DIT
SpreeMnafl se
EN OMMELANDS
ul A VOND
m
Hullebroeck-Avond
iiimi
I
m
m m m
Op Zaterdag 1% ei 1909
S centiemen 't blad
W
Talmerk 3157
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, .en bij 's landsboodschapwezert ofte post, tegen 8 frank '"s ]aar$
Zomerfeesten
Interview
Oostenrijk
©.9.9i©®
ROND DE WERELD
Vrank rijk
Duilschland
STADSNIEUWS
Bevolking
Bezoek
Zondagrust
De Kunstberg te Brussel
Poperinghe
De vaart
ma
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch eh, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
mm
&T>
RGOTE
op
171T
P* i
31
lij
Maandag
door den welgekenden vlaamschen volkszanger
EMÏEL HULLEBROECK
Mevrouw Hullebroeck
fsfïsjjj; g»p* g»p> p* p> p°
I r
ei 11 ongel uk
IP. Pi P*Pi Pi. Pi P*
1Pr
YPER
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
rs Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te YPER.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
Zondag 23 Mei 1909, 's middags,
CONCERT door de Koninklijke Fanfare.
Zondag 3o Mei 1909. (Sinxen), 's middags,
CONCERT door de Stadsharmonie
Maandag 3i Mei 1909, 's middags,
CONCERT door de Stadsharmonie.
ei
i avonds
om 8
in de Volkshuis^aal
GEGEVEN
zal haar man begeleiden op 't klavier.
Het feestprogramma zal kosteloos uitge
deeld worden.
De liedertekst zal te koop zijn op den feest
avond aan genadigen prijs.
M UZIEKLIEFHEBBERS
Hullebroeck heeft reeds zeven reeksen van
eik zes ifédéfen laten verschijnen. Die reek
uit al uw machte, metal uw asem en stem
me i
En daarnevens komt zoo ziekte, zoo
stille en vree, als 'n bedeesd engelstemmeke:
Het klinke klee, klee klokske zoo zacht
Wat mij toch 't bijzonderst lief aantrok,
was wel zyu Hemelhuis zoo gemoede
lijk, zoo openhartig en tevreden zingt die
huisvader tiet uit liefde voor vrouw en kind,
en door dit alles weerspiegelden die juiste
stemming tevredenheid, gerustheid en
geluk in cle muziek 1
Hebben wij in zijn Speldewerkerslied
zijn handen in 't oog gebonden op het kla
vier, net als 'n kantwerkster op haar
kussen
Van kerte hulde zij onzeD vlaarn chen
komponist Hullebroeck 't Is hij die waarlijk
de man is voor ons volk, 't is hij, die geai't
den trant waar ons volk zoolang naar
smachtte, eigen vlaamschen traut, eenvou
diger trant.
Mijnheer de uitgever
van het Nieuwsblad van Yper
Om ziken te Gent geroepen, miek ik ge
bruik van een uurke vrijheid om te trekken
naar Ledeberg, Lokerenstraat, n° 3, 't is
daar dat onze vriend Emiel Hullebroeck
woont.
Gulhertig welkom. Gelukkig was hij als ik
hém zegd dat ik uit Yper kwam om eeriig
ze ook altijd naar vreemde schuiferluits, dte
leven met ruzie zoeken waar er ruste is
Het gouvernement is vast besloten niet
toe te geven en de ongewillige maar af te
zetten.
Daarop hebben de leiders besloten de alge-
meene werkstaking uit te roepen, en sedert
Woensdag is er dus niemand meer aan
't werk te Parijs, ten minste bij name, want
inderdaad waren er Woensdag namiddag niet
min werklieden aan den arbeid als te voren.
Zal de algemeene staking mislukken 't Is
zeer waarschijnlijk en tot slo' van rekening
zullen da ongelukkigaards die naar de op-
stokers geluisterd hebben de ergste zijn
zonder werk en zander brood l Intusschen
zullen de gewetcnlooze schurken, die de
schuld zijn van alles, op andere plaatsen
hun schandalig stieltje herbeginnen
Keizer Wilhelm heeft Zaterdag morgend
baron von Arenthal ontvangen.
Daarna had hij een onderhoud, die een
uur duurde, metM. von Tchirski.
