Katanga
M engelmaren
4 Af a:
Guido GEZELLE'S
dichtwerken
m
mmwsm m m m m m m.
a m 3$. sê m «a m m
VA3'ALLES WAT
SPKi^SSK1*'oadi!,iaat Henr'
GrooU Volksvoordracht
met lichtbeelden
0V^R DEN KATANGA
doorD^ LO D EWYCKX
Turnfeest
Zondagrust
FebJSÏÏV*6 aPotheek Zonda8 '9
Groole brand te Meenen
De hoest en de keelpijn
Wettelijke Besluiten
Sterfgevallen
Peerdenmarkt en Prijskamp
Voor 't sludentenvoik
Huwelijksaankondigingen
eSVi D9eryttGnr 4Pard 8- mo?.
'r
M 36 35
Katholieke Wacht
®oe'%affelijke Rechtbank
van Yper
Blauwer ij
van Franschen kortendrank
voor de rechtbank van Yper.
te Yper op Asschenwoensdag,
1 Maart 1911.
Een schat
Het getat bezoekers der
Wereldtentoonstelling van Brussd
De voorzeggingen van Edison
Een matrozen woord
L*J
Hij viist het
we™nSva°n0fher het ®evo,g"zoS
verbelerde schilderij1 van &ienoL
Te verkrijgen bij
CALLEWAERT-DE MEULENAERE
Boterstraat, 36, Yper.
4 a Waldet^,,,
b. Po,ot)i8t(0B mi majeur)
M i, Hill.
5. a BercsjSe m|emande
Fr. Liszt
id.
b OeV
Oscar Roels
Van der Meulen
O. Verdi
'«irawlling
6 Qua,uerit l opéro Rigolette
Par '«Qaatuor vocal.
Piano Queue de la Maison ERARD,
PueLmbermonl6r Bruxelles.
't Wasdag avond maandvergadering
der Katho^e \yacht in 't Volkshuis, en
zelden bel^ wjj eenen spreker aanhoord,
wiens voto^ht, zoo gepast en zoo nultig
was als %evan[Zondag.
Een frat*sche bisschop had een afgebrande
hofstee q,pei a kosten doen herbouwen, ne
kinders den uitgebrande zelf doen onder
wijzen entoen hij 0p zekeren dag met ander
heeren aai, ta{ej was en sprak over de dank
baarheid,^ erde een zijner tegensprekers
dat er nog b j weinig erkentenis bestond.
De Bissc> hield het tegendeel staande en
juist op oogenblik werd er geklonken
en'twasL f,:e de beschermeling van
den bisscL die hegeerde Mgr te spreken.
Ziet ej zegt de Bisschop, onge
twijfeld de hrave man mij bedanken
voor hetg?%c -k v00r hem heb gedaan...
De ker^Voogd gaat voren en...
M>ei«neur, op uw vragen heb ik
een handj,, JLesteken om mijn hotstee te
herbouw^ en° breng u hier mijn
rekenings^ yan mjjn uren werk
k*
't En isjü^t -m prankrijk alleen niet dat
de dankb^j^ voor de bekomen weldaden
zoo lee§e§edaald is...
De iKzy^ l'égoïsme is een der
grootste ltya]en van onzen tijd. Geld, goed,
gemak, grieten, 't zijn zoovele aansporingen
die gem^l^ujij doen vergeten dat anderen
ons hebb^ ^oed gedaan.
Mochts de eerw. Spreker hierin wat heb
ben verho|pea en ajware 't maar een enkele
aan den van erkentelijkheid hebben
herinnerd wejSprekend woord zou vele
goeds hehbe> gesticht.
God
fave 't
VRIJDAq FEBRUAEI, te 8 1,2 ure,
1R Volkshuis
Pr0Kr aan de Universiteit van
Stellenbosch Zuid-Afrika
Ingang vrij.
- Februari 1911, ten 7 ure stipt,
in net Volkshuis, Groot Turnfeest
C. LIBOTTE, Botermarkt, 31.
to pi
Zitting Donderdag zó Februari igu
*inë bi1Vhp-x Paul> handelsreiziger te Luik,
Vnir in<r'' Fiorimond Bartier, handelaar te
t'noaiPi van11 den naam van de Pierpont een
nrnpven i\>Ptotographie balen om het te be-
vernam de de kerel was §aan vliegen.Later
^eer Bartier datzijn toestel verkocht
fn 't bezit v teYeurae en zoo kwam bij terug
3 maanden Idnen ei8endom- Davreux krijgt
iaaTp 'enaere Charles, leurder te Rousse-
ri° AnVvcior hond zonder muilband ea 8
wppat tP Jr *r-om in 'l hezit niet bevonden ge-
7il-nft„ min,? testukken van den burgerstand
zijner min^mgg kinders
kprs ip6RRemi' Deraedt Alfons, landwer-
wprkpr tp^®^e en Vanbove Jéróme, aarde-
wedpr7iid^lJan' ziin vervolgd uit hoefde van
96 fr de V''e slagen de 4" kr'jgt 8 dagen en
maanden el''A ™aanden en 50 fr. en de 3% 3
DJ jppk
o Haapn Pn «Mlfina, herbergierster te Meesen,
tiecomm1s|^Pt'eYpgrfmaa,i degens den Poli"
ma7ndpne^erl3idore' briefdrager te Sladen, 3
van bloem rvar,g voor diefte met beklimming
Bossuyt Mi£fbe tarwe eQZ-ten nadeele van
eoiTfn^hnp1?'6 hcnri- kindwerker te Dranoutre,
n vooi'jachtmisdrijf. Voorwaardelijk.
