KARELVAN RIJN
't Nieuwsb
van Yper
WILLEM TELL
Rusland
Aan onze Lezrrs
Kijkt naar Vrank rijk
STADSNIEUWS
Staatsmiddelbare school
Zondasrust
Koninklijke Fanfa re
nun
Wandel-Concert
De Vaarl
Tooneelfeest
Het Betooverd S'ot
Chineesch Handschrift
3
Christen Volksonderrieht
Indien gij aan slecht bloed
MENGELMAREU
dranoutre
der werken voor het bouwen
van eenen kerktoren
Betoio oorlog, de heer Springardi land
bouw, de heer Luzzatischatkist, de heer
Salandra financien, de heer Arlotta open
bare werken, de heer Rubinijusticle, de
heer Scialoja openbaar onderwijs, de heer
Danco, gewezen onder-secretaris bij het
ministerie van justicie; posten en telegrafen,
de heer di San Onosrio.
Ziehier de politieke samenstelling van het
nieuw kabinet
Liberale rechterzijde de heeren Luzzati
Itubinirechter ceatrum de heeren Salan
dra en Arlotta linker midden de heeren
Soinino en Guicciardinilinkerzijde de
heeren Betoio en di San Onosrio democra
tische linkerzijde de heer Scialoja.
De heer Spingardi behoort tot geene en
kele partij.
De toestand der Czarin
In de eerste dagen zullen de kwijtbrieven
van de inschrijving op 'T NIEUWSBLAD \AN
YPER voor if io aangeboden worden.
De inschrijvers van 't buitenland worden
verzocht den inschrijvingsprijs op te zenden.
Ondanks alle berichten van
den aard over den gezondheidstoestand der
czarin, blijven de ernstige geruchten over
eene zwaarmoedigheid bij de keizerin aan
houden. Een Romeinsch blad bevatte zeer
verontrustende herich'en uit Livadia, die
door een Londensche mededeeling aldus
worden aangevuld
Onder de jarenlange vrees voor aansla
gen levend in de afgeslotenheid der keizer
lyke paleizen, onder den druk der ongeluk
kige gebeurtenissen tijdens den Oost-Azia-
tischen oorlog en onder den schrik dei-
revolutie, is het zenuwgestel van de czarin
Volkomen geschokt. Kort na de geboorte
van den grootvorst-troonopvolger, zou een
complot ontdekt zijn door de Russische
geheime policie, oaa dit kind te rooven
natuurlyk werd dit op de grofste en ruwste
manier aan de moeder medegedeeld, die
daarover ia groote opgewondenheid geraak
te. Herhaaldelijk ging de czarin sedert in
den loop van den nacht zich persoonlijk
overtuigen van de veiligheid van haar
zoontje, van de betrouwbaarheid der geno
men maatregelen.
In de eerste jaren leed hei kind herhaal
delijk aan kinderziekten de czarin ver
keerde steeds in angst voor vergiftigingsver
schijnselen. Zij wilde alle spijzen voor haar
zoontje zelf gereed maken, en bracht menige
slapsloozen nacht door aan zijn bedje.
De gevolgen van deze steeds ernstiger
wordende opwinding bleven niet uit. In 1905
deden de eerste verschijnselen z'ch vmr van
de zwaarmoedigheid, in denzelfden tijd.
toen bij den waterdoop op de Newa eeu per
ongeluk, met scherp geladen kanon werd
afgeschoten, en groot-vorst Sergius te Mos-
cou werd vermoord. Deze beide gebeurte
nissen hadden grootea invloed op den toch
al geschokten zenuwtoestand der czarin.
Later, bij de begrafenis van grootvorst
Alexis, had de Russische policie weder
allerlei complotten ontdekt, waardoor dg
bezorgde vrouw en moeder uren lang in
voortdurenden angst verkeerde voor een
bom aanslag.
Toen de begrafenis af^eloopeu was, viel
zij in onmacht, en wekenlang, kon zij niet
anders dan met kunstmatige middelen in
Blaap worden gebracht. Tijdens do reis naar
Engeland leed zij ontzettend, en sedert zij
naar Livadia vertrok, is de kwaal eer toege
nomen, dan verminderd. Geen cogenblik
wil zij den troonopvolger uit hare omgeving
laten, bijna voortdurend zit zij met het kind
in hare armen.