De Duitsche vorsten hebben in den na
middag de tentoonstelling van aartshertog
Karei bezocht.
Overal, op den doortocht, werden zij door
de menigte geestdriftig toegejuicht.
Te middag werd in de Hofbau een ontbijt
opgediend; de twee keizers, de aartshertogen
n de aartsbertofcin.u m woonden Kei- hij
sen zijn te krijgen in den handel aan 2 fr. 5o| nieuws over zijn lied en zijne werking mede
per reeks. Op den Liederavond zult gij ze ujte nemen en het den Yperlingen bekend te
kunnen verschaffen aan 1 fr. So per reeks.A maken.
Naar den Liederavond Alle man op post t
Prijken der plaatsen
I Persoonlijke kaarten
Voorbehoudene plaats, 2 fr.
ie plaats, 1 fr. 2" plaats, o fr. 5o,
II Maatschappijkaarten, volgens over
eenkomst.
III Famiiiekaarten
Voorbehoudene plaats, 5 fr.
ie plaats, 3 fr. 2e plaats, 1 fr. 5o.
Hullebroeck bezoekt heel Nederland. Ia
Holland, Vlaanderen, Waesland, Kempen-
land heeit het volk zijn lied gehoord... Yper
zal den bard ontvangen op MAANDAG 31
MEI.
We lezen het volgende in De Kempe
naar van Zaterdag 1" M ei 1909
Hullebroeck js nu hier geweest, en wij
h.< bben hem gezien en bewonderd sneeuw
witte kijkers in zijn gitzwart: n kop.
Hij is tussehea cuts gekomen zoo gemoe
delijk, zoo, onbevreesd, zoo thuis en
hij is ons komen vertellen, lijk d'ouóe skal
den dedea, zoo eenvoudig weg, en zoo aan
trekkelijk hef ^an het Oud Vlaamsche
Volkslied en heeft ons voorgezongen, zoo
juist en kunstig weergegeven,do oude liedjes
'onzer grootste helden, en de lieve deuntjes,
lijfstukken onzer gemoedelijke grootjes. En
dit alles heeft ons zoo'n deugd gedaan, dat
er soms 'n lach opwelde, 'n lae:< van innigst
genoegen uit ons tevreden harteke, en dat
orisd'handcn dwong cm deu grooten Hulie-
broeck toe te juichen.
Hullebroeck is'n - Botrel», doch hooger
durf ik hemachteu, meer prijs ik hem dan
dien alomfcekende. Hullebroeck spaut de
kroon
Dan hoorden wij Hullebr:eek s eigen lie
deren, kostbre, kostelijke juweeltjes, die hij
ons kwam uitdeelen iu zij a welgemoedelijk-
heid.
Hoe kunstig z' ons werden voorgedragen,
allerprachtigst, allerjuist! Hoe streelend ze
iedereen aanstonden, hoe bevallig ons
allen waren,hoe koesterend en deugddoend
Elkeen vond er zijn juweeltje, dat hem
vreugdig en tevreden maakte.
Moederke's dan, wen g'uw boelcke zit te
wiegen zing flullebroeck's Slape zacht» of,
houdt de stouterik wat telangzijn oogskens
open, zing dan van De Bietebau v. Hoe
soezelig 't eerste, en hoe schrikinboezemend
't tweede
Lievende jongelingen, bier vond c' uw
buitel Wilt g uw lieide ien volste uitdruk
ken, zing uw lieveke van Marleentje of
Door wel en wee of K Mijn lieveke
allen zoo frisch en oprecht.
Gij mannen, met uw bruischende stemme
hoordet zijn «Noordzee», zing die«Hoezee!»
Hebt ge reeds veel plaatsen bezocht in
België? vroeg ik M. Hullebroeck.
Zekerlijk, was het antwoord, maar om
u al de plaatsen te noemen, dat ware moei
lijk, toch komen me nu te binnen Gent,
Brussel, Antwerpen, Brugge, Hasselt, Ton
geren, Wareghem, Koririjk, Leuven, Lier,
Dendermonde, Diksmude, Borgloon, Assche,
Hoboken, Turnhout, Thourout, Ledeberg,
Aalst, Oudenaerde, Charleroi, Roesselaere,
St-Truiden, Oostende, Thienen, La Louvière
enz., enz.
