Meiigelinaren
m&nm q'm "«r«
R
Op Zaterdag 16 October 1909
centiemen 't blad
44' jan r. - Taf merk SI 77
bost, tegen 8 frank 's jaars
Vlaamsche lederen
FEESTE
iters
)ber
Zondagrust
9 9JÊM.9 JB.Ï
BIJVOEGSEL A.jf±TSr
van 9 October 1909
De
volgende
treinen houden er stil:
N.
3670
5.10 naar Kortrijk.
3297
6.19 naar Yper.
3673
7.09 naar Yper
3677
8.07 naar Kortrijk
3684
8.38 naar Yper
3694 -
11.02 naar Kortrijk
3685
13.18 naar Yper.
3695
19.02 naar Yper
3706
19.42 naar Kortrijk
3701
21.29 naar Yper.
N.
Er zijn
aan bovengemelde slop-
-K
dit is
'T HIEÜWSBI.AII vin YPER
HET NIEUWSBLAD VAN YPER
Nu de vlaamsche liederen allenger-
hand burgerrecht verkrijgen en gegeerd
worden door volk en burgerij.
Nu de Regeering herhaalde pogingen
aanwendt om ze le doen dringen in de
scholen.
Nu is, dunkt mij, de tijd gekomen
om, voor onze vlaamsche liederen, de
poorten wagewijd open te zetten yan
kostscholen, collegien en Seminarien.
Dit ware redelijk, trouwens
Liederen worden verstaan en genoten;
Liederen leert men gemakkelijk;
Liederen doen deugd;
Liederen zijn nuttig voor de toekomst;
Die vier punten zal ik trachten te be
wijzen:
Negen menschen op tien die muziek
hooren vatten slechts de bovenste stem
me anders gezeid de melodie of zang
wijze. De andere partijen van kooren
of van l'anfarenspel en kunnen zij niet
vervolgen.
Negen menschen op tien zijn ongevoe
lig voor muziek zonder woorden. De
rythmus kom hen opwekken, de melo
die hen bekoren, maar hun hert en
wordt niet geroerd.
Doch zing een eenvoudig lieddat ver
staan ze, dat genieten ze.
Dat aanhooren ze stilzwijgend, dat
dringt hun tot in de ziele.
Dan, wat al tijd en moeite en wordt
er niet besteed voor het aanleeren van
meerstemmige kooren of van muziek
stukken! En welk is de uitslag gewoon
lijk? Een erbarmelijke uitvoering.
Hoeveel gemakkelijker en ware 't niet
aan onze jongens en meisjes liederen
aan le leeren. Liederen met of zonder
refrein, eenstemmige en soms tweestem
mige.
Met dezelfde moeite en denzelfden tijd
zou men tien Liederen aanleeren tegen
één koor.
Dat springt ten anderen in de oogen
en hoeft geen bewijs.
Of de liederen, goede liederen te
weten, deugd doen?
Geen krachtiger, zekerder middel
om alle goede edele gevoelens te ver
sterken.
't Menschelijk hert heeft honger en
dorst naar liederen, 't is een behoefte.
Schaft de goede liederen af, 't volk zal
er slechte zingen.
Zingen troost den mensch als hij in
droefheid is, het geeft lucht aan zijne
vroolijkheid, het versterkt zijn gods
dienstzin, het vergezelt hem van de wie-
ge tot in 't graf.
Eindelijk, wat krachtig wapen om
goed te doen! i
De jongeling of jonge dochter die de
school verlaat met een voorraad liede
ren, met geoefende stemme en muzika-
len aanleg kan veel goed doen in 't later
leven. i
Met goede liederen zullen zij vooreerst
de slechte afleeren. Dan door dat edel
vermaak zullen zij zichzelven en hun
gevinge afhouden van beuzelarijen, geld
spelen, drinkpartijen, overdreven sport
en alle slag van min edel verzet. Zij kun
nen dan ook in kerk en kapel de gods
dienstige openingen helpen opluisteren
en in optochten en volksvergaderingen
de vaderlandsche zangen steunen.