maanden^ Victor' werkraaa 'e Antwerpen, 2
wpn van pg -6 fr. voor misbruik van vertrou-
Gabriel h rijwiel ten nadeele vanKruisweeg
R ®k0oUp^ert Victor, beenhouwer, en Vandea
vppvniart v bstant, veekoopman te Rousselaere,
FlisapnPa, r slageD de e,3rste aa« Muylle
mailtïp FVa ®'3 Alexis.de tweede aan Clincke-
i .'lenc, zijn veroordeeld de eerste tot
:ffiJ 2fi fr. de tweede tol 8 dagen en 26
braak ra 1 kri-igt nog 8 da-en en 26 fr- V001'
Fiiaa a Hp .fs].oitingen ten nadeele van Muylle
ivndp vnnr Wetek 13 fr' voor braak van roe-
en tp 7ampi^erPen ten Dadeaie van Muyle Elisa;
man te S Bl!' Wyckhuyse Pieter, veekoop-
schap. Wlaere, elk 15 fr. voor dronken
hpkp G'k'riift "ftrez Emery, landbouwer te Zille-
voor'slaeen^ voorwaardelijk. 8 dagen en 26 fr.
hü goo fr V®n Dedoncker Aaguste, aan wien
J_ ^ebadevergoedicg moet betalen.
5 Januarn?einJaD'landwerker te Wervick,den
en "6 fr vr'bii verstek veroordeeld tot 1 maand
vprïpt tPf7Phhf slagen aan Rmytleu Henri, had
tot dP7«lf«ip vonnis aangeteekend. Hij v ordt
s straf veroordeeld en tot de kosten.
efpvn
Fninaprt Fv Alidore, brijkeuoakker te Gits en
50 fr voo^r'3te' 'andwerker te Thourout, elk
Ramhopp h s'aSen aan Hooraaert Victor en
1 laire. Voorwaardelijk voor Lefere.
maand engler Aehille, dekker te Gheluwe, i
D fr.voor slagea aan Poodt Kamiel.
An~npp^m.t Jules, land we o at er te Rousselaere,
Pik dafTPfi^1 Jföme, landwarker te Beveren,
teele Leon ea 26 fr' v00r sIa^ea aan Vandecas-
Barbed prjn(,0iSj landwerker te Yper, 1
maand en 26 fr. voor diefte van 3 kilos tabak
bladen ten nadeele van Dienckx Hen"-
Devos Henri, aardewerker te Hollebeke,
100 fr voor gebruik van stroppen.
- Gardyn Jéróme. aardewerker te Voorme-
zeele, 200 fr. voor jachtmisdnjf.
nir.irlaff werd voor de rechtbank de zaak
voortgezet der smokkelarij van fransche likeu
ren welke verleden week begonnen was.
Tn het begin der zitting verklaarde Mr Van
dermeerschf een der advokaten van bet bestuur
hpp financies dat dit laatste afziet van de
vervolgingen 'tegen MM. Léonard, van Doorn.k
en Van Vog!xem,°van Brussel Die tweepersonen
zijn dus volkomen buiten zaak gesteld.
Da rechtbank hoorde nog drie getuigen: MM.
Va'iecke wijn-en likeurenhandelaar te Roebaais,
Demets^'stoker te Moeskroen, en Lagauche,
boekhouder van heihuis Wodon, te Luik.
Mr claevs advokaat van het bestuur dei
financies/nam dan het woord en begon met e
zeggen dat het totaal gewicht der gesmokkelde
likeuren 17 000 kilos bedraagt. Hij deed vervol
gens het deel uitschijnen, welk door ied«;van
de betichten genomen werd in den smokkel
handel.
Het openbaar ministerie sprak een streng
rekwisitorium uit, en zetlede Rechtbank aan
de grootste straffen toe te passen op de smok
kelaars.
Mr Glorie droeg de verdediging voor van
Decor te tegen wien er arht straffen g^éischt
Sen door het bestuur der financies De
advokaat beweerde dat, volgens de rechtsple
ging ziin klient slechts van een enkel feit kan
beticht worden, en dat is van smokkelarij, wat
eeen diefstal is. Decorte vond in den smokkel
handel het middel om. het bestaan te winnen
voor zijne elf kinderen; hij pleegde niet de
minste oneerlijkheid. Men zou hem veeleer het
eerekruis moeten geven, dan we, hem vei ooi-
deelen
Mr Lebbe, die de verdediging voordroeg van
den handelaar Varlet-Dupuis, van Charleroi,
vroeg dat men zijn kliënt voorwaardelijk zou
veroordeelen,aangezien hij bekentenissen deed.
Er is twijfel nopens den aard der plichtigheid
vanVarlet.die twijfel moet hem te goede komen.
Mr Nolf, die voor Isebaert, va i Rousselare.
pleet beweerde dat deze de herkomst van de
likeuren niet kende.
Mr De Brabandere sprak ten voordeele van
den hotelhouder Lannoy,van Rortnjk.Mr Juncks
pleet voor den likeurenkoopman t Kindt, van
Gentbeide verdedigers deden de goede trouw
uitschijnen van hunne kliënten.
Mr Melcbair nam de verdediging van Frémie
en Scbümacker, van Antwerpen. Mr faloise,
die het woord voerde voor Gustaaf Wodon,van
Luik, pleet evenals de eerste de goede trouw.
Ten slotte hoorde de Rechtbank nog Mr
Vanlermeersch, voor de weduwe Parmentier,
van Namen, waar na de zaak verdaagd werd tot
aanstaanden dinsdag.
