raüraHrararaniwiiara
Op atoidag ovember 1909
5 centiemen 't blad
44e jaar. Talmerk $179
te post, tegen 8 frank 's jaars
VIN ALLES WAT
•fe
V Pa nk rijk
Hoe durven ze t
iholen
Hopmarkt
1
iKl 4fÉÉ^i Èi
BIJVOEGSEL
van 30 October 1909
•i»
m
DIT IS
YPEB
HET NIEUWSBLAD JAN YPEB
gg CHINEESCHE ZWIJNEN. - De Chi-
neezen beginnen hunne zwijnen naar de eu-
ropeesche markten uil te voeren. De eerste
ehineesche verkens zijn op de markt van Lon
den verkocht. Deze verkens zijn geslacht en
in ijs gelegd. Zij vonden veel bijval bij de ver
bruikers door de wijze waarop zij gevet wor
den, namelijk bij middel van rijst. De smaak
is uiterst fijn. De eerste lading door de Chi-
neezen gezonden was van vier honderd tachtig
duizend kilos; deze lading is schier geheel
uitgeput, en eene nog grootere is reeds op weg
naar Europa. Dat is het chineesch gevaar
voor de europeesche verkensfokkers.
m NIEUWE UITVINDING. - Een bui
tengewone uitvinding is gedaan door dokter
Alexander Lambert van het hospitaal Bellevue,
te New-York.
Het schijnt, dat het een middel zou zijn,
om in drie, hoogstens vijf dagen de drift
naar alcohol, morphine en cocaïne te genezen.
Hij verzekert niet, dat het middel gansch
onfeilbaar is, maar sedert twee maanden, dat
hij het heeft poen gebruiken, heeft hij nog
geene mislukkingen gehad.
Het bestaat uit een mengsel van belladone,
xantho-xylum en een uittreksel van hyoscyd-
mus.
De patiëenten lijden niet.
Het is te hopen, dat dit middel eene zekere
uitwerking zal hebben, op de talrijke gevallen
van dronkenschap.
35 TEGEN HET SPRINGEN VAN LAMP
GLAZEN. Om dit te voorkomen zette men
de glazen op het vuur, in eenen pol vol koud
water. Men voegt er wat grof zout bij, laat ko
ken en dan langzaam koud worden. Derwijze
handelend, springen de lampglazen niet. 't Zelf
de kan men ook doen met voorwerpen in
faience en porcelein. Men laat die voorwerpen
herkoken, en hoe langzamer men dit doet,
vooral om alles te laten koel worden, des te
sterker maakt men ze.
,Wat een lampglas betreft, als men daarin
eventjes snijdt met een diamant of een bol-
gedeelte, dan zal het niet meer breken, want
deze snede vergemakkelijkt het zwellen, ver
wekt door de warmte.
m TELEFOON-STATISTIEK. In Euro
pa voor 400 miljoen inwoners zijn er
2,300,000 telefonen; in de Vereenigde-Staten
zijn er 7 miljoen voor 80 miljoen inwoners.
Hat wil zeggen, in cijfers uitgedrukt, dat
er in de Vereenigde-Staten, alle verhouding
in acht genomen, 15 maal zooveel telefoons
zijn als in Europa.
Frankrijk telde, in het begin van dit jaar,
194,159 telefonen; New-York alleen heeft er
334,186.
Dus New-York alleen heeft er meer dan
geheel Frankrijk.
Chicago heeft er 184,922, bijna zooveel als
geheel Frankrijk.
Engeland, is van al de Europeesche landen,
dat, waar de telefoon het meest verspreid is;
er zijn daar bijna zooveel telefoons als in de
Vereenigde-Staten.
Men schrijft het daaraan toe dat de telefoon
in Engeland door eene maatschappij uitgebaat
wordt, en beterkoop is dan daar waar hij dooi
den Staat wordt uitgebaat.
Onder betrek van telefoon staat Belgie aan
den steert, omdat het telefoon-abonnement
te duur is. Wanneer verandert dat?
naai uus uu eouo uo mmu op iiuu piaaioo
zetten, vervolgde Alfonso.Ik ben een grond
wettelijke Koning en ik mag zelfs geen
genade verb enen uit mijn eigen. Dat spijt
mij niet, maar ik des het alleen cpinerken.
Wij hebben krijgsraden wier eergevoel men
niet kan in twijfel trekken.