Tot zoover de berichten over den gezond
heidstoeBtand, die eene volkomene beves
tiging zijn van hetgeen wy voor eenige
dagen over de czarin mededeelden. En wij
kunnen slechts herhalen, diep en innig
medelijden te hebben met deze vrouw, die
door de ellendige Russische staatkunde ver
oordeeld is, een leven van le3d en van
onzegbare smart te leiden, waar zij geroe
pen scheen en verwachten kon, dat haar
leven wezen zou als een zonnigen lentedag
Als men de franschgezinden hoort boffen
en stoffen met al wat uit het zuiden komt
dan waarlijk zou menigeen denken dat
Vrankrijk het land van beloften ia en Parij
het aardsch Paradijs.
Maar die de zaken van naderbij beschouwt
vindt gemeenlijk dat er daarop toch wel
wat af te dingen valt.
Alzoo voor de geleerdheid is Vrankrijk
pijts zijn verplichtend onderwijs, verre
8en achteren bij ons vrije Belgenland. De
tolkswerken en inrichtingen die hier op
vlke gemeente als uit den grond rijzen zij
en Vrankrijk totaal of bijna niet bekend.
Dezer dagen was de fransche Senaat bezig
met de bespreking over de pensioenwet. De
minister van Arbeid, een socialist van het
zuiverste ras, heeft, verklaard dat er van
wet niets goed te verwachten is, indien
stortingen niet verplichtend zijn voor al
werklieden.
Op 36282 gemeenten zegde de minister
zijn er meer dan 27000 waarop de onder
inge bijstand, de spaar- en pensioengilden
volkomen onbekend zijn.
Vrienden uit Belgenland, wat peist
ervan! Moeten we naar Vrankrijk met
gaan achter een voorbeeld
Neen, niet waar 't Is reeds 10 jaar dat
onze ouderlingen hun pensioentje genieten
•n de franschen zijn nog altijd aan 't bestu-
deeren en bespreken ervan. Geen gemeente
van ons land of ze bezit onderlinge bijstand,
spaar- en pensioengilden, en in Vrankrijk
ia dat in drie gemeenten op vier nog vol
strekt onbekend I
En Vrankrijk bezit nogthans socialisten
genoeg, 't is zelve zulk volk dat minister is
aldaar Maar zen hebben geen tijd om
*oor het volk te zorgen hun eigen bzlangen
gaan voren. Ze stemmen 15000 fr. vergoe
ding voor de fransche Kamerheeren en c
oude menschen mogen leven met beloften,
van éen frank daags 1
Moeste zulk volk eens alhier meester
worden, 't en zou niet lange duren eer het
ook alzoo gaatGelukkig de Belgen zullen
waken en in Mei aanstaande toogen dat ze
liever hebben
Een vogel in de hand
Dan tien die daar vliegen I
Progres en Weergalm kunnen er niet
over dat de Gemeenteraad van Yper den
December 11. de benoeming en de betaling
van een derden professor van lichaams
oefeningen in Staatsmiddelbare school heeft
durven weigeren: niets, roepen zij, voor
t officieel onderwijs, alles voor de katholieke
scholen.
De lastenbetalers van Yper zijn van een
ander gedacht Staatsmiddelbare school
kost jaarlijks veelgeld aan de stad, ofschoon
vele kiaders van omliggende gemeen en er
naartoe gaan ofschoon de ouders, die er
hunne kinders naartoe zenden, kunnen be
talen en ofschoon de Staat, die de school
oprichtte, veel rijker Is dan de stad.
De stad betaalde in 1908 fr. 7993 91
1907
1906
1905
1904
1903
7402.03
6907 55
7834.68
7557.65
7858.70
Zou de Gemeenteraad dan de lastenbetalers
niet mogen verdedigen tegen nieuwe school
kosten, en vinden dat twee professors van
lichaamsoefeningen gemakkelijk 190 kinde
reu de noodige lichaamsoefeningen kunnen
geven 't Heeft vroeger gegaan met twee,
waarom zijn or nu drie noodig In gestich
ten waar er evenveel of meer kinderen zijn,
zooals in St-Vincent s College ter stede, is
er slechts éen professor van lichaamsoefe
ningen, hoe zouden er moeten drie zyn in
do middelbare school van den Staat
Sedert eenige jaren heeft die school altijd
ets bijzonders te vragen gehad aan de stad,
di# altijd alles toestond. De stad betaalde
in 1908 370 fr. voor teekengerief
800 fr. voor schoolbanken
250 fr. voor gymnastiekgerief
500 fr. voor schoolbanken
495 fr. voor id
361 10 fr. voor lichtbeeldengerief
050 fr. voor schoolbanken
947,38 fr. voor klasgerief.
