Mengelmaren
smmm
SpreeM ll
Op Zalerilag 30n Januari 1909.
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
VOOIi DEN PAPS
SIaDSN/IVUS
Woensdag 3 Februari
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen *al
Ft-ii:? uen vun (>5 fr.
VMS ALLLS WA T
DIT IS
'T NIEUWSBLAD vu TPEB
EN OMMELANDS
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, T" 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE RE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
De inschrijving van dit jaar is volgens den
wensch van Z. H. bestemd, ten voordeele
der slachtoffers van Sicilië en Galabrië.
Vorige lijst 943.00
De congregatie der jonge dochters,
Boesinghe 71.50
E. H. Dilger, Bestierder van
't Weezengesticht, Yper 50.00
De laden der gilde van O. L.
Vrouw van Thuine, Yper 35.00
E. H. De Beir, pastor, Kemmel 25 00
Jufvrouw Amelie Vermeersch,
Kemmel 10.00
Mr en Mme Ev. Huys-Depuydt,
Kemmel 5.00
Jufvrouw Goleta Devoogkt, Kemmel 5.00
Jufvrouw EudoxieVanhocke,Kemmel 2.00
V. K. B. 5.00
Voor de laatste maal herinneren wij
aan de belanghebbende, dat de perso
nen geboren in 1843, 1844 en 184.3, die
de storting voor bun pensioen verwaar
loosd hebben er zijn er wel 1500—
hunne eerste storting voor den 31 Janua
ri nu moeten doen.
Opgepast! opgepast! 'tis de laatste
waarschuwing die wij tot u doen.
Het is van bet allerhoogste belang, het
is van de allerdringendste noodzakelijk
heid dal deze personen hunne storting
doen en allerlaatst tegen 31 Januari,
het zijn de laatste dagen; Zondag 3i
Jan. is de uiterste dag. Aivvie zijne eerste
storting niet verricht heeft tegen 3t de
zer, verliest voor altijd zijn recht op het
pensioen van 65 fr. Dan is alles onher
stelbaar verloren, want men kan niet
gedurig de wet veranderen 0111 deze na
latige en dwaze menschen nog eens op
nieuw tijdverlenging te verschaffen!
Wie deze gunstige gelegenheid op
nieuw laat voorbijgaan, is geen mede
lijden weerdig; dit ware moedwillig zijn
pensioen uit zijne handen werpen.
Iedereen kan toch beginnen met aan
stonds, voor het einde dezer maand,
minstens 3 fr. te storten; voor de tweede
storting is er nog tijd om hei geld te ver
zamelen tot 3i December 190J, voor de
derde storting blijft geheel het jaar 1910
nog over.
Zooals wij hierboven aangeraden heb
ben, de personen van 1843, 44 en 45 de
welke tot nu nog hunne stortingen ver
waarloosden, behoeven aanstonds, zon
der verderen uitstel, zich le wenden tot
de lijfrentmaatschappij hunner gemeen
te. zhj zullen daar alle wenschelijke,
alle noodige inlichtingen hekomen over
de beste en voordeeligste manier om
hunne stortingen le verrichten. De lijf-
rentgilde hunner gemeente ontvangt
hunne stortingen. L>eze maatschappij
kan deze behoeftige inwoners zeli mach
tig helpen, want zij mag en kan bij ie
dere storting van minstens 3 fr., gedaan
door hare behoeftige leden, een hulp
geld van 2fr. verleenen en bijstorten.
De behoeftige werkman, in plaats van
18, moet dan enkel 12 fr. uit zijn eigen
zak storten, in drie lceeren, want zijne
lijfrentgilde stort 6fr. van haar eigen
maatschappelijk geld op zijnen naam.
Deze 6 fr. van de lijrentgilde, gevoegd
bij de 12 frank van den werkman, vor
men te zamen de vereischte 18 frank.
Wend u tot uwe gemeentelijke
[lijfrentgilde!
Zorg voor uwen ouden dag!
Het zijn de allerlaatste dagen!
