DIT IS
SpreeMraaJ 52
EN OMMELANDS
Kiezers
Stemt voor
die Kandidaten
MEITING1I
Droevige Dagen
Rond de Wereld
fraeijs de veubeke
Op Zaterdag 11 M< i 1912
5 centiemen 't blad
47 jaar. Tal nerk 2401
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boferstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
VAN M ERR IS
UEGEREM
ZONDAG 12 MEI 1912
DINSDAG 14 MEI
DONDERDAG 16 MEI
ZONDAG 19 MEI
Dagklapper
Evangelie
DE KIEZINGEN
voor tl Kal hol the Lijst
W ijzer
Drie Vragen
Hoe koml hel
Cijfers
Buitenlieden, de koffie is
duur, weet gij waarom T
DË K LOOSTE t
Holland
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
KatÈoli ke kandidaat
voor 't Senaat
lijst der KatholiAe Kandilaten
vo r da Kamers
p p p p p p p p p p
te HOUTHEM-bij-Yper, ten 10 ure
3/4, in delKnechtenschool.
te LANGEMARCK, ten 4 ure 1/2 's
namiddags, in het Lokaal,
te St-JULIAAN, ten 7/u. 's avonds,
in de Meisjesschool.
(0. H. Hemelvaart)
te VLAMERTINGHE, ten 5 ure, in
het Lokaal,
te DICKEBUSCH, ten 5 ure, in de
Kneqhtenschool.
te POELCAPELLE, ten 5 ure, in
het Lokaal,
te PASSCHENDAELE,ten 10 u.3/4,
in de Meisjesschool.
te Elverdinghe, Wulverghem,
Reninghelst, Woesten, Brielen,
Westoutre en Proven.
van den 11 lot den 18 Vlei
van don
5rta /iondag na
Paschen
*J$ s# SflP. 'J$ jsP 5#
Welnu, &ic7,«rs,
zoowel voor d« n Senaat
als voor de Kamer.
sst *3$ s# 'saf ss>
it$ 'ssP S# s# s# sflP S#
t
sflP s# s#. rA. s#.
Wilt gij dat er welvaartj in ons
land blijve heerschen
STEMT DAN
VOOR DE KATHOLIEKEN
TA
NIEUWSBLAD VAN YPER
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
fs Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER-
STRAfE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten ofr. i5 de reke binnen vt blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i o\ erdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost West Vlaanderen wonen.
Wetgevende kieming van 2" Juni iqi2
Heer
De heeren COLAERT
djtf» 40* 40* 4K* 40* 40*
Mengelwerk van 'tNieuwsblad van Ypernr23
DOOR
HONORÉ STARS
(Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds)
IX j X
4 Die straf scheen mij te licht. Hij moet
ine'er blijven, opdat ik beter de gelegenheid
dnde hem te vervolgen. Hijt heult mei de
priesters en andere vijanden der Republiek.
Ik wil h6nl bertappen op hel oogenblik, dal
hij verraad pleegt. Alleen, wanneer ik den
fiteineedigen ambtenaar b j liet bewind zal
111 ogen ontmaskeren, zal mijne wraak zoet
genoeg zijm
Op dit oogenblik trad eene vrouw b.hoed-
2aam in de zaal, waar de beide Sanscu-
loden zalen. Zij had een vuil, geelachtig aan
gezicht, en in haar oog blonk iets duivel-
ac'hitgs, test dat van gloeienden nijd, schraap
zucht en valschheid sprak.
De geie s m0rde Jhaak, en toen het
dicht bij hem en Lessonnat gekomen
)Vas> zegde hij luid i
Franeiscus van Heronyme H.
He Alsinde.
martelen - St
Jan de
s 11. H.
Mam'-rtus.
Z 12. H Ach.leus
m 13. - O. L V. ten
Z vjjger H. Servaas.
d. 14 H. Bonifaas He Aglae.
w. 15. H. fiymphina.
d. lö St. Jan van Nepomne O. H. Hemel
vaart.
v. 17. H. Paschalis - He Restituta.