RONSSE
Een reusachtige lock-out. Over eenige
dagen was ereene werkstaking uitgebroken bij
M. Ferrant, w iefselfabriokant, te Ronsse. Zon
dag avond hebben de zestig bazen, in de stad
geve«tigd, eerie bijeenkomst gehad waar de
kwestie van den algemeeDen lock-out besproken
werd. Er werd besloten dat het werk, welk bij
M. Farrant in den steek gelaten is, binnen een
achttal dagen zal uitgedeeld worden aan de an
dere fabriekanten om door de werklieden afge
maakt te worden. Indien deze laatsten weigeren,
dan zal de lock-out algemeen zfjn te rekenen
van 23 februari. Drie bazen bestreden h t voor
stel en gaven bun ontslag als leden van liet
syndikaat. In da stad is het algemeen gevoelen
dat de werklieden, wier meesters niet geneigd
zijn tot den lock-out, het werk van de fabriek
Ferrant niet zullen willen voltooien. Maandag
morgend hadden de afgeveerdigden van het
syndikaat der bazen eene samenkomst met de
leiders van de werklieden, en deelden de stem
ming van zondag mede. De socialisten en de
antisocialisten bielden 's avonds, ieder in bun
lokaal, eene zittiDg om den toestand te bespre
ken.
De bazen, wier beslissing onherroepelijk is,
kunnen twee maanden lang den lock-out uithou
den zonder eenig verlies te ondergaan. Wat de
werklieden aangaat, zij zullen geen veertien
dagen het hoofd kunnen bieden, daar hunne
weerstandkas het niet toelaat. De stad Ronsse,
die 22,000 inwoners heeft, telt 12,000 werklie
den waarvan er een 8,000 de slachtoffers zullen
zijn van den lock-out't is dus do armoede
met heel haren nasleep van ellenden welke in
het verschiot is. Een duizendtal handwevers, die
in de buitengemeenten van den omtrek wonen,
zullen insgelijks erg te lijden hebben.
Die reusachtige lock-out, die volkomen over
eenstemt met dien van Ingelmnnster, is natuur
lijk in de stad en in den omtrek het onderwerp
van al de gesprekken. De kleine handelaars
vooral ziju zeer ongerust, daar een lock-out, al
duurt hij slechts eene maand, de ondergang is
van de kleine burgerij. Men rekent nog op de
tusschenkomst van hooggeplaatste en invloed
rijke personen, om de stad Ronsse te behoeden
voor eene ramp. 't Is te hopen dat men het
geschil zal kuunen bijleggen. Want die werksta
kingen en lock-out's, die in den laatsien tijd in
België plaats hadden, hebben reeds al te veel
ellenden gesticht, en zjjn daarenboven nog een
groot gevaar voor de nationale Dijverheid.
VprsfnntlïPï'rl fndien gij lijdt aan ver-
CISlupitlClU. stopthei(1 of aan gelijk
welke ontsteking, neemt met betrouwen de
Slijmverdrtjvende Waltherjj pil, die het besto
geneesmindel is datgij kuntnemen. 1 fr. de doos.
Het klooster van het Cenakel.
Het Klooster der Damen van liet Cenakel is
geleien aan den iakom van de Stad Meenen, in
de Rijsel- en St-Jans-Molenstraten. 't Is een
reusachtig gebouw, dat destjjds betrokken werd
door de tabakfabriek Lambert. In de maand
december 1901, toen de kloosterlingen uit Fran
krijk gebannen werden, vertrokken de Damen
van het Cenakel, die een huis te Rijsel hadden,
in ballingschap en zij vestigden zich le Meenen
in de oude tabakfabriek Lambert. Dekloosterzus-
ters van het Cenakel hielden te Meenen eene
naaischooltweemaal par week komen de
fabriekwerksters, ten getalle van 110, zich na
den dageljjkschen arbeid, in het naaien oefenen
voor de bsnoodigheden van het huishouden.
Het klooster beslaat uit twee verdiepen, waar
van het eerste ingericht was als kapel.
De brand.
Dinsdag avond, rond 6 ure, waren de meisjes
die in da werkzaal komen naaieD, als naar
gewoonte aan den arbeid onder bet toezicht van
eene der Zusters, toen er verscheidene malen
op de vensterblinden getikt werd. De Zuster en
de meisjes gaven er geen acht op, daar bet dik
wijls gebeurt dat jongelingen op de blinden en
op de deuren komen kloppen. Het geklop werd
echter nog herhaald en terzelfder tijd. risp er
iemand op straatBrand Al de meisjes die
de naaischool volgen, verhaastten zich buiten te
loopen de Zuster die geen vlaamsch kent, be
greep niet waarom de leerlingen de vlucht
namen, doch weldra werd zjj op de hoogte
gesteld en zij liet de meisjes buiten gaan langs
den hof en langs de afhankelijkheid van de St-
Jans-Molenstraat.
Men bestatigde spoedig dat de brand ontstaan
was in de kapel, op het eerste verdiep.
De reddingswerken.
De Damen van het Cenakel richUen de eerste
reddingswerken in. Zjj wilden zich naar de
kapel begeven om het heilig Sacrament te red
den, doch de trap stond in laaie vlam en het was
onmogelijk de voorwerpen noodig tot de uitoe
fening van den eeredienst, uit den brand te
halen.
Het noodsein was inmiddels gegeven aan de
pompiers van Meenen en Halewijn. In beide
steden klepte de noodklok en de pompiers
snelden met hun materieel naar de Ryselstraat.