Mogen de vlaamsche liederen binnen-
dringen in alle onderwijs gestichten. Dat
zelfs in Concerten (1) en prijs uitdeelin-
gen er een aantal schoone liederen ge
zongen worden en men zal niet alleen
goed werk verrichten maar ook uitbun-
digen bijval' oogsten.
,REM1 GHESQUIERE.
(1) Kerstdag biedt een gewen schte ge
legenheid om in kostscholen en colle
gien liederavonden in te richten. Er be
staat immers een rijke: keus vlaamsche
kerstliederen zoowei oude als nieuwe.
Zondag, 3n Oktober vierden de jongelingen
hunnen Bestierder, 'k Wierd uitgenoodigd en
voorwaar ik beklaag niet er bij geweest te zijn,
want overheerlijk was de feeste!
Eerst gaan wij naar de kapel. Bij oprechte
christenen begint alles met God en het is
indrukwekkend hoe deze menigte jongelingen
te zamen en vol godsvrucht het avondgebed
zeggen! Geen wonder, in zulke schoon ge
schilderde, eenvoudig maar lief geprinte kapel
Nauwelijks heeft de heer Bestierder zijne
intrede gedaan of een der oudsten, in naam
zijner kameraden neemt het woord om hem
den feestdagwenseh te doen. Welke begeeste
ring en gloedvolle woorden om hunnen dank
uit le drukken en hunne vrome voornemens
te uiten die hunnen Beslierder veel deugd
aan 't hert moeten gedaan hebben, want in
zijn antwoord verraadt hij zijne aandoening.
Weldra gaat de aandoening over, zijne aan
spraak wordt krachtig; hij bedankt de Con
greganisten en wakkert ze aan om voorts man
haftig te zijn en te werken.
Het zingen van den Magnificat sluit die
eerste plechtigheid.
Nu naar de benedenzaal!
Vaandels van alle slach wimpelen zoetjes
tusschen groene en geurende gespannen bloe
menkoorden. Elk voorwerp is versierd.
Het tooneel opgetimmerd, geschilderd en
opgesmukt door de congreganisten, is eenvou
dig, maar wel gelukt.
De talrijke uitgenoodigden zijn in hunnen
schik, men ziet het op alle wezens en nog-
tans nu eerst zal de feest maar beginnen.
marsch! Jammer dat niet een der congrega
nisten ne goede tubaspeler was, het klein mu-
Luistert: Eene opruimende openings-
ziekje ware volgens Ypersehe spreekwijze, cor
rect geweest. Volgen gezangen of er gelachen
wierd, bijzonderlijk met het kluchtlied de
Parapluie! Het vierde punt was de Heden-
daagsche Wereld tooneel in een bedrijf. Kon
den de congreganisten de verdwaalde jongelin
gen die, pas 16 jaar oud, hunne zuurgewonnen,
ja achtergehouden centen in de herbergen gaan
verlappen, naar hunne congregatie lokken, om
er de menigvuldige voordeeten te genieten
dan zou dit stuk 't gewenschte doel bereikt
bereikt hebben.
De toehoorders hebben goed verstaan dat
de Heer Bestierder, hoe werkzaam en mild
hij is, bijstand en hulp noodig: heeft om de
jongelingen al de voordeelen te laten genieten.
Ook zag hij er wel gezind uit als hij zijne
omhaling gedaan had en voorzeker zal hij
in zijn eigen gezeid hebben: 't is wel voor een
begin, dat bewijst hunne genegenheid, dat wil
zeggen dat ik zal mogen weêrkeeren.
Nu het tweede deel van den Feestwijzer.
