I kond m weiusm)
üpiliad S2
Oji Zaterdag 25 September 1909
5 centiemen 't blad
Te hekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
f>8 Hopoogst
Hopmarkt
Mechelen
Vrank rijk
I Duitschland
Holland
Het Congres van
Torentje
Zondagrust
fiatholieke Bond
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
STA AS/VAFJ7ÏI/C.
DIT IS
i YPER
EN OMMELANDS
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 Ir. en den vrachtloon
buiten Belgen land. Met blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
STRAfE, Tk 36, te YPER.
De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE PE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
In vele hopkwartiereu is het plukken ten
halve, of reeds geheel geëindigd. Het lijdt
geen twijfel meer dat al de streken te zamen
sedert dertig jaar geen slechteren hopoogst
inbrachten, niet voor de hoedanig,ïeid, maar
voor de hoeveelheid. Alhoewel de planten
scbaarsche producten opleveren, zijn deze
toch wel gevormd, schoon gekleurd en voor
al rijk in hopm -el (lupuline) want noch
zwarte roetdauw. noch de witte
hebben onze bellen besmet.
Wat zeggen de vakbladen 1111 over de
opbrengs' Iedereen moet benieuwd
de
schimmel
zijn
om de meening van het gezaghebbend brou
wersblad Hopfenzeitung van Neurenberg
te kennen.
Voor geheel Duitschland dat jaarlijks
z5o.000 centenaars naar het vreemde uit-
voert, beraamt men Jen hopoogst op
a 172 000 centenaars, tegen 226,000 verleden.
jaar.
i> rekening hebb:n te houden... Men komt
tot de slotsom dat hoogere prijzen dan het
vorige jaar alleszins gerechtvaardigd zijn
0 doch dat wannppr Hp 1 nhnnn 7nnrlpr nriic.
wanneer de inkoop zonder prijs
d rij ver i plaats heeft, zij niet zoo hoog
zullen worden als de producenten me men
t - kunnen verlangen.
Zoo schreef Het Bier» (11 Sept. 1.1.).
Integendeel hopen de vakbladen der Duit-
sche en Engelsche hopboeren dat er een
scherpe strijd wegens vraag en aanbod zal
ontstaan, en dat er stijging der prijzen zal
voorkomen.
In de Poperingsche streek verblijven er
thans twee Duitsche handelaars die alle
groene hop begeeren te koopen, aan 120-125
trank. Zelfs is er uit Engeland en uit Duitsch
land veel vraag naar goede hop, dit per
handelsbriefwisseling. Onze producten zou
den dus gelijk 1- 1893 en 1882 moeten
dienen om het Duitsch tekort te dekken en
- zullen mogelijks als Duitsche waar voort
ij verkocht worden. De Belgische brouwers
In 't algemeen stonden de Oost.mrijksche j integendeel laten al de puike waar voot hun
hoptuinen beter dan de Duitsche zij zul- neus wegnemen Zij wachten
ien ongeveer 180.000 centenaars opEveren; ij
doch de jaarlijksche uitvoer bedraagt ge-
middeld t5o,ooo centenaars. In 1908 was s
de opbrengst 3oo 000 centenaars.
Wat Frankrijk betreft, wc denken dat het
Duitsch blad de opbrengst wat te mag schat
enkel 25,000 cent., tegen 70.000 verleden
jaar. In Burgondië en Lotharingen zal de
Noorden 'zafebêênije rechtettT Óïize-z^
derburen zullen mogelijks 35,000 tot 40,000
Dat zij maar niet
gunstiger
varen gelijk
aan te arbeiden. Daarbij, de Kamerheeren
zijn ongetwijfeld ginder gelijk hier te veel
getater en te weinig nuttig werk. 't Ware te
verwonderen hadden ze ginder ook geen
Buyl's en Demblon's, wier voornaamste be
zigheid is ter Kamer zotte praat te vertellen.
Indien ze er geen bezitten, we zullen ze hen
voor een tijdeken afstaan...
1*.
Volgens een hollands blad zou Keizer
Willem in igo3 aan Neerlands Koninginne
tje een brief hebben geschreven waarin hij
heel vertrouwelijk waarschuwde dat in geval
van oorlog Duitschland de onzijdigheid van
Nederland niet zou erkennen, indien Neder
land niet de noodige maatregelen nam om
de kusten te verdedigen. Een gelijke bood
schap zou ook aan Denemarken gezonden
zijn.
Later zou de Keizer verklaard hebben dat
de Noordzee voor Holland en Denemarken
een geschenk was, die de onzijdigheid ver
zekerde.
