OPGEPAST Droevige Dagen SpreeMraad 52 m m if' w m j Öp Zaterdag 13 Juli 1912 5 centiemen 't blad 47e jaar. Tal merk 2410 Te trekken bij den Uitgever, 7* 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars Dagklapper m pl Evangelie van den 7en Zondag na Pinksteren <J* m sfl» saP 'J* 2* YPERSCHE TOESTANDEN Maria Conscience over haren Vader Over Vlaamsche Beweging Echt en recht, 't oud Volk indachtig Kinderlijk, niet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en bovenal, God getrouwe ik wezen zal van den 13 tot den 20 Juli 't Is nu juist het oogenblik dat de gemeenteraden de lijst der kiezers zullen herzien. Nog altijd zijn er, die tijdens de kiezing klagen dat ze het getal stem men niet en bezitten waarop ze meenen recht te hebben. Anderen hebben vrienden of kennissen die in 't zelfde geval zijn. Het kieswetboek is voor velen te uitgebreid om geraadpleegd te wor den, en daarom hebben wij een tabel opgesteld dienstig voor de h0PZi0- Iling dor kiozorsljjston. Al de in lichtingen zijn zoowel geschikt dat men gemakkelijk en duidelijk alle voorwaarden tot het stemrecht kan toepassen. Deze tabel is te bekomen bij den uitgever van 't Nieuwsblad, Boterstraat, 36, voor den prijs van 50 contiomon. Onderzoek dus de lijsten en wend u tot de plaatselijke bestieren, of tot het bureel van den Katholieken Bond, Meenenstraat, te Yper, die uw recht zal doen gelden. Onze Werkmansklas «i if. $f*. if, if. if* if if, if if* isI i"* tM if* DIT IS NIEUWSBLAD W YPER EN OMMELANDS •t NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER STRATE, Tk 36, te Yper. De bekendmakingen kosten o fr. i5 de reke binnen 't blad is "t o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de AGENCE Havas, te Brussel, Tk 34, in die Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten Oost-& Westvlaanderen wonen. Z 13 H. Anacletus. m. be Paus van Rome f 05°'-H Silas: volgeling van den H. Pauwels. I_'H. Mil.lrada. - H. Eugeen, b. m. f 505. 7 14 H. Bonavantura, b. kardinaal en kerkleeraar. H. Vincent Madelgeer, graaf van Henegouw en H. Dentlin zgn kind dat stierf in den ouderdom van 7 jaar hij was vader van nog andere heiligen. H. Libert, m. te Meehe- len i 835. H Marcellin, pr. m 45. H Heindrik II, keizer van Duitsch- land, t f°24 B2Sin' stichter en patroon van Drongen. d 16 O. L. Vr. van het H Schapulier (van Parmei l - H* Renhilde, zuster van de H° Goe de mgm. H. Vitaliaan, b. w n. H. Alexis f 408. He Odilla, de blind geborene die men dient voor de oogen. H. Fregaud, abt. d 18 - H. Camillus van Leilis (Millis) 11614. H. Frederijk. - H. Arnout, b. - H* Sympho- rosa en hare 7 zoons, mm. 19 H. Vincentius a Paulo, stichters der Lazaristen en der Zusters van Liefde 11660. H. Symmachus. 51* Paus van Rome t 514. - H<- Macrina, zuster van SS. Baselis en Qregons. Te dien tijde zeide Jezus tot zijne leerlingen Wacht u voor de valsche profeten, die tot u komen in schaapskleederen, maar inwendig roofzuchtige wolven zijn. Aan hunne vruchten zult gü ze kennen Plukt men wel druiven van doornen of van distels vijgen zoo draagt iedere goede boom goede vruchten een slechte boom echter draagt slechte vruchten. Een goede boom kan geene slechte vruchten dragen en een slechte boom geen goede vruchten dragen.ledere boom, die geen goede vrucht voortbrengt, zal omgehouwen en in het vuur geworpen worden Aan hunne vruchten zult gij ze dus kennen. Niet ieder, die tot Mij zegtHeer, Heer, zal binnen gaan in het rijk der hemelen, maar wie den wil mijns Vaders volbrengt, die in de hemelen is, hy zal binnengaan in het rijk der hemelen. Zijn, ie Yoer, de