Eerst eene lustige Aria, dan twee aangename
liedjes gevolgd van een blijdspel met gezang:
den Muzalknaar Wat koddige laehtpartij
Al wie verschenen heeft is er met veel eere
van afgekomen, maar M. Debrander en Jan
tje, zijn knecht, verdienen elk eenen harden
bravo
Eindelijk het negende en laatste punt, 't was
de perel van de feest! Drie prachtvertoogen
met zang.
N. 1. Noch geus, noch sociaal: schoon ta
fereel en wel gelukt. Fiere jongelingen, on
wrikbaar stondet gij daar, paalvast, vast bera
den voor God en Kerk! En onverschrokken
hield een kloeke hand het Christusbeeld in
de hoogte! 't was licht en liefde, 't Kruis
beeld prijkte
N. 2. Werkmanskringtreffend tafereel! en
die werklieden zongen: «Wij willen God».
Ja, jongelingen, zoekt en wilt God, en God
zal u willen en kracht geven en zegenen.
N. 3. Ilalde aan den Bestierder! Overprach-
tig tafereel, dat samenvatte al de edele ge
voelens waarmede de oudsten der congregatie
bezield zijn!
En wilt gij nu weten, beste lezer, waar
om ik niemand genoemd hebbe? Of denkt gij
misschien dat de Eerw. Heer Bestierder, bij
gestaan door zijnen werkzamen Prefekt, han
delen uit eigen belang? Zeker neen, voor
'ééne enkele zaak werken zij namentlijk: het
geluk der jongelingen. Of denkt gij misschien
dat de congreganisten handelen uit eigen be
lang? Als zij na een vollen dag werk, den
tijd nog vinden om een tooneel op te timmeren
en te schilderen, om kapel en speelzaal te
versieren', om zoo luisterlijke feest te berei
den, dan is het enkel uit loutere genegenheid,
uit liefde en dankbaarheid voor hunnen Be
stierder.
Ik bewonder de welgemeende verstandhou
ding tusschen Bestierder en Congreganisten
Ik bewonder het heilzaam werk! Ik bewonder
de schoone vruchten!
Mochten wij telken jare zoo een feestje bij
wonen
EEN AANWEZIGE.
35 IN CONGO. Ziehier wat Prins Al-
brecht heeft gezegd over den toestand in Kon
go:
In Rhodesie (Engelsche bezitting ten Zui
den van Kongo gelegen( moesten wij, als wij
ons 's morgens op weg begaven, eenen weg
banen door het hooge gras dat zeer bedauwd
was.
In enkele oogenblikken waren onze kleeren
doornat.
In Katanga, dat tot den Kongo behoort, zijn
de wegen talrijk en breed. Ik heb er per rij
wiel gereden en heb er verscheidene Engel
sehen ontmoet, die hetzelfde vervoermiddel
benuttigden.
Sommigen onder hen legden tot honderd ki
lometers per dag af.
Ik heb Engelschen gezien die eenzaam reis
den en die op zoek waren naar gronden, op
welke zij zich zouden kunnen vestigen. Zij
vroegen aan den bevelhebber Tonneau hun
kleine grondverguningen toe te staan en had
den gewoonlijk gansch hun fortuin, twee of
drij duizend frank op zich.
Zij sloten zich bij onze karavaan aan en
trachtten onze dragers te overhalen en te vol
gen.
Weinigen onzer landgenooten zouden ge
neigd zijn, meen ik, alzoo op avontuur door
Kantaga te trekken.
Zij hebben misschien ongelijk, want het
schijnt mij dat zij zich daar een inkomen zou
den kunnen verzekeren met handel te drijven
in levensmiddelen en invoerartikelen met hel
spoorwegpersoneel.
Het heeft mij ten anderen getroffen dat
de Belgen zoo weinig haastig zijn om voordeel
te trekken uit onze kolonie.