Volgens het Handelsblad zullen de vrij
denkers uit alle landen samenspannen, om
te Rome, tegenover het Vaticani, eene
school te stichten volgens de grondbegin
selen van Ferrer, een anarchiste school uie
den naam vud den opstoken zal vereeuwigen,
en waar voortdurend de leering vanChristus
zal bestreden worden.
Het prochiecomiteit van St-Pieters heeft
nu beslist geld in te zamelen om een katho
lieke school te stichten van hooier onder
wijs die zal bijzonder gelast zijn met de
m OUDHEIDSKUNDIGE ONTDEKKING.
Te Moulins, bij Chatillon-sur-Sevres, in
Frankrijk, heeft de leeraar Gabelliaud, eene
gallisch-romeinsche villa ontdekt en ten deele
blootgemaakt.
Sommige gedeelten zijn nog heel wel be
waard. De muren zijn met een soort ciment
gemetst. De kamers die aan lange wandelgan
gen gelijken, zijn versierd met roode en gele
schilderingen. Uit polten welke men nog bin
nen in de woning gevonden heeft, blijkt dat
deze villa uit de eerste eeuwen onzer tijdreke
ning dagteekent.
35 Tot nog toe kon men met kanons
recht omhoog maar 1000 meters hoog schie
ten. Maar de luchtschepen zijn maar eerst
en onvolmaakt uitgevonden, of de militairen
beginnen ook hei omhoog schieten te ver
beteren.
Het 'huis Krupp heeft drie modellen van
kanonnen gemaakt om ballons te beschieten.
Die kanonnen van kaliher 65 cm., 75 cm.
en 105 cm. staan op veld affuiten, op auto
mobielen en op militaire affuiten. Zij schieten
uiteenspringende bommen, die in den vijande
lijken ballon moeten ontploffen. De bom tee
kent haren weg aan met een streep rook,
welke toelaat de verdere schoten te regelen.
Het kanon 65 cm. draagt 8600 meters en kan
op 5800 meters hoogte schieten; dat van 75
cm. 9000 meters, met 6000 meters hoogte,
dat van 105 cm. 135000 meters met 11000
meters. De loop dier kanonnen kan in alle
richtingen draaien en alle standen aannemen.
Het geschut is snel en juist. Het begint er voor
luchtschepen bedenkelijk uit te zien.
cJ5 DRINKEN. Een Engelschman, die
hier te lande eenigen tijd doorbracht, schreef
naar een Londensch blad:
In België drinkt men zoowel in vreugde
als in verdriet, wanneer men werkt of rust,
wanneer men warm heeft of koud, 's morgends
om zich moed, 's middags om zich eetlust, 's a-
vonds om zich slaaplust te geven.
Het gebeurt ook wel eens doch hoogst zel
den, dat een Belg drinkt omdat hij dorst
heeft!...
m VLAAMSCH IN KONGO. - De minister
van koloniën heeft besloten, zekere wenschen,
in het kongres van Mechelen uitgedrukt, in
zeer ernstige aandacht te nemen met het oog
op de uitbreiding van het landbouwbedrijf in
Katanga.
M. Renkin heeft te dien opzichte een aantal
maatregels genomen, van aard om het vesti
gen van Belgische, vooral Vlaamsche kolo
nisten, in deze zoo rijke en vruchtbare streek
te bevorderen.
Gedurende zijn verblijf in de kolonie heeft
de minister bevel gegeven, zonder verwijl kud
den te vormen in het Zuiden, waar onze boe
ren, die zich daar zouden willen vestigen,
ze gemakkelijk kunnen aanschaffen en zich
op de veeteelt toeleggen.
M. Jacobs van Antwerpen, die in het kon
gres de belastingen der Vlaamsche boeren ver
dedigde, heeft den wensch uitgedrukt dat de
beambten der kolonie, welke de Belgische ko
lonisten daar namens de regeering moeten
besturen, Vlaamsch kennen.
M. Renkin heeft inderdaad beslissingen in
dien zin genomen en bevelen zijn gegeven
opdat die zoo gewettigde eisch worde ingewil
ligd. v
r*'
.«ut
ne nuictige kanselier verlangt ook Italië
te bezoeken en to Rome den Paus te gaan
groeten.
't Is wiarlijk wonder, hoe meer de Kerke
verolgd en 'belasterd wordt, hoe meer
groote mannen haar eere en hulde brengen 1
In Vrankrijk is de quaestie der Evenre
dige vertegenwoordiging aan de orde van
den dag en in de Kamer werd daarover met
warmte gedetwist.
