Stadsnieuws
Mengelmaren
Sunlight
Yan alles Wat
Burgerstanden
te te te te te te te te te te
m m m w m m w m w
Ons Nieuwjaargeschenk
te te te te te te te te te *J
Vlaamsche Hoogeschool
Bericht
Voor de gemeentekas
en de vervlaamsching
Aanbesteding
Zondagrust
Priesterwijdingen
Buurtspoorwegen
Op onze spoorbanen
Schoenmaker» blijf
bij uwe leest
m 1
ag m
P P P. P. P- P P- P P P
De Vlaamsche Landbouwers
*r-
Gemeenteraad
Boetstraffelijke Rechtbank
van Yper
PP PP Pi P. P pp. P
Belooningen
P P P P P p p p p p
1900
1901
1901
1903
1904
1905
igoó
ig°7
1908
,909
fr.
41193.36
43.i56.87
H2.8i3.io
104.169.23
183.157.94
225.125.90
273.374 48
370.216.73
468.940.90
682.273.96
Zeeo
JSUNLlGHT 'Zeep maakt de
wasch kinderspel voor het.
meisje van V4ja&r.en,geeft aan
het lijnwaad die frische aan=
gtename reuk van t Duiten.
M as
P. P. P, P. P P P Pt P
MARKT PRIJZEN
Hij betrouwe ook niet op \ijne spaarpen
ningen
Om slechts ÉÉN frank daags te trekken,
zou hij, aan 3 ten honderd gerekend, over
eene kleinigheid van meer dan 12 duizend
frank moeten beschikken. Kan de werkman,
hoe gesparig hij ook weze, zulke som bijeen
krijgen
En de Openbare Liefdadigheid dan
Zijnen intrek nemen in een liefdadigheids
gesticht is inderdaad dikwijls het einde van
een leven vol zwoegen. Wat er dan in t
herte van den werkman omgaat, moet wel
pijnlijk zijn Wel is waar wordt hij daar met
de teederste zorgen omringd, maar noch
t'huis, noch meesterschap 1...
Immer onder vreemde oogen, in gezel
schap van twistzieke,onverdraagzame karak
ters 1... Hoe gelukkig is het niet zijn eigen
brood te eten, onder zijn eigen dak te wo
nen
Wat gedaan? Elkeen weet bet, doch
niet allen denken eraan De Lijfrentkas, het
Pensioenis gewoonlijk de redplank van den
werkman in zijnen ouden dag
Werklieden 1 overweegt die waai heden en
prent ze diep in uw geheugen, maar vooral
laat het nieuwe jaar igtz niet voorbijgaan
zonder u aan te sluiten bij de eene of andere
Lijfrentgilde. M. D.
EN DE
1.
Een heel jaar lang hebben er nu in
Vlaamsch België meetings plaats gehad voor
de vervlaamsching der Gentsche Hooge
school. Bijna in alle gemeenten zijn er ad-
vokaten, doktoors, leeraars en anderen, aan
de landbouwers, de werklieden en de burgers
komen uitleggen wat nut er voo-r hen insteekt
dat er eene Vlaamsche Hoogeschool komt.
Te voren hoorden wij hier en daar wel eens
zeggen door een boer of een werkman
Wat kan mij het hooger onderwijs schelen!
Ik zal mijne kinderen nooit naar de Hooge
school kunnen zenden en daarom is 't mij
gansch onverschillig of'zij Vlaamsch of
Fransch weze.
Ik begrijp heel wel dat zij zoo spreken. In
andere landen, in Holland of Denemarken
bij voorbeeld, zal een bo r of werkman dat
niet zeggen. Maar bij ons, Vlaamsche boeren
en werklieden begrijp ik dat best immers,
zij zien zoo weinig het NUT in van een hoo
ger onderwijs voor hun bedrijf of ambacht.
Zij voelen zoo weinig dat de WETENSCHAP
in hun vak hen kan vooruithelpen, hen meer
geld kau opbrengen, hun arbeid in de fabriek
of op het veld lichter maken De Hooge
school dat is voor hen iets heel hoogs, iets
heel geleerds en deftigs, iets heel geheimzin
nig, waar zij niets van begrijpen Wat zij er
van weten is dat mijnheer dedoktoor, no
taris, advokaat, apotheker,veearts, ingenieur,
aldaar gestudeerd hebben tot 25jjaar, dat die
heeren allemaal zeer geleerde bollen zijn,
eene massa dingen kennen waar zij geen
benut van hebben, dat mijnheer de doktoor
fleschkens voorschrijft en de tong doet uit
steken bij zieke menschen, dat mijnheer de
veearts (of peerdenmeester) een paardenpoot
of eene kalverziekte kan genezen, dat mijn
heer de notaris akten opmaakt wanneer men
een 3tufcjc grond koopt of verkoopt iij we
ten ook nog dat ze daarna van diezelfde
heeren eene rekening thuis krijgen die ge
woonlijk hooger loopt dan de peper of 't spek
bij den kost, en dat er bij hen niet valt tegen
den balk te schrijven zij weten ook nog dat
die heeren tegen malkaar fransch spreken....
en, ja, meer weten zij gewoonlijk niet.
