IT I EN OMMELANDS ssas 7ÜS ss ff a v s Zoo mint men Vader SpreeMraad Si m m m 'MMMM m m m Te Irekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrüte, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank fs jaar$ Dagklapper Evangelie van den 5Rn Zondag na S^chen. m M M M Een nieuw voorstel van schoolwel 13 *s m m *8 Bekentenis Eene vraag aan Minister de Broqueviile VALLES WAT Onze Soldaten In een Wandelpark Godsdiensthaat De zeven wonderen De zomer van 19 1 De koningin Te Doornik Verboden Wapens HOND DE WERELD Duitschland Echt en recht, 't oud Volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal van den 20 tot den 27 Mei Niet zoohaast is vader Lodeel bin nen gekomen, en heeft hij de juf frouw eerbiedig gegroet, of deze spreektjjglimlachend Vader Lodeel, ik kom u iets vragen. Mij iets vragen zegt de fa briekwerker hoogst verbaasd. JaZoudt ge niet willen bij ons komen wonen? Vader Lodeel kijkt de juffrouw eenige oogenblikken als verwilderd aan. Geen woord kan hem uit den mond. Gij'zijt hier gansch alleen, vervolgt jonkvrouw Angeline vrien delijk. Gij zijt hier niet in staat zelf uw eten te koken. Daarom kom ik u ■vragen, in naam mijner moeder, of gij er in toestemt bij ons in te wo nen. Maar, juffrouw Angeline, stamelt de fabriekwerker ontroerd, ik zal u van geenen dienst kunnen wezen. Ik ben geheel mijn leven op fabriek geweest, en ken geen ander werk. Daarop moet gij niet denken, vader Lodeel, sprak jufvrouw An geline met hemelschen glimlach op de lippen, gij zult heel goed uwen dienst kunnen doen. Gij moet maar eenige boodschappen doen, en, waar het noodig is, een handje toesteken. En, voegde zij erbij, gij blijft bij ons zoo lang als gij leeft. De fabriekwerker heeft ten volle begrepen. 't Is te veel, weent hij, 't is te veel, juffrouw Angeline. Nu weet ik, waarom Madeleentje vóór de be rechting met u alleen begeerde te spreken. XV Nu is het oprecht zomer. Wat een heerlijk weder 's mor gens vroeg, als de zon nog niet bi an dend schijnt. Met den zomer loopen de fabriek- werksters, gekleed in hun licht jak sken, zoo haastig niet naar de fa briek. Zij joelen en tateren langs den weg, en doen hare kloefkens lustig kletteren op de straatsteenen. Toen zij in de Leyestraat komen, is een man bezig met aan een prach tig huis de vensterluiken open te trekken. Hij is net gewasschen en gekleed, en hoewel op zijn wezen een zweem van gestadige droefheid ligt, leest men er geene misnoegdheid op. Dag vader Lodeelschet teren de meisjes vroolijk. Dag Lietje, en Bertha, en Mietje, en allen antwoordt de ou de fabriekwerker, terwijl een lach zijn wezen komt vervroolijken. Toen de meisjes eene straat verder gekomen zijn, zegt Bertha Vader Lodeel jeunt hem in zijn nieuw leven. Sedert hij bij de rij ke juffrouw Angeline inwoont, hij is wel tien jaar verjongd. Kan dat missen! roept Miet je uit. Altijd net gewasschen en ge kleed. In plaats van gansch den dag op de fabriek te slaven en te beulen, moet hij maar hier en daar een hand je toesteken en wat uitloopen. Wie zou er zich niet jeunen Ja, wie zou er zich niet jeu nen herhalen de meisjes. Ik ben zeker, dat vader Lo deel reeds op weg is naar de mis, lispelt Lietje. Alle dagen trekt hij er heen. Hewel roept Bertha, ik benijd vader Lodeel niet. Hij heeft Madeleentje op het laatste van haar leven gaarne gezien uit al de kracn- ten zijner ziel. Voorzeker, prevelt Lietje, dat het buitekind zijnen vader zal blijven beschermen uit den hemel...» Ik had dezen morgend dit gesprek