DJ
ffjfl
SpreeRiE^asl £8
EN O MMELANDS
Der Rozen lied
De Hommelpluk
w
WèÈêïM
O
W
H
s, Zaterdag '23 Juli 1910 5 centiemen 't blad 45e jaar, Talmerk 36il3
Bljlp^ygg
Ja. -a; ai
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Botersirüte, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank s§ jam
Dagklapper
van den 23 tot den 30 Juli.
STADSNIEUWS
Naar Brussel
Maandag avond
Velodroom van Yper
:ïÊIÊÊm
Op hel hiefdefeesl van H. 9. Koningin Eiizabelli
Odilon DE MA URE
co on
r™vr*
fep,
Jto i a,-.,;
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, 'bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
P.ts ft l M M V
Evangelie van den 10en Zondag na
Sinxen.
J# 5) s#
Om kiezer ie /ijn
¥3 ST3 O
Artlutr Vanclerstuyft
.Jules Mussel is
Vanden Ker^lic Hcné
Iluysse Marcel
Spïesens A. öefraye O.
Debiiets Michel
ïlurggraeve&yersclioore.
Zondagrusl
Wo
Ph
eskJ (3
uo
•CD
- rrror p
—1WH
Vil
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
"s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
öTRAfE, T" 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten ofr. i5 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o^ erdruk 5 fr. 't honderd. Ied®r
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34., in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE RE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
23. II Apolinaris hm. van Roermond f
(572. - H. I iboriu--.
£24 He Kersti e de wondetba'e mg. van
Brnthem, bfj St Truiden. 112?4 H. Franciseus
Sot nus His. Bel
m 2b - H. Jacobus de Meerdere, Apostel.—
H tiiristoffel m He Valentina mgm.
26 Hc Anna, moeder der IIs Maagd pa'r.
der Touwslagers. Boommakers, Naai-, Breien
Spel werkers, Kleermakci s en l.y.udraaiers,
w 27. H. Pantolao m. 1-1 Nathalie, en
andere heilige martel ars. 11 Christiaans.
(l os H. Nazari's en andere mm. - H Victor
14» Paus van Rome. -|- 2"2. - H. Inoncent I,
40» Paus van Rome t 417.
v 99, H" Martha mg znsler van Lazarus en
van Maria Magdalena. - H. Olaf m. koning van
Kooiwegen. H° S 'raphina mg. - H° Beatrix.
Te dien lijde z-ule Jezus deze gelijkenis, met
heioog op tommigon. die op ieh/.elven ver-trou
ws dat ze rechtvaardig zijn, en de anderen
ueringschatten Twee rnenschen gingen op naar
d«n tempel om te bidden de één ee Farizeër,
de andere een 10 lenaar Dr Farizeër bleef s'aan
en ba»'hjj zichzelven aldus o (3od, ik dank. U,
dat ik niet ben gelijk de a idere mensch m roo-
ve's, onreehtvaardigeu, eolitbreke' s. oi ook
lelijk deze tollenaar, lie vast (weemaal in de
week en verlien al wat ik gewin En d tollenaar
Üeel'op een afstand slaan, en wilde zelfs zijne
or gen nii-tlen liemel hellen, maar sloeg zich op
de borst en zeide o God, wees mij, den zondaar,
genadig. Ik zeg u Deze veeleer dan gene ging
gerei lilvaardigd naar huis. Want alwie die zicli-
lelvci) ver110fl zal vernedeid.i oc.li wie zichze!-
ven vern- der t, zal vei lieven worden.
Het is van 1 juli tot 31 oogd, do tijd op
welke do kiezerslijsten, worden herzien.
Dat degenen die meienrn recht te hebben
om kiezer te zijn. o!' recht op eene bëgevoeg-
'd-e stem, zich dan zonder uitstel tea gemeen-
tehuiz-e wenden mot de noodig; stukken 'en
bewijzen.
Er is wel tijd tot 31 October, om z'jne op
spraken in te diepen tegen de kieze slijsten;
inaar het is veel redelijker en beter dit nu
reeds te doen.