Is het dan wonder dat zij zeggen wat kan
ons de Hoogeschool schelen. Ik zal nu in
eene reeks korte artikeltjes aan onze Vlaam
sche landbouwers, werklieden en burgers
trachten duidelijk te maken dat de hooge
school hun wel en buitengewoon veel voor
deel zou bijbrengen in geval het onderwijs
aldaar in hunne eigene taal, hunne Vlaam
sche moedertaal, gegeven werd dat zij er nu
weinig nut uittrekken omdat in al onze
hoogescholen in België het onderwijs
Fransch is dat zij het volle, het ontegen
sprekelijk recht hebben een hooger onderwijs
in hunne taal te bezitten, omdat eensdeels de
hoogeschool ook voor hun welzijn is opge
richt,en andersdeels het eene staatsinrichting
is voor welker onderhoud zij allen belastin
gen moeten betalen.
Het zal enkel"eene herhaling zijn van wat
zij, die de meetings hebben bijgewoond,door
de sprekers hoorden uitleggen.
Ons doel daarmede is dat alle Vlamingen,
zoo arme als rijke, zoo boer als werkman of
burger, zoo vrouw als man, met ons zouden
vragen dat de Hoogeschool van Gent die
thans Fransch is, eene Vlaamsche zou wor
den, omdat het eene behoefte is en omdat
het ons recht is.
ERN. ClaeS
Secretaris van 't Kath. Vlaamsch Sec etariaat.
Mynheer de Burgemeester der stad Yper
zal ontvangen, op Nieuwjaardag, van 11 ure
tot middag.
I SS3
Dagorde der openbare zifting van den
Gemeenteraad, op Zaterdag 30 Decpmber
1911, om 4 ure 's avonds
1. Weldadigheidsbureel Neerlegging der
rekening 1910 en begrooting 1912.
2. Burgerlijke Godshuizen Neerlegging
der rekening 1910 en begrooting 1912.
3. WeldadigheidsbureelGiften jegens de
armen.
4. Stadsgelden Stadsbegrooting 1912.
p*
De Gemeenteraad besliste den 17 Dec,
1911 dat er eene derde plaats van hulponder
wijzeres in de betalende lagere meisjesschool
zou bestaan, en dat het schoolgeld daarvoor
van 15 tot 18 fr. per driemaanden zou ge
bracht worden.
Trogrès en Weergalm zijn blijde voor
't eerste, en kwaad voor het tweede deel der
beslissing het schoolgeld mocht niet ver
hoogd zijo, omdat die school meer opbrengt
dan zij kost.
Mr de Burgemeester bewees door de
officiëele juist bevondene rekening dier
school in 1910, dat de stad dat jaar 1016 fr.
69 had moeten toeleggen om de onkosten te
kunnen betalen.
Progrè&en Weergalm antwoorden daarop:
wij hebben die rekening niet, en gelooven
daarvan wat wij willen.
Is dat geen flauwe praat? Dat zij ten
minste de rekening bekijken en de bewijzen
in handen nrmen. Zij zullen dan zien dat het
schoolgeld in 1910 maar 2654 fr- opbracht.
Zij hebben liever in het wilde te klappen,
en 97 door 60 te vermenigvuldigen, om te
bewijzen dat de stad in 1910 5620 fr. schoo'-
geld ontving.
Maar er waren in 1910 op verre na geen
97 leerlingen, en men weet dat stads regle
ment van 7 Juli 1894 maar 10 fr. 50 school
geld per kind en per trimester oplegt, als er
twee of meer kinderen van hetzelfde huis
gezin naar school gaan. Beweren dat er in
1910 meer dan 2654 fr. schoo'geld ontvangen
wierd, is de ontvangers van achterhouding
beschuldigen. Durven Progrès en Weergalm
dat voort houden staan
Wij hebben in ons vorig nummer gezeid
dat het schoolgeld in 1911 maar 3897 fr. 50
opgebracht heeft, wat nog eens verre is van
5620 fr.
Hoe komt dat? Maar omdat er in de 4
trimesters niet evenveel kinderen ter school
gingen 't is enkel in 't begin van den 4n
trimester 1911 dat er, dank aan gekende
pogiDgen, 97 schoolkinderen aanwezig
waren.
Dat groot getal kinderen was voldoende
om den Gemeenteraad eene derde plaats van
hulponderwijzeres te doen stemmen maar
mocht de Gemeenteraad, die alzoo de kosten
van 1100 fr. 's jaars vermeerderde, niet
zorgen dat de stad niet voort geld verloos,
al die school, en de twee betalende bewaar
scholen waaraan de stad in 1910 4249 fr.
verloos, behoudende Geene wetten ver
plichten de stad die scholen te behouden.