afgeluisterd. Moet ik u zeggen, dat de fabriek- werksters mij nieuwsgierig hadden gemaakt om eens beter te kennen en dichter bij te weten, wie dat buite kind mocht zijn, waarvan de meisjes met zooveel eerbied, met zooveel liefde spraken Dat kwam zooveel te meer, omdat ik den man uit de Leyestraat, dien de fabriekwerksters vader Lodeel noemden, dikwijls had zien knielen voor een graf op het kerkhof van IC.... Het duurde niet lang, of op een mijner wandelingen kwam ik hem wederom tegen. Ik deed mijne stoute schoenen aan, ging tot hem, maakte mij kenbaar, en vroeg hem mij de geschiedenis van het buitekind te vertellen. Hij voldeed aan mijn verzoek, en wijl hij verhaalde hoe Madeleentje haren vader beminde, liepen tranen langs zijne wangen. Ik ook was hevig ontroerd, en ik heb vader Lodeel gevraagd om de geschiedenis van Madeleentje te mogen schrijven, op dat kinderen van het buitekind zou den leerenhoe men vader mint EINDE. 'tm Leest fin verspreidt het NIEUWSBLAD VAN YPER twa De Deuischland vernield De duitsche bestuurbare krijgsballon Deuischland, onlangs uit Friedrichshafen te Dusseldorf aangekomen, werd dinsdag totaal vernield. De ballon werd uit den hangaar gehaald, daar men van zin was eene op stijging te doen met passagiers. Het weder was doorslecht en de wind loeide stormach tig. Das was de Deuischland buiten den hangaar, of het gevaarte werd door een ge weldigen rukwind opgelicht en tegen het dak van den hangaar geslingerd. Meer dan 200 personen poogden het luchtschip tegen te houden, doch het werd in drie stukken ver brijzeld. ISOAS&SSi9> *t NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en "s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER- strate, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen *t blad is 't o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten Oost-& Westvlaanderen wonen. z. 20. H. Bernardyn van Senen f 1444. H°Basailla mgm. Z. 21. H. Thimotheus en" anderen. Hc Ysberg, zus er van Keizer Karei den Groote. H. Felix van Cantalicio. m. 22. H. Faustijn en anderen mm —Zalige Komaan. d. 23. He Julia. mgm. H. Disdir, bm H° Hermelinde. w 24. O. L. Vrouw Hulpe der Christenen ter gedachtenis van de zeeslag te Lepante in 1511. H° Joanna. d. 25. Ons Heer Hemelvaart. H. Wilhem. H. Gregorius VIII Paus van Rome t 1C85. v 26.— HH. Joannes en Pauwels mm. H. Philippus Nerius t 1595. H. Symetris, graaf van Salmen. Te cDen tijde zeide Jesus tot zijne leer:ingen Voorwaar, voorwaar, I zeg u Al wat ge den Vader vragen iroogt in mijnen naam. Hij zal het u geven l ot nu toe hebt ge niets gevraagd in mijnen naam vraagt en ge zult verKrügen, op dat uwe vreugde volkomenizij Deze dingen heb Ik in verbloemde taal tot u gesproken het uur komt, waarop ik niet meerj in verbloemde taal tót u zal spreken, maar vrank en vrij u over den Vader zal verkondigen Opdien dag zult gein mijnen naam bidden, en Ik zeg u niet, dat ik den Vader voor u vragen zal, want de Vaderzelf beeft u lief. wijl gij Mij hebt lief gehad, en geloofd hebt dat lk van On. 1 hon Ïiiigficaan Ik E,vn;.i'LIë Vader Zijne leerlingen zeggen zie, nu spreeiu «P vrank en vrii en zegt geen verbloemde taal Nu weten we dat Ge alles weet en niet- hebt dat men U ondervrage daarom gelooven we, dat Ge van God zijt uitgegaau. Vrijdag laatst is'de derde afdeeling dei- Kamer bijeengekomen,om over de sehoolwel te handelen. Dat is eene van de drie afdeelin gen waar, door het toeval der loting, de tegenpartij in meerderheid is. Deze afdeell"J na wat