DIT
prseMraafl li
EN OMMELAN
Op Zaterdag 31n October 1908.
5 centimen 't blad.
4S3 jaar* Talmerk 3128
7# trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwesen ofte post, tegen 8 frank 'S jaars
Voor de Hongerlijders
van India
Voor de Ouders
ROND DE WERELD
STADSNIEUWS
Muziek feest
VAN ALLES WAT
sag
a
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
oTrate, Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE RE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Vorige lijst 37.50
Onbekend 5 00
Eervv. lieer George, pastor,Boesinghe 5 00
Ongenoemden
5.CO
Weerom zijn de scholen in vollen gang
en de landers zijn aan de zorgen van
meesters en meesteressen toever
trouwd. Nogtans de ouders, die meenen
dat zij zelf nu van alle zorgen over die
kleinen ontslegen zijn, missen groote
lij ks.
Andere kinderen zijn de schooljaren
ontgroeid, zij blijven te huis of leeren
een of ander! ambacht. Op deze vooral
moeten de ouders een waakzaam oog
houden.
Immers de kinders zijn en blijven
voor de ouders een dierbare schat, en
'tis voor hun een strenge plicht dien
schat zorgvuldig te bewaren.
Vader en moeder zijn, dat wil zeggen
dat gij opzicht en zorg hebt over het
lichaam, maar bijzonderlijk over de ziel
uwer landers.
Vader en moeder zijn, dat wil zeggen
dat gij de leidsman zijt uwer onervaren
kinders langs de gevaarvolle reis op
deze wereld, dat gij hen moet den juis-
ten weg aantoonen, hen waarschuwen
en beschermen voor dwaalspoor en ver
leiding kortom, dat gij hen door uw
woord, maar vooral door uw stichtend
voorbeeld den rechten weg van eer en
deugd moet wijzen.
Vader en moeder heeten, dat wil zeg
gen dat op u de zware plicht weegt uwe
kinderen een© goede opvoeding te ver
schaffen, die hen! in staat stelt trouwe
christenen en nuttige leden der maat
schappij te worden dat vraagt God en
de samenleving van u.
Groot en eerbiedweerdig is bijgevolg
het ambt der ouders en zwaar is de ver
antwoordelijkheid, die op hunne schou
ders weegt.
Wie zal het kwaad kunnen berekenen,
dat voortspruiten kan uit de nalatigheid
der ouders in zake van de opvoeding der
kinders.
Een kind wier opvoeding verwaar
loosd werd, wordt maar al te dikwijls
voor zijne eigene ouders een kruis en
voor zijne gezellen een bederver. Tot
man opgegroeid zal het wellicht eene
familie stichten, waar niet zelden stoffe
lijke en zedelijke ellende komen heer-
schen.
Waakt dan, ouders, en houdt goed de
ooge op uwe kinders, vooral in hunne
opkomende jonkheid.
Ziet wel toe met welke makkers en
waar zij zich begeven en zorgt vooral
dat ze voortdurend hunne godsdienstige
plichten kwijten. Zoo zult gij uw eigen
geluk en dit uwer dierbare kinders be
werken en gerust mogen denken uwe
plicht gekweten te hebben.
ss? i-?
OOSTENRIJK
In Oostenrijk is er kiezing geweest
voor de wetgevende Kamer en gemid
deld zijn er op 10 gekozen, negen ka
tholieken. Van de 58 zetels van de pro
vincie waarvan Weencn hoofdplaats is
zijn er 52 katholieken, en te Weenen
zelf zijn er 43 op 48, waaronder natuur
lijk de groote werker Dr. Lueger.
De socialisten, die er zeer machtig
waren, vooral in de stad Weenen, heb
ben gevoelige verliezen ondergaan, en
wat de liberalen betreft, die zijn totaal
vergeten, geen enkele hunner mannen
is gekozen.
Zij hadden gelegenheid om nog iets te
blijven, mits met de katholieken samen
te spannen tegen het socialismus, maar
dat volk is overal hetzelfde vooruit
en vooral tegen den godsdienst, tegen
de katholieken en daartoe zouden ze
zich desnoods met den duivel vertinden,
zoo zag men groote fabrikanten en geld
mannen al hunne macht gebruiken te
gen de katholieken alleen.
De uitslag dier stemming is zeer leer
rijk, ook voor ons Belgen zedelijke en
stoffelijke belangen moeten steeds door
onze vertegenwoordigers behertigd wor
den en alzoo moeten de katholieken het
yertrouwen der kiezers zien te behou
den, gelijk hunne geloofsgenoten het in
Oostenrijk hebben gedaan.