Wie weet of de betalende lagere school altijd
voort 97 kinderen zal tellen, vermits er
vroeger maar 55 waren de welhebbende
ouders die eraan houden hunne kinders
naar betalende,in plaats van naar bestaande
kostelooze scholen te zendon, mogen niet
spreken op 1 fr. verhooging te maande per
kind, en niet beweren hunne kinderen te
leeren op de koalen der lastenbetalers; open
bare diensten moeten betaald zijn door die
ze kunnen betalen en er van genietende
Gemeenteraad heeft tezelfder tijde voor het
openbaar onderwijs en voor de gemeentekas
gezorgd.
Hier spreken van aanslag op de vrijheid
van den huisvader is misplaatste groot-
sprekerijis elk niet vrij zijne kioderen daar
voort te zenden Omdat men zijne plaats in
een schouwburg moet betalen, blijft men
niet vrij er naartoe te gaan Vele Yperlin-
gen, die bet min zitten hebben dan de rijke
liberalen die hunne meisjes naar de be
talende scholen zenden, betalen voor aller
hande openbare diensten, zooals slachthuis,
weegschaal enz., zonder daarin den minsten
aanslag te zien op hunne vrijheid.
Progrès en Weergalm vragen nog wat
Mr öobry wil mot zijn voorstel van ver
vlaamsching van 't onderwijs.
Maar de brief van den Vlaamschen Bond
van 't arrondissement Yper, dien hij in den
Gemeenteraad, gelezen en ondersteund
heeft, zegt klaar en duidelijk dat hij het
lager onderwijs in de nieuwe laagste klas,
en zoohaast mogelijk in de twee hoogere
klassen in het vlaamsch zou willen zien
geven.
Of mag hij als gemeenteraadslid de ver
vlaamsching van het lager onderwijs in eene
gemeenteschool niet voorhouden Mag hij
als Vlaming de leus In Vlaanderen
Vlaamsch n niet aank'even, en vragen dat
wij Vlamingen, onze moedertaal als leertaal
zouden bezigen, gelijk alle vrije volkeren
Mag hij de vervreemding onzer kinderen
van eigen taal en volk, en de ongelukkige
scheiding tusschen vlaamsch- en franschge-
zinde YperliDgen niet trachten te voor
komen Mag hij de ontwikkeling van het
verstand der kinderen niet bevoordeeligen
Mag hij in de betalende meisjesschool niet
trachten in te brengen wat in de kostelooze
bestaat? Mag hij elks eerbied en naleving
niet eischen van stads reglement van 6 nov.
1897 waarbij het staatsprogramma voor het
lager onderwijs, de moedertaal als voertaal
opgevende,moet gevolgd worden 1 Of bestaat
er te Yper noch wet noch wil, en handelt
elk naar goest en gril En mag men er
stads opcentiemen en taksen en de pas
gestemde verhooging van het schoolgeld
weigeren
Als Progrès en Weergalm zouden geerne
weten wie er al lid is van den Vlaamschen
Bond, en hoevele kinders die ledeD zouden
kunnen naar de hetalende meisjesschool
zenden, wij zullen dat trachten te weten, als
Progrès en Weergalm eerst hunne opstellers
en dezer kinders zulltn genoemd hebben;
afwachting, evenals wij verstaan dat
en Weergalm voor bet liberaal
maken van Yper werken, zoo verstaan wij
ook dat de Vlaamsche Bond de vervlaam
sching van het lager onderwijs vooruit helpt
uit liefde voor eigen taal, en volk en vader
land.
in
Progrès
Uitslag der aanbesteding van de onder
houdswerken aan de kazern te Yper.
Bestek 1.577 fr. 95 c. Heeft aangeboden
M. Roose, Yper, 1.575 fr.
Dienstdoende apotheek. Zondag Ji
December.
A. WECKESSER, Dixmudestraat, 68.
Zitting van 28 December ign
~- Vandevyvere Henri, herbergier te La Ma
deleine bij Rijsel, wordt veroordeeld lot 2 maal
8 dagen en 26 fr. voor slagen aan Vanhulle-
brouck August en Flamant Oscar.
D'Herck Emile, landwerker te Caeslre,
(Fr.) die eene porame van 7 fr. stal ten uadeele
van Dullemans Alfons, zijnen slaapmakker in
l logement van (Knockaett te Yper krijgt
maand en '26 fr.
Desbonnez Henri, losser le Comen, (Fr.)
50 fr. voor slagen aan Nolf Alice.
Baelen Polydore, aardewerker te Armen-
liers, (Fr.) 8 dagen en 26 fr. voor slagen aan
Delsalle Albert, en 15 fr. voor dronkenschap.
Durnez Auguste, metser te Yper, 26 fr.
voor slagen aan Debreyer Palmyre en Julia.
Cuvelie René, landwerker te Vlamerlinghe,
voorwaardelijk 30 fr. voor slagen aan Carron
Maurice, en 30 fr. schadevergoeding.
