DIT IS
Km
EN OMMELANDS
Read de Wereld
Koninklijke Hof bouwmaatschappij van 't Arrondissement Yper
GPOOTE WEDERLANDSCHE
OP ZONDAG 29, MAANDAG 50 SEPTEMBER en DINSDAG 1 OCTOBER 1912 IN DE HALLE
Plechtige Inhuldiging door M. VAN DE VYVERE
Minister van Landbouw en Openbare Werken
Spreallrs^ 52
m m m m m m m m m m
m m
m
m
m m m
Op Zaterdag 28 September 1912
5 centiemen blad
47e jaar.~ Talnserk 2421
Te trekken bi] den Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's landsboodschapwezen ofte post, tegen 8 frank Ss jam
Dagklapper
Evangelie van den
Zondag na Pinksteren
s» i# m m m m
18
Opvoeding
m p*. p>
en pieizier
m Pt m
Brood
Nog het B.^acramentseongres
Frankrijk
Engeland
Spanje
China
m H
öoBtenrijk-HoDgarie
Italië
Amerika
Zuid-A frik a
Laatste Tijdingen.
't NIEUWSBLAD VAN YPER verschijnt 's Vrijdags, en
"s Zaterdags na de markt, tegen 3 fr. 's jaars; 3 fr. en den vrachtloon
buiten Belgenland. Het blad is niet min te trekken dan voor een
geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de BOTER
STRATE, Tk 36, te YPER.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig
Kinderlijk, niet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten o fr. 15 de reke binnen 't blad is 't
o fr. 3o van 's Rechters -vegen fr. i overdruk 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de AGENCE HAVAS, te Brussel, Tk 34, in de
Zilverstrate, en te Parijs, Tk 8, PLACE DE LA BOURSE, ontvangen
bekendmakingen voor 't NIEUWSBLAD VAN YPER, van al die buiten
Oost-& Westvlaanderen wonen.
van den 28 Sept, tot den 5 Oct.
z 28. H. Wenceslas, m. hertog van Bohe-
mon. -- H. Lioba (Lieve), mg.
2 29 H. Michiel, aartsengel. Patroon van
Brussel. He Gudelia, m.
m 30.— H.Jeroon (Hieronymus), pr. en kerk
leeraar te Bethleem in 423.
(l 4 oet. H. Bavo, erraijt, patroon van Gent
-1-654. H. Piat, apostel ven Doornijk. H. Re-
rneeuws, b. van Rheimen t 533. Zalige Dom-
lin, eerste Pastor van Thorhout.
w 2. De HH. Engelen Bewaarders. HH.
Leodgar en Geerwijn, broeders, mm.
d 3. h. Candidus. H. Geerhard, abt, gebo
ren Stavo in 't Namensche.
v 4 H Franeiscus van Assise, stichter der
minderbroeders t 1225. De zes HH. Marte
laars van Audenaerde 11572.
ff, -4f, 'jfc $f' 'jfê Pt Pt, Wt
Te dien tijde steeg .Tezus in bet scheepje, voer
over en kwam in zijn eigen stad. En zie, men
bracht een lamme liggend op een bed. En Jezus,
bun geloof ziende, sprak tot den lamme Wees
welgemoed, zoon, uwe zonden worden u verge
ven. En zie, eenige schriftgeleerden zeiden by
zichzelf: Deze lastert God. Maar Jezus hun ge
dachten bemerkend zeide Waarom denkt ge
kwaad in uwo harten Wat is het gemakke-
ltikste te zeggen De zonden worden u verge
ven ofSta op en wandel Opdat gij echter
weten moogt, dat de Menschenzoon macht heelt
op aarde zonden te vergeven (hier sprak Hij tot
den lamme Sta op, neem uw bed en ga naar
huis. En hij stond op en ging naar huis. De
scharen,die dit zagen,werden door vrees bevan
gen en verheerlijkten Oud. die zulk eene macht
gaf aan de menschen.
en
Het verwarde denken onzer eeuw heeft
van het woord opvoeding een woord
gemaakt zonder gebeente, zonder merg of
pit, zielloos en kleurloos.
In't gedacht van velen, strekt opvoeding
niet meer tot zelfverloochening en tot het
vormen van een christelijk karakter, maar
tot eigene verantwoordelijkheid, gevoel van
eigene krachtontwikkeling, ontplooiing van
krachtige persoonlijkheid tot het opgaan
van het kind in den strijd voor 't leven.