De spuiten werden in werking gesteld water
was er genoeg, daar de Leie een honderdtal
meters verder loopt. Het vuur had in korten
tijd eene groote uitbreiding genomen de vlam
men tastten bet tweedde verdiep aan, vervol
gens den zolder en ten s'otte begon het gelijk
vloers ook te branden. De redders gelukten er
slechts In uit de brandende plaatsen wat bedde-
goed in veiligheid te brengen.
Aandoenlijke redding.
Tusschen de Damen van het Cenakel zijn er
twee gebrekkelijke kloosterlingen dezen ver
bleven in de kamers die het eerst van allen door
devlamm.m aangetast werden De E. H. Del-
vael, onderpastoor in Sint-Vaast, die een der
eersten naar de plaats der ramp gesneld was,
liep tot twee maal toe door de vlammen naar
boven telkens kwam hij terug met eene Zus
ter, welke dan naar de afhankelijkheid van het
klooster, in de St-Jans-Molenstraat, gebracht
werd. Onnoodig te zeggen dat het moedig ge
drag van den E. H. Delvael algemeen goedge
keurd en bewonderd werd de kranige priester,
die met zooveel opoffering twee menschsnle-
vens redde, verdient dan ook de openbare
gelukwenschingen.
Op de plaats van den brand.
Op de plaats van den brand werd de ordedienst
verricht door M. Vandenbossche, policiekom-
missaris van Meenen. Tusschen de personen dia
het eerst toegesneld waren en meehielpen aan
de reddingswerken, bemerkte men M, Par
doen, burgemeester Vanackere, scbepene; de
E. H. Dupau, deken; de broeders Vandaele
de EE. HH. Delvael, da moedige redder De-
waele en Hannebouw leeraars in het kollegie,
enz.
De oorzaak van de ramp.
Tot hiertoe is het nog niet met zekerheid ge
weten wat de oorzaak is van den brand. Toen
het vuur bemerkt werd, was het lof reeds eeni-
gen tijd geëindigd. Denkelijk heeft eene bran
dende keers het vuur inegedeeld aan een
behangsel, doch zulks is geeue zekerheid in
alle geval, do Eerw, Moeder-Overste kan er
niet de minste uitlegging over geven daar,
zooals wij het reeds zegden, bet vuur in een
oogwenk eene zoo groote uitbreiding genomen
bad, dathtt onmogelijk was nog .in da kapal te
geraken.
De landbouwer Victor Lietaer, van de Brugge-
poort. liet maandag avond zyn rijwiel staan in
den gang der herberg de Caone, aan de statie.
Een dief reed met den velo weg en is nog niet
gekend.
lijk genezen door de Pastil Waltherij, die van
uitnemenden smaak is en maar 1 frank kost
voor eene groote doos.
S3 i
Eene vrouw vroeg aan haren geneesheer of
het dragen der tegenwoordige vrouwenhoeden
niet nadeelig was voor de hersenen.
Vrouwen, die hersenen hebben, dragen
zulk geen hoeden, was het antwoord.
WESTVLETEREN
Vrijdag aanstaande 24" dezer is 't in Sint Sixtus
Abdij te Westvleleren de plechtige wijding van
den nieuwen Abt, zeer eerw.Pater Bonaventura
De Groote.
De plechtigheid zal voorgezeten worden door
Z. Hoogw.Mgr Waffelaert,Bisschop van Brugge.
Ten 9 ure's morgens worden de overheden
ontvangen aan de Abdij, die voor de omstan
digheid prachtig zal versierd worden.
De rustende Abl, zeer eerw. Pater Albericus
Verhelle, van Is-gl em, heeft gedurende 37 jaar
de bloeiende kloostergemeente bestuurden het
is reeds 52 jaar dat hij deel maakt van Sint
«Djiks.»
Wil VPFTTpli Affsn volkomene genezing
V? IJ Vlul eii in 3 uren van den
afloop of t' schijt der kalvers en veulens door
het Amerikaanscb Poeder Depratere, nu consti-
pogóue genoemd. Eene enkeledoos is voldoende,
om verscheidene dieren te redden en kost maar
een frank. Te bekomen te 'iper: apotheken
Libotte. May, Aerisen en Van Windekens te
Poperinghe Monteyne te Meenen Sioen en
Rotiers en te Waasten Van De Marlière, enz
WATOU
Vervolg en slot.)
Wanneer wjj al de inkomsten te zamen bren
gen komen wjj tot eene geheele ontvangst van
2G29 fr. 86.
Welk nut hebben wij met deze som gesticht?
Welke smerten hebben wij gelenigd. Aan 58
leden hebben wij bijzondere geneeskundige zorg
verschaft en betaling van dagloon bezorgd. Deze
twee doeleinden kosten ons 1189,50 fr. De dag-
loonen verbeelden zich als volgt
3 leden met 2 fr. dagloon 1 met 3 fr. 3 met
4 fr 8 met 5 fr.7 met 6 fr 6 met 7 fr.1 met
8 fr. 10 met 9 fr. 1 met 10 fr. 3 met 11 fr
2 met 12 fr. 3 met 13 fr. 7 met 15 fr. 1 met 16
fr. 1 met 17 fr. 1 met 21 fr.1 met 23 fr.
1 met 29 fr. 1 met 30 fr. 1 met 68,08 fr. 1 met
71 fr.
Deze laatste heeft zijne derde reeks van 32
dagen overschreden, sedert 27 December. Wel
dra zal hij bezoldigd worden met de herverze-
keringskas. Menigeen verstaan misschien de
werken van deze inrichting niet. Ziehier.