Den 1 Feb. 1909 is het reeds te laat!
m HET MUILBANDEN DER HONDEN.—
Volgens het nieuw policie-reglemenl op 't muil
banden der honden, dat verplichtend is voor
gansch het land, moeten alle honden, aan den
leiband gehouden of niet, gemuilband zijn.
lot 1 Februari zullen de overtreders van
dat reglement er van af zijn met eene eenvou-
digo vermaning, maar na dien datum zat het
reglement streng toegepast worden.
Dus opgepast, en zich muilbanden aange
schaft die in regel zijn.
35 NIEUWE POSTZEGEL. Het bestuur
cei pos enjen heelt beslist een nieuwe post
zegel van 40 centiemen uit te geven.
Een postzegel van 40 centiemen bestond
vroeger en werd over eenige jaren afgeschaft,
maar daar het bestuur oordeelde dat hij van
groot nut was heeft men besloten nieuwe
la drukkan in da werkhuizen te Meahelen,
TOMBOLA VAN BRUSSEL. - De trek
king der loterijbriefjes der tentoonstelling van
Brussel is vastgesteld op Maandag 8 Februari
aanstaande, om 10 ure 's morgens in de mili
tiezaal op 't stadhuis te Brussel.
3B DE INVOERRECHTEN IN FRANK
RIJK. De commissie der toltarieven in de
transche Kamer, heeft voorgesteld de invoer
rechten op verscheidene lanübouwvoortbreng-
sels uit België aanzienlijk te vermeerderen,
zoodat rjie maatregel bijna gelijk zou staan
met een verbod van invoer. Zoo zou het in
voerrecht van 0 fr. 40 per 100 kilos aardap
pelen gebracht worden op 3 tot 6 fr.het
recht van 1,50 fr. per kilo druiven zou bere
kend worden op gansch het gewicht der ver
zending, 'tis te zeggen met de kisten inbegre
pen; het recht van 2 fr, op de 100 kilos talel-
appelen en peeren zou gesteld worden op 5 tot
0 tr.het recht van G fr. op de 100 kilos wit
loof, zou klimmen tot 12 fr.; het invoerrecht
op de hop van 30 tot 40 fr.
Die verhooging van rechten zou zeer na-
dectig zijn voor den belgischen landbouw,
en zonder twijfel zal de belgische regeering
tusschenkomen om aan de fransehe regeering
oetere voorwaarden te vragen.
35 NAAR ROME. Op 1 Maart heeft er
eene nationale Belgische Bedevaart naar Rome
plaats, onder de Hooge Bescherming en met
de aanwezigheid van Z.E. de Kardinaal-Aarts
bisschop van Mecheien en hunne DO. Hi4. de
Bisschoppen van België, die de ceremoniën
zullen voorzitten en de bedevaarders aan Zij
ne Heiligheid voorstellen.
Prijzen der plaatsen (alles inbegrepen) van
Brussel-noord naar Rome en terugreis: le klas:
GJü ti'. 2- klas: 485 fr. 3» klas: 36U tr.
liet getal plaatsen is bepaald.
Voor verdere inlichtingen, wende men zich
tot den E.P. Delouche, Ó.M.J., bestuurder
der Bedevaart, 126, 'sLandsroem Laan te Jet-
te-Brussel.
JBELGISCH-CONGO
In Congo, onze kolonie geworden, zijn er
vele hervormingen en verbeteringen nood g.
M. Schollaert, eerste minister heeft beloofd
dat ons land aan zijne taak niet zal te kort
blijven. v
Het bestuur behoeft menschlievend, zede
lijk en godsdienstig te zijn.
De nieuwe minister van Coloniën, M. Ren-
kin, zal een reisje naar Congo doen en aldaar
eenige maanden verblijven, om zich persoon
lijk op de hoogte der zaken te stellen en aller
hande inlichtingen in le winnen.
Prins Albrecht zal ook dezen tocht onder
nemen, maar wie de eer zal hebben, hem te
vergezellen, is nog niet gekend.