Bossaert Alfons, fabriekwerker te Ploeg-
steert, S dagen en 26 fr. voor slagen aan Ra-
mont Emile, en 15 fr. voor dronkenschap.
Samyn René, werkman te Ploegsleert, t m.
en 26 fr.voor slagen aan Verhulst Ilenri.
Blootacker Ilenri, aardewerker te" Yper,
50 fr. boet voor verheeling van hout ten nadeele
van Hoste Henri.
Verheyde Arthur, leeglooper te Comen,
(Fr.) 1 maand en 26 fr. voor diefte van een
rijwiel ten nadeele van Zègres Canaille.
Devos Julien, olieslagersgast te Comen,
(Fr.) 2 maanden „en 50 fr. voor slagen aan
Breyne Alphonse.
Theiy Jules, houthakker te Wervick,
200 fr. voor jacht en 5 fr. schavergoeding.
Versteele Canaille, herbergier te Poelca-
pelle, door de Politierechtbank van Yper ver
oordeeld lot 3 maal 7 dagen en 25 fr. voor
danspartijen gehouden te hebben zonder toe
laling. Ilij behoudt zijne straffen.
Carlier Benoni, metser, en Vand kerekhove
Alfons, aardewerker te Ingelmunster, die eene
zekere hoeveelheid lood voortkomende van hel
stadhuis van Poperinghe waar zij wrochten
voor rekening van Albert Vandekerckhove,
gestolen hadden krijgen elk 8 dagen en 26 fr.
toegekend aan de medewerkers der wereld
tentoonstelling van Brussel in 1910
Landbouwvoortbrengselen
Diploma van gouden medalie Costenoble
René, van het huis Gebroeders Yeys, Vla-
mertinghe.
Diploma van zilveren medalie Deman
Henri, De Roubaix Marie, van het huis We
C.-L. Peene-Pauwels en Zoon, Elverdinghe.
Diploma van bronzen medalie Lowagie
Serafien, van het huis We Peene, Elver
dinghe.
Instellingen van voor^ienighefd
Diploma van bronzen medalie: Baus Jules
van de Katholieke Ziekentroost to Yper.
SP; ffl? ff n J3JJ
Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge,
heeft Zaterdag in de kerk van 't Seminarie
14 priesters, 15 diakens en 13 onderdiakens
gewijd, waaronder
Priesters MM. Carbonez Leon, Po!line-
hove Lozie Victor, Meenen Pattyn Char
les, Staden Pieters Jerome, Poperinghe.
Diakens MM. De LaDghe Elie, Renin
glielstHoornaert Altdor, Hooglilede Lief-
ooghe Elie,Pop8ringhe.
Onderdiakens MM. Coucke Valeer, Po
peringhe De Houck Joseph, Yper; Vander
Meersch Joseph, KenamelVan Ryckeghem
Joseph, GUeluwe Veramme ilenri,T'ollinc-
hove Waerenburgh Romain, Clercken.
YPER
Zaterdag rond den avond, terwijl de jacht
wachter Degroote Achiel op ronde was, betrapte
bij drie jonge kerels van 10, 12, en 14 jaren oud,
die bezig waren mei roode kooien te stelen
uit den hof van den groenselier Monkerhey
Ilenri, wonende steenweg naar Diekebusch. Zij
zijn gekend en zullen met het gerecht af te
rekenen hebben.
Door de overvloedige regens dezer dagen is
de bloemisterij van M. Nicolas Vanwinsen, ge
legen dicht bij de statie alhier, bijna gansch
overstroomd.
Hel water in Diekebusch vijver is dezer dagen
ook zeer geklommen en heeft de omliggende
landerijen overstroomt.
Bestel by tijds, ter drukkerij Caltewaert, Yper
uwe benoodigheden voor 't aanstaande tijdstip
van de vernieuwing des jaars: visietkaarten,
registers, almanakken, enz...
BECELAERE
Donderdag morgend, om 11 ure, had alhier
de plechtige aanstelling plaats van den E. II.
Florentin Rooms, als pastoor d< r parochie, in
vervanging van den E. H. Hollebeeq, pastoor
genoemd te Moeskroen. Van vroeg in den
morgend waren bijna al do huizen versierd en
bevlagd en op verschillende plaatsen prijkten
opschriften en waren praalpoorten en sparre-
boomen geplant, 't welk alles een lief uitzicht
aan de gemeente gaf. Om tO 1/2 ure werd een
stoet gevormd aan de Kortekeer waar de
nieuwe herder aankwam per rijtuig, vergezeld
van den E. H. deken van Meenen.
De stoet was gevormd als volgt gendarmen
te peerd, ruiters, wielrijders, de muzieken
Sle Cecilia en de Vereenigde Vrienden,de praal
wagen van den landbouw, de duiven wagen
de molenwagen en de groep steenwerkers
vervolgens de schoolkinderen, de nieuwe
herder, vergezeld van de geestelijke en wereld
lijke overheden. De stoet trok naar het stadhuis.