dan redelijk en rechtveerdig uit te
niets voor 't officieel onderwijs
die school, die jaarlijks omtient
kost.geene ontzaggelijke zuigpomp
openbareu rijkdom geheeten wor
in 1907
iu 1905
iu 1904
in 1903
Is het
roepen
En mag
32000 fr.
van den
den,in vergelijking van St-Vincent's collegie
die geenen cent kost aan stad noch Staat
Progress n Weergalm zouden alles opofferen
aan t officieel onderwijs, wel te verstaan
uit Grootmoeders beurs. Wij, wij geven
geerne her noodige, maar dulden geene ver
kwistingen.
Dienstdoende apotheek. Zondag 19
December, C. MAY, Groote markt, 35
Het muziekfeest van Zondag laatst mag
zekerlijk aanzien worden als een der voor
naamste nog ingericht in de Iweiuszaal,
niet alleen om reden van den kunstrijken
aard van het Concert, maar ook om de
buitengewoon talrijke menigte die de prach
tige Iweinszaal vervulde.
Al de voorname familiën van het Yper-
sche waren opgekomen om te kunnen ge
nieten van het talent der Jufvrouwen Jaun
wier faam tien was voorgegaan in onze stad
De dichtbezette zaal leverde een heerlij
schouwspel op door de prachtige kleedij der
dameu eu jufvrouwen, en de Yper che
handel zal er ongetwijfeld goed mee bevaren
hebben.
De twee deelen van het feest werden
geopend door de Koninklijke Fanfare onder
het beleid van M. Lod. Arschodt, haren
bestierder. De geestdriftige toejuichingen
die elke uitvoering begroetten zijn een eere
voor den verdienstelijken Bestierder en
voor zijne ieverige muzikanten, die geen
moeite sparen om de goede faam der Fanfare
in stand te houden.
De verschillige nummers door de jufvrou
wen Jean ten gehoore gebracht getuigden
van flink talent, grondige muzikale studie
en echt kunstgevoel, maar het volk scheen
toch den voorkeur te geven aan de stukken
voor harp, een speeltuig dat veel te weinig
gekend en beoefend wordt.
Wij meenen de inrichters der feeste te
mogen geluk wenschen over den goeden
uitval, en de heeren van het b stier te
moeten bedanken die noch geld noch moeite
sparen om ons katholiek muziek te behou
den op den rang die hem toekomt. Eere aa
hen
IN YPER
...Er werd ons een verslag gevraagd over de
Groo'.e Gala- Vertooningof den «Kunstavond»
of het - Karei van Rijnfeestvan Dinsdag, 14
December 1909, in de groote Volkshuiszaal....!
Om verschillige redens hebben we gereedelyk
aanveerd. edoch van zoo we de pen opnamen
om de gedachten op 't papier neer te schryven,
dan voelden we dat de taak erg moeilyk was...
te veel beelden, overvloed van gedachten, te
diepen indruk... eene nog altijd voortdurende
overweldiging die toch niet overweegt maar
deugd doeten vermaak verschaft, doch d 8 zich
in 't eerst lastig bewoordt en liefst van binnen
blijft in stil genieten en zoet overdenken.
En toch konden we niet weigeren aan die
t ons vroegen en we doen 't ook graag, luie
gebrekkig het voorkomen kan, om de wil van
het feestcomiteit, om de medewerkers en om
den held van 't feest Karei van Rijn.
Eerst dank en welgomeor.de gelukwenschen
aan het feest comiteit d. i. Davidsfonds
ExcelsiorWe vinden het allerpraktisch
dat maatschappijen, wier doel gelijkend is, hand
in hand gaan on beter werk af te leveren en
volmaakter uitslagen te bekomen. Anderzins
blijven de krachten verbrokkeld en loopt de
eene maatschappij soms in de andere's weg; nu
integendeel is net gebleken dat de Vis unita
forttorde leus welke Excelsior! op zijn
bladje drukt waarheid is, dat de samenwerking
groote du gen vermag en nog grooter belooft in
de toekomst. De oudere krachten van 't Davids
fonds zullen vernieuwenze lagen sedert wat
tijd te rusten, niet te roesten - onwerkzaam,
slaapziek... nu zal het laatste feest verversctit
en verjongd levon geschonken hebben. Excel
sior ook kan er bij winnen. De werking van
dien Kring strekt zich reeds uil op groot en
machtig gebied, nu zal hij zijne jongere krach
ten bij oudere voegen en toewijden aan het ver
spreiden en doen waardeeren van eigen schoon
het Vlaamsche Maar wat nog meer verheugt
is dat uit die gezametdlijke werking de katho
liehe actie zal versterken, zal uitbreiden en wel
hier op terrein van Taal, Kunst en Wetenschap
pen.