D ïfn <0 «rri jfi -o> an =jrJ
Te dien tijde zoide Jezus tot zijne teerlingen
Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u Ai wat ge den
Vader vragen moogt in mijnen naam, Hij zal het
u geven. Tot nu toa hebt ga niets gevraagd in
mijnen naam; vraagt en ge zult verkrijg en, op
dat uwe vreugde volkomen zij Deze dinge;: k :b
Ik in verbloemde taal tot u gesprokenbet uur
komt, waarop tk niet meer in verbloemde taal
tot u zal spreken, maar vrank en vrij over deu
Vader zal verkondigen. Op dien dug zuil ge in
mjj: en naam bidden, en Ikzstg u niet, dat Ik den
Vader voor u vragen zal, w.ant de jVader zelf
heeft u lief, wijl gij Mij hebt liefgehad, en geloofd
heb dat Ik van God ben uitgegaan. Ik ben uitge
gaan van den Vader en ben gekomen in de we
reld weder verlaat Ik do wereld en ga tot den
Vader. Zijne leorlingen zeggon zie. nu spreekt
Ga vrank en vrij, en zegt geen verbloemde taal.
Nu weten we dat Ge alles weet, en niet noodig
hebt da men IJ ondervrage daarom gelooven
we, dat Ge van God zijt uitgeg aan.
zij i voor de deur.
De liberale strooigazctjeB stroomen reeds
naar de kiezers toe.
De liberale kandidaten draven de dorpen
af, sparen noch handdrukken, noch zeem
zoete woordeD, nocli groote belof en, noch
pint en bier alleen zeggen zij aan de
kiezers niet, dat zij libéraal zijn, zij maken
hen niet bekend d. t zij een verbond hebben
gesloten met het ordehatend socialism, zij
verklaren hen niet dat zij de handlangers
zijn der Logie, en, eens in de Kamer, al
zullen stemmen wat de Logia hun zal gebie
den te stemmen.
O ja, oneenigheden vinden' zij genoeg in
zoo'n groot getal gemeenten, misnoegdheid
komen zij zeker tegen hier en daar, grieven
zelfs, ingebeelde soms, werkelijke ook
eeuige.
Die oneenigheden, die misnoegdheid, die
grieven,dat is koren op hun liberalen molen;
zij zoeken er alle profijt mogelijk uit te
trekken.
Kiezers,
laat u niet misleiden ééna zaak alleen is
gewichtig voor u, voor het vaderland, voor
ion godsdienst, voor het bewaren van het
geloof in de harten uwer kinderen, en
die z ;ak is het behoud van een katholiek
ministerie aan het bestuur van het land.
Dat behoud gaat boven alles.
Dat b.:houd is bedreigd.
Liberalen en socialisten hebben een nood
lottig ve bond gesloten, op bevel/der, logie,
opdat lu t katholiek ministerie zou vallen,
en er aldus vele jaren van onrust, twee
dracht, geldverspilling, geloofsvervolging,
zouden volgen op de jaren van voorspoed,
eendracht, godsdienstigheid, die wij sedert
1884 beleefd hebben.
Zij zullen gee. e middelen onbeproefd
laten en bijzonder geen valsche middelen.
Hunne plannen, bunnen haat, hun eigen
lijk program zullen zij verbergen onder dan
louteren schijn van vrijheidsliefde, en hun
valsche beloften van lotsveibeteriog voor
burger, boer en werkman.
Eon wapen, waarvan /zij zich stoutmoe
dig, onbeschaamd, vooral zu'len bedienen,is
het onteerend maar toch altoos machtig
wapen der leugen,
En zij zijn reeds begonnen.
Het katholiek ministerie heeft de ge-
bruikslasten overal verminderd, en vele
inkomende rechten afgeschaft het heeft
het lot van den werkman veredeld en verbe
terd, het heeft den ouden werkman een
pensioen bezorgd en gaat dit pensioen nog
vervierdubb len, het heeft den boerenstand
totwelzija en bloei gebracht, en dat tegen
de vereende pogingen van liberalen en so
cialisten, welnu, dat alles wordt een
voudig geloochend door de liberale kiespro-
paganda.