Daar werd den nieuwen pastoor een bloemtuil
overhandigd en welkom gewenscht. Dan hadden
in de kerk de gebruikelijke plechtigheden
plaats.
Om 1 ure waren al de overheden en de uit
genoodigdeu vereenigd in een banket in het
klooster der gemeente.
In den namiddag hadden allerlei aantrekke
lijkheden plaats, 's Avonds was de gemeenle
verlicht en een fakkeltocht heeft met muziek
aan 't hoofd, de gemeente doorkruist.
De schoonste, en rijkste verzameling Scheur
kalenders kluchtige en godsdienstige vindt
men ter drukkerij Callewaert, Boterstraat 36
Yper.
DOTTENIJS
Een prachtig kribbeken was opgericht aan het
O. L. Vrouwaltaar der parochiekerk. Met Kerst
dag, tijdens de hoogmis, was het kribbeken
schoon versierd en verlicht. Opeens vatten de
versiersels vuur en op een oogwenk stond
ganscü het altaar in volle vlam. Vele lieden
namen verschrikt de vlucht, terwijl eenige
mannen het vuur uitdoofden. Het altaar, een
oudheidsstuk van waarde, dat weldra als zulks
moest verkocht worden, is in ouden eik ge
beiteld. De vlammen hebben het erg beschadigd
De experten zullen enkel na onderzoek het
beloop der schade kunnen schatten.
CLERCKEN in
De bestendige deputatie van West-VDanderen in
heeft den uitslag der gemeentekiezing van in
Clercken gewijzigd de lijst van den burge- in
meester verliest twee zetels, die gewonnen zijn jn
door M. Justin Mahieu, steenbakker, en Desire ;n
D'hulster, landbouwer. ;n
VLAMERTINGHE jn
Op Kerstdag gaf de tooneelgilde Deugd en jn
Vreugd - een welgelnkt.avondfeest, in de nieu- jq
we Gildezaal.
De geestelijke en wereldlijke overlieden had
den eraan gehouden dit feest, welke gegeven
werd voor de leden van.' 't Christen Vlaamsch
Verbond met hunne tegenwoordigheid te
vereeren.
Wat moeten wy zeggen van de voorgedregen
stukken 't Was wel, uitnemende wel voor de
jonge spelers! Allen hebben'zich om ter best
van hunne taak gekwetenzoowel hot Drama
als het Kluchtspel, de luimige Alleenspraak als
de kluchtige Driezang genoten den meesten
bijval.
De herbaalde toejuichingen der ruim 300
aanwezigen zegt genoeg dat het feest in den
smaak van 't volk was.
Eere aan de inrichters en dank aan de onder
steuners
Indien gij moet hoesten, indien gy verstopt zyt
en indien gij moeilijk spuwt, indien uw nachten
slecht zijaarzel nie! van de goede borstpil Wal-
tlierij te nemen en gy zult spoedig genezen zijn.
1 fr. de doos overal.
In den nacht van Maandag tot Dinsdag is er
een hevige brand ontstaan in de maalderij van
M. Marcel Vandenbulcke,nabij de Statie gelegen,
Rond 3 ure van den morgend, werd de brand
bemerkt door de suikerydroogers. Aanstonds
werd het noodsein gegeven en de pompiers der
gemeente kwamen met de brandspuit toegeloo-
pen.
Geheel de stoommaalderyj de magazijnen van
kolen en land vetten en een deel van den kleinen
bast zyn vernield. Een drie honderdtal zakken
graan en meel2).000 kgr. suikerjjboonen
eene groote hoeveelheid kofen, nitraat,«koeken,
alsook het maalmachien en de groote bascuul
werden door den brand vernield.
't Was reeds twee dagen dat er in de maalderij
niet gewrocht was. Men denkt dat het vuur ont
staan is nevens de schouw op de zolderingen der
maaldarij.
De pompiers hebben moedig den brand bestre
den, doch konden niet beletten dat het vuur
aanzienlijke schade aanrichtte. Woensdag avond
smeulde het vuur opnieuw, maar werd rap ge-
bluscht. De schade, welko gedeeltelijk verze
kerd is, wordt op ruim twintig duizend frank
geschat.
KOMEN
Dinsdag morgend gebeurde op de werken der
nieuwe kerk een schrikkelijk ongeluk, dat bet
leven gekost heeft aan een arbeider. Het met
selwerk der nieuwe kerk was voltooid en de
timmerlieden waren bezig met de dakgebinten te
plaatsen van den midder.beuk. De genaamden
Jeroom Verhille en Honoré Masschelein stondeu
op eene stelling van t6 meters hoogte en waren
bezig met de balken aan elkander te nagelen.
Eensklaps verloor Verhille door een misstap het
evenwichten viel van de stelling. Masschelein
zag zijn gezel in zijnen val ronddraaien en zwaar
ten gronde ploffen.