Onlangs heeft de heer Drapier, konserva-
teur van de titels van grondeigendom, talrijke
loten grond te koop gesteld.
dngen kosten o fr. d deieke binnen 't blad is 't
chters wegen fr. i o\erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken,
in de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
oor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten
ideren wonen.
lere op
ing bij
1 ze te
meer te
lijk om
gen der
hoofd
lijk ge
ep het
ij bleef
;enten
n agent
er ge-
X.
iel van
Barce-
'ersoon
tl doen
bij ko
er zou
d ant-
Vader,
en dat
ns had
g aan
d zich
ng Al-
Etters
s van
geerne
geene
an om
)uden.
en ge-
rtoe is
eerlijk
gevers
Na den dynamietaanslag, te Madrid tegen
den koning en de koningin van Spanje ge
pleegd, eu waaraan beide vorsten ontsnap
ten, doch waardoor acht en twintig andeie
personen gedood werden, was terrer aange
houden onder verdenking van medeplichtig
heid aan de misdaad, doch bij gebrek aan
stellige bewijzen, was hij terug vrijgelaten.
Hij deed dan eene omreis in Europa en
werd overal feestelijk ontvangen door de
liberalen en de socialisten. Te Antwerpen
werd hem in de vrijmetselaarslogie een
feestmaal aangeboden.
Wil men 1111 weten wat die gunsteling der
vrijmetselarij zoo al leerde? Luistert
Hij leerde dat er geen God bestaat, dat
God enkel uitgevonden is door vreesachtige
personen
de
oogenblik dut de kerels in huis vielen, be
vond zich de winkeldochter daar alleen.
Het spaansch gezantschap
Het was stoffelijk onmogelijk onder
vensters van hel spaansch gezantschap, Bcl-
liurdstraat, te geraken. Schier gansch de po
litie van de hoofdstad was in den omtrek op
wacht, en het hotel van Z. Exc. M. de Ba
traer y Corsi zelf, was door verscheidene
agenten bewaakt. Men had het wapenschild;
van Spanje weggenomen van den geve De
aeburen wachtten aan de vensters de gebeur-,
lenissen af die zich niet voordeden. De legen
die rij stroomen viel, hielp mede tot de in
richting van den ordedienst, en 111 de buurt
van de Belliardstraat bleet dan
rustig.
ook alles
zich op den Boulevard de Courcelles te dur
ven wagen, waar het spaansch gezantschap
gelegen is de omtrek er van was door eene
talrijk politiemacht en verscheidene scha-
drons republikeinsche wachten afgezet. De
voorzorgen waren zoogoed genomen dat het
onm igelijk was het gebouw van het gezant
schap te bereiken.
Het w is ten 9 ure dat de eerste betoogers
op de Clichyplaats een stoet vormden. Er
waren daar 1200 tot i5oo betoogers, met den
socialistische» volksvertegenwoordiger Vail?
lant aan het hoofd. Zij zongen de Interna
tionale i) en riepen A bas la calotteVive
Ferrer 1 Onderweg naar den Boulevard de
Courcelles, groeiden de rangen der woelma-
ksrs merkelijk aan en zij telden weldra ver
scheidene duizenden betoogers.
woord
voor
rieden
'.rtelijk
log de
tijdge-
n, een
ïeuge-
oegen
/er de
1 voor
le vol-
t van
zullen
ie die
e feest'
ooren
oowet
en als'
t men
id der-
heden
vriend
:h niet
:n de
rdient
aan-
js ons!
n aan
it wi|
aan de
al de
onze
tegen
woordigheid, maar ook nog door hunne
milde gift in de omhaling. Wij zijn er herte
lijk dankbaar voor hun doel is het onze,:
den groei en den bloei der Jongelings-Con
gregatie, tot meerder vooruitgang van de
Christene Jeugd.
Leve de Congregatie van St-Pieters
Een groep Congreganisten.