Bijzonderlijk in groote gemeenten, kunnen
er personen ontsnappen die bij voorbee'd bij
familie verblijven, of zulke de in kwartier
wonen of met verschillij© huisgezinnen het
zelfde huis.
Een eigendom in deelzaamheid bezitten, of
cenig goed hebben op eene andere gemeente,
'1 is ook iets welk men bij de overheid niet
altijd kan weten en waardoor men met te wei
nig stemmen op de lijst staat.
Men heeft, om zijn volle recht te doen
gelden, enkel de'stukken en bewijzen van
fat bezit te vertoonen.
iZiet hier de voorwaarden om kiezer 'te
benevens deze "tot het recht der meer
voudige stem.
Een burger, om kiezer te zijn voor file
kamer van volksvertegenwoordigers moet aan
de volgende vereischten voidiea:
1. Belg zijn, of de groote inburgering: heb
ben
2. 25 jaar oud zijn. Mag dil jaar voor de
eerste maal op de kiezerslijsten gebracht
worden, de burger die vóór 2 mei 19.11, ten
vollo 25 jaar ouci zal zijn, ol' anders gezegd,
die geboren is vóói 2 mei 1886
3. In dezelfde gemeente woonncht'g zijn
ten minste sedert 'één jaar. (Op 1 juli moet
deze die zijne inschrijving vraagt ten minste
één jaar in de gemeente verblijven).
Wordt op da lijsten nog voort behouden,
de burger die regelmatig, voor den 1 Juli,
sedert min dan een jaar zijne wettige ver
blijfplaats naar eene andere gemeente heeft
overgebracht.
Men kiezer voor do Kamer van volksver
tegenwoordigers, kan recht hebben op êéne
of twee bijgevoegde stemmen. Hij kan bij-
gevolg ten hoogste drie stemmen bezitten.
Do kiezei'i-eigenaar, hetzij van onroerende
goederen met een kadastraal inkomen van
ten minste 48 'frank, hetzij van eene inschrij
ving op liet Grootboek der Openbare Schuld,
of van een renteboekje afgeleverd door Iele
algemecno Spaar- en Lij'rentkns, gevende ten
minste 100 fr. rente, moet uit dien hoofde
ééne bijgevoegde stem eischen.
Er zijn nog al veel kiezers die ve w.va loo-
zen hun renteboekje te verklaren, en alzoo
eene stem missen.
De eigendom der onroerende goederen,
moet, ten minste sedert één mar bestaan,
op 1 Juli van het jaar der inschrijving, ten
voordcele van hem die ten titel inroept. Is
men eigenaar geworden hij erfenis, dan wordt
het bezit sedert 'één jaar niet vereischt. De
inschrijvingen en cte ren lesboekjes, moeten
tien eigenaar toebehooren sedert ten minste
«wee jaar.
Volledige middelbare studiën, alsook zeke
re ambten, beroepen ea betrekkingen, geven
(recht aan twee bijgevoegde stemmen. Dit
recht moet de kiezer kunnen doen gelden
vóór 1 Juli.
Eene personeel© belasting op da huurweer-
;de, alsmede de deuren en do vensters, pls-
mede op het mobilair beloopende ten minste
lol 5 frank in hoofdsom en opcenliemen
ten .voordeel© van den Staat, geeit aan den
kiiezer van ten voile 3a jaar oud, die gehuwd
is, of die, wednwaar zijnde, wettig nakomet-
lingsc.hap heeft, recht tot ©ene bijgevoegde
stem.
Om recht te hebben tot deze stem, moet
die kiezer aangaslegen zijn tof de personeele
belasting voor het jaar der inschrijving, «in
daarbij dezelve betaald hebben het voorgaande
jaar. Hij mag, als hij van deze belasting
■ontstegen is ais bewoner van ee:i werkmans
huis, algelijk op de bijgevoegde siem aan
spraak maken.