De inlijving van Bosnië en Herzego-
wina bij Oostenrijk is dinsdag ter spra
ke gekomen in de Oostenrijksche kamer.
Bijna alle kamerheeren keurden de in
lijving goed en de minister vond dat die
inlijving zelf door de conferentie niet
meer moest besproken worden. Tur-
kijen heeft reeds vergoeding bekomen,
bijgevolg is er daarover niet meer te
spreken.
VRANKRIJK
Hetgeen verleden week in de Fransche
Kamer gebeurd is, geeft nogeens den
maatstaf van de vrijheidsliefde der an
ti-katholieken.
De eeuwige Dreyfus-zaak stond aan
de dagorde. De afveerdigde van Brest
de lieer Biétry, zou den minister van
rechtswezen ondervragen nopens de be
schuldigingen welke het Verbrekings
hof aangewreven worden, wegens het
schenden van een wetsartikel tijdens
het herzien van het proces Dreyfus,
Niet zoodra verscheen de heer Biétry
op het spreekgestoelte, of de radicalen
en socialisten gingen aan het huilen
gelijk een troep bezetenen. De gemeen
ste scheldwoorden werden den redenaar
naar het hoofd gegooid, en bij ieder
woord werd hij overschreeuwd. De
Voorzitter liet begaan. Maar, op zeker
oogenblik ontvalt den heer Biétry een
heftig woord, gericht tot den heer
Briand, minister van rechtswezen het
is of al de duivels uit de hel gebroken
zijn en in de vergaderzaal Sabbath vie
ren, zoo'n tempeest beleefde de Kamer
nog niet dikwijls.
De voorzitter, M. Brisson, is nu wak
ker geworden. Hij die geen enkel scheld
woord, geen enkele beleediging scheen
te hooren, zoolang ze den heer Biétry
bestemd waren, eischt nu dat deze laat
ste zijn woord intrekke. Biétry weigert.
Daarop raadpleegt de voorzitter de Ka
mer, en de meerderheid brengt een von
nis uit, waarbij de afgeveerdigde van
Brest voor vijftien; zittingen uit de Ka
mer gesloten,wordt. Biétry, het spreek
gestoelte niet willende verlaten, wordt
door de gewapende macht buiten de
Kamer gedreven.
Zoo handelen de gepatenteerde vrien
den der vrijheid. Zij beletten hunnen te
genstrever het spreken, en als deze er in
gelukt een woord te plaatsen dat hun
niet bevalt,, smijten zij hem buiten.
De liberalen en Socialisten zijn over
al zulke vrijheidsvrienden... voor hen
z elven.
M. Viviani, de socialistische minis
ter van den, arbeid, die in het gestolen
paleis van den aartsbisschop woont en
het niet schoon genoeg volgens zijne
goesting vond, deed Zondag een uitstap
je naar Suresnes hij werd er geweldig
door de socialisten uitgeschuifeld De
roeden vinden dat hunne mannen goed
zijn om, eens dat zij op de kussens ge
raakt zijn, al hunne beloften te verge
ten. De socialisten moeten wel bijziende
zijn 0111 dit niet eerder te bemerken.
ENGELAND.
In de kinderwet is nu eene bepaling
opgenomen, dat het geven van bedwel
mende dranken aan kinderen onder de
vijf jaar strafbaar is met een boete van
ten hoogste 3 pond sterling.
Minister Samuel erkende, dat het een
groot kwaad was kleine kinderen slok
jes sterkedrank te geven hen een le
peltje, waaraan sterkedrank kleeft, te
laten aflikken, enz, want behalve dat
het aanstonds nadeelig op de gezond
heid kan werken, kan het voor later
dranklust wekken.
Een voorstel om het geven van slaap
middelen, van welken aard ook, aan kin
deren onder de vijf jaar strafbaar te
stellen, werd verworpen.
Streng is de wet voor personen, die
een kind op straat laten bedelen, boete
tot 25 pond sterling en gevangenislraf
met of zonder dwangarbeid, tot 3 maan
den toe.