WILLEN IS KI NNEN
geeft op Zondag, 24 October in 't Ka
tholiek Volkshuis een buitengewoon
prachtig looneell'eest. Men zal uitvoeren
boek met denzelfden titel van Jules Ver
M l e: H 1 EL strogoer
wereldberoemd stuk getrokken uit het
OS»
Kosten noch moeite worden gespaard
om MICHIEL STROGOFE, in de bes-
Ie voorwaarden voor 't voetlicht te bren
gen. St-Micliiels Turngilde, -Harmonie
en Symfonie verteenen hunne mede
werking.
Schermen en tooneelkleederén zullen
allerprachtigst zijn en zoo 'getrouw mo
gelijk verveordigd zijn naar de platen
uit het oorspronkelijk werk van Jules
Verne.
Kaarten zullen te.n huize aangeboden
worden.
G E MEEN TERAAD.
De gemeenteraad van Yper komt heden Za
terdag bijeen ten 5 ure.
Te oordeelen naar de dagorde is er brood
op de plank zooals men zegt onder het volk,
want niet min dan 17 zaken zijn te bespreken
of te beslissen.
Voor een begin, na bet verlof, is 't nog al de
moeite weerd.
1. Verslag over het dienstjaar 1908 van het
stadsbestuur.
2. Verslag over den verkoop der noten.
3. Muzeum: rekening voor 1908.
4. Disch: verdeeling zijner bijdrage in de
kosten van het kosteloos lager onderwijs voor
1908-09.
5. Lagere scholen: begrootingen voor 1910:
a) betalende scholen; b) kostelooze scholen,
6. Bewaarscholen: begrooiingen voor 1910;
a) betalende scholen; b) kostelooze scholen.
7. JCeukenschoolbegrooting voor 1910.
8. Muziekschool: begrooting voor 1910.
9. Verkoop van stadsgrortd.
10. Godshuizen: verdeelins van onroerend
11. Godshuizen: verkoop van eene weide.
12. Begrooting voor 1910 van St. Niklaais-
kerke.
13. Verkoop van sparren behoorendè tot
de kerkfabriek van St-Pielers.
14. Herstelling van een derden schoormuur
aan St-Maartenskerke.
15. Stadsrekening voor 19(18.
16. Dischafstand van pacht.
17. Bestemming der premiën, voortkomende
van stichtingen, verleend aan de kinders dei-
stadsscholen.
BERICHT.
De Heer Minister van spoorwegen,
posterijen en telegraphen komt met I1en
October laatstl. eene nieuwe stopplaats
van treinen in te richten op de lijn tus
schen Yper en Comen, te Zillebeke (na-
>ij de dorpplaats).
Deze draagt de naam van «Zitlebeke-
Zuid,
plaats abonnementskaarten voor de
werklieden verkrijgbaar.
Didnstdoende apotheek. Zoudag 17
October, A.DONCK, Rijsel.straat, 13
35 KORTRIJK Zaterdag avond rond 8
ure, kwam llenri-Leo Eiighels, geboren te
Marcq-en-Barceil, (Frankrijk) den 17 Juni 1882,
dagiooner, in het policiebureel nachtverblijf
vragen, wat hem toegestaan werd. Hij weigerde
to eten cn ging ten 9 ure gaan slapen. Rond
11 1/2 ure begon hij luidkeels te zingen en
bedreigde den agent Carette, die hem wilde
doen zwijgen; dan begon hij de ruiten en ven-
terramen te verbrijzelen en wierp het kruis
beeld ten gronde. Twee gendarmen, die juist
binnenkwamen en twee agenten konden den
woestaard slechts met moeite bedwingen en
hem in de verzekeringszaal opsluiten. Enghels
zong er nog een tijdje, en, dan werd alles
stil. Rond 1 3/4 ure kwamen Iwee agenten
met eene dronken vrouw; de agent van dienst
vertelde het voorgevallene en de twee aangeko-
menen gingen eens zien. Men vond Enghels
met zijnen broekband verhangen aan de ijzeren
staven; de ongelukkige was nog warm, doch
de dood had reeds haar werk verricht. Het