Het tegenovergestelde wordt beweerd.
De feiten, de gunstige wetten, de vermin
dering van lasten, de cijfers, alles wordt
geloochend.
't Is droevig voor die de waarheid lief
heeft, van een liberale kiesgazet te moeten
lezen
Men weet niet wat het meest in zoo'n
gazet moet verwonderen, of do stoutmoe
digheid der leugen, ol de lichtgeloovigheid
der lezers waarop zij speculeert.
iaat u niet b.driegen, noch door vleierijen,
noch door beloften, noch door huichelarij,
noch door berekeningen op oneenigheden
die cr in uwe dorpen kunnen bestaan, noch
door ingebeelde grieven, die bij u kunnen
worden geëxploiteerd,denkt er alleen aan,
dat er bij u één belang iv, BOVEN ALLE
BELANGdat is, het behoud van een
katholieke Regeering in België.
Ziet naar Frankrijk, bestatigt daar de
ellende, zedelijke en stoffelijke, in dewelke
de volgelingen der Logie dat land hebben
gedompeld, en dat onze liberalen hun
modelland noemen.
De goddeloosheid regeert er en verbant er
do kloosterlingen, vervolgt de priesters,
rooft de kerken, bezoedelt de Heilige Vaten,
verandert er heilige bidkapellen in dana-
koten.
Wilt gij uw dierbaar België onder zoo'n
goddeloozen dwang doen gebukt gaan
Kijkt naar Portugal .vaarde Logie troont,
naar Portugal dat de leider der liberale
partij, de socialist Vandervelde, als een
voorbeeld heelt aangewezen, dat men hier
volgen zou wanneer liberaleu en socialisten
samen eens in België meester zouden zijn
van de Iiegeerig wat ziet ge daar
De grootste wanorde die uit te denken is,
eene tirannij zoo geweldig dat de omliggen
de naties er moeten tegen protesteereneene
geldverspilling die aan het ong> loeflijke
grenst, de onveiligheid der inwoners, de
bestendige revolutie.
Is dat het lot dat gij wilt Vuor ons dierbaar
vaderland
Neen, niet waar
Gij wilt België vrij zien, hoog in ac'ntii g
en in voorspoed gelijk het thans is, gij wilt
er den vrede en den godsdienst, en daarom
zult gij stemmen ais één man, boven alle uw
kleine onderlinge geschillen heen, ondanks
alle liberale vleieiijen en beloften,
Eerste vraag Wat kan men van de geu
zon verwachten voor het vaderlijk geloof,
voor de opvoeding onzer jeugd
Antwoord Niets dan kwaad.
Hun bestuur zou nie s anders zijn dan een
strijd tegen de christelijke school, dan een
strijd tegen den katholieken gods'ienst.
Tweede vraag Wat kan men van de geu
zen verwachten voer de stoffelijke belangen
via pns land voor den boer, den burger en
den werkman
Antwoord Niets dan kwaad.
Want, onderling verdeeld als de geuzen
zijn, durven zij daar niet eens over spreken.
Derde vraag Wat zou dus een geuzen-
gouvernement zijn
Antwoord De grootste ramp voor ons
allen.Het zou gedaan ziju met de godsdienst-
vi ij beid, gedaan ook met de bloeiende wel
vaart van landbouw, handel en nijverheid,
welke, volgens de getuigenis van den oud-
socialistisehen senator Pieard, ia geen land
der we;e!d zoo groot is als ia ons katholiek
België
dat degenen die dea priester het best kennen
het minste tegen hem ziju
dat de deuguieten en dieven, de tnoorde
naars, de echtbreukelingen, in één woord al
wat een reukBken heeft, het meest tcg ;n den
priester zijn
dat de zieken, de ongelukkig- n naar den
priester vragen
dat overal waar er geween en gekerm is,
de priester te vinden is
dat de priesters in de brandende zon,naar
de menBcbeneters, bij de wildste volkeren,
alsook in de ijskoude noorderlanden en naar
de verbannen melaatschen trekken
datde priester a'shij heilig leeft,beschimpt
wordt en bevuild door zwarte potten, en
wanneer bij afvalt door d?zellden bewierookt
wordt
De liberalen hebben uitgevonden dat de
socialisten sedert eenige jarea/wijz r ge
worden ziju.