V
SENAAT EN PROVINCIE.
Het kiesrecht voor Senaat en Provincie,
is heizelfde als voor de Kamer van volksver
tegenwoordigers, met dit enkel verschil, dat
bier geene burgers beneden de 3D jaar dit
recht mogen uitoefenen.
GEMEENTE.
Voor de gemeente 'is de ouderdom ook ge
stold op 30 jaar; maar op vier andere pun
ten bestaat er verschil.
1. Een kiezer kan voor de gemeente drie
bijgevoegde stemmen genieten; hij kan bij
gevolg voor de gemeente een viervoudig stem
recht bezitten Voor een en onroerende 1 eigen
dom, waarvan liet kadastraal inkomen ten
minste 150 fr. bedraagt., krijgt men voor de
gemeente alleen twee bijkomende stemmen.
2. Do bijgevoegde slem waarvan de ge
huwden en de weduwaars met kindes kunnen
genieten, krachtens hunnen aanslag op de
rol der personeele belasting, wordt m ar toe
gekend voor hel geineentekiesrceht, voor zoo-
voel die belasting bedraagt 5 frank in tic
gemeenten beneden de '2,000 inwoners 10
in deze van 2,000 tot 10,000 inwoners "15
frank in de gemeenten boven de '10,000 in
woners.
,3. De vereischt© duur van inwoning 111
die gemeente is ook dezelfde niet. Voor -de
inschrijving op het behoud op de gemeente
lijke kieslijsten wordt, op 1 Juli een© 'ïnwo-1
ning vereischt van ten minste drie'jaar.
Hij die zijn gewoon verblijf vóór 1 Juli
'naar eene andere gemeente heeft overge
bracht, lean op die date niet behouden blij
ven op de lijst der gemeentekiezers van de
gemeente welke hij verlaten heeft Ook kan
hij slechts drie jaar liter ingeschreven wor
den op de lijsten zijner nieuwe verb'ijfplaats.
Het aangeven der nieuwe woonp'aats ver-
waarloozen, is ook meermaals oorzaak dat'
iemand, voor een geheel jaar zijn kiesrecht
verliest. Op dit punt dus is ee insgelijks goed
op te passen.
4. Om gemeentekiezer te kunnen zijn, is
de gewone inburgering voldoende.
't Is morgen uuihtend dat de Koninklijke
Fanfare naar Brussel reist, uit Yper weg ten
6.52. f
Eerst ratuutlijk al naar de misse in de
Paterskerke ten vijven, en dan naar de i
statie. Ze zullen te Brussel toekomen ten j
8 u. 10 minuten of een beetje later, en na
een wandelingsken in Brussel naar de expo-
fiiie trekken.
Daar spt len ze ten 3 ure.
Hier volgt de otde van hun concert
1. Hulde aan Hans Memline. H. Waelput.
Feestmarsch.
2. Sous la Feuillée J. E. Stramven.
Ouveiture.
3. Fantasia Solo voor Bazuin.
Solist J. Drsramault. L Moeremans
Fantasia naar
Clodipig en Clothildis
O. Roels.
5. Zegemarscli. E. Tinei.
6. Richard III. Ouvcrtuie. 1'. Gilson.
7. Nuil d'été. Valse. II. Weyts.
8. Doorheen hel werk van P. Benoit.
9. Marche de I'Exposition Lecail.
Al ze snelen op den kiosk B,bij den nJardin
de la ville de Paris», toch is heel de uitvoë-
ring gewijd aan werken van vaderlandsche
meesters.
't Muziek en keert maar den Maandag
weere van de hoofdstad.
Vee] bijval, maatjes en goê verzet 1
Eei maagd ujd die Maandag Daar de
sta'ie trok, zei alzoo op ean eeuwig zwijgen
(i getmoet niet vragen wat voor een muziek
eriiAomt, gi kunt het zien
Ze wist er misschien meer van dan ij
De fee sip van 3 Juli is (Lor den aanhou
denden regen belet geweest en zal nu gege
ven worden op morgen Zondag '24 Juli.