O 't is een heele reeks en met bijval?
Ja, overal..., maar de reeks in Holland
is wellicht noch grooter Middelburg, Brou
wershaven, Goedereede, Oude Tonge, Hel-
lévoetsluis. Hoorn, AmsterdamDordrecht,
Alkmaar, Deventer, Rotterdam, Zutphen,
Leiden, Delft, Sneek, Groningen, Zwolle,
Kampen, Breda, Enidhoven, 's Hertogen
bosch, Gouda, Wageningen, Haarlem, Den
Haag, Arnhem, enz., erz.
Maar Mijnheer, 't
die g'hebt aangepakt
Mogelijks, doch
Nederlandsche taal
eindigen
van ecne
eene reuzen taak
t is voor 't volk en de
de reeks zal nog niet
zie, nu zs men aan 't ineenzetten
rondreis door Nederlandsch Indië
voor binnen twee jaar.
Al dat reizen, Mijnheer, laat u nog tijd
over tot componeeren
God zij gedankt, ja. Ik heb met vreug
de gezien dat het Nieuwsblad gesproken
heeft over mijn zeven eerste reeksen. Ge
kunt dit nog den Yperlingen aankondigen
ik werk aan een achtste bundel dat zal ver
schijnen in november a. s. In den loop van
den volgenden winter zullen insgelijks wor
den in de wereld gezonden zes geiegenheids-
liederen (ie communie, ie mis, huwelijk,
naamfeest, jubelfeest, enz.) Zie, Mijnheer,
wil zoo goed zijn te Yper in den mond te
brengen dat ik een paar liederen zal voor
dragen bestemd om uitgegeven te worden in
de 8° reeks. Het Ypersch publiek zal er de
primeur van hebben.
Mijnheer Hullebroeck, van berte dank
voor uwe belangwekkende inlichtingen, die
zal ik het Nieuwsblad mededeelen. De
Yperlingen zullen ze met blijdschap verne
men, en, wees er van overtuigd, u een
hertig onthaal maken op Maandag 3i M
J. YPERMAN.
't Is nu een strijd op leven of dood tus
sehea hetfransch gouvernement en de stakers
der P. T. T. (Post-, telegraaf- en telefoon
bedienden).
Deze laatste hebben hen laten opwinden
door kerels die te Parijs, gelijk op veel
andere plaatsen, leven ten koste der werk
lieden. Een groot getal zijn afgesteld en
zuileu nog moeilijk aan eene andere be
diening geraken. Dat deze verbitterd zijn is
nogal verstaanbaar, maar waarom luisteren
gul-
ei.
Prins von Bülow is naar Weenen gereisd
om met den Keizer te onderhandelen over
den politieken toestand in Duitschland, waar
Je Kanselier veel moeite heeft met zijn wet
op de nieuwe belastingen.
T
Van een goederentrein,- die voor den
D-trein van Bazel naar Keulen uitreed, ont
plofte in de buurt van Herlisheim de stoom
ketel van de locomotief, tengevolge waarvan
het voorste gedeelte van den goederentrein
van het spoor liep. Vlak daarna reed de
D-trein op den goederentrein in en werd ook
van het spoor geworpen. Beide treinen ge
raakten in brand. Er woei een hevige noor-
derwind, die de vlammen aanwakkerde,
zoodat de D-trein geheel verbrandde. Van
den goederentrein verbrandde ook nog een
vijfde gedeelte.
Over het aantal menschrn, dat bij de ramp
is omgekomen, loopen de berichten uiteen.
Volgens het ambtelijk bericht, zijn de ma
chinist en de stoker en een postbeambte van
den D trein en de stoker van den goederen
trein omgekomen, en vier reizigers tamelijk
zwaar en vier andere licht gewond.
Een reiziger, die bij het ongeluk van den
Bazelschen trein omgekomen is,heette Bodo
von Boetticher en was referendaris. Zijn
oudere broeder is op denzelfden dag, i3n
Mei, dertien jaar geleden, ook ongelukkig
aan zijn einde gekomen, hij verdronk hij het
baden. Voor de familie von Boeticber althans
is het getal 13 dus werkelijk een ongeluks
getal.