Opvoeden is bij velen slechts geleerdheid
opdoen, kunstvaardigheid, ontwikkeling op
alle gebied van geest- en handarbeid. Op
voeden is met een laag vernis van beleefd
heden en uiterlijke geplogendheden een
anders met ondeugden belaste natuur over-
strijken, opvoeden is de meest voor het oog
der wereld opvallende aanstootelijkheden
wegnemen, en al het overige als een opgroei
der natuur aanzien opvoeden is leeren
zijne nagels goed verzorgen, zijn haar naar
de mode leggen, onberispelijke handschoe
nen dragen, on aan tafel niemand door zijne
onhebbelijkheden ergeren.
Opvoeding is dat in 't geheel niet. Dat
men dit .africhting heette, zoo men paarden
en honden africht, goed maar, in Gods
naam, dat men dit toch geene opvoeding
noeme.
Een beschaafd mensch is zelfs nog altijd
geen welopgevoed mensch, omdat het voor
den mensch niet genoeg is, geschikt te zijn
om met anderen te leven de mensch moet
in staat zijn op zioh zeiven te kunnen staan,
het hoold biedend aan de stormen des levens,
gesteund en gesterkt door waarheid zin en
plichtbesef.
Er is slechts ééa soort van welopgevoed
heid de zelfbeheersching.
Waar deze ontbreekt, daar is groote af
komst en uiterlijke bsschaviag, daar is
nauwgezetheid in punten van etikette, daar
is dressuur en africhting van den mensch
slechts een gouden manteltje dat men werpt
over de ruwheid en laagheid van een hart
daar woont de fijnste chique in een huis
mot de grofste ongemanierdheid en de ge
meenste laagheid.
Opvoeden is dus ingrijpen tot den wortel,
tot de kiem van het kwaad opvoeden is het
kind toerusten voor lateren levenstijd, opdat
het zich onveranderlijk stellen kunne boven
de verkeerde eischen der menschen opvoe
den is inwerken op de geaardheid van het
kind, opdat het worde de ideaalmensch,naar
den zin van Hem, die de volls menschheid
bezat opvoeden is het karakter bewerken, i
opdat het kind innerlijk en uiterlijk zich
zeiven behesrsche en zich zeiven meester zij
en bezitte.
Karaktervorming, dat is opvoeding.
Deze echter wordt niet bereikt door zede-
lessen alleen, maar ook en wel vooral
door esthetische en zedelijke werken door
werkelijke en practische wilshervorming en
wilsopvoeding van het kind.
Want uit het vaste willen komt voort het
doen en, omgekeerd, uit het doen ook het
vaste willen.
Nu, voor het goed doen en het kwaad met
doen, dat is 't volkomen leven bij den
mensch.
I Onze eeuw is de eeuw van het vermaak.
I Waarom bestelen de kinderen hun ouders
't Is om zich te kunnen gaan amuzeeren.
I Waaraan besteden de rijken hunne schat-
ten en de armen hun werkloon Aan de
l vermaken en aan den drank.
I Hoe komt h t, dat het getal overlijdens
5 altijd grooter wordt tegen het geboorte-
getal
Heel eenvoudig omdat een huisgezin te
1 veel tijd zou vragen, en dat die tijd zou ver-
I loren zijn voor de vermaken zoo redeneert
hedendaags de vrouw, zoo de man.
I Vroegere volkeren hebben ook zoo gere-
deneerd en zijn te niet gegaan.
1 En wanneer wij de volksmenigte, de bur-
gerij en de hoogere standen de theaters
stormenderhand zien innemen, wanneer wij
de kindoren zien aanschuiven voor den
ingaug der cinema's, lang vóór het uur,
wanneer wij dans- ea concertzalen, met-
ij! teg8nstaand0 al het gezaag over duren tijd,
opgepropt zien,dan komt ons in het gedacht
den kreet, dien liet RomBinsche volk stuur-
de tot den keizer«Wij willen slechts brood
1 en cirkspelen meer hebben wij niet noo
it dig.
Hoe bestaat tegenwoordig de maatschap
pij 1 Al hetgene dat hindert of moeilijk
schijnt schopt men weg; alles wat een oogon-
blik maar genoegte gaeft, grijpt men aan
in andere woorden, de mensch heeft nog
slechts behoefte aan pleizieren.