De heer Jacques Piou, een der meest
bekwameRechtsche leden,hield ia de zitting
van dinsdag eeu warm pleidooi voor deze
hervorming.
Hij maakte blijkbaar iudruk opde Kamer
maar de regeeriog en de meerderheid
m RECHTSWETENSCHAP. HUWE
LIJKSBELOFTE ZONDER UITVOERING. -
SCHADELOOSSTELLING. Ik stond om
te trouwen met eene mederjarige dochter
uit stad. Ik woon in een dorp. Zij heeft mij
eene ware huwelijksbelofte gedaan. Zelfs heeft
zij mij eenen brief geschreven, waarin zij zegt
dat haar vader in ons huwelijk toestemt. Voor-
gaandelijk was hij er tegen. Ik heb reeds
een huis gehuurd om het met haar te bewo
nen. Nu komt haar vader tegen ons huwelijk,
omdat zijne dochter met eenen anderen per
soon kennis gemaakt heeft, die rijker is dan
ik. Zij ook weigert mij nu den ingang van
haar huis. Kan ik haar geene schadevergoeding
vragen voor het huren van het huis, dat ik
met haar onderzocht hebt? Wees zoo goed mij
zoo haast mogelijk in te lichten. Hieraan
gevoegd een postbon van 2 fr.
gtj 'Jj j j Een lezer.
OPLOSSING.
De h u w e 1 ij k s b e 1 o f t e n zijn nietig
omdat zij tegen de vrijheid van het huwelijk
zijn. Zelfs kan en mag de huwelijksbelofte
noch door getuigen noch door geschrift be
wezen worden (vonnissenDendermonde 4
April 1891; Brussel 13 Maart; 19 October
1896, enz.) Nochtans bestaan er vele vonnissen
die bewijzen dat er schadevergoeding kan ge-
ëischt worden wanneer de niet uitvoering der
huwelijksbelofte stoffelijke of zedelijke schade
veroorzaakt, 't Is de toepassing van het alge
meen grondstelsel, vastgesteld bij het artikel
1382 van het B. W., te weten dat alwie aan
iemand schade veroorzaakt dezelfde moet her
stellen. Men kan in dien zin de volgende von
nissen raadplegen: Brussel, 9 Maart 1892, 11
Januari 1893; Luik, 1 Maart 1893; Gent, 27
Januari 1897; Nivelles, 15 februari 1899.
De schade, zegt duidelijk een vonnis van
Brussel, bestaat hier in de onkosten gedaan
in aanzien van het beloofd huwelijk (vonnis
van 18 Nov. 1896.) Ik meen dus dat gij het
recht hebt aan uwe gemiste vrouw schade
vergoeding te vragen voor het aangegaan huur
contract, met hare tusschenkomst om zoo te
zeggen. Inderdaad, zonder de gedane huwe
lijksbelofte zoudt gij zonder twijfel niei ge
huurd hebben. De schade kunt gij vaststellen
in aanzien van het bedrag van den huurprijs,
indien de eigenaar van het huis u niet wil
van de huring ontslaan.
ZEDELIJKE GEVOLGTREKKING: Gij ziet
het nu klaar: uwe gewezene vriendin had
meer liefde voor het geld dan voor u. He
dendaags gaat het zoo, ik mag het zekerlijk
zeggen: er wordt meer getrouwd voor het geld
dan uit liefde, omdat iedereen, om zoo te zeg
gen, den gouddorst heeft; ook bestaan er
ongelukkige huwelijken.
3i IN DE SCHOOL. Onderwijzeres:
Luister, Frits, verbeelden wij ons dat gij
een rijk familielid hebt dat komt te overlijden
en aan uw vader nalaat: 5,000 frank in goud,
5,000 frank in akties en 2,000 in koopwaren.
Hoeveel zal uw vader dan in 't geheel ontvan-
ge?
Frits: O, bijna niets; 't is moeder die de
kas houdt.
3? ERG. Een geduldige jood had zijne
onverdragelijke vrouw verloren. Een vriend
wilde hem troosten en zegde onder andere:
Stel u maar gerust: uwe Rachel zit in
Abrahams schoot.