Goed heil raadslieeren van Davidsfonds en
Excelsior 1we verwachten nog dit jaar nieuwe
omzendbrieven met aankondigingen van feesten
en vergaderingen... geeft ons in Yper jong en
uitspattend vlaamsche leven.
Een woordje tot de medewerkers.
Eerstens de symphonisten, katholieke jonge
lingen, meest al uit de Gilde van O. L. Vrouw
van Thuyne, die om het feest op te luisteren,
edelmoedig en vrijgevend hunne medewerking
gejond hebben tot het welgelukaen van den
kunstavond, en onder het bestuur van den
jongen muziekmeester M Lucien Verhaeghen
het voorspel en de tusschenspelen in goed uit
gekozen muziek uitvoerden. Wellicht was het
tweede fusschenspel wat lang en een weinig
gebrekkig. Wel. lieve hemel, takskes worden
boompjes en falricando faberfit. Een bloemke
alleszins aan de le viool solo M. Jules Casier.
Tweedens mogen we de bedienstige heeren
commissarissen niet vergeten die alles zoowel
georginuseerd hebben, en, om gang te maken en
drang tc beletten, waarlijk overal, zoo buiten
als binnen, aan vestiaire, kas en deur, gereed
waren om, langs beide in en uitgangen, de
menigte behulpzaam te zijn Dank aan hen is d t
fe.-st met de meeste zorg afgeloopen.
f*i
Nu treden we iu de zaal, helder verlicht, waar
reeds i ot volk samenkomt... altijd, altijd voort
stioomtlh-t binnen in goede orde maar
gedurig, boven, beneden, laugszijden, te mid
den... zoo duurt het een half uur. Om 7 ure is de
groote zaal proppensvol... van 1C00 k 1200 toe
hoorders... een succes dat menigeen niet ver
wacht had, doch een heel natuurlijk gevolg was
niet alleen van de werking van 't comiteit maar
bijzonderlijk van -Ion roem dio den hold van
't feest was voorgekomen. Alhoewel Karei van
Rijn voor de eerste maal optrad te Yper, was
hij goon onbekende... veel, veel liefhebbers
hadden elders hom of van hem gehoord en die
nog niets wisten waren gekomen om de waar
heid te bestatigeu van al 't geen het Nieuiosblad
sedort drie welten over van Rijn had geschre
ven.
V
Da Held van 't Feest
ff 8 H
ft
Wij hadden de eer voor het feest den tooneel
peler gepresenteerd ie worden, en met hem
kennt.s te maken... een heerlijk man. zoo uit-
d-ukkelijkgo dhertig, zoo eenvoudig en onge
bonden beleefd. Dat hoort ge niet alleen als ge
met hem in gesp-e'c komt, dat ziet ga van als ge
h"m nadert, van ais ge hem minzaam, de hand
zijl
ge
Cl t
wordt kosteloos toegezonden lot
Nieuwjaar aan al dezen die een inschrij
ving nemen voor 1910, mits den prijs
3 fr. op voorhand te betalen.
Met Nieuwjaar verschijnt het Nieuws
blad in grooter formaat en blijft toch
aan denzelfden prijs.
Een nieuw mengelwerk is in gereed
heid en zal bij eenige dagen aangevangen
worden; 't is een prachtig stuk van een
onzer boeiendste schrijvers.
Talrijke andere verbeteringen zullen
nog aan het blad gebracht wordendaar
over meer in een volgend nummer.
Ter oorzake van 's Konings overlijden is
het Wandel-Concert van morgen 19 Decem
ber uitgesteld.
Heden Zaterdag 18 December zijn de drie
maanden verloopen dien volgens de lasten boek
voorzien waren om aan het Gouvernement
toe te laten eene keuze te doen tusschen de
ingediende ontwerpen voor de voltrekking
der vaart van Yper naar de Leie.