Onze voorouders hadden de gewoonte,
veel aan den huiskring te houden, en tus-
schen hun kroost hun leven over te brengen;
liederdaags vinden vader en moeder dat
veel te vervelend de kinderen worden aan
de meid overgelaten en da ouders gaan op
soiree of naar 't theater.
In de oude wetten was er geeno misdaad
die strenger gestraft werd dan het niet na
komen der plichten van de kinderen tegen
over vader en roosder. Vele ouders mogen
nu al blij wezen een klein deelLe to zien van
de pree hunner zonen. En hoevele kinderen
laten aan hunne bejaarde ouders niet gevoe
len, dat zij maar tot last dienen
Eu de jonkheid Ja, schoon geld, ja,
twee en driemaal zooveel als vroeger ver
dient zij op atelier en fabriek. Is het om te
sparen Is het om thuis af te geven I Neen,
't wordt verkwist in schoone toiletten, in
snoeperijen, in danszalen, in draak en in
vermaken.
Onze Maatschappij is gevaarlijk ziek,
want door zucht naar vermaak wordt de
mensch ongevoelig voor zijne plichten. Waar
ligt het geneesmiddel? In het volk deftig
verzet te verschaffen en te leoren zuinig en
spaarzaam zijn.
De ouders meer tot het familieleven terug-
bresgen de kinderen meer gewennen aan
den huiskring hot leven in familie aange
naam maken.
Keiler Frans Jo^ef en de Paus te Ween en
Keizer Frans-Josef heeft aan den Paus het
volgende telegram gezonden
Aan Z. H. Pius X, te Rome.
Ik jubbel omdat ik Uwe Heiligheid mag
bericht zenden over den zeer gelukkigen uit
slag van het Eucharistisch congres, dat heeft
plaats gehad binnen de muren van mijn ver
blijf te Weenen,en ik druk aan Uwe Heilig
heid mijn vurigsten dank uit voor de afvaar
diging van kardinaal Van Rossum naar het
congres waarvan ik met geestdrift het be-
schermschap op mij nam.
't Is voor mij een groote troost de over
tuiging te kunnen uitdrukken, dat het gods
dienstige werk waaraan Uwe Heiligheid
zijne zorgen heeft gewijd, zal bekroond
worden met de meest heilzame gevolgen voor
de christenheid.
Pius X heeft geantwoord met het vo'gende
telegram
Z. M. keizer Frans-Jozef, te Weenen.
Met de levendigste en diepste ontroering
hebben Wij het aangename nieuws ontvan
gen dat Uwe Majesteit zoo goed was ons per
telegram te sturen, over den prachttgen uit
slag van het internationaal Eucharistisch
congres, gehouden in Uwe doorluchtige
hoofdstad.
Het heeft den stempel gedrukt op den
zoeten troost die Wij hebben ondervonden,
toen Wij dezer dagen die plechtige betoogin
gen van geloof en godsvrucht volgden.
Wij danken den Heer, die onze gemeen
schappelijke pogingen tot verheerlijking van
het verheven altaarmysterie heeft gezegend,
Het is ons aangenaam nogmaals onze
vaderlijke er erkentelijke genegenheid aan
Uwe Majesteit uit te drukken, die, met de
kostbare hulp der leden van de keizerlijke
familie, door hare hooge bescherming zoo
doelmatig heeft bijgedragen tot het volledig
succes van het congres in het vaste bewust
zijn dat de vruchten er van overvloedig en
duurzaam zullen zijn voor de katholiciteit,
en dat de nieuwe verdiensten van Uwe Ma
jesteit jegens den godsdienst, op haar door
luchtig huis grootere zegeningen des hemels
zullen doen nederdalen Wij geven aan Uwe
Majesteit en aan hare keizerlijke familie den
apostolieken zegen.
Eene moedermoord.
Over acht dagen werd te Amiens een jon
geling, Delannoy genaamd, aangehouden als
verdacht zijne moeder, de weduwe Delannoy,
welke men met afgesneden keel gevonden
had, vermoord te hebben. Na herhaaldelijk
door den onderzoeksrechter ondervraagd te
zijn en altijd geloochend te hebben, legde de
ellendeling zaterdag volledige bekentenissen
af.
Ja, zegde hij aan den onderzoeksrech
ter, ik ben de moordenaar mijner moeder.