De stoffelijke schade bij het spoorweg
ongeluk wordt op 750.000 mark geraamd.
Een later bericht meldt dat de schade op
2 milloen mark geschat wordt. Er zijn ook
veel zaken van weerde verbrand, voor
Holland bestemd, onder andere een postzak
met 6000 mark weerde. De post van den
goederenwagen werd door den bediende
aanstonds buitengeworpen en aldus gered.
Op 3i December 1908 telde Yper 17.542
inwoners en in geheel 't arrondissement
130x 37 inwoners.
Men meldt dat op Zondag 20 Juni,*een
4O0tal parijzenaars naar Yper zullen komen,
om de Halle en de andere kunstgebouwen te
bezichtigen.
Een bijzondere trein zal om 12.04 ure
toekomen. Een eetmaal zal in de Halle
opgediend worden en de vreemde reizigers
zullen ten i8.55 ure naar 't Fransche terug-
keeren.
Dienstdoende apotheek. Zondag 23
Mei, A. DONCK, Rijselstraat, 13.
Woensdag morgend heeft M. Delbeke,
minister van openbare werken, den burge
meester en de schepenen der stad Brussel
ontvangen, die hem kwamen spreken over
de Kunstberg. M. Delbeke verklaarde dat hij
zich verstaan had met den bouwmeester
M. Vacherot om de hoogte tusschen den
Berg van 't Hof en de Coudenbergstraat in
te richten volgens de wenschen, door de
Kamer uitgedrukt in haar dagorde van ver
leden Vrijdag. M. De Mot deed opmerken
dat het schepenkollegie van Brussel niet beter
]-p—|-g
verlangde dan zich met de regeering te ver
staan en drukte de hoop uit dat er geene
nieuwe moeilijkheden meer zullen oprijzen.
Naar het schijnt zal de aarde, in de laatste
dagen naar den Berg van 't Hot gevoerd, ge
bruikt worden om veraiepsgewijze hofjes
aan te leggen de plantingen zouden in
October gedaan worden en in de aanstaande
lente zou alles in orde zijn. De Goudenberg
straat zal tot rijweg dienen, en de Berg van
't Hof zal voorbehouden worden aan de
voetgangers.
Een onzer lezers zendt ons het volgende
Aan Mr Wien het toekomt,
Het is wonderbaar dat in alle openbare
werken, de overblijvende materialen, weken,
maanden en zelfs jaren blijven wentelen
langs wegen en plaatsen tot gevaar van
rijtuigen, voetgangers en kinders, en ook tot
onzindelijkheid der plaats of landstreek.
Om er een bewijs van te geven, gaat zien
buiten de Rijselpoort, de baan is sedert meer
dan drie jaar volmaakt en de overblijvende
kalsijen wentelen nog langs den weg lot
gevaar van alle rijtuigen en auton obiels.
Als men de drenkplaats van bet Zaalhof
afgebroken heeft, vele groote deksteenen
hebben blijven liggen tot dat ik eindeling
met mijne knechten ze naar het. stadsmaga-
zijn heb gevoerd.
Vandaag 1911 Mei, ligt er eene gebrokene
buis der waterleiding van Zillebeke, sedert
meer dan zes weken te wentelen op bet
Zaalhof, de gevaarlijkste plaats vo ;r de
kinderen, nog eens heb ik ze met mijne
knechten weggevoerd tot in de nabijheid van
het v, erk, bachten het huis van Mr Meskens.
God weet wat men nu zal laten liggen van
de werken op den Ganonweg.
Dit alles bewijst niet ten voordeele der be
wakers en nog min der werkverriehters, en
nochtans, men preekt geheele dagen van
orde en netheid, zij zouden ook hun deel
daarin moeten hebben. L. H.
Onze lezer mag nog gelukkig zijn dat hij
niet en vaart gelijk die bedienstige buiten
lieden die de kalsijsteenen langs den steen
weg naar Waasten wilden helpen opruimen.
en die voor hunne dienstveerdigheid een
heel aardig compliment kregen.
Stank voor dank 't is de mode van den
dag.
maar er valt op te merken dat de mededin
gers den tijd noodig hebben om geheel het
werk ter plaatse te bestudeeren, want ze
moeten bij hunne aanbieding een volledig
plan en bestek voegen.