Wanneer krijgen we daarover nieuws 1
uitgestoken u bijtreedt en groet Hoffelijke
manieren, simpel en ongemaakt, gansch gede-
gageerd. seftens thuis en op 't gemak en altijd
vol beleefd weerhouden Als ge hem beziet
ge overtuigd te zjjn bij een ar.ist boven 't
meen dat fijne wezen, die lach op de lippen
die straal in deoogen, dia trek en lijn van kas'
en kin; Als ge spreek; met van Rijn bestatig
ga in gezelschap te zijn van een welopgevoed
heerlijk mens.':'), die zuiver zijn taal gebruik,
zoo het betaamt aan den eersten karakterspeler
van het Koninklijk Antwerpsch-.Nederiaudsch
Tooneel...
Kom aan nu heeft de presentatie te lang
geduurd ...maar 't was enkel om lezers van
buiten Yper, die misschien ons schrijven zullen
in handen krijgen, aan te wakkeren met Karei
vctn Rijn in betrek te komen om elders gelnk
hier met zijne medewerking kunstavonden in
te richten... die goesting heeft en over middelen
van uitvoering beschikt schrijve stout en bout
naar K. v. R., Somméstraat, 49, Anticerpen.
Gaan we naar de feestzaal. We hebben
voor een kosteloos (waarom genummerde
p aats gezorgd, komen bjj tijds om de aanwezi
gen gade te slaan, om gedachten te hooreu over
het aan te vangen programma. ...Ehwel weet ge
wat alle toeschouwers waren veel verwach
tend maar na 't feest had geen een zoo veel
iets zoo schoon verwacht, ja, 't gaat alle gedacht
te boven.
Om 7 u b. gint de symphonie, om 7.10 u ringt
de bei, het rideau wordt gerold. daar is in
gala-liabit, van Rijn
Voor die er niet waren willen we nog eens
zeggen dat het programma twee deelen bevatte
Ik n eerste, vier komische voordrachten
1°) De Neus van Moortgat
2e) De Broek van Siedenburg
3") In den Schouwburg van Karei van Rijn
4') Het Jubileum der moedige Kegelaars
ook van K-rel van Rijn.
De Keus. Een stukje dat een perolke is als
vrije vertaling uit Cyrano de Bergerac van
E. R'>stand, en dat als Kunst-voordracht scheen
voorbehouden alleen voor de fijnproevers
Deze die met Cyrano bekend stonden hebben
best die eerste voordracht gesmaakt.
Die elders K. van Rijn hoorden hadden ons
gezegd dat hij zoo wel en wijs zijn program wist
op te stellen, dat het aldyd crescendo ging
ongeëvenaard boeiend voordragen, zoo dat wn
- met veel rondom ons zegden als dat n
reeds zoo flink en fijn is, wat zal het volgende
zyn i wat moet het laatste zyn 1 ja, waf was
het. maar laten wij zwijgen, ziet hier is hii
weer met uy
De Broek Streng komisch, spirituele familie
scène, aardige lotgevallen van een klein bureau
mployc met zyn pas gekochte, slechtgepaste
en by anderen onwel gëkomen nieuwe broek
\eung, luimig, zonder uitstorting, aangenaam
menwsgieng-makend, voorgedragen doo° dm,
heerlyken artist voor ons op het tooneel
Nu twee voordrachten van - eigen maaksel
In den Schouwburg lotgevallen van eer
habitue aan het theater, bij de vertooning v
het stuk de Dochters Sazeman. Ja, daar zoud
ge na tien zinnen en tien gebaren gezworen
hebben dat van Ryn dan wel te midden ee
opgepropte schouwburg zat... volk dat uit en
in «ring volk voor wien men zich storend
gèsclfil^^arn.^o^k^a^hutlde^p^test^rde.1^
KliLbnS'jf."akPffeT."G»Xt1Üt,rte-
U?k zooniet*. neen 't dan was van Ryn alleen
of ftooneel, gansch alleen met net,1 armen
stoel... en toch, ja toch neen toch Van Ryn
verwekte bij eiken toeschouwer autosuggestie
t was daverend handgeklap als hy de scene
verliet.