Op eenige meiers van de plaats van het onge
luk bevond zich de E. H. pastor Decock. Hij
snelde toe en gaf het slachtoffer aanstonds de
absolutie, terwijl de onderpastor in allerhaast
de H. Olie ging halen die hij den stervende toe
diende.
Kort nadien gaf de ongelukkige Verhille den
geest. Een geneesheer bestatigde op bet lijk
geene enkele uitwendige wonde en schreef de
dood toe aan inwendige kwetsuren. De policie-
kommissaris en de gendarmen kwamen de
eerste bestatigingen doen en verwittigden het
parket van Yper, dat dinsdag namiddag nog ter
piaats geweest is.
Het slach'offer, Jeroom Verhille, was 36 jaar
oud.Hij woonde opden Houthemschen steenweg,
waar hij eene herberg en eene kleine hoeve
hield, 't Was slechts sedert verleden zomer, dat
hij als timmerman werkte voor rekening van den
aannemer, M. Glaerebout. Verhille was gehuwd
en vader van twee kinderen, 14 en 11 jaar oud.
Het schrikkelijk ongeluk gebeurde op dezelf
de plaats, waar over zes maanden nog een werk
man verongelukte.
1
Indien het. eten u tegensteekt, indien gij geenge
honger hebt, en pyn in het hoofd hebt, neem
aanstonds eenige pillen van doktor Walthery
en gij zult genezen zijn, uwen honger zal weder-
keeren. 1 fr. de doos overal.
LEUTEGHEM
Kinderlijke naïeveteit. Eene kleine jongen
komt naar huis aan zyne mama vertellen dat hij
een beer gezien heeft, een zeer grooten ijsbeer.
Ja Jongen, zegt de mama, en hoe groot was
hij wel.
Hij was wel zoo groot als papa.
Zwijg, zegt de mama, zulke groote ysbee-
ren als papa zijn er niet.»
Is de arke van Noé vol? vroeg een heer bij het
binnentreden van een tramway?
Behalve den ezel, kom maar binnen, was het
antwoord.
Voor de laatste tien jaren waarvan de reke
ning gesloten is was het verschil tusschen
zijn onderschreven aandeel en zijn deel in de
opbrengst, een verlies
Zoo verliest de Staat sedert dat men, dank
aan de wet van 24 Juni 1885trams heeft
beginnen leggen tot einde 1909 de ronde som
van 3.322 979 fr. 93.
In de laatst gekende twintig jaren trok hij
maar tusschen 2 fr. 61 en 3 Ir. 34 per hon
derd van zijn geld.
Zoo is er te vreezen, als de trams niet
meer opbrengen als voordezen, dat de Staat
geen nieuw geld voor nieuwe trams meer
zal willen belooven, en dat het van langs om
moeilyker zal komen om nieuwe trams te
krijgen.
<E 35 M
gil «)Tr- f>n vn sd
Vk TOÉ, WBL toê Vêl V* 7* Vt Wfc
Einde 1909 waren er in België 4291.18
kilometers trams, waarvoor de Staat
119 637.000 fr.,de provinciën 79.800.000 fr.,
de gemeenten 78.414.000 fr. en de bijzonde
re personen 3.948.000 fr., te zamen
281.799.000 fr. aandeelen onderschreven
hadden.
De Staat die, als er een tram gevraagd
wordt, meest altijd den helft van het noodig
kapitaal belooft, begint benauwd te komen,
omdat hij van jaar tot jaar meer verliest en
slechts een kleinen intrest trekt van zijn
geld.
Sinds het beslaan onzer Staatsspoorwegen,
werden er 217 personen gedood in botsingen
en ontsporingen van treinen, hetzij 126 rei
zigers en 91 agenten van het spoorwegbe-
heer.
YVat betreft de personen,in de statiën of op
de baan gedood, ten gevolge hunner onop-
lettenheid of onvoorzici tigheid, enz., dit aan
tal bedraagt 264 reizigers en 2725 Staatsbe
dienden.
Daarenboven werden er nog 1575 personen
gedood bij het doorgaan van bareelen, met
langs de sporen te gaan, enz. 1041 andere
tengevolge van dronkenschap, waanzin of
zelfmoord.
In 1910 werden er 75 personen gedood,
49 gewond, 205 gekneusd.
Zekeren dag, kwam een heer in 't bureel
der gazette, en na hem neergezette hebben,
sloeg hij de beenen over elkaar, kruiste de
armen, en begon volgender wijzen den op
steller aan te spreken
Mijnheer, laat mij toe het u te zeggen,
uw blad laat uitnemende veel te wenschen.
Gij behoordet alle weke ten minste vier
lot vijf kolommen plaatselijk nieuws te
geven.
Het allerhande nieuws dient ook meer
uitgebreid te worden, en wel bijzonderlijk
het nieuws van de omstreken. Gy zoudt
moeten in elk dorp ten minste een briefwis
selaar hebben.