Aalst
k woteert
i--r
middelbare waar 110-12:»
cent. ter markt brengen
Voor België geeft de gemelde Hopfen
zeitung 40,000 centenaars op voor Rus
land ook 50.000 cent. voor Engeland
200,000 cent. Alzoo zou de hopoogst m
Europa bedragen
Duitschland
Oostenrijk
Frankrijk
België
Rusland
Engeland
172,000 cent.
180,000
40,000
40,000
5o.ooo
200,000
prijzen af 1
in 1882
18 September. Markt vast. Men
Aalst (Stadsmerk) r 1 o-11 5 fr.
fr.
Londen, 20 Sept. Markt vast
Men kwoteert: Engelsche hop,_ t« kwa
liteit, i85-2io fr.; 2' kwaliteit 120-175 fi.
Geheel weinig Duitsche en Belgische waar
aangebracht.
Brussel22 sept. - Markt standhoudend.
Men kwoteert Popennghe (stads lood)
,22 1 2 125 fr., Aalst (stadsmerk) 1 <21/2 r.
Neurenberg- (Beieren), i5 Sept. an e
vast. Ingevolge den grooten kooplust is er
prijsverhooging voor alle hopsoorten.
De laatste noteering der markt is als voigt
Een fransch blad La Liberté
bespreekt ook dat schrijven
Duitschland door vreesaa
van Parijs,
en zegt dat
anjagen getracht
heeft Holland en België onder duitschen
invloed te brengen, maar dat het erin niet
gelukt is. De fransch engelsche overeenkomst
hebben alle mogelijkheid eener bezetting
van Holland door Duitschland nog voor
langen tijd verwijderd.
dwenen. Laat ons hopen dat hij er ook
werkelijk weg is.
menigte puinan door de ongelukswet gemaakt,
zijn nog niet heropgebouwd, talrijke grieven
zyn nog niet hersteld. Welnu, daur moet een
einde aan komen Wij moeten eene schoolwet
hebben zooals Holland er thans eene bezit. Hef
is zonderling te moeten bestatigen-dat de Belgen
in 1830 eene revolutie gemaakt hebben, omdat
Holland de vrijheid van onderwys krenkte, en
dat de Belgen thans aan Holland zijne schoolwet
benijden. Welnu, wjj willen de rechtveerdigheid
zooals in Holland. Wij willen ook eene recht-
veerdige schoolwet in België en die zullen wij
bekomen, omdat wij willen wat is recht, en
zullen winnen wat wij willen
De storm van toejuichingen beschrijven,
dien deze woorden verwekten, is onmogelijk
de zaal daverde, trilde letterlijk onder het
gestamp en het gejuich.
In den namiddag kwamen de verschillige
afdeelingen bijeen, om afzonderlijke punten
te bespreken, voor onderwijs, volkswerken,
dagbladeren, werk der zendelingen,enz,enz.
Talrijk werden deze bijeenkomsten ook
bijgewoond en ongetwijfeld zullen zij veel
bijdragen om aan de verschillige werken een
nieuwen en machtigen opbloei te verzeke
ren.
Eene koloniale tentoonstelling, bijzonder
lijk betrekkelijk de vreemde missiën, geniet
oen welverdienden bijval.
682,000 cent. j 'Q tr'
Voor ganscb Europa
tegen 1,700,000 in 1908, en 1,400,000 in
1909.
De Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika zullen 340,000 cent. leveren, en Aus
i) tralie ongeveer i5,ooo cent.
Dus zou de hopoogst over de gansche
wereld ongeveer 1,037,000 centenaars be-
i) dragen, omtrent de helit van het voor-
gaande jaar, dat 3,i3g,ooo cent. geleverd
had.
De huidige hopoogst, gezamenlijk ge-
nomen, is feitelijk de geringste wglke bij
menschengeheugen voorviel a leen1 zou
hij de jaarlijksche behoefte van al de brom,
lij en niet kunnen dekken. Doch dooi ae
nederige prijzen van voorgaande jaar aan-
gelokt, hebben veel brouwers zich
11 zien van een ruimen voorraad.
Soorten
Markthop
Spalterbop
HaUertau
Elzasserhop
Prima-Waar Middelbare Geringe
210-218 200-206 00-00
00-00 00-00
206-218 187-200
200-206 181-193
Handel vast.
225-250
225-23 1
212-218
1 Poveringhe, 23 Sept.
Men betaalt, Poperinghe (stad) 120-1^5 f
S poperinghe (dorp), i5-i20 fr. Sedert eemge
dagen wordt
voor-
Van een
zien van een iuiutw«
werkelijken hopnood kan er geen spraak
zijn. Hopfenzeitung 10 Sept. 1.1.)
uuip/, 1 r
er veel groene hop opgekocht
door duitsche kooplieden 120-1 Sofr. Me°
zegt dat zij voor enkele uitgelezen loten 140
tot15o fr. boden, zonder koop te treffen.