Het Jubileum der moedige kegelaars. Heel
iet anders het feest der 25" verjaring van de
stichting der moedige kegelaars van Houkun,
ah' dat oud Peeke, Pier de voorzitter, tiet was
wel ter taal; oh!... die moedige spreker de
brouwer-secretaris, met zyn bierstem... en dei.
tweeden zeeverenden benauwden verwelkom-
mer... en al die goede vrienden rondom den
ubileerenden voorzitter. Karei, Louis, oude
maten kegelaars van over 25 jaar. en heeldie
menigte die riep en zong van Leve onze Pier
eu hij mag er wezen... en dat gejubel en hand.-
geklak. het theater was weerom volneen,
niet te doen... daar was hij, hij alleen van Ryn...
begoochelaar
En dan de begeleiding lot liet eereschot van
den voorzitter met den nieuwen bol... het op
rapen van den bol... en... oei oeiwaarom die
verandering vaD gelaatstrekken,... wat poets....
wat had men aan den bol gestreken!.-. Och...
't was maar zeep... en de voorzitter vooraleer
zijn rede te eindigen liep gauw de deuren uit om
zijn handen te wasschen...
Ja... overheerlijk... fijne grap... deftig.
terljjk weergegeven door dezen die het zeli
dacht en opstelde.
Half tiene... tusschenpoos en bereiding tot
het groote stuk Brand in «de Jonge Jan en
ondertusschen symphonie.
Fenige inlichtingen over het monologenspel
van S. Falkland (Herman Heyermans Fr.)
Het tooneel stelt voor het kabinet van den
vrederechter een flinke acteur, M. J. Ver-
straete, meegaande, verduldig met lastige ge-
tu'gen maar gerechtig en streng met misdadi
gers, ook hevig en hardsprekend tegenover
botteriks. Ah wat al lui vindt men toeti onder
de opgeroepenen naar het vredegerechtHet
kabinet is eene kleine plaats, waarin de be
diende (M. Gautereels) een nimmer pratende en
altijd juist spelende bode zeven menschen, een
voor een binnenleidt om onderhoord te worden
omtrent de brandstichting in een sigarenfabriek
de Jonge Jan
Die zeven personen maken eenen acteur
Karei van Rijn...
By het volgen van 't stuk zijn we nu zoo bezig
met den talentvollen karakterspeler dat we hem
iedermaal verwachten en onwillens halfluid
zeggen: hij is daar weer... of zijn we dan zoo
bezig met alle zeven de personen, elk op zijn
beurt, dat we bijna van Rijn zijn vergeten zoo
danig verschillen al de typen van malkander...
zie, daar komen ze ons weerom voor den geest
Den onnoozele, innerlijk goede, en toch eersl
verdachte Ansing Arend.
Jan Arend, zijn forsche broèr, die ui* flnan-
cieele zorgen den brand in zyn eigen fabriek
ontstak teneinde de assnrantiepenning meester
te worden, maar in zijn m'sdaad de straf vond
daar zijn eenig,zoo geliefkoosd dochterke, drie
'aar oud, in den brand omkwam... dat kindje,
dat den b losdoenar gedurig voor de oogen
zweelt...met zyn blonde lokskes.met zijn blauwe
oogskes... met zijn zondagscli kleedje...
O de wroeging van den brandstichter, dit
geweld voor alles te bekennen,... die crisis bij
de bekentenis., "onvergetelijk 1
Hier nu, Gijs Blanhert. Jan's schoonvader,
een aamborstige, lichtelijk kribbig oud man
neke
Putten,de slimtmg-joviaal doende herbergier;
Post, de lievig sullige kruidenier
Diesen, de plechtigep'ijksveldsvachter
Rik, de norsche botte verver.
Prachtig!... prachti iedermaal was 'tin
de gevulde zaal een luidruchtig applaus, bij het
slot een eindelooze ovatie ter eere van den field,
den meester-speler, Karei van Rijn.
Hoezouden wegenoegzamenlof' kunnen geven
aan den artist, die de zeven verschillende typen
niet speelde maar leefde.
Verbazend is 't met welke lenigheid in stem,
houdir g, gebaren en uitdrukking M. van Rijn
zich van de eene rol in de andere werpt, met
welke snelheid hij van persoon verandert.
Welk spel! Welke ov, rtuigde waarheid van
gevoelens 1 Welke spraak en uitdrukking
welke van 't begin tot 't laatste volgehouden
kunst,die tot in de minste details,— in het tweede
optreden van Jan en van Ansing zoo krek-juist
den eersten Arend doet terugvinden 1
Yperlingen, die bov< n het duizendtal aan
wezig waait, nietwaar er kan iets komisch zijn
zonder 1 lattigheid.nietwaarer kan ietsvlaamsch
zijn en toch gemanierd en deftig!...