werklieden katholiek? Dat is me nu eene aardige vraag, en daarbij niet gemakkelijk om beantwoorden. Wat beteekent die vraag Wil men daardoor vragen of er vele werk lieden hi' r voor de katholieken stemmen dan zou ik antwoorden ja, heel zeker. Ja, meestal de verstandigede gezapige werklieden, die werken om te levenen niet leven om te krijgen, stemmen katholiek. Zekerlijk zijn er uitzonderingen die so cialist of liberaal stemmen al deze, zoo zij niet verstandig genoeg zijn om hun oogen open te doen en hunne eigene en ware wer- kersbelangen te begrijpen, zullen mettertijd enkel en alleen socialist zijn. Onder deze vindt men er die verdwaald zijn omdat zij niet den ernst inzien van de katholieke sociale werkersbeweging vooral van de christen vakbeweging. Wij hebben de Ypersche deelaeming aan het Nationaal feest te Rousselaere gade ge slagen. Rechtzinniglijk gesproken eene buitengewone talrijke stoet van deelnemen- den. Wij zeggen buitengewone immers over 't algemeen gaan wij, Yperlingen, toch zoo gemakkelijk niet in den vreemde aan mani festaties deelnemen ('k make uitzondering voor onze opkomende joDkheid vereenigd in eene katholieke Jonge Wacht, die in de laatste tijden, op manifestaties, hier en elders, zeer verdienstelijk van baar liet hooren). Terloops moeten wij toch aanstippen dat de talrijkheid der deelneming aan de be tooging te Rousselaere toch in groote mate te danken is aan het gemak verschaft dank aan de mildheid van onzen Senator, M. Fraeijs de Veubeke. Daarover weze ieder een hem dankbaar...Nu,daarover gezwegen, gaan wij voort. Iets beeft ons geslegen. De Ypersche stoet was vooruit en vooral samengesteld uit jonkheden en mannen uit de werkmansklas en kleine burgerij. Wij weten wel dat er EENIGE mannen en jongelingen bij waren uit hoogeren bur gerstand, (wij zouden ze allen kunnen noemen maar dit begeeren \ij Diet en dit willen wij ook niet) doch 4eer weinig, de beste, de zelfde, ja altijd de zelfde, die het goed meenen, die vooruit en vooral katho liek zijn en tot in den grond des herten volksgezind. Dit zijn ook de hoogere mannen, die meest deugd doen de andere... Dus het was, in den vollen zin des woords, een Ypersche volksstoet... en, daar dit ons nogmaals geslegen heeft, kwam ons het gedacht, in het beschouwen der Ypersche toestanden, eerst te spreken ove'" onzen werkmanstand. Mengelwerk van 'tNieuwsblad van Yper nr32 DOOR HONORÉ STA ES (Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds) Bavo, ik vind uwe handelwijze recht wonderlijk, bemerkte de geestelijke. Gij hebt uw kind lief, en gij weigert haar den verdediger, die over haar, als over den koste- lijksten schat zal waken. Edward en Liva mogen met elkander Rouwen na mijne dood,» morde Bruyninckx. Het is hoogst gevaarlijk hen zoolang te hoen wachten, vriend. Wie weet of de ver- v°lger uwer dochter haar, na uw sterven, hen tijd zal laten Edward te huwenja, °f hij wel uwe dood zal afwachten om u van Uw kind te berooven. Wat zoudt gij, zwakke °nderling, tegen zijne overmacht doen.ston- er aan hare zijde geen onverschrokken echtgenoot, om haar tegen de woede van Baeveloos te behoeden veekoopman begon schielijk te beven. Wil men vragen of er te Yper vele werk lieden katholiek zijn in zake van gods dienst 'k Zou zeggen bijna allen. Ja, rechtzinnig gesproken, 't is wonder en indrukwekkend hoe diep, te Yper, het geloof ingewoiteld zit. Ongelukkiglijk zit het bij sommigen zoo diep dat men het haast niet meer gewaar wordt. 