DIT IS
3wm
EN OMMELANDS
Droevige Dagen
Rond de Wereld
SpreeKdraad 52
Op Zaterdag 21 September 1912
5 centiemen 't blad
47e jaar. Tal merk 2420
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank 's jaars
Dagklapper
Evangelie van den
17"" Zondag na Pinksteren
Steunt de Katholieke
Drukpers
Wee de neringdoende
Burgerij
Frankrijk
Duitschland
Amerika
sfe sis!
Portugal
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
1
van den 21 tot den 28 Sept.
fï
'fgS jf. jf* jf, jjgS
Het Nieuwsblad doet een oproep
bij al zijne lezers en vrienden uit
stad en arrondissement opdat, met
November aanstaande, alswanneer
wij onzepropaganda zullen beginnen
zij allen ons zouden ter zijde staan
voor de heilige zaak der goede pers.
Met November ook zullen wij in
state zijn veranderingen en verbete
ringen in te brengen die van ons
orgaan het beste en voortreffelijkste
zullen maken onder alle arrondisse
mentsbladen. Zoo zal de propaganda
vergemakkelijken, zoo zullen wij
mogen de hoop koesteren dat met
Nieuwjaar duizende en duizende
abonnenten zullen aangeworven
worden.
ifi. fp iP. if*. if* if.
W. Ég M
rfe
S
VU YPER
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
°s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te Yper.
De bekendmakingen kosten ofr. i5 de reke binnen "t blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters wegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN Yper, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
s 21. H. Matthias (Mattheeuws), apostel en
Evangelist, tri. f 96. H. Jouas, profeet. - H"
iphigenia, mg. gedoopt door.Sint Mat'heeuws.
Z. 22. HH. Maurits en anderen, mm. H.
Jonas, pr. m.
m. 23. HH. Linus was de 2e Paus van Rome,
.t. 7Gj H" Tecla, m.
d. 24. O. L. V. ten slaven (van den losgelde)
ter vrijkooping van de Christene slaven. H.
Geerhard, bm.
w. 25. H. Cleophas, m. H. Firmin. H.
Gerulf. martelaar van de Godsvrucht tol Maria,
gedood door zijnen peter, bij de abdij van S-
Arnand te Drongen.
d. 26. HH. Cypriaan en Justina, mm. H.
Eusebius, 31e Paus van Rome f 310. Zalige
Maria, abdesse te Üp-Linter in Brabant.
97. HH. Cosmas en Damianus, mm., broe
ders t 259- E'eazar, graaf' en zalige
Delphna, zijne buisvrouw. - H. Hiltruik, mg.
Te dien tijde kwamen de Farizeën bij Jezus, en
een hunner, een wetgeleerde, vroeg om Hem op
de proef te stellen Meester, wat is bet grootste
gebod in de Wet? Jezus zeide hem: Gij zult
dan Heer uwen God beminnen met geheel uw
iiart.met gabeel uwe ziel en geheel uw verstand.
Dit is het grootste en eerste gebod. Er, het twee
de daaraan gelijk Gij zult uw naaste beminnen
als u zalven Aan deze twee geboden, hangt ge
heel de Wet en de profeten Terwijl de Farizeën
bij elkaDder waren, vroeg Jezus hunWat
dunkt u van de Christus Wiens zoon is Hij
Zij zeiden Van David. Hij zeide hun: Hoe
noemt dan David in den Geest Hem Heer, waar
Hij zegt De Heer heeft gesproken tot mijn
Heer: Zit aan mijn rechterhand, totdat Ik uw
vijanden U tot voetbank stel»? Indien David
Hem dus Heer Doemt, hoe is Hij dan zijn zoon
En niemand kon Hem een woord antwoorden,
en niemand durfde Hem van dien dag af meer
ondervragen.
Zooals alle jaren werd, verleden zondag,
in kerken en openbare bidplaatsen, herin
nerd de plichten van den christen mensch
in zake van gazetten de slechte vermijden,
die geloof en zeden b strijden en in gevaar
brengen.