Wjj bstalen jaarlijxs eene zekere som, dit
jaar 178 fr. 37; deze bond heeft tegelijk eene
vrjje verzekering gesticht. De leden voor wie
er betaald wordt, bekomen ondersteuning uit de
gelden dezer verzekering, die ook door den
Staat rijk bezoldigd wordt. De onderstand be
gint van de 5» maand der werkeloosheid In
sommige gevallen kan de verleende hulp voort
duren tot het 65e jaar en zelfs nog daarboven
Moet gij werkende leden zulke schoone inrich
tingen niet zegenen Moet gij niet eeDige lijd
zaamheid aan den dag leggen voor uwe weldoe
ners, die ons door hunne milde giften in slaat
stellen, u in uwen langen ziekelijken toestand
en tot in uwen verren ouderdom te troosten t
Ja, beste Vrienden, beoordeelt de omstandig
heden zonder vooringenomenheid, met christen
plichtbesef en vergeet nooit, dat deze alleen
oprecht gelukkig zijn, die zich in hunnen staat
bevredigen.
't Is waar het ligt in den aard van 'tmensch-
dom; dat elk een ander zedelijke wijze slechter
en stoffelykerwyze beter waan.Maar het spreek
hem duwf' eik V°elt beSt' Waar z^a £oIloen
Iedereen zegt hetde tijden zijn angstig, de
toestanden zijn gespannen, dreigende stormen
loeien Wy mogen niet wanhopen. Dat elk zij
nen plicht van naastenliefde kwüte. Wij mogen
waakt JV9n 6n S'apen ^ant d® viJaad
De reddingsplank naar welke wij ons moeten
M 's da stichting der christen syndikaten
Onze ondeihnge bystand is er een staaltje van'
maar nog meer en inniger mutualistische inrich
ting wensch en verlang ik Ikzouze zelf willen
voorbereidciiOT ondersteunen... Geljjk een dag
blad onder anderin zijn nummer van 15 Janu-
fn'nnH S™elwerkinS tusschen meesters
en onderdanen is eene onafwijsbare eisch bij de
oplossing van het maatschappelijk vraagstuk
Wy verstaan samenwerking, gesteund op waren
Uefdeengr0Qd' op broederlijkheid enMalste®.
De achtbare Heer Vandenbergh, die hier reeds
hnnrAn u-e ,keeren ZÜQ9 schoone stem liet
hooren en die door u zoo gunstig gekend is zal
inerover eenige inlichtingen In Verklaringen
Met dit al, ben ik verre afgedwaald van de
uiteenzetting onzer inkomsten en uitgaven- de
vurige begeerte om u allen in de bests verstand
houding, in innigste vriendschap te zamen te
zien leven, heeft mjj tot de uiting dezer gedach
ten gedreven eu mij op dit verwijderd spoor
gebracht.Ik sluit met te zeggen.dat ,?nzeEaaa,"
schappy in alles heeft uitgegeven in t verloop en
jaar 1825,59 fr. De gezamentlyke ontvangsten
'waren 2629,86 fr. En is alzoo een overschot op
dit jaar van S04.27 fr. dat bij het voorgaande
kapitaal of intrest of pensioen wint voor de
maatschappij en voor de leden. Met de hoop dat
de werkende leden Zondag by na eenpang de
H Mis zullen bijwonen voor het overleden eere
lid Amaod Wemmeeuw. In het betrouwen dat
de weldadige personen voort onze ziekergi de
zullen ondersteunen, dank ik u nogmaals allen
uit ter herte en verleen het woord aan onzen
geachten spreker Mijnheer Emile Vandenbc-rghe.
Deze heer weerlegde m krachtige woorden de
beweegredenen, die de drinkers inbrengen, om
hunnen ingewortelden drift te wettigen, zoo
meenen zij. De alcooi verwarmt niet. Hij brengt
eene tijdige hitte bij, die terugwerkend, des te
spoediger koelte en koude veroorzaakt. De al
cooi voedt niethij is een langzaam vergift. De
kloeksten, de dappersten der werkers vindt
men by de onthouders.
Wat de aicool benevens het onmatig gebruik
van welkdanige gegiste draoken vermag. Hij
vult de gevangenissen met misJadigers en de
weldadigheidsgestichten met zinneloozen er on-
geneesbareu. Hij brengt twist en oorlog in de
huisgezinnen, ellende in de hut van deu werk
man Hij veroordeelt vrouw en kiude. s tot den
bedelzak. Hij bedreigt de maatschappij met ont
volking, met ontaarding en bastaardij. Tallooze
getuigenissen van beroemde geneesheeren
komen deze gezegden staven. Ni t te verwonde
ren dat de geestelijke overheid, die van eeuwen
her met onverpoosden iever wrocht en voort
durend oji de bres springt tot welzijn van het
menschdom, ook do werkingen der matigheids-
bonden geleidt, ondersteunt en onder hare bij
zondere bescherming neemt. In heugelijke
omstandigheden heeft Zijne Hoogweerdigheid
de Aartsbisschop zijne stem laten hooren en de
pogingen tot onthoud ng gezegend. Onze volks
geliefde Bisschop, Waffelaert laat geene
gelegenheid voorbijgaan vergaderingen van
Vineentianen.van volkswerken'enz. zonder dan
iever op ie wekken van geestelijken en w.-reid-
lyken in het bekampen van de drankplaag.