'k Moet nochtans erbij voegen dat het noodig is-volstrekt noodig--te zorgen voor de opkomende geslachten..maar daarover een woord op gepasten tijd:... over de jonk heid, over de veelbelovende jongelingswer ken, over de nog te ondernemen werken ten voordeele van de jonkheid. Vraagt men of er hier velen zijn die als katholieken op politiek gebied vooruitkc- men en medestrijden Mijn antwoord ware Velen Neen, of beter niet genoeg. Sommigen blijven achter uit politieke on verschilligheid anderen omdat men intijds niet zorgt op hunne goeden wil en mede werking aanspraak te maken. Ze zouden wel, waren ze alleen niet, of vroeg men het hun. Naar onzen zin, moet de politieke wer king, onder vele oogpunten, volksgezinder worden of moet de werking van volksmaat schappijen, voornl. van de Katholieke Wacht, doelmatiger en doorslaander inge richt worden. Alsdan zou men zekerder mogen rekenen op de politieke katholiciteit van al de leden. Doch er is veel hoop voor de toekomst, daar, sedert een jaar, nevens Katholieke Wacht en de Katholieke VereenigiDg. eene Katholieke Jonge Wacht is heringericht vooruit en vooral werkzaam om van de talrijke ledeu politieke medewerkers te maken. Ook moet men, in de politieke werking rekening houden, eu de medehulp inroepen van eene opkomende, welgeleide en bereide katholieke jonkheid. Doch de vraag zijn de Ypersche werk lieden katholiek kan nog anders opgevat worden. Vraagde men daardoor of er vele werklie den zijn die leven van een waar gezond katholiek leven, dat streeft naar meer kennis, naar dieper godsdienstovertuiging, naar breeder opvatting van 't leven, naar volkontwikkeling, naar hooger op in een woord, om te bedijgen tot voliedige breed- zienda en sterk-willende katholieken dan zou ik moeten antwoorden eilaas veel te weinig Zekerlijk zijn er twee of drie sprekers- bonden of studiekringen voor de jongeren, waar mettertijd degelijke mannen worden opgeleid en waaruit, laten wij het verhopen, eensdaags eene schaar felle kerels zal op groeien... doch noodzakelijk blijft dit getal studeerende jonge werklieden beperkt. En de leden van de Wachtvan 't Volks huis zoo gezegd leven die niet in dien geest Zekerlijk, daaronder tellen wij er velen bij wien 't opbloeien van een nieuw leven, enkel wacht naar den dauwdruppel en de zonneschijnmaar zijn er geen anderen die over hen enkel den naam van katholiek dragen om daaruit bate te trekken... Wilt gij een enkel voorbeeld Als leden laten ze van hen spreken om de maandelijksche ver loting van 60 frank. (eene inrichting 400 geschikt, naar onze meening om weinig deugdoende sociaal voordeel bij te brengen)., en zekerlijk zijn ze allen te vinden op het jaarlijks eetanaal... en't is bijna al... Doch ostk zou er nog beter kunnen gewrocht worden... 't Ware zoo te wenschen 't kaf van koorne te scheiden om, op politiek gebied, te mogen rekenen op ernstige mannen, katholieken spijts alles tot in 't merg der beenen. Ja, dat men ondertusschen de vaste, de vele gcê die maar langen naar meer katho liek leven vastgrfjpe en dat men ze onder richte eu ontwikkele en hooger opleide om er van te maken wat hun edel menschelijk wezen, verbovennatuurlijkt door de gratie, vraagt; dat ze worden Ohristene menschen in den vollen zin van 't woord. r«o Dat hooger en sterker, dieper en vaster katholiek leven zal zich eerst en vooral veropenbaren bij dezen die, met hert en ziel meêdoende aan sociaal werk, zich inlijven inde VAKVEREENIGINGEN. Nog moeten wij beklagen dat in Yper zooveel werklieden heel en al onverschillig zijn aan de syndikale beweging. Wij weten dat de syndikale beweging in Yper onverstandigen tegenstand vind bij sommige patronen wij moeten om der waarheids wille bij voegen dat die