Dezelfde befoepsrenners zijn ingeschreven
en 'ibis te verhopen dat de koms van 100
km. ditmaal door gooi weder zal begunstigd
word» n.
Men begint m 2 >/l urfe 'tipt.
Zullen rijden
Het bes'uur van den Ynerschen velodroom
spauvt waarlijk noch moeite, noch onkost -n
oin oan 't p <bliek schoono l oerset) op te
dienen. Het is slechts v bioende de lij t der
reeds aangeworven renneis te overzien om
zich te overtuigen dat liet al ma men zijn
met een roemrijk verleden. Wie er winnen
zal is onmogelijk !e voorzegden, want allen
zijn met dezelfde liegeerle van overwinning
bezield en Arthur Vanderstuvft die zich bij
zonder gaat oefenen in soo-telijke koersen
evenals Masselis, de overwinnaar der roude
van lielgie hebben beiden gezworen oliekoers
Ie winne 1 en dat is genoeg gezegd dat de
strijd hevig zal zijn, gezien d 1 groep a.nder
pur sant's die er aan deelnemen en die
a'lengeen katten zijn om zonder handschoe
nen te vatten. Zoodus aanstaande Zondag
zal er ia den Yperseben velodroom bevigen
strijd en schoon spo t te zLn zijnen indien
het weder eens gunst'g wilt zijn zal het aan
geen volk ontbreken.
De koersen beginnen 0111 2 3/1 uren omdat
de vreemcle'inyen die om 2 l/'2 Uren per (rein
of tram (e Yper zouil n aankomen, nog het
vertrek dor renners zouden kunneu zien, en
zullen gedaan zijn rond 5 1/2 uren,opdat het
publiek zou kunnen vertrekken met de Irei-
nen van 6 un n, en om de liefti« bbers van
schoon muziek toe te laten het concert bij te
wonen welk zal pLats hebben op de Groole
M n kt 0111 6 uren en gegeven door de Har
monieva i Wtrvick.
Dienstdoende apotheek
Juli
Zondag 24
.te. 'Tai
iijpfiauü;.:
H. M. Koningin ELISABETH
A. WECKESSER, Dixmudestraat, 68
1
Do nachtegaal had blij gezongen
Te midden van 'den stillen nacht j
Zijn lied, van liefde heel doordrongen,
'Herklonk bij maan- en sterrenpracht!...
•En, als de zon heur vreugdestralen
Vol glans op aarde ncderschoot,
Do Roos stond in het dal te pralen,
Waarop do dauw zijn perels gooi
Gegroet Koningin der blocm.cn!..:
O liefdebeeld in heil en smert
Onz' Koningin zal u doen rorm n
En dragen doen op 't minnen 1 hert
Hoezee do Koningin 'der bloemen
Herklonk het zoet uit elks gemoed
De Schepping tril le o n ha ir te roem n
En 't was een lied van liefde zoel!.
En al de bloemen juichten mede,
En al de vogelen in het cl rl
En reine blijheid, zoete vrede
Herklonken in dit vreugdgeschal
Gegroet Koningin der bloemen 1
Enz.
Muz Ej\I ilULLEBROECK
En zio ccn Koningin vol goedheid,
Die de aarde roemt vol liefde têer,
Nam 'I blozend Roosje, en sprak vol zoetheid
Gij zijt de blomme, die 'k vereer
Tot mij, ze komen, vol verblijden
Die minnen in der liefde zoet!...
Tot mij ook, zij die zachtm, l jden
Al in des levens tegenspoed
Gegroet Koningin der bloemen 1
Enz.
