terwijl het Ameri-
kaauscue kapitaal naar op vrij groote schaai
in beiangiijKe onuemenungen wordt gesto
ken. Eene dier louderaemiugeu, de British
American TobaGCo Go.z^l er nog meer toe
bijdragen,dë Japanners té- verdringen van dm
maikt, waar ze nu nog sigaretten in groote
hoeveelheden aan den man weten te brengen.