Deze die het beste plan zal aanbieden,
krijgt eene premie van i5.ooo fr. terzelver-
tijde alsdat hij aanbesteder wordt verklaard.
Voor de studie van het ontwerp mag men
ofwel de huidige waterhoogte behouden of
nog twee sluizen meer bijmaken.
De aanbieder blijft binst drie jaar verant
woordelijk voor zijn werk.
Een voorloopige beraming der werken
duidt eene totale som aan van rond de twee
millioen.
Binnen de drie maanden na den 18 Sep
tember moet er nopens de aanbiedingen
uitspraak gedaan worden.
Verleden week, den Vrijdag avond laat,
deelde onze achtbare Heer Burgemeester ons
mede dat hij van den heer Minister van
Openbare werken het volgende briefken had
ontvangen
Brussel, 14 Mei 1909.
Mijn weerde Ambtgenoot,
Het is mij aangenaam u te laten weten
dat ik den lastenboek geteekend heb, be
trekkelijk den prijskamp voor de voltrek
king van de werken der vaart van de Leie
en de Yperlee.
Gelief te aanveerde»,mija geliefde Ambt
genoot, de uitdrukking mijner verkleefdste
gevoelens.
Aug. DELBEKE.
Aan Mijnheer Colaert,
Volksvertegenwoordiger.
In de tweede uitgave werd dit goede
nieuws aan onze lezers medegedeeld.
Laat ons hopen dat men in eens de vijftig
ste verjaring en de voltrekking der vaart zal
kunnen vieren
De aanbesteding der vaart zal plaats heb
ben den 18 September. Dat is wel wat late,
De stad Poperinghe was zondag o heur
beste ter gelegenheid der plechtigheden
welke in den dag gingen plaats grijpen, ter
cere van het mirakuleus beeld van O. L.
Vrouw van St-Jan. Al de huizen waren
bevlagd en versierd met draperijen, groen
en loover. Van 's morgends vroeg reed»
heerschte er in de straten eene groote opge
wektheid duizenden Vlamingen en fran-
schen waren naar de stad gestroomd om
ooggetuigen te zijn van de feesten.
Van in de 45e eeuw reeds gaat er ieder
jaar, den zaterdag van de octaaf welke
gewoonlijk in Juli plaats heeft, eene proces
sie uit welke den naam bekomen heeft van
Donkeren Omgang Men weet dat vol
gens de overlevering in het jaar 1479 een
echtpaar het ongeluk had eeu kind te ver
liezen dat nog niet gedoopt was. De bedroef
de ouders richtten zich tot O.-L.-Vrouw van
St-Jan, welke toen reeds hoog in eere stond,
en verkregen door de voorspraak der Moe
der-Maagd dat het kind terug tot het leven
kwam, gedoopt werd en daarna als christen
stierf. Het wicht werd b8graven vóór den
autaar der H. Maagd, waar het nog op da
verrijzenis wacht. Het huis der ouders,
later heropgebouwd als kapel, draagt nog
deu naam van Mirakelhuis.
't Was dit mirakuleus beeld van O. L.
Vrouw dat zondag morgend, ten 10 ure
gekroond werd. Van achter op de Groote
Markt was een autaar opgericht voor de
pontilikale mis. Mgr Waffelaert, bisschop
van Brugge, omringd van talrijke geeste-
lijken eD vergezeld van den gemeenteraad,
met M. vanMerris, Burgemeester en Kamer
heer aan 't hoofd, bracht het mirakuleus
beeld van de St-Janskerk over naar de
Groote Markt. Z. H. ging, in het bijwezen
van eene ontelbare Bchaar geloovigen, over
tot de kroning van het beeld, dat omhangen
was met een blauwen mantel en een sluier
in vlaamschen kant. De kroon is in zuiver
goud, weegt 700 grammen en is een ge
schenk van de inwoners van Poperinghe,
allen brave christenen, getrouw aau de
zeden en de overleveringen der voorvaders.
Het was eeu treffend, een onvergeeflijk
oogenblik toen Z. Hgw. de gouden kroon
j plaatste op het hoofd der Maagd, terwijl de
klaroenen schalden en de ingetogen menigte
van zoete ontroering trilde.
Éritfdk
T*U
D