L TRANSVAAL
Groote stortregens bedreigen de Transvaal-
scho mijnen. De mijnbesturen zijn zeer onge
rust over hetgeen er gebeuren zal indien de
regen niet spoedig ophoudt.
Verschillige mijnen staan onder water, en
zeven blanken en ruim honderd inlanders zijn
omgekomen, in de mijn van Witwaterstrand.
De overstroomingen hebben het geheele land
geteisterd. Het spoorwegverkeer is belemmerd,
menige telegraafpalen zijn gebroken en zelfs
in de gemeente Elsburg werden eenige huizen
medegevoerd en dertien personen zijn in den
vloed omgekomen.
In 't Noorden van Natal staat ook alles on
der water. Te Barbetow zijn de mijnvelden
in slroomen veranderd. De Kaaprivier is bui
ten hare oevers getreden.
Weken tijd zullen noodig zijn om dit alles
to herstellen.
EEN AANSLAG
Ren aanslag is gepleegd op Mgr. Henry, bis
schop van Grenoble. Toen Z.H. Zondag de Ka
thedraal verliet in gezelschap van een aantal
geestelijken, loste plotselings een korporaal
eenige revolverschoten op den prelaat, gelukkig
zonder eenig letsel te bekomen.
De korporaal werd aanstonds in hechtenis
genomen en verklaarde dat hij zich had willen
wreken op den bisschop, omdat deze geen ver
lof had willen geven tot het kerkelijk huwelijk
van zijne zuster, die van haar eersten man was
gescheiden.
JEANNE D'ARC
De Paus heeft Zondag het decreet De Tuto
uitgeveerdigd, waarin wordt overgegaan tot
i do zaligverklaring van den eerbiedweerdigen
Clement Hofbauer en Jeanne d'Arc.
Do H. Vader hield eene aanspraak in 'tlta-
liaansch waarin hij zei: Geen enkele voldoe
ning kan vergeleken worden met die, welke ik
iederen keer gevoel, als ik met Gods hulp tot
de eer der altaren mag verheffen degenen van
onze broeders, die de wereld vervuld hebben
met den zoeten geur hunner deugden.»
De Paus riep vervolgens de nieuwe geluk
zaligen aan, opdat zij God zouden bidden voor
de maatschappij, die ziek is en eindigde met
de bede: O, Jeanne d'Arc, bid voor ons!»
35 LANGEMARCK. Zondag laatst was
er prijsdeeling in 't Lokaal, voor de getrouw
de mannen der St Paulusgilde. Eerweerde
onderpastor Tanghe had meer dan 200 prach
tige prijzen aangekocht die verlot werden, in
afdeelingen, naarmate de aanwezigheden. De
Eerweerde Pastor nam het woord in die ver
gadering; hij wekte de mannen op om getrouw
te zijn aan hunne gilde en beloofde, tegen de
naaste vergadering, eene prijsloting waarvan
de seftoonste prijs van hem ging komen. 'De
bazen, uitgenomen eenige lohJ.jke uitzonde
ringen, schitteren nog altijd door hunne afwe
zigheid; zij en moeten nogthans niet jaloersch
zijn voor het bier dat er verkocht wordt in den
tap,» want de hoeveelheid is zoo gering dat
men moet het bier op flesschen trekken om
dat men het niet goed kan verkoopen uit de
tonne. v
.Zondag en Maandag avond wierden prach
tige vertooningen gegeven, in 't Lokaal, van
Cinematographie. Vele volk is er opgekomen.
De menschen hebben zich wel verzet en de le
vende lichtbeelden waren onberispelijk onder
alle opzichten.
DIEVERIJ. Over een tiental dagen wier
den konijnen gestolen bij Jan Bourgeois en
Sarei Opsomer op den Panneelhoek. Vrij
dag laatst, in den nacht, hebben dieven inge
broken in de hofstede der kinderen Bissehop
langs de groene dreve. Zij waren al op strate
met twee potten boter en 2 hespen 1/2 als wan
neer Henrieten, die maar met eene ooge en
sliep, gerucht gewaar wierd. Hij sprong zeere
uit zijn bedde en snakte het venster open en
de dieven, van klare verschot en verbauwe-
reerdheid, hebben de plate gepoetst en hunnen
buit in den brand gelaten... En de daders, ewel
zij zijn onbekend; een dingen is zeker, 'tis
dat er velen zijn die drinken en schinken,
maar die niet en werken, en dat de verstandige
menschen niet en kunnen uitleggen hoe dat die
gasten door de wereld geraken.