Karei van.Rijn ge hrtit verbaasd, g'hebt ver
wonderd, g'hebi ons uit tiet lood geslagen... en
ja, we zijn niet tevreden... we zijn overvoldaan
eu toch vragen we om nog. 't is de rosp van
Rijn moet terugkeeren op een nieuwe grootsche
feest
Karei van Rijn we zijn te onervaren en te
onkundig om te profeteeren, maar 't ligt ons
vast te binnen, U verwacht eene groote toe
komst. g'hebt al de hoedanigheden van eenen
ouverbeterlyken speler, g'hebt daarbij een edel
geboren gemoed, een wa; m tiert.
Mocht,van Yper weg,uw naam en faam overal
rondgebazuind worden, zoodat ge, Vlaanderen
door, gevraagd, gefeest en gevierd wordet, zoo
't reeds was te Brugge, te Thourout, te Rousse-
laere en nu laatst te Yper.
Speelmans.
't Is morgen, Zondag avond dat onZft
spelersgilde Willen is Kunnen in C
Volkshuis heur tweede winterfeest# geeft
De zale zal ten 6 ure open zijn en 't spei
begint ten 7 ure stipt.
Op den spelwijzer staan een drama van
Paul Féval, vertaald door Meester Bostyn
en een kluchte
Een nieuwe feeste wordt alreeds aange-
kondigd voor Januari en een groot stuk j8
nog ter studie
Boetstraffelijke Rechtbank
van Yper
ZITTING VAN 16 DECEMBER i90g
Voorzitterschap: M. Biebuyck.
Bocarren Achille van Zandvoorde, kriiet
2 maal 8 dagen, en 26 fr. voor laster' jegens
Vercamer Anastasia, en Gardyn Hélène.
He Bras Frans, aardewerker, en Castron
Henri, placeur te Yper, waren vervolgd voor
wederzijdsche slagen, en dronkenschap. DeBras
krijgt 15 dagen en 26 fr.Gastrop wordt vrij
gesproken. Zij krijgen elk 15 fr. voor dronken
schap. Dcgryse Leonie, vrouw Gastrop, ver
volgd om di ank gegeven te hebben aan dronken
personen wordt vrijgesproken.
Decat Henri, bakker te Gheluwe, wordt
vrijgesproken uit hoofde van slagen aan Van-
Walleghem.
Debaene Willem, van Ploegsteert, wordt
vrijgesproken uit hojfde van slagen aan Van-
develde Benoit, die 15 fr. boet 'krijgt voor
dronkenschap,
Luypaert René, van Gits, 26 fr. om een
bri]koven geplaatst le. hebben te dicht van den
openbaren weg, en 26 fr. om het reglement in
zijn werkhuis r.iet uitgehangen te hebben.
Viaene Pieter, van Gits 26 fr. om een brijk-
ov n te dicht van den openbaren wegopgerickt
te hebben.
Wullepit Euphrasia, van Zillebeke, krijgt
voorwaardelijk 50 fr. boete voor diefte van
hennen, ten nadeele vin Grymonprez Emerij.
Wyllin Henri, peerdegeleider te Meenen,
3 maanden en 50 fr. voor slagen aan Ververken
Oscar.
Vanloot Frederik, van Poperinghe. 15 f r.
om zijnen hond te hebben laten loopen zonde.'
de vereischte medalie.
Cornille Henri, van Becelaere, die 31
boompjes verwoest had ten nadeele van Vand:-
lanootte Aloise, wordt veroordeeld lot 3 maal
8 dagen en 26 fr. en moet 10 fr. schadevergoe
ding betalen.
Macoq Julien, van Yper, bad een boompje
gebroken langs eene staatsbaan, hij krijgt
daarvoor 8 dagen en 26 tr. voorwaardelijk.
Debeir Albert, van Woesten, 26 fr. voor
opstand en smaad jegens den burgemeester
15 fr. voor dronkenschap.
Verbeke Jéröme, ven St-Jan, 15 dagen en
26 fr. voor diefte van kleedingstukken ten
nadeele van Houssin.
Muyle Emile, landwerker te Yper,15 dagen
en 26 fr. voor verheeling.
Baelen Gyriel.van Moorslede, 100 fr. voor
waardelijk voor jachtmisdrijf.
Callemein Gyriel, 200 en 100 fr. voor
waardelijk voor jachtmisdrijf.
Lius Cyriel, van Cortemarck, 4 maanden
en 50 fr. voor slagen aan Deman Joseph, en 8
dagen en 22 fr. voor het dragen van een ver
boden wapen.