Het was 1 ure 's namiddagszij had mij
hevig berispt over eene kortstondige afwe
zigheid en ik had haar ook op barschen toon
geantwoord. Dan werd zij verschrikkelijk
kwaad, greep een mes, bedreigde mij er mede
en noemde mij een zinnelooze. Ik greep haar
bij den arm en maakte mij van het mes
meester. Wij worstelden eenige minuten en
ik stak zonder te weten waar ik haar getrof
fen had. Zij viel van de trappen en rolde tot
in hare kamer, waar zij beweegloos bleef lig
gen. Ik wist evenwel niet dat zij dood was.
De ellendeling voegde er nog bij dat hij,
toen hij zijne moeder in eene bloedplas uitge
strekt zag liggen, hij op eene kleine brief
omslag schreefMevrouw Delannoy, ver
klaart dat zij zelfmoord gepleegd heeft.
Wanneer hij 's avonds terug thuis kwam
riep hij Van op straat luid zijne moeder, en
deed alsof hij slechts met moeite de huisdeur
kon open krijgen
Demoordenaar verhaalde dat alles zonder
de minste ontroering te laten blijken.
Een moedig kind.
Een schaliedekker herstelde het dak van
een huis in eene gemeente nabij Epinal. Een
10-jarige knaap had zich, om beter te zien,
op een dak geplaatst, 4 meters lager gelegen
dan dat waarop de werkman zich bevond.
Plots, door duizeling aangegrepen, viel de
werkman en stortte op het dak waar het kind
zich bevond. De schaliedekker was op het
punt langs de heile helling naar de diepte
te rollen, toen de knaap, het gevaar trotsee-
rend, toeschoot en den ongelukkige bij de
kleederen greep.
De jongen steunde de rug tegen eene
schouw aan, om den werkman in de ruimte
te kunnen houden.
Op de kreten van het kind snelden twee
metsers toe. Het was tijd. De kleine Maurice,
ten einde krachten, was op het punt zich te
laten medeslepen.
Eene kerk in brand.
Zaterdagnamiddag, ten 4 ure, is er brand
uitgebroken in den toren der Machabeërs-
kerk, wijk Saint-Just, te Lyon. De pompiers
hebben tot 8 ure moeten werken eer zij het
vuur meester waren. De toren is vernield.
Twee klokken zijn gevallen en gebroken.
Eene derde wegcnde3.oookilos, isgeborsten.
De schade beloopt ongeveer 100,000 frank.
De kerk dagteekent van de XVIe eeuw.
der kamerjuffer, in bezwijming. De bijgeroe
pen geneesheer kon echter niets dan de dood
vaststellen. De koninklijke familie, verwit
tigd, kwam onmiddellijk toegesneld.
Dinsdag namiddag, om 2 1/2 ure, is het
lijk der infante naar hel Escuriaal overge
bracht en met de eer, veschuldigd aan eene
prinses der Asturiën, ter aarde besteld ge
worden.
Overleden.
Maandag morgend om ir 1/2 ure, wilde
de infante Maria-Theresia, te Madrid ver
blijvend, opstaan. Zij voelde zich plotseling
onpasselijk worden en viel, naar de meening
De hop.
Wij lezen in een marktbericht dat de
laatste hopmarkt te Worcester slecht voor
zien was, ten deele wegens het late seizoen,
maar voornamelijk wegens het gebrek aan
hopplukkers. In Worcester en Hereford
waren er 25.000 minder dan gewoonlijk,
zoodat een derde of vierde van den oogst niet
binnengehaald kon worden. Men schreef dat
aan twee redenen toe er is veel werk in het
ijzervak en de leerplicht wordt strenger ge
handhaafd. Men hoopt dat voortaan de
vacantiën zullen samenvallen met den hop-
pluk.
De oorlog opgeschorst.
Op bevel van Peking zijn de krijgsver
richtingen tegen Mongolië opgeschorst. De
gouverneur-generaal is gelast de vredesonder
handelingen te hernemen.
Gruwel.
Uit Kharbine wordt gemald dat de chinee-
sche troepen op de wreedste wijze te werk
gaan ten opzichte van de mongolen. Zij spa
ren noch vrouwen, noch kinderen. Na de
kloosters gep'underd en in brand gestoken
te hebben, hebben zij de bevolking uit den
omtrek vermoord. Verscheidene duizenden
mongolen werden alzoo gedood. Vele hunner
werden levend verbrand. De prins Unai, die
de leden hunner familie heeft zien omkomen,
heeft met groote moeite eene veilige schuil
plaats gevonden voor'hem en zijne vrouw.
Een waterhoos.