Wij vieren thans de Koninginne
Dio 't Roosje koos tot evenbeeld
j Elisabeth, die wij beminnen,
j E(n die, en smert en rampen heelt
j Wij vlechten haar een rozenkrone,
En dragen ?t Roosje op onze borst
j Hoezee de roem van Land en Trone,
De zoete gade van onz' Vorst
JToezee de Koningin der bloemen,
pio 't liefdeheeld in he'l cn smert
jhoor gansch den lande thans doet roemen
En juichend dragen op onz' borst
P. P. DENYS.
'''''Telwerk van '1 NIEUWSBLAD VAN YPER N°26
DOOR
J, II©cl dl
'Me ween
'ebde
arbeid.
e bonimcls'.reke krielde van de p'ukkcrs.
j van een weke waren es honderde c:i dni-
4 om en. Overal zat men bes'laafd aui dn
Daar hingi in de Inclil lijk eene koortsige be-
'L'gheid, die plots op 't gewés'.e viel en van den
bp°?en morgen tot dan la'.en avond alles in rep en
lon'i s'c''1<;Ie- Een zwerm vreemdelingen van al' kan-
kwamen toegevlogen Ljk eene bende uilgehongcr-
en s';i'"bhanen en ze pluisden de ho:nmelve'.de.i leeg
Hul. s Avonds zinderde de lucht van t vreugde-
L,1'1 cIer plukkers die van op de boerderijem L;id-
'oj Baar malkaar riepen, en wanluidende le'anken
hij i.en weere zonden. De wachthonden d den er
'lii
bun
ne
s< bendige geruchtmakinge.
en jankten, huilden en snauwden oen
v k
z\vje Zondags ketsten ze heel 1 onliggende af,
'1 j 'a n vau Etd eene dorp tol het and re en vielen
\\a;/i, ende benden thoop? in knokken en gehuchten
te<!u|Cr E' fooien of te kermissen was. Daar dansten,
kfalj" "et rookte, dronken en kwanselden, twisten en
'u's 1 n 'I moest g en wonder heet en wanneer er
R'ktls!agEiinkende en iilo dige vechLp'irlijën hei bode
in stnore brachten.
:e j,' e landhewoneV zalen daar niet hel minste
1,:,|Ui(1V001'zo;)lang. geen van hun volk in de fslra-
geniengd(1 was. De plukkers onder malkaar
'Me
liet men begaan lijk een hoop ongetemde schavuiten
die men uit dwang en met tegenzin op de s relce trekt
mi er den overlast van het Werk te lichten, en dan
zoohaast mogelijk weer over de grenzen voert, blij on
voldaan van dat goedje af en voor een jaar yerlost
te zijn.
't Bracht eene heele omwenteling tewege, het
plukseizoen, eene inbreuk op liet besloten leven van
de eenshoudende hiommelboeren, die doorheen de lang
vooruitberekende profijten van hunnen kweek, gedu
rig het voeden en herbergen van vreemde helpers als
den aikeerigen kant van liet gewin voor oogen had
den. Maar ze moesten het wel zoo nemen, zij en had
den hel waarschijnlijk nooit anders geweten, ei bm-
dat ze zonder noch Weg noeli weere konden, stond die
afsteek daarbij ais eene opgedrongen::', ei tochs onnut-
bare toebehborte die voor hen eene afzonde-lijke )>"-
sloiiimering te meer van het gewone boercn'even uit-
miek.
Ja, de wind zat goed en hield he n gesloten,
en 't was hommel overal, en plukken dit men zag
of hoorde. Ilfer en daar onder 't vlji'g rutselan en
knutselen ging er een lied o», een k'aar voo'ze i 1 lied,
dal zaclit door het groen en d ranken trilde en dan
zijne wijdde nam in de ijlklarc lucht en uitring 1:1e
een heel en.de in 't ronde, waar het aan de oore i van
and ere plukkers sloeg, die, opgewekt en aangekotterd,
eveneens een zang begonnen en antwoordden op hunne
maat en wijze.
Thai ven den namiddag, wanneer de groote hi tte
■stillekens minderde, en de verkoelende lucht c.n«
wakkerheid en gemoedelijkheid deed ontstaan wierd
liet hommelhof 'so ntemee een oprechte g.irenmarkt.