Maandag laatst was het patroondag onzer
Kerke en bij gevolg misdag, 'k Moet bekennen,
met spijt, dat de misdagen te lande, sedert
verschillige jaren, van langs om meer verval
len. Niet aheen de mannen en vrouwen, maar
zelfs de jongelingen en dochters zouden ten
minste naar de mis moeten komen op die da
gen en bijzonderlijk in den winter als 'tgeen
verlaan tijd is. Zal de Hoogmis teil 9 daaraan
verbetering brengen?... ik vrees het tegendeel
en 'ken ben alleen van mijn gedaciit niet.
tSTAF SMAGGHE, die van zijne kinderja
ren af alle soorten van deugnieterij en uitge
steken had, was over eenige dagen, en voor
de tweede maal reeds, weggeloopen uit het
bedelaarswerkhuis. Donderdag, 28sten dezer,
beeft hij hem overgegeven aan de policie van
Langemarck, want hij en wist met meer waar
in maar wel waar uit. Hij staat dikke vet,
maar 't is van rijst t' eten, zegt hij, dat hij
opgezwollen is. Nu, niemand en beklaagt hem
maar iedereen heeft medelijden met zijne bra
ve moeder en familie.
massaris heeft eene lange peers aangeslagen
BOESINGHE Onze gemeente zal
de eer hebben eene honderdjarige te bezit
ten bij eenige dagen.
Regina-Carolina Debleu, is geboren te Lan
gemarck, den ln Februari 1809. Zij is doch
ter van Philippus-Jakobus Debleu en van Ca-
tharina-Theresia Soenen, beide overleden te
Boesinghe, wederzijds den 19 Januari 1836
en den 5 September 1859.
Regina Debleu is weduwe in le huwelijk
van Petrus Dewilde, overleden te Yper, den
20 oogst 1864, en in tweeden echt van Charles-
Francies Bourdeau, overleden te Boesinghe den
13 December 1898.
Er is sprake geweest dat eeuwfeest te vie
ren op Lichtmisse, Dinsdag aanstaande, maar
'tis nu zoo bitter koud, en wie weet of
Regina, die pertank nog irisch en klibber
is, er niet zou bij lijden. Daarom zal de feeste
misschien wel uitgesteld worden totdat de
scboone zomerdagen aankomen, 't Zal de Boe-
singhenaars tijd en gelegenheid geven om eene
ieeste te bereiden, die de vreemdelingen van
wijd en zijd zal aanlokken, gelijk ze in de
gewoonte zijn te doen.
SB LICHTERVELDE. De woning Van de
weduwe Pieter Callewaert, op de wijk Bra»,
is Maandag nacht met gansch den inboedel
afgebrand; 12,000 kilos oude en nieuwe suike-
rijboonen bleven in de vlammen. Alles is ver
zekerd, behalve de boonen. De policiekom-
missaris heeft eene lange pers aangeslagen
die een petrolreuk verspreidde, en die tegen
den achtergevel der woning stond, waar het
vuur uitgebroken was.
35 KORTRIJK. Zondag avond, rond 71/2
ure, ontstond er brand in eene vlasmijt, staan
de in de weide van M. Camiel Gheysen, in de
bleekersstraat. De pompiers kwamen aanstonds
toegesneld, doch zich moesten zich bepalen
de andere mijten te vrijwaren. De afgebran
de mijt hoorde toe aan M. P. Vandeputte en
had eene weerde van rond de 4.000 fr. Alles is
verzekerd. Men denkt dat er kwaadwilligheid
in 't spel is.