Ziehier wat het Duitsche dagblad «Sociaal
democraat»,orgaan der roode hoof Imanneu,
schrijft
Ja, wjj ziju een gevaar voor den Staat en
voor de samenleving, want wij willen ze
afschaffe i. J wij zijn de vijanden van uwen
eigendom, van uw huwelijk, van uwen gods
dienst, en van uwe maatschappelijke orde.
Ja, wij zijn revolutionnairen en zijn ellen
Communards.
Opgedr agen aau de menschen, die met die
gevaarlijke mannen, met die vijanden van
maatschappij, huwelijk, eigeudom en gods
dienst, met die revolutionnairen arm en arm
naar de kiezing trekken.
Opgedragen aan alia kiezers, oplat zij
niet stemmen zouden voor e n liberaal die
een verbond heeft gemaakt met de socia
listen.
iA
Op 20 december 1911 .beliep het getal van
hen die 't ouderdomspensioen hebben ont
vangen twee honderd een-en twintig duidend
\even honderd vijf-en-\eventig. Vermenig
vuldig dat getal eens door 65 frank, als 't u
belieft, dan bekomt gij het lief sommeken
van 14 millioen 413 duizend 750 franken,
die het,katho!iek gouvernement jaarlijksch
ponder nieuwe belastingen a n de oude
mecBchen.uitbetaald.
f Dat isTooT't'minst toch iets beter als dë
holla en ijdele beloften met dewelke de socia
listen den buik hunner aanhangers vullen,
terwijl zij, ten voordeale hunner drukpers,
dus ten voordeele van hun eigen persoon,den
laatsten cent uit den armen werkman/zijnen
zak kloppen 1
7 Is de fout van het klerikaal gouverne
ment, schreeuwen de kartelmannen.
Waarom doet dat klerikaal gouvernement
dan ook niet gelijk de frankmassons in
Frankrijk
Ia België betaalt de koffie a's inkomrecht
0 fr. 00 c lu Frankrijk kost dit [I fr. 30 c.
voor i kilo.
Weg met de klerikalen'l niet waar boeren?
De geusche kartel broeders hebben nu een
oud en versleten wapen uit den hoek van
hun arsenaal van logentaal en volksbedrie-
gerij gehaald, dat, naar zij denken, hun tot
de z gepraal zal voeren op 2 Juni.
Zij varen nu uitjtegen de kloosters
Het.wapen, gelijk wij hooger zoggen, is
oud en versleten maar zo hebben het wal
opgekuischt m t;nogjmeer vuige leugens en
tastbare overdrijvingen... en hopen er de
beste uitslagen^m'ê te verkrijgen.
Zij hebben nu^eene kaart van België laten
maken en ze alom verspreid op dewelks
de kloosters bij middel vao z r', puutjee
worden aangewez- n
Bedoelde kaart is vervahcht, want er
worden zoo wat gansch 't land door Steden
en Gemeenten aangewezen waar de helft en
soms meer kloosters worden aangeduid dan
er waarlijk bestaan.
En waarom die bedriegerij Wel om de
menschen te doen gelooven dat zooveel
kloosters eene plaag is. De tekst die onder
de kaart te lezen slaat geeft genoegzaam te
verstaan dat die kloosterplaag dient uitge
roeid te worden lijk in Frankrijk.
Ten andere de beraadsl-'gicgen ter Volks
kamer verleden week toonen aan wat de
geusche kartelbroeders aangaande de kloos
ters in 't schild voeren.
Maar of het inpalmen of rooven der
klooster- en kerkgoederen hier zoo gemak
kelijk zou gaan als in Frankrijk drt is eene
andere kwestie.