Van een ander kant, houden Z. H. den
Paus, de Kardinalen, de Bisschoppen niet
op te wijzen op de noodzakelijkheid, voor
alle welmeenende katholieken, de gazetten
te ondersteunen die rechtstreeks en onbe
schroomd de godsdienst, zijne werken en
verdedigers durven voorstaan
Toen Zijne Heiligheid PiusXnog patriark
was van Venetië, stichtte hij aldaar het
dagblad LaDifensa» (De Verdediging). En
hij zei Ik zou tot mijn herderlijken ring
toe verkoopen om een goed dagblad te on
dersteunen.
Dat zijn nog steeds de gedachten van
onzen II. Vader. In zijnen naam komt zijn
Staatssekretaris, Zijne Eminentie Kardinaal
Merry del Val, een brief te sturen aan den
voorzitter van het italiaansch genootschap
tot verspreiding der goede drukpers. Het
doet pijn aan het hert van den H. Vader,
schrijft de Kardinaal, als hij nagaat hoeveel
zielen er verloren gaan door de schuld der
slechte gazetten, en hoe weinig er maar
gedaan wordt om de goede bladen te steu
nen en te verspreiden.
Ter gelegenheid van zijn verblijf te
Weenen,werd aan Zijne Eminentie Kardinaal
van Ilossum.pauzelijk legaat,een handschrift
als herinnering gevraagd, Hij gaf bet, in het
nederlandsch, zijne moedertaal. Hier is 't
't Is eene verhevene roepiDg derKatho-
lieke pers de waarheden van onzen heiligen
godsdienst onbeschroomd te belijden en
manmoedig te verdedigen de plicht van
iederen katholiek is die perste ondersteu-
i) nen met alle hem ten dienste staande mid-
deien, bijzonder door zijn abonnement.
Mocht dekatholieke pers van Oostenrijk
die groote roeping hoog houden en volgen
in de toekomst, zooals zij in 't verleden
deed, gesteund door alle katholieken tot
heil der gansche Monarchie.
With. M. Kard. van Rossum.
Het is wel het oogenblik om op die waar
heden te steunen en de aandacht te vestigen;
immers welhaast komt de tijd om de abou
nementen op de gazetten te nemen of to
vernieuwen.
Een slecht blad door een goed vervangen
is een nuttig en verdienstvoi werk verrichten.
Medehelpen in de propaganda en de ver
spreiding der katholieke bladen is een plicht
voor ieder christen mensch, voor ieder ware
vaderlander.
Wie, moest de algemeene werkstaking
uitbarsten, er het meest zou door te lijden
hebben, zijn, voorzeker de neringdoeners
en de kleinhandelaars.
't Is de eerste maal niet dat de vernie
lingsgeest van de socialisten ten opzichte
van de middenstanders wordt aangeklaagd.
Door de vereeniging van alle nijverheden
en stielen in eene hand zoekt het socialism
de vernietiging van allen kleinhandel en dit
bewijzen de feiten die zich heden voordoen.
Om eene algemeene werkstaking geduren
de 6 weken vol te houden, zullen er miili-
oeoennoodig zijn. Men spreekt van minstens
50 millioen; maar hoe aan die kolossale som
geraakt
De werklieden moeten sparen en gedurende
de werkstaking zullen zij het aldus moeten
regelen dat ze in een huishouden van 5 per
sonen met fr. 1.50 daags kunnen leven en
dat kunnen zij volgens Anseele.
De werklieden moeten dus, gelijk men
zegt, een appeltje tegen den dorst sparen.
Maar hoe moeten ze dat doen.
De roode flijjaards hebben het gevonden.
De werklieden zullen moeten souchen koo-
by de finaards (zonder intrest) en als de
werkstaking aan den gang is, zal men met
die souchen brood en allerhande v.'inkelwa
ren en kleederen kunnen koopen.