1 Het schavot werd deze week opgetimmerd
I re Valencia voor drie schurken die een heele
reeks moorden op hun geweten hadden.
Hunne wandaden waren niet alleen talrijk,
ken" van elders, by voorneeui. ui. ^e^ - d van een mterste wreedheid
Verscheidene handelaars, zoo El 8els^he a's_ r/J. h dden hl Vrankrijk den naam gekregen
Belgische, denken het, alhoewel het tech ZJ voetbranders, omdat zij sommige
L?h werkblad He, Bie, (org-d J an de al
Nederlandsche Brouwers) van een ander na hen eerst op andere manieren te hebben
meening is. 1 gemarteld.
Door de Agrariërs wordt de wereldoogst 8 heeft een goed werk verricht met
van dit jaar geraamd op celand van zulke onirunschen te verlossen.
naars, en om stemmmgtemake I )and zuivcren van
hooge prijzen, aangehaald dat bngeian r Kon voorbeeld de. groote oor-
4 a 450,000 centenaars minder o g zaa^zijn v,n het zedelijk verval van Vrank-
schillende jaren op lager heeft, en dit land
alleen dan zijne voorraden aanvult w
hnnu 7-11 n. Adil
üijii.
Dientengevolge rijst de vraag op zullen
Engeland en Duitschland moeten hop rek
ken van elders, bij voorbeeld, uit Belgie
neer de prijzen niet te hoog zijn Aa"
prijzen zooals dit jaar worden ve langd,
zal Engeland zeker maar heel weinig a
ons koopen. In de handen 'an p a
speculanten in Amerika zitten ook groote
hopvoorraden, die ongetwij e
naar Engeland zullen vinden,
Amerikaansche bierbrouwerijen hebben
zelf groote voorraden en zullen e
i) wel niet wenschen aan te vullen.
...De bierbrouwerijen van duitsch an
en Oostenrijk bezitten eveneens
voorraden hop van de jaren '9°7> '9
„terwijl van het laatste jaar ook g -»
1) boeveelheden in handen zijn dei specu a
tenen handelaars. Een en anoer zat n.ei
nalaten zijn invloed te doen gevoelen op 1
prijzen. Zonder deze voorraden zouuen
wij tegenwoordig met zeer hooge prijzen
De duitsche bestuurbare luchtbal Zeppelin
111 heeft een nieuw reisje afgelegd dat nog al
tellen kan Jn eene vlucht is hl) van Dussel-
dorf naar Franckfurt-Main gevlogen zonder
i-/inkt te zijn neer te dalen ondei weg.
Een fransche luchtvaarder heeft zoowel met
gevaren hij -
eene zeer welgelukte voordracht had gege
ven over vliegen en vliegtuigen.
De Hollanders zijn thans uüsluitend bbZig
..-pkinc der troonrede, dooi den
me «in'ster namens de Koningin gele-
zersten mi - Kamers. Die lr0on-
een bi) de pening gedurende den
worden,
Zlttlj'
Gisteren, Donderdag, is te Mechelen het j
Katholiek Congres geopend, dat is een over- j
zicht van alle katholieke werken. De inge- j
diende verslagen alleen zouden een ruim
boekdeel vormen, er kan dus geen sprake 1
voor ons zijn daarover een volledig overzicht
te geven aan onze lezers. Wij zullen ons ver-
genoegen alleen in groote trekken een over
zicht te geven der werkzaamheden van den j
eersten dag. i
De plechtigheid begon met een pontihkaie j
Misse in St Romboutskerke.
Daarna een algemeene vergadering in het j
Klein Seminarie. j
Het wjs Z E. de Kardinaal Mercier die
de openingsrede uitsprak. Vervolgens namen
nog het woord de heer Cooreman, voorzitter
der Kamer van Volksvertegenwoordigers en
graaf Simonis, voorzitter van den Senaat.
Dan gaf de geleerde heer Kurth gewezen
hoogleeraar te Luik, eene merkweerdige
voordracht over de Kerk en het Onderwijs.