gezaagd te hebben, heeft g^e.d dat zij den 2 Juni nog een keer gaat bijeen komen Ge ziet het: de libeialen en de so cialisten willen beletten dat de schoowet alleens ter Kamer in bespreking kome. Maar ze hebben zonder den weerd gerekend. Oo het einde der zitting van ver eden vrijdag hebben MM.Vanderlinden, Borboux, Levte, du Bus en van Limburg, katholieken, een nieuw ontwerp van schoolwet neergeleg 't Is, in zijne groote trekken, hetzelfde als het voorstel der regeering. Maar er zijn eenige veranderingen en verbeteringen aan toegebracht. Alzoo wordt,! in het >ieuw ontwerp, be paald dat de schoolbon aan de huisvaders door de post zal besteld worden. De straften uitgesproken tegen degenen die dwang ge bruiken, worden ook vermeerderd. En in het ontwerp wordt de verzekering neergeschreven dat de gemeenten in geen geval min hulpgeld voor hunne scholen zullen ontvangen alsjjtegenwoordig. Er zijn ook veranderingen ingeschreven om den toestand der onderwijzers nog te verbeteren. Vermindert de bevolking hunner gemeente, ze zuilen daarvoor niet min ont vangen als te voren vermeerdert de bevol king, ze zullen onmiddellijk betaald worden voorde nieuwe klasse waaraan de gemeente voortaan toebehoort. Maar ziehier de groote verbetering in het nieuw voorstel wordt het familieloon ten bate der onderwijzers ingevoerd. Artikel 13 zegtDe onderwijzer en de hulponderwij zer ontvangen daarenboven 5o fr. per jaar en per hoofd voor ieder kind boven de twee eersten, en tot dat het kind zijne volle 16 jaar bereikt heeft. Nog eene andere verbetering: De gehuwde hulponderwijzer zal, na tien jaar dienst, eene schadeloosstelling voor woonst ontvangen gelijk aan de schadeloosstelling van den hoofdonderwijzer. Dit nieuw voorstel zal eerst verzonden worden naar de afdeelingen die er de lezing van moeten toelaten. In de afdeelingen der maand Mei hebben de katholieken de meer derheid. Dan zal de Kamer de inaanmerking moeten stemmen, en vervolgens zal het on derzoek in de afdeelingen en in de algemeene vergadering der Kamer geschieden. Nu mo gen de afdeelingen, waar liberalen en socia listen meerderheid zijn, het ontwerp der regeering tegenhouden zoolang ze willen, dat en geeft niet, aangezien het ministerie nogtnans weena trachten den regelmatigen gang der werk zaamheden te belemmeren. Maar 't blijft te zien als het zoo gemakkelijk zal gaan. 't En is toch de minderheid niet die de wet mag stellen. Donderdag is beslist over de inaanmerking te stemmen Woensdag aanstaande, al zijn er 35 sprekers ingeschreven voor die nieuwe wet- De Beiersche vrijdenkers hebben geduren de den Katholiekendag te Augsburg een protestvergadering gehouden waarop een socialistisch redenaar het volgende zeide Het doel van het vrijaenkersdom is iederen godsdienst, den katholieken zoowel als den protestantschen te bestrijden; natuur lijk moet ook 't begrip der monarchie uit de herten verbannen worden. Deze open plaatsen zullen dan door het socialism bezet worden. Men kan niet te gelijkertijd God, de Kerken den god der vrijheid dienen. Wie 't socialism huldigt, kan niet meer in de Kerk blijven, anders ware hij 'n huichelaar, 'n domme kerel. Ën zulks wordt verteld op een vrijdenkers meeting, door mannen die zich uitgeven als voorstaanders der vrije r gedachte, die iedere denkwijze eerbiedigen 1 1 Maar zulks wordt door de socialisten ver zwegen hier, waar ze het volk nog willen wijsmaken dat socialism en godsdiensthaat kunnen samen gaan. Mengelwerk van 't Nieuwsblad Yper N° 11 DOOR