Dan beklaag ik den armen Abraham
antwoordde de diepbedroefde jood; want bij
de eerste gelegenheid krabt zij hem de oogen
uit. i
ïdmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is 't
's Rechters wegen fr. i ov erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
n ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken,
eri van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
:n te Parijs, Tk 8, Place de la BOURSE, ontvangen
gen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
:vlaanderen wonen.
tegenwoordig te zijn in Sint Niklaaiskerke
Met 's avonds ten 7 ure deel te nemen aan
het feestmaal in het Volkshuis.
Leve de Wacht 1
Nog vele jaren 1
Er wordt ons verzekerd, door personen,
die er de slachtoffers van waren, dat zekere
statiebedienden van Yper al het mogelijke in
het werk stellen, opdat de trein, die hier
's morgens t,cn 5.25 vertrekt naar Rousselare,
gauw zou afgeschaftgWorden.Den trein doen
zij bijna regelmatig 10 minuten tot een
kwatier later dan de gestelde ure uit Yper
voortrijden, zoodanig dat hij re Rousselare
aankomt, als de trein voor Kortrjjk reeds
vertrokken is, en de reizigers staan daar dan
te kijken 1
1 komen toe ten
ro.
rs mistevreden,
hoogei bestuur,
[raden vrienden
te nemen, binst
hier hetzelfde
il de trein, die
ine verbetering
reizigers zullen
reden zijn.
- en we kunnen
Jen, zoo stellig
n raden wij de
ens zij er reden
dienen of beter
oe bestemd re-
n moet. Daarbij
ing te eischen,
't maar enkele
vertrekt,
fper geen aan-
fwachten, en er
idat hij niet op
der ongeval kan
re zijn om ten
geven voor het
laar Kortrijk.
iok schijne, men
melde feit nog
ber en Dinsdag
jrsonen die door
irkelijke schade
genoegzaam zal
er een einde te
zorgen dat zijne
ld worden door
iar al te dikwijls
:en dienste van
sar dat het volk
aeeren statiebe
'eergalm komen
ere- en bawaar-
[oedkeuring van
meenteraad aan
gegeven, waar
van 8 frank per
onderwijskosten
6 tot 14 jaar,
frank lasten be-
regelmaüg naar
o gr es en Weer-
en recht hebben
'isch er voor be-
Arm- ea Stads-
tzinnige tegen
15 September
>t Kon. Besluit
3 willen lezen
jsten der arme
ernaakt worden
ofdonderwijzers
den cantonalen
steraad voor de
der belastingen
m hoe die lijsten
der Bestendige
an, zoo zij ter
;r twijfelen, en
in geene partij
nonnenscholen
der Katholieke
reden om ons
e eenvoudig de
schuldigen van
schoolwet zegt
schoolkinder
naar welk voor
rwijs zij gaan
r ogr es en Weer-
zijn, zij zouden
onze katholieke scholen van St-Michiel,
van de E. Zusters Lamotten, van O. L. v!
van Tuin, van St-Jozef en van den Verloren
hoek het schoolgeld niet mogen noch kunneD
weigeren, waaraan deze, evenals de officiële
en aangenomene stadscholen, recht hebben;
waarom dus beknibbelen Zijn er maar 327
arme rechthebbende schoolkinders in stads
officieels lagere scholen tegen 1125 in onze
katholieke lagere scholen, dat zij hunne ja-
loerschbeicl bedwingen uit eerbied voor de
vrijheid der ude.vs.
't Is van sedert 't schooljaar 1898-1899
dat ons Armbestuur schoolgeld betaalt aan
al onze lagere scholen, binst 3 jaar 8000 fr.,
en sedert 1902 acht fr. per rechthebbend
schoolkind, waarom daar nog te^en opko
men Omdat het schoolgeld grooter is dan
vroeger misschien? Maar het getal arme
kindereu die regelmatig naar school gaan is
jrooter ook en is! geklommen van 959 in
1898 1899, tot 1452 in 't schooljaar 1908
1909. Is dat geen geluk voor onderwijs en
opvoeding onzer arme kinderen Is dat geen
goed gebruik van het inkomen van den
Disch? En heeft de'Disch, niettegenstaande
dat schoolgeld, niet jaarlijks nog wat over?