Het iaden werkman, zegt de achtbare heer
spreker met verboden, een eerlijk verzet te
nemen, vooral op de Zondagen. Dat mag en dat
moet zijn. Maar niet vergeten, dat deze dagen
heiligdagen zijn, dagen van godsdienstigheid,
die niet mogsn verkeerd zijn of ontaarden in
tijden van slemperij en baldadigheid. Zoo min
bestrijdt de H. Kerk eene treffelijke uitspan
ning, als zy afkeurt de idrichting van werkmans-
veroenigingen, van onderlingeu by stand en pen
sioengilden. De eerweerde heeren priesters
moedigen deze inrichtingen aan. Zij staan in vele
plaatsen aan het bestuur Deze instellingen zijn
uitgegaan van het wijze onderricht van zjne
Heiligheid Leo XIII.
Werklieden, houdt het voor eene eer, deel te
maken van dergelijke gilden, wekt uwe kinde
ren op lot spaarzaamheid en vooruitzichtver
smacht de goede inspraken niet, die zy in de
school bij het onderwijs ontvangen. Wat zou het
baten, dat de meesters in de school.de kinderen
walg inboezemen van do dronkenschap, van de
verkwisting, indien vader of moeder, of beide
dronken Dat er van niemand ouder u gezegd
moete worden Hoort naar miju raad en niet
naar in'ln daad. (toejuichingen
De E. H. Pastoor sluit deze aangename, nutti
ge en leerrijke vergadering met eenige woorden
van dank aan de bestuurleden der gilden, aan
de weldoeners en aan al de aanwezigen.
Het kruis van eerste klasse is verleend aan
jufvr. Putman, gewezen overste de Zusters
van het Godshuis te Vlamertinghe, en de
medalie van eerste klasse aan M. Merlevede,
voorzitter van den Dischraad te Reninghelst,
voor de menigvuldige diensten door beiden
bewegen gedurende eene lange loopbaan
toegewijd aan het aigemeene welzijn.
Aan beiden onze welgemeende en herte-
lijke gelukwenschen, met de hoop dat beiden
-wog lange jaren de eer/olie en welverdiende
onderscheiding mogen dragen.
De Eerw. heer Vynckierpastor te Caaster,
is aldaar overleden in den ouderdom van 59
jaar.
De Eerw. heer Verhaeghe, pastor van
Wildenburg, Wynghem, is er overleden,
oud 71 jaar.
Zie de plakbrieven)
Bij de afbraak van het oud stadhuis van
Bergues om op de plaats een nieuw posthotel
te bouwen, heeft een metselaar onder het
dak achter eene balk, eene lederen beurs ge
vonden, die 85 goudstukken bevatte. Achter
een stuk muur vond hij nog een zakje met
127 goudstukken. AI de stukken dagteekenen
van 1515 tot i55o. Zij hebben eene nomina
le weerde van 10,000 fr. Veel verzamelaars
hebben reeds het driedubbele dier som gebo
den.
Het getal bezoekers beliep meer dan i3
millioen de abonnenten waren ten getalle
van 111,776, wat eene ontvangst gaf van een
millioen 273,000 fr. Aan de winketten werd
ontvangen 4 millioen 196,939 fr.
De grootste ontvangst werd gedaan den 14
augustus 9t,o5o frank de geringste den 26
april 2243 frank.
De ontvangst per maand aan de winketten
wordt verdeelt als volgtapril, 45,877 frank
mei, 331 996 juni, 52o,952 juli, 858,907
augustus, ioo3,255 september, 705.401-50
october, 441,404; en november, 68,834-5o!
In een vraaggesprek heeft Edison eenige
wonderen voorspelt die de wetenschap ons
nog voorbehoudt en namelijk de volgende
Machienen waar men aan de eene zijde,
stoffen, garen, knoppen, lijnwaad zal in ste
ken, zullen gansch afgemaakte kledingstuk
ken voortbrengen de meubelen zullen
verveerdigd worden in staal in plaats van in
hout zij zullen veel lichter zijn en veel min
der kosten. De boeken zullen niet van papier
gemaakt worden, maar van nickel, kioeker
en beterkoop dan papier. Groote landbouw-
machienen, door de electriciteit bewogen
zullen de tegenwoordige landbouwmethoden
totaal doen veranderen.
tindelijk vooispelt Edison dat men vroeg
of laat er zal in gelukken goud te vervcerdi-
gen, ja, er zal een tijd komen dat het °oud
geen muntweerde meer zal hebben &Wat
dan
irrmrv -1""—
E»n zeeman lag doodziek en bereidde zich
lot de laatste, degroote reis naar de eeuwigheid.
Aiüjd v as hij, iels raars onder zeelieden
een oprecht godsdienstig man hij had nu
's morgens de laalsle HH. Sacramenten ont
vangen.
Des avonds bracht de priester hem nog een
bezoek en vond hem zeev verzwakt.
Zijt gij bereid voor den grooten over
tocht
Volkomen bereid, eerwaarde vader
En gij hebt geene vrees
Ik vrees, en waarom En op zijne borst
kloppende, waar's morgens zijn God was in
nedergedaald De stuurman is aan boord
waf zou ik vreezen
«M»
In het gesticht Pasteur kwam onlangs een
braaf man van den buiten aan, en toont er
zijne hand, gebeten doorein kwaad razend
beest zegt hij.
De geneesheer van den dienst der razernij
onderzoekt de wonde.
Maar, zegt hij, dat zijn geene kenteekens
van hondentanden I
Eh antwoordt de bravo man 't is mijne
vrouw die in woede was, en men zegt dat dit
nog veel gevaarlijker is
Moeder (die op de gebruikelijke wijze den
stok gebruikt heeft). Jan, Jan, bedenk ioch
eens dat het mij evenwel pijn doet als u.