A. SEVENS Wij hebben vernomen, achtbare heer Minister, dat de Belgische brievenbestellers een banket zullen houden om de groote verbeteringen door Ued. toegestaan, te vieren. Zij zijn fier op het miilioen opslag dat gij hun toekendet, en zij hebben er volle recht toe 1 Het zij toegelaten, achtbare heer Minister, aan een uwer nederigste werklieden, een stoker van den maalbootdienst Oostende- Dover die vreugde te deelen, doch ook tevens uw Ued. e n smeekgebed te doen ten voor- deele zijner ongelukkige makkers van dien dienst. Sedert wij het geluk hebben Ministers aan het hoofd te hebben die hunne onderhoorigen waarlijk lief hebben, werd aan al de verschil lende vakken van het beheer opslag van loon en verbetering van dienst verleend aan al de vakken, uitgenomen één het lager per soneel der maalbooten Oostende-Dover stokers, matrozen, bootslieden en kwartier meesters. Behalve eene lichte verhooging aan enkele stokers toegestaan in 1894, werd die klas werklieden volkomen vergeten. Herhaalde malen werden hunne klachten, gesteund door de achtbare katholieke volksvertegen woordigers en senators van het arrondisse ment, overgemaakt aan de heeren Ministers en verleden jaar, in Juli 11., meenden zij fAR'V;U2ItrrfM.,'i jarrnerfniifi aulju iVzAwn-, opeens Minister Helleputte aftrad als Mi nistervan spoorwegen en door Ued.,achtbare heer Minister, vervangen werd. Die nederige werklieden stellen thans hunne hoop in U, achtbare heer Minister. Zij vragen toch zoo weinig 5 fr. opslag na 5 jaar dienst, 10 fr. na 10 jaar en 15 fr. na 15 jaar. Dien opslag zou hoogstens 5o.ooo fr. aan de schatkist kosten, maar t ware de vreugde in de huisgezinnen van gansch die klas werkers. Het is met de volle overtuiging dat zij hunne vraag, hun gebed welwillend zult onderzoeken dat ik Ued., achtbare heet Minister, op voorhand dank zeg. Een stoker. Generaal" Hellebaut heeft nu besloten, naar het schijnt, dat alle soldaten, die zich door hun gedrag dezer gunst weerdig toonen, van den zaterdag tot den zondag ook in hunne familiën mogen'doorbrengen. De soldaten zouden, bij hun terugkeer,aan den bevelhebber hunner compagnie huu verlof' teruggeven, voorzien van bet hand- teeken hunner ouders, om te bewijzen dat zij wel t' hunnent geweest zijn. Bij den minister van spoorwegen zal aan gedrongen worden opdat deze verlofgangers telkens zouden mogen reizen aan halven prijs. Dat zijn goede,uitmuntende maatregelen, die den legerdienst zullen veraangenamen en den familiegeest beter onder de soldaten zal behouden. Er was aan de a minister van oorlog ge vraagd, de militaire studenten toe te laten van af Zaterdag tot Zondagavond in den schoot hunner familiën door te brengen. Da heer minister, na onderzoek der kwestie, heeft geoordeeld dat de Universitairen niet alleen moeten zijn om van die gunst te genieten. bij Hagen ia Wesffalen, schoot Maandag namiddag een jongen van zestien jaar met een zakpistool op musschen. Een voorbij gaande smid maakte den knaap opmerkzaam op het gevaarlijke van zijn doen.Zonder een woord te zeggen, laadde de jongen snel zija wapen en vuurde het at' op den smid, toen deze zich omgewend had om zijnen weg te vervolgen. Doodelijk in het achterhoofd getroffen, zakte het ongelukkige slachtoffer van deze laaghartige daad, een vader van zeven kinderen, ineen. Hij stierf in het zie kenhuis. De moordenaar kon gevat worden. Onder voorwendsel dat de E.H. Perrault, pastor van Chazeuil, in Vrankrijk, aange klaagd was, als hebbende tijdens de school uren