Voor de aankondigingen lees ik liever
de verkoopingen der notarissen dan al uwen
hutsepot van pil-annoncen.
Ik zou nog vele andere punten kunnen
aanhalen maar indien ik u dit alles zegge,
dan is het omdat mijn eenigste wensch is
dat uw blad wel zou trekken.
Ik spreek tot u als vriend. Ik ben wel
niet geabonneerd op uw blad, maar ik lees
het toch altemets bij vrienden of kennissen.
Vermits eene gazette eene openbare
onderneming is, zie ik niet waarom ik uw
werk niet en zou mogen beoordeelen.
Wat mij betreft, ik weiger nooit een goe
den raad, en ben uiterst dankbaar aan deze
die ze mij geeft.
«Uw gedacht, Mijnheer, antwoordde de
opsteller, bevalt mij allerbest. Ik weet al
lang dat ik verre ben van volmaakt te zijn,
finiar ik mag u verzekeren dat mijne zwakke
zijde mij nog nooit door niemand is aange
duid geweest.Ik ben u ten uiters'« dankbaar
voor uwe vriendelijke opmerkingen
De schoenmaker vertrok en was in den
derden hemel van blijdschap, omdat hij zoo
wel ontvangen geweest was, en vooral omdat
hij den opsteller zoo goed de lesse gespeld
had.
's Anderdaags als de goede man juist te
wege was een leerze op te poetsen, kwam de
gazetteschrijver hem bezoeken.
Ik kom, sprak hij, u eenige onvolmaakt
heden en gebreken aanwijzen, die ik in uw
werk heb aangetroffen. Vooreerst is het le
der dat gij gebruikt niet goed genoeg en de
zolen uwer schoenen zijn veel te dun. Ver
volgens hebt gij groot ongelijk de hielen niet
schooner te maken. Elkeen beklaagt zich
over uw werk.
Meest altijd zijn uwe schoenen te scherp
en de schachten der leerzen te kort. Voor zul
ke gemeene waar, vraagt gij toen nog altijd
de hoogste prijs. Gij begrijpt, niet waar, dat
ik tot u spreek als vriend. Het is waar dat ik
niet meer van het schoenmaken ken dan gij
van het gazetteschrijven, maar ik stel veel
belang in u, en daar eikendeen schoenen
draagt, peisde ik
De gazetteschrijver en had den tijd niet
van uit te spreken. Hij moest hem haasten
dat hij opstrate was, want leerzen, schoe
nen, leder, leesten, pekstoel,enz.,'t vloog al
naar zijn kop en een halvestrate verder hoor
de hij den razenden schoenmaker nog altijd
schreeuwen en tieren op dienduivelscben
gazetteschrijver.
Heden zenden wij aan onze eerzame
inschrijvers als nieuwjaarsgeschenk eenen
prachtigen wandalmanak
Eenige woorden uitleg over de printen
zullen hier niet ten onpas komen.
't Kristusbeeld prijkt ten hoofde en herin
nert ons dat wij al onze werken binnen het
nieuwjaar dienen te doen in de vereeniging
met het lijden en de dood van onzen Zalig
maker om die werken alzoo verdienstig te
maken voor den Hemel.
Rechts op de plooien der vaderlandsche
vlag staan de lichtprenten fijn afgedrukt
van Ministers Schollaert en Baron de Bro-
queville, de eerste gewezen en de tweede
tegenwoordig kabinetsoverste.
De vader moet vrij de scholen mogen kie
zen en die spreuk zegt reeds genoeg welk
het schoolstelsel is dat die twee Ministers
hebben voorgehouden en nog voorhouden.
Minister Schollaert heeft eene schoolwet
gesteund op da vrijheid van den huisvader,
voorgesteld. Minister Baron de r»
heeft beloofd die wet te zullen doordri'ville
In 't middenvak staan twee schow'V'?'
beeld de echt Katholieke en vaderlands t
school die bij de kerk staat, en waar de k
ders een christelijke, door godsdienst ia
vaderlandsche opvoeding ontvangen, bené*
vens een deugdelijk onderwijs. Een' bravè
vader,eene godvruchtige moeder leiden
hunne kinders naartoe niettegenstaande een
logieman hem van hunne plichten zou willet
aikeeren om hunne kinders naar de onpav
tijdige school te doen zenden. Maar hij
lukt niet.
Enkel een huisvader die de republiek
toegedaan is, weerstaat aau de Bmeekiagei
van zijn kind, en vertrouwt het de ca
zijdige school toe, waar hem noch van G01
noch van zijn gebod gesproken wordt.
Opdat de vrijheid van den huisvader ve
zekerdzij moeten de toelagen gelijk verdee
worden tusschen al de scholen die aan i
wettige voorwaarden voldoen. Dit wor
vertoond in het onderste vak Even groo
toelage aan de katholieke school als aan
onpartijdige.