Katholieke Vereeniging voor Hoogeschool
Uitbreiding en Volksontwikkeling.
Je Afd. Geloofsonderricht
onder bestuur der Ypersche Katholieke
Jonge Wacht (verbond der Ypersche Jonge
lingsmaatscbappijen).
Het bestuur heelt de eer de honderden
deelnemenden te bedanken om den ijver en
de regelmatigheid waarmede zij tot hierto
de drie eerste lessen gevolgd hebben van
Geloofsverdediging.
De volgende voordracht zal plaat hebben
op Maandag 24 Januari 1910
De spreker zal het hebben over
De pel van den mensch. Hare ontstof e
lijkheid, hare vrijheid,hare onsterfelijkheid
2e Afd. Onthouding
onder het bestuur van den Yperschen Ont
houdersbond.
Op Maandag 20 December
in de Iweinszaal, om 8 1/2 ure zeer slipt
voordracht van E. H. Fr. Dewitte.
Onderwerp: Alcoholisme en Volksont
wikkeling of de noodzakelijkheid der
drankbestrijding voor en door de werk
lieden
lijd puisten, haarwormen, roode plekk
Ibeenwonden, jeukingcu. neemt eenige
thlrv, 1 eon p'?:ir ritiroverdrijvende Wal-
hory piiioj en gy zuit welnaast genezen zijn.
UT LANGHEMARK
Ongeloofélijk bn toch waar Men zegt
dikwijls 't is nu goen tijd, ewel, achtbare la
zers of lezeressen van't Nieuwsblad, zoudt gij
het kunnen of willen gelooven dat er, te Lange-
marek. nog huisgezinnen gevonden worden
waar dat ze de kinderen hunnen buik vul t'etau
niet en kunnen geven Denkt niet dat ik over
dreven ben en, als gij't niet en wilt gelooven,
vraagt het aan een der leden van St Vincentius
genootschap alh:er... En zeggen dat er, van ee
nen anderen kant, menschen gevonden worden
die zwemmen in weelde en overvloed en die
niet weten wat gedaan met hun overschotwil
den ze maar, ze zouden toch zoo nuttig en deug
delijk een weinig van dat overschot kunnen
gebruiken, maar, helaas velen zyn, zooals de
liberalen volgens de Chronique trop pin-
gres »-ofte, in 't Vlaamsch te... behoudensge-
zind. God betere 't
kOMEN
De echtgenooten Gooten-Bosschaert wonend
sedertJuli 1918, in de wijk der Vijfwegen en
hebben drie kindren, 13, 9 en 4 jaar oud. Daal
de man zonder werk was, heerschte er in het
huisgezin veel ai moede, te meer daar Goeten als
gehuisvest te Deynze opgegeven is, eu bijgevolg
te Komen geen hulp kan krijgen. Zondag wor
gend zegden de echtgenooten Goeten aan eene
buurvrouw dat zjj hunne kinderen gingen ver
laten om elders werk te gaan zoeken. Zij ver
trokken met den trein von 11 1/2 ure en Hetende
kindereu achter met wat brood, eenige aardap
pelen en eenige centen. De kleinen werden door
de zorgen van de policie aan het weldadigheid
bureel toevertrouwd. Dinsdag ontving do ge-
buurvrouw eene postkaart uit Vilvoorde, waar
in Goeten liet weten dat hy werk gevonnen had
De policie heeft een onderzoek ingesteld.
nieupoort
De stoombootAlouette varende van Lon
den naar Oostende, wifde Woensdag morgend,
bij lage tij, hel anker werpen in de voorhaven
van Nieupoort. Tijdens het manoeuver werd
een der schroeven van ban het vaartuig ver
brijzeld.
Kene nieuwe tand kundige i n-
j I c.it 11 n g is geopend bij Dr DIEIVYCIv
Yper. Cn geneesmeesler' ho'Kbtraal, 25^
De aanbesteding' heelt plaats W
t Sekrelarian! 'e Drsnou're dm
Janvari eers'komend", om 2 ure n»'
middag.
BESTEK FR. I I 920.39
A'jnbiediügan le zenden naar iL; -
Pastor, Dranoutre, met de meld' p
Aanbesteding Kerktoren 'a81
sle Donderdag 6 Januari 1910.
Plans, beslek, enz. berusten
herberg ha Belle Vue bij
Vandenbussche, op de plaats
noulre.
t,/
l«i
1
k