Een Zondagrustkwestie doet zich te
Parijs voor, Lépine heeft voor a.s. Zon
dag de winkels veroorloofd open te blij
ven, wijl het dan Allerheiligen en dus...
een locale feestdag is. De .winkelbedien
den protesteeren heftig lege.i deze meer
dan malle uitlegging en verzoeken nu
het publiek niet te koopen maar wel in
de winkels sympathie te komen betui-
De candidaten Bryan en Taft zijn op
hun verkiezingsveldtocht thans beiden
te New-York. Daar overkwam den de-
mocratischen candidaat een grappig
voorval. De heer Bryan had gesproken
in een vrouwenclub, toen aan het slot
van zijn rede drie dam en het platform
bestormden en hem 0111 den hals vlo
gen. De candidaat had de grootste
moeite om zich vrij te maken en moest
onder daverend gelach de wijk nemen
achter een tafel.
süf s& ïA
Zondag 8 november, ten 4 1/2 ure,
zal het beroemd Gentsch «Zang-Quar-
tett onder het beleid van M. Lode-
wijk Arschodt, Bestierder der K011. Fan
fare te Yper een Vlaamsche Liederavond
geven in der stadsschouwburg, op de
Leet.
De namen alleen der zangsters en
zangers zijn genoegzaam 0111 al wie lief
hebher is van fijne kunst daar naartoe
te roepen.
Melden wij
Mej. Math. DE VOS, sopraan,
Mevr. TEN BERGE-DE MUYNCK,
alt,
Heer Jozef VERNIERS, tenor,
Heer L. ARSCHODT, baryton.
Tusschen de twee deelen, Voordracht
door M. TEN BERGE, leeraar te Gent,
over het «Lied».
Prijs der plaatsen
Eeerste plaats, fr. 1,50
Tweede plaats, fr.l.»»
Mils 50 c. meer kan men plaatsen voor
behouden bij M. Callewaert, boterstraat,
36, en bij M. Maurits De Saegher, Rijke
Klarenstraat, 20, in stad.
Kaarten zijn nog te bekomen aan den
ingang der zaal.
PROGRAMMA
Eerste deel
1. M. ARSCHODT
De Vlaming heeft geen taal.O. Iloels
2. Mej DE VOS
a Moederken alleen F. Uttenhove
b De Zeeldraaier J. Opsomer
3. M. VERNIERS
0 Aan de afwezige E. Blaes
b Een vrouwken gezwind te spinnen
zat Antheunis
4. Mev. TEN BERGE
Zonnevonken p, Lebrun
5. ZANG-QUARTETT
a Schoon lief, hoe ligt gij dacr, en slaapt
Van Duyse
b Waar waarde gij...
c Bellotje
VOORDRACHT door den heer
TEN BERGE, leeraar te Gent.
Tweede deel
1. M. VERNIERS
a Wat is het toch goed L. Duvosel
b Liefken H. Walput
2. Mevr. TEN BERGE
a O waar mijn liefste... K. Mestdagli
b Onder de Linde Van Duyse
3. M. ARSCHODT
a Mijn Moederspraak P. Benoit
b Ik spreek van u zoo zelden Gevaert
4. Mej. DE VOS
Kerstnacht Wambach
5. ZANG-QUARTETT
a Twee conincskinderen Van Duyse
b Jan De Mulder
c Slaapt, land eren, slaapt
Brillen die vergrooten. Lodewijk XV be
zocht eens de bureaux van het departement
van oorlog. Op de tafel zag hij een1 bril lig
gen, dien hij opzette, zeggende Laat eens zien
of die glazen goed voor mij zijn 1 Tege
lijkertijd nam hij een stuk papier op, dat daar
schijnbaar toevallig lag, doch dat in werke
lijkheid een hoogdravende lofrede voor den
vorst bevatte. De koning had nauwelijks de
eerste regels gelezen of hij wierp 't geschrift
en den bril op de tafel, terwijl hij glimlachend
zeide Die brii.15 niet beter dan de mijne, hij
vergroot ook Ve®'
Om gasontsnappingen te vinden. Men
weet aan welke groote gevaren men zich bio'ot-
stelt, als men een lek in eene gasbuis met eene
brandende waskaars of zoo, wil zoeken. Ziehier
een middel dat niet het minste gevaar aan
biedt Men doet in eene kom een weinig Mar-
seilleesche zeep smelten en hij middel ccner
spons bestrijkt men de buis, op de plaats waar
men meent dat er een lek zou kunnen zijn.
Als dit waar is, zal men dadelijk eene zeepbel
zien opkomen, die het lek zal aanwijzen.