De roode leeperikkeu smeeren aldus
hunne boterham langs weerskantenze
strijken intresten op van de spaarcenten en
dan hebben ze ook hunnen percent op de
verkochte waren. Dat getuigt dat die man
nen sterk voor de baat zijn en dat hunne
leus is Hebben is hebben en krijgen is de
kunst 1 En de roode gaaien begrijpen het
niet 1
De roode gaaien moeten alles in hunne
coöperatieven aan koopen tot groot nadeel
der neringdoende Burgerij. Nu ziehier hoe
Le Peuple het hun voor schrijft
Doet uwen plicht
Welk is de plicht in den hedendaagschen
toestand
Doet uwe aankoopen meer dan ooit
enkel in uwe maatschappij en koopt er
r alles wat zij voortbrengt, alles wat zij
verkoopt.
Tracht meer dan ooit al uw gezellen in
werkhuis, fabriek, mijn en bureel in de
M coöperatieven in te lijven.
Zegt meer dan ooit aan al de buismoe-
ders dat zij voor hunne aankoopen geenen
anderen weg meer kennen mogen buiten
dien der coöperatief.
Maar Le Peuple zegt nog meer. In zijn
nr van 5 September 11. verklaart dit groot
Mengelwerk van 'tNieuwsblad van Yper nr45
DOOR
HONORÉ STAES
(Overdruk met toestemming van 't Davidsfonds)
Een tiental seconden later galmde een
tweede schot
Op het hetzelfde oogenblik kwam een
oude man, die het uitzicht had van eenen
ketellapper, van achter eenen elzen kant ge-
loopen en viel op eenige afstand van den boer
en Mie met het aangezicht in het gras.
Draeman schoot haastig toe, liet zijn wa
pen vallen, en hief den man van den grond,
terwijl hij met anstige verbaasdheid vroeg
Wie zijt gij van waar komt gij
<1 Ik word vervolgd, kermde de aange
sprokene hijgend. mijne vijanden komen in
dien kant aangeloopen. Ik kan niet meer.
Heer, heb medelijden met uwen dienaar
Pas had de vluchteling deze woorden ge
sproken, of Edward zag Lessonat en eenen
anderen gendarm te voorschijn springen. De
heide Sansculotten bleven eenen stond staan,
orgaan der socialisten dat de tusschenperso-
nen of neringdoeners en kleinhandelaars er
niet noodig zijn en dus dienen te verdwijnen
daar zij een maatschappelijken kanker zijn.
Le Peuple schrijft dus
De tusschenpersouen zijn uitterst talrijk
in den handel en de diensten die ze bewijzen
zijn klaarbljjkend niet in verhouding met
hetgeen ze ons kosten.
Van den graanteeler tot den verbruiker,
hoeveel tusschenpersonen zijn er niet buiten
den mulder en de bakker van den koffie
planter tot den koffiedrinker eigenen de
tusschenpersonen zich 30 tot 40 per cent
toe.
Het is zoo in heel den handelmakelaar,
handelsreiziger, commissionnaris, bankier,
verkooper, voortverkooper, enz. doen allen,
in verschillige graden den prijs stijgen van
den verkoop in het klein.
De kleine verkoopsrs zijn door hun groot
aantal, een nuttelooze last. Waarom in
eene straat die maar zoo lang is, vijf of zes
magazijnen diedezelfde artikelen verkoopen?
Het zijn vijf', zes huisgezinnen die moeten
onderhouden, worden vijf of zes lokalen,
boekhoudingen besturen, te onderhouden en
te bewaken, daar waar een groot, welvoor
zien en ingericht magazijn met mindere
kosten zou voldoen.
Tusschenpersonen en verkoopers in het
kiein, zijn door hun groot getal eene maat
schappelijke kanker
Begrepen 1 neringdoende Burgerij
Nu er is nog meer Het ordewoord der
socialisten luidtDe neringdoende Burgerij
moet dood
Zaterdag en Zondag hielden de socialisten
een Congres te Jolimont, in Henegouw. De
wensch werd er uitgedrukt dat in alle steden
en gemeenten socialistische coöperatieven
zouden gesticht worden,die alles verkoopen
zoodat de socios naar geene ander winkels
zouden moeten gaan.
Al die samenwerkende winkels of coöpe
ratieven zouden in eenen bond vereeüigd
«■orden, die voor allen aankoopen zouden
doen.
Op die wijze zouden de andere winkels
niet kunnen mededingen en zou de eene wat
vrotger de andere wat later moeten sluiten.