«De lea iiolieke belgen zegde de begaafde
redenaar onder andere, hebben het recht de
schoolkwestie, hunne kwestie by. uitmuntend
heid te noemen, daar uet de Kerk is dievanhet
onderwijs een openbaren dienst gemaakt heeft
de Kerk was de baak van geestesontwikkeling
en wetenscbap, dat getuigen de gebeurtenissen
van af den tijd der eerste christenen, de middel
eeuwen door tot op onze dagen. Het pausdom
stond aan het hoofd der Hoogescholen in de
middeleeuwen au stichtte er talrijke in verschil
lende landen. De Kerk en het Pausdom vreezen
de wetenschap niet; zij dringen daarentegen
I voortdurend tot meer geleerdheid, tot grondige-
I re kennis aan.
Terloops bracht spreker eene geestdriftige
hulde aan de Paters van het Gezelschap Jesu.
Men kan, zegt M. Kurth, met de Eerw erde
Paters Jezuieten van gedacht verschillen over
zekere kwesties van methode, dochiedereen
zal hun deze hulde brengen dat zy ïr ganscb
Europa liet middelbaar onderwys heropgewekt
hebben den vooruitgang van het protestantisme
beperkt, en een geleerd publiek gevormd heb
ben bekwaam 0111 God en Godsdienst tegen de
aanvallen van den vijand te verdedigen
Aan de Broeders van de Ghristene Scholen,
aan de volgelingen van den gelukzaligen J.-B.
de la Salie, brengt de redenaar ook e«ne bDo
dere hulde-omdat zy, met de Jezuïeten, eene
keurbende uitmaken die door het onderwijs
duizenden en duizenden zielen aan bet pngelQOt
ontrukken, en daarom op byzondere wijze door
onze tegenstrevers gehaat en bespot worden.
Spreker toonde vervolgens aan dat de katliL-
1 lenen tot bunnen laatsten snik de were dl jl|e,
dat is de zoogenaamde onzijdige school als de
school van ongeloof,als de school van ontaarding
zullen blijven bestrijden.
Zeer merkweerdig ook was bet gedeelte zijner
redevoering waarin bij handelde over het ver-
ulichteud ouderwijs. - Men beweeitdatde ka
tholieken tigen bet verplichtend zynomdat zy
tgen het onderwijs zelf zyn Welnu weten de-
neu die dat zeggen dan niet dat in loTO, 1575,
1607 reeds de Kerk en de Staat het eens waren
om het verplichtend onderwys toe te passen
ouder andere voor de zondagscholen Was er
ppqq leemte in het onderwys, een zwart punt,
dan was het in den tijd van Voltaire, en tydens
de eerste Fransche uevolutie
Ten slotte ïaakto de redenaar eene wonde aan
die no" niet gesloten is, de ongelukswet van 70,
die zooveel dwang en jammer zaaide. - r-ene
menigte onrechtveerdigbeden door ue schoolwet
van 1879 nagelaten, bestaan nog altyd eene
't ls waarlijk verheugend om zien hoe
handig en rap de kalsijleggers te werke
gaan die bezig zijn de Rijselstrate te her-
leggen. Iedereen spreekt ervan met lof en
eere en we zijn oprecht blijde die flinke
arbeiders te mogen geluk wenschen over
hunnen arbeid.
Het torentje aan den westkant der Halle
is men alreeds bezig aan het herbouwen.
Het zal de weersplete zijn van htt andere,
waar men zoo bevallig een nieuwe zonne
wijzer heeft tegen geplaatst. Laat ons ver
hopen dal. die zonnewijzer beter de ure zal
wijzen als het uurwerk van stad, dat nu
eens 5, dan 10, dan zelfs 15 minuten of
meer voren is bij de ure van de statie.
Yroeger werd in den gemeenteraad voor
gesteld dat men eiken dag de ure van de
statie zou vragen om het stadsuurwerk ge
lijk te zetten of ten minste altijd evenveel
te doen vorengaan bij de officiëele ure. Per
telefoon zou men zoo gemakkelijk daarover
kunnen ingelicht zijn, maar de gemakke
lijkste dingen zijn deze die gewoonlyk
moeilijkst gedaan worden, Dat is er een
nieuw be,vijs van.
Dienstdoende apotheek. Zondag 26
September, A. WECKESSER, Dixmude-
straat, 68.
Zaterlag namiddag, ten 2 1/2 ure, kwam
de Katholieke Bond bijeen in hetVolkshuis,
om te spreken over het wetsontwerp over
den soldatendienst, onlangs door het mi
nisterie aan de Kamers voorgedragen.
Aan het bureel nemen plaats de heer
Ernest Fraeijs, provincieraadsheer, voor
zitter, de heer Senator Baron de Vinck, de
heeren Volksvertegenwoordigers Golaert en
Van Merris, Struye, oud senator, Verhae-
ghen, bestendig afgeveerdigde en F. Struye,
secretaris van den Katholieken Bond.