35 BEERNEM. Aan boord van een
schip, gemeerd in de vaart, werd vrijdag mor-
gend de genaamde Bernard De Rudder, 26
jaar oud, dood gevonden. Men denkt dat de
ongelukkige verstikt is door de uitwasemingen
der briketten, welke hij in zijne stoof brand
de. Het parket is Zaterdag namiddag ter plaat
se geweest.
Lijk alle jare worden de lotelingen en
hunne familie uitgenoodigd om aan het
avondmaal, dat gegeven wordt in de zaal
van het Volkshuis, op den avond der lo
ting, deel te nemen.
Alle jare wierd die uitnoodiging geest
driftig beantwoord. Talrijke vaders kwa
men opgedaagd met hunne lotelingen,
omdat zij verstonden dat een deftig en
eerlijk verzet te verkiezen is boven bal
dadigheden en slemperijen die de gevol
gen zijn der dronkenschap; zij verston
den dat zoo een feestje meer deugd deed
dan het walgelijk genoegen dat men
tracht te vinden langs strate en in kroe
gen.
Dat allen afkomen, want de prijs om
aan het maal deel te nemen is uiterst
gering - een frank.— Hoeveel zou men
anderzins niet meer verteeren, en dat
met veel min deugd
Daarbij na het avondmaal is er een
prachtige tombola voor de loters, en
'tzijn uitgelezene prijzen voorwaar.
Dat alle lotelingen het hun als een
plicht achten er naartoe te komen, het
begint om 6 1/2.
Maar reeds van ten 4 ure zal de zaal
open zijn en allerhande spelen, biljard,
kaarten, bollen, toptafel, enz. om sclioo-
ne prijzen, zullen ingericht worden.
Deze die willen inschrijven, gelieven
hun te wenden bij den heer onderpastoor
hunner parochie; ingangskaarten zul
len daar te bekomen zijn.
En nu nog een woordje aan alle wel
denkende burgers.
Gij ziet wat er gedaan wordt om de
jongelingen af te houden van de balda
digheden die op den lotingsavond ge
schieden. Voorzeker prijst iedereen de
zen goeden maatregel, en wij twijfelen
niet of hij zal in dit hoogst nuttig werk
zijne medehulp niet weigeren.
IN St VINCENTS COLLEGE
De leerlingen van St Vincents College geven
op Maandag 1 Februari, om 4 ure 1/2, in hun-
gewone zaal, eene feeste ten voordeele van den
ai-me.
Prijzen der plaatsen: Voorbehouden, 3 fr.;
1° plaats, 2 fr. en 2° plaats, 1 fr.
Het plan der zaal zal te zien zijn, in 't Col
lege, vanaf Zaterdag 31 Januari.
JURNFEEST
De Sint Michiels Turngilde geeft eene groote
Turnfeeste in 't Volkshuis op Zondag 31 Janua
ri aanstaande, om 7 ure stipt.
Op den feestwijzer staan aangeduid: lijfoe-
efningen, muziek en gezang, blijspelen, alsook
Vaderlandsche tafereelen uit het leven van
Sergeant De Bruyne in levende beelden voor
gesteld., v
32 VOOR ITALIË. De feeste gisteren
avond in de Delbekezaal gegeven, is onder
alle opzichten opperbest gelukt. Veel en def
tig volk, heerlijk versierde en tamelijk goed
verwarmde zaal, sierlijke lichtbeelden en heel
belangrijke voordracht door M. Hebbelynck,
rechter te Gent.
Tusschen de twee deelen der voordracht
werd door Mevrouw Iweins d'Eeckhoutte, een
oproep gelezen tot Liefdadigheiden ver
volgens gingen de Jufvrouwen een schoone
verzameling van zichtkaarten te koop bieden
van Messina en do woorden van hot gedicht
van Mevrouw Iweins d'Eeckhoutte.
Wie zou er toch ook niet geerne één
frank geven voor zulk eene sierlijke verza
meling zichten die een blijvende herrinnering
zullen zijn van de feeste van 27n Januari.