Jantje (snikkend) Ja, maar niet op dezelfde
plek.
Jau (zoo heeten vele vossen) was de naam
van een bleek, kriekeloos broek ventje dat
aan een gesticht vermaard om zijn uitstekend
goed aardeeren da la belle langue fran-
yaise zijn humamtós anciennes deed.
Wat zag bet manneken er toch magrr
en flauwtjes uitzijn lichaamtje dat steunde
op slanke trommelstokjes van beentjes
scheen slechts een samenp'.aksel van vel...
en graten I Op zijn smal ganzennekje stond
een eivo mig kopje met ietwat scherpafge-
ronden kinnebak en breede mondopening,
waaruit O zóó lieflijk I een schoone
rij melkwitte tandjes keken daarboven een
fijn juffersnuilje, met aan weerskanten twee
azuurblauwe uitpuilende puidocgskens; dan,
een buitengewoon eng en glanzend voor
hoofdje en het geheel bekroond met niet al
te dik opgeschoten haarpijlkecs, in wier
midden een uiterst verzorgde streep tot
halfwege de glanzende kruiu liep. Kortom
een type
Babbelen, kakelen en zijn verstand
etaleeren kon Jantje wel voor tien als
hij maar bij zijne maatjes was aan het col
lege, noch bewaker, n rch professor, noch
student niemandwasnaarzijn goesting;
over allen (in het duikertje) moest hij zijn
wijzen zegen geven hij alléén was vol
maakt
De Bewaker die was een leerlingenpla-
ger, een moeial, een hertewreter telkens
als hij Jantje, van achter een hoop boeken
die op zijn lessenaar lagen, in da studiezaal
op een ongeoorloofd uur leesboeken zag
doorbladeren (verre van doorlezen kwam
hij zoetjes van zijn chaire gedaald en
betrapte bijna iederrnaal den kleinen wijs
neus die in zijn humilité mal placée erop
beoogde de strikvallen der doorslepensten
te künnen ontgaan. Jammer genoeg dat de
latijnsche spreuk bij hem (te vaak naar zijn
goesting misschien) bewaarheid moest wor
den a posse ad esse non valet illatio
In klas zat ons wijsneusje als een wassen
beeldeke op zijn bankje; het dorst noch
roeren, noch klappen uit vrees voor den
«magister die vaa tijd tot tijd de oogen
van achter zijn blauwren bril strak op hem
richtte als wou hij 't manneken doorkijken.
Dan zou het in een tnollegaatje gekropen
zijn van benauwdheid. Doch om zulks zoo
veel mogelijk te beletten bleef het steeds
muizestil. Luiten de klas nochtans, op de
speelplaats was 't mij iets andersDe
professor die kende niemendal wat hij
voorhield was onverstaanbaar; de schrijvers
waarop hij weesin zijn «cours de Littéra
fure waren allen onbeduidend bij alleen
kon schrijven die Guenothad gelezen
en die al zijn Epopees do 1 histoire de
France» in zijn boekenkast had weten te
verzamelen. Dat was Jantjes meening en hij
liet niet na ze aan oe vier hoeken zijner
maa<jes-omgeving uit te bellen. Hij maakte
propaganda voor don wereldberoemde^
onpartijdigen franschen historicus en is op
zekeren dag ertoe gekomen zijn volumi
neuss collection des Epopées door het
venster weg te gooien. O 1 mutabiles vices
rerum...
Nu zijn die boeken weg, 't is waar, doch de
yertellmgskens ervan zitten hem nog diep
m de hersens geprent en voor het minste
stylwerkje dat de professor als devoir
geeft, weet ons broekventja uit zijn cahier
de Descriptions franyaises onvergelijkeliik
scnoone passages te copieeren
Zoo b v. haagt hij ons voor de oogen het
hertroc-rend tafereel op van een woedend
gevecht, waarvan hij den tekst (met eigen
handige verbeteringen) aan Guenot ontleent:
C'était soir et trés noir Un combat
mexpnmablement sanglant se livra dans les
tenebres obscures; de sombres masses se
brisaient les unes contre les autres avec des
ens abominablement furieux 13S sabres
s entreclaquaient mutuellementles couds
caverneux de la francisque qui séparait les
cranes en deuxles rugissements fendants
(hartverscheurend) des tombés d larenverse
les hurlements et effroyables jurons de ceux
quine soufraient plus qu'd demiet qui
fuient pieiines sans reldche par les pattes
sabotées des chevaux affolöatout cela et
d aut.res °hoses encore que le temps ne
me permet pas d'enumérer formait nn
concert affreusement diabolique...
Ziedaar het exordium van één van Janfie's
7 JrJff i6n t0t hlertoe onovertroffen genie
zweeft de geest van dien studax in hooger
sferen, ver verheven boven het alledaagsche
bijna reikende aan het goddelijke waar bi
wellicht met ,eel gSuld
Zoo bereidt Jantje zich heel ernstig en
gedurig voort om later, ééns, schrijve? te
nu demode. tmnSCh natuuiliJk d*t is
Van al dat flamingantisme moet ons man
neken niet weten; vlaming zijn, ja. .,dat
wol, ware het niet van die verduivelde
naamvallen waar men 0 uit onoplettend
heid weet je een n te veel of te kort
schrijftin het verleden deelwoord zoo
gauw een d in plaats van een t of vice-versa
zet, en in den 3" persoon enkelvoud der
aant. wijze teg. tijd, ter wille van het te
spoedig krabbelen op hot papier, zoo rap
een t aan den stam vergeet te voegen.