noodza kelijke beweging niet genoeg ondersteund wordt door de werklieden zelf. Veel te veel zijn oogverblind, zijn no§ vooringenomen, zijn nog achterdochtig, zijn nog onverschillig. Veel te veel verstaan hunne maatschappelijke plichten niet. Mocht dit alles heel in 't kort veranderen; mochten nu de voorvechters manmoedig aan 't werk vallen, en zonder ommezien hunnen weg gaan immers de toekomst van Partij, van Kerk en Vaderland, ligt eerst en meest in de sociale, ja, in de syndikale beweging. Dat zal volksontwikkeling zijn, een nieuw katholieke leven een betere toestand voor de werkmansklas, daardoor den algemeene toestand der Ypersche Katholieke Partij heel en al zal gered worden, vernieuwd en verzekerd A. B. C. Niemand tot heden heeft de grootheid van zijn karakter doorgrond en begrepen ik wil hem u als mensch doen waarderen hij was goed als God. Max Rooses zei wat Conscience was in het gewone leven, hoe hij wrocht als schrijver, wat hij voor zijn volk voelde, en hoe sommige hem vereerden en vierden, andere hem hate lijk aanvielen. Hij schatte hem naar weerde als letterkundige, als vlaamschgezinde als voorganger op den weg naar ontvoogding en zelfbewustzijn. Zijn leeuw van Vlaanderen leerde niet alleen zijn volk lezen, maar leven en strijden voor 't leven hij verhief Jacob van Artevelde tot een held van de gedachte en de staatkun de hij was een heldendichter in proza, en een herderzanger in zijne tafereelen van dorp en stad hij bezat de kunst te vertellen, was natuurkundige, spreker, bescheiden en eenvoudig hij greep machtig door in zijnen tijd, en voelende dat zijn volk en taal voor ondergang te redden waren, uitte hij den roep die ons wekte. In de beproevingen des levens vond H. Conscience troost in hel aanschouwen der natuur, die hare onuitputtelijke schatten aan iedereen, hoe ellendig hij zij, rechtveerdig uitdeelt. Hij wierd aan i5 jaar hulponderwijzer te Borgerhout, aan 16 jaar ondermeester der lagere klassen in het gesticht Delen, Meer- plaats, te Antwerpen, aan 17 jaar vrijwillige soldaat bij 't uitbreken der Belgische omwen teling van 1836 in 1834 kwam hij in kennis met romantieken van Antwerpen, en hij ook zou scheppen,schrijven, en roem betrachten, de verzenmaker boette zijne droomen in de kazerne met cachoot en afneming van zijn sergentschap te Denderroonde was hij laatst hulponderwijzer in de regimentschool. Hij kon noch bij de Douanen noch bij eenen koopman in een bureel geraken, door ziekte, wierd hij belet het ingenieurs examen af te leggen, en hij zette zich aan 't boeken schrij ven op eene gehuurde kamer, met 5 fr. op zak, zijne ouders niet langer willende ten laste zijn. Zijn eerste boek Het wonderjaar ver scheen in april 1837. Het bracht hem 5oo fr. meer drukkosten op dan ontvangsten. Door Baron Wappers van Antwerpen bij Koning Leopold I gebracht, zei deze hem Het ver heugt mij te zien dat men ook de taal van Vlaanderen, van dit aanzienlijk deel des lands beoefent. Vermits er in Belgie meer dan eene landstaal bestaat, is het goed dat men zich van beide tot de algemeene bescha ving des volks, tot staving onzer nationaliteit, bediene.Hij kreegin dec. 1837 eeneaanmoedi- Nu keerde de pastoor zich tot den jonge ling en vroeg hem Edward, zoudt gij desnoods niet bereid zijn uw leven op te offeren voor uwe echtge- noote Mijn laatste druppel bloed is voor Liva,» antwoordde Draeman ontroerd. Hoort gjj dat, Bavo vroeg de zielen herder. Met een bedrukt gelaat en op droevigen toon sprak Bruyninckx nu Mijnheer de pastoor, ik had eene vrouw en zes gezonde kinderen. De dood kwam over mijnen dorpel, en