catechismusles gegeven, heeft het fransch gerecht hem tot 4 frank boete en de kosten veroordeeld. - vJiTiirectJvrav *5^ Pandjeshuizen, zija in China als hoogst practische instellingen. De Chineesche za kenman, vindt in iedere stad, in iedeie marktplaats gelegenheid om zij 1:1e! voor wer pen van waarde, kleinigheden, die hij tijde lijk kan missen, of huishoudgereedschappen te verpanden en in ruil daarvoor geld te krijgen. In het voorjaar brengt de minvermogende Chinees zijn winterkleeding naar den lom baard, waar deze bewaard en tegen de mot beveiligd wordt Met het geld dat hij ervoor krijgt drijft hij handel of hij steekt het in de een of andere zaak. Later lost hij zijn wiuterkleeren weer in en geeft in ruil daarvoor zomerkleeren en andere voorwerpen in pand. Het volgende jaar begint hetzelfde spelle tje van voren af aan. Het pandjeshuis is voor de Chineesche middenklasse zooveel als voor ops kleerkast en voorraadkamer, waar men dinsen in be- waring kan geven, die thuis misschien zou den bederven of gestolen worden. De grondeigenaar, die in geldnood zit, kan bij iederen pandjesbaas in ruil voor een stukgrond een leeniDg aangaan, en behoeft geen kosten voor hypotheek of iets aerge- lijks te betalen. Wanneer omstandigheden den man clwin gen tot verkoop van huis en hof over te gaan en de opbrengst daarvan de schulden niet dekt, kan hij als laatste redmiddel vrouw en kinderen verpanden. In China loopt de interest zeer hoog.Daar kunnen enkele Belgische bankiers nog een puntje aan zuigen. De interest wordt niet per jaar of per drie maand? n,maar per maand berekend. Volgens de Chineesche wet mag de interest niet meer dan 3 per cent per maand bedragen dit maakt op een jaar nog altijd 36 per cent De vindingrijke chinees heeft dan ook op middelen verzonnen,om uit de klauwen van den woekeraar te blijven. Een van deze mid delen is, dat iemand die in geldnood of in schuld zit, in plaats van naar een geldschie ter te gaan, zelf een leenmaatschappij opricht. Heeft hij bij voorbeeld 10 fr. en heeft hij 120 fr. noodig, dat weet hij op deze wijze het ontbrekende bij elkaar te krijgen. Onder zijne vrienden en kennissen zoekt bij twaalf vertrouwbare personen, die hij met de mededeeling, dat hij een leenmaat schappij wil oprichten, tot een vertrouwe lijke bijeenkomst uitnoodigt. Iedereen weet dan waar het om te doen is, en omdat men 'och ook nooit kan weten in welke omstan digheden men komt,zijn de vrienden meest al wel bereid om hem te helpen. De vereeniging wordt nu opgericht en hij wordt voorzitter benoemd. Ieder lid moet zich vei plichten een maan- delijksche bijdrage van 10 fr. te betalen. Bij de eerste vergadering van de nieuwe vereeni- ging, die een paar dagen later gehouden wordt, betaalt elk van de leden, behalve dein den nood zittende voorzitter zijne bijdrage op deze wijze krijgt men dus eene som van 11 maal 10 fr. is 110 fr bij elkaar, wanneer hij zijn eigen 10 fr. bijlegt, zijn schuld. kan..afdnen _Lrv twaor!o maf£.A volgende maand n. 3 en zoo tot de twaalfde maand toe. Alle leden hebben gedurende dien tijd trouw hunne 10 fr. bijgedragen. Up deze wijze heeft mijnheer de voorzitter der lehnbank de geleende HO fr. afbetaa.d en hebbea de leden chtereenvolgens hun geld teruggekregen. Wanneer het 12" lid het volle bedrag terug heeft, wordt de vereem- ging opgeheven. Deze leen-maatschappijen» zijn in China zeer in trok. Als de zeven wonderen der wereld,in den ouden tijd, werden gerekend de kolossus van Rhodes, de lichtbak