I
Meiigelmaren
Spreeyraad
stadsnieuws
u
Op Zaterdag 2n Januari 19^9.
5 eentimen 1 blad.
44e jaap. Taimerk SÏ37
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrüte, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
VOOR DEN PAl.'S
Stad Yper
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsen en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
■S»
CU E- 3VL E E N T E RAAD
Verslag der zitting van Maandag
28 December 1908.
&&->&&&&& if*
DIT IS
fsYJ'RLS/è)
■Vvva.
SBLAD tm YPER
EN OMMELANDS
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
strate, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
rasaia
100.00
Zeer Eerw. Heer Deken
kanonik De Brouwer.
Eerw. HeerH. Claeys
pastor Brielen. 5o.oo
ZALIG NIEUWJAAR
Voor de 44e maal heelt het NIEUWSBLAD:
AN YPER de eere en het genoegen aan
zijne talrijke lezers en zijne beminnelijke le
zeressen een zalig Nieuwjaar te wenschen.
iMoge het jaar 1909 voor allen een jaar
zijn van voorspoed en geluk voor het tijde
lijke en het feestelijke.
Als goede christenen vragen wij eerst den
zegen des Hemels over onze geestelijke over
heid, voor Zijne H. den Paus, Onze Hoog
weerdige bisschoppen en onze priesters.
Maar wij willen ook onze wereldlijke be
stierders niet vergeten, Z. M. den Koning
Leopold II, die sedert meer dan veertig jaar
ievert voor het welzijn van ons Vaderland;
de heeren katholieke Ministers, die binst een
vierde eesw ons land tot het toppunt van
bloei en welvaart hebben gebracht. Moge voor
allen het jaar 1909 een jaar zijn van nieuwe
weldaden 1
Do overname van Congoland is misschien
voor België 't begin van een grooteren opbloei,
maar 'tzal ook aan ons land zwaardere ver
plichtingen opleggen, waaraan de Belgen, met
Gods hulpe, niet zullen te kort blijven
Om meer tot de plaatselijke belangen der
Yperlingen te komen, moge het jaar 1909,
waarin zoo talrijke openbare werken worden
aangevangen in onze stad voor ons geliefde
Yper een stap vooruit zijn q>p de baan der
wedergeboorte en der in eere-herstelling on
zer kunstschatten en praalgebouwen, die voor
onze stad eene bronne zullen worden van wel
vaart.
Het jaar 1909, het jubeljaar als wet
gever van onzen achtbaren Heer Burgemees
ter, zal meteen zijne geheugenis vereeu
wigen onder de Yperlingen, doordien dat dit
jaar al de groote werken worden aangevan
gen, die door Hem met zooveel iever en
taaien wille zijn beraamd. Moge hij er in
volle gezondheid 'de voltrekking van zien
iZal "het jaar 1909 de wenschen der bewo
ners van ons arrondissement bevredigen met
de voltrekking der vaart van Comen, reeds
zoo dikwijls beloofd Zal het eeuwig en
ervig mogen gezeid worden dat de Yperlingen
gefopt zijn, ofwel zal het Staatsbestuur ein
delijk zijne zoo menigmaal gedane belofte ver
vullen, en alzoo aan onze handelaars den
middel geven om1 met andere steden te ieye-
ren voor den bloei van den handel, en Yper
weer te 'laten rang nemen onder de nijve
rige en handeldrijvende steden van België,
gelijk het onder kunstgebied op weg is om
zijne oude plaats terug te krijgen.
Dat wenscht uit ter herten
HET NIEUWSBLAD VAN YPER'
De gemeenteraad van Yper vergadert op
nieuw heden Zaterdag 2" Januari 1909, ten
5 ure, om de begrooting te stemmen met de
bepaalde cijfers en te spreken over de her
stellingen aan St-Maartensklooster en St-Ja-
cobskerke.
De zitting begint ten 3 ure.
Tegenwoordig de heeren Colaert, Burge
meester-Voorzitter; Fraeijs en Vanden Boo-
gaerde, schepenenFiers,Vander Ghote, D 1 In-
vettere, Bouquet, Sobry, Iweins d Eeckhout-
te, Lemahieu, Begerem, Boone, raadsleden;
Gorrissen, schrijver.
De heeren Struye en Biebuyck zijn belet de
vergadering bij te wonen.
't Verslag der zitting van 19 December wordt
zonder opmerkingen goedgekeurd.
De heer Voorzitter leest eenen brief van M.