op den tyd van vijf jaar zag ik mijne echtgenoote, mijne drie zonen en twee mijner dochters ontnemen. Liva alleen bleef mij over. Op haar bracht ik al de liefde, welke ik degenen toegedragen had, die ik naar het graf had zien brengen- Hare wederliefde schat ik hooger dan ai de rijk dommen der wereld. Spreek mij van geen huwelijk meer tusschen haar en Edward, want ik zou nijdig zijn op mijnen schoon zoon en telkens ik hem zou zien zou ik denken dat hij mij een deel van het hart mij ner dochter ontstolen heeft. Op dit oogenklik kwam de meid in het vertrek en zegde verschrikt Mijnheer de Pastoor, ik zie Jaak afko men. Binnentwee minuten zal hij hier zijn.» De zielenherder liep in een zijkamerke. Vader Bruyninck wat moet ik doen vroeg Draeman. Ga bij mijnheer den pastoor, Edward, zuchtte Bavo. De commissaris mag u hier niet zien. De jongeling liep insgelijks in het neven- vertrek. Eenige stonden later verscheen Raeveloos. Hij zag er zeer ernstig uit en zegde, terwijl hij zich op eenen stoel zette Baas Bruyninckx en Liva, ik verlang u over een uiterst gewichtige zaak te spreken. De veekoopman keek bang naar den Jaco- bijn en Liva, die raadde waarover er ging gesproken worden, zegde kalm Wij luisteren, burger-commissaris. Jaak hernam Ik kom u aankondigen dat de metsers, die ik ontboden heb, dezen morgen aan het werk gegaan zijn, en de pastorij weldra aan een echt kasteeltje zal gelijken. Komt mijnheer de pastoor terug vroeg Liva, in schijn met verwondering. Waar zijn uwe zinnen, lieve Vermits de geestelijken van Vliereghem zich aan de wet ten der Republiek niet willen onderwerpen, is hunne woning verbeurd verklaard. Wie komt er dan in wonen De commissaris Jacques Raeveloos en zijne teerbeminde bruid. Gaat gi) trouwen, burger-commissaris Dan wensch ik u veel geluk. Ik ook wensch u veel geluk, voegde Bavo er bij. De Jacobijn maakte eene beweging van ontevredenheid en zegde spijtig Liva, gij doet u geweld aan om mij niet te begrijpen. Wat wilt gij daarmede zeggen, burger Het klinkt heel zonderling dat eene bruid haren bruidegom geluk wenscht over zijn huwelijk. Maar, burger, ik ben uwe bruid niet. Ik hoop toch u weldra dien naan te mo gen geven, Liva. Burger-commissaris, het spijt mij u te moeten zeggen dat gij u in uwe hoop be driegt. In het geheel niet, Liva. Gij hebt reeds te lang mijn geduld beproefd. Ditmaal ver laat ik uwe woning niet zonder een beslis send antwoord op mijn huwelijksaanzoek. ging van 400 fr. van den Koning wat later geraakte hij vertaler in het provinciaal be stuur van Antwerpen, bediening van 5oo fr. 's jaars. Hij schreef nu de Leeuw van Vlaanderen die hij. tot vreugde van zijne vrienden, alzoo eindigde Gij Vlaming, die dit boek gelezen hebt, overweeg bij de roem rijke daden welke het bevat, wat Vlaanderen eertijds was, wat het nu is, en nog meer wat het worden zal, indien gij de heilige voor beelden uwer voorvaderen niet vergeet. De Leeuw verscheen in dec. 1838. Den 6 febr. 1839 sprak hij als moedig man eene vaderlandsche redevoering uit in Antwer- pen's schouwburg om 't volk te bereiden tot verdediging van het door Holland geëischte Limburg en Luxemburg. Nevens veel geest drift verwekte hij ook haat, die hem eene plaats van klerk deed zoeken bij den bloe mist Van Geest. Maar bij kon er zijne rijke onstuimige verbeelding niet bedwingen. Rond 20 febr. 1839 vroeg hem Leopold I Belgie's geschiedenis te schrijven en schonk hem 2000 fr. Den 3 nov. 1R41 wierd hij door Koninklijk Besluit secretaris der Academie van beeldende kunsten van Antwerpen be noemd. Hij ontwikkelde er bij velen het