Ja, deDisch heeft zelfs zulke goede be
stuurders dat hij nog jaarlijks duist fr.
vindt om wat soep'te doen uitdeelen aan de
arme dutsen van 3 tot 6 jaar die r,aar do
kosieloo\e bewaarscholen gaan. Progres en
Weergalm schijnen daar niet tegen te zijn,
maar, alhoewel zij vinden dat de Disch te
veel schoolgeldjbetaalt voor de arme kinders
der-katholieke lagere scholen, zij zouden
nog willen dat de Disch) schoolsoepjbetaalt
voor de kinders der èeta/e/Lelbevraarichool
der Rijselstraat. Maar het inkomen van den
Disch is niet onuitputlijk als de Disch aan
de eene betalende bewaanchool geeft, zal de
stad ook geene schoolsoep vragen voor hare
andere bewaarschool van St-Jansstraat
Zullen deze die in de Neerstraat en elders
bewaarschool houden, mits'jö centiemen
daags per kind, ook geene soep eischen?
Zullen de ware noodlijdenden met al dat
schoolgeld niet min krijgen Zijn er ouders
jaloersch van de kosteloosheid «n van de
schoolsoep uitgedeeld in de koste.'ooze be
waarscholen, zij habbenj^er slechts hunne
kinderen naar toe te zenden om er van te
genieten. Wille» zij niet, Stad- en Armbe
stuur laten ze vrij hunne kinders elders te
zenden waarover klagen zij dan De stad
kan niet verplicht zijn bewaarschool te
houden; welnu, in plaats van eeno, zij houdt
er twee, uitsluitelijk voor de meisjes; in
1908 kostten die scholen 5449 ir. 24 in
plaats van zich zeiven te kunnen ontdragen,
de Gemeenteraad verhoogde den 13 October
laatst de jaarwedde der 3 onderwijzeressen
met 300 fr., en Progres en Weergalm kla
gen nog Aanzagen Progres ea Weergalm
de bewaarschool der Rijsselstraat niet als
eene liberale bewaarschool,wat zij niet mag
zijn, daar zij met het geld van iedereen door
de stad, en niet door de liberalen, onderhou
den wordt, zouden zij er niet voor schermen
en Stad en Disch in geene grootere kosten er
voor willen steken. Schelden Progres en
Weergalm ons voor huichelaars uit, wij
roepen hun gierigaards, sticht zelve
scholen!
Brussel27 Oct. Markt iets verbeterd.
Men kwoteert Poperinghe (stadslood) en
Aalst (stadsmerk) 110-115 frank. De brou
werij schijnt min of meer te zullen koopen
mogelijks zal de handel vaster worden.
Neuremberg (Beieren), 27 Oct. Handel
kalm, daar de Duitsche brouwerij slechts het
noodwendigste koopt.
De laatste noteering der markt is als volgt
in fr.
Soorten Prima-Waar Middelbare Geringe
Markthop 256-262 231-237 0000
Belgische hop 187-200 000-000 00-00
Spalterhop 2g3-3oo 00-00 oo-oo
Hallertau 245-262 000-000 000-000
Engelsche hop 212-225 200-206 000000
Poperinghe, 28 October Handel kalm.
Men betaalt Poperinghe (stad) ii5 fr.
Poperinghe (dorp), io5-nofr.
m r ~j ut f I j j
Aalst, 3o October. Markt vastslechts
10 balen ter markt; verkocht aan 117 1/2
tot 140 frank.
Londen, 2 November. Markt vast.
Men kwoteertEngelsche hop, i« kwaliteit
175-212 fr.; 2e kwaliteit (5o-i62 frank.
Brussel3 November. Markt vast. Men
kwoteert Poperinghe (Stadslood) 137 1/2-140
fr. Aalst (Stadsmerk) 137 1/2 fr. Men voorziet
dat honderde balen uit speculatie verhan
deld, niet kunnen afgeleverd worden op i5
of 3o November.
Neuremberg (Beieren), 3 November.
Handel iets verbeterd nog altijd wordt er
meer vreemde dan inlandsche waar verhan
deld.
De laatste
volgt in fr.
Soorten
Berghop
Altmarker
Belgische hop
Spalterhop
Hallertau
noteering der markt is als
Prima-Waar
256-262
000-000
187-200
287^00
275-281
Middelbare Geringe
23l-237 000 °oo
193-200
000-000
000-000
250-262
175-187
000-000
000-000
000 000
Handel
Poperinghe4 November.
vast. Men betaalt Poperinghe (Stad) 130-140
fr., Poperinghe (dorp) i2o-i3ofr. volgens
kwaliteit.