Of wy, Vlamingen, het gedwee zouden
laten gebeuren Wij denken het niet.
Maar wat meer is, ml wat r<.cht zou msn
nu persoonlijke eigendommen aanslagen ten
voordeele van den Staat 1
De eigendommen in de welke de kloosters
gevestigd zijn, behooren tot personen die ze
op wettelijke en rechtmatige wijzé hebben
verkregen even als de eigenaars der lokalen
van de maconnieke logiën, der roode Volks
huizen, van de roode samenwerkende bakke
rij en winkels, der roode weverij, enz., enz.
Dus met welk recht zouglmen die eigen-
dommen inpalmen of rooven
Maar kan dat gebeuren Ja toch 1
fEn wanneer Dit zal onbetwistbaar
gebeuren als de socialisten volkomen zullen
meester zijn. En dan zullen niet alleen de
kloostergoederen aangeslagen of geroofd
worden maar alle eigendommen groot en
klein huizen, kasteelen, meerschen, fa
brieken, mijnen, geldwaarden, enz.,'enz.
Niemand zal nog iets in eigendom mogen
bezitten, alles zal den Staat.toebehoorc-n en
alle menschen zullen er de /slaven van zijn.
Ziedaar 1
Min of meer verstrooid
Een verhuiswagen en een vrachtwagen
beiden vol meubelen, hielden stil voor een
hoekhui3aan den Witten Singel, te Leiden
welks bovenwoning leeg stond. Men bracli,
•ssq&wssiwgRia* t
Burger: s, ik ben ontevreden over uwen
man. Hij is gisteren lid van den munïcipalen
raad benoemd en heeft zich heden niet ge-
waardigd het Decadi-feesl met zijne tegen
woordigheid te vererren. Burger van Acker
was (nsgelijks afwezzig. Met zulke raadsleden
zullen wij niet veel werk verrichte*!.,»
Met eene scherpe stem antwoordde de
vrouw i...
Burger-commissaris, Philip heeft dezen
nacht zooveel druppels op zijne benoeming
gedronken, dat hij er ziek van is. Hij zal in
het vervolg altijd op zijnen post zijn. Heeft
hij vandaag geenen dienst verricht, ik heb
zooveel te meer gedaan ten voordeele der
Republiek.
Gij 1 sprak Jaak met verwondering.
Ja, ik Kan ons hier niemand booreu
Niemand.
Ontdekkende boeren van lieregem ooit,
•wat ik hier kom zeggen, zij zullen mij stee-
nigen.
Spreek gerust, mijn gezel verstaat geen
Vlaamsch en ik kan zwijgen als een graf.
Ik stel mij grootelijks iu gevaar, burger
commissaris, maar eene vrouw, die eenen
dronkaard voor man heeft', doet veel om aan
honderd livres te geraken.
Honderd livresherhaalde de commis
saris, terwijl zijn oog schielijk begon te schit
teren. Die som heb ik uitgeloofd aan wie
den voortvluchtigen burger van Hoecke in
mijne handen leveren zal. Zijt gij op zijn
spoor gekomen
Ik weet waar hij verborgen is. Wanneer
zal ik die honderd livres krijgen Daar mijn
man zijne zaken verwaarloost, is er niet veel
voorraad in mijne keuken.
Zoohaast burger van Hoecke in mijne
macht is, ontvangt gij den uitgeloofden prijs.»
Het wijf keek eens bang in het ronde,
neigde haar hoofd tot dicht bij het oor van
Jaak, en zegde dan fluisterend
Bij Neel Bracke, in den Kraaienhoek
is de pastoor verborgen.