Dat is al niet moeilijk voor Jantje, maar
zijn gedacht, gelijk dat van veel andereu,
is dat er niemand gevonden wordt (hoe slim
en behendig ook) die niet soms, uit vergetel
heid, nu min dan meer DRüKfouten begaat.
0 't is zoo licht gebeurd en papier is zoo
gewillig zegt Jantje en daarom (ten einde
niet te moeten doorgaan als een (.jeune
homme qui n'écrit pas correctementver
kiest bij de fransche taal waarin hij meer
chez lui is en A son aise
En zoo, wordt Jantje franskiljon spant
samen met de hoogmoedige Waaltjos en
werkt tegen al wat vlaamsch is of naar
vlaamsch riekt.
Wat zal het later wezen dat beteuterd,
verwaand flierfluiterke
1°) een onverdragolijk betweter
2°) een gluiper
3") een klikspaan
4°) een stoffer en een pocher
in ééa woord, alles behalve wat goed is en
deugdelijk
dus
niemendal leen groote nihil I 1
P. Dext.
BURGERSTAND VAN YPER
Verklaringen van den 10 tot den 17 Feb 1911.
Geboorten
Sobeorlinek Heliodore, Paradysstraat.
Six Gamillo, Gustaaf de Stuerstraat.
Jacob Solange, Ryselstraat.
Hof Roger, Neerstraat.
Huwelijken
Decheiver Jéróme, meubelmaker, en Pinet
Irma, werkvrouw, beiden to Yper.
Doolaeghe Gustave, mokaniekwerker, en
1 euridon Stephanie, z. b., beiden te Yper.
Sterfgevallen
Denutte Celesta, 2 jGrimminokstraat.
IDbiu Andró, 5 m Lange Meerschstra„t.
Cberchye Georgius, 6 m„ Doorgangstraat.
Vlaemynck Maria, 62 j., kantwerkster, onge
huwd, Doorgargstraat.
Peekei Maria, 67 j., z. b., ongehuwd, Large
Meerschstraat.
Dumoulin Christine, 55 j., z. b echtgte Hosten
Engel, Poperinghesteenwog.
Vauautreve Maria, 58 j., z b., echtgte Maos
Henri, St-Nieolaasstraat,
Dekeirle Maria, 45 j., z. b., ongehuwd Pope-
ringhesteenweg.
Gontier Petrus, ~5 j z. b wedr. Devos Adóle,
Ryselstraat.
Lefebvre Aimé, 80 j., z. b,, wedr. Degryck
Anastasie, Lange Thouroutstraat,
Leroy Coleta, 89 j z. b .ongehuwd, Bollingstr.
Dubem Amelie. 80 j 7,. b., echtgte Dehollander
Charles, Arsenaalstraat.
Rubben Elodie, 52 j., hovenierster, echtgte
Dewilde Dósiró, St-Augustinestraat.
Devos Felix, 68 j kleermaker, echtgt De-
dours Sophie, Zaalhof.
Hage Marie, 81 j„ z, b., Wwe Thiebault Petrus,
Hondstraat.
Henri Lussaert.bleekersgast geh. te Yper
en Pharaïlde Blieck, geh. te Wervicq.
Remi Delcroix, letterzetter geh. te Yper
eu Julia Fauvarque, kartonbew. ge-h. te
Komen.
Pieter Houtman, z. b. geh. te Yper en
Louise Quick e, landb. geh. te Bachy (Vr.)
BURGERSTAND VAN POPERINGHE
Geboorten
Quaghebeur Madeleine, Wijk H.
0 verlij den s
Dewitte Stephanie, 56 jaar, zonder beroep wed
van Seraphin Indevuyst, Wyk K.
Van Eecke Therese, 8-1 jaar, zonder beroep.wed.
van Leopold us Verstraote en van Désiré Van
Eecke, St-Miehielstraat.
Clabau Mareelline, 4 maanden, Meessenstraat.
anhoucke Elisa, 38 jaar, herbergierster, echt^.
van Elie 1 ietaert, Veurnestraat.
Snauwaert Marie-Louise,6 maanden, Vlamingstr.
Becu Charles, 76 jaar, zonder beroep, wed van
Emerence Debruyne, Boeschopestraat.
Dyck Martha, 10 maanden, Wijk E.
Huwelijksbelofte
Jules Elleboudt, herbergier te Watou, wed van
teUpoperiPnghe.en Em6'ie Huyglle' di®nsfmeid
BURGERSTAND VAN DICKEBUSCH
Geboorten
AenraD0UTti,J",iad v-,Arthur en sumorfler Eveli-
Zoe u" /Yonne. d. v. Leo en Bondry
Julienne V' Jeröma en GaPoe"
Overljjdens
Huwelijksbeloften:
bugrerstand van watou
Geboorten
André- Persoon Magdalena Gan-
to.S Margarita. Cleenewerk Clara. Lievois
Sylvère. Wullus Margarita. Bussen Maria.
Ba.ceroot Octave. Rousseeuw Marcel -
Kesteman Maria. - Vandevelde Erie - Deens-
ter Origène. - Werquln Maria
Overlijdens
Wemmeeuw Amand, 78 j. - Candle M«rfh«
- Leyz'er Karei, 58 i|2j. z J-
Huwelijk
Léon D schuytter, slachter, met Adrianne
te Watou" WSt0r' b0id0 geboren woueude
Huwelijksaankondigingen
Jules Catrycke, geb to Watou en won te
Poporinfhe', won' ^Watou3p 'B,0rghe' van
JulesMSaifedböeudt WaTou.3-
10 deélen voor 8 frank.