kunstgevoel. Conscience trouwde den 4 oogst 1842 met Maria Peinen, diamantslij pers dochter, van Antwerpen. Conscience was nooit een politiek man;hij was godsdienstig en zedig maar verdraag zaam, zijn eerste, zijn heiligste doel was de herleving zijner moedertaal; hij beminde zijn volk en wilde het zijne zedelijke krachten terug geven, zijn vlaamsche karakter en zijne oorspronkelijkheid. In 1845 wierd hij Ridder van Leopold's orde voor zijne Geschiedenis van België. Den 25 oct. 1848 wierd hij pro- fesseur agrégé der Gentsche Hoogeschool, dan, professeur van spraak en letterkunde van 's Koningskinderen. In jan. 1857 wierd Conscience arrondissementscommissaris ge noemd te Kortrijk en bleef het tot dat hij in 1868 te Brussel bewaarders der Kon. Mu seums van schilder en Beeldhouwkunde van Belgie, op L. Hymaus vraag, benoemd wierd. Den 28 mei 1872 wierd hij commandeur van Leopold's orde genoemd. Den 11 mei 1881 sprak hij als jaarbestuur der der Koninklijke Academie eene ophef makende redevoering uit over de geschiede nis en de strekking der Vlaamsche letterkunde. Den 29 sept. 1881 werd hem eene nationale volkshulde gebracht bij 't verschijnen van zijn iooe boekdeel. In 1882 wierd hem een standbeeld opgericht door de stad Antwerpen. Hij overleed te Elsene den 10 sept. i883, en wierd op staatskosten ten Brussel, en op Antwerpen 's kosten te Antwerpen konink lijk begraven. Conscience was en blijft de vlaamsche volksvriend. De Belgen hadden nauwelijks de slaven- banden losgerukt die hen in de boeien ge kluisterd hielden ze hadden nog maar pas het juk der verdrukking van hunne schou deren afgeschud, om op vrijen bodem als Burger-commissaris, ik heb u reeds herhaalde malen gezegd dat ik niet mag trouwen. Noch met u, noch met iemand anders, volledigde Bruyninckx. Raeveloos gaf geen aandacht op de woor den van den ouderling en ging voort tot het meisje Liva, gij weet dat ik wilskracht bezit. Welnu, ik bemin u uit gansch mijn hart, en heb u tot echtgenoote verkozen. Ik smeek het u noodzaak mij tot pijnlijke middelen mijne toevlucht te nemen om tot mijn oog wit te komen. Aanvaard de hand, die ik u aanbied. Het uitzicht van Bruyninckx dochter werd schielijk zuur. Met scherpe stem vroeg zij Burger commissaris, moet ik uit uwe woorden verstaan dat gij van zin zijt mij te dwingen uwe vrouw te worden Liva, gij zult mij tot dit uiterste niet brengen, nietwaar Burger commissaris, ik laat u niet toe zoo stout tot mij te spreken. Er verscheen een duivelsche uitdrukking op het gelaat van den Republikein, en hij vroeg Liva, wil ik u eene nieuwstijding mede- deelen, welke ik heden ontvangen heb k Ik verlang niet ze te kennen, burger. Verschoon mij dat ik ons onderhoud afbreek. Ik zie dat vader onpasselijk is. Waarschijnlijk is de lucht hier niet frisch genoeg. Ik ga hem in den hof leiden. En zij trad naar Bavo, die zoo bleek als een lijk geworden was. Gij zult naar mij luisteren, stijfhoofdige schoone, zegde Jaak op bitteren toon. Het meisje, verbaasd en schielijk ang stig geworden zette zich naast Bruyninckx, omklemde de vingeren van den veekoopman en zegde, terwijl zij te vergeefs pogingen aanwendde om haren schrik te verbergen Welaan dan, burger, ik luister. Wees echter zoo goed niet te langdradig te zijn, want vaders toestand verontrust mij. De Sansculot vestigde de blikken zoo scherp mogelijk op het aangezicht van vader en dochter, om goed den indruk te kunnen gade slaan, welke zijne woorden op hen zouden maken, en sprak dan grijnzend (W.ordl voortgezet.)

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1912 | | pagina 1