Hector Van den Peereboom, waarbij deze in
naam zijner zuster Jonkvrouw Van den Pee
reboom, en in zijn eigen naam den gemeente
raad bedankt voor de eere bewezen aan de
nagedachtenis van zaliger M. Leon Vandén
Peereboom.
Begrooting voor 1909 en rekening 1907 der
Godshuiz.n worden naar de 8P af deeling ver
zonden, met verzoek dringend er verslag over
te maken.
STADSBEGROOT1NG VOOR 1909
M. D'Huvettere vraagt een algemeen ver
slag over de begrooting; dat zou kunnen die
nen als leiddraad voor de leden.
M. de Voorzitter - vindt zulk algemeen
verslag nutteloos. Waartoe zou het dienen,
b. v. een verslag te maken over de jaarwedde
der leden van den Schcpenraad
M. Begerem De wet schrijft het nogthans
voor...
M- de Voorzitter - Er is een jaarlijksch
verslag over den toestand van stadszaken,
dat thans onder druk is. Verders zullen bij
elk artikel de noodige uitleggingen gegeven
worden; daarbij is de begrooting reeds onder
zocht geweest in' de afdeelingen. Te Brussel,
waar ik geheel de verledene week heb moeten
verblijven, beeft men in eene enkele zitting
de begrooting besproken en gestemd van boven
de 100 miljoen...
JVI- D'Huvettere Wij zijn zoo rap niet als
de Brusselaars onder dat opzicht; onze opvoe
ding is nog- niet voltooid -.
-M. Vanderghote stelt voor dat de verte
genwoordigers der drukpers, die de zitting bij
wonen, een afdruksel zouden krijgen der be
grooting, om des' te gemakkelijker te kunnen
volgen.
M. de Voorzitter - keurt dit voorstel goed,
en belast den: heer .Secretaris aan die heeren
een afdruk te geven der begrooting van dit jaar,
indien er nog voorhanden zijn 't Ts nogthans
verslaan dat er achterna nog veranderingen
zullen kunnen aangebracht worden.
De verschillige artikels der bcgrooting wor
den gelezen door; den heer Voorzitter, en de
heeren maken, waar het past. de noodige op
merkingen.
M. Bouquet herinnert zijn vroeger reeds
gedane vraag iom de liedjes van onzen bei
aard te veranderen.
De heer Sehepene Fraeijs wordt er mede
gelast.
M. D'Huvettere vraag! boe hec staat met
de overname van de Beiïewaeraesirate.
M. de Voorzitter - Die za'ke is effen, maar
de uitbetaling is nog met geheel gedaan.
M. D'Huvettere klaagt nog over den slech
ten staat van den kaaimuur.
M- de Voorzitter zegt dat die herstelling
ten laste is van den staat, bij wien de schepen-
raad zal aandringen.
M. D'Huvettere doet ook nog opmerken
dat de muur die den Zillebekevijver steunt
al den kant van Zillebeke, in slechten staat
is, men behoorde hem nu te volzetten, terwijl
hel water leegj is, want later zal er geen mid
del meer toe zijn.
De heer 'Voorzitter zal er voor zorgen.
Bij de bespreking o'ver den 'tram Yper-
Gheluwe vraagt de heer Sobry dat de Sche-
penraad aandringe om betere correspondentie
te bekomen voor dezen tram, namelijk met de
linie van Dadizeele. Het ware een middel
om de lijn te verbeteren, die nu maar weinig
opbrengt.
M. de Voorzitter zal opnieuw aandringen
zonder veel hope te gelukken. Wat de op
brengst van den tram aangaat, deze groeit
gedurig aan, enl zal allicht de onkosten dek
ken.
Hel krediet voor1 de policie wórdt van 250
fr. verhoogd, om toe te laten nog een hulpe
te benoemen.
Rij het artikel der verlichting stelt de Sche-
penraad eene verhooging voor, en de h'eer
Burgemeester doet opmerken dat onze stad
voor verlichting aan' 't hoofd staat, zelfs voren
is bij Brussel, de groote lanen alleen uitgezon
derd, omdat dezel benevens de gaze nog met
elektriek verlicht zijn.
JVL D'Huvettere. Brussel geeft ons den
toon voor het stemmen van miljoenen voor
de begrooting, maar we zijn wij voren met de
verlichting.
M. Bouquet i vraagt verbetering aan den
weg op het groot plein, verbetering waarop
vroeger M. Vander Ghote reeds heeft aan
gedrongen.
M. de Voorzitter - doet opmerken dat
die weg 70.000 fr. zou kosten, al is hij
maar op 25 m. van de Elverdinghestraat,
die in dezelfde richting loopt.