Het Modelland
Het fransch ministerie heeft beslist dat de
studenten in de officieele collegies, die de
catechismusles willen bijwonen, de mis hooren
en te Communie gaan, voor dit alles een af
zonderlijk schoolgeld moeten betalen Geen
twijfel of alle christene ouders zullen hunne
kinderen terug trekken uit scholen, waar men
aldus den godsdienst wil beschouwen als eene
bijzaak, waarvoor er moet betaald worden ge
lijk voor het leeren van muziek of andere zulke
vakken.
En dat voorbeeld zouden onze belgische libe
rale hier willen nagevolgd zien.
Het Verbond der Ziekengilden Van 't
Bestuurlijk arrondissement Yper
Aan de werklieden van liet arrondissement
Vrienden,
.Wilt gij in geval van werksonbekwaamheid
uit oorzaak van ziekte of werkongeval een
tijdelijken onderstand genieten, die u eenigs-
zins den verloren dagloon vergoedt, vraagt uwe
inschrijving bij eene ziekengilde.
Bemerkt dat, bij vele ongevallen die u kun
nen overkomen, de wet op de werkongevallen
u geene vergoeding verzekert.
Vrienden,
Wilt gij dan bij verandering van woonst, en
niettegenstaande uwen gevorderden ouderdom,
gemakkelijk in eene andere gilde ingelijfd wor
den zonder nieuw inkomgeld te moeten beta
len en er aanstonds recht op onderstand genie
ten, zorgt dat uwe gilde deelmake van 't Ver
bond der Ziekengilden van 'tArrondissement.
Dit Verbond strekt zijne werking uit over ge
heel het Arrondissement en zet ook de leden
over naar al de Ziekengilden des lands, die bij
den Lands-bond der Christene vereenïgingen
aangeschreven zijn.
Vrienden,
Wilt gij bij voortdurende werkonbekwaam
heid nog onderstand genieten nadat uwe gil
de ophoudt u te betalen en als wanneer de
nood het nijpenst wordt, vraagt dan door tus-
seheukomst uwer gilde uwe inschrijving bij de
Herverzekeringskas die door het Verbond der
Ziekengilden in zijnen schoot is ingericht.
Mits de kleine bijdrage van 10 centiemen
per maand verzekert u de herverzekeringskas
bij voortdurende werksonbekwaamheid en na
dat gij van uwe gilde zes maanden onder
stand genoten hebt, eenen onderstand vaii
es frank per week gedurende vijf jaar en
daarna drie frank per week tot den ouder
dom van vijf en zestig jaar.
Die voor de halve bijdrage van 5 centiemen
per maand inschrijft heeft recht op den helft
van dezen üïiderstand.
De leden van bestaande erkende Ziekengil
den die maar na 1 Januari 1909 hunne
inschrijving vragen, zullen 15 centimen of 7 1/2
centimen per maand te betalen hebben als
geheele en halve bijdrage zij zullen ook bene
den de 45 jaar oud moeten zijn.
Op heden zijn reeds meer dan 1000 leden
van Ziekengilden bij onze Herverzekeringskas
ingeschreven.
/Sommige gilden die reeds eene goede kas
hebben, betalen zelve de bijdrage voor hunne
leden en bezorgen hen alzoo een nieuw voor
deel dat zij hun anders niet zouden kunnen
verschaffen. Andere gilden betalen de halve
bijdrage en de leden voegen er dan eene halve
bijdrage bij. In die gilden waar de inleg klein
is, en de kas nog niet goed voorzien, betalen
de leden zeiven de bijdrage.
Vrienden,
Wilt gij aan den ouderdom van 65 jaar uw
leven lang een pensioen genieten, sluit u aan
bij eene Pensioengilde
-Mits eene betrekkelijke kleine storting ver
hoogd met de toelagen van Staat, provincië
en andere openbare besturen, kunt gij u eenen
gerusten ouden dag voorbereiden.
Zorgt ook voor een pensioen voor vrouw en
kinders voor deze laatste vooral is er weinig
noodig om tot iets groots te komen.
Bij de 12000 personen in 't Arrondissement
storten reeds voor hun pensioen.
Vrienden, Leest en Herleest,
Wilt gij, in de mate van 't mogelijke, onder
stand genieten bij ziekte of ongeval, sluit u
aan bij eene Ziekengilde en de Herverze
keringskas,
Wilt gij pensioen genieten als
door oir-'
derdom niet meer werken kunt, wordt lid van
eene pensioengilde.
Yper, den 24 Oktober, 1908'.