Een brief van een missionnaris in China,
bevestigt dat een waterhoos over een twintig
tal dagen in China gewoed heeft. Gansche
steden en ontelbare dorpen werden wegge
voerd 100.000 families zijn ten onderge
bracht en 5o.ooo verdronken.
Verloofd
Da gewezen koning Manuel van Portugal
is maandag te Weenen aangekomen uit
Salzburg
Het schijnt dat men aldra te Weenen zij
ne verloving vieren gaat met eene dochter
van don Miguel de Bragance.
0 ÉS
Verschrikkelijk orkaan.
Zondag is er over de streek van Castella-
mare een verschrikkelijk - storm losgebroken
Verscheidene bruggen zijn vernield en hui
zen ingestort. Er zijn slachtoffers, doch het
getal is nog niet gekend.
I M M M
De hitte.
I Gedurende een tuinfeest gegeven door de
I leerlingen der Hoogesehool van Ohio, wer-
den zestig leerlingen en een veertigtal toe
schouwers getroffen door zonneslagen. De
temperatuur was niet min dan 37,8 centi
graden. De ambulaociën der stad hadden
veel werk met de zieken te vervoeren naar
de verschillige gasthuizen. Van den anderen
kant meldt men uit Chicago dat drie perso
nen gestorven zijn ten gevolge van zonne
slagen. Talrijke andere personen vielen
insgelijks ziek tengevolge van de hitte en
van het gebruiken van ijskoude dranken.
begint zich te herstellen van de stormen en
schokken, welke het vooral in de laatste
jaren der negentiende eeuw heeft ondergaan.
Thans kan men zeggen, dat*een toestand van
rustig evenwicht is bereikt, en de cijfers
over 1911 getuigen van groeienden bloei. In
1911 was de invoer in Zuid-Afrika vaa
39.000.000 pond sterling, en de uitvoer van
58 millioen pond, te zamen in frank een
bedrag van ongeveer 2 1/2 milliard frank.
In de goudvoortbrengst staat Transvaal
boven alle landen ter wereld. De diamant-
uitvoer stijgt, terwijl ook steenkolen, tin,
zilver en koper mee mogen rekenen.
Ook de landbouw gaat vooruit. Reeds
voert Zuid-Afrika, met name Oranje-Vrij
staat, boter uit. De invoer van landbouw
werktuigen neemt toe.
De boer wil vooruitgang en verbetering.
Met goeden uitslag schaft hij zich de beBte
maehisnen aan. Op het oogenbiik is hij bezig
met zijn veestapel te veredelen en ook het
Boer epaard. De struisvogelteelt, gepaard
met den aanplant van lucerne,is in de laatste
jaren fel vooruitgegaan.
Maar is er overal groot gebrek aan werk
krachten. Menschen zijn er eigenlijk genoeg,
maar die vormen eerdor een g8vaar dan een
voordeel voor de beschaving.
Uit de cijfers blijkt immers, dat in Zuid-
Amerika één blanke op het oogenblik tegen
vijf z varten slaat.
En de blanke hangt vrijwel in geheel
Afrika van den neger af.
Zoo zien wij thans do Zuid-Afrikaansche
Unie als een zuigeling van goede gezondheid,
maar toch bedreigt door een gevaar, welk
alle voorzichtigheid, al de wijsheid de voor
mannen vereischt.
Uit Parijs
Eene treinbotsing heeft plaat i gehad in de
nabijheid van Villeneuve. Verscheidene wa
gons zijn vernield. Zeven personen hebben
min of meer erastige kwetsuren bekomen.
De staking in de Spaansche ij\erwegen
Uit Madrid wordt geseind op 24 dezer.
De ministerraad heeft zich met de staking
bezig gehouden.
Daar het geschd niet is kunnen voorko
men worden, is de staking uitgebroken, op
het geheele spoorwegnet van Catalogue.
D8 overige spaansche netten steunen de
beweging der solidariteit.
Het getal stakers beloopt 7 tot 8000 man.
Vredesonderhandelingen.
Uit Rome wordt gemeldt, dat uit goede
bron vernomen wordt, dat ten gevolge van
hun opdracht de Italiaansche afgeveerdig-
den hebhtn doen weten dat zij geene be
spreking meer willen voeren over' de suze-
reiniteit van Italië in Lydie. Da Italiaansche
regeering heeft aan de Porte medegedeeld,
dat zij de onderhandelingen nu spoedig tot
een einde wenschte te zien komen.
r
Rara
iV W SM
ZaL
«5
HOFBOU WTEN TOON STELLING