De heer Burgemeester bedankte, namens
de stad de inrichters, Damen en Heeren,
bijzonderlijk mevrouw Struye, voorzitster, Me
vrouw Iweins d'Eeckoutta, voor hour schoon
M. COOREMAN
Voorzitter
der Kamer van Volksvertegenwoordigers
Oud-minister van Nijverheid- en Arbeid
en Kamerheer voor 't Arrondissement Gent
geschreven en prachtig gelezen gedicht, en de
jonkvrouwen die met zulken iever de belan
gen der ongelukkige Italianers hadden beher-
tigd om kaarten te verkoopen voor deze feeste.
't Was rond 7 ure als de voordracht ein
digde, die door heur ruilde opbrengst eenigs-
zins de armoede zal verhelpen, te weeg ge
bracht door de schrikkelijke rampe, die aan
meer dan 200.000 inwoners van Siciliën het
leven heeft gekost.
Verschillige zichtkaarten van Messina na
de aardbeving worden ten bureele van 'tblad
verkocht ten voordeele der slachtoffers van
Sicilië en Calabrië.
MUZIEKFEESTE
Zondag 7 Februari, ten 7 ure 's avonds,
zal de heer Louis VANHOUTTE, een «Recital»
geven voor Piano en tusschen de verschillige
stukken zal de gunstig gekende zanger, heer
DEBBAUDT van Kortrijk, liederen voordra
gen getoonzet door gemelden heer Vanhoutte.
De feeste heeft plaats in de Iweinszaal,
De avondfeeste «Soirée-Tabagie», eerst ge
steld op Zaterdag 20 februari, is verzet tot
Zaterdag 27 februari, daar een der aangewor
ven artisten den eersten dag niet vrij was.
KRIJGSFEEST
Een krijgsfeest ten profijte der slachtoffers
van Sicilië en Calabrië zal gegeven worden
door het garnizoen van Yper, op Zondag 14
Februari, ten 4 ure namiddag, in de Delbeke
zaal op de Halle.
't Muziek van 't 3e linieregiment en verschil
lige kunstenaars zullen hunne medewerking
verleenen.
GEMEENTERAAD
Do raad komt bijeen ten stadhuize, kwart
na 5 ure. De heer Burgemeester zit voor.
Al de raadsheerten 'zijn Daanwezig buiten de
heeren Struye en Fiers, onpasselijk.
't Verslag der voorgaande zitting wordt zon
der opmerkingen goedgekeurd.
M. Sobry, namens de derde afdeeling, geeft
verslag over de rekening van den Disch voor
het jaar 1907.
Die rekening sluit met een overschot van
6.520,29 frs.
Uit de bijzonderheden door den verslaggever
aangehaald blijkt dat de gewone ontvangsten
101.047 bedroegen, voortkomende van pachten
en interesten van geleend geld, alsmede 899 frs.
van omhalingen. Spreker doet opmerken dat
verschillige kredieten werden overschreden,
iets wat zou moeten vermeden worden.
Aan gelduitdeelingen aan den arme werd
41,000 fr. besteed, of 1652 fr. meer dan in 1906.
Den verslaggever besluit tot de goedkeuring
der rekening, en bedankt de dischheeren voor
hunne genegenheid en bezorgdheid voor den
arme, en drukt daarbij den wensch uit de ar
moede te voorkomen door het verleenen van
grond aan de arme menschen, die door werk
en winst zouden trachten hun zeiven te ont
dragen en alzoo meêwerken om de armoede
te ontgaan. Spreker duidt eene heele reke
partijtjes land aan die door hunne ligging zou
den geschikt zijn om dan urm® ko»t»loo# in
gebruik gegeven te worden.
Hij vraagt verder dal de Disch aan de arme
kinders van Yper een pensioen zou verschaf
fen met een jaarlijksche storting te doen van
3 fr. voor elk arm kind. Dat zou den geest van
spaarzaamheid en vooruitzicht bevorderen en
voor de toekomst de toevlucht tot den on-
denstand van den Disch merkelijk verminde
ren.