van Alexaudrië, de luehttuinen van Babylonië, de tempel van Ephese, het' grafgesteente te Halicarnasse, en het standbeeld van Jupiter, te Olympe. Daarvan blijven nog slechts wat puinen over. Alleen de pyramieden van Cbeopz weerstonden aan de vernieling van den tijd en het wandaüsme van den rnensch. Nu ziin de wonderen van het menschelijk vernuft ontelbaar, en het wordt moeilijk ze naar waarde en belang te rangschikken. Volgens den Engelscheu iogenieur F. W. Smerson. die eene vergelijkende studie maak te, zouden zeven wonderen als volgt kunnen gerangschikt worden. 1. De St-Pieterskerk te Rome 2. de Ze geboog der Etoile, te Parijs 3. het kanaal van Suez 4 de Eiffeltoren te Parijs 5. de brug van Forth, in Schotland 6. de tun nel van den St-Gothard 7. de twee transat- lantiekers Lusitania en Mauretania. De weerkundigen doen opmerken dat de lente- en zomermaanden van 1836 tot 1840, van 1883 tot 1890 en van 1906 tot 1910 de gemiddelde warmte niet bereikten, maar dat die tijdperken telkens gevolgd werden door een zeer heeten zomer. Zij besluiten daaruit dat wij ons dit jaar oek mogen aan ver wachten. Hare Majesteit heeft maandag namiddag met den koning eene laDge wandeling in het Koninklijk Park van Laeken gedaan, zonder de minste vermoeidheid te gevoelen. De pijn aan het oor is verdwenen. De toestand onzer geliefde vorstin betert van dag tot dag. is nu een pr 3ces aan den gang dat zeer 1. er- rijk is en toont hoe sommige menschen zoo spoedig rijk worden. Het betreft bedrog in het bouwen van het militair hospitaal. De boordsteenen moesten van arduin van Zoningen; het zijn er geweest van arduin van Doornik een betichte, toezichter, z gt dat hij het verschil niet kent tusschen Door- nikscheu en Zoninger-arduin. En die mensch moet toezichter spelen. Hij kent ook geen verschil tusschen uit- lariflfipllfin on J de betichte heeft het ve&W^ - j;i, merkt. Een model van toezichter, inderdaad. Er wordt in België nogal veel geklaagd,en niet zonder reden, dat iedereen om zoo te zeggen, met eenen revolver op zak loopt en dat het zeer gemakkelijk is zich dergelijk wapen aan te schaffen. Ia Engeland is men zeer streng op het gebied van verkoop van verboden wapens. Elke handelaar die eenen revolver ver koopt is verplicht een bijzonder boek to hou den op het welk hij de volledige beschrijving opgeeft van het verkocht wapen, den dag van den verkoop, den naam en bet adres van den kooper alsook het nummer van het policiebureel dat de machtiging heeft ver leend tot het dragen van een verboden wapen, machtiging welke eiken kooper moet vertoonen. Alwie eenen revolver koopt of verkoopt zonder deze voorschriften in acht te nemen is strafbaar met eene boet van 125 fr. en de rechtbank msg het wapen verbeurd verkla ren indien de eigenaar ervan min dan 18 jaren oud is. Da EDgelsche wet is nog strenger als het den verkoop betreft van wapens aan land- loopers, aan personen die dronken zijn of aangedaan van krankzinnigheid. In dat geval is de verkooper strafbaar met eene boete van 625 Ir. of met drie maanden dwangarbeid. Ze lachen er niet mede in Engeland Alleen de motors zijn ongeschonden. Acht passagiers waartusschen vier dameo, werden door de pompiers gered. De vernieHe ballon had eene maat van 19.000 kubiek meters Hij was 148 meters lang en had i3 meters doorsnede. De motors hadden eene kracht van 36o peerden. Dit is reeds de derde duit sche bestuurbare ballon die vernield wordt.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1911 | | pagina 1