Wij herhalen hetWat zegt gij van dit
alles,kleine winkeliers en handelaars
Wat denkt u van die wreede menschen-
vrienden, van die gelukmakers die uit poli
tieke berekeningen en ikzucht U met vrouw
en kinderen tot den bedelstaf willen doe
men.
En men bemerke het wel dat tal van
liberale neringdoeners met hunne artsvijan
den samengaan, ze uit godsdienst haat en
wrok in de handen werken. Zoo min als
hunne katholieke mededingers zullen zij
toen zij den boer bemerkten. Weldra ver
scheen een booze grijnslach op het gelaat van
den brigadier en hij bromde binnensmonds
Twee vliegen in ééne lap.
Daarna kwam hij gevolgd door zijnen ge
zel, vooruit.
Draeman liet snel den ouderling terug op
het gras zakken en greep opuieuw zijne bijl
Zijn oog begon schielijk te vlammen. Hij
begreep dat er ging te strijden vallen.
Lessonat sprak echter geen woord tot den
landbouwer, en trok eene koord uit zijnen
zak. Edward raadde dat de Jacobijn eerst den
ouden man wilde binnen om het vluchten te
beletten, en daarna zou pogen den boer vast
te grijpen.
Wat gaat gij doen, burger vroeg
Draeman.
Burger, antwoorde de brigadier ruw,
die kerel is een priester. Wij hebben hem
betrapt terwijl hij bezig was met een kind te
doopen. Reeds meer dan een half uur vervol
gen wij hem. Het is tijd dat wij hem kunnen
vatten, want onze beenen beginnen zwaar te
wegen. Die oude brigand had ons haast
den baard afgedaan.»
Ik gebied u dien mensch gerust te la
ten riep de boer. Hij is onder mijne be
scherming.
gespaard blijven van ondergang ea zóo hun
ne roekelooze handelwijze bekoopen indien
zij zich niet onderling vereeDigen om zich
tegen die verdelging der socialisten uit
al hunne krachten te verzetten 1...
De ramp van La Clarence
Een nieuwe neerdaling werd Vrijdag na
middag gedaan. Zij heeft toegelaten nog een
tiental lijken te ontdekken en boven te halen.
In den loop dier opzoekingen heeft men ook
verscheidene doode paarden gevonden. De
toestand der redders, die te Liévin verzorgd
worden Quinet, Luc en Levêque, is merke
lijk verbeterd. Men hoopt thans alle drie te
zullen redden, doch er zullen verscheidene
maanden noodig zijn om hen geheel en al te
herstellen.
Zondag heeft men nog zes lijken boven
gehaald zij zijn door hunne families her
kend en opgeëischt geworden. De leerjongen,
die in het gasthuis van Bruay verzorgd werd,
is zondag overleden. Dat brengt het getal
dooden op vier en zeventig.
De werken van de ouder water zetting der
mijn van La Clarence zullen den 28 dezer
maand beeinnen. De 300,000 kubieke meters
water, welke er toe noodigzijn, zullen er op
handerhalf maand tijd ingespoeld zijn. El-
ken dag zuller er 14 tot 15,000 kubieke
meters water inloopen. Eene stoompomp op
de oevers van de Scalfort geplaatst, zal
100 kubieke meters per uur kunnen leveren;
twee andere pompen leveren 500 meters en
de Riviórette 60 tot 120 per uur. Het zal
dan ook Dogal eenigen tijd aanloopen eer
het werk zal kunnen hernomen zijn. Eerst en
vooral heeft men eene maand noodig om de
mijn onder water te zetten het water moet
twee maanden in de mijn gelaten worden.
Twee maanden zijn noodig om het water uit
te pompen drie maanden voor het herstel
len der gaanderij op 500 meters vier of vijf
maanden voor de herstelling der verluch-
tingsputten. Zestig dagen zijn er daarenbo
ven noodig voor de volledige verluchting
van het verdiep van 933 meters. Het cijfer
der ongelukkige koolputters, in de mijn
gebleven, beloopt 28. Erzjjn dus in 't ge
heel 67 dooden.