M. Fiers stelt voor den weg te ver
beteren met er een voorland te maken in
assche.
M. Fraeijs - 'doet opmerken dat zulk een
voorland nog 5.000 fr. zou kosten.
M. Bouquet klaagt over den gebrek-
kigen dienst van het kuischen der straten.
M. de Voorzitter herinnert dat de stad
merkelijk de uitgaven voor den vuilnisdienst
heeft verhoogd, zonder dat het werk daarom
beter gedaan wortle, Ten qnderen, de zaak
is ter studie, en we zullen zien als we met
den dienst in aanbesteding te geven, mis
schien nog geen geld kunnen eruit trekken,
natuurlijk mits aan de tegenwoordige aan-
gestelden eene zekere vergoeding te verlee-
nen. Nu kost dit werk met de ontsmetting
10.000 fr.
M. Bouquet vraagt nog eene verhooging
van jaarwedde voor een bediende van het
slachthuis.
M. de Voorzitter Er is een krediet hier
voor in de begrooting.
M. de Sehepene Vanden Boogaerde her-
fr. betaalt voor begravingskosten van behoef-
innert dat de stad jaarlijks rond de 700
tigen, die hier uit andere gemeenten aan
komen, namelijk in het zothuis: hij stelt voor
de gemeenten waar de behoeftigen hunne on
derstandswoonst hebben, deze kosten aan te
rekenen.
Aangenomen.
Een nieuwe lijkkoets zal aangekocht wor-
,den teeep te naaste Ure. daar er nu geen
geschikte plaats is om deze te ^ergen, en
dat de Botermarkt hiervoor niet betamelijk
mag gebruikt worden.
Uit de opgegeven cijfers der begrooting
blijkt dat hel onderwijs hier ter stede fr.
71.588.91 kost.
M. D'Huvettere lieeft den erbarmelij-
ken toestand bestatigd van sommige werken
in de volksboekerij van stad.
M. de Voorzitter - zal er de aandacht op
roepen van den boekbewaarder.
M. D'Huvettere vestigt de aandacht van
den Schepenraad op de verandering toege
bracht aan het verleenen van toelagen aan
de kinders der Looie, op de fondatie Van
den Peereboom.
Over eenige jaren tijdens B,™ Surmont de
Volsberghe, werd er beslist die toelagen in
te schrijven op de pensioenboekjes, zoo leer
de men hiermee de kinders sparen, waar dit
geld, ingeschreven op de spaarboekjes, maar
al te dikwijls aan den ouderdom van 20
jaar in één of twee dagen in slemppartijen
verkwist wordt, en soms een eerste begin
is om dronkaards aan te kweeken.
Wierde integendeel het geld in de Pensioen
kas gestort, dan komen er de toelagen 110a
Jbii van den Staat. Provincie en Stad. en
die toelagen doen de stortingen verdubbe
len. Daarbij zijn die eerste stortingen meest
al den grondsteen van verder vooruitzicht en
spaarzaamheid.
Ik zou daarom b'egeeren dat de stad wee
rom als yroeger een deel ten minste der
toelagen der fondatie Vanden Peereboom op
de Pensioenkas doe overbrengen.
Op voorste! van den heer Burgmeester
wordt de heer D'Huvettere belast hierover
een verslag op te maken, dat vervolgens in
eene naaste zitting zou onderzocht worden.
v- Een krediet van 4500 fr. wordt gestemd
voor Feesten in 1909.
M. de Voorzitter herinnert dat hij nooit
gezeid heeft dat onze openbare feesten
20.000 fr. 's jaars kosten, zooals een gazette het
heeft beweerd. Ik verzoek de heeren der druk
pers dit juist te willen aanstippen. Verleden
jaar hebben onze feesten 15.128.79 fr. ge
kost, en de jaren dat er kiezeng was, werd
er niet meer uitgegeven. In dit cijfer is ook
de toelage begrepen voor de peerdenloopen.
M. Bouquet. Heeft men hel fameus fes-
slival vergeten van 1890, dat voor één enke
len dag 18.000 fr. kostte v
M. de Voorzitter. Wij hebben zelfs nooit
heel juist den onkost van dit festival kunnen
vaststellen, en 1890 was een kiesjaar...
M. Begerem Dan was ik hier nog niet.
M. de Voorzitter. Ik was er nog alleen
van mijn soorte.
De gewone uitgaven worden op 355.529 fr.
beraamd.