M. Fraeijs opont de vergadering en doet
het doel ervan uiteen het katholiek gouver
nement, dat sedert 25 jaar met zulke wijs
heid het land bestiert,moest eene nieuwe
miliciewet voordragen, om te beletten dat
he» voorstel Bertrand zou gestemd worden,
dat den persoonlijken dienstplicht voor
schrijf.
De katholieke meerderheid in de Kamer
bedraagt enkel 8 stemmen, en onder de
mterderheid der Kamerleden zijn er een
tiental die vooruit en vooral zouden stem
men voor den persoonlijken dienstplicht,
't Is de meerderheid omgekeerd, want de
linkerzijde zou niet beter vragen dan alles
te stemmen wat maar dienen kan om het
gouvernement weg te krijgen.
Wij, van onzen kant moeten zorgen het
Staatsbestier te behouden. In 1910 is er
kieziug we moeten trachten zoo te werken
dat we in de naaste kiezing den derden zetel
verkrijgen in het arron basement Yper.
Indien op alle gemeenten de kiezers inge
licht worden over hunne ware belangen,
indien eikendeen zijn plicht kwijt, dan zul-
M. ïMELOT
Verslaggever der Middenaf deeling
over de miliciewet.
Ien wij zekerlijk die eenige honderden stem
men inwinnen, die er noodig zijn voor onze
volledige zegepraal in 1910. {Toejuich.)
Het bureel van den bond is verscheidene
malen bijeengekomen om het wetsontwerp
nopens den soldatendienst te onderzoeken
en tot besluit werd de volgende dagorde
voorgedragen
De afgeveerdigden van den Katholieken
op den soldatendienst,na een grondig onder-
zoek der zaak, drukken hun spijt uit dat
aan de wet van 1902 hare volle uitbreiding
niet werd gegeven, die volkomen voldoening
zou hebben verschaft aan de groote meer
derheid der bevolking
Overwegende dat de achtbare kabinets
overste, overeenstemmig met de andere
leden van het Staatsbestier, zijn uitdrukke-
1 ij ken wil heeft laten kennen alléén met de
rechterzijde samen te gaan; hetgeen toelaten
zal in de wet het grondbegin der plaats
vervanging te bevestigen, alsmede een
nieuwe en ruime uitbreiding van het vrij
willigersleger
Drukken hun volle vertrouwen uit in
hunne lasthebbers, besloten, zij ook, samen
te gaan met hunne lastgevers, wier verlan
gens zijn
1° Afschaffing der loting
2° Dienst van een zoon per huisgezin, ge
matigd door de plaatsvervanging
30 Jaarlijksch vaststellen van de getal
sterkte van 't leger en van de lichting door
de Kamers, zonder nieuwe lasten
4» Uitbreiding van het vrijwilligersleger
en verbetering van den toestand dor vrywil-
ligers
5° Behoud der vergoeding aan de soldaten;
G° Vermindering van den diensttijd.
M. Remi Ghesquiere, afgeveerdigde van
Gheluvelt, vraagt dat de nieuwe wet ook
den duur van den diensttijd zou bepalen,
want we hebben geen trouw in een konink
lijk besluit.
Hij vraagt verder dat de voorgestelde dag
orde nog den wensoh uitdrukke dat de
vlaamsche soldaten in het vlaamsch zouden
onderwezen en bevolen worden.
Zijne gedachten heeft hij samengevat in
eenen wensch, waarvan hij lezing geeft.
M. Colaert,volksvertegenwoordiger,vraagt
het woord, en doet eerst opmerken dat allen
hier aanwezig, de vlaamsche tale genegen
zijn De belangen der Vlamingen zijn thans
niet aan de dagorde, er is enkel sprake van
de nieuwe voorgestelde miliciewet.
Voor de Burgerwacht is het vlaamsch in
voege, 't Is spreker zelve die aldaar het ge
bruik onzer moedertaal heeft verdedigd.
Nu voorde legerkwestie, moet het vrij-
willigerslager tot grondslag dienen en de
plaatsvervanging behouden blijven. Ei die
nen maatregels genomen te worden om het
getal vrijwilligers merkelijk te doen aan
groeien en hunne positie te verbeteren
onder alle opzichten.
't Is dringend noodig dat wij nu de
kwestie behandelen daar de Kamer aen 18
October bijeenkomt om de nieuwe legerwet
te bespreken.
Al beu ik geen voorstaander van in alles
te moeten stemmen in een opgelegden zin,
toch begeer ik het oordeel mijner kiezerB te
kennen om er mij naar te schikken.
Ons eerste en voornaamste doel moet zijn
het katholiek gouvernement aan het hoo d
te behouden.