Hoe weet gij dat
Dezen voormiddag kwam ik van Erte-
gem. Aan de schuur vai Bracke gekomen,
zette ik mij op eenen uitgehakten boom, om
wat te rusten. Van op de plaats waar ik zat,
zag ik Bracke uit zijne deur komen met iets,
dat hij onder zijnen voorschoot droeg. Hij
ging er mede in zijne schuur. Nieuwsgierig
om te weten wat hij verborgen hield, keek ik
door eene reet der schuur en bemerkte alzoo
dat de boer, met eene schotel aardappelen in
zijne hand, op zijne hooischelf klom. Dan
zegde ik tot mijzelve Er moet iemand op
die hooischelf zitten, die er niet af durft ko
men om in huis te gaan eten. Ik liep dan
spoedig weg, uit vrees van gezien te worden,
en ben tot het besluit gekomen, dat de pas
toor in de hoeve van Bracke verscholen is.
(i Is hij er niet, dan zal er een andere
priester zijn, zegde Raeveloos. Burgers
ga nu naar huis. Weet uw man iets van het-
gene gij mij geopenbaard hebt
Neen. Ik weet dat Philip een babbelaar
die niet zwijgen kan.
Gij zijt eene voorzichtige viouw.
Goeden nacht.
Wanneer zult gij bij Brache gaan
Morgen, denk ik.
En als de pastor u ontsnapt
Dan krijgt gij toch eene bdooning voor
den dienst, welken gij ons bewezen hebt.
Mie vertrok.
Toen zij weg was, wreef de commissaiis
de handen over elkander en sprak tot Leson-
oat
u Burger-ferigadier, onze zaken verbete
ren. Dezen avond nog hebben wij den voor-
naamsten medeplichtige van den meineedigen
meier in onze handen.
Ik twijfel er niet aan.
Wanneer de boeren van dit dorp morgen
zien, dat wij den paap wegleiden, zuilenrij
begrijpen dat wij ons niet laten bespotten,
en gehoorzamer worden. Het is negen
ure. In de straten is alles zoo rustig als op
een onbewoond eiland. De domme dwepers
zijn heden vroeger naar huis getrokken dan
op andere dagen, omdat ik de toelating gege
ven dat het feest geheel den nacht mag duren.
Ga oogenblikkelijk naar de gendarmerie
om uwe manschappen te gaan verwitti
gen, dat wij binnen een kwart uurs ter jacht
trekken.
K Laat ons die jachbuitstellen tot morgen,
burger-commissaris. Ik verzeker u dat van
Hoecke ons niet zal ontsnappen.
Onmogelijk. Het wijf zou berouw kun
nen gevoelen over hare handelwijze./ In dit
geval zou zij/zich bijjden^pastor begeven, om
hem te verwittigen dat hij in gevaar verkeert.»
Ik weet dat mijne mannen op/dit oogen
blik allen/bedronken en dus/onbekwaam zijn
dienst te verrichten.
Raeveloos uitte een dof gemor en zegde
eenige oogenblikken daarna
Welnu, wij zullen hen eerst eenige uren
laten slapen. Ik keer terug naar mijn loge
ment, Om één uur na middernacht zult gij
op de vensterluiken mijner slaapkamer tik
ken.
Goed. Maar tegen hoeveel vijanden zul
len wij moeten strijden Vast en zeker is het
dat van Hoecke niet alleen zal staan.
Jaak zat eene poos te denken en gromde
dan
Neel Bracke is sterk als een beer en zijn
wijf heeft insgelijks kloeke armen. Daaren
boven zal de vesting, die wij moeten inne
men, goed verschanst zijn. Burger, wij
moeten oprukken met geheel ons leger,
Zeven gendarmen en de commissaris
maken acht man uit.
Steek den bult Draevelinck eenen sabel
in de hand. Hij kan ook iets verrichten.
Burger-commissaris, ik betrouw dien
kerel niet.
Zsen wij dat hij met den vijand samen
spant, wij schieten hem oogenblikkelijk
dood. Begeei u, alvorens naar de gendar
merie te gaan, naar het huis van den
veldwachter en zeg hem in mijnen naam.dat
hij dezen nacht in de kazerne moet sla
pen. Wanneer gij met uwe mannen gaat
vertrekken, beveelt gij Reutels u te verge
zellen.
(Wordt voortgezet