Iéder huisje heeft \ijn kruisje. De Ber-
lijnsche correspondent van een Weener blad
verzekert, dat hij van iemand die goed op de
hoogte is van de aangelegenheden ten hove,
vernomen heeft dat de gezondheidstoestand
van de eenige dochter van den Duitschen
Keizer te wenschen zou laten. Prinses
Victoria Louise lijd sinds jaren aan eene
chronische ooraandoening, die haar af en toe
zeer hindert. Zooals bekend is, heeft ook de
keizer jaren lang aan een etterachtige mid
denoorontsteking geleden, die pas ten ge-
De Republikein sprong een paar stappen
achteruit, bekeek den landbouwer met ver
slinde blikken en bulderde
zijt gij van zin tegen ons te vechten,
boer
Ja, antwoordde Draeman. Vóór gij
dien man bindt, zal hier bloed gestort
zijn.
Lieve Hemel, wat gaat hier gebeuren
kermde de Gele Mie, en jammerend liep
zij weg.
Om Gods wil, vecht niet smeekte c'e
priester, de armen naar Edward uitstrekken
de. Laat mij binden. Mijn ballingschap
is bijna geëindigd.
De landbouwer gaf geene aandacht op de
woorden des ouderlings. Hij hief zijne bijl
in de hoogte en riep tot Lessonat
«Ik wacht u af Mijn leven of het uwe
Plotseling knalde er nogmaals een geweer
schot, en een kogel vloog langs de ooren van
den boer weg. Het was de andere Sansculot,
die op Edward gevuurd had.
De brigadier legde insgelijks aan om te
schieten, doch Draeman liet hem den tijd niet
om vuur te geven. Snel als een leeuw sprong
hij vooruit, waaide zijn vreeselijk wapen in
de hoogte, en op het oogenblik dat Lesson-
nat de haan zijn geweer ophief, zonk de Ja
cobijn met verbrijzelden hoofdschedel ten
gronde.
Nu is het uwe beurt schreewde de
woedende lanbouwer tot den anderen Repu
blikein.
Deze, verschrikt bij het zien van zijnen
«erslagen makker, en geenen tijd hebbende
jm zijn geweer opnieuw te laden, liet schie
lijk zijn vuurwapen vallen,en nam de vlucht.
De boer liep hem eenige stappen-achterna
en keerde dan terug naar de plaats, waar de
brigadier gevallen was.
Gedurende eenige stonden keek hij zwij
gend naar zijnen vijand, die geen teeken van
leven gaf, en gromde dan
Dood. 11
Ja. dood, sprak de geestelijke meteen
en zucht. Zijne ziel is voor den eeuwigen
Rechter verschenen.
Het is rnijne schuld niet, morde Drae
man.
«Gij hebt uwen mijn leven verdedigd.Moge
de barmhartige God den armen zondaar ge
nadig zijn 1
Wat zal Liva zeggen zuchtte de jon
geling, meer tot zichzelven dan tot den
ouderling.
■olge van de geregelde kruistochten in
Noordsche wateren genezen is.
Ook de gezondheid van de keizerin moet
niet gunstig zijn. De keizerin heeft zich tien
jaar geleden aan een strenge vermagerings
kuur onderworpen, die haar hart erg heeft
aangepakt. De klachten zouden in den laat-
sten tijd ernstiger geworden zijn.
Eene mijnramp.
Maandag is in de koolmijn Augusta-Victo-
ria. te Recklinghausen, eene wand ingestort.
Twintig mijnwerkers die zich in de gaanderij
bevonden werden gedood. Men heeft hunne
lijken nog niet kunnen ophalen.
Een schrikkelijk schouwspel heeft in een
cirkus te South-Novvark plaats gehad.
Bij het eindigen der vertooning werden
verscheidene dieren, zooals een olifant, een
kemel, twee poneys, enz., naar hunne stal
ling gebracht, toen eensklaps twee groote
leewen uit hunne kooi braken, over de be
wakers heen sprongen en de renbaan invlo
gen, waar rond de 1000 tal toeschouwers
zaten.