(De tongen sloegen geweldig heet, en 't vrouwvolk
dat overal met hunne fijne snedige snebbering bo
ven uitbelde gaf 'duchtig katoen, om tusschen d gieche
len en liet keles'chetteren rare en scheve stressen té
vertellen dia keer voor keer onder de manskerels bui-
schende slagvlagen van luidruchtig en onbetamelijk
schoklachen verwekten. En 'dan, wanneer bet te ver
re ging, 'kwam 'de boerinne of een ander gezagvoe-
jrend persoon van het bof bitsig tusschen, en da
vreugdelaai sloeg neer, om zoetjes aan van nieuWen
op tc vlajnimen.
Effen zoo ging liet op het hommclhof van boe»*
rinne Labeeuw. Die plukkers die met eeneil broeien-;
den kop opgestaan waren, dram melden met enen
broeienden kop naar hun werk. Eenige hadden alzoo-
liefst niet gewrocht, om binst den voormiddag nog
eenen herscheppenden trek te kunnen doen, maar
(die het niet kon doorzien verpande z'jn loom fcu T
Was een verloren dag. Klappen hielp er niet laan
en al "deden ze het niet go er no, tochs gerochten ze
al trekhielend met loome stappen op hunne plukstoe-
len, en grepen toe. Binst den voornoene kwam ei;
•weinig schuif in 't werk. Sofie, die het te morgein
gelezen had op hunne halfbakken en vcrzeeuWde wei
zens, vermoedde dat ze maar weinig bek op den ar
beid zouden hebben, en ging mee naar het land om
een zuur-wakend oog op de bende te houden. Eer
ze in 'doening kwa'nen hadden de mannen vadzig
hunne arms gerokken, met een benauwdelijk draaien
van hunne mo de oog'nalLn, en 'c vrouwvolk had ge-
f/eeuwd en gegaapt tgiscf er bun eene kriewelende
visehgrate iu 'de kele stak. Ze smeten slenderig hun
ne lullen en schorten neere, schopten de gekantelde
stoelen recht cn vielen lijk vleeschzakken op de kra
kende zak».
'I Was 't al dat ze roerden, eri toen de Wakkere
Zarren lang veerdig was met het verdeele'n cler ran-
kcii moest 'de boerinne op die luie trekkers perst
nog van de djakke geven.
AVeert u een beetje, locganrds, rhp ze ver-
loeten. Moet het zoo voortgaan, We gaan nooit gedaan
krijgen en ze keek nijdig lijk een verkolgen kiokhenne,
rood en vierig van gram cn 'kwaadheid.
Eene kerremisse is eene geeseünge Weerd, z'éi
Gaston. Adele spuwde d'eene faihnie na d'andere: Ze
liad een koppel leelijke puil oogen die gezwollen, en
ontstoken uitrolden.
Tc Heb eene reeuwsche snake in mijnen
imbnd, kloeg ze,- en mijne kele plakt toe van den
dorst.
Zeg, Adele, mompelde Miel, 'k zou nu dat
rondeken geven dat ge gisterenavond beloofd hebt.
Ge zult er overspringen, gij', snapte ze vin
nig 'k zou nog laten omdat gij er bij z'jf, ellendige
topper
- Ge zij t scheef opgestaan,, Adèle
Met mijn gat voor en, en laat me nu gerust,
in ij n kop gloei I.
kraagjes deden ze voort en plukten met sla
perige vingers. Voor een keer daar was geen baas te
bij, en oolc. ze vielen thoope van mo-edheid. Dat ging
too den geheelen voornoene zender vele zeggen of
spreken. Ze mochten blij zijn dat de smopr lange
bleef hangen en 'de lucht stil en nesch hield.
Nu een, later nog een, 't gebeurde dat ze mei
twee, drie te gelijk bij de waterkitte kwamen om
oenen slok te doen. Ze drentelden wat rond, keken
naar de vier gewesten en beenden ïutse Weer b'j bun
nen stoel.
Wordt voortgezet
r/:
t-
Cü
Cé
O
t-