Voor het Verbond der Ziekengilden 'i
Het Bureel
J)e Voorzitter,
:K. L. Hallaert
De Schatbewaarder, De Schrijver,
Z. Rogiers. Jos. Van Elslande
Do Tongen van Esope. 500 jaar voor
Christus, leelde er een grieksche fabeldichter
met naam Esope.
Zijn meester Xanthus zond hem naar de
markt, om het beste te koopen, dat er daar
te vinden was. Esope kocht niets anders dan
tongen, dewelke hij op verschillende wijzen
deed bereiden.
De genoodigden lieten weldra hunne onte
vredenheid uitschijnen, en waren er over mis
noegd
Hewel t antwoorde hun Esope, wat is er
beter dan de tong 'tis de band van het bur
gerlijk leven, de sleutel der wetenschappen,
het werktuig der waarheid en der rede door
haar bouwt men steden en men beschaaft ze,
men onderwijst, men overtuigt, men regeert
in de vergaderingen, men kwijt zich van den
eerste der plichten die bestaat in het loven der
goden
Hewel hernam Xanthus, die dacht hem in
de war to brengen, koop mij morgen het
slechtste dat gij vinden kunt.
s Anderendaags deed Esope wederom ton
gen gereed makenzeggende dat de tong het
slechtste was, die op de wereld bestond. 't Is
de moeder van alle geschillen, de voedster
van alle rechtsgedingen of processen, de bron
der verdeeldheden en der oorlogen indien zij
het werktuig is der waarheid, is zij integendeel
dat der dwaling en nog slechter, dat der laster.
Door haar vernietigt men de steden; indien
zij van den eenen kant de goden looft, is zij
integendeel het werktuig der ongodsdienstig
heid en der verwens ching.
De tongen van Esope zijn vermaard geble
ven. omdat zij de twee tegenstrijdigheden voor
stellen.
Kletskoppen. Eon dokter schrijft nu
dat het onze schuld is indien wij met een
voorhoofd loopen van dubbele opervlakte of
nog meer.
'tls, zegt hij, omdat wij, hij bedoelt de
mannen, te jong en te lang met te dicht*
Juitende hoofddeksels loopen. Daarmee kan
er noch lucht, noch licht aan de hoofdhuid
en de haarwortel sterft weg.
De geneesheer wijst er op dat de vrou
wen doorgans hun haar behouden en schrijft
dat hieraan toe dat zij meestal in hun haar
loopen, of slechts hoeden of mutsen dragen
welke niet (dicht sluiten.
Hij voorspelt echter dat in detoekomst de
vrouwen, die nu veel valsch haar dragen,
groot gevaar loopen kaalhoofdig te worden.
—Gefopt.— Een pastor uit het bisdom
Chambery stond bij de fransche geuzerij slecht
aangeschreven wegens zijne preeken; hij werd
beschuldigd des Zondags op den predikstoel
politiek te maken. Men beklaagde zich bij de
overheid en op een Zondag zag de pastor,
die scherpe oogen had, bij het bestijgen van
den predikstoel, achter een der pilaren, den
procureur der republiek, den vrederechter en
een rijkswachter staan.
Op den kansel gekomen maakt onzen pastor
het kruisteeken en zegt de tien geboden op.
«Geliefde broeders. Bovenal bemint eenen
God enz. Toen hij luide en langzaam de
tien geboden oipgezegd had, voegde hij erbij
«Geliefde broeders, dat is de wet van God,
onderhoudt ze altijd en overal en ge zult
niemand te vreezen hebben, noch den procu-
reuir der republiek, noch de heeren vrede
rechters, noch de heeren rijkswachters. Dat
is wat ik u allen wensch Amen.»
De pastoor verliet den predikstoel en ging
voort met zijn H. Mis.
Wat de parochianen aangaat, die makeiï
zich nog dikwijls vroolijk daarover... maar
niet ten koste van den pastoor.
Do Amerikaansche vloot lieeft Zondag
morgen de haven van Yokohama, en
daarmee de Japansche wateren verla
ten. De armada is nu op weg naar
Olongano, de bekende havenplaats in
de Filippijnen.
Bij het vertrek werden de gebruike
lijke plichtplegingen gewisseld toen
hoorde het vlootbezoek weer tot het ver
leden. Het bezoek is uitstekend geslaagd,
en de Japanners hebben met meester
lijken tact weten te maken, dat, wat van
Amerikaanschen kant aanvankelijk was
bedoeld als ©en ietwat dreigende de-
S23