Geve de goede God dat het jaar 1912 on
de verwezenlijking brenge van hetgeen 0
dezen almanak verbeeld is.
Indien elk goed huisvader,elke kristelijk
moeder, elke echte vaderlander hunnei
plicht kwijten dan is de verwezenlijking ver
zekerd.
cm~ Leest en
NIEUWSBLAD
verspreidt
van YPER
*9£)b <S2i yttilt 'jftj
<cri» Cft* Cw GfT- sjm us Gfc C
YPER
Verklaringen van den 22 tot den 29 Dec. 1911
Geboorten
Daucliy Jeanne, Aardeslraat.
Michieis Maurice, Kanonstraat.
Velghe Henri, Bu'< kersstraat.
Gatteeuw Albert, St Jacobstraat.
Velghe Jeanne, Bukkersstraat.
Gouwy Eliane, Kalfvaart.
Devos Maurice, Zonnebekesteenweg.
üelahaye Emile, Jules Capronstraat.
Beei'landt Marie, Poperinghesteenweg.
Coquel Jearna, Z nnebekesteenweg.
Dehem André, St Nicolaasslraat.
Dslahaye Esther, Dixmudesteenweg.
Huwelijk
Verhille Arnand, landwerker te SI Jan, wei
Segers Leonie, en Kestelyn Eugenie, kanten
werkster te Yper, wed" Dumon Charles.
Sterfgevallen
Libberecht Valeer, 19 j z. b. ongehuwd
Neerstraat.
Catry Angele, 34 j., z. b. ongehuwd, Wen
ninckstraat.
Hoste Sidonie, 44j.,z. b. ongehuwd, Pope
ringhesteenweg.
Demoor Pierre, 69 j., z. b. wedr Vanexen»
Marie, Boterstraat.
POPERINGHE
Geboorten
Keyngnaert Richard, wijk H. De Gokei
Henri, Meessenstraat. Tailly Alice, wijk G
Maddelein Martha, wijk C. Room Agnes
wijk II. Delhaere Madeleine.—Derek Gerari
en Gerarda, wijk C.
Sterfgsvallen
Vancayzeele Juliana, 58 jaar, winkelierster
echtgenoote van René Malbrancke, wijk I.
Maet Oscar, 1 maand, wijk D. Berat Eugenie
73 jaar ongehuwd, z. b. Potteslraat.
Huwelijksaankondigingen
Julien Zoete, landbouwer, en Rachel Lelieut
z. b.
Eugène de Meulenaere, handelaar, en Marths
Camerlynck, z. b.
Augustin Bariseau, handelaar, en Maris
Vantours, z. b.
Prosper Croo, handelsbediende, en Celim
Ilauspie, z. b.
Henri Deschodt, lattenplijter, en Gabrielh
Decreus, z. b.
WATOUj
Geboorten
Spetebroot Leopold. Brysbaert Marcel -
Beun Albert. Heyman Agnes. Cappe
laere Blanche. Lievois Blanca.
Huwelijksbeloften
Theodore Ilosedez, weduwaar van Mari
Dequidt, te Hazebrouck, met Laura Pelyt, t
Watou Georges Verleene, met Magdalen
Bellynck, beide le Watou. Leon Coubronne
met Marie Degryse, beide te Watou.
Huwelijken
Leon Beddeleem van Poperinghe, met Emm
Woutterste Watou. Maurice Vanacker, me
Leontine Vandromme, beide te Watou.
KOMEN
Geboorten:
Leon Slaes, sectie Garotte. Joseph Haghe
dooren, KomenTen Brielen, Desiré Leclusf
Komen-Ten Brielen.
Overljjdens
Martial Roussel, 78 jaar, Komen Ten Brielen
Jerome Verhille, 36 jaar, Houthemslraat.
YPER
23 Dec.
too kil.
20 00
17 75
20 50
OOo
21 50
S 25
380
3 00
Dec.
21 00
16 00
18 25
4 70
8 00
36 0
250
22
Tarwe
Rogge
Haver
Koonen
Erwten
Aardappelen
Boter
Eiers
m
POPERINGHE
Tarwe
Rogge
Haver
Eiers de 25
Aardappelen de too k.
Boter
Hoppe de 5o kgr.
ROUSSELARE
Oude- Tarwe
Roode
Rogge
Haver
Boonen
Aardappelen
Boter per kilo
Eiers por 25
Koolzaadolie 100 kil.
Lijnzaadolie
Viggens
SUIKERIJ BOONEN
beach. 1911 wagon
schip
groeite 1912 nov. dee. wagon
schip
19U
16 Dec
19 5
17 '5
20 5
00 O
21 i
85
31
4 3
29 Dec
21
16
18 5
4 1
8 0
3 90-4 i
235- 24
26 Decembc
20 -
19 E
17
20 -
22 -
9 -
i -
3
19
18
17
19
21
8
3
3
69
72 50
20
24 50
25
18 50
18 75
80
14
34