De heer Voorzitter herinnert dat er zoo
weinig mogelijk herhalingen en regelingen ge
daan worden. Alleen zaken van hoogdringend
heid worden in den loop van het jaar nog
ingeschreven.
BUITENGEWONE UITGAVEN
De volgende buitengewone uitgaven wor
den gestemd
Zuidportaal van St-Maartenskerk 13A99.70
St-Pieterskerk 8236.93
Herstelling der Ilalle 50.000 fr.
Werken aan Zillebeekvijver 30.000 fr.
Meubels voor het Vredegerecht 530 fr.
Voor den Pompiersdienst aan 't Wieltje
2500 fr.
Voorlanden en herlegging van den Lan
gen Meersch 1800 fr.
Beplantingen en voorlanden in de Carton-
strate 5800 fr.
Toestellen voor de middelbare school 520fr.
Beplantingen der Statielaan
Voorland in de Kaaistraat 450fr.
Voorlanden en herkalsijding der Elverdin
ghestraat 20.000fr.
Wetslrijd van orde en netheid 400 fr.
Het krediet voor den kunstgevei van het
huis Couseyn wordt op 2.000fr. gebracht. MiM.
D'Huvettere, Sobry en Begerem stemmen er
tegen uit grondbegin, omdat zulke uitgaven
de stad in te groote kosten kunnen Steken.
Een krediet van 1500 fr. voor het zuid
portaal van Sint-Maartenskerk wordt voorloo-
pig behouden, de commissie van monumen
ten begeert eerst verder te onderzoeken voo
raleer hare goedkeuring te verleenen.
Voor de herstelling der groote Roos heeft
'de Z. E. "lieer Deken het aandeel van den
kerkraad op zich genomen.
De kerkraad heeft beslist elf standbeelden!
te plaatsen in de nissen pan den hoofdin
gang van St-Maartenskerk. Die uitgave maakt
aeei van de afgemeene uitgaven op GtJO.OOOtr.
'beraamd. De Z. E. heer Deken neemt het
van de kerkfabriek en van de stad op zich.
De 'Schepenraad wordt belast den milden ge
ver namens den raad uit ter herten hiervoor
te bedanken.
De beeldhouwer Rooms zal met de beelden
belast worden.
De heer Burgemeester verhoopt voor het
toekomende ook nog zulke mildheid van wege
de parochianen van Sint-Maartens.
Yoor de herstelling van het oud klooster
der Arme Claren stemt de raad een eerste
toelage van 15.065 fr.
De raad zal met de kerkfabriek onderhan
delen voor den pachtprijs, die ten hoogste 800
fr. zal mogen bedragen.
De geheele toelage van stad zal de 40.000 f.
niet mogen overtreffen.
M. D'Huvettere stemt de toelage onder voor
behoud later de voorstellen der kerkfabriek
te kunnen onderzoeken. De voorwaarden door
de kerkheeren te stellen, moeten natuurlijk
fyeel gezapig zijn; daar het eigenlijk het geld
van stad is dat aan hun eigendom eenige
weerde doet krijgen.
Er is verstaan dat de stee een pacht krijgt
voor 99 jaar en men denkt in dat praalgebouw
dat voor onza stad een echt juweel zal zijn,
de boekerij en het muzeum in te richten.
De heer Staatsminister Beernaert, met wien
de heer Burgemeester over het kunstgebouw
sprak, heeft beloofd! een der schilderijen van
zailiger Jufvr. Euphr, Beernaert, zijne zuster,
aan ons muzeum! "te schenken. In afwachting
dat ons nieuw lokaal gereed is, zouden we
die kunnen plaatsen in eene der zalen van het
Stadhuis.
Een brief van bedanking zal aan den mil
den gever gezonden tvorden.
De verplaatsing der openbare weegschaal
wordt beslist, maar geene bepaalde plaats nog
aangeduid, de raadsheeren zullen de zaak be-
studeeren.
Een voorland zal gelegd worden aan den
rechterkant der Thorhoutpoorte, tot aan het
huis van M. Eug. Froidure.
Op den hoek van de Esplanade, rechtover
het huis Bailleul, zal een waterplaats geschikt
worden; een krediet van 700 fr. wordt daar
toe beschikt. Boordsteenen zullen er rond
gesteld worden.
Een riool zal gemaakt worden van aan de
Thorhoutpoorte tot aan de Diksmuidpoorte,
bij den Hazewind. De buizen zullen in de
Wieltjegracht geleid worden.
Men zal onmiddellijk beginnen aan eene
riool in het begin der mondstraat, waar tegen
woordig alle kelders' onder water staan.
In het gouden vioolstraatj.e zat ook eene
riool gemaakt worden; de onkost zal 506
fr. bedragen.
M. Bouquet vraagt nog een hulpgeld van
600 fr. om de Koninklijke Fanfare te beloo-
nen voor de diensten binst het 'verloopen
jaar bewezen. Aangenomen.
Dezelfde heer vraagt nog eene toelage van
2000fr. voor zomerfeesten.
Binst dat de heer Burgemeester eenige 00-
genblikken de zaal verlaat, stelde de heer Sehe
pene Fraeijs een krediet voor 1500 fr. ten
einde het portret van den achtbaren heer
Burgemeester te laten maken en dan in de
gaanderij der heeren Burgemeesters te plaat
sen. Dat zal juist passen met het parlemen
tair jubelfeest van den achtbaren volksver
tegenwoordiger.
Dit voorstel wordt eenparig goedgekeurd en
ide heer Begerem zegt dat het nuttig en wel
verdiend is.
Mad. Fritz Lebbe (jufv. De Hem) zal met
d« uitvoering belast worden.
JULES DEVIGNE
Te Gent is deze weke overleden de heer
Jules De Vigne, volksvertegenwoordiger en
Sehepene van stad.
De overledene was een overtuigde Vlaming,
jammer dat hij zijn talent ten dienste stel
de van Ion haat tegen den Godsdienst.
Bij het terugkeeren van den heer Burge
meester wordt hem kennis gegeven van de
genomen beslissing en de heer Colaert be
dankt hertelijk de heeren van den raad.
Een krediet Kordt nog gestemd voor hel
aankoopen van eene oude pomp, om ze terug
te plaatsen, waar men eene geschikte plaats
zal vinden. v
M. Bouquet klaagt dat er zoovele honden
zijn waarvoor niet betaald wordt.
M. de Voorzitter zegt dat het meestal arme
dompelaars zijn die niet betalen omdat zij niet
en kunnen.
Inkomsten en uitgaven worden eenparig
goedgekeurd en de juiste cijfers zullen in
eene volgende zitting gestemd worden.
De openbare zitting eindigt ten 5.45 ure,
32 PROVEN Maandag laatst hadden Ka-
rel Camerlynck, landbouwer te Proven, en zijn
zoon Maurits, oud 18 jaar, zwijnen geleverd
naar Poperinghe. In den terugkeer was Maurits
op den wagen gezeten en zijn vader volg
de hem. Op een honderlal stappen van de
hofstede gekomen, werd de hoed van Maurits
door eenen rukwind van zijn hoofd geworpen;
al de armen uitwerpende om hem terug te
grijpen schoot het koordeel uit de handen van
den geleider en de peerden gingen op hol.
Maurits sprong van den wagen om het leid
zeel terug te vatten o! de peerden in te hou
den; doch hij viel en werd door twee wielen
van den wagen overreden.
De ongelukkige trachtte zich op te richten,
doch dat was hem onmogelijk: hij werd door
twee landbouwwerklieden, Cyriel Decaesteker
en Rene Devos, die het ongeluk z gen gebeuren
opgenomen en huiswaarts gedragen. Heer Doc
tor Brutsaert van Watou diende den ongeluk
kige de noodige zorgen toe; doch deze is in den
volgenden nacht aan de gevolgen van zijnen
val overleden.
De dood wacht ons, als wij er minst op
peizen 1...
32 MEETKERKE Zondag morgend, rond
31/2 ure, vond men den landbouwer August
Willems, jachtwachter van M. den senateur
Van Ockerhout, van Brugge, neergehurkt zitten
tegen eene vum van peerdeboonen, dichtbij zij
ne pachthoeve. Hij gaf geen teeken van leven
meer; men droeg hem naar zijne woning, waar
men bestatigde dat hij dood was. Het gerucht
liep dat er eene misdaad in 't spel was en zon
dag namiddag kwam het parket van Brugge
ter plaatse, vergezeld van een wetsdoktoor.
Er is hoegenaamd geene kwestie van misdaad;
men veronderstelt dat Willems, 's nachts naar
huis komend, in eene gracht gesukkeld is. Hij
zal er uitgekropen zijn doch een bloedopdrang
gekregen hebben, veroorzaakt door de koude.
m DE ANTWERPSCHE KRANEN. De
haven van Antwerpen is voorzien van een aan
tal groote kranen; voor eene groote haven zijn
machtige heftuigen eene eerste noodzakelijk
heid.
- «BIK JadxHi
-a.J'W Ai ij: Lrf q/.;.!;» usiaból