Een onbeschrijfelijke schrik volgde hert-
verscheurende kreten werden geslaakt en
iedereen snelde naar de uitgangen. Vrouwen
en kinderen werden onder de voeten getrap
peld en anderen vielen in onmacht.
Degenen die buiten geraakten, vluchten de
naburige huizen in, hetgeen de bewoners,
die niets van het gebeurde wisten, zonderling
voorkwam en inderhaast hunne deuren slo
ten, maar de ontsnapten stampten deuren en
vensters in en drongen met geweld de huizen
binnen.
Intusscheniijd hadden de twee leeuwen,
die zich geenszins over den angst der toe
schouwers verontrustten, de twee poneys
aangevallen, die onder de zware klauwen
der wilde dieren als verpletterd werden.
De kemel werd ook omgeworpen zij
waren gereed hem met hunne klauwen te
verscheuren, toen de olifant op den leeuw
toesprong en hem met zijnen snuiter, ver
scheidene meters ver sloeg.
De leeuw nog woedender, sprong op den
kop van den olifant, doch werd wederom
met zijnen snuit ten gronde geslingerd.
Bij eene derde poging van den leeuw om
den olifant aan te vallen, nam de olifant den
leeuw op en sloeg hem ten pletter tegen den
kant van de renbaan.
Alsdan sprongen de bewakers toe en
dreven door het lossen van revolverschoten
de wilde dieren in hunne kooi.
Het getal gekwetste personen is zeer groot.
De doorluchtige Kerkvoogden van Portu
gal geven deze schets van de bittere vervol
ging, waaraan de Kerk in Portugal bloot
staatDe hevige en afschuwelijke vervol
ging tegen de Kerk en haar bedienaren
neemt dagelijks een nieuw en noodlottiger
karakter aan...
Verwoest, geplunderd, heiligschennend
ontheiligd zijn onze kerken verbeurd ver-
God weet dat gij geene schuld hebt aan
het bloed van dezen ongelukkige, antwoord
de de priester. Het oordeel der menschen
moet u niet verontrusten.
Edward hurkte neder bij het lichaam van
den Sansculot, wiens gelaat letterlijk in twee
gekloven was, legde de hand op de borst van
den verslagene.
Geene beweging meer, sprak hij na
eene poos, op doffen toon. Wat gaan wij
met dit lijk doen
Wij mogen op deze plaats niet lang ver
toeven, want de gevluchte gendarm zal hier
spoedig met andere Republikeinen terug.
Laten wij het lijk ligg en.
De jonge stond op en gromde
«Ja, wij moeten vluchten... Maar,waarheen
thans DeJacobijnen zullen ons komen meer
dan ooit vervolgen. Wilikeerst bij moeder gaan
om haar de nieuwe ramp te melden, die ons
getroffen heeft ?...jjNeen, zij zou te zeer ver
schrikt zijn... En toch, zij moet ze kennen....
Groote God 1 wat moet ik doen in dezen
afgrijzelijken toestand
Geen enkel oogenblik verliezen, be
merkte de ouderling. De Sansculotten zul
len in het huis uwer moeder opzoeking doen.
Laat aan God de zorg over de brave vrouw te
vertroosten en te versterken. Wanneer wij in
veiligheid zijn, kunt gij eenen vertrouwen
vriend tot haar zenden om haar te zeggen dat
gij aan geene misdaad plichtig zijt.
Komaan dan, gromde Draeman. «Wij
leven in eenen vervloekten tijd. Degenen die
niets meer wenschen dan in vrede hunne
dagen te slijten, zijn gedwongen de handen
met menschenbloed te bemorsen. Langs
hier, mijnheer. Wij mogen ons in geene
wegen of paden laten zien.
En hij nam de priester bij den arm en liep
met hem een graanveld in.
XVI
Het was nacht. De commissaris zat in de
gelagkamer van Den Bonten Os te slui
meren. Naast hem, op eene tafel, lagen twee
pistolen.
Waarom was hij te bed niet gegaan
Waarom had hij die vuurwapens in zijne na
bijheid gelegd Verwachtte hij iets buitenge
